ESTER
1 Pefimbo lohamba Ahasveros,* sha hala okutya, Ahasveros, oo a pangela oitukulwalongo 127, okudja kuIndia fiyo okuEtiopia,* 2 pefimbo olo, eshi ohamba Ahasveros ya li omutumba kolukalwapangelo layo, muSusan,* oshilando sha dingililwa komakuma,* 3 momudo omutitatu wokupangela kwayo, okwa li a ningila oitelekela omalenga aye aeshe novapiya vaye aveshe. Etangakwaita laPersia nolaMedia, ovanenenhu nosho yo omalenga oitukulwalongo navo opo va li. 4 Okwe va ulikila oupuna wouhamba waye wa tumbala, ewapalo nefimano laye linene moule womafiku mahapu, omafiku 180. 5 Eshi omafiku oo a pwa ko, ohamba oya li ya ningila ovanhu aveshe oitelekela, ovo va li hava di muSusan,* oshilando sha dingililwa komakuma,* oule womafiku aheyali, okudja kwaavo va fimanekwa fiyo okovanhu vongaho, moshihale shomoshikunino shomombala yohamba. 6 Moshihale omwa li mwa fewekwa nomalapi atoka, a longwa moliina nomomundele, noiyata imbulau ya mangwa neengodi da longwa moshiyata shitoka nomolududi lipeepela. Okwa li a tulikwa koutenda ve li ongonga voshisilveri, ndele taa mangelwa keengudimanya diwa, nomwa li omatyofa oshingoli nooshisilveri, e li polukolongo la ningwa nomamanya atilyana, omamanya atoka, okawe nomamanya alaula.
7 Omaviinyu okwa li haa tulwa momaholo;* eholo keshe ola li la yooloka ko kulikwao, nomaviinyu omombala okwa li mahapu, she likolelela koiniwe yohamba. 8 Okunwa okwa li kwe likolelela koshipango osho kutya, kape na oo a fininikwa,* molwaashi ohamba oya li ya unganeka pamwe nomalenga ayo omombala kutya keshe umwe na ninge osho tashi mu wapalele.
9 Omumbada Vasti naye okwa li a ningila ovakainhu, ovo va li meumbo* lomouhamba wohamba Ahasveros, oitelekela.
10 Mefiku etiheyali, eshi omutima wohamba wa li wa hafa unene omolwomaviinyu, oya li ya lombwela Mehuman, Bista, Harbona, Bigta, Abagta, Setar naKarkas, omalenga aheyali omombala, oo a li ovapiya vohamba Ahasveros, 11 a ete omumbada Vasti kohamba, a djala elapi lokulimanga komutwe lomouhamba, i ulikile ovanhu nomalenga ewapalo laye, osheshi okwa li muwa unene. 12 Ashike omumbada Vasti okwa kala ta anye okuya palombwelo lohamba, olo a li a pewa komalenga omombala. Opo nee ohamba oya li ya handuka neenghono, noya li ya fula onya.
13 Ohamba oya popya novalumenhu ovanongo, ovo ve na eendunge, shi na sha neenghedindjikilile,* (molwaashi kungaho, oshinima shohamba osha li sha shiivika kwaaveshe ovo va li ve shii omhango nomaupyakadi aeshe, oo haa pongololwa po mombala, 14 naavo va li popepi nayo ovo: Karsena, Setar, Admata, Tarsis, Meres, Marsena naMemukan, omalenga aheyali omuPersia naMedia, ovo va li hava popi nohamba nova li ve na eendodo dopombada mouhamba). 15 Ohamba oya pula ya ti: “She likolelela komhango, oshike shi na okuningilwa omumbada Vasti, molwaashi ina dulika kelombwelo lohamba Ahasveros, olo a yandja okupitila momalenga omombala?”
16 Opo nee Memukan okwa popya moipafi yohamba noyomalenga, a ti: “Kashi li ashike omhinge nohamba oyo aike, eshi omumbada Vasti a nyona, ndele oshi li omhinge nomalenga aeshe nosho yo ovanhu aveshe vomoitukulwalongo aishe yohamba Ahasveros. 17 Osho omumbada a ninga otashi ka shiivika kovakulukadi aveshe notava ka dina ovashamane vavo, tava ti: ‘Ohamba Ahasveros oya li ya tuma omumbada Vasti a ye kuyo, ndele okwa anya oku ya ko.’ 18 Nena eli, ovakulukadi vomalenga aPersia naMedia, ovo ve shii kombinga yaasho omumbada a ninga, otava ka popya nomalenga aeshe ohamba, naasho otashi ka etifa odino nehandu. 19 Ngeenge otashi wapalele ohamba, nai yandje oshipango, ndele tai shangifa meemhango daPersia naMedia, odo itadi dulu okulundululwa, kutya Vasti ine uya vali nandenande kohamba Ahasveros; nohamba nai mu kufe ondodo yaye yomouhamba, ndele tai yandje ondodo oyo komukainhu, oo e li xwepo e mu dule. 20 Nongeenge oshipango shohamba osha udika mouhamba wayo aushe, ovakulukadi aveshe otava ka fimaneka ovashamane vavo, okudja kovanhu ovo va fimanekwa fiyo okovanhu vongaho.”
21 Oshinima osho osha li sha hafifa ohamba nomalenga, nohamba oya ninga osho sha popiwa kuMemukan. 22 Oya tuma eenhumwafo moitukulwalongo aishe yomouhamba, oshitukulwalongo keshe opashangelo* lasho, nomunhu keshe omelaka laye, molwaashi omushamane oye mwene* weumbo laye, nelaka laye olo li na okulongifwa koukwaneumbo waye.
2 Konima yoinima aishe oyo, eshi ehandu lohamba Ahasveros la lota, oya dimbuluka osho Vasti a ninga, naasho she mu tokolelwa. 2 Opo nee ovapiya vohamba ova ti: “Ohamba nai kongelwe oukadona elela vawa. 3 Ohamba nai hoolole ovanhu moitukulwalongo aishe yomouhamba wayo va ongele oukadona elela vawa muSusan,* oshilando sha dingililwa komakuma,* meumbo lovakainhu.* Nava tulwe mefiloshisho laHegai, elenga lohamba nomupashukili wovakainhu, nova pewe oinima yokuliwapeka.* 4 Omukainhu omunyasha, oo ta hokiwa kohamba, oye ta ningi omumbada ponhele yaVasti.” Ohamba oya li ya panda ediladilo olo, nosho ya li ya ninga.
5 MuSusan,* oshilando sha dingililwa komakuma,* omwa li omulumenhu Omujuda wedina Mordekai, omonamati waJair, omonamati waSimei, omonamati waKish, Omubenjamin, 6 oo a li a twalwa moukwatwa pamwe novanhu ovo va dja muJerusalem, ovo va li va twalwa pamwe nohamba Jekonia* yaJuda, ovo ohamba Nebukadnesar yaBabilon ya twala moukwatwa. 7 Okwa li omutekuli* waHadassa,* sha hala okutya, Ester, omonakadona wamumwaina waxe omulumenhu, osheshi ka li e na xe, ile ina. Omukainhu oo omunyasha okwa li a shitikika noku na eholokepo liwa. Eshi xe naina va fya, Mordekai okwe mu kufa po a ninge omonakadona waye. 8 Eshi ondaka yohamba nosho yo oshipango shayo sha li tashi wanifwa po, naashi ovakainhu ovanyasha va li va etwa kuSusan,* oshilando sha dingililwa komakuma,* koshi yepashukilo laHegai, Ester naye okwa li a etwa meumbo* lohamba koshi yepashukilo laHegai, omupashukili wovakainhu.
9 Omukainhu oo omunyasha okwa li a pandika kuHegai nokwe mu hokwa,* onghee okwa li a ninga omalongekido diva, opo Ester a pewe oinima yokuliwapeka,* oikulya oyo e na okulya nokwa pewa ovakainhu ovanyasha vaheyali, va hoololwa meumbo lohamba. Okwa twalwa yo monhele iwa elela meumbo lovakainhu* pamwe novapiya vaye ovanyasha. 10 Ester ka li a popya sha kombinga yoshiwana shavo, ile yovapambele vaye, molwaashi Mordekai okwe mu lombwela aha lombwele nande omunhu. 11 Mordekai okwa kala ha ende komesho yoshihale sheumbo lovakainhu* efiku nefiku, opo a shiive kutya Ester oku li po ngahelipi, naasho tashi mu ningilwa.
12 Omukainhu keshe omunyasha okwa li e na olufo laye lokuya kohamba Ahasveros, konima eshi a mana ko eemwedi 12 dokuliwapeka, odo da li da pewa ovakainhu ovo, molwaashi oyo oyo onghedi omo va li ve na okuwapalekwa.* Eemwedi hamano onomaadi o-mirha, neemwedi dikwao hamano onomaadi o-balsam nosho yo nomaadi vali makwao okuliwapeka.* 13 Ngeenge okakadona oke lilongekida okuya kohamba, ohaka pewa keshe osho taka pula, eshi taka di meumbo lovakainhu* taka i keumbo lohamba. 14 Ohaka i kohamba efimbo lokonguloshi, nefimbo longula ohaka shuna keumbo etivali lovakainhu,* koshi yepashukilo laSaaskas, elenga* lohamba, omupashukili wovakainhu vopomunghulo. Itaka shuna ko vali kohamba, okuninga ye ka hokwa unene noye ka ifana kedina.
15 Eshi efimbo laEster, omonakadona waAbihail, omumwaina waxe yaMordekai, oo e mu kufa po a ninge omonakadona, lokuya kohamba la fika, Ester ina pula sha nande shimwe shi lili, kakele kaasho a lombwelwa kuHegai, elenga* lohamba, omupashukili wovakainhu. (Momukokomoko wefimbo alishe olo, Ester okwa kala a hokiwa kukeshe oo e mu mona.) 16 Ester okwa twalwa kohamba Ahasveros meumbo layo lomouhamba momwedi omutimulongo, sha hala okutya, omwedi Tebet,* omudo omutiheyali wepangelo layo. 17 Ohamba oya li i hole Ester shi dulife ovakainhu aveshe vakwao, noya ulika kutya oye mu hokwa noye mu ulikila ohole i na oudiinini shi dulife oukadona elela vakwao aveshe. Oye mu dika elapi lokulimanga komutwe lomouhamba komutwe waye, noye mu ninga omumbada ponhele yaVasti. 18 Ohamba oya longekidila omalenga ayo aeshe nosho yo ovapiya vayo aveshe oitendele, oitendele inene yaEster. Opo nee ohamba oya shiivifila oitukulwalongo efiku lemangululo, noya kala tai yandje eeshali she likolelela koiniwe yayo.
19 Oukadona elela* ova li va etwa pamwe oshikando oshitivali, na Mordekai okwa li e li omutumba poshivelo shohamba. 20 Ester ka li a popya sha shi na sha novapambele vaye nosho yo oshiwana shavo, ngaashi ashike a lombwelwa kuMordekai; Ester okwa twikila okuninga osho a lombwelwa kuMordekai, ngaashi ashike a kala he shi ningi, eshi a li koshi yepashukilo laye.
21 Pefimbo opo, ofimbo Mordekai a li ha kala omutumba poshivelo shohamba, Bigtan naTeres, omalenga avali omombala yohamba, ovapashukili voposhivelo, ova li va handuka nova li va pangela omhangela monanguwi va dipae* ohamba Ahasveros. 22 Eshi Mordekai e shi uda, okwe shi lombwela diva omumbada Ester. Ester okwa ka popya nohamba ponhele yaMordekai. 23 Onghee eshi oshinima osho sha konakonwa, okwa ka monika kutya oshoshili, novalumenhu ovo ova li va endjelelifwa komuti; oinima aishe oyo oya li ya shangwa membo londjokonona yopefimbo opo moipafi yohamba.
3 Konima yaasho, ohamba Ahasveros oya yelaayela Haman, omonamati waHammedata, Omuagag, eshi ye mu pa ondodo i dule yomalenga aeshe akwao, oo a li pamwe nao. 2 Ovapiya aveshe vohamba, ovo va li poshivelo shohamba, ova li ve na okutwila Haman eengolo noku mu linyongamena, molwaashi ohamba oya yandja oshipango a ningilwe ngaho. Ashike Mordekai okwa li a anya oku mu twila eengolo, ile oku mu linyongamena. 3 Onghee ovapiya vohamba, ovo va li poshivelo shohamba, ova pula Mordekai, tava ti: “Omolwashike to lipwililikile oshipango shohamba?” 4 Ova kala have mu pula efiku nefiku, ndele ka li a pwilikina kuvo, nokwa li e va lombwela kutya ye Omujuda. Opo nee ova li va lombwela Haman a tale ngeenge elihumbato laMordekai oli shii ngoo okulididimikilwa.
5 Eshi Haman a mona kutya Mordekai ina hala oku mu twila eengolo noku mu linyongamena, Haman okwa li a fula onya neenghono. 6 Molwaashi okwa li a lombwelwa kombinga yoshiwana shooMordekai, ka li ashike ta diladila okudipaa* Mordekai oye aeke. Ndele okwa li ta kongo ondunge yokuhanauna po Ovajuda aveshe, ovo va li mouhamba aushe waAhasveros, oshiwana ashishe shooMordekai.
7 Momwedi wotete, sha hala okutya, momwedi Nisan,* momudo omuti-12 wepangelo lohamba Ahasveros, ova umba Pur (sha hala okutya, Oshihoololifo) moipafi yaHaman, opo a tokole efiku nomwedi, nosha li sha wila momwedi omuti-12, sha hala okutya, Adar.* 8 Opo nee Haman okwa tya kohamba Ahasveros: “Ope na ovanhu vamwe ve lihanena moitukulwalongo aishe yomouhamba woye, ovo eemhango davo da yooloka ko kwaado dovanhu vakwao aveshe. Ihava dulika koipango yohamba, noinashi yuka ohamba i va efe va kale ngaho. 9 Ngeenge otashi wapalele ohamba, naku shangwe omhango kutya Ovajuda otava ka hanaunwa po. Ohandi ka yandja oitalenti* yoshisilveri 10 000 komalenga e i tule meemhungulilo domouhamba.”*
10 Opo nee ohamba oya dula ko olinga yayo yoshihako komunwe noku i pa Haman, omonamati waHammedata, Omuagag, oo a li omutondi wOvajuda. 11 Ohamba oya tya kuHaman: “Oshisilveri novanhu ove li meke loye, u va ningile keshe osho u wete tashi wapalele.” 12 Opo nee oohamushanga vohamba ova li va ifanwa mefiku eti-13 lomwedi wotete. Oinima aishe, oyo Haman a popya, ove i shangela omalenga ohamba, oongoloneya, ovo va li ve lihanena moitukulwalongo, nosho yo ovapangeli vovanhu ve lili noku lili, moshitukulwalongo keshe, opashangelo* lasho, nomunhu keshe, omelaka laye. Oya li ya shangifwa medina lohamba Ahasveros noya hakwa noshihakolinga shohamba.
13 Ovatumwa ova li va twala eenhumwafo koitukulwalongo aishe yohamba, omo mu na elombwelo lokudipaa, okuhanauna po nokukomba po Ovajuda aveshe, ovanyasha novakulunhu, ounona nosho yo ovakainhu, mefiku limwe alike, mefiku eti-13 lomwedi omuti-12, sha hala okutya, momwedi Adar, nokukufa ko omamona avo. 14 Osho sha li sha shangwa meenhumwafo odo osha li tashi ka kala omhango moshitukulwalongo keshe, nosha li shi na okushiivifilwa ovanhu aveshe, opo va dule okulilongekidila efiku olo. 15 Ovatumwa ova li va ya diva ngaashi va lombwelwa kohamba. Omhango oya li ya tulwa po muSusan,* oshilando sha dingililwa komakuma.* Opo nee ohamba naHaman ova li va kala omutumba va nwe, ofimbo ovanhu vomoshilando shaSusan* va li va lyalyakana.
4 Eshi Mordekai a uda ashishe osho sha ningwa po, okwa pombaula oikutu yaye, a djala oshako nokwe lifundila omute. Opo nee okwa ya pokati koshilando, ta lili mokule nokwa nyika oluhodi neenghono. 2 Okwa ya, ndele ta xulile poshivelo shohamba, molwaashi kapa li oo a pitikwa a pite oshivelo shohamba a djala oshako. 3 Moshitukulwalongo keshe, omo mwa fika elombwelo noshipango shohamba, omwa li elilaano linene mokati kOvajuda, va li ve lidilika, tava lili nokulililila. Vahapu ova li va nangala momute va djala eeshako. 4 Eshi ovapiya ovakainhu vaEster nomalenga* aye ve uya mo nove mu lombwela kombinga yasho, omumbada okwa li a wililwa po neenghono. Opo nee okwa tumina Mordekai oikutu a djale ponhele yoshako, ndele Mordekai okwe i anya. 5 Onghee Ester okwa ifana Hatak, umwe womomalenga* ohamba, oo a nangekwa po e mu yakule, nokwe mu lombwela a pule Mordekai kutya osho otashi ti ngahelipi, noshike tashi ningwa po.
6 Hatak okwa ya kuMordekai mehalandjadja loshilando, komesho yoshivelo shohamba. 7 Mordekai okwe mu lombwela ashishe osho she mu ningilwa nomuvalu woimaliwa, oo Haman a udaneka okuyandja meemhungulilo dohamba, opo Ovajuda va hanaunwe po. 8 Okwe mu pa yo okopi yonhumwafo, oyo ya shangwa oshipango, oyo ya yandjwa muSusan* i na sha nokuhanaunwa po kwavo. Okwa li e na oku i ulikila Ester, oku i mu yelifila noku mu lombwela a ye kohamba e ke i indile ponhele yoshiwana shavo, opo va filwe onghenda.
9 Hatak okwa shuna, ndele ta lombwele Ester osho Mordekai a popya. 10 Ester okwa tuma Hatak a ka lombwele Mordekai kutya: 11 “Ovapiya aveshe vohamba novanhu aveshe, ovo ve li moitukulwalongo yohamba, ove shi shii kutya, ngeenge omulumenhu, ile omukainhu okwa i moshihale shomeni shohamba, ina ifanwa mo, ope na ashike omhango imwe oyo tai longo: Oku na okudipawa. Ndele ota kala ashike nomwenyo, ngeenge ohamba oye mu ulike nodibopangelo yoshingoli. Paife opa pita omafiku 30 inandi ifanwa kohamba.”
12 Eshi Mordekai a lombwelwa osho Ester a popya, 13 okwa nyamukula Ester, a ti: “Ino diladila kutya, molwaashi ove ou li meumbo lohamba oto ka xupa kOvajuda aveshe. 14 Ngeenge owa kala wa mwena pefimbo eli, ekwafo nemangululo lOvajuda otali ka dja kodjo imwe, ndele ove noukwaneumbo waxo otamu ka xulifwa po. Olyelye e shi shii kutya owa ninga omumbada wohamba omolwoshinima ngaashi eshi?”
15 Opo nee Ester okwa nyamukula Mordekai, a ti: 16 “Inda u ka ongele Ovajuda aveshe ovo ve li muSusan,* ndele tamu lidilike ponhele yange. Inamu lya, noinamu nwa sha oule womafiku atatu, oufiku nomutenya. Ame pamwe novapiya vange ovakainhu ohatu ke lidilika yo. Ohandi ka ya kohamba, osho shi li omhinge nomhango, nongeenge ondi na okufya, nandi fye.” 17 Onghee Mordekai okwa ya, ndele ta ningi ashishe osho Ester e mu lombwela a ninge.
5 Mefiku etitatu, Ester okwa djala oikutu yaye yomouhamba, ndele ta fikama moshihale shomeni shomeumbo* lohamba, osho sha taalelafana neumbo lohamba, ofimbo ohamba ya li omutumba kolukalwapangelo layo lomouhamba, meumbo lomouhamba, olo la taalelafana noshivelo. 2 Diva eshi ohamba ya mona Ester a fikama moshihale, oye mu fila onghenda, nohamba oya ulika Ester nodibopangelo yoshingoli, oyo ya li meke layo. Opo nee Ester okwa ehena popepi, ndele ta kwata komutwe wodibopangelo.
3 Ohamba oye mu pula, ya ti: “Omumbada Ester, oto kongo shike? Owa hala okupula shike? Nonande etata louhamba wange, oto shi pewa.” 4 Ester okwa nyamukula, a ti: “Ngeenge otashi wapalele ohamba, ohamba na i uye pamwe naHaman nena koitelekela, oyo nde i longekidila.” 5 Opo nee ohamba oya lombwela ovapiya vayo, ya ti: “Lombweleni Haman e uye divadiva, ngaashi tashi pulwa kuEster.” Onghee ohamba naHaman ova ya koitelekela, oyo Ester a longekida.
6 Ofimbo va li tava nu omaviinyu,* ohamba oya pula Ester ya ti: “Owa hala okuningilwa shike? Oto shi pewa. Owa hala okupula shike? Nonande etata louhamba wange, otashi ningwa.” 7 Ester okwa nyamukula, a ti: “Eindilo lange, naasho nda hala okuningilwa osheshi: 8 Ngeenge onda filwa onghenda kohamba, nongeenge otashi wapalele ohamba, i wanife po osho handi i pula noku pa nge osho nda hala, ohamba naHaman nave uye koitelekela, oyo handi va telekele mongula; nomongula ohandi ka ninga ngaashi ohamba tai ti.”
9 Efiku olo, Haman okwa li a dja po a nyakukwa nokwa hafa momutima. Ashike eshi Haman a mona Mordekai poshivelo shohamba, nokwa didilika kutya ina fikama noine mu tila, Haman okwa li a fula onya neenghono omolwaMordekai. 10 Ashike Haman okwa li a pangela ehandu laye, ndele ta i keumbo laye. Opo nee okwa ifana ookaume kaye nosho yo omukulukadi waye, Seres. 11 Haman okwa li te litade omolwoupuna waye munene, ovanamati vaye vahapu nanghee ohamba ye mu yelaayela noku mu lenga e dule omalenga novapiya vohamba.
12 Haman okwa weda ko vali ta ti: “Natango, omumbada Ester aame ashike a shiva ndi ka kale pamwe nohamba poitendele oyo a longekida. Nomongula okwa shiva nge yo ndi ka kale pamwe naye nosho yo ohamba. 13 Ashike aishe ei inai wanena nge, ofimbo ndi wete Mordekai, Omujuda, e li omutumba poshivelo shohamba.” 14 Opo nee omukulukadi waye, Seres, nookaume kaye aveshe ove mu lombwela, va ti: “Dikifa po omuti u na oule womaludimbo 50.* Mongula, lombwela ohamba kutya Mordekai oku na okweendjelelifwa kuo, opo nee to i pamwe nohamba u ka hafele oitelekela.” Ediladilo olo ola li la pandika kuHaman, onghee okwa dikifa po omuti.
6 Oufiku oo, ohamba kaya li ya dula okukofa.* Onghee oya li ya pula i etelwe embo londjokonona yopefimbo opo, noya li ye i leshelwa. 2 Membo olo ova hanga mwa shangwa osho sha popiwa kuMordekai shi na sha naBigtana nosho yo Teres, omalenga avali omombala, ovapashukili voposhivelo, ovo va li va pangela omhangela va dipae* ohamba Ahasveros. 3 Ohamba oya pula ya ti: “Mordekai okwa ningilwa shike, opo a pandulwe omolwoshinima eshi?” Opo nee ovapiya vohamba ova nyamukula va ti: “Ina ningilwa sha.”4 Lwanima, ohamba oya pula ya ti: “Olyelye e li moshihale?” Haman okwa hangwa e uya moshihale shopondje yeumbo* lohamba, a popye nohamba shi na sha nokweendjelelifa Mordekai komuti, oo e mu longekidila. 5 Ovapiya vohamba ova tya kuyo: “Haman oye e li ofika moshihale.” Onghee ohamba oya ti: “Mu lombweleni e uye mo.”
6 Eshi Haman e uya mo, ohamba oya tya kuye: “Omulumenhu, oo ohamba ya hala okufimaneka, oku na okuningilwa shike?” Haman okwe lipopila momutima waye ta ti: “Mbela olyelye vali ohamba ya hala okufimaneka ehe fi ame?” 7 Onghee Haman okwa tya kohamba: “Omulumenhu, oo ohamba ya hala okufimaneka, 8 nave mu etele oshikutu shomouhamba, osho hashi djalwa kohamba, nonghambe, oko haku ende ohamba; onghambe ya djalekwa elapi lomouhamba komutwe wayo. 9 Oshikutu nonghambe nai kale mepashukilo laumwe womomalenga ohamba, nove na okudjaleka omulumenhu oo ohamba ya hala okufimaneka, noku mu endaendifa mehalandjadja loshilando, a londa konghambe. Ove na okwiingida, ve li komesho yaye, tava ti: ‘Eshi osho sha ningilwa omulumenhu oo ohamba ya hala okufimaneka.’” 10 Opo nee ohamba oya lombwela Haman, ya ti: “Endelela, kufa oshikutu nonghambe, ndele to ningile Mordekai, Omujuda, oo e li omutumba poshivelo shohamba, ngaashi naanaa wa popya. Ino fiya ko nande oshimwe shomwaayo wa popya.”11 Onghee Haman okwa kufa oshikutu nonghambe, nokwe shi djaleka Mordekai, ndele te mu endaendifa mehalandjadja loshilando, ta ingida e li komesho yaye ta ti: “Eshi osho sha ningilwa omulumenhu oo ohamba ya hala okufimaneka.” 12 Konima yaasho, Mordekai okwa shuna koshivelo shohamba, ndele Haman okwa ya keumbo laye, ta endelele, a nyika oluhodi nokwe liuvika komutwe. 13 Eshi Haman a hokololela omukulukadi waye, Seres, nookaume kaye aveshe, ashishe osho she mu ningilwa, ovayandjimayele vaye nomukulukadi waye, Seres, ove mu lombwela va ti: “Ngeenge Mordekai, oo paife e na ondodo i dule yoye, okwa dja moludalo lOvajuda, ito ka pondola oku mu kondjifa; oto ka findwa filufilu.”
14 Ofimbo natango va li tava popi naye, omalenga ohamba omombala okwe uya, nokwa kufa po diva Haman, nokwe mu twala koitelekela, oyo Ester a longekida.
7 Ohamba naHaman ove uya koitelekela yomumbada Ester. 2 Natango, mefiku etivali, fimbo va li tava nu omaviinyu,* ohamba oya tya kuEster: “Omumbada Ester, owa hala okuningilwa shike? Oto shi pewa. Owa hala okupula shike? Nonande etata louhamba wange, otashi ningwa.” 3 Omumbada Ester okwa nyamukula, a ti: “Ngeenge onda filwa onghenda kwoove, ohamba, nongeenge otashi wapalele ohamba, ohandi indile, opo ame nosho yo oshiwana shetu tu kale nomwenyo. 4 Fye otwa landifwa po, ame noshiwana shange, tu kombwe po, tu dipawe notu hanaunwe po. Ngeno otwa landifilwe po tu li ovapika ovalumenhu novakainhu, ngeno onde shi mwenena. Ndele oupyakadi ou kau shii okulipwililikilwa, molwaashi otau ka kuma nai ohamba.”
5 Ohamba Ahasveros oya pula omumbada Ester, ya ti: “Omunhu oo a hala okuninga oshinima osho olyelye noku li peni?” 6 Ester okwa tya: “Omunandubo nomutondi omukolokoshi ou oHaman.”
Haman okwa li a tila omolwohamba nomolwomumbada. 7 Ohamba oya fikama po pomaviinyu ya handuka neenghono, ndele tai i moshikunino shomombala, ashike Haman okwa fikama ta pula ekwafo komumbada Ester omolwomwenyo waye, molwaashi okwa didilika kutya ohamba oya li ya tokola oku mu handukila. 8 Ohamba oya dja mo moshikunino shomombala, ndele tai shuna meumbo, omo mu na omaviinyu noya mona Haman e likolelela ketyofa, oko kwa li Ester. Ohamba oya ingida ya ti: “Okwa hala yo okukwata omumbada keenghono meumbo lange?” Diva eshi ohamba ya mana okupopya eendjovo odo, ova uvika oshipala shaHaman. 9 Harbona, umwe womomalenga ohamba omombala, okwa tya: “Haman okwa longekidila yo Mordekai omuti, oo a popya oshinima osho sha xupifa ohamba. Owa dikwa keumbo laHaman, u na oule womaludimbo 50.”* Opo nee ohamba oya tya: “Mu endjelelifei ko.” 10 Ova endjelelifa Haman komuti, oo a li a longekidila Mordekai, nehandu lohamba ola li la lota.
8 Mefiku olo, ohamba Ahasveros oya yandja eumbo laHaman, omutondi wOvajuda, komumbada Ester. Mordekai okwe uya kohamba, molwaashi Ester okwe i lombwela nghee va pambafana. 2 Opo nee ohamba oya dula ko olinga yayo yoshihako, oyo ya kufa kuHaman, ndele tai i pe Mordekai. Opo nee Ester okwa tula po Mordekai a pashukile eumbo laHaman.
3 Natango, Ester okwa ka popya vali nohamba. Okwe linyongamena peemhadi dayo, ta lili nokwe i indila i kangheke owii oo wa etifwa kuHaman, Omuagag, neemhangela dii odo a pangelela Ovajuda. 4 Ohamba oya ulika Ester nodibopangelo yoshingoli, opo nee Ester okwa fikama komesho yohamba. 5 Okwa ti: “Ngeenge otashi wapalele ohamba, nonda filwa onghenda kuyo, nongeenge osha yuka kohamba, nonda wapalela koshipala shayo, naku shangwe oshipango shokukangheka eenhumwafo, odo da shangwa komukolokoshi Haman, omonamati waHammedata, Omuagag, di na sha nokuhanauna po Ovajuda moitukulwalongo aishe yohamba. 6 Ongahelipi handi dulu okulididimikila okutala oshiponga, osho tashi hange oshiwana shetu, nongahelipi handi dulu okulididimikila okutala ehanauno, olo tali hange ovapambele vange?”
7 Ohamba Ahasveros oya lombwela omumbada Ester nosho yo Mordekai, Omujuda, ya ti: “Taleni, onda yandja eumbo laHaman kuEster, na Haman onde mu endjelelifa komuti, molwaashi okwa li a pangela omhangela a hanaune po* Ovajuda. 8 Otamu dulu okushanga medina lohamba osho mu wete tashi wapalele, ponhele yOvajuda, noku shi hakifa nolinga yohamba, molwaashi omhango, oyo ya shangwa medina lohamba nokuhakifwa nolinga yohamba, ihai dulu okulundululwa.”
9 Onghee pefimbo opo, oohamushanga vohamba ova li va ifanwa mefiku eti-23 lomwedi omutitatu, sha hala okutya, omwedi Sivan.* Ova shanga oinima aishe oyo Mordekai a lombwela Ovajuda nosho yo omalenga, oongoloneya novapangeli voitukulwalongo, okudja kuIndia fiyo okuEtiopia, oitukulwalongo 127. Oshitukulwalongo keshe, opashangelo* lasho, nomunhu keshe, omelaka laye, nokOvajuda, opashangelo* nomelaka lavo.
10 Mordekai okwa shanga eenhumwafo medina lohamba Ahasveros nokwe di haka noshihakolinga shohamba, ndele te di tumu novatumwa va londa keenghambe; ova li va londa keenghambe hadi tondoka onhapo yoshidudu, odo hadi longifwa moilonga yomouhamba. 11 Meenhumwafo odo, ohamba oya yandja epitikilo kOvajuda, ovo ve li moilando i lili noku lili, va ongale pamwe nokulipopila, va dipae, va hanaune po nokukomba po etangakwaita keshe, ile oshitukulwalongo, osho tashi dulika sha hala oku va ponokela, mwa kwatelwa ovakainhu nounona, nokukufa po oinima yavo. 12 Osho osha li shi na okuningwa mefiku limwe, moitukulwalongo aishe yohamba Ahasveros, mefiku eti-13 lomwedi omuti-12, sha hala okutya, omwedi Adar.* 13 Etumwalaka* lonhumwafo oyo ola li li na okutuminwa moitukulwalongo aishe li li omhango. Ola li li na okushiivifilwa ovanhu aveshe, opo Ovajuda va dule okulilongekidila efiku olo, opo va lwife ovatondi vavo. 14 Ovatumwa, va londa keenghambe hadi tondoka onhapo yoshidudu, odo hadi longifwa moilonga yomouhamba, ova ya divadiva tava endelele palombwelo lohamba. Omhango oyo oya tulwa yo moilonga muSusan,* oshilando sha dingililwa komakuma.*
15 Opo nee Mordekai okwa dja po pohamba, a djala oshikutu shomouhamba shoshiyata shimbulau nosholiina, noshishani shoshingoli shefimano nosho yo oshikutu shiwa elela shokombada, sholududi leedi lipeepela. Ovanhu vomoshilando shaSusan* ova ingida mokule kehafo. 16 Ovajuda ova li ve udite va pepelelwa, va li va hafa unene nova fimanekwa. 17 Moitukulwalongo aishe nomoilando aishe, keshe opo oshipango shohamba nosho yo omhango yayo ya udika, Ovajuda ova li va hafa unene, va li va ninga oitelekela nova li va nyakukwa. Ovanhu vahapu moshilongo ova li tave liti kutya Ovajuda, osheshi ova li va hangwa kehaluko omolwOvajuda.
9 Mefiku eti-13, lomwedi omuti-12, sha hala okutya, omwedi Adar,* eshi eendjovo nomhango yohamba ya li tai wanifwa po, mefiku olo ovatondi vOvajuda va li tava diladila kutya otave ke va finda, ndele osho va li tava diladila hasho sha li sha ningwa; Ovajuda ova li va finda ovatondi vavo. 2 Ovajuda ova li va ongala pamwe moilando yavo moitukulwalongo aishe yohamba Ahasveros, opo va ponokele ovo va li va hala oku va dipaa, nokapa li nande oumwe a dula oku va finda, molwaashi ovanhu aveshe ova li va kwatwa koumbada omolwavo. 3 Ovapangeli aveshe voitukulwalongo, omalenga, oongoloneya nosho yo ovo va li tava longo oilonga yohamba ova li tava yambidida Ovajuda, molwaashi ova li va tila Mordekai. 4 Mordekai okwa li a ninga omunaenghono meumbo* lohamba nokwa li a fimanekwa moitukulwalongo aishe, molwaashi okwa enda ta ningi omunaenghono unene.
5 Ovajuda ova li va dipaa nokuhanauna po neongamukonda ovatondi vavo aveshe; ova li va ningila ovatondi vavo keshe osho va hala. 6 Ovajuda ova li va dipaa nokuhanauna po ovalumenhu 500 muSusan,* oshilando sha dingililwa komakuma.* 7 Ova dipaa yo Parsandata, Dalfon, Aspata, 8 Porata, Adalia, Ardata, 9 Parmasta, Arisai, Aridai naVaisata, 10 ovanamati omulongo vaHaman, omonamati waHammedata, omutondi wOvajuda. Ashike eshi ve va dipaa, inava kufa po oinima yavo.
11 Mefiku olo, ohamba oya shiivifilwa omuvalu waavo va dipawa muSusan,* oshilando sha dingililwa komakuma.*
12 Ohamba oya tya komumbada Ester: “Ovajuda ova dipaa nova hanauna po ovalumenhu 500 muSusan,* oshilando sha dingililwa komakuma* nosho yo ovanamati omulongo vaHaman. Ova dipaa vali ovanhu ve fike peni moitukulwalongo ikwao? Paife owa hala shike? Lombwele nge, ohandi shi ku pe. Owa hala okuningilwa shike? Oto shi ningilwa.” 13 Ester okwa ti: “Ngeenge otashi wapalele ohamba, Ovajuda ovo ve li muSusan* nava pewe epitikilo, opo mongula va ninge yo ngaashi va ninga nena metwokumwe nomhango; ovanamati omulongo vaHaman nava endjelelifwe komuti.” 14 Onghee ohamba oya li ya yandja elombwelo, opo osho shi ningwe. Omhango oya li ya yandjwa muSusan,* novanamati omulongo vaHaman ova li va endjelelifwa.
15 Ovajuda, ovo va li muSusan,* ova li va ongala vali pamwe mefiku eti-14 lomwedi Adar nokudipaa ovalumenhu 300 muSusan,* ndele inava kufa po oinima yavo.
16 Ovajuda aveshe, ovo ve li moitukulwalongo yohamba, ova li natango va ongala pamwe, opo ve lipopile. Ova li va hanauna po ovatondi vavo, va dipaa ovatondi vavo 75 000, ndele inava kufa po oinima yavo. 17 Osho ova li ve shi ninga mefiku eti-13 lomwedi Adar, ndele tava tulumukwa mefiku eti-14 nove li ninga efiku loitendele nolehafo.
18 Ovajuda vomuSusan* ova ongala pamwe mefiku eti-13 nomefiku eti-14, ndele tava tulumukwa mefiku eti-15 nove li ninga efiku loitendele nolehafo. 19 Nomolwaasho Ovajuda, ovo va li moitukulwa oyo i li kondje yoshilando, va li va ninga efiku eti-14 lomwedi Adar, efiku lehafo noloitendele, efiku lokunyakukwa nefimbo lokulitumina oikulya.
20 Mordekai okwa li a shanga oiningwanima oyo, nokwa li a tumina eenhumwafo dopambelewa Ovajuda aveshe, ovo ve li moitukulwalongo yohamba Ahasveros, ovo va li popepi nosho yo ovo va li kokule. 21 Okwa li e va lombwela va kale hava dana efiku eti-14 lomwedi Adar nosho yo efiku eti-15, omudo keshe, 22 molwaashi momafiku oo omo Ovajuda va li va manguluka ko kovatondi vavo, nomomwedi oo oluhodi lavo ola li la shituka ehafo, nomhito yokulila oya li ya ninga omhito yokunyakukwa. Ova li ve na okudimbuluka omafiku oo e li omafiku oitendele nehafo nefimbo lokulitumina oikulya nosho yo okuyandja eeshali keehepele.
23 Ovajuda ova li va dimina, opo va kale hava dana omafiku oo omudo keshe nokuninga ngaashi va shangelwa kuMordekai. 24 Haman, omonamati waHammedata, Omuagag, omutondi wOvajuda aveshe, okwa li a pangela omhangela, opo a hanaune po Ovajuda, nokwa li a umba Pur, sha hala okutya, Oshihoololifo, opo e va lyalyakanife noku va hanauna po. 25 Eshi Ester e uya kohamba, ohamba oya shangifa oshipango tashi ti: “Omhangela yaye ii, oyo a li a pangelela Ovajuda, nai mu tanaukile po.” Opo nee ova endjelelifa Haman novanamati vaye komuti. 26 Nomolwaasho va li hava ifana omafiku oo Purim, sha dja koshitya Pur.* Onghee hano, omolwoinima aishe oyo ya shangwa monhumwafo oyo, osho va mona shi na sha noshinima osho, naasho she va ningilwa, 27 Ovajuda nosho yo ovana vavo naaveshe ovo ve va waimina, ova li va tokola okudana omafiku oo avali nopehe na okufaula nokuwanifa po ashishe osho sha shangwa shi na sha navo peufwafimbo omudo keshe. 28 Omafiku oo okwa li e na okudimbulukiwa nokudanwa kepupi keshe, kepata keshe, moshitukulwalongo keshe nomoshilando keshe; omafiku oo aPurim kaa li e na okudimbuwa mokati kOvajuda, nokwa li e na okudimbulukiwa alushe komaludalo avo.
29 Opo nee omumbada Ester, omonakadona waAbihail, nOmujuda Mordekai, ova shanga onhumwafo onhivali paenghonopangelo odo va pewa, opo va koleke edano laPurim. 30 Ovajuda aveshe ovo va li moitukulwalongo 127, mouhamba waAhasveros, ova li va tuminwa eenhumwafo, mu na eendjovo dombili nodoshili, 31 odo tadi koleke shi na sha nokudana omafiku aPurim peufwafimbo lao, ngaashi ashike Omujuda, Mordekai, nomumbada Ester, ve va lombwela va ninge, nongaashi ashike va tokola vo vene nosho yo omaludalo avo ve di wanife po, mwa kwatelwa okulidilika nokwiilikana. 32 Oshipango shaEster osha koleka oshinima shi na sha naPurim, nosha li sha shangwa membo.
10 Ohamba Ahasveros oya li ya longifa ovanhu, ovo hava di moshilongo nosho yo kounhunhu, ovo ve li mefuta, oilonga idjuu.2 Oinima aishe, oyo ohamba ya pondola omolweenghono nounene wayo, nosho yo ehokololo li na sha nanghee ya tumbalekifa Mordekai, mbela inai shangwa membo londjokonona yopefimbo leehamba daMedia naPersia? 3 Mordekai, Omujuda, okwa li omutivali, a shikula ohamba Ahasveros. Okwa li e na ondodo inene mokati kOvajuda, a fimanekwa kovamwaxe aveshe, a longa omolwouwa woshiwana shavo nokwa xumifa komesho onghalonawa* yoludalo lavo alishe.
A shiivika e li Xexes wotete, omonamati waDarius munene (Darius Hastaspas)
Ile “okuKus.”
Ile “muSusa.”
Ile “mombala.”
Ile “muSusa.”
Ile “mombala.”
Ile “moikwatelwa; omaholo oshingoli.”
Ile “a ngabekwa.”
Ile “mombala.”
Ile “nomilandu.” Eln. “omafimbo.”
Ile “omonghedi omo hashi shange.”
Ile “elenga.”
Ile “muSusa.”
Ile “mombala.”
Monhele omo hamu kala ovakainhu, ngaashi ovakulukadi vohamba, ile ovakulukadi vayo vopomunghulo.
Ile “nova kale tava fulwa.”
Ile “MuSusa.”
Ile “mombala.”
Okwa ifanwa Jehoiakin 2Ee 24:8.
Ile “omufilishisho.”
Tali ti “Omuti wOmumirti.”
Ile “kuSusa.”
Ile “kombala.”
Ile “mombala.”
Ile “ulikila ohole i na oudiinini.”
Ile “a kale ta fulwa.”
Monhele omo hamu kala ovakainhu, ngaashi ovakulukadi vohamba, ile ovakulukadi vayo vopomunghulo.
Monhele omo hamu kala ovakainhu, ngaashi ovakulukadi vohamba, ile ovakulukadi vayo vopomunghulo.
Ile “okufulwa.”
Ile “okufula ovakainhu.”
Monhele omo hamu kala ovakainhu, ngaashi ovakulukadi vohamba, ile ovakulukadi vayo vopomunghulo.
Monhele onhivali omo hamu kala ovakainhu, ngaashi ovakulukadi vohamba, ile ovakulukadi vayo vopomunghulo.
Ile “omulutulwa.”
Ile “omulutulwa.”
Tala Oshiwedelwako B15.
Ile “Ovakainhu ovanyasha.”
Eln., “va tenheke eke.”
Eln., “okutenheka eke.”
Tala Oshiwedelwako B15.
Tala Oshiwedelwako B15.
Oshitalenti shimwe oshi fike peekilograma 34,2. Tala Oshiwedelwako B14.
Ile tashi dulika, “Ohandi ka futa oitalenti 10 000 meemhungulilo domouhamba, yaavo tava ka wanifa po oshilonga osho.”
Ile “omonghedi omo hashi shange.”
Ile “muSusa.”
Ile “ombala.”
Ile “shaSusa.”
Ile “novalutulwa.”
Ile “womovalutulwa.”
Ile “muSusa.”
Ile “muSusa.”
Ile “shomombala.”
Eln., “Ofimbo va li poitendele yomaviinyu.”
Eemeta 22,3 lwaapo. Tala Oshiwedelwako B14.
Eln., “Ohamba oya li ya londokwa keemhofi.”
Eln., “va tenheke eke.”
Ile “yombala.”
Eln., “fimbo va li poitendele yomaviinyu.”
Eemeta 22,3 lwaapo. Tala Oshiwedelwako B14.
Eln., “molwaashi okwa li a hala okutenheka eke laye.”
Tala Oshiwedelwako B15.
Ile “omonghedi omo hashi shange.”
Ile “omonghedi omo hava shange.”
Tala Oshiwedelwako B15.
Ile “Okopi.”
Ile “muSusa.”
Ile “ombala.”
Ile “shaSusa.”
Tala Oshiwedelwako B15.
Ile “mombala.”
Ile “muSusa.”
Ile “ombala.”
Ile “muSusa.”
Ile “ombala.”
Ile “muSusa.”
Ile “ombala.”
Ile “muSusa.”
Ile “muSusa.”
Ile “muSusa.”
Ile “muSusa.”
Ile “vomuSusa.”
“Pur,” tashi ti “Oshihoololifo.” Oshitya shi li pauhapu “Purim” otashi ulike koshivilo shOvajuda, osho va li hava dana momwedi 12 mokalindeli kayapuki. Tala Oshiwedelwako B15.
Eln., “nokupopila ombili.”