“Kaleni mu shi kupandula”
“Nombili yaKristus nai pangele momitima deni, . . . ndele kaleni mu shi kupandula.”—OVAKOLOSSI 3:15.
1. Ekondjifafano lilipi tu wete pokati keongalo lopaKriste nosho yo ounyuni oo u li mepangelo laSatana?
MOMAONGALO 94 600 Eendombwedi daJehova mounyuni aushe, omu niwe olupandu. Okwoongala keshe ohaku hovelwa nohaku xulifwa neilikano olo hali kwatele mo eendjovo dolupandu okupandula Jehova. Ohatu udu luhapu taku tiwa “tangi,” “oshi li nawa” ile omautumbulilo a yukila oko taa popiwa kovanyasha novakulunhu nosho yo kwaavo vape nokEendombwedi odo da kala efimbo lile eshi tadi longele Kalunga pamwe nehafo nosho yo meendafano li na elao. (Epsalme 133:1) Osho itashi kondjifafana tuu noikala yokulihola mwene oyo i li movanhu vahapu ‘ava inava shiiva Jehova noitava dulika kevangeli’! (2 Ovatessaloniki 1:8) Otu li mounyuni oo u he na olupandu. Noitashi kumwifa ngeenge hatu diladila shi na sha nakalunga kounyuni ou—Satana Ondiaboli, omuyambididi munenenene wokulihola mwene, oo omhepo yaye younhwa noyounashibofa ya kwata ko ounyuni.—Johannes 8:44; 2 Ovakorinto 4:4; 1 Johannes 5:19.
2. Otwa pumbwa okupwilikina kelondwelo lilipi, nomapulo elipi hatu ka konakona?
2 Molwaashi otwa dingililwa kounyuni waSatana, otwa pumbwa okukala twa lungama tu ha nyatekwe koikala yao. Mefelemudo lotete, omuyapostoli Paulus okwa dimbulukifa Ovakriste Ovaefeso a ti: “Mwa endaaenda nale panghedi yefimbo lounyuni eli noyomupangeli weenghonopangelo domomhepo nokutya, pamhepo yomupangeli ou ta longo paife movana vokuhadulika, mokati kavo nafye yo atushe twa endaaenda nale, omolwisho lombelela yetu twa shikula ouhalu wombelela noweendunge ndele twa li ovana vehandu paushitwe wetu nongaashi vamwe yo.” (Ovaefeso 2:2, 3) Osho oshi li yo shoshili kuvahapu kunena. Ndele mbela ongahelipi hatu dulu okukaleka po oikala yokupandula? Ekwafo lilipi Jehova a yandja? Omeenghedi tadi longo dilipi hatu dulu okuulika kutya otu na shili olupandu?
Omatomheno okukala nolupandu
3. Omolwashike tu na okupandula Jehova?
3 Otu na oshikolo sholupandu okupandula Jehova Kalunga, Omushiti wetu nOmuyandjimwenyo, unene tuu ngeenge hatu diladila dimwe domeeshali dihapu odo e tu pa nehalo liwa. (Jakob 1:17) Ohatu pandula Jehova efiku keshe eshi tu na omwenyo. (Epsalme 36:10) Momudingonoko wetu ohatu mono mo omauliko mahapu oilonga yomake yaJehova ngaashi etango, ohani nosho yo eenyofi. Elimba letu linene lopulaneta lokutuvikila oitungifi oyo tai kaleke po omwenyo, eemhepo da fimanenena domewangadjo da lumbakana pandjele nosho yo omadingonoko omeshito a kitakana, aishe oyo otai ulike kutya otu na oshikolo kuTate yetu omunahole womeulu. Ohamba David oya imba ya ti: “Oilonga inene Ove wa longa, Omwene, Kalunga kange, noikumifi yoye neemhangela kufye; kape na eshi tashi yelekwa naave; ngeno nda hala oku i udifa noku i vilikila,—ndele yo ihapu, itai dulika okuvalwa.”—Epsalme 40:6.
4. Omolwashike tu na okupandula Jehova omolweendafano liwa olo hatu hafele momaongalo etu?
4 Nonande katu li moparadisa yo venevene, ovapiya vaJehova kunena otava hafele okukala moparadisa yopamhepo. MOmalupale Ouhamba etu nosho yo poyoongalele yetu ya kula naai inini, ohatu mono oiimati yomhepo yaKalunga tai longo movaitaveli vakwetu. Doshili, ngeenge Eendombwedi dimwe tadi udifile ovanhu ovo inava putukila lela momalongelokalunga ile inava putukila mo nandenande, ohadi ulike kwaasho Paulus a hokolola monhumwafo yaye kOvagalati. Tete ohava yukifa elitulemo ‘koilonga yombelela’ ndele tava pula ovapwilikini vavo osho va didilika. (Ovagalati 5:19-23) Vahapu ohava dimine kutya oinima oyo oi liwetikile moulikumwe wovanhu kunena. Ngeenge va ulikilwa omusholondodo woiimati yomhepo yaKalunga nokushivwa kOlupale lOuhamba lomoshitukulwa va mone oumbangi oo kuvo vene, vahapu ohava dimine diva kutya: “Kalunga oku li shili mokati keni.” (1 Ovakorinto 14:25) Ndele ihai hangwa ashike kOlupale lOuhamba lomoshitukulwa. Keshe apa to i, ngeenge owa shakene naumwe womEendombwedi daJehova odo di dule pomamiliyona ahamano, oto mono omhepo yelao noyehafo ya faafana. Doshili, eendafano olo tali tungu oli li etomheno lokuyandja olupandu kuJehova, oo ha yandje omhepo yaye opo shi shiive.—Sefanja 3:9; Ovaefeso 3:20, 21.
5, 6. Ongahelipi hatu dulu okuulika kutya otu na olupandu lokupandula oshipewa shinenenene shaKalunga, ekulilo?
5 Oshipewa shinenenene, oshali ya wanenena oyo Jehova a yandja oyoyo yOmona waye, Jesus, okupitila muye omo ekuliloyambo la yandjwa. Omuyapostoli Johannes okwa shanga a ti: “Kalunga eshi a kala e tu hole ngaha, hano nafye yo otu nokukala tu holafane.” (1 Johannes 4:11) Heeno, ohatu ulike kutya otu na olupandu lokupandula ekulilo ndele hamokupopya ashike kutya otu hole Jehova noku mu pandula, ndele okukala yo nonghalamwenyo yetu monghedi oyo tai holola kutya otu hole vamwe.—Mateus 22:37-39.
6 Ohatu dulu okulihonga shihapu shi na sha nokuulika kutya otu na olupandu mokukonakona onghedi oyo Jehova a ungaunga naIsrael shonale. Okupitila mOmhango oyo a yandja koshiwana okupitila muMoses, Jehova okwa honga oshiwana osho oilihongomwa ihapu. Okupitila “momhango olupe lounongo noloshili” ohatu dulu okulihonga shihapu osho tashi ke tu kwafela tu shikule omayele aPaulus oo taa ti: “Kaleni mu shi kupandula.”—Ovaroma 2:20; Ovakolossi 3:15.
Oilihongomwa itatu ya dja mOmhango yaMoses
7. Ongahelipi elongekido li na sha noshitimulongo la pa Ovaisrael omhito okuulika kutya ove na olupandu okupandula Jehova?
7 MOmhango yaMoses, Jehova okwa yandja eenghedi nhatu omo Ovaisrael kwa li ve na okuulika kutya ove na olupandu lashili omolwouwa waye. Yotete, opa li oshitimulongo. Oshitimulongo shoilongomwa yomepya, mwa kwatelwa “oitimulongo aishe yeengobe noyeedi,” okwa li i na ‘okuyapulilwa Omwene.’ (Leviticus 27:30-32) Eshi Ovaisrael kwa li va dulika, Jehova okwa li e va nangeka noupuna munene. “Eteni oitimulongo aishe ya wana kelimba lange, opo mongulu yange mu kale eendya. Ndele yelekeni nge nye mu tale, Omwene womatanga ovakwaita ta ti, ngenge ihandi ke mu yeululila omakende keulu ndele handi ke mu lokifila enangekonoupuna la wanenena.”—Malakia 3:10.
8. Oshike sha li sha yoolola ko omayambo ehalo liwa koshitimulongo?
8 Onhivali, kakele koshiteelelwa shi na sha noshitimulongo, Jehova okwa li a ninga elongekido opo Ovaisrael va ninge omayambidido ehalo liwa. Okwa lombwela Moses a lombwele Ovaisrael ta ti: “Nye eshi tamu uya koshilongo oko Ame handi mu twala, nye, eshi tamu li oilya yoshilongo shinya, mu nokweetela Omwene oshaliyambo.” Okwa li ve na okuyandja ‘oshaliyambo kOmwene yoshikukifa shoufila’ woiimati yavo yotete momaludalo avo aeshe. Didilika kutya kapa li pa pulwa omuvalu wokondadalunde woiimati oyo yotete. (Numeri 15:18-21) Ndele ngeenge Ovaisrael kwa li tava yandje omayambidido okuyandja olupandu, ova li va kwashilipalekelwa enangeko noupuna laJehova. Elongekido la faafana ola li la monika mekwatafano notembeli yomemoniko laHesekiel. Ohatu lesha taku ti: “Nakeshe eshi shokomaludi keshe, sha wapala, sha wapalelela, nokeshe eshi shomayambo, oshomayambo eni aeshe naa ninge ovapristeri. Noufila weni muwa u dule mukwao mu nokuyandja komupristeri, opo enangeko noupuna li kale meumbo loye.”—Hesekiel 44:30.
9. Jehova okwa honga shike okupitila melongekido lokupupudulula?
9 Onhinhatu, Jehova okwa ninga elongekido opo ku kale taku ningwa epupudululo. Kalunga okwe va lombwela a ti: “Ngenge tamu teya oilya momapya eni, inamu teya unene kominghulo; nomitwe doilya tadi wile po, inamu di toola po. Moshikokola shoye shomiviinyu ino shi yeleka mokuteya; neeviinyu tadi wile poshi komuviinyu woye, ino di toola po. U noku di fiila po ovakwanaluhepo novanailongo. Aame Omwene Kalunga keni.” (Leviticus 19:9, 10) Natango, kapa li pa pulwa omuvalu wokondadalunde. Okwa li she likolelela kOmuisrael keshe a tokole kutya ota fiye po shi fike peni omolweehepele. Ohamba inaendunge Salomo oye shi yelifa nawa ya ti: “Ou ta filonghenda eehepele, ota tulike kOmwene. Ndele Ye ote ke mu alulila oshilonga shaye shiwa.” (Omayeletumbulo 19:17) Kungaha, Jehova okwa honga shi na sha nolukeno nokuyavelela ovo ve li moluhepo.
10. Oilanduliko ilipi oshiwana shaIsrael sha mona eshi kwa li sha dopa okuulika kutya oshi na olupandu?
10 Jehova okwa nangeka noupuna Ovaisrael eshi kwa li va dulika kokuyandja oshitimulongo, va yandja omayambidido ehalo liwa naashi va fila oshisho eehepele. Ndele eshi oshiwana shaIsrael sha li sha dopa okuulika kutya oshi na olupandu, osha li sha kanifa okuhokiwa kuJehova. Osho osha twala moshiponga shinene noxuuninwa omoukwatwa. (2 Omafimbo 36:17-21) Ndele oshike mbela hatu lihongo mo?
Okuulika kutya otu na olupandu
11. Omonghedi ya fimana ilipi hatu dulu okuulika kutya otu na olupandu lokupandula Jehova?
11 Onghedi ya fimana oyo hatu dulu okuhambelela Jehova nokuulika kutya otu na olupandu nayo oya kwatela mo “omayambo.” Doshili, tu li Ovakriste katu li koshi yOmhango yaMoses yokuyandja omayambo oinamwenyo noiimati. (Ovakolossi 2:14) Nande ongaho, omuyapostoli Paulus okwa ladipika Ovakriste Ovaheberi a ti: “Natu eteleni Kalunga alushe omahambeleloyambo nokutya, oshiimati shomilungu edi tadi pandula edina laye.” (Ovaheberi 13:15) Mokulongifa ounghulungu noiniwe yetu tu yandje omayambo okuhambelela Jehova, kutya nee pamwe omoukalele womoipafi ile “moiongalele yeongalo” yOvakriste vakwetu, ohatu dulu okupandula tashi di komutima Tate yetu womeulu omunahole, Jehova Kalunga. (Epsalme 26:12) Moku shi ninga, oshike hatu dulu okulihonga meenghedi omo Ovaisrael va li ve na okupandula Jehova?
12. Shi na sha noshinakuwanifwa shetu shopaKriste, oshike hatu dulu okulihonga melongekido li na sha noshitimulongo?
12 Shotete, ngaashi twa kundafana, elongekido loshitimulongo kala li ehoololo; keshe Omuisrael okwa li e na oshinakuwanifwa moshinima osho. Tu li Ovakriste, otu na oshinakuwanifwa shokukufa ombinga moukalele nosho yo okukala pokwoongala kwopaKriste. Oilonga oyo kai fi ehoololo. Mexunganeko laye linene li na sha nefimbo lexulilo, Jesus okwa popya sha yela a ti: “Evangeli eli louhamba otali udifilwa ounyuni aushe li ningile oiwana aishe ondombwedi, opo nee taku uya exulilo.” (Mateus 24:14; 28:19, 20) Shi na sha nokwoongala kwopaKriste, omuyapostoli Paulus okwa nwefwa mo a shange ta ti: “Tu filafaneni oshisho fye tu twafane omukumo mohole nomoilonga iwa. Tu ha efe [po okwoongala pamwe, NW], ngaashi vamwe ve li po hava ningi, ndelenee tu kumaidafaneni, unene eshi tamu mono efiku olo tali ehene popepi.” (Ovaheberi 10:24, 25) Ohatu ulike kutya otu na olupandu lokupandula Jehova ngeenge hatu tambula ko nehafo oshinakuwanifwa shetu shokuudifa nokuhonga nosho yo okweendafana alushe novamwatate kokwoongala kweongalo, hatu shi tale ko shi li oufembanghenda nefimaneko.
13. Oshilihongomwa shilipi hatu lihongo momalongekido e na sha nomayambidido ehalo liwa nosho yo epupudululo?
13 Kakele kaasho, ohatu dulu okumona ouwa mokudiladila komalongekido makwao avali oo Ovaisrael kwa li ve na okuulika kutya ove na olupandu—omayambidido ehalo liwa nosho yo epupudululo. Mekondjifafano noshitimulongo osho sha li oshiteelelwa osho tashi pula omuvalu wokondadalunde, elongekido lomayambidido ehalo liwa nepupudululo inai pula omuvalu ihau lunduluka. Ponhele yaasho, okwa pitika ovapiya vaJehova va ulike kutya ove na olupandu li fike peni momitima davo olo tali ve linyengifa va katuke. Monghedi ya faafana, nonande otu shi shii kutya okukufa ombinga moukalele nosho yo okukala pokwoongala kwopaKriste oi li oinakuwanifwa ya fimana kukeshe omupiya waJehova, mbela ohatu kufa mo ngoo ombinga nomutima aushe nosho yo nehalo liwa? Mbela oinima oyo ohatu i tale ko i li omhito yokuulika kutya otu na olupandu tali di komutima omolwoinima aishe oyo Jehova e tu ningila? Mbela ohatu kufa ombinga nehalo liwa moilonga oyo, she likolelela kwaasho eenghalo detu pauhandimwe tadi pitike? Ile ohatu i tale ko aishe i li ashike oinakuwanifwa oyo tu na okuwanifa po? Doshili, oo omapulo oo tu na okunyamukula paumwene. Omuyapostoli Paulus okwe shi popya monghedi ei a ti: “Omunhu keshe na konakone oilonga yaye mwene [nhumbi] i li, opo a kale e nelitango molwaye mwene, hamolwomukwao.”—Ovagalati 6:4.
14. Jehova okwa teelela shike shi na sha noilonga yetu yoku mu longela?
14 Jehova Kalunga oku shii nawa eenghalo detu. Oku shii omangabeko etu. Oha pandula omayambo manene ile manini oo haa yandjwa kovapiya vaye nehalo liwa. Ina teelela atushe tu yandje omuvalu wa faafana, noitatu dulu oku shi ninga. Eshi kwa li ta kundafana okuyandja painiwe, omuyapostoli Paulus okwa lombwela Ovakriste Ovakorinto a ti: “Ehalo liwa lokuyandja ngenge li li po, ola wapalela osho omunhu e shi kwete hasheshi e he shi kwete.” (2 Ovakorinto 8:12) Efinamhango olo otali longo yo nokoilonga yetu yokulongela Kalunga. Osho tashi ningi oilonga yetu i kale ya tambulwa ko kuJehova hakutala kouhapu oo hatu longo, ndele omonghedi omo hatu i longo—nehafo nosho yo nomutima aushe.—Epsalme 100:1-5; Ovakolossi 3:23.
Kala u na omhepo youkokolindjila noku i diinina
15, 16. (a) Ekwatafano lilipi li li pokati koukalele woukokolindjila nolupandu? (b) Ongahelipi ovo itava dulu okukokola ondjila tava dulu okukala nomhepo youkokolindjila?
15 Onghedi tai ti sha yokuulika kutya otu na olupandu okupandula Jehova oyo okuya moukalele wefimbo liyadi. Omolwokulinyengifwa kohole yokuhola Jehova nokukala nolupandu omolwolune laye inali longelwa, vahapu vomovapiya vaye ve liyandja ova ninga omalunduluko manene monghalamwenyo yavo opo va longife efimbo lihapu ve mu longele. Vamwe otava dulu okulonga ve li ovakokolindjila vondjikilile, tava longifa oupokati weevili 70 omwedi keshe mokuudifa onghundana iwa nokuhonga ovanhu oshili. Vamwe ovo va ngabekwa keenghalo di lili noku lili, omafimbo nomafimbo ohava ningi elongekido okulonga eevili 50 momwedi tava udifa ve li ovakwafelikokolindjila.
16 Ndele ongahelipi shi na sha novapiya vaJehova vahapu ovo itava dulu okulonga ve li ovakokolindjila vondjikilile ile ovakwafelikokolindjila? Otava dulu okuulika kutya ove na olupandu mokukala ve na omhepo youkokolindjila noku i diinina. Ngahelipi? Omokuladipika ovo tava dulu okukokola ondjila, mokufindila ehalo lokulalakanena oilonga yefimbo liyadi mounona vavo nosho yo mokukufa ombinga nouladi mokuudifa she likolelela keenghalo davo. Osho hatu yandje moukalele wetu oshe likolelela unene kounene wolupandu momitima detu shi na sha naasho Jehova e tu ningila, osho te tu ningile nosho yo osho te ke tu ningila natango.
Natu ulike kutya otu na olupandu “neliko” letu
17, 18. (a) Ongahelipi hatu dulu okuulika kutya otu na olupandu “neliko” letu? (b) Jesus okwa ti shike shi na sha nongushu yeyambidido lomufiyekadi, nomolwashike?
17 Omayeletumbulo 3:9 otaa ti: “Omwene mu fimaneka neliko loye noshipe shoye shomukeshe to shi likola.” Ovapiya vaJehova inava pumbwa vali okuyandja oshitimulongo. Ponhele yaasho, Paulus okwa shangela eongalo lOvakorinto a ti: “Keshe tuu na yandje ngaashi omutima waye tau mu lombwele, hanomunyengutima ile kefininiko, osheshi Kalunga e hole ou ta yandje nehafo.” (2 Ovakorinto 9:7) Okuyandja omayambidido ehalo liwa okukwafela oilonga yokuudifa Ouhamba mounyuni aushe nako otaku ulike kutya otu na olupandu. Olupandu tali di komutima ohali tu linyengifa tu shi ninge pandjikilile, tashi dulika hatu tuvikile sha oshivike keshe, ngaashi Ovakriste vonale kwa li hava ningi.—1 Ovakorinto 16:1, 2.
18 Omuvalu oo hatu yandje hao tau ulike olupandu letu lokupandula Jehova. Ponhele yaasho, omomhepo omo hatu yandje. Osho osho Jesus a didilika eshi kwa li ta tale ovanhu tava tula mo eeshali davo mokakefa koimaliwa motembeli. Eshi Jesus a mona omufiyekadi ohepele a tula mo “ouhaulapa vavali,” okwa ti: “Oshili handi mu lombwele: Omufiyekadi ou okwa tula mo shihapu shi dule shavenya aveshe. Osheshi aveshe venya ova tula mo oixupe yomouyadi wemona lavo, ndele ou moluhepo laye a tula mo oipalwifa aishe ei kwa li e i kwete.”—Lukas 21:1-4.
19. Omolwashike shiwa okukonakonununa eenghedi omo hatu ulike kutya otu na olupandu?
19 Ekonakono eli li na sha nanghee hatu dulu okuulika kutya otu na olupandu nali tu linyengife tu konakonunune eenghedi omo hatu ulike kutya otu na olupandu. Mbela otashi dulika tu hapupalife omayambo etu okuhambelela Jehova nosho yo okuyambidida kwetu oilonga yomounyuni aushe monghedi yopainiwe? Apa ngoo pe fike hatu shi ningi, ohatu dulu okushilipalekwa kutya Tate yetu omunahole Jehova oo ha yandje nehalo liwa ota ka kala a hafa eshi hatu ulike kutya otu na olupandu.
Oto dimbuluka?
• Omolwomatomheno elipi tu na okukala tu na olupandu okupandula Jehova?
• Oilihongomwa ilipi hatu lihongo moshitimulongo, momayambidido ehalo liwa nosho yo mepupudululo?
• Ongahelipi hatu dulu okukala tu na omhepo youkokolindjila?
• Ongahelipi hatu dulu okulongifa ‘eliko’ letu okupandula Jehova?
[Efano pepandja 28]
“Keshe oshipewa shiwa, nokeshe oshali sha wanenena ohashi di kombada”
[Efano pepandja 31]
Omayambo elipi hatu dulu okuninga?