Kwĩrutanĩria Kũiga Kĩonereria Kĩega

NDAACIARĨIRŨO taũni-inĩ ya Wichita, Kansas, America (U.S.), Dicemba 10, 1936 ndĩ wa mbere harĩ ciana inya. Aciari akwa William na Jean maarĩ ndungata cia Jehova irĩ kĩyo. Baba aarĩ ũrĩa ũmũthĩ wĩtagwo mũtabarĩri wa kĩama gĩa athuri. Mami aarutĩtwo ũhoro wa ma nĩ mami wao Emma Wagner. Emma nĩ aarutire andũ aingĩ ũhoro wa ma na ũmwe wao nĩ Gertrude Steele, ũrĩa watungatire arĩ mũmishonarĩ mĩaka mĩingĩ bũrũri-inĩ wa Puerto Rico.a Kwoguo no njuge atĩ ndaarĩ na cionereria nyingĩ njega cia kũrũmĩrĩra.

CIONERERIA NJEGA NDIRIKANAGA

Ndĩ wa mĩaka ĩtano, mũthenya ũmwe wa Njuuma tũrĩ na baba twahunjagia barabara-inĩ, na twaheanaga ngathĩti cia Watchtower na Consolation (ĩrĩa rĩu ĩtagwo Amkeni!). Na ihinda-inĩ o rĩu, norĩo Mbaara ya Kerĩ ya Thĩ yacacĩte gũcaca. O hĩndĩ ĩyo tũkĩhunjia, ndagĩtarĩ ũmwe warĩtwo nĩ njohi akĩambĩrĩria kũruma baba akĩmwĩtaga kĩguoya tondũ wa kwaga kwĩingĩria mbaara-inĩ nĩ ũndũ wa mũrũgamo wake wa Gĩkristiano. Aaturumithirie ũthiũ wake harĩ wa baba akĩmwĩra, “Ũrarega kũngũtha nĩkĩ kĩguoya gĩkĩ!” O na gũtuĩka nĩ ndamakĩte mũno, nĩ ndakenire nĩ ũrĩa baba eekire. We aathire o na mbere kũheana ngathĩti kũrĩ andũ arĩa mokaga kwĩrorera. Ndagĩtarĩ ũcio ona mũthigari akĩhĩtũkĩra hau, aamwanĩrĩire akiuga, “Kaĩ ũtangĩũka ũnyite kĩguoya gĩkĩ!” Rĩrĩa mũthigari ũcio onire atĩ aarĩ mũrĩu, akĩmwĩra, “We inũka ũkarĩũkwo!” Maacokire o erĩ magĩthiĩ. Nĩ ngenaga mũno nĩ kuona ũrĩa Jehova aahotithirie baba kũgĩa na ũmĩrĩru. Taũni-inĩ ya Wichita nĩkuo baba aigĩte inyũthi igĩrĩ, na ndagĩtarĩ ũcio nĩ ho okaga kwenjwo.

Ndĩ wa mĩaka ĩnana, aciari akwa nĩ meendirie mũciĩ witũ o hamwe na inyũthi icio cierĩ na magĩaka kanyũmba kanini ga gũkururio, tũgĩcoka tũgĩthamĩra Colorado kũrĩa kwarĩ na bata mũnene wa ahunjia. Twaikarire hakuhĩ na taũni ya Grand Junction kũrĩa aciari akwa rĩmwe na rĩmwe marĩmagia na makarĩithia nĩguo mahote kũpainia. Jehova nĩ aarathimire kĩyo kĩao wĩra-inĩ wa kũhunjia tondũ nĩ kwagĩire na kĩũngano. Kũrĩ Juni 20, mwaka wa 1948, niĩ, hamwe na Billie Nichols na mũtumia wake tũrĩ na andũ angĩ, nĩ twetĩkĩrire ma cia Bibilia na tũkĩbatithio nĩ baba karũũĩ-inĩ kamwe. Billie hamwe na mũriũ wake na atumia ao maacokire gũtuĩka arori a mũthiũrũrũko.

Nĩ twekĩranaga ngoro kaingĩ na arata aitũ a hakuhĩ arĩa mendete mũno maũndũ ma kĩĩroho, ta Don na Earlene, Dave na Julia, na Si na Martha, na othe maarĩ a famĩlĩ ya Steele na nĩo maandeithĩrĩirie mũno gwĩka mogarũrũku ũtũũro-inĩ wakwa. Na no njuge nĩ maandeithirie kuona atĩ, kũiga maũndũ ma Ũthamaki mbere nĩ gũtũmaga mũndũ akorũo na muoroto ũtũũro-inĩ na agĩe na gĩkeno.

GŨTHAMA RĨNGĨ

Ndĩ wa mĩaka 19, nĩ ndoririo nĩ mũrata ũmwe wa famĩlĩ itũ wĩtagwo Bud Hasty tũgapainie nake mwena wa mũhuro wa America (U.S.) Tũrĩ kũu, mũrori wa mũthiũrũrũko nĩ aatwĩrire tũthiĩ Ruston, Louisiana, tondũ nĩ kwarĩ na ahunjia aingĩ maatigĩte kũhunjia. Aatwĩrire twĩkage mĩcemanio yothe gũtekũmakania nĩ andũ aigana mangĩokire. Nĩ tuonire handũ hega ha gũcemanagĩria na tũkĩhathondeka wega. Twekaga mĩcemanio yothe o na gũtuĩka kwa ihinda twekoraga tũrĩ o ithuerĩ. Twacenjanagia gũtongoria icunjĩ cia mĩcemanio, ũmwe agatongoria nake ũcio ũngĩ agacokia ciũria ciothe. Kũngĩakorirũo na gĩcunjĩ kĩrĩ na kĩonereria, twathiaga harĩa mbere ithuerĩ tũkarutĩra itĩ theri kĩonereria kĩu. Thutha wa ihinda, mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe mũkũrũ akĩambĩrĩria gũka mĩcemanio. Thutha ũcio, arutwo amwe a Bibilia na arĩa maatigĩte kũhunjia makĩambĩrĩria gũka mĩcemanio, na kahinda gatarĩ coho kĩũngano gitũ gĩkĩgĩa hinya.

Mũthenya ũmwe, tũrĩ na Bud nĩ twacemanirie na mũhunjia ũmwe wa kanitha wa Church of Christ na nĩ aatũthomeire maandĩko mamwe itaamenyete ũhoro wamo. Ũndũ ũcio watũmire njigue ndatukanĩrũo na ũgĩtũma ndĩcũũranie na kinyi igũrũ rĩgiĩ wĩtĩkio wakwa. Ndionire toro kiumia kĩgima ngĩetha macokio ma ciũria iria orĩtie. Ũndũ ũcio nĩ wandeithirie kuoya ma cia Bibilia na ũritũ, na ndaiguaga ngĩrirĩria gũcemania na mũhunjia ũngĩ ta ũcio.

Nĩ ndaacokire ngĩũrio nĩ mũrori wa mũthiũrũrũko thamĩre El Dorado, Arkansas, nĩguo ngateithie kĩũngano gĩa kũu. Ndĩ kũu nĩ ndacokaga Colorado kaingĩ njĩtĩtwo nĩ kĩama kĩrĩa kĩahĩtũkagia andũ arĩa mekũingĩra njeshi kĩa hinya. Mũthenya ũmwe ngĩthiĩ Colorado tũrĩ na mapainia angĩ, nĩ twagĩire na aksidenti taũni-inĩ ya Texas na ngari yakwa ĩgĩthũka biũ. Nĩ twetire mũrũ wa Ithe witũ ũmwe, agĩtũinũkia gwake na agĩcoka agĩtũtwara mĩcemanio. Tũrĩ mĩcemanio, aarĩ na ariũ a Ithe witũ a kũu nĩ maamenyithirio atĩ nĩ twagĩte na aksidenti na magĩtũhe ũteithio wa kĩĩmbeca. Mũrũ wa Ithe witũ ũcio nĩ aacokire akĩendia ngari ĩyo yakwa dola 25.

Nĩ twacokire tũgĩkuuo nĩ mũndũ ũmwe na ngari nginya taũni ya Wichita gwa painia ũmwe mũrata witũ wetagwo, E. F. McCartney. Ciana ciake cia mahatha Frank na Francis matũire marĩ arata akwa a gĩtĩ kĩa mbere nginya ũmũthĩ. Nĩ maanyendeirie ngari yao na thogora waringaine biũ na mbeca iria ndendetie yakwa. Rĩu nĩrĩo rĩarĩ rita rĩakwa rĩa mbere kwĩyonera guoko kwa Jehova ũtũũro-inĩ nĩ ũndũ wa kũiga maũndũ ma Ũthamaki mbere. Ndĩ kũu kwao nĩ manyonithanirie na mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe mwega na wa kĩĩroho mũno wĩtagwo Bethel Crane. Ruth, nyina wa Bethel, aarĩ mũhunjia ũrĩ kĩyo taũni-inĩ ya Wellington, Kansas, na aatungatire arĩ painia nginya arĩ na mĩaka makĩria ma 90. Nĩ twahikanirie na Bethel mwaka ũmwe thutha ũcio kũrĩ 1958, na ngĩthiĩ na mbere kũpainia tũrĩ nake taũni-inĩ ya El Dorado.

MĨEKE MĨEGA YA ŨTUNGATA

Thutha wa gwĩcũrania ũhoro wa cionereria njega iria twaigĩirũo, nĩ twatuire itua rĩa gwĩkaga ũndũ o wothe ithondeka rĩa Jehova rĩngĩatwĩrire twĩke. Thutha-inĩ nĩ twatũmirũo tũrĩ mapainia a mwanya taũni-inĩ ya Walnut Ridge, Arkansas. Naguo mwaka wa 1962, nĩ twakenire mũno rĩrĩa twetirũo kĩrathi kĩa 37 gĩa cukuru ya Gileadi. Ũndũ ũngĩ watũkenirie mũno nĩ atĩ Don Steele o nake nĩ eetĩtwo kĩrathi kĩu! Thutha wa kũrĩkia, tũgĩtũmwo Nairobi tũrĩ na mũtumia wakwa. Nĩ twaiguire ũũru mũno tũkiuma New York, ĩndĩ kĩeha gitũ gĩatuĩkire gĩkeno twakora aarĩ na ariũ a Ithe witũ matwetereire kĩwanja-inĩ kĩa ndege Nairobi.

Thutha wa kahinda kanini nĩ twamenyerete ũtũũro kũu na tũgakenera ũtungata mũno. Arutwo aitũ a mbere kwĩyamũrĩra Jehova maarĩ Chris na Mary Kanaiya. Nginya ũmũthĩ no matungatagĩra Jehova marĩ ndungata cia mahinda mothe.b Mwaka ũrĩa warũmĩrĩire, nĩ twatũmirũo tũrĩ amishonarĩ a mbere taũni-inĩ ya Kampala, Uganda. Nĩ twakeneire ũtungata mũno tondũ andũ aingĩ kũu nĩ meendete ũhoro wa ma na nĩ maatuĩkire Aira a Jehova. O na kũrĩ ũguo, thutha wa ihinda rĩa mĩaka ĩtatũ na nuthu rĩa ũtungata witũ Afrika, nĩ twacokire America (U.S.) nĩguo tũkarere ciana. Kĩeha kĩrĩa twarĩ nakĩo tũkiuma Afrika kĩarĩ kĩnene makĩria ma kĩrĩa twarĩ nakĩo tũkiuma New York. Nĩ twendire andũ a Afrika mũno na nĩ tweriragĩria gũgaacoka kuo rĩmwe tene.

KŨGĨA WĨRA MWERŨ WA KŨRUTA

Twacoka America, twathiire gũikara Colorado kũrĩa aciari akwa maikaraga. Thutha wa ihinda inini nĩ twagĩire na kairĩtu gaitũ ka mbere Kimberly, na thutha wa mwaka ũmwe na nuthu ũguo tũkĩgĩa kairĩtu kangĩ getagwo Stephany. Nĩ twoire na ũritũ wĩra wa kũrera ciana citũ na nĩ twaciteithagia kwĩhanda thĩinĩ wa ũhoro wa ma. Twendaga kũmaigĩra kĩonereria kĩega o ta ũrĩa o na ithuĩ twaigĩirũo. Nĩ twaikaraga tũkĩririkanaga atĩ kũmaigĩra kĩonereria kĩega nĩ ũndũ wa bata mũno. Ĩndĩ ũguo ti kuuga atĩ no mũhaka mangĩatungatĩire Jehova, nĩ gũkorũo o na mũrũ na mwarĩ wa maitũ nĩ maatigĩte ũhoro wa ma. No nĩ ndĩhokaga atĩ o nao nĩ marĩririkana cionereria njega iria maigĩirũo.

Nĩ twakeneire kũrera na kwĩrutanĩria gwĩkaga maũndũ hamwe na ciana citũ. Tondũ twaikaraga Aspen, Colorado, nĩ twendete mũno gũthaaka mũthako wa kũnyororoka mbarabu-inĩ. Twekaga ũguo nĩguo tũkahota kũgĩa na mĩeke mĩega ya kwaranĩria na tũirĩtu tũu twitũ. Ningĩ nĩ twathiaga kũndũ tũkanyihia hwaĩ twakĩtie mwaki, na tũkagĩa na ndeereti njega nao. O na gũtuĩka maarĩ airĩtu anini nĩ mooragia ciũria ta, “Ngarutaga wĩra ũrĩkũ?” kana “Hihi ngagĩa na mũthuri wa mũthemba ũrĩkũ?” Twerutanagĩria mũno gũkindĩra ma cia Bibilia ngoro-inĩ cia ciana citũ. Nĩ twamateithagia kwĩigĩra mĩoroto ya kũingĩra ũtungata-inĩ wa mahinda mothe na bata wa kũhikĩra andũ marĩ na mĩoroto ta yao. Ningĩ nĩ twamateithirie kuona bata wa kwaga kũhika marĩ anini mũno. Harĩ ciugo twoigaga kaingĩ: “Ikara ũguo nginya ũkinyie mĩaka 23.”

O ta ũrĩa aciari aitũ maatũmenyeretie, twerutanagĩria biũ gũthiĩ mĩcemanio na kũhunjagia hamwe tũrĩ famĩlĩ. O na nĩ twabangĩte ndungata imwe cia mahinda mothe ciikarage gwitũ mũciĩ. Ningĩ nĩ twagathagĩrĩria mahinda marĩa twatungataga tũrĩ amishonarĩ. Nĩ twarĩ na mwĩhoko atĩ mũthenya ũmwe nĩ tũgaaceera Afrika tũrĩ ithuothe ana. Ciana citũ nĩ cieriragĩria mũno mũthenya ũcio.

Tũtiatĩragĩria wĩruti wa famĩlĩ, na kaingĩ twemenyeragia ũrĩa mũndũ angĩhiũrania na maũndũ marĩa mangiumĩra cukuru. Twabangaga ciana ikorũo nĩcio Aira a Jehova na ithuĩ tũgaciũragia ciũria. Nĩ ciakenaga kwĩruta na njĩra ĩyo, na ũndũ ũcio ũgacihe ũmĩrĩru. No o ũrĩa ciakũraga, rĩmwe na rĩmwe itiakenagĩra wĩruti wa famĩlĩ. Hĩndĩ ĩmwe ndĩ mũrakaru nĩ ndaciĩrire ithiĩ kũrĩa ikomaga na atĩ tũtigũkorũo na wĩruti wa famĩlĩ mũthenya ũcio. Nĩ ciamakire mũno na ikĩambĩrĩria kũrĩra ikiugaga nĩ ikwenda tũthome. Hĩndĩ ĩyo tũkĩmenya atĩ nĩ twaciteithĩtie kuoyaga maũndũ ma kĩĩroho na ũritũ. O ũrĩa ciakũraga noguo ciathiaga ciendete wĩruti wa famĩlĩ na ithuĩ nĩ twatigagĩrĩra atĩ nĩ ireyaria itegwĩtigĩra. Ti hingo ciothe wakoragwo ũrĩ ũndũ mũhũthũ kũigua ikiuga atĩ harĩ maũndũ mamwe ma Bibilia itaretĩkania namo. No ũndũ ũcio nĩ watũteithirie kũmenya kĩrĩa kĩarĩ ngoro-inĩ cia cio. Thutha wa kwarĩrĩria maũndũ macio, nĩ ciataũkĩirũo nĩ mawoni ma Jehova megiĩ maũndũ macio.

MOGARŨRŨKU MANGĨ ŨTŨŨRO-INĨ

Ihinda rĩa kũrera ciana icio citũ rĩathirire na ihenya gũkĩra ũrĩa tweciragia. Nĩ ũndũ wa ũteithio wa ithondeka rĩa Jehova nĩ twekire ũrĩa wothe tũngĩahotire gũciteithia ciĩhande ũhoro-inĩ wa ma. Nĩ twakenire mũno rĩrĩa airĩtu acio aitũ maambĩrĩirie kũpainia thutha wa kũrĩkia cukuru na kwĩruta kothi ĩngĩamateithirie kwĩrũgamĩrĩra. Nĩ maacokire magĩthamĩra Cleveland, Tennessee, kũrĩa kwarĩ na bata mũnene wa ahunjia marĩ hamwe na aarĩ a Ithe witũ angĩ erĩ. Twaiguaga ihooru mũno nĩ gũkorũo tũraihanĩrĩirie nao, ĩndĩ nĩ tweheaga hinya twamenya atĩ marahũthĩra ũtũũro wao ũtungata-inĩ wa mahinda mothe. Tũrĩ na mũtumia wakwa nĩ twambĩrĩirie kũpainia rĩngĩ na ũndũ ũcio ũkĩhingũra mĩeke ĩngĩ ya ũtungata. Twateithagĩrĩria mũrori witũ wa mũthiũrũrũko gũceerera ciũngano o hamwe na kũbanga igomano.

Airĩtu aitũ matanathiĩ Tennessee, nĩ maaceerete wabici ya rũhonge ya London. Hĩndĩ ĩyo Stephany aarĩ na mĩaka 19, na arĩ kũu nĩ aamenyanire na Paul Norton ũrĩa watungataga Betheli. Thutha-inĩ nake Kimberly nĩ aamenyanire na Brian Llewellyn. Rĩrĩa Stephany aakinyirie mĩaka 23 nĩ ahikĩire Paul. Mwaka ũrĩa warũmĩrĩire, nake Kimberly arĩ na mĩaka 25 nĩ aahikirio nĩ Brian. Kwoguo nĩ meetereire nginya rĩrĩa makinyirie mĩaka 23. Nĩ twakenire mũno nĩ andũ arĩa maathurire kũhikĩra.

Airĩtu acio aitũ nĩ matwĩraga atĩ cionereria iria twamaigĩire tũrĩ hamwe na aciari aitũ nĩ ciamateithirie ‘gũcaragia Ũthamaki wa Ngai mbere’ o na rĩrĩa mũtũũrĩre waritũha. (Mat. 6:33) Mwaka wa 1998 mweri wa kana, Paul na Stephany nĩ meetirũo kĩrathi kĩa 105 kĩa Gileadi, na thutha ũcio magĩtũmwo magatungate bũrũri-inĩ wa Malawi. Mwaka-inĩ o ũcio, nao Brian na Kimberly magĩĩtwo Betheli ya London na thutha-inĩ magĩtũmwo wabici ya rũhonge ya Malawi. Nĩ twakenire mũno kuona magĩtungatĩra Jehova na njĩra ĩyo, tondũ gũtirĩ njĩra ĩngĩ andũ ethĩ mangĩhũthĩra wĩthĩ wao wega gũkĩra ũguo.

KŨHEO MWEKE ŨNGĨ WA MWANYA

Kũrĩ Janũarĩ mwaka wa 2001, nĩrĩo ndaahũrĩirũo thimũ ĩrĩa ngũgwetete kĩambĩrĩria-inĩ. Mũrũ wa Ithe witũ Marais, arĩ mũrori wa maũndũ megiĩ ũtaũri ithondeka-inĩ, nĩ aamenyithirie atĩ ataũri othe thĩinĩ wa thĩ nĩ maabataraga kũmenyerio. Agĩcoka akĩnjĩra atĩ o na gũtuĩka ndarĩ na mĩaka 64, nĩ ndathuurĩtwo nduĩke ũmwe wa arutani. Tũrĩ na mũtumia wakwa nĩ twahoire Jehova na tũgĩcoka tũkĩarĩrĩria ũndũ ũcio hamwe na aciari aitũ tondũ hĩndĩ ĩyo maarĩ akũrũ na makanyihĩrũo nĩ hinya. Maatwĩrire tũthiĩ o na gũtuĩka nĩ ithuĩ twamatumberagia. Thutha ũcio ngĩhũũra thimũ kũrĩ rũhonge rwa ũtaũri na ngĩmamenyithia atĩ nĩ twehaarĩirie.

Ihinda-inĩ o rĩu mami akĩmenyeka atĩ aarĩ na kansa. Nĩ ndamwĩrire atĩ tũtigũthiĩ nĩguo tũteithĩrĩrie mwarĩ wa maitũ Linda kũmũtumberia. Atwĩrire atĩ gũtirĩ ũndũ ta ũcio ũngĩhotekeka! Agĩcoka akiuga ũũ: “Rĩu o na nĩ hĩndĩ ngũrwara biũ mwaga gũthiĩ.” O na Linda nĩ anyitire mami mbaru. Nĩ twakenirio mũno nĩ roho wao wa kwĩima o hamwe na ũteithio ũrĩa twaheirũo nĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Mũthenya ũmwe thutha wa gũkinya Watchtower Educational Center ĩrĩa ĩkoragwo Patterson, Linda nĩ aatũhũrĩire thimũ gũtwĩra atĩ Mami nĩ akua. Nĩ tuoĩ atĩ Mami angĩatwĩkĩrire ngoro tũthiĩ o na mbere na ũtungata witũ, na noguo twekire.

Kũndũ kwa mbere kũrĩa twatũmirũo kwarĩ wabici ya rũhonge ya Malawi. No ũkĩone ũrĩa twakenire twacemania rĩngĩ na airĩtu aitũ na athuri ao arĩa maatungataga kuo! Twacokire tũgĩthiĩ kũrutana Zimbabwe na thutha ũcio tũgĩthiĩ Zambia. Thutha wa kũmenyeria ataũri mĩaka ĩtatũ na nuthu, twerirũo tũcoke Malawi tũgacokanĩrĩrie maũndũ monetwo ma aarĩ na ariũ a Ithe witũ a kũu arĩa meehandĩte o na thutha wa kũnyarirũo nĩ ũndũ wa mũrũgamo wao wa Gĩkristiano.c

Nĩ twaiguire ũũru mũno rĩrĩa twacokire mũciĩ Basalt, Colorado, mwaka wa 2005, na nokuo tũtungataga na mũtumia wakwa tũrĩ mapainia. Mwaka wa 2006, Brian na Kimberly nĩ mokire gũikara hakuhĩ na ithuĩ nĩguo marere tũirĩtu twao twĩrĩ, Mackenzie na Elizabeth. Paul na Stephany marĩ o Malawi, na rĩu Paul atungataga Kamĩtĩ-inĩ ya Wabici ya Rũhonge. Rĩu ndĩ hakuhĩ gũkinyia mĩaka 80, na nĩ ngenaga mũno kuona andũ aingĩ ethĩ arĩa ndateithĩrĩirie mehokeirũo maũndũ marĩa ndehokeirũo tene. No tuuge atĩ gĩkeno kĩrĩa niĩ na mũtumia wakwa tũrĩ nakĩo ũmũthĩ, kiumanĩte na cionereria nyingĩ njega iria twaigĩirũo na iria twĩrutanagĩria kwĩgerekania nacio nĩguo tũteithie ciana citũ na ciana cia ciana citũ.