Omolwashike Ombibeli tai dulu oku tu kwafela kunena?
‘Omishangwa adishe da yandjwa keenghono domhepo yaKalunga odi shii okukumaida nokutekula.’ — 2 TIMOTEUS 3:16.
MOMUKOKOMOKO womafelemido, Ombibeli oya kala tai kwafele ovanhu vomaputuko mahapu va lundulule onghedi yavo yokukalamwenyo opo i kale tai ti sha. Omushangwa oo wa tofwa mo metetekelo otau yelifa kutya Ombibeli ohai pondola okukwafela ovanhu molwaashi ounongo wayo owa dja kuKalunga. Nonande Ombibeli oya shangwa kovanhu, ova shanga omadiladilo aKalunga. Otai yelifa tai ti: “Ovanhu ovayapuki ova popya odo ve di pewa kuKalunga nokuwilikwa kOmhepo Iyapuki.” — 2 Petrus 1:21.
Ombibeli ohai kwafele ovanhu meenghedi dopavali. Yotete, otai yandje omayele ashili e na sha naasho hashi kwafele omunhu a kale nonghalamwenyo tai ti sha. Onhivali, oi na eenghono okulinyengifa ovanhu va ninge omalunduluko oo a pumbiwa opo va kale ve na onghedi yokukalamwenyo ya tya ngaho. Natu ka konakoneni oitwa oyo ivali.
Ombibeli otai tu pe ounongo tu dule okulitulila po omalalakano taa ti sha
Kalunga okwa udaneka mOmbibeli a ti: “Onda hala ndi ku [pe ounongo, NW], ndi ku udikile ondjila, ei u nokweenda nayo; onda hala ndi ku twe omayele; eisho lange tali ku pashukile.” (Epsalme 32:8) Didilika kutya Kalunga ihe tu pe ashike omayele ndele ohe tu pe yo ounongo, oukwatya wokudula okuuda ko oshinima shonhumba nawanawa. Okukala tu na ounongo opo tu dule okuyoolola kutya omalalakano elipi tae tu etele ouwa shili, otaku dulu oku tu amena tuha hepife onghalamwenyo yetu mokulalakanena oinima ihe na oshilonga.
Pashihopaenenwa, ovanhu vahapu ohava lalakanene etumbalo noupuna monghalamwenyo. Omambo oo haa yandje omayele e na sha nanghee ovanhu tava dulu okulikwafa vo vene ohaa yandje omayele mahapu e na sha nanghee omunhu ta dulu okukengelela vamwe opo a mone oupuna noku kale a tumbala. Ndele mepingafano naasho, Ombibeli otai ti: ‘Okufilafana efupandubo oshongahoelela nokushikula omhepo.’ “Ou e hole oimaliwa ita wana koimaliwa.” (Omuudifi 4:4; 5:9) Mbela omayele oo otaa kwafa ngoo kunena?
Opo tu mone kutya omayele Ombibeli ohaa kwafa shili, natu ka tale koshinima shi na sha naAkinori wokuJapani. Akinori okwa li a pondola mefiyafano la kwata moiti, eshi a li a pita kounivesiti ya fimana ndele ta mono oilonga mofeema oyo ya li tai shi endifa nawa. Oinima aishe oya li ya fa tai mu endele nawa, ndele okupondola kwaye monghedi ya tya ngaho kakwa li kwe mu etela ehafo olo a li a hala. Ponhele yaasho, oukolele waye owa li wa nyonwa po kokukala a wililwa po koisho nosho yo keloloko. Ookaume kaye koilonga kava li ve mu hekeleka lela. Molwaashi okwa li a polimana, okwa li a ninga ombuvi yoikunwa yoalkoholi nokwa li ta diladila nokuli okulidipaa. Opo nee okwa li a hovela okukonakona Ombibeli nEendombwedi daJehova. Osho a li te lihongo osha li sha lundulula etaleko laye li na sha naasho sha fimana monghalamwenyo yaye. Diva, ouyahame oo a li a etelwa kokukala a wililwa po koisho owa li wa hovela okuveluka. Ponhele yokukala e na ounhwa nokwa hala okukala a tumbala, Akinori okwa li a wanifilwa eendjovo odo da popiwa meyeletumbulo lOmbibeli, olo tali ti: “Omutima u nombili, oo omwenyo wombelela.” — Omayeletumbulo 14:30.
Oshike osho to diladila kutya osho sha fimanenena okulalakanena monghalamwenyo? Okupondola moshinima shilipi taku dulu oku ku etela ehafo lashili? Mbela okukala u na ohombo tai pondola? Ile pamwe okutekula nawa ounona voye? Mbela okukala nookaume vahapu? Mbela okukala wa hafa monghalamwenyo? Omalalakano aeshe oo otaa ti sha. Ombibeli oya ladipika ovanhu va lalakanene oinima ya tya ngaho, nonande hayo i na okukala oinima ya fimanenena monghalamwenyo yetu. Molwaashi Ombibeli oi na omayele taa kwafa, oya popya oshiteelelwa sha fimanenena osho tashi dulu okukwafela omunhu a kale e na onghalamwenyo tai ti sha, ya ti: “Tila Kalunga u diinine oipango yaye. Osheshi omunhu keshe osho e nokuninga.” (Omuudifi 12:13) Ngeenge otwa kala inatu wanifa po oshiteelelwa osho, onghalamwenyo ohai kala ihe na eityo, i kenyeneka nohauxuuninwa ohai kala i nyemateka. Mepingafano naasho, Ombibeli otai tu shilipaleke tai ti: ‘Ou te lineekele Omwene, ye omunelao.’ — Omayeletumbulo 16:20.
Nghee Ombibeli hai linyengifa ovanhu va ninge omalunduluko
Omuyapostoli Paulus okwa ti: “Ondjovo yaKalunga oi nomwenyo neenghono.” Ngaashi eongamukonda la twa leememo keembinga mbali, Eendjovo daKalunga otadi dulu okuya moule womadiladilo nomalinyengotomheno omunhu. (Ovaheberi 4:12) Ombibeli oi na eenghono okulundulula onghedi yokukalamwenyo yovanhu molwaashi otai va kwafele va kale ve litala ko ngaashi ve li shili ndele hangaashi tava diladila kutya osho ve li. Opo nee ovanamitimadiwa otava ka mona kutya ova pumbwa okuninga omalunduluko. Pashihopaenenwa, Paulus okwa li a popya kombinga yaavo va li meongalo lopaKriste muKorinto shonale ovo va li eembudi, eengholwe, ovahaeli nosho tuu, a ti: ‘Ndele mwa li mu li ngaha, vamwe vomunye; ndelenee nye mwe liyelifa, komhepo yaKalunga ketu.’ (1 Ovakorinto 6:9-11) Omhepo iyapuki yaJehova oi na eenghono nokunena, notai dulu okulinyengifa ovanhu va ninge omalunduluko a pumbiwa.
Mario wokuEuropa, okwa li omulumenhu oo e hole omapove, ha shili epangwe nohe li landifa. Pomhito imwe, eshi a li a kwatwa noingangamifi komupolifi umwe, Mario okwa li a handuka neenghono ndele ta denge omupolifi nokuhanauna po ohauto yaye. Kakele kaasho, Mario ka li e na oilonga nokwa li e na eengunga dihapu. Eshi a li a mona kutya ita dulu okukandula po omaupyakadi aye kuye mwene, okwa li a dimina okukonakona Ombibeli. Eshi a ninga exumokomesho, okwa li e liwapeka nawa kolutu opo a kale e na eholokepo li shii okufimanekwa, ndele ta efa po okulongifa oingangamifi noku i landifa. Okwa li yo a efa po elongifo leenghono. Ovanhu vahapu ovo va li ve shii onghedi yaMario yokukalamwenyo yonale ova li va kumwa. Ova li have mu pula tava ti: “Mario, oove ngoo shili?”
Oshike sha li she linyengifa oohandimwe, ngaashi Akinori nosho yo Mario va efe po onghedi yavo yokukalamwenyo yonale ndele tava mono ehafo newanenwo lashili monghalamwenyo? Ova li va kwafelwa keshiivo lokushiiva Kalunga olo va li va mona okupitila mokukonakona Ombibeli. Kalunga oye ashike ta dulu okuyandja ehongo tali kwafa olo twa pumbwa opo tu pondole monghalamwenyo paife notu kale tu na etimaumbwile loku ka mona omwenyo waalushe monakwiiwa. Jehova Kalunga ota popi nafye ngaashi Xe omudali, okupitila mOmbibeli ta ti: ‘Omumwange, uda eendjovo dange, di tambula, opo nee omido dokukalamwenyo kwoye tadi hapupala. Mokweenda kwoye eenghatu itadi finana, ndee ngeenge to tondoka, ito ka punduka. Likwatelela outekuduliko, ino u xutwifa, u diinina, osheshi owo okukalamwenyo kwoye.’ (Omayeletumbulo 4:10-13) Kape na vali apa hatu hange omayele taa kwafa neenghono shihe fi ashike okukonga ewiliko lOmushiti wetu.
[Oshimhungu/Efano pepandja 7]
Omayele Ombibeli oo taa kwafa kunena
Ombibeli otai yandje omafinamhango a fimana notaa kwafa oo taa dulu oku tu wilika moshinima keshe monghalamwenyo yokunena. Apa otapa landula amwe omuo:
• Nghee to dulu okukala u na ekwatafano liwa navamwe
“Keshe eshi mwa hala ovanhu ve mu ningile, osho va ningileni yo.” — Mateus 7:12.
“Ou omunini womunye amushe, oye omunene.” — Lukas 9:48.
“Kaleni hamu yakula ovaenda.” — Ovaroma 12:13, NW.
• Nghee to dulu okweefa po eenghedindjikilile da nyika oshiponga
“Kala nokweenda novanongo, opo nee naave yo u ninge omunongo. Ndelenee ou ha endafana novashima, ota ka laipala.” — Omayeletumbulo 13:20.
“Ino kala mokati kaava hava finyuna omaviinyu.” — Omayeletumbulo 23:20.
‘Ino ninga kaume komuhandunhu.’ — Omayeletumbulo 22:24.
• Nghee to dulu okukala nohombo tai pondola
“Keshe womunye na kale yo e hole omukainhu waye mwene ngaashi e lihole ye mwene, ndele omukainhu na fimaneke omulumenhu waye.” — Ovaefeso 5:33.
“Djaleni efilonghenda lomomutima, ombili, elininipiko, engungumano noutalanheni, lididimikilafaneni, diminafaneni po omanyono, ngenge mwa ningafana nomukweni.” — Ovakolossi 3:12, 13.
• Nghee to dulu okukwafela ounona
“Omona woye omumati, mu ikifa ondjila yaye ya yuka, opo nee ita ka yapuka muyo, eshi a kula.” — Omayeletumbulo 22:6.
“Ooxe, inamu shinda ovana veni noku va handukifa, va tekuleni meduliko nomekumaido lOmwene.” — Ovaefeso 6:4.
• Nghee to dulu okuhenuka okutanguna navamwe
“Enyamukulo litalala tali kandula po oupyuhandu, ndelenee ondjovo ikukutu tai tukulula ehandu.” — Omayeletumbulo 15:1.
“Mokufimanekafana pafaneni oshihopaelelwa.” — Ovaroma 12:10.
Luhapu eenhamanana di na sha noinima yeengeshefa, nokuli nopokati kookaume, ohadi kandulwa po ngeenge ovanhu ova shanga eudafanotwokumwe. Nomolwaasho, omupiya waKalunga Jeremia okwa ti: “Ame onda shanga omushangwa welandakanifo, nde u tula oshihako, ndele nda ifana Eendombwedi noimaliwa onde i yelekifa oshiyelekifo.” — Jeremia 32:10.
• Nghee to dulu okukulika oikala iwa
‘Ashishe osho shoshili, naasho shi holike, naasho shi netumbalo liwa, ongeenge onghedi iwa ile epandulo, ei aishe i diladileni.’ — Ovafilippi 4:8.
Ombibeli otai ti kutya ovanhu ove na okuhenuka okukala tave lipula unene noinima oyo tai teya omukumo nosho yo okukala tava “ngongotele oipewa yavo.” Oya ti yo: ‘Hafeleni meteelelo.’ — Judas 4, 16; Ovaroma 12:12.
Ngeenge otwa tula moilonga omafinamhango oo, otashi ke tu kwafela tu kale tu na ombili notwa wanenwa paife. Kakele kaasho, otashi ke tu kwafela yo tu kale hatu wanifa po oiteelelwa yaKalunga nokumona omanangeko noupuna aye. Ombibeli oya ti: “Ovayuki, vo otava ka fyuulula [edu, OB-1986], ndee tava kala mo alushe.” — Epsalme 37:29.
[Omafano pepandja 5]
Akinori eshi a li omunangeshefa (kolumosho) nosho yo ye nomukulukadi waye va hafa tava udifa oshili yOmbibeli kunena