Etukulwa 84
Oshinakuwanifwa shokukala omuhongwa
KONIMA eshi Jesus a li a dja mo meumbo lOmufarisai oo a li a tumbala, oo tashi dulika a li oshilyo shOmhangu yopombada yOvajuda, Jesus okwa li a ya kuJerusalem. Eemhunga dovanhu oda li de mu shikula. Oshike mbela sha li she linyengifa ovanhu ovo va shikule Jesus? Oshike lela sha kwatelwa mo mokukala omuhongwa washili waJesus?
Fimbo va li molweendo, Jesus okwa li a pungulukila keemhunga odo notashi dulika a li e di kumwifa eshi a ti: “Ngenge ope na ou te uya kuame, ye ita tondo xe naina, omukainhu waye novana, novamwaina ovamati noukadona nomwenyo waye mwene nokuli, okwa nyengwa okuninga omulongwa wange.”
Jesus okwa li a hala okutya shike eshi a popya eendjovo odo? Jesus ka li ta ti kutya ovashikuli vaye ove na okutonda lelalela ovapambele vavo. Ponhele yaasho, ova li ve na okukala ve va tonde meityo olo kutya ove na okukala ve mu hole shi dulife eshi ve va hole. Xekulululwa yaJesus, Jakob, okwa tiwa kutya ka li e ‘hole’ Lea ndele okwa li e hole Rakel, sha hala okutya, okwa li e hole Rakel shi dulife Lea.
Didilika yo kutya Jesus okwa ti kutya omuhongwa waye okwa li e na okukala e tonde “nomwenyo waye mwene nokuli.” Natango, Jesus opo okwa li a hala okutya omuhongwa washili oku na okukala e mu hole shi dulife nokuli nomwenyo waye mwene. Jesus okwa li ta divilike kutya okukala omuhongwa waye oshi li oshinakuwanifwa sha kwata moiti. Onghee hano, omunhu oku na okudiladila nawa fimbo ina tokola okuninga omuhongwa.
Ovo ve li ovahongwa vaJesus otava ka shakeneka omaudjuu nosho yo omahepeko ngaashi Jesus a li e shi ulika eshi a ti: “Ndele ou ita humbata [omuti waye womahepeko, NW] ndee ta shikula nge, ye ita dulu okukala omulongwa wange.” Onghee hano, omuhongwa washili oku na okukala e na ehalo okupita momaudjuu a fa oo Jesus a li a pita muo, nokudipawa nokuli kovatondi vaKalunga ngaashi Jesus a li a ningilwa.
Onghee hano, okukala omuhongwa waKristus osha li oshinima osho eemhunga dovanhu odo da li tadi mu shikula di na okudiladila kusho nawa. Jesus okwa li a divilika oushili oo a longifa efaneko. Okwa ti: “Osheshi ngenge oku na ou womunye a hala okutunga ongulushungo, ita kala omutumba manga ngeno, ndele ta valula [oitungifo], ngenge oku na oimaliwa oku i wanifa, opo shi ha ninge, eshi a tunga ekanghameno ndele ota nyengwa oku i xulifa, aveshe ava ve mu tala, tava hovele oku mu sheka ndee tava ti: Omunhu ou okwa hovela okutunga, ndele okwa nyengwa okuxulifa.”
Jesus okwa li ta lombwele ovanhu ovo va li tave mu shikula kutya fimbo inava ninga ovahongwa vaye, ove na okukala va tokola toko kutya otava ka wanifa po oiteelelwa aishe oyo ya kwatelwa mokukala omuhongwa waye, ngaashi ashike omunhu oo a hala okutunga oshungo e na okushilipaleka tete fimbo ina hovela okutunga kutya oku na oitungifo ya wana opo e i mane.
Jesus okwa li a twikila ko ta hokolola efaneko limwe vali a ti: ‘Ile ngenge oku nohamba tai i koita i ka homone ohamba imwe, itai kala manga omutumba yo i lipulaapule, ngenge otai dulu nomayovi ayo omulongo umwe okushakeneka winya te uya nomayovi omilongo mbali? Ndele ngenge ya nyengwa, otai tumu ko ovatumwa, omukwao fimbo e li kokule ndee tai mu indile ombili.’
Opo nee Jesus okwa li a divilika oshitwa shomefaneko laye a ti: “Osho tuu kape na nande umwe womunye ta dulu okukala omulongwa wange, ngenge ita efa aishe ye i kwete.” Ovanhu ovo va li tava shikula Kristus nosho yo omunhu keshe oo te lihongo kombinga yaye ove na okukala ve na ehalo okuninga ngaho. Ngeenge ova hala okuninga ovahongwa vaye ova li ve na okukala ve lilongekida okuyamba po keshe shimwe osho ve na, sha hala okutya, oiniwe yavo, mwa kwatelwa neemwenyo davo. Mbela naave ou na ehalo okuninga ngaho?
Jesus okwa li a twikila ko a ti: “Heeno, omongwa owo oshinima shiwa.” Jesus okwa li a popya mEudifo laye lokomhunda kutya ovahongwa vaye ovo “omwongwa wedu,” sha hala okutya, ove na enwefemo tali amene ovanhu ngaashi ashike omongwa wovene hau amene oinima iha ole. Jesus okwa li a xulifa a ti: “Ndele omongwa ngenge tau tutuka, otau nyenyepekwa vali nashike? Inau wapalela mepya nomoushosho, otau ekelwashi ashike pondje. Ou e na omatwi okuuda, na ude ko.”
Jesus okwa li a ulika kutya nokuli naavo va kala ovahongwa vaye oule wefimbo ove na okukala va tokola toko oku mu shikula. Ngeenge ova nghundipala, itava ka kala va li ve na oshilonga notava ka shekwa kovanhu, naasho itashi ka wapalele Kalunga, hano osha yela kutya otava ka shekifa Kalunga. Onghee hano, ngaashi omongwa wa pwa eenghono, ovanhu va tya ngaho otava ka ekelwa pondje sha hala okutya, otava ka hanaunwa po. Lukas 14:25-35; Genesis 29:30-33; Mateus 5:13.
▪ Osha hala okutya shike ‘okutonda’ ovapambele vaumwe nokulitonda mwene?
▪ Jesus okwa li a yandja omafaneko avali elipi, nokwa li taa ti shike?
▪ Jesus okwa li ta yelifa oshitwa shilipi eshi a popya shi na sha nomongwa?