EMBO LOVAROMA
1 Omwa shangelwa kuPaulus, omupiya waKristus Jesus, oo a hoololwa a ninge omuyapostoli nokwa yapulilwa onghundana iwa yaKalunga, 2 oyo Kalunga a udaneka nale okupitila movaprofeti vaye nomOmishangwa diyapuki. 3 Onghundana oyo iwa oi na sha nOmona waye oo a dja moludalo* laDavid pambelela, 4 ndele okwa nyumunwa koufi okupitila meenghono domhepo iyapuki, naasho osha ulika kutya ye Omona waKalunga. Ou oye Omwene wetu Jesus Kristus. 5 Otwa filwa onghenda notwa nangekwa po tu li ovayapostoli okupitila muye opo ovanhu vomoiwana aishe va kale ve na eitavelo nova dulike kuye opo va fimanekife edina laye. 6 Nanye omu li yo mokati koiwana aishe oyo Kalunga a ifana i ninge yaJesus Kristus. 7 Ohandi mu shangele amushe ovo mu li muRoma, ovo mwa hokiwa kuKalunga nomwa hoololwa mu kale ovayapuki:
Kalunga Tate yetu nOmwene Jesus Kristus ne mu file onghenda, nombili yavo nai kale pamwe nanye.
8 Tete ohandi pandula Kalunga kange okupitila muJesus Kristus omolweni amushe, molwaashi eitavelo leni otali popiwa keshe pamwe. 9 Ohandi longele Kalunga nomutima aushe* eshi handi udifa onghundana iwa kombinga yOmona waye. Kalunga oku shi shii kutya ohandi mu tumbula alushe momailikano ange, 10 handi indile ndi uye kunye ngeenge okwe shi hala. 11 Onda djuulukwa oku mu mona opo ndi mu kwafele mu pameke ekwatafano leni naKalunga, mu dule okukala neitavelo la kola, 12 ile opo tu twaafaneni omukumo okupitila meitavelo leni nolange.
13 Ovamwatate, onda hala mu shiive kutya ohandi kala nda hala okuuya kunye lwoikando opo ndi ninge ovanhu ovahongwa, ngaashi nda ninga moiwana imwe. Ndele alushe ohapa kala omaimbo. 14 Ondi na oshikolo kOvagreka nokovanailongo,* kovahongwanhu nokwaavo inava hongwa. 15 Onghee onda halelela yo oku mu udifila onghundana iwa ovo mu li muRoma. 16 Itandi fi ohoni onghundana iwa molwaashi oyo Kalunga ta longifa opo a xupife keshe oo e na eitavelo, tete Omujuda opo nee Omugreka. 17 Kalunga okwa hololela ovo ve mu itavela ouyuki waye okupitila monghundana iwa, naasho ohashi pameke eitavelo lavo, ngaashi pa shangwa taku ti: “Omuyuki ota kala nomwenyo omolweitavelo.”
18 Kalunga komeulu ota ka handukila ovanhu aveshe ovo ihava dulika kuye nosho yo ovakolokoshi. Ohava longo osho inashi yuka opo va kelele vamwe vaha shiive oshili. 19 Ove na okukala ve shii Kalunga molwaashi okwe va hololela oinima ihapu. 20 Omaukwatya aye oo ihaa dulu okumonika kovanhu, sha hala okutya eenghono daye daalushe nondodo yaye e li Kalunga, okwa kala e liwetikile filufilu okudja peshito lounyuni ngeenge oinima oyo a shita tai konakonwa. Onghee kave na elipopilo lasha. 21 Nonande ove shii Kalunga, ihave mu fimaneke e li Kalunga noihave mu pandula, kave na eudeko, nomadiladilo avo oongaho. 22 Nonande ohave liti kutya ovanaendunge, ova ninga omalai. 23 Ponhele yokufimaneka Kalunga kaalushe,* ohava fimaneke oihongwafano oyo ya fa ovanhu ovo hava fi, ofimbo imwe ya fa oudila, oilipwedi noinamwenyo yomaulu ane.
24 Ndele molwaashi ova hala okulandula omahalo avo vene, Kalunga okwe va efa va longe osho inashi koshoka nova nyateke omalutu avo. 25 Ponhele yokwiitavela oshili kombinga yaKalunga, ova itavela oipupulu, nohava longele oishitwa ponhele yokulongela Omushiti ou e na okufimanekwa fiyo alushe. Amen. 26 Kalunga okwe va efa va landule omahalo avo a puka opamilele, onghee ovakainhu vavo ova pingakanifa onghedi yavo yopaushitwe naayo ihe fi yopaushitwe. 27 Sha faafana, ovalumenhu navo ova efa po okunangala novakainhu, ndele molwaashi omahalo avo omilele okwa pitilila, ove lipilukila po mokulonga oififahoni, notava ka mona oilanduliko yeenghatu davo.
28 Ndele molwaashi inava hala okushiiva Kalunga,* Kalunga okwe va efa va landule omadiladilo avo mai nova longe oinima ii. 29 Omadiladilo avo oku yadi okuhenouyuki akushe, oukolokoshi, olwisho, owii, efupandubo, omadipao, omashilafano, oukengeleledi, outondwe, olwaambo, 30 okupopila vamwe mowii, okutonda Kalunga, odino, ounhwa, elitango, okulalakanena okulonga owii,* okuhadulika kovakulunhu, 31 okuheneendunge, okuhelineekelwa, okuhenohole yopaushitwe nokuhenonghenda. 32 Nonande ove shii nawa etokolo laKalunga louyuki kutya ovo tava longo oilonga oyo otave lilongele efyo, itava twikile ashike oku i longa, ndele ova panda yo ovo tave i longo.
2 Ndele ove ou ho tokola vakweni, kashi na nee mbudi kutya oove lyelye, ku na elipopilo lasha, osheshi ngeenge to tokola vamwe, naave oto litokola mwene molwaashi oho longo oilonga ya faafana. 2 Otu shi shii kutya Kalunga oha tokola paushili ovo tava longo oilonga oyo.
3 Mbela ove ou ho tokola ovo tava longo oilonga oyo, ofimbo ove to i longo, oto diladila kutya oto dulu okuya onhapo etokolo laKalunga? 4 Ile owa dina onghenda inene yaKalunga nelididimiko laye, molwaashi uhe shii kutya Kalunga okwa hala oku ku kwafela u lidilulule omolwonghenda yaye? 5 Ndele molwaashi owa kukutika omutima woye noino hala okulidilulula, oto likongele okuhandukilwa kuKalunga, naasho ote ke shi holola mefiku omo ta ka tokola ovanhu pauyuki. 6 Onghee Kalunga ota ka yandja ondjabi kukeshe umwe shi fike poilonga yaye: 7 ota yandje omwenyo waalushe kwaavo hava longo nelididimiko oilonga iwa nohava kongo oshinge, efimano nomwenyo itau xulu po. 8 Ndele ota ka handukila ovo ve hole eenhamanana naavo ihava kala metwokumwe noshili nohava longo owii. 9 Omunhu keshe* oo ha longo owii ota ka hangwa koudjuu, tete Omujuda opo nee Omugreka. 10 Ndele keshe oo ha longo ouwa, Kalunga ote ke mu lenga nota ka hafela ombili nekwatafano liwa naye, tete Omujuda opo nee Omugreka, 11 osheshi Kalunga ke na okatongo.
12 Aveshe ava tava nyono inava shiiva omhango otava fi nonande inava shiiva omhango. Ndele aveshe ovo tava nyono ve shii omhango otava ka tokolwa metwokumwe nomhango. 13 Ovo tava udu omhango havo va talika ko ovayuki koshipala shaKalunga, ndele ovo tave i wanifa ovo va talika ko ovayuki. 14 Ngeenge ovanhu vomoiwana imwe ovo vehe na omhango tava wanifa po oiteelelwa yomhango paushitwe, nonande kave na omhango, ovo omhango kuvo vene. 15 Oilonga yavo ohai ulike kutya omhango oya shangelwa momitima davo. Kakele kaasho, eliudo lavo ohali va hololele kutya osho va longa oshiwa ile oshii, nokungaho ohava mono kutya ove na ondjo moshinima shonhumba ile hasho. 16 Osho otashi ka ningwa mefiku olo Kalunga ta ka tokola ovanhu okupitila muKristus Jesus omolwoinima oyo hava ningi meholeko, naasho otashi ka ningwa metwokumwe nonghundana iwa oyo handi udifa.
17 Ndele ngeenge oho liti ove Omujuda, we lineekela omhango, wa hafa eshi u li umwe womoshiwana shaKalunga, 18 u shii ehalo laye nowa hokwa oinima oyo iwa molwaashi wa hongwa Omhango, 19 wa tomhwa kutya ove omukwatiketi wovapofi nouyelele waavo ve li momilaulu, 20 omupukululi womalai, omuhongi wounona, nou shii oshili nomahongo Omhango opehovelo; 21 mbela ove ou ho hongo vamwe, omolwashike iho lihongo ove mwene? Ove ou ho udifa kutya, “Ino vaka,” omolwashike ho vake? 22 Ove ou ho udifa kutya, “Ino nyona ohombo,” omolwashike ho nyono ohombo? Ove ou u tonde oikalunga, omolwashike ho nyeke eetembeli? 23 Ove ou ho litangele omhango, omolwashike ho dini Kalunga mokunyona Omhango? 24 Ndele ngaashi pa shangwa, “edina laKalunga otali shekwa moiwana omolwoye.”
25 Epitotanda otali ti sha ashike ngeenge oho diinine omhango, ndele ngeenge oho nyono omhango, epitotanda loye itali ti sha. 26 Ndele ngeenge omunhu oo ina pita etanda oha wanifa po oiteelelwa youyuki oyo ya shangwa mOmhango, nonande ina pita etanda, ota ka talika ko a pita etanda. 27 Omunhu oo ina pita etanda pambelela ote ke mu tokola eshi ta wanifa po oiteelelwa yOmhango, osheshi nye ohamu nyono omhango nonande oya shangelwa munye nomwa pita etanda. 28 Ndele okukala Omujuda wolela inashi kwatela mo eholokepo lokombada, nokupita etanda kwaye ihaku ulikwa kombada pambelela. 29 Oujuda washili oyou womeni, nepitotanda olokomutima; omhepo yaKalunga oyo ye shi ningifa tashi shiiva, ndele hamhango. Omunhu a tya ngaho oha tumbalekwa kuKalunga, ndele hakovanhu.
3 Oshike sha ningifa Ovajuda va kale ve dule vamwe, ile epitotanda oli na ouwa washike? 2 Ope na omauwa mahapu. Shotete, ove lineekelelwa etumwalaka laKalunga. 3 Ongahelipi ngeenge Ovajuda vamwe kave na eitavelo? Mbela osha hala okutya ovanhu itava dulu okulineekela Kalunga? 4 Hasho nandenande! Nonande ovanhu aveshe ova kale ovanaipupulu, Kalunga omunashili ngaashi pa shangwa taku ti: “Oto ka ulika ouyuki woye okupitila meendjovo doye, nongeenge tave ku hokololifa, oto ke va tomha kutya ova puka.” 5 Ngeenge hatu longo owii, ovanhu ohava mono kutya Kalunga omuyuki. Ndele mbela ngeenge Kalunga te tu handukile osha hala kutya ke fi omuyuki? (Ovanhu vamwe osho hava diladila ngaho.) 6 Hasho nandenande! Kalunga omuyuki, ngeno ka li omuyuki, ongahelipi ta dulu okutokola ounyuni?
7 Ndele ngeenge oipupulu oyo handi popi otai ulike kutya osho Kalunga a popya oshoshili, notashi mu fimanekifa kovanhu, omolwashike ndi na okutalika ko omulunde? 8 Ovanhu vamwe ohave tu lundile kutya ohatu ti, “Natu longeni owii opo tu mone ouwa.” Ovanhu va tya ngaho otava ka tokolwa.
9 Mbela osho osha hala okutya otu dule vamwe? Hasho nandenande! Ngaashi twe shi popya nale, Ovajuda nOvagreka aveshe ovalunde, 10 ngaashi pa shangwa taku ti: “Kape na omunhu omuyuki nandenande, 11 kape na ou ta dulu okuufa kutya oshike shi na okuningwa nokape na ou ta kongo Kalunga. 12 Ovanhu aveshe ova pilamena Kalunga, ndele aveshe tava ningi ovanhu vongaho. Kape na nande oumwe e na onghenda.” 13 “Ominino davo oda fa ombila ya yeuluka, nohava popi oipupulu.” “Eendjovo davo oda fa oudiyo wonhoka.” 14 “Omakanya avo oku yadi efingaelo nowii.” 15 “Eemhadi davo ohadi endelele okutilashi ohonde.” 16 “Ohava hepeke ovanhu noku va monifa oixuna, 17 nokave shii okukala nombili novanhu vakwao.” 18 “Ihava tila Kalunga.”
19 Ndele otu shi shii kutya oinima aishe oyo ya popiwa mOmhango, otai popi ovo hava diinine Omhango opo paha kale umwe womuvo te ke lipopila, nounyuni aushe opo u kale wa wana okuhandukilwa kuKalunga. 20 Onghee kape na ou* ta ka talika ko omuyuki koshipala shaye omolwoilonga yomhango, osheshi otwa shiiva filufilu oulunde okupitila momhango.
21 Ndele paife osha yela kutya ovanhu otava dulu okukala ovayuki koshipala shaKalunga nonande itava diinine Omhango, naasho osha popiwa mOmhango nokOvaprofeti. 22 Aveshe ovo ve na eitavelo otava dulu okukala ovayuki koshipala shaKalunga omolweitavelo muJesus Kristus. Osheshi Kalunga ke na okatongo. 23 Ovanhu aveshe ova nyona nokave na oshinge shaKalunga, 24 notava yukipalifwa omolwefilonghenda laye lekuliloyambo olo li li oshali ya yandjwa okupitila muKristus Jesus. 25 Kalunga okwe mu yandja opo ovanhu va hanganifwe naYe omolweitavelo lavo mohonde yaKristus. Osho okwe shi ninga opo a ulike ouyuki waye, molwaashi okwa ulika onheni* nokwa dimina po ovanhu omanyono avo omonakudiwa. 26 Okwa ulika yo ouyuki waye mefimbo lopaife eshi a tala ko ovanhu ovo va itavela muJesus ve li ovayuki.
27 Mbela omunhu ota dulu okulitanga? Hasho nandenande. Omhango ilipi tai mu kelele ehe litange? Mbela oyoyo tai ti kutya osho a longa osha fimana? Hasho, ndele oyoyo tai ti kutya oku na okukala e na eitavelo. 28 Omunhu okwa talika ko omuyuki omolweitavelo nonande kape na oilonga yomhango. 29 Ile Kalunga oKalunga ashike kOvajuda? Hano ke fi yo Kalunga kovanhu vomoiwana? Heeno, oku li yo Kalunga kovanhu vomoiwana. 30 Ndele molwaashi Kalunga okovanhu aveshe, okwa tala ko ovo va pita etanda nosho yo ovo inava pita etanda ve li ovayuki omolweitavelo lavo. 31 Mbela otu na okuxulifa po omhango omolweitavelo letu? Hasho nandenande! Mepingafano naasho, otu na okudulika kuyo.
4 Ndele mbela oshike osho tatekulululwa Abraham a pewa pambelela? 2 Ngeenge Abraham okwa talwa ko omuyuki omolwoilonga yaye, ngeno okwa dula okulitanga, ndele hakoshipala shaKalunga. 3 Omushangwa owa ti ngahelipi? Owa ti: “Abraham okwa itavela muJehova, nokwa talwa ko omuyuki.” 4 Omunhu ngeenge a longa, ndele ta pewa ondjabi inashi hala okutya okwa filwa onghenda, ndele omolwaashi e i longela. 5 Mepingafano naasho, ngeenge umwe okwa kala e na eitavelo muKalunga, ndele ine lineekela ashike moilonga yaye, Kalunga ote ke mu tala ko omuyuki omolweitavelo laye. Kalunga oye ta dulu okutala ko omulunde kutya omuyuki. 6 David naye okwa popya kutya omunhu oo a talwa ko omuyuki kuKalunga, nonande oilonga yaye kai li metwokumwe filufilu nomhango, ota kala a hafa. David okwa ti: 7 “Omunhu oo a diminwa po omolwoilonga yaye ii, nomatimba aye a tuvikwa,* ota kala a hafa. 8 Omunhu oo omatimba aye itaa dimbulukiwa kuJehova, ota kala a hafa.”
9 Mbela ovanhu ovo inava pita etanda otava dulu ngoo okukala va hafa, ile ovovo ashike va pita etanda? Otwa ti: “Abraham okwa li e na eitavelo, nokwa talwa ko omuyuki.” 10 Onaini Kalunga a li e mu tala ko omuyuki? Osheshi a pita etanda ile ofimbo a li ina pita etanda? Kalunga okwa li e mu tala ko omuyuki ofimbo a li ina pita etanda. 11 Kalunga okwa li e mu lombwela a pite etanda, naasho osha li edidiliko* olo tali ulike kutya oku li omuyuki omolweitavelo olo a hangwa e na fimbo a li ina pita etanda. Onghee okwa ninga xe yaaveshe ovo ve na eitavelo nonande inava pita etanda, na Kalunga okwe va tala ko ovayuki. 12 Abraham okwa li yo xe yaavo va pita etanda. Ka li ashike xe yaavo va pita etanda aveke, ndele okwa li yo xe yaavo va li ve na eitavelo ngaashi ye. Tate Abraham okwa kala e na eitavelo ofimbo a li ina pita etanda.
13 Abraham nosho yo oludalo laye* kava li va udanekelwa kutya otava ka fyuulula edu alishe molwaashi hava dulika komhango, ndele omolwaashi va talwa ko ovayuki omolweitavelo lavo. 14 Ngeno ovo hava dulika komhango ovo ashike va li va udanekelwa eudaneko olo, ngeno eitavelo itali ti sha, neudaneko ngeno kali na ongushu yasha. 15 Omhango otai eta ehandu laKalunga, ndele opo pehe na omhango kape na enyono.
16 Abraham okwa udanekelwa eudaneko olo omolweitavelo laye nomolwefilonghenda laKalunga opo li wanifilwe shili aveshe vomoludalo laye* ovo hava dulika komhango naavo hava hopaenene eitavelo laAbraham, oo e li tate yetu atushe. 17 (Opa shangwa taku ti: “Ohandi ku nangeke po u ninge xe yoiwana ihapu.”) Ndele molwaashi Kalunga oye a li a udaneka ngaho, eudaneko olo ola li tali ka wanifwa shili, na Abraham okwa li a itavela muKalunga. Osho osho shi li ngaho molwaashi Kalunga ota ka nyumuna ovafi; noinima oyo inai ningwa ohe i popi ya fa ya ningwa nale.* 18 Nonande osha li sha fa itashi shiiva, okwa li e na eteelelo neitavelo kutya ota ka ninga xe yoiwana ihapu, ngaashi sha popiwa taku ti: “Oludalo loye* otali ka hapupala.” 19 Nonande eitavelo laAbraham kala li la nghundipala, okwa li ta diladila kutya ita dulu vali okumona oludalo, (molwaashi okwa li e na omido 100 lwaapo), nokwa li e shii kutya Sara okwa kulupa unene nokumona ounona. 20 Ndele omolweudaneko laKalunga, Abraham ka li a limbililwa nandenande, ashike eitavelo laye ola li la pama, nokwa tanga Kalunga. 21 Okwa li a tomhwa filufilu kutya osho Kalunga a udaneka ota dulu oku shi wanifa po. 22 Onghee “okwa talwa ko omuyuki.”
23 Eendjovo odo kutya, “okwa talwa ko omuyuki” inadi yukifwa ashike kuye aeke, 24 ndele nokufye yo ovo twa talwa ko ovayuki molwaashi twa itavela Kalunga ou a nyumuna Jesus Omwene wetu koufi. 25 Jesus okwa dipawa omolwomatimba etu nokwa nyumunwa opo tu kale ovayuki koshipala shaKalunga.
5 Ndele molwaashi otwa talwa ko ovayuki omolweitavelo, natu kale nekwatafano liwa* naKalunga okupitila mOmwene wetu Jesus Kristus. 2 Molwaashi otu na eitavelo muKristus, oshe shi ningifa tashi shiiva opo tu mone efilonghenda laKalunga olo hatu hafele paife. Otwa hafa molwaashi otu na eteelelo kutya Kalunga ote ke tu pa ondodo ya tumbala. 3 Natu kaleni twa hafa nonande otu li momaudjuu, molwaashi otu shi shii kutya omaudjuu otae tu kwafele tu lididimike. 4 Elididimiko otali tu kwafele tu kale twa hokiwa kuKalunga, naasho otashi tu pe eteelelo, 5 neteelelo itali ke tu nyemateka molwaashi omitima detu oda yadifwa ohole yaKalunga okupitila momhepo iyapuki oyo twa pewa.
6 Kristus okwa fila ovalunde peufwafimbo laKalunga, naasho okwe shi ninga fimbo twa li oingone. 7 Oshidjuu kuumwe a file omuyuki, ndele otashi dulika umwe a kale a hala okufila omunhu oo ha longo ouwa. 8 Ndele Kalunga okwa ulika kutya oku tu hole fimbo twa li natango ovalunde eshi a yandja Kristus e tu file. 9 Itatu ka hangwa kehandu laKalunga molwaashi otwa talwa ko ovayuki omolwohonde yaKristus. 10 Ngeenge otwa hanganifwa naKalunga okupitila mefyo lOmona waye fimbo twa li ovatondi vaye, osha yela kutya ohatu ka xupifwa molwaashi Kristus oku na omwenyo. 11 Kakele kaasho, otwa hafa eshi tu na ekwatafano liwa naKalunga notwa hanganifwa naye okupitila mOmwene wetu Jesus Kristus.
12 Oulunde owe uya mounyuni okupitila momunhu umwe, nefyo ole uya omolwoulunde, onghee ovanhu aveshe ohava fi molwaashi aveshe ovalunde. 13 Oulunde owa kala mounyuni fimbo paha li Omhango, ndele kape na ou ta dulu okutiwa kutya okwa nyona omolwoulunde ngeenge kape na omhango. 14 Efyo ola kala tali pangele ngaashi ohamba okudja kuAdam fiyo okuMoses, naavo inava nyona monghedi ya faafana naai yaAdam ohava fi. Adam okwa faafana naao a li a udanekwa kutya ote ke uya.
15 Oshali yaKalunga inai fa enyono. Ngaashi ovanhu hava fi omolwenyono lomunhu umwe, ovanhu vahapu ova mona oshali nefilonghenda linenenene laKalunga okupitila momunhu umwe Jesus Kristus. 16 Oidjemo yoshali oya yooloka ko kwaayo ya etifwa kwaao a nyona. Osheshi enyono laye limwe ola etela ovanhu aveshe etimba, ndele oshali oyo ya yandjwa omolwomanyono avahapu oya ningifa ovanhu vahapu va talwe ko ovayuki. 17 Efyo otali pangele ngaashi ohamba omolwenyono lomunhu oo umwe. Ndele ohatu dulu okukala noushili kutya oshali youyuki nefilonghenda laKalunga olinenenene, naavo tave li mono otava ka kala nomwenyo notava ka pangela ngaashi eehamba okupitila muJesus Kristus.
18 Ngaashi ashike ovanhu aveshe tava tokolwa omolwenyono lomunhu umwe, ovanhu aveshe otava talwa ko ovayuki notava ka mona omwenyo omolwoshilonga shouyuki shaumwe. 19 Omolwokuhadulika kwomunhu umwe, vahapu ova ninga ovalunde, nomolwokudulika kwomunhu umwe, vahapu otava ka ninga ovayuki. 20 Kalunga okwa yandja Omhango opo ovanhu va mone kutya ova nyona sha kwata moiti. Ndele ngeenge omanyono okwa hapupala, nefilonghenda ohali ningi linene. 21 Onelalakano lashike? Ngaashi ashike oulunde nefyo tai pangele ngaashi ohamba, efilonghenda laKalunga nalo otali pangele ngaashi ohamba omolwouyuki notali etele ovanhu omwenyo waalushe okupitila muJesus Kristus Omwene wetu.
6 Natu tye ngahelipi hano? Mbela otu na okutwikila okunyona opo tu mone ouwa muhapu mefilonghenda laKalunga? 2 Hasho nandenande! Ongahelipi hatu dulu vali okupangelwa koulunde ngeenge otwa manguluka ko kuo? 3 Ile kamu shi shii kutya atushe ovo twa ninginifwa notwa hanganifwa naKristus Jesus otwa ninginifwa mefyo laye? 4 Onghee otwa pakwa* pamwe naKristus eshi twa ninginifwa mefyo laye, opo tu kale yo nonghalamwenyo ipe ngaashi ye a nyumunwa okupitila meenghono daTate a kale nonghalamwenyo ipe. 5 Ndele ngeenge otwa fi ngaashi ye, ohatu ka nyumuka yo ngaashi ye, nokungaho ohatu ka hangana naye. 6 Otu shi shii kutya ounhu wetu mukulu owa valelwa pamwe naye komuti opo tuha kale tu na omatimba notuha kale vali ovapika voulunde. 7 Osheshi ngeenge omunhu okwa fi, okwa manguluka ko koulunde.*
8 Ndele ngeenge otwa fi pamwe naKristus, otwa itavela yo kutya ohatu ka kala pamwe naye. 9 Otu shi shii kutya Kristus okwa nyumuka koufi noita fi vali, nefyo kali na vali eenghono doku mu pangela. 10 Okwa fya lumwe aluke opo a xulife po oulunde, nokwa nyumuka opo a longe ehalo laKalunga. 11 Nanye litaleni ko mwa fya mo moulunde nomwa nyumuka mu longe ehalo laKalunga okupitila muKristus Jesus.
12 Onghee hano, inamu efa oulunde u twikile okupangela omalutu eni oo haa fi opo muhe liyandje komahalo ao. 13 Inamu yandja omalutu eni* koulunde a ninge oilwifo yokuhenouyuki, ndele liyandjeni kuKalunga onga ovanhu va nyumuka koufi, nokuyandja yo omalutu eni* kuKalunga e li oilwifo youyuki. 14 Ndele inamu efa mu pangelwe koulunde molwaashi kamu li koshi yomhango, ndele okoshi yefilonghenda.
15 Ohatu ti ngahelipi? Mbela otu na okunyonena owina molwaashi tuhe li vali koshi yomhango, ndele otu li koshi yefilonghenda laKalunga? Hasho nandenande! 16 Kamu shi shii kutya ngeenge omwe liyandje mu dulike kuumwe ngaashi ovapika, otamu ningi ovapika vaye? Hano ngeenge omu li ovapika voulunde, otau mu twala mefyo, ndele ngeenge omu li ovapiya vaKalunga nohamu dulika kuye, otamu ka enda mouyuki. 17 Kalunga na pandulwe, osheshi nonande omwa li ovapika voulunde, paife ohamu dulika nomutima aushe kehongo laKalunga. 18 Ndele molwaashi omwa mangululwa moulunde, omwa ninga ovapiya vouyuki. 19 Ohandi popi nanye monghedi ipu okuudiwa ko nawa kovanhu omolwounghundi weni. Ndele ngaashi ovapika, omwa li mwa yandja omalutu eni a longe oilonga inai koshoka opo mu longe oilonga ii. Ashike paife yandjeni omalutu eni a longe ouyuki opo mu longe osho sha yuka. 20 Eshi mwa li ovapika voulunde, kamwa li hamu longo ouyuki.
21 Nale omwa li hamu imike oiimati ya tya ngahelipi? Omwa li hamu longo oinima oyo tai mu fifa ohoni paife notai twala mefyo. 22 Ndele paife eshi mwa mangululwa moulunde nomwa ninga ovapiya vaKalunga, ohamu imike oiimati youyuki oyo tai twala komwenyo waalushe. 23 Osheshi ondjabi youlunde oyo efyo, ndele Kalunga ota yandje oshali yomwenyo waalushe okupitila muKristus Jesus Omwene wetu.
7 Ovamwatate, kamu shi shii kutya omunhu oha kala ashike koshi yOmhango ngeenge e na omwenyo? (Ohandi lombwele ovo ve shii omhango). 2 Pashihopaenenwa, pamhango, omukainhu a hombolwa oku na okukala nomushamane waye ofimbo e na omwenyo, ndele ngeenge omushamane waye okwa fi okwa manguluka ko komhango yomushamane waye. 3 Ngeenge okwa hombolwa po komulumenhu umwe e lili, ofimbo omushamane waye e na omwenyo, kungaho okwa ya moluhaelo. Ndele ngeenge omushamane waye okwa fi, omukainhu oo okwa manguluka ko komhango yaye, nongeenge okwa hombolwa po komulumenhu umwe, kungaho ina ya moluhaelo.
4 Ovamwatate, omwa li koshi yOmhango, ndele omwa dja ko omolwekuliloyambo* laKristus. Osho osha ningwa opo mu kale hamu dulika kuKristus oo a nyumunwa koufi. Kungaho, ohatu dulu okulonga oilonga oyo ya hokiwa kuKalunga. 5 Eshi twa li hatu shikula omahalo opambelela, Omhango oye tu kwafela tu shiive kutya omahalo mai opambelela oo hae tu ningifa tu longe oulunde, noulunde ohau etifa efyo. 6 Ndele paife katu li vali koshi yOmhango molwaashi hayo vali tai tu wilike. Onghee otu li ovapiya vaKalunga hatu wilikwa komhepo yaye, ndele hakOmhango oyo ya li hai tu wilike nale.
7 Natu tye ngahelipi hano? Mbela Omhango oyo oulunde? Hasho nandenande! Ngeno kapa li Omhango, ngeno inandi shiiva oulunde. Ngeno Omhango kaya tile kutya, “Ino kala u na okahalu,” ngeno inandi shiiva kombinga yokahalu. 8 Omhango oya ningifa oulunde u xwaxwameke nge ndi kale ndi na okahalu. Ndele eshi paha li omhango, kanda li ndi shii oulunde. 9 Eshi nda li ndihe shii omhango, onda li ndi na eteelelo lomwenyo. Ndele eshi pe uya omhango, onda shiiva oulunde. Ame omulunde nokanda li vali ndi na eteelelo lomwenyo. 10 Oshipango osho tashi etele nge omwenyo onda li nde shi tala ko kutya otashi etele nge efyo. 11 Oulunde owa pukifa nge nowa etela nge efyo omolwomhango. 12 Omhango muyo vene oiyapuki, noipango oiyapuki, ya yuka noiwa.
13 Mbela osho shiwa osha etela nge efyo? Hasho nandenande! Ndele oulunde oo wa etela nge efyo. Oulunde owa etela nge efyo okupitila mwaasho shiwa opo shi ulike kutya oulunde oshike. 14 Otu shi shii kutya Omhango oya dja kuKalunga, ndele ame inandi wanenena, nondi li omupika woulunde. 15 Ihandi longo osho nda hala, ashike ohandi longo osho ndi tonde, ndele nghi shii kutya omolwashike handi ningile ngaho. 16 Onda dimina kutya Omhango oiwa, ndele nande ongaho, ohandi longo osho inandi hala. 17 Ndele haame mwene handi shi longo, ashike omolwoulunde oo u li mwaame. 18 Osheshi ondi shi shii kutya mwaame, sha hala okutya mombelela yange, kamu na sha nande shiwa, molwaashi ohandi kala nda hala okulonga ouwa, ashike ihandi dulu oku u longa. 19 Osheshi ihandi longo ouwa oo nda hala, ndele ohandi longo owii oo inandi hala. 20 Ngeenge handi longo osho inandi hala, haame mwene handi shi longo, ndele omolwoulunde oo u li mwaame.
21 Ndele ope na omhango tai pangele nge: Ngeenge nda hala okulonga ouwa, ope na sha tashi kondjifa nge ndi longe owii. 22 Onda hokwa neenghono omhango yaKalunga nomutima aushe. 23 Ndele ondi wete vali omhango imwe molutu* lange tai kondjifa omhango oyo tai pangele omadiladilo ange notai kondjifile nge moupika womhango youlunde oyo i li molutu* lange. 24 Ame omulunde a shiya ko, olyelye ta mangulula nge molutu eli tali twala nge mefyo? 25 Ohandi pandula Kalunga okupitila muJesus Kristus Omwene wetu. Onda halelela okudulika komhango yaKalunga, ndele mwaame omu na omhango youlunde.
8 Ovo ve li moukumwe naKristus Jesus itava tokolwa. 2 Osheshi omhango yomhepo oyo tai yandje omwenyo okupitila muKristus Jesus oye mu mangulula momhango youlunde nefyo. 3 Ndele osho Omhango inai wanifa po omolwounghundi wombelela yovanhu, Kalunga okwe shi wanifa po eshi a tuma Omona waye molupe lopanhu opo a xulife po oulunde. 4 Opo nee ohatu ka wanifa po oiteelelwa youyuki yOmhango mokweenda metwokumwe nomhepo yaKalunga, ndele hapambelela. 5 Ovo hava ende pambelela ohava diladila oinima yopambelela, ndele ovo hava ende metwokumwe nomhepo iyapuki, ohava diladila oinima yopamhepo. 6 Okudiladila pambelela otashi twala mefyo, ndele okudiladila pamhepo otashi ti omwenyo nombili. 7 Osheshi ovo hava diladila pambelela otava ningi ovatondi vaKalunga molwaashi ihava dulika koipango yaye noitave shi dulu. 8 Ovo hava ende pambelela itava dulu okuwapalela Kalunga.
9 Ngeenge omhepo yaKalunga oi li munye, itamu ka enda pambelela, ndele otamu ka enda metwokumwe nomhepo yaye. Ndele keshe ou ehe na omhepo yaKristus, omunhu a tya ngaho ke fi waKristus. 10 Ndele ngeenge omwa hangana naKristus, nonande omalutu eni oku fye omolwoulunde, otamu ka pewa omwenyo okupitila momhepo omolwouyuki. 11 Ngeenge omhepo yaKalunga oo a nyumuna Kristus Jesus koufi oi li munye, Kalunga ota ka longifa yo omhepo yaye a nyumune omalutu eni.*
12 Ovamwatate, inatu efa tu pangelwe komalutu etu nokulonga osho a hala. 13 Ngeenge omwa kala hamu ende pambelela, otamu ka fya filufilu, ashike ngeenge omwa efa po oilonga yombelela kekwafo lomhepo, otamu ka kala nomwenyo. 14 Osheshi aveshe ovo hava wilikwa komhepo yaKalunga ovo ovana vaKalunga. 15 Omhepo yaKalunga ihai tu ningi ovapika ile i tu mbadapaleke, ndele oye tu ninga ovana vaye, noye tu linyengifa tu tye: “Abba,* Tate!” 16 Omhepo oyo vene tai hepaulula pamwe nomhepo yetu kutya fye ovana vaKalunga. 17 Ndele ngeenge fye ovana vaKalunga, ohatu ka pewa yo efyuululo kuKalunga pamwe naKristus. Ngeenge otwa hepekwa pamwe naKristus, ohatu ka tumbalekwa yo pamwe naye.
18 Ondi shi shii kutya omahepeko oo hatu shakeneke paife itaa yelekwa nondjabi yetu inene oyo Kalunga te ke tu pa monakwiiwa. 19 Osheshi oishitwa oya teelela nodjuulufi eholoko lovana vaKalunga. 20 Oishitwa oya ya menyonauko, ndele hakehalo layo vene, ashike opahalo laKalunga oo e i efa i ye menyonauko. Ndele okwe i pa eteelelo 21 kutya otai ka mangululwa moupika wenyonauko nokuya memanguluko loshinge shovana vaKalunga. 22 Ashike otu shi shii kutya oishitwa aishe otai keme nokunyika oluhodi fiyo opaife. 23 Hayo aike, ndele nafye ovo twa pewa oiimati yotete yefyuululo, sha hala okutya, omhepo, ohatu keme fimbo twa teelela nodjuulufi okuninga ovana vaKalunga mokumangululwa momalutu aa opambelela okupitila mekuliloyambo. 24 Kalunga okwe tu pa eteelelo eshi e tu mangulula moulunde. Ndele mbela ngeenge omunhu okwa mono osho a li a teelela, ota pumbwa ngoo vali oku shi teelela? 25 Ashike ngeenge osho twa teelela inatu shi mona, ohatu shi teelele nelididimiko.
26 Sha faafana, omhepo iyapuki ohai tu kwafele moungone wetu, osheshi ngeenge twa hala okwiilikana, ndele katu shii osho tu na okwiilikana, omhepo ohai tu ilikanene ngeenge twa nyika oluhodi nonande inatu tumbula* sha. 27 Ndele Kalunga oo ha konakona omitima oku shii osho omhepo tai shi indile molwaashi ohai indile metwokumwe nehalo laKalunga i kwafele ovayapuki.
28 Otu shi shii kutya Kalunga okwa shita oinima aishe i longele kumwe omolwouwa wovanhu ovo ve mu hole, ovo a hoolola metwokumwe nehalo laye. 29 Osheshi okudja kehovelo okwa kala e shii kutya ovo ta ka hoolola otava ka kala va fa Omona waye, oo e li oshiveli mokati kovamwaxe. 30 Ovo a hoolola komesho yefimbo ovovo a ifana, naavo a ifana okwe va tala ko ovayuki. Ovo a tala ko ovayuki okwe va tumbaleka yo.
31 Natu tye ngahelipi hano kombinga yoinima oyo? Ngeenge Kalunga oku li pamwe nafye, olyelye ta dulu oku tu finda? 32 Molwaashi ina amena nokuli nOmona waye, ndele okwe mu yandja omolwetu atushe, mbela ite tu pe oinima ikwao imwe omolwohole yaye? 33 Olyelye ta dulu okukondjifa ovahoololwa vaKalunga? Kalunga okwe va tala ko ve li ovayuki. 34 Olyelye ta dulu oku va tokola? Kristus Jesus okwa file nokwa nyumunwa koufi, noku li omutumba kolulyo laKalunga nohe tu ilikanene.
35 Oshike tashi dulu okwiimba Kristus a kale e tu hole? Mbela ota dulu okwiimbwa komaudjuu, koluhodi, komahepeko, kondjala, konghai, koiponga ile keongamukonda? 36 Ngaashi pa shangwa: “Ohatu kala twa taalela efyo efiku keshe; otwa fa eedi tadi twalwa koshidipaelo.” 37 Ndele nande ongaho, ohatu findi filufilu oinima aishe oyo kekwafo laao e tu hole. 38 Onda tomhwa filufilu kutya, kutya nee efyo, omwenyo, ovaengeli, omapangelo, oinima ei yopaife ile oyoyo tai uya ile eenghono, 39 oule wopombada ile oule wopedu, ile oshishitwa shonhumba, itai dulu oku tu tukula mohole yaKalunga okupitila muKristus Jesus Omwene wetu.
9 Ame omushikuli waKristus. Eliudo lange otali wilikwa komhepo iyapuki nohandi popi oshili. Itandi popi oipupulu eshi handi ti, 2 ondi na oluhodi linene nouyahame itau xulu momutima wange. 3 Ngeno aame nda pewelwe ehandukilo olo la nuninwa ovamwatate Ovajuda, ovo inava dulika kuKristus. 4 Ova ninga ovana vaKalunga, e va tumbaleka, a ninga navo ehangano nokwe va pa Omhango. Ova pewa yo oufembanghenda wokulonga oilonga iyapuki nova pewa omaudaneko. 5 Ova dja mootatekulululwa, omo yo mwa dja Kristus. Kalunga omupangeli waaishe na hambelelwe fiyo alushe. Amen.
6 Ashike osho inashi hala okutya eendjovo daKalunga inadi wanifwa, molwaashi havaIsrael aveshe ve li “Ovaisrael” vashili. 7 Nonande ove li oludalo* laAbraham, haaveshe ve li oludalo laye pataleko laKalunga. Ndele opa shangwa kutya “oludalo loye* otali ka dja muIsak.” 8 Osho osha hala okutya haludalo alishe laAbraham li li oludalo laKalunga, ndele ovo va dalwa okupitila meudaneko ovo ve li oludalo* lashili laAbraham. 9 Kalunga okwa li a udaneka kutya: “Omudo tau uya, pefimbo eli, ohandi ke uya, na Sara ota ka hangwa e na okaana kokamati.” 10 Hasho ashike osho, ndele Kalunga okwa li a ninga yo eudaneko eshi Rebeka a ninga oufimba nokwa dalela tatekulululwa Isak ovakwanambwiyu. 11 Kalunga oku shii ovo e na okuhoolola, naasho inashi likolelela koilonga yavo. Oha hoolola ovo a hala. Onghee hano, fimbo ounona ovo inava dalwa noinava longa sha shiwa ile shii, 12 Rebeka okwa li a lombwelwa kutya: “Oo a kula ota ka ninga omupiya waau munini.” 13 Ngaashi pa shangwa: “Ondi hole Jakob, ndele ondi tonde Esau.”
14 Natu tye ngahelipi hano? Mbela osha hala okutya Kalunga ke fi omuyuki? Hasho nandenande! 15 Kalunga okwa lombwela Moses ta ti: “Ohandi ka fila onghenda oo a wana okufilwa onghenda, nohandi ka kenukila oo a wana okukenukilwa.” 16 Onghee hano, inashi likolelela kehalo lomunhu ile keenghendabala daye, ndele okuKalunga omunanghenda. 17 Farao okwa lombwelwa momishangwa taku ti: “Onde ku efa u kale nomwenyo opo ndi ulike eenghono dange okupitila mwoove opo yo edina lange li shiivike mounyuni aushe.” 18 Onghee hano, oha file onghenda ovo a hala, noha efa vamwe va kukutike omitima davo.
19 Otashi dulika u tye: “Omolwashike Kalunga ha vele ovanhu ombedi? Olyelye ta dulu oku mu vela ombedi omolwomatokolo aye?” 20 Olyelye ta dulu okukondjifa Kalunga? Mbela oshiyuma otashi dulu ngoo okupula omumi washo kutya: “Omolwashike wa ma nge monghedi ya tya ngaha?” 21 Mbela omuhongi woiyuma ke na eenghonopangelo dokutokola kutya ota hongo oiyuma yoludi lilipi, imwe oya fimana, naimwe inai fimana? 22 Sha faafana, Kalunga oha handukile ovakolokoshi nokuulika eenghono daye. Ndele nande ongaho, oha tale onheni ovanhu ovo va wana okuhandukilwa* nokuhanaunwa po. 23 Osho okwe shi ninga opo a ulikile ovo a fila onghenda efimano laye linene, noku ke va pa ondjabi oyo e va longekidila, 24 sha hala okutya, fye, ovo a ifana okudja mOvajuda nosho yo moiwana imwe. 25 Ngaashi sha popiwa muHosea, okwa ti: “Ovo vehe fi oshiwana shange, ohandi ke va ifana ‘oshiwana shange,’ nomukainhu oo a li ehe holike, ohandi ke mu ifana ‘omuholike.’ 26 Ndele ovo va li va ulwa kutya, ‘Kamu fi oshiwana shange,’ otava ka ifanwa ‘ovana vaKalunga omunamwenyo.’”
27 Jesaja okwa popya shi na sha naIsrael a ti: “Nonande oludalo laIsrael nali kale li fike pehekedu lopefuta, oshixupe ashike tashi ka xupifwa. 28 Jehova ota ka tokola filufilu ovo ve li kombada yedu nopehe na okwoongaonga.”* 29 Ngaashi Jesaja a xunganeka: “Ngeno Jehova womatanga ovakwaita ka efele oludalo* letu limwe li kale nomwenyo, ngeno otwa ninga ngaashi Sodom naGomorra.”
30 Natu tye ngahelipi hano? Nonande ovanhu vomoiwana imwe kave fi ovayuki, ova ninga ovayuki, ouyuki oo hau di meitavelo. 31 Ndele nonande Israel okwa li ta lalakanene okudulika komhango youyuki, ina dulika kuyo pauyadi. 32 Omolwashike mbela? Omolwaashi ova li tava lalakanene ouyuki okupitila moilonga, ndele kava li ve na eitavelo. Onghee ova pundukifwa “kemanya lepundukifo”; 33 ngaashi pa shangwa: “Tala, ohandi diki muSion emanya linene li kale endangalati mondjila yavo, ndele ovo ve na eitavelo mulo itava ka nyematekwa.”
10 Ovamwatate, onda hala nohandi ilikana nomutima aushe kuKalunga va xupifwe. 2 Ondi wete kutya ove na ouladi wokulongela Kalunga, ndele kave na eshiivo lashili. 3 Ndele molwaashi kave shii oiteelelwa yaKalunga i na sha nouyuki, ohava tokola kuvo vene kutya oshike sha yuka, nokungaho ihava diinine ouyuki waKalunga. 4 Omhango oya xulifwa po kuKristus, opo keshe ou e na eitavelo* a ninge omuyuki.
5 Moses okwa ti: “Omunhu oo ha dulika koiteelelwa yomhango ota ka kala nomwenyo omolwayo.” 6 Omishangwa Diyapuki oda ulika kutya omunhu oo e na eitavelo ota dulu okutalwa ko omuyuki. Oda ti: “Ino lipopila momutima woye to ti, ‘Olyelye ta londo meulu a ka tale Kristus?’ 7 Ile, ‘Olyelye ta i mombwili a ka nyumune Kristus koufi?’ ” 8 Eendjovo daKalunga oda ti vali ngahelipi? Oda ti: “Etumwalaka oli li popepi naave, mokanya koye nomomutima woye”; “etumwalaka” olo ololo hatu udifa nohali tambulwa ko kwaavo ve na eitavelo. 9 Ngeenge owa hepaulula nokanya moipafi kutya Jesus oye Omwene, nokukala u na eitavelo* momutima woye kutya Kalunga okwe mu nyumuna koufi, oto ka xupifwa. 10 Osheshi opo omunhu a kale omuyuki oku na okukala e na eitavelo momutima, ndele opo a xupifwe oku na okuhepaulula moipafi nokanya etumwalaka olo.
11 Omushangwa owa ti: “Kape na nande oumwe oo e na eitavelo muJesus ta ka nyematekwa.” 12 Osheshi kape na eyooloko pokati kOmujuda nOmugreka. Aveshe ove na Omwene umwe, oo ha yandje omanangeko noupuna kwaavo hava ifana edina laye. 13 “Keshe ou ta ifana edina Jehova ota ka xupifwa.” 14 Ndele otave mu ifana ngahelipi ngeenge kave na eitavelo muye? Nongahelipi tava dulu okukala neitavelo mwaau inava uda kombinga yaye? Ndele otava udu ngahelipi ngeenge kape na ou te va udifile? 15 Otava udifa ngahelipi ngeenge inava tumwa? Ngaashi pa shangwa: “Eemhadi daavo hava udifa onghundana iwa inadi fewa tuu!”
16 Ndele nande ongaho, haaveshe va tambula ko onghundana iwa. Onghee Jesaja okwa ti: “Jehova, olyelye a itavela osho a uda kufye?” 17 Onghee hano, omunhu oha itavele osho a uda. Natango, omunhu oha udu ashike kombinga yaKristus ngeenge a udifilwa kuumwe. 18 Ndele ohandi pula kutya: Mbela inava uda etumwalaka olo? Ove li uda. “Etumwalaka olo ola udika kombada yedu alishe, nokuli nokwaavo hava di keenhele dokokule.” 19 Ohandi pula yo kutya, Israel ke na ngoo e shi e shii shili? Tete Moses okwa ti: “Ohandi mu twifa ondubo okupitila movanhu vomoiwana imwe. Ohandi mu handukifa okupitila moshiwana shihe na eendunge.” 20 Jesaja okwa popya nouladi ta ti: “Onda monika kwaavo inava konga nge, nonda shiivika kwaavo inava pula kombinga yange.” 21 Ndele okwa popya shi na sha naIsrael a ti: “Efiku keshe ohandi shivi ovanhu ovo ihava dulika nove na omitwe dikukutu, va alukile kwaame.”
11 Nandi pule, mbela Kalunga okwa ekelashi oshiwana shaye? Hasho nandenande! Osheshi naame Omuisrael, oludalo* laAbraham, nda dja mepata laBenjamin. 2 Kalunga ina ekelashi oshiwana shaye osho a li a hoolola. Mbela kamu shii osho omushangwa wa popya kombinga yaElia eshi a li ta popi naKalunga kombinga yOvaisrael a nyemata? 3 Elia okwa ti: “Jehova, ova dipaa ovaprofeti voye, va hanauna po eealtari doye ndele aame andike nda fyaala po nova hala okudipaa nge.” 4 Kalunga okwe mu nyamukula ngahelipi? Okwa ti: “Ondi na ovanhu 7 000 ovo inave linyongamena Baal.” 5 Sha faafana, nopaife ope na oshixupe shOvaisrael ovo va hoololwa kuKalunga omolwefilonghenda laye. 6 Osho osha hala okutya okwe va hoolola omolwefilonghenda, ndele hamolwoilonga yavo, molwaashi ngeno ova li va hoololwa omolwoilonga, ngeno kali fi vali efilonghenda.
7 Nandi tye ngahelipi? Osho Ovaisrael va li tava kongo nelitulemo inave shi mona, ndele ovo va hoololwa ove shi mona. Vahapu ova fifa eliudo lavo, 8 ngaashi pa shangwa taku ti: “Kalunga okwe va kofifa eemhofi didjuu dopamhepo. Omesho ove na, ndele kave wete ko, omatwi ove na, ndele kave udite ko fiyo okunena.” 9 David naye okwa ti: “Oitendele* yavo nai va pundukife nokuninga omwiyo nehandukilo lavo. 10 Omesho avo naa twikifwe opo vaha mone ko, neembuda davo nadi petamifwe alushe.”
11 Nandi pule, mbela ova punduka, ndele inava dja po vali? Hasho nandenande! Eenghatu davo da puka oda etela ovanhu vomoiwana exupifo, naasho oshe va handukifa. 12 Eenghatu davo da puka oda punapalifa ounyuni nokuninipala kwavo okwa punapalifa ovanhu vomoiwana. Ngeno omuvalu wavo owa li wa wana po, ngeno oupuna wavo owa kala muhapu neenghono.
13 Paife ohandi popi nanye nye ovanhu vomoiwana. Molwaashi ondi li omuyapostoli koiwana, onda lenga* neenghono oilonga yange yokuudifa 14 opo ndi linyengife ovanhu vomoshiwana shetu va kale yo va hala okuxupifwa. 15 Ngeenge okweekelwashi kwavo otaku ningifa ovanhu va hanganifwe naKalunga, onghalo otai ka kala ya tya ngahelipi ngeenge ova tambulwa ko? Otava ka kala va fa va nyumuka koufi. 16 Kakele kaasho, ngeenge oshipambu shomungome osho tashi yandjwa shi li oshiimati shotete oshiyapuki, omungome aushe ouyapuki; nongeenge omidi odiyapuki, noitai oiyapuki yo.
17 Ashike ngeenge oitai imwe oya tetwa ko, ndele nye ovo mwa dja kolumono lomoixwa omwa twikwa mokati kayo notamu mono ouwa momidi dolumono olo, 18 inamu litanga eshi mwa ninga oitai. Ngeenge otamu litange, dimbulukeni kutya hanye mwa humbata omidi, ndele odo de mu humbata. 19 Otashi dulika mu tye: “Oitai oya tetwa ko opo tu twikwe mo.” 20 Heeno oshoshili, oitai inya oya tetwa ko omolwokuhe na eitavelo kwayo, ndele nye omu li ko omolweitavelo. Inamu kala nounhwa, ndele kaleni mwa tila. 21 Ngeenge Kalunga ina xupifa oitai ei yopaushitwe, nanye ota dulu okukala ine mu xupifa. 22 Onghee hano, kaleni mu shi shii kutya Kalunga oha file onghenda noha dulu okuhandukila. Oha handukile ovo tave mu efa po, ndele nye ote mu file onghenda ngeenge omwa kala mu na olupandu omolwefilonghenda laye; ngeenge hasho, nanye otamu tetwa ko. 23 Ngeenge ove lialuluka, navo otava ka twikwa mo, osheshi Kalunga ota dulu oku va twika mo vali. 24 Ngeenge omwa tetwa kolumono lomoixwa, ndele tamu twikwa kolumono lomepya, osho shihe li paushitwe, hano oshipu okushuna ko oitai oyo ya li ya tetwa kolumono lomepya.
25 Ovamwatate, onda hala mu shiive oshiholekwa eshi shiyapuki opo muha diladile kutya omu shii oinima aishe. Ovaisrael vamwe itava ka dulika fiyo osheshi omuvalu wovanhu vomoiwana ovo va hoololwa kuKalunga wa wana, 26 nokungaho Israel ashishe otashi ka xupifwa. Omishangwa oda ti: “Omuxupifi ota ka dja muSion nota ka kwafela oludalo laJakob li efe po oilonga ii. 27 Onda ninga ehangano navo ndi va dimine po omatimba avo.” 28 Ove tonde onghundana iwa omolweni, ndele Kalunga oku va hole omolweudaneko olo a ningila ooxekulululwa. 29 Kalunga ite ke lipa oushima omolweeshali odo a yandja naashi a hoolola vamwe. 30 Nale kamwa li mwa dulika kuKalunga, ndele paife omwa filwa onghenda omolwokuhadulika kwOvajuda. 31 Okwe mu fila onghenda omolwokuhadulika kwOvajuda, naasho otashi ke mu ningifa yo a file onghenda Ovajuda. 32 Kalunga okwa efa ovanhu aveshe va kale moupika wokuhadulika, nokwe va efa va kale ngaho opo e va file onghenda.
33 Oupuna, ounongo neshiivo laKalunga oi fike peni! Kape na oo ta dulu okuuda ko omatokolo neendjila daye. 34 “Olyelye ta dulu okushiiva omadiladilo aJehova, ile olyelye ta dulu oku mu pa omayele?” 35 Ile, “olyelye e mu pa sha tete opo e shi shunifilwe?” 36 Oinima aishe oye e i shita, oyaye noya dja kuye. Kalunga na fimanekwe fiyo alushe. Amen.
12 Ovamwatate, ohandi mu kumaida omolwefilonghenda laKalunga, yandjeni omalutu eni onga eyambo liyapuki, li na omwenyo nola hokiwa kuKalunga, eshi tamu mu longele oilonga iyapuki nokukala tamu diladila pandunge. 2 Inamu hopaenena ovanhu vomounyuni ou, ndele lundululeni onghedi yeni yokudiladila opo mu kale hamu longo ehalo laKalunga.
3 Omolwefilonghenda olo nda pewa kuKalunga, ohandi lombwele keshe umwe womunye aha diladile kutya oku dule vamwe, ndele a kale ha diladila pandjele, she likolelela keitavelo olo a pewa kuKalunga. 4 Ngaashi ashike omalutu etu e na oilyo ihapu, ndele ihai longo oilonga ya faafana, 5 nafye, nonande otu vahapu, otwa hanganifwa kuKristus tu kale olutu limwe, ashike atusheni otwa pumbwa okulongela kumwe. 6 Ndele otwa pewa eeshali da yoolokafana omolwefilonghenda laKalunga; ngeenge okuudifa etumwalaka laKalunga, natu udifeni she likolelela keitavelo letu; 7 ngeenge okuyakula, natu yakule noudiinini; ile ngeenge okuhonga, natu honge nelitulemo; 8 ile ngeenge umwe oha tu omukumo, na twe omukumo; ou ha yandje na yandje nehalo liwa; ou ha kwatele komesho ne shi ninge noudiinini; ou ha ulike onghenda ne shi ninge nehafo.
9 Inamu kala nohole yoihelele. Tondeni owii; diinineni osho shiwa. 10 Kaleni mu holafane nohole ya xwama ngaashi ovamwainafana. Kaleni hamu katuka eenghatu mu ulike kutya omwa fimaneka vamwe. 11 Inamu kala mu na ondede, ndele kaleni hamu longo noudiinini. Omhepo iyapuki nai mu linyengife mu kale ovaladi. Longeleni Jehova. 12 Kaleni mwa hafa eshi mu na eteelelo. Lididimikileni omaudjuu. Diinineni okwiilikana. 13 Kaleni hamu yandje kovayapuki she likolelela keemhumbwe davo. Kaleni hamu yakula ovaenda. 14 Nangekeni noupuna ovo tave mu hepeke, ndele inamu va ula omalaka mai. 15 Hafeni pamwe naavo va hafa; lileni pamwe naavo tava lili. 16 Kaleni mu na ko nasha navakweni ngaashi nye vene; inamu kala mu na ounhwa, ndele kaleni ovalininipiki. Inamu diladila kutya omu na eendunge dihapu.
17 Inamu alulila omunhu owii. Longeni oilonga oyo ya hokiwa kovanhu aveshe. 18 Ningeni ngaashi tamu dulu opo mu kale nombili novanhu aveshe. 19 Inamu alulila omunhu owii, ndele efeni Kalunga oye e mu handukile, osheshi opa shangwa: “‘Ehandu olange,* aame handi handukile ou ta nyono,’ Jehova osho ta ti.” 20 Ndele “ngeenge omutondi woye okwa fya ondjala, mu pa a lye; ngeenge okwa fya enota, mu pa a nwe; osheshi kungaho, oto mu ongelele omakala a xwama komutwe waye.”* 21 Inamu efa mu findwe kowii, ndele kaleni hamu findi owii mokulonga ouwa.
13 Omunhu* keshe na dulike kovapangeli, molwaashi Kalunga oye e va efa va kale po nova kale ve na eendodo di lili noku lili. 2 Onghee hano, ovo ve li omhinge novapangeli itava dulika kelongekido laKalunga, naavo itava dulika otava ka tokolwa. 3 Ovapangeli ovo ove lile po okutilifa ovo tava longo owii, ndele havoovo tava longo ouwa. Ngeenge ino hala okukala wa tila ovapangeli, kala to longo ouwa, notave ke ku pandula, 4 molwaashi ove li ovayakuli vaKalunga omolwouwa woye. Ndele ngeenge oho longo owii, kala wa tila molwaashi eongamukonda inave li djalela epwanga. Ove li ovayakuli vaKalunga opo va handukile ovo tava longo owii.
5 Inamu dulika ashike molwaashi mwa tila okuhandukilwa, ndele dulikeni yo omolweliudo leni. 6 Onghee hano, ohamu futu yo oifendela molwaashi ovapangeli ovo ove li ovayakuli vaKalunga ovo tava yakula ovanhu aveshe. 7 Yandjeni kwaaveshe osho mu na okuyandja: ovo ve na okupewa oifendela, va peni oifendela; ovo ve na okupewa ofuto, va peni ofuto; ovo va wana okufimanekwa, va fimanekeni.
8 Inamu kala noshikolo shomunhu, kakele koshikolo shokuholafana, molwaashi oo e hole ovanhu vakwao ota dulika komhango. 9 Omhango oya ti: “Ino nyona ohombo, ino dipaa, ino vaka, ino kala u na okahalu;” oipango aishe oya kwatelwa moshipango eshi tashi ti: “Hola mukweni ngaashi u lihole mwene.” 10 Omunhu oo e na ohole iha ningile vakwao owii, nokungaho ota dulika komhango.
11 Oinima oyo nde mu lombwela omu na yo oku i ninga molwaashi eli olo efimbo lokukala oupafi, nexupifo letu oli li popepi shi dulife okudja eshi twa ninga ovaitaveli. 12 Otaku shi mafiku, nefiku oli li popepi. Onghee hano, natu efe po oilonga yomilaulu nokulonga alushe oilonga youyelele. 13 Natu lihumbateni nawa efimbo keshe; inatu kufa ombinga moivilo ihe na elandulafano,* inatu kolwa, natu henuke oluhaelo, okunyona tuhe na ouxwenge,* eenhamanana nosho yo ondubo. 14 Natu shikuleni oshihopaenenwa shOmwene Jesus Kristus, ndele inatu liyandja komahalo opambelela.
14 Natu tambule ko ovo ve na eitavelo la nghundipala, ndele inatu va tokola* omolwetaleko lavo la yooloka ko kuletu li na sha noinima. 2 Omunhu oo e na eitavelo ota dulu okulya keshe shimwe, ashike oo a nghundipala ota li ashike oikwambidi. 3 Oo a tokola okulya keshe shimwe ina dina oo ita li, naao ita li ina tokola oo ta li, osheshi Kalunga okwe mu hokwa. 4 Oove lyelye opo u tokole omupiya wamukweni? Mwene waye oye e na oufemba wokutokola kutya osho ta ningi oshi li mondjila ile osha puka. Ndele molwaashi Jehova oye te mu kwafele, ota dulu okukala omudiinini kuye.
5 Ovanhu vamwe ohava tale ko efiku limwe li dule makwao, ofimbo vamwe hava tale ko efiku limwe la faafana namakwao. Keshe umwe na kale a tomhwa kutya osho a itavela oshi li mondjila. 6 Ou ha fimaneke efiku lonhumba, ohe li fimaneke omolwaJehova. Ou ta li, ota li omolwaJehova, osheshi ota pandula Kalunga, naao ita li ite shi ningi omolwaJehova, ndele nande ongaho, naye ota pandula Kalunga. 7 Kape na oo ta dulu okulikalela ye mwene, nokape na oo ta dulu okulifila ye mwene. 8 Ngeenge otu na omwenyo, otu na omwenyo omolwaJehova, nongeenge ohatu fi, ohatu file Jehova. Onghee hano, kutya nee otu na omwenyo ile otwa fya, otwaJehova. 9 Osheshi Kristus okwa fya nokwa nyumuka opo a dule okuninga Omwene wovafi novanamwenyo.
10 Ndele omolwashike ho tokola omumwaxo? Ile omolwashike wa dina omumwaxo? Atusheni ohatu ka holoka komesho yolukalwatokolo laKalunga. 11 Jehova okwa popya okupitila mOmishangwa ta ti: “‘Ngaashi ame ndi na omwenyo,’ ‘omunhu keshe oku na okutwila nge eengolo, nelaka keshe otali ka hepaulula nge moipafi kutya aame Kalunga.’” 12 Keshe umwe womufye ote ke lihokolola kuKalunga.
13 Onghee hano, inatu tokolafana vali, ndele ponhele yaasho, natu kale twa tokola tuha pundukife omumwatate ile tu tule emanya lepundukifo mondjila yaye. 14 Ndi li omushikuli wOmwene Jesus, ondi shi shii nonda tomhwa kutya kape na oshinima inashi koshoka, ndele ohashi kala ashike inashi koshoka pataleko lomunhu. 15 Ndele ngeenge omumwaxo okwa pundukifwa koikulya, ku na vali ohole. Ino pundukifa* omumwaxo omolwoikulya molwaashi okwa filwa kuKristus. 16 Onghee hano, ino ninga oinima oyo wa itavela kutya oiwa ngeenge otai ningifa vamwe ve ku popile mowii. 17 Opo omunhu a ye mOuhamba waKalunga, inashi likolelela kokulya nokunwa, ndele oku na okukwafelwa komhepo iyapuki opo a kale omuyuki, e na ombili navakwao nokwa hafa. 18 Ngeenge omunhu oha longele Kristus monghedi ya tya ngaho, ota ka kala a hokiwa kuKalunga nokovanhu.
19 Onghee hano, natu lalakanene oinima oyo tai eta ombili notai tungu vakwetu. 20 Inamu hanauna po* oilonga yaKalunga omolwoikulya. Oinima aishe oya koshoka, ndele osha puka komunhu oku i lya ngeenge otai pundukifa umwe. 21 Oshiwa okuhalya ombelela, ile okuhanwa omaviinyu ile okuninga oshinima shonhumba ngeenge otashi pundukifa omumwaxo. 22 Osho wa itavela nashi kale pokati koye naKalunga. Omunhu oo ihe litokola ye mwene omolwoshinima osho a ninga ota dulu okukala a hafa. 23 Ndele ngeenge oku na omalimbililo, okwa tokolwa nale molwaasho a lya, molwaashi ina lya she likolelela keitavelo. Osheshi keshe osho sha longwa nopehe na eitavelo osho oulunde.
15 Ovo twa pama meitavelo otu na okukwafela ovo va nghundipala, ndele katu na okuliwapalela fye vene. 2 Keshe umwe na ningile mukwao ouwa opo e mu pameke. 3 Kristus naye ine liwapalela ye mwene, ngaashi ashike pa shangwa taku ti: “Naame onda shekwa ngaashi yo nanye mwa shekwa.” 4 Osheshi oinima aishe oyo ya shangwa nale, oya shangwa omolwehongo letu opo tu kale tu na eteelelo hali di melididimiko nomokuhekelekwa kOmishangwa. 5 Kalunga ou ha hekeleke noha kwafele ovanhu ve lididimike, ne mu kwafele mu kale hamu diladila ngaashi Kristus Jesus 6 opo mu hambelele Kalunga, Xe yOmwene wetu Jesus Kristus mu li moukumwe.
7 Tambulafaneni ngaashi Kristus e mu tambula ko, opo Kalunga a fimanekwe. 8 Ohandi mu lombwele oshili kutya Kristus okwa ninga omuyakuli waava va pita etanda, opo a koleke omaudaneko aKalunga oo a udanekela ooxekulululwa, 9 noiwana opo i tange Kalunga omolwonghenda yaye. Omishangwa oda ti: “Onghee ohandi ke ku shiivifa mokati koiwana nohandi ka tanga edina loye.” 10 Opa shangwa vali taku ti: “Oiwana nye, hafeni pamwe noshiwana shaye.” 11 Opa shangwa yo taku ti: “Oiwana nye amushe, tangeni Jehova, novanhu aveshe nave mu tange.” 12 Jesaja okwa ti vali: “Moludalo laIsai otamu ka dja oo ta ka pangela oiwana; noiwana otai ka kala i na eteelelo omolwaye.” 13 Ndele molwaashi omwe lineekela muKalunga ou ha yandje eteelelo, ne mu pe ehafo nombili opo mu kale mu na eteelelo la twa kekwafo lomhepo iyapuki.
14 Onda tomhwa filufilu shi na sha nanye ovamwatate, molwaashi paife otamu dulu okulonga ouwa, omu na eshiivo notamu dulu okupukululafana.* 15 Onghee onde mu shangela oinima ya yela ndi mu dimbulukife omolwefilonghenda laKalunga. 16 Kalunga okwa fila nge onghenda opo ndi ninge omupiya waKristus Jesus nondi udifile oiwana aishe onghundana iwa, noshilonga eshi oshiyapuki. Ohandi longo oshilonga eshi opo ovanhu vomoiwana oyo va yelifwe komhepo iyapuki nova ninge eyambo la hokiwa kuKalunga.
17 Onda hafa molwaashi ondi li omuhongwa waKristus Jesus, nohandi longo oilonga yaKalunga. 18 Itandi popi kombinga yoilonga oyo nda longa kwaame mwene, ndele ohandi popi shi na sha naayo nda longa kekwafo laKristus, opo ovanhu vomoiwana imwe va dulike kuye. 19 Onda kwafelwa komhepo iyapuki yaKalunga opo ndi dule okulonga oikumwifilonga nomadidiliko nokuudifa nawanawa onghundana iwa kombinga yaKristus muJerusalem fiyo omoshitukulwa shaIlliriko. 20 Kungaho, onda li nda tokola ndiha udifile moitukulwa omo mwa udifilwa nale onghundana iwa kombinga yaKristus, opo ndiha tungile kekanghameno laumwe; 21 ngaashi pa shangwa taku ti: “Ovo inava shiivifilwa sha kombinga yaye otave ke mu shiiva, naava inava uda sha otave ke mu uda.”
22 Osho osho sha kala yo tashi imbi nge lwoikando ndihe uye kunye. 23 Ndele paife oitukulwa aishe onde i udifila, nonda kala nda halelela okuuya kunye oule womido.* 24 Onghee onda hala oku mu talela po eshi handi i kuSpania, opo tu hafeleni pamwe oule wokafimbo, nye mu findikile nge ondjilakati. 25 Ndele paife ondi li pokuya kuJerusalem ndi ka yakule ovayapuki. 26 Ovamwatate vomuMakedonia nomuAkaia ova yandja oinima yavo nehalo liwa opo va yambidide ovayapuki vomuJerusalem ovo ve na omhumbwe. 27 Ove shi ninga nehafo, ashike ova li yo ve udite kutya ove na oshinakuwanifwa shoku shi ninga. Molwaashi ovayapuki ovo ova pa ovanhu vomoiwana imwe oinima iwa ya dja kuKalunga, ovanhu ovo ove na yo oshinakuwanifwa shoku va kwafela meemhumbwe davo dopalutu. 28 Ngeenge onde va twaalele oikwafa ei, ohandi ka pita punye eshi handi i kuSpania. 29 Ndele ondi shi shii kutya eshi handi uya kunye, ohandi uya nomanangeko noupuna mahapu a dja kuKristus.
30 Ashike ohandi mu ladipike ovamwatate omolwOmwene wetu Jesus Kristus nomolwohole, mu ilikanene nge kuKalunga mwa mana mo, 31 opo ndi xupifwe mokati kovalunde ava ve li muJudea, novayapuki ovo ve li muJerusalem opo va dule okutambula ko oikwafa yange, 32 ame ndi uye yo kunye nehafo pahalo laKalunga notu hafeleni pamwe. 33 Kalunga oo ha yandje ombili na kale pamwe nanye amushe. Amen.
16 Ohandi mu shiivifile kombinga yomumwameme Foibe, oo ha kwafele meongalo laKenkrea, 2 opo mu mu tambule ko mOmwene monghedi oyo ya wapalela ovayapuki nomu mu kwafele mukeshe osho a pumbwa, molwaashi okwa kala ta kwafele vahapu, naame nda kwatelwa mo.
3 Kundileni po Priskila naAkwila, ovalongi pamwe naame muKristus Jesus, 4 ovo va tula eemwenyo davo moshiponga omolwange;* haame andike handi va pandula, ndele otava pandulwa yo nokomaongalo aeshe omoiwana. 5 Kundileni po yo eongalo olo hali ongala meumbo lavo. Kundileni po omuholike Epainetus, umwe womovashikuli vaKristus votete muAsia. 6 Kundileni po Maria, oo a longa noudiinini omolweni. 7 Kundileni po Andronikus naJunias, ovapambele vange neenghwate dikwetu, ovo va shiivika nawa kovayapostoli nova kala ovashikuli vaKristus efimbo lile ve dule nge.
8 Kundileni po Ampliatus, omumwatate omuholike mOmwene. 9 Kundileni po Urbanus omulongi mukwetu muKristus nosho yo omuholike Stakus. 10 Kundileni po Apellas, oo e li omudiinini muKristus. Kundileni po yo ovaneumbo vaAristobulus. 11 Kundileni po Herodion, omupambele wange. Kundileni po yo ovaneumbo vaNarkissus, ovo ve li ovashikuli vOmwene. 12 Kundileni po Trifeina naTrifosa, ovakainhu ovo hava longo noudiinini mOmwene. Kundileni po yo omuholike Persis, oo a longa noudiinini mOmwene. 13 Kundileni po Rufus, omuhoololwa mOmwene, naina, oo nde mu tala ko yo onga meme. 14 Kundileni po Asinkritus, Flegon, Hermes, Patrobas, Hermas novamwatate ovo ve li pamwe navo. 15 Kundileni po Filologus, Julia, Nereus nomumwainakadona, naOlimpos nosho yo ovayapuki aveshe ava ve li pamwe navo. 16 Kundilafaneni po nokuxupitafana pahole. Omaongalo aeshe aKristus otae mu kundu.
17 Ohandi mu kumaida ovamwatate mu pashukile ovo tava eta etukauko nove li omhinge noinima oyo mwe lihonga; va kukumeni. 18 Osheshi ovanhu ovo ve li ngaho kave fi ovapiya vOmwene wetu Kristus, ndele ovapiya vomadimo avo, nova pukifa omitima daavo vehe na eshiivo okupitila meendjovo domaheka nodokambweenga. 19 Aveshe ova didilika kutya ohamu dulika, onghee onda hafa omolweni. Ndele onda hala mu kale ovanaendunge opo mu shiive osho shiwa, nomu henuke oilonga ii. 20 Kalunga oo ha yandje ombili ota ka nyanyaula Satana mafiku noku mu tula koshi yeemhadi deni. Efilonghenda lOmwene wetu Jesus nali kale pamwe nanye.
21 Timoteus, omulongi pamwe naame, ote mu kundile po nosho yo Lukius, Jason naSosipater, ovapambele vange.
22 Ame, Tertius, ou nda shanga onhumwafo ei palombwelo laPaulus, ohandi mu kundile po mOmwene.
23 Gaius, oo a li a yakula nge meumbo laye nosho yo eongalo alishe, ote mu kundile po. Erastus, omudiinini weliko loshilando,* ote mu kundile po nosho yo omumwaxe Kwartus. 24 ——
25 Onghundana iwa oyo handi udifa nosho yo etumwalaka li na sha naJesus Kristus otai ulike kutya Kalunga ota dulu oku mu pameka. Onghundana oyo oi na sha nokuuda ko oshiholekwa shiyapuki osho Kalunga a holola. Oshiholekwa osho osha kala sha holekwa oule wefimbo. 26 Paife oshiholekwa osho osha hololwa, noiwana aishe oye lihonga kombinga yasho okupitila momishangwa dopaxunganeko. Osho oshi li metwokumwe noshipango shaKalunga oo e li ko fiyo alushe nokwa hala ovanhu ve mu itavele nova dulike kuye. 27 Onghee hano, Kalunga, oo oye aeke omunaendunge a shiya ko, na fimanekwe fiyo alushe okupitila muJesus Kristus. Amen.
Eln., “mombuto.”
Eln., “nomhepo yange.”
Ile “nokwaavo vehe fi Ovagreka.” Eln., “Ovabaribari.”
Ile “oo iha fi.”
Ile “inava hala okutambula ko eshiivo lashili lokushiiva Kalunga.”
Ile “okutota oinima ii.”
Ile “Omwenyo keshe.”
Eln., “ombelela.”
Ile “elididimiko.”
Ile “a dimwa po.”
Ile “eshilipaleko.”
Eln., “ombuto yaye.”
Eln., “vomombuto yaye.”
Ile tashi dulika, “oinima oyo ihe po ohe i popi ya fa ngeno i li po.”
Eln., “ombuto yoye.”
Ile tashi dulika, “nombili.”
Ile “otwa fudikwa.”
Ile “okwa diminwa po.”
Eln., “oilyo yomalutu eni.”
Eln., “oilyo yomalutu eni.”
Eln., “omolwolutu.”
Eln., “moilyo yolutu.”
Eln., “moilyo yolutu.”
Eln., “omalutu oo haa fi.”
Oshitya shOshiheberi ile shOshiaramia tashi ti, “Tate.”
Ile “inatu popya.”
Eln., “ombuto.”
Eln., “ombuto yoye.”
Eln., “ombuto.”
Eln., “oiyuma yehandukilo.”
Ile “meendelelo.”
Eln., “ombuto.”
Ile “e na eitavelo li na oilonga.”
Ile “eitavelo li na oilonga.”
Eln., “ombuto.”
Eln., “Oitaafula.”
Ile “onda tumbaleka.”
Sha hala okutya, ehandu olaKalunga.
Sha hala okutya, oto hemuna omutima waye.
Ile “Omwenyo.”
Ile “meenhingo.”
Ile “okunyona nopehe na okufya ohoni.” MOshigreka, aselgeia. Tala omafatululo oitya.
Ile tashi dulika, “inatu va limbililwa.”
Eln., “ino hanauna po.”
Sha hala okutya, “inamu komangela kutya oikulya ilipi ya wana okuliwa naayo inai wana okuliwa.”
Ile “okuhongafana.”
Ile tashi dulika “omido donhumba.”
Ile “omolwomwenyo wange.”
Ile “omupiya.”