ONGHEDI YOKUPOPYA 2
Okupopya oitya i uditike
OPO ovanhu va kale hava kundafana nawa, ove na okukala hava popi oitya i uditike. Otashi dulika wa hala okupopya oshinima shihokwifa ile sha fimana nokuli, ndele ngeenge ito popi oitya i uditike, ovapwilikini itave ke likola mo shihapu mwaasho to popi.
Ovanhu ihave linyengifwa va katuke eenghatu ngeenge kave udite ko nawa osho tashi tongwa. Ngeenge omunhu ota popi oitya monghedi inai yela nawa, ite ke linyengifa vamwe va katuke eenghatu, nonande na kale e na ewi la kola notali dulu okuudiwa kovanhu. Omunhu a tya ngaho ota ka kala a fa ta popi melaka loshinailongo, olo ovapwilikini vehe shii. (Jer. 5:15) Ombibeli otai ti: “Enghuma, ngenge tali yandje ewi inali yela, olyelye te lilongekidile okuya koita? Osho nanye yo; ngenge itamu popi nomalaka eendjovo di uditike, omunhu ota udu ko ngahelipi osho tamu popi, okupopya kweni otaku i omhepo.” — 1 Kor. 14:8, 9.
Oshike hashi ningifa omunhu a kale ehe uditike nawa? Otashi dulika omunhu ita popi ta makuka nawa. Ewi otashi dulika li kale inali yela nawa ngeenge omunhu ota popi a mata.
Ovanhu otashi dulika yo vaha ude ko nawa eshi to popi, ngeenge oto popi to endelele unene. Ngeenge oto popi to endelele, owa fa ashike to dana okakaseta we ka shitela ka popye ta ka endelele shi dulife ponhapo oyo ka nuninwa. Nonande okakaseta oko oka kale taka dana, ito ka uda ko nawa.
Peemhito dimwe, ovanhu vamwe ihava popi ve uditike omolwoupyakadi wonhumba woilyo yolutu yokuninga omawi. Ndele nokuli naavo ve na oupyakadi wa tya ngaho otava dulu okuxwepopala, ngeenge ova tula moilonga omaetepo oo taa kundafanwa moshikundafanwa eshi.
Ndelenee luhapu, okupopya uhe uditike ohaku etifwa kokupopya to kwatele kumwe oitya, to popi ito kanghama, nokungaho ovanhu itava dulu okuuda ko lela osho to popi. Otashi dulika yo to lesha to nhuka po ounhoko voitya yonhumba ile eendada donhumba ile to fiye po eendada dokexulilo loitya. Ngeenge omunhu ota popi ta kwatele kumwe oitya nopehe na oku shi nongela, ovapwilikini otashi dulika va shiive kutya peemhito donhumba okwa hala okutya shike, ndele pudimwe ove na okufekela kutya okwa hala okutya shike. Ngeenge omunhu ita popi monghedi ya yela, otashi ke mu imba a honge vamwe nomupondo.
Nghee to dulu okupopya monghedi ya yela. Onghedi imwe ya fimana oyo tai ku kwafele u popye oitya ya yela oyo okukala u shii omutungilo woitya melaka loye. Momalaka mahapu, oitya oya fikama po moinhokotya. Oinhokotya oya fikama po mondada imwe ile meendada dihapu odo hadi leshelwa kumwe. Momalaka oo, oshinhokotya keshe ou na oku shi tumbula she lifikamena nonande aishe itai tuwa omufindo shi fike pamwe. Ngeenge owa hala okukala ho popi monghedi ya yela, kala ho popi we liteelela nokukendabala okutumbula oshinhokotya keshe. Potete, otashi dulika u kale wa fa omunhu ta popi ta didilike, ndele ngeenge owa kala to liendifa po, kanini nakanini oto ka dula okupopya oinima tai kunguluka nawa. Molwaashi ino pyokoka natango, otashi dulika u popile oitya yonhumba kumwe, ndele ou na okuhenuka okuninga ngaho, ngeenge ou wete kutya otashi ka imba ovapwilikini va ude ko osho to popi.
Lungama: Opo u kale ho tumbula nawa oitya, otashi dulika wa pumbwa okukala ho liendifa po nghee u na okupopya nokulesha nawa nawa. Ndele hasho u kala ho popi ngaho, molwaashi ngeenge owa kala to popi ngaho, oto ka kala wa fa to liningifa noito popi monghedi yopaushitwe.
Ngeenge ewi loye itali di mo nawa, kala ho yelula omutwe woye noshedi shoye inashi kala sha ehena monhulo. Ngeenge to lesha Ombibeli, kala u i kwete we i yelula pombada, opo ngeenge to tale kovapwilikini eshi to alula ko omesho oye u tale mOmbibeli oto ka pumbwa ashike okutala pedu kanini. Osho otashi ke ku kwafela u popye oitya i uditike nawa.
Ngeenge otwa kala hatu popi tuhe na outile, otashi ke tu kwafela tu xwepopaleke onghedi yetu yokupopya. Osha shiivika nawa kutya ngeenge ohatu popi twa tila, eenhumba detu dokoshipala, ile odo hadi tu kwafele tu fude itadi ka kala da manguluka, naasho otashi ke tu imba tu popye tu uditike nawa. Outile oo otau ka imba oinima ngaashi ouluvi, oilyo yolutu oyo hai ningi omawi nosho yo omufudo i longele kumwe nawa.
Eenhumba dokeehamama oda pumbwa okukala da manguluka nawa opo di dule okulongela kumwe nouluvi. Omilungu nado odi na okukala da manguluka. Odi na okukala de lilongekida okumakuka nokuumika meendelelo opo di pitife mo ewi olo tali di mokanya nopomunino. Ngeenge owa tila, eehamama nomilungu doye itadi ka kala da manguluka, nokanya koye itaka ka makuka nawa; ewi loye otali ka pita ashike pokati komayoo. Osho otashi ka ningifa ewi loye li kale la nyika oihanyo noto ka popila ashike pofingo, newi itali kala la yela nawa. Okukaleka eehamama nomilungu doye da manguluka itashi ti kutya ku na okupopya oitya nawa. Opo u popye monghedi ya yela nawa, ou na yo okulungamena omutono wewi loye.
Opo u mone kutya oto shi endifa ngahelipi, otashi dulika wa pumbwa okulesha mokule. Tala kunghee to longifa oilyo yolutu ikumwifi yokuninga omawi. Mbela oho makuka ngoo nawa opo ewi li pite mo nawa? Ou na yo okudimbuluka kutya, elaka halo alike oshilyo sholutu shokuninga ewi, nonande elaka olo hali kala tali dana onghandangala unene. Ngeenge hatu popi, ohatu longifa yo oinima ngaashi ofingo, eehamama dopedu, omilungu, eenhumba domoshipala nosho yo domomunino. Mbela oho popi ndele oshipala shoye itashi linyenge? Ngeenge osho, oshi na oupu ovanhu vaha ude ko nawa osho to popi.
Ngeenge ope na oradio oyo hai kwata omawi, kwata ewi loye to popi ngaashi ho popi paushitwe, wa fa to popi nomunhu moukalele. Likwata oule wominute. Ngeenge owa pwilikine kewi loye olo wa kwata otashi ke ku kwafela u mone ngeenge ou na oupyakadi shi na sha nokupopya oitya yonhumba monghedi ya yela. Pashihopaenenwa, oto dulu okutala kutya oitya ilipi ino tumbula nawa, ilipi wa popila pedu, noilipi wa nhuka po. Opo nee tala kutya oshike mbela sha etifa oupyakadi oo. Ngeenge owa longele koitwa oyo twa kundafana paife, oto ka dula okukandula po oupyakadi oo.
Mbela ou na oupyakadi oo hau ku imbi u popye nawa? Lideula okukala ho makuka shi dulife eshi wa kala ho makuka shito, opo nee kendabala okupopya nawa oitya. Fudila mo omhepo momapunga oye, ove to popi nee we liteelela. Okuninga ngaho okwa kwafela vahapu ovo ve na oupyakadi wokupopya va xwepopale, sha hala okutya, va kale tava popi ve uditike nawa. Ngeenge ou na oshilaka, elaka inali kuma omayoo opedu ngeenge to popi oitya omo mu na s na z. Nonande osho otashi dulika itashi ka kandula po filufilu oupyakadi woye, ino teka omukumo. Dimbuluka kutya Jehova okwa li a hoolola Moses, oo tashi dulika a li e na oupyakadi oo hau mu imbi a popye nawa, a twale omatumwalaka a fimana kOvaisrael nokuFarao, omupangeli waEgpiti. (Ex. 4:10-12) Ngeenge ou na ehalo, Jehova ote ke ku longifa yo, note ke ku nangeka noupuna opo u pondole moukalele woye.