Kongeni Jehova omanga efiku lehandu laye inali fika
“Kongeni Omwene . . . Kongeni ouyuki! Kaleni nokukonga elininipiko.
Kashiimba tamu ka amenwa mefiku lehandu lOmwene.”
SEFANJA okwa hovela oilonga yaye yopaxunganeko pefimbo lidjuu mondjokonona yaJuda. Onghalo yopamhepo yoshiwana okwa li i li pedu neenghono. Oshiwana okwa li sha tala kovapristeri ovapaani nosho yo kovakoneki veenyofi omolwewiliko, ponhele yokulineekela muJehova. Elongelokalunga laBaal pamwe nomikalondjikilile dalo di na sha noludalo okwa li la hapupala moshilongo. Ovawiliki voshiwana—omalenga, oidale nosho yo ovatokolipangeli—okwa li tava fininike ovanhu ovo kwa li ngeno ve na okwaamena. (Sefanja 1:9; 3:3) Kashi kumwifa tuu eshi Jehova a tokola ‘a anekele okwooko kwaye’ Juda naJerusalem e i hanaune po!—Sefanja 1:4.
2. Ovapiya ovadiinini vaKalunga muJuda okwa li ve na eteelelo lashike?
2 Ndele nande onghalo ya li ya naipala, opa li eteelelo lasha. Paife kolukalwapangelo okwa li ku na Josia omona waAmon. Nande a li okamatyona, Josia okwa li e hole Jehova shili. Ngeenge ohamba ipe oya tungulula elongelokalunga la koshoka muJuda, kakwa li tuu tashi tu omukumo oohandimwe ovo va li tava longele Kalunga noudiinini! Vamwe otashi dulika kwa li ve linyengifwa ve limange kumwe navo opo yo va xupifwe mefiku lehandu laJehova.
Oiteelelwa omolwokuxupifwa
3, 4. Oiteelelwa itatu ilipi oyo i na okuwanifwa po opo omunhu a xupifwe “mefiku lehandu lOmwene”?
3 Mbela okwa li ngoo pe na ovanhu ovo tava ka xupifwa mefiku lehandu laJehova? Heeno, shimha ashike va wanifa po oiteelelwa itatu oyo ya yandjwa muSefanja 2:2, 3. Natu yandje elitulemo le likalekelwa koiteelelwa ei eshi hatu lesha eevelishe edi. Sefanja okwa shanga ta ti: “Fimbo inashi tokolwa—efiku tali tuka po ngaashi olungu—fimbo inamu hangika koupyuhandu wOmwene, fimbo inamu hangika kefiku lehandu lOmwene. Kongeni Omwene, nye amushe ovalininipiki vomoshilongo, onye ava hamu diinine omayukifo aye. Kongeni ouyuki! Kaleni nokukonga elininipiko. Kashiimba tamu ka amenwa mefiku lehandu lOmwene.”
4 Hano omunhu opo a xupifwe okwa li e na (1) okukonga Jehova, (2) okukonga ouyuki, nosho yo (3) okukonga elininipiko. Kunena otu na okukala nohokwe inene moiteelelwa ei. Omolwashike? Omolwaashi ngaashi ashike Juda naJerusalem mefelemido etiheyali K.O.P. kwa li va taalela efiku lehandukilo, oiwana yOukwakriste—heeno, ovakolokoshi aveshe—ove li popepi nokushakena naJehova Kalunga pefimbo ‘loudjuu unene’ tau uya. (Mateus 24:21) Keshe oo a hala a ka xupifwe mefimbo olo oku na okukatuka eenghatu da kwata moiti paife. Ngahelipi? Omokukonga Jehova, mokukonga ouyuki, nosho yo mokukonga elininipiko manga inaku toka!
5. Oshike sha kwatelwa ‘mokukonga Omwene’ kunena?
5 Otashi dulika u tye: ‘Ame ondi li omupiya waKalunga e liyandja nokwa ninginifwa, ndi li umwe womEendombwedi daJehova. Mbela inandi wanifa po nale oiteelelwa oyo?’ Doshili, omwa kwatelwa shihapu shi dulife ashike pokuyapulila eemwenyo detu Jehova. Israel osha kala oshiwana she liyapula ndele pefimbo laSefanja ovanhu vomuJuda kakwa li ve li metwokumwe neliyapulo olo. Oshidjemo, hauxuuninwa oshiwana osha li sha ekelwashi. ‘Okukonga Omwene’ kunena osha kwatela mo okukulika nokudiinina ekwatafano lopahole naye mokweendafana nehangano laye lokombada yedu. Otashi ti okushiiva nghee Kalunga ha tale ko oinima nokuyandja elitulemo komaliudo aye. Ohatu kongo Jehova ngeenge hatu konakona Eendjovo daye noukeka, okudilonga kudo nokulongifa omayele ado monghalamwenyo. Eshi hatu kongo ewiliko laJehova okupitila mokwiilikana nouladi nosho yo okushikula ewiliko lomhepo yaye iyapuki, ekwatafano letu naye otali kulu notashi ke tu linyengifa tu mu longele ‘nomitima detu adishe neemwenyo detu adishe neenghono detu adishe.’—Deuteronomion 6:5; Ovagalati 5:22-25; Ovafilippi 4:6, 7; Ehololo 4:11.
6. Ongahelipi tu na ‘okukonga ouyuki,’ nomolwashike eshi tashi shiiva mounyuni ou u li ngaha?
6 Oshinakuwanifwa oshitivali sha tumbulwa muSefanja 2:3 osho ‘okukonga ouyuki.’ Vahapu vomufye otwa ninga omalunduluko a fimana opo tu dule okukala twa wana okuninginifwa panghedi yopaKriste, ndele otu na okutwikila okudiinina omifikamhango douyuki daKalunga pefimbo longhalamwenyo yetu aishe. Vamwe ovo kwa li va hovela nawa moshinima omu ova pitika va nyatekwe kounyuni. Okukonga ouyuki haalushe ku li oshinima shipu, molwaashi otwa dingililwa kovanhu ovo hava tale ko oluhaelo, okupopya oipupulu, nosho yo omatimba makwao kutya ei oinima ashike i he na mbudi. Ndele okukala nehalo linene okuhafifa Jehova otaku dulu okufinda eamo keshe lokukonga okupandika kounyuni okupitila mokukendabala tu limbwange mumwe nao. Juda okwa kanifa okuhokiwa kuKalunga molwokuhopaenena oiwana yovapaani oishiinda shaye. Ponhele yokuhopaenena ounyuni, natu kale hano ‘ovahopaeleli vaKalunga,’ nokukulika “omunhu mupe a shitwa a [fa] Kalunga omouyuki nomouyapuki woshili.”—Ovaefeso 4:24; 5:1.
7. Ongahelipi tu na ‘okukonga elininipiko’?
7 Oshitwa oshititatu shi li muSefanja 2:3 osho eshi kutya ngeenge otwa hala okwaamenwa mefiku lehandu laJehova, otu na ‘okukonga elininipiko.’ Efiku keshe ohatu shakene novalumenhu novakainhu nosho yo ovanyasha ovo ve he fi nande ovalininipiki. Kuvo elininipiko oshipo. Okudulika okwa talika ko ku li ounghundi wa kwata moiti. Otava pula shihapu, ove lihole vo vene nove hole okushikula omadiladilo opaumwene, nova itavela kutya “omaufemba” avo opaumwene naasho ve hole oshi na okuwanifwa po kashi na nee mbudi kutya otashi pula shike. Itashi ka kala tuu shinyikifa oluhodi ngeenge imwe yomoikala ya tya ngaho tai tu nwefa mo! Eli olo efimbo ‘lokukonga elininipiko.’ Ngahelipi? Omokudulika kuKalunga nokutambula ko outekuduliko waye nelininipiko nosho yo mokutwa kumwe nehalo laye.
Omolwashike taku tiwa “kashiimba” ovanhu tava ka amenwa?
8. Oshike tashi ulikwa kelongifo loshitya “kashiimba” muSefanja 2:3?
8 Didilika eshi Sefanja 2:3 ta ti: “Kashiimba tamu ka amenwa mefiku lehandu lOmwene.” Omolwashike kwa longifwa oshitya “kashiimba” eshi taku lombwelwa “ovalininipiki vomoshilongo”? Doshili, ovalininipiki ovo ova katuka nale eenghatu diwa, ndele kakwa li ve na okulineekela keenghono davo vene. Inava xulifa ondjila yonghalamwenyo yavo moudiinini. Okwa li shi liwetikile kutya vamwe vomuvo onava ka wile moulunde. Eshi osha faafana naanaa nafye. Jesus okwa ti: “Ou te lididimike fiyo exulilo, oye ta xupifwa.” (Mateus 24:13) Heeno, okuxupifwa mefiku lehandu laJehova okwe likolelela kokutwikila okulonga osho sha yuka momesho aye. Mbela olo etokolotoko loye olo?
9. Eenghatu dopauyuki dilipi da katukwa kohamba inyasha Josia?
9 Osha yela kutya ohamba Josia okwa li ye linyengifwa keendjovo daSefanja i ‘konge Omwene.’ Omushangwa otau ti: “Ndele momudo omuti-8 [wepangelo] laye, fimbo [Josia] omunyasha natango [e na konyala omido 16], okwa hovela okukonga Kalunga kaxe David.” (2 Omafimbo 34:3) Josia okwa kala ta twikile ‘okukonga ouyuki’ molwaashi ohatu lesha ngaha: “Momudo omutimulongo nomutivali [eshi Josia e na omido konyala 20] okwa hovela okuyapula Juda naJerusalem nokukufa mo oikulundu yokuyambela nomiti omalupwelele mayapuki noihongwafano noitelekwafano. Ndele moipafi yaye va ngumauna po oiyambelo yaBaal.” (2 Omafimbo 34:3, 4) Josia okwa ‘konga yo elininipiko,’ mokukatuka eenghatu nelininipiko a hafife Jehova mokukoshola oshilongo koikalunga nokoilonga ikwao yomalongelokalunga oipupulu. Ovalininipiki vakwao kakwa li tuu va hafa komaxumokomesho aa!
10. Oshike sha ningwa muJuda mo 607 K.O.P., ndele oolyelye va amenwa?
10 Ovajuda vahapu pefimbo lepangelo laJosia okwa li va alukila kuJehova. Ndelenee konima yefyo lohamba, vahapu ova shuna keendjila davo dikulu—va ka longe oilonga oyo itai tambulwa ko kuKalunga nandenande. Ngaashi Jehova a ufa, Ovababilon ova lyataula Juda nova hanauna po oshilandopangelo shasho Jerusalem mo 607 K.O.P. Ndele eshi kakwa li tashi ti kapa li vali eteelelo lasha. Omuprofeti Jeremia, Omuetiopia Ebed-Melek, oludalo laJonadab, nosho yo vamwe ovo va li ovadiinini muKalunga okwa li va amenwa mefiku olo lehandu laYe.—Jeremia 35:18, 19; 39:11, 12, 15-18.
Ovatondi vaKalunga nave shi koneke!
11. Omolwashike shi li eshongo okukala omudiinini muKalunga kunena, ndele oshike osho ovatondi voshiwana shaJehova tava ningi nawa ngeenge tave shi konakona?
11 Fimbo twa teelela efiku lehandu laJehova olo tali uya kombada yonghalelo ei yoinima youkolokoshi, ohatu “hangika komahongaulo opahapu.” (Jakob 1:2) Moilongo imwe yonhumba oyo tai liti kutya oya fimaneka emanguluko lopalongelokalunga, ovakwamhepo ovanaineya ova longifa enwefemo lavo okupitila momapangelo ounyuni opo va hepeke nonyanya oshiwana shaKalunga. Ovanhu ovanamakoto ova kala tava lundile Eendombwedi daJehova kutya odi li ‘oshimhanga sha nyika oshiponga.’ Kalunga oku shii nawa oilonga yavo—noitai ka kala nande inai handukilwa. Ovatondi vaye otava ningi nawa ngeenge tava konakona osho sha ningilwa ovatondi vonale voshiwana shaKalunga ngaashi Ovafilisti. Exunganeko otali ti: “Gasa otashi ka efiwa naAskelon tashi tokekwa. Asdod tashi tewa po mokati komutenya. NaEkron tashi ka dikulwa mo.” Oilando yOvafilisti Gasa, Askelon, Asdod naEkron oya li i na okuhanaunwa po.—Sefanja 2:4-7.
12. Oshike sha ningilwa Filistia, Moab naAmmon?
12 Exunganeko otali twikile tali ti: “Ame nda uda okudina kwaMoab nomasheko ovana vaAmmon, ve a shekififa oshiwana shange nokulinenepekela oshitukulwa shavo.” (Sefanja 2:8) Doshili, Egipti naEtiopia ova dengwa kovaponokeli Ovababilon. Ndele mbela etokolo laKalunga ola li ngahelipi okutokola Moab naAmmon, oiwana oyo ya dja momutekulu waAbraham Lot? Jehova okwa xunganeka ta ti: “Moab otashi ka ningwa ngaashi Sodom, novana vaAmmon ngaashi Gomorra.” Mekondjifafano nooinakulululwa yavo—ovanakadona vaLot, ovo va xupile mehanauno laSodom naGomorra—Moab naAmmon ovalinenepeki itava ka amenwa pefimbo lomatokolo aKalunga. (Sefanja 2:9-12; Genesis 19:16, 23-26, 36-38) Filistia noilando yasho oi li peni kunena? Ongahelipi shi na sha naMoab nosho yo Ammon ovo va li tave linenepeke nale? Nonande u va konge ito ke va mona.
13. Oshike sha monika kovalafululi muNinive?
13 Pefimbo laSefanja, Ouhamba waAssiria owa li u na eenghono da denga mbada. Mokuhokolola oshitukulwa shimwe shombala osho e litwa musho moshilandopangelo shaAssiria Ninive, omulafululi Austen Layard okwa shanga ta ti: “Eenhala . . . okwa li da tukulwa meembinhe, da fanekwa eengala, ile omafano oinamwenyo. Dimwe okwa li da wapekwa nomaluvinga eendjaba, ombine keshe kominghulo okwa li ya dingililwa keemwooyo da ningika noivalati. Oikonde, osho yo meni leendjuwo otashi dulika kwa li mwa vaekwa noshingoldo noshisilveri, nosho yo okwa longifwa oiti oyo ya pumba neenghono, unene tuu ngaashi omisederi.” Ndele ngaashi sha xunganekwa mexunganeko laSefanja, Assiria okwa li shi na okuhanaunwa po, noshilandopangelo shasho Ninive, okwa li shi na ‘okutokekwa.’—Sefanja 2:13.
14. Ongahelipi exunganeko laSefanja la wanifilwa Ninive?
14 Konima ashike yomido 15 eshi Sefanja a popya eendjovo edi, Ninive oshinaenghono osha hanaunwa po, nombala yasho oya ninga eputu. Heeno, oshilando oshilinenepeki osha ningwa ondwi yedu. Ounene wehanauno lasho okwa li wa yelifwa nawa meendjovo edi: “Onyundu newanye tai nangala kombada yeengudi dasho [da tekauka po]. Udeni, nhumbi tai imbi momakende! Ehanauno li li poivelo.” (Sefanja 2:14, 15) Momatungo oudjeko aNinive otamu ka kala ashike mwa wana okukalwa komawanye neenyundu. Momapandavanda oshilando itamu ka udika vali eendaka dovashingifi, eingido lovakwaita nosho yo eengovela dovapristeri. Momapandavanda oo a li e lipyakidila nale, otamu ka udika ashike ewi olo tali di momakende tali imbi panghedi itilifa, tashi dulika omaimbilo oudila oo taa nyikifa oufiye ile eumo lomhepo. Ovatondi vaKalunga aveshe nava xulifwe po monghedi ya faafana!
15. Oshike tashi dulu okulihongwa mwaasho sha ningilwa Filistia, Moab, Ammon naAssiria?
15 Oshike hatu dulu okulihonga mwaasho sha ningilwa Filistia, Moab, Ammon naAssiria? Osho eshi kutya: Tu li ovapiya vaJehova, katu na okutilifwa kovatondi vetu nandenande. Kalunga oku wete osho sha ningwa kwaavo tava pataneke oshiwana shaye. Mefimbo la dja ko Jehova okwa katuka eenghatu okukondjifa ovatondi vaye, netokolo laye otali ka hanga ombada yedu alishe ekaliwa kunena. Ndele nande ongaho otapa ka kala ovaxupipo—‘ongudu inene ya dja moiwana aishe.’ (Ehololo 7:9) Ove oto dulu u kale umwe womuvo—ndele ongeenge ashike to twikile nokukala to kongo Jehova, to kongo ouyuki nosho yo to kongo elininipiko.
Woo kovanyoni ovalinenepeki!
16. Exunganeko laSefanja okwa li tali popi shike kombinga yomalenga aJuda nosho yo ovakwatelikomesho vomalongelokalunga, nomolwashike eendjovo edi da wapalela Oukwakriste?
16 Exunganeko laSefanja natango otali yukifa elitulemo kuJuda osho yo Jerusalem. Sefanja 3:1, 2 ota ti: “Woo oshilando, sha lundakana noshe linyateka, noshifininiki! Itashi pwilikine nande ondaka, kashi na sha nehandukilo. Sho itashi lineekele Omwene. Itashi ehene kuKalunga kasho!” Kashi nyikifa tuu oluhodi eshi eenghendabala daJehova dokuyandja outekuduliko koshiwana shaye inadi pwilikinwa! Osho sha li shili shinyikifa oluhodi osho onyanya yomalenga, yoidale noyovatokolipangeli. Sefanja okwa hokolola oififahoni yovakwatelikomesho vomalongelokalunga ta ti: “Ovaprofeti vomusho ve he noshisho shasha, vo ovakulunhu ve he shi kulineekelwa. Ovapristeri vomusho otava nyateke eshi sha yapulwa, vo ohava endameke omhango.” (Sefanja 3:3, 4) Eendjovo edi itadi hokolola tuu nawa onghalo yovaprofeti novapristeri vOukwakriste kunena! Moku he na ohoni kwavo ova kufa mo edina laKalunga momatoloko Eembibeli davo nova honga omifikamhango odo tadi pengifa Oo tava ti oye tava longele.
17. Kutya nee ovanhu otava pwilikine ile itava pwilikine, omolwashike tu na okutwikila nokuudifa onghundana iwa?
17 Neyavalo Jehova okwa londwela oshiwana shaye shonale shi na sha neenghatu odo a li ta ka katuka. Okwa tuma ovapiya vaye ovaprofeti—vamwe vomuvo ongaashi Sefanja naJeremia—opo va ladipike oshiwana shi lidilulule. Heeno, “Omwene . . . iha longo sha showii. Ongula keshe Ye ota holola eyukifo laye poluhaela, itali kala inali uya.” Ove linyenga ngahelipi? Sefanja okwa ti: “Ndelenee ovalunde ihava shiiva okufya ohoni.” (Sefanja 3:5) Elondwelo la faafana otali yandjwa pefimbo lopaife. Ngeenge ou li omuudifi wonghundana iwa, naave ou na ombinga moilonga ei yokulondwela. Twikila okuudifa onghundana iwa nope he na okusholola! Kutya nee ovanhu otava pwilikine ile itava pwilikine, pataleko laKalunga oukalele woye ou na omupondo shimha ashike to u wanifa po noudiinini; ino pumbwa okukala wa fya ohoni eshi to longo oilonga yaKalunga nouladi.
18. Ongahelipi Sefanja 3:6 ta ka wanifwa?
18 Ewanifo letokolo laKalunga itali ka ngabekelwa ashike ehanaunepo lOukwakriste. Jehova ota tamununa mo ehandu laye li kwatele mo oiwana aishe: “Ame nda komba po oiwana, neehoteshungo davo domeshakeneno da hanaunwa po. [Oitauwa] yavo ya fita po, itai endwa vali. Noilando yavo ya teka po.” (Sefanja 3:6) Eendjovo edi odi shi okulineekelwa molwaashi Jehova ota popi ehanauno la fa la ningwa nale. Oshike sha ningilwa oilando ngaashi Filistia, Moab naAmmon? Ndele ongahelipi kombinga yoshilandopangelo shaAssiria, Ninive? Ehanaunepo layo oli li oshihopaenenwa shelondwelo koiwana kunena. Kalunga iha shekwa.
Kala nokukonga Jehova
19. Omapulo elipi taa pendula omadiladilo tashi dulika tu pule?
19 Pefimbo laSefanja, ehandu laKalunga ola wila kombada yovakolokoshi ovo ‘va kala nokunyona neenghono moilonga yavo.’ (Sefanja 3:7) Oshinima sha faafana otashi ka ningwa mefimbo letu. Mbela ou na oushili kutya efiku laJehova oli li popepi? Oto twikile tuu ‘okukonga Omwene’ mokulesha Eendjovo daye nope he na okufaula, sha hala okutya, keshe efiku? Mbela oto ‘kongo tuu ouyuki’ mokukala monghalamwenyo ya koshoka paenghedi i li metwokumwe nomifikamhango daKalunga? Ndele mbela oto ‘kongo tuu elininipiko’ mokuulika oikala yeduliko noyelininipiko kuKalunga nosho yo momalongekido aye omolwexupifo?
20. Omapulo elipi hatu ka kundafana moshitukulwa shaxuuninwa shomoitukulwa ya landulafana i na sha nexunganeko laSefanja?
20 Ngeenge ohatu twikile okukonga Jehova, ouyuki nosho yo elininipiko, ohatu dulu okukala twa teelela okuhafela omanangeko noupuna paife—heeno, nokuli ‘nomomafiku aa axuuninwa’ omo eitavelo tali yelekwa. (2 Timoteus 3:1-5; Omayeletumbulo 10:22) Ndele otashi dulika tu pule: ‘Omeenghedi dilipi hatu nangekwa noupuna tu li ovapiya vaJehova vopefimbo lopaife nonokutya omanangeko noupuna omonakwiiwa elipi exunganeko laSefanja tali yandje kwaavo tava ka amenwa mefiku lehandu laJehova olo tali ehene popepi neendelelo?’
1. Onghalo yopamhepo yaJuda oya li ngahelipi efimbo Sefanja a hovela oilonga yaye yokuxunganeka?
[Efano pepandja 10]
Mbela oto kongo tuu Jehova okupitila mokukonakona Ombibeli nosho yo okupitila meilikano la xwama?
[Efano pepandja 12]
Oto nyamukula ngahelipi?
• Ongahelipi ovanhu tava ‘kongo Omwene’?
• Oshike sha kwatelwa ‘mokukonga ouyuki’?
• Ongahelipi hatu dulu ‘okukonga elininipiko’?
• Omolwashike tu na okutwikila nokukonga Jehova, ouyuki nosho yo elininipiko?
[Efano pepandja 13]
Ongudu inene otai ka xupa mefiku lehandu laJehova molwaashi oya kala tai twikile noku mu konga