Longela Kalunga oo e li odjo yemanguluko

“Ohole yokuhola Kalunga oyo tuu ei nokutya, tu diinine oipango yaye. Noipango yaye kai fi idjuu.” — 1 JOH. 5:3.

OTO NYAMUKULA NGAHELIPI?

Satana oha kendabala ngahelipi okuningifa eemhango daKalunga di kale da fa didjuu?

Omolwashike tu na okukala twa lungamena filufilu eendafano letu?

Oshike tashi ke tu kwafela tu kale ovadiinini kuKalunga oo e li odjo yemanguluko?

1. Jehova oha longifa ngahelipi emanguluko laye, nokwe shi ulika ngahelipi eshi a ungaunga naAdam naEva?

JEHOVA oye ashike a manguluka filufilu. Ashike oha longifa alushe emanguluko laye monghedi ya yuka; iha pangele okukalamwenyo kwovapiya vaye mokanima keshe tava ningi. Ndele ponhele yaasho, okwe va pa emanguluko lokuninga omatokolo nolokuwanifa po omahalo avo aeshe a yuka. Pashihopaenenwa, Kalunga okwa li ashike a lombwela Adam naEva vaha ninge oshinima shimwe; a li e va lombwela vaha lye “komuti wokushiiva ouwa nowii.” (Gen. 2:17) Nonande ova li va teelelwa va wanife po ehalo laKalunga, ova li ve na emanguluko likumwifi.

2. Osha enda ngahelipi opo ovadali vetu votete va kanife emanguluko olo va li va pewa kuKalunga?

² Omolwashike Kalunga a li a pa Adam naEva emanguluko lihapu? Omolwaashi okwe va shita oshifeka shaye nokwe va shitila eliudo, onghee hano, okwa li a teelela va longe osho sha yuka tave linyengifwa kohole yavo yoku mu hola. (Gen. 1:27; Rom. 2:15) Shinyikifa oluhodi, Adam naEva kava li ve na olupandu li na sha nemanguluko olo va li va pewa kOmushiti wavo. Ponhele yaasho, ova li va hoolola okulandula emanguluko loukakombolilifa olo va li va pewa kuSatana. Ovadali vetu votete kava li va mona emanguluko lihapu olo va li va hala, ndele ponhele yaasho, ova li ve lilandifa po nosho yo oludalo lavo moupika woulunde, naasho osha li she va etela oilanduliko inyikifa oluhodi. — Rom. 5:12.

3, 4. Satana oha kendabala oku tu ningifa tu diladile shike shi na sha nomifikamhango daJehova?

³ Ngeenge Satana okwa dula okunwefa mo ovanhu votete va wanenena nosho yo ovaengeli vahapu opo va ekeleshi ounamapangelo waKalunga, nopehe na omalimbililo, nafye ota dulu oku tu nwefa mo. Satana natango oha longifa oinheya ya faafana. Oha kendabala oku tu pukifa tu diladile kutya omifikamhango daKalunga odidjuu notadi tu imbi tu kale hatu hafele onghalamwenyo. (1 Joh. 5:3) Omadiladilo a tya ngaho otaa dulu oku tu nwefa mo nai ngeenge okwa kala taa ingaana mufye. Omumwameme umwe womido 24 oo a li a ya moluhaelo okwa ti: “Eendafano lii ola li la nwefa nge mo neenghono, unene tuu molwaashi onda li handi kala nda tila okukala nda yooloka ko koomakula vange.” Otashi dulika naave wa shakeneka eshongo la faafana naalo.

⁴ Shinyikifa oluhodi, nokuli noomakula vamwe meongalo lopaKriste otava dulu okukala ve li enwefemo lii. Omumwatate umwe omunyasha okwa ti kutya ookaume kaye vamwe vomeongalo ova li tava endelafana naavo ihava longele Jehova. Okwa popya kutya apa ngoo pa kala pe fike efimbo olo e li navo, opo ngoo pa kala pe fike ta ende te va hopaenene. Okwa ti: ‘Ekwatafano lange naJehova ola enda tali nghundipala. Kanda li vali handi hafele okwoongala, nomomapya onda li ashike handi i mo omalufe. Osho osha li tashi ulike kutya onda pumbwa okweefa po eendafano la tya ngaho, nosho nda li nda ninga.’ Mbela owa didilika ngoo kutya ookaume koye otava dulu oku ku nwefa mo neenghono? Natu ka taleni koshihopaenenwa shopaMbibeli osho tashi dulu oku tu kwafela kunena. — Rom. 15:4.

OKWA LI A YULA OMITIMA DAVO

5, 6. Absalom okwa li a pukifa vamwe ngahelipi, nomhangela yaye oya li ngoo ya pondola?

⁵ MOmbibeli omu na oihopaenenwa ihapu i na sha naavo va li va nwefa mo nai vakwao. Shimwe shomoihopaenenwa oyo oshaAbsalom, omonamati wohamba David. Absalom okwa li e na ondjelo iwa. Ndele ngaashi Satana, naye mokweendela ko kwefimbo okwa li a kulika omahalo mai momutima waye; a li a hala okuninga ohamba ponhele yaxe nonande ka li e na oufembanghenda wokuninga ohamba.a Absalom okwa li a kendabala okukufa xe ouhamba mokuliningifa a fa e na ko nasha neenghono nOvaisrael vakwao noku va lombwela oipupulu kutya ohamba oyo tai pangele kai na ko nasha navo. Ngaashi naanaa Ondiaboli ya li ya ninga moshikunino shaEden, Absalom naye okwa li a ningifa ovanhu va diladile kutya oku na ko nasha navo nokwa li yo a popya oipupulu inyanyalifa kombinga yaxe. — 2 Sam. 15:1-5.

⁶ Mbela omhangela yaAbsalom yomonanguwi oya li ngoo ya pondola? Heeno, oya li ya pondola fiyo oposhitwa shonhumba, molwaashi Ombibeli oya ti: “Absalom okwa yula omitima dOvaisrael.” (2 Sam. 15:6) Ndele nonande okwa li a hongaula ovanhu vahapu, xuuninwa okwa ka findwa. Osho osha li she mu twala mefyo nosha li yo sha twaalela eemwenyo dovanhu omayovi ovo a li a hongaula. — 2 Sam. 18:7, 14-17.

7. Oilihongomwa ilipi hatu dulu okulihonga mehokololo li na sha naAbsalom? (Tala efano pepandja 14.)

⁷ Omolwashike Ovaisrael ovo va li va pukifwa noupu? Otashi dulika omolwaashi ova li va hala oinima oyo Absalom a li e va udanekela. Ile otashi dulika va li va panda eholokepo laye. Kashi na nee mbudi kutya oshike sha li she va ningifa, ohatu dulu okukala noushili ou kutya kava li ovadiinini kuJehova nosho yo kohamba oyo a li a nangeka po. Kunena, Satana ota twikile okulongifa ovanhu ovo ve na oikala ya fa yaAbsalom mokukendabala okuyula omitima dovapiya vaJehova. Ovanhu ovo otashi dulika va tye: ‘Omifikamhango daJehova oda ngabeka ovanhu neenghono. Tala kutya ovanhu aveshe ovo ihava longele Jehova ove li ngahelipi. Otava hafele onghalamwenyo pauyadi.’ Mbela oto ka didilika mo ngoo oipupulu inyanyalifa ya tya ngaho nokukala omudiinini kuKalunga? Mbela oto ka dimina ngoo kutya ‘omhango ya wanenena’ yaJehova, ile tu tye, omhango yaKristus, oyo ashike tai tu etele emanguluko lashili? (Jak. 1:25) Ngeenge osho, kala wa lenga omhango ya tya ngaho nokulongifa emanguluko loye monghedi oyo tai hafifa Jehova. — Lesha 1 Petrus 2:16.

8. Oihopaenenwa imwe ilipi oyo tai ulike kutya okuhadulika koiteelelwa yaJehova ihaku etele omunhu ehafo?

⁸ Ovanyasha ovo unene hava ningi oihakanwa yaSatana. Omumwatate umwe oo e na omido 30 nasha paife, okwa popya shi na sha nefimbo olo a li e na omido omulongo nasha a ti: “Onda li nda tala ko kutya omifikamhango daJehova dopaenghedi odi li engabeko, ndele kadi li eameno.” Osho osha li she mu ningifa a ye moluhaelo. Ndele osho kasha li she mu etela ehafo. Okwa ti: “Onda kala ndi udite nai nondi udite ondjo oule womido dihapu.” Omumwameme umwe ota dimbuluka eshi a li e na omido omulongo nasha, a ti: “Konima ngeenge owa i moluhaelo oho kala wa nyika oluhodi nou udite uhe na vali oshilonga. Nokuli nopaife eshi pa pita omido 19, omaliudo a tya ngaho ohae uya mo mwaame.” Omumwameme umwe vali, okwa ti: “Eshi nda mona kutya elihumbato lange ola yahameka ovanhu ovo ndi hole unene osha li sha kuma nge neenghono pamadiladilo, pamhepo nosho yo pamaliudo. Ohashi kala shinyemateka okukala u shii kutya ino hokiwa kuJehova. Satana ina hala u diladile shi na sha noilanduliko oyo yokunyona.”

9. (a) Omapulo elipi tu na okulipula e na sha nanghee twa tala ko Jehova, eemhango nosho yo omafinamhango aye? (b) Omolwashike sha fimana okushiiva nawa Kalunga?

⁹ Kashi nyikifa tuu oluhodi eshi ovanyasha novakulunhu vahapu ovo ve li moshili have lihongo okupitila moimoniwa yavo kutya okuhadulika kuKalunga ohaku etifa oilanduliko inyikifa oluhodi! (Gal. 6:7, 8) Lipula kutya: ‘Mbela ohandi didilike mo ngoo omakonda oo Satana ha longifa opo a kendabale okupukifa nge? Onda tala ko ngoo Jehova e li kaume kange kopofingo, oo ha lombwele nge alushe oshili nokwa halela nge ouwa? Mbela onda tomhwa ngoo filufilu kutya ke na efiku a anyene nge osho shiwa notashi etele nge ehafo linene?’ (Lesha Jesaja 48:17, 18.) Oto dulu ashike okutya heeno komapulo oo ngeenge ou shii nawa Jehova. Ou na okudidilika kutya eemhango nomafinamhango Ombibeli otaa ulike kutya Jehova oku ku hole, ndele ina hala oku ku kufa emanguluko loye. — Eps. 25:14.

ILIKANA U PEWE OMUTIMA U NA EENDUNGE NEDULIKO

10. Omolwashike tu na okukendabala okuhopaenena ohamba inyasha Salomo?

¹⁰ Fimbo a li natango omunyasha, Salomo okwa li a ilikana nelininipiko a ti: “Aame omunyasha, inandi shiiva [okupita] mo nokuuya mo.” Opo nee okwa li a ilikana a pewe omutima u na eendunge neduliko. (1 Eeh. 3:7-9, 12) Jehova okwa li a nyamukula eilikano laSalomo tali di komutima, note ke tu nyamukula yo, kutya nee otu li ovanyasha ile ovakulunhu. Ashike Jehova ite ke ku pa ounongo neendunge pashikumwifilonga, ndele ote ke ku nongopaleka ngeenge owa kala ho konakona Eendjovo daye noukeka, ho ilikana e ku pe omhepo iyapuki noho longifa pauyadi omafiloshisho opamhepo oo he ku pe okupitila meongalo lopaKriste. (Jak. 1:5) Jehova oha nongopaleke nokuli novapiya vaye ovanyasha opo va kale ve na eendunge ve dule ovo ihava dulika kuye, mwa kwatelwa naavo haku tiwa “ovanaendunge novanongo” vomounyuni ou. — Luk. 10:21; lesha Epsalme 119:98-100.

11-13. (a) Oilihongomwa ya fimana ilipi hatu lihongo mEpsalme 26:4, mOmayeletumbulo 13:20 nosho yo mo 1 Ovakorinto 15:33? (b) Ongahelipi to dulu okutula moilonga omafinamhango oo e li momishangwa odo?

¹¹ Opo tu mone kutya omolwashike sha fimana okukonakona Ombibeli nokudilonga kwaasho twa lesha opo tu shiive nawa Jehova, natu ka taleni omishangwa tadi landula. Omushangwa keshe ou na efinamhango la fimana li na sha nokuhoolola ovo hatu endafana navo. Epsalme 26:4 ola ti: “Ame ihandi kala omutumba pamwe neembudi, [noihandi] endafana naava ve na koshi.” Omayeletumbulo 13:20 okwa ti: “Kala nokweenda novanongo, opo nee naave yo u ninge omunongo. Ndelenee ou ha endafana novashima, ota ka laipala.” 1 Ovakorinto 15:33 ova ti: “Ookaume [vai] otava nyono po eenghedi diwa.”

¹² Oilihongomwa ya fimanenena ilipi hatu lihongo momishangwa odo? (1) Jehova okwa hala tu kale hatu hoolola pandunge ovo hatu endafana navo. Okwa hala oku tu amena paenghedi nosho yo pamhepo. (2) Oushili oyoo kutya ohatu nwefwa mo nawa ile nai kovanhu ovo hatu endafana navo. Onghedi omo eevelishe odo da tumbulwa metetekelo da shangwa otai ulike kutya Jehova okwa hala okuhanga omitima detu. Ngahelipi mbela? Didilika kutya kape na nande oimwe yomeevelishe odo ya shangwa i li onga oshipango, ngaashi kutya “ino ninga shonhumba ile shongadi.” Ndele ponhele yaasho, otadi popi ashike oushili oo u li po. Paulelalela, Jehova ote tu lombwele ta ti: ‘Oushili oyou. Mbela oto ke linyenga ngahelipi? Oto diladila shike?’

¹³ Xuuninwa, molwaashi omishangwa odo nhatu otadi popi oshili i li paunafangwa, inadi ngabekelwa pefimbo lonhumba notadi dulu okutulwa moilonga meenghalo dihapu. Lipula omapulo ngaashi aa: Ongahelipi handi dulu okuhenuka okweendafana novanhu ovo “ve na koshi”? Eenghalo dilipi tashi dulika di ningife nge ndi endafane novanhu va tya ngaho? (Omayel. 3:32; 6:12) ‘Ovanongo’ oolyelye ovo Jehova a hala ndi endafane navo? ‘Ovashima’ ovo a hala ndiha endafane navo oolyelye? (Eps. 111:10; 112:1; Omayel. 1:7) “Eenghedi diwa” oshike odo tadi dulu okunyonwa po keendafano lii olo nda hoolola? Mbela ovanhu vomounyuni ovo ashike tava dulu okukala eendafano lii? (2 Pet. 2:1-3) Ongahelipi to dulu okunyamukula omapulo oo?

14. Ongahelipi tamu dulu okuxwepopaleka Elongelokalunga lOukwaneumbo weni?

¹⁴ Oto dulu yo okukonakona Omishangwa dimwe vali odo tadi ulike kutya Kalunga ota ti ngahelipi shi na sha naave nosho yo oukwaneumbo weni.b Ovadali otamu dulu okuunganeka opo mu kundafane oitukulwa ya tya ngaho pElongelokalunga lOukwaneumbo weni. Eshi tamu ningi ngaho, dimbulukweni kutya elalakano leni olo okukwafela oshilyo shoukwaneumbo keshe shi kale shi na olupandu li na sha nohole yaKalunga yomoule yoku tu hola ngaashi ya hololwa keemhango nokomafinamhango aye. (Eps. 119:72) Nopehe na omalimbililo, ekonakono la tya ngaho otali ke mu ehenifa amushe popepi elela naJehova notamu ka kala mu na ekwatafano liwa.

15. Ongahelipi to dulu okumona kutya oto kulike omutima u na ounongo neduliko?

¹⁵ Ongahelipi to dulu okumona kutya oto kulike omutima u na ounongo neduliko? Onghedi imwe oyo okutala ngeenge omadiladilo oye okwa faafana ngoo naao ovadiinini vonale ngaashi ohamba David oyo ya ti: ‘Kalunga kange, okuwanifa ehalo loye, osho otashi nyakula nge, nomhango yoye oyo ya nyolelwa moule womwenyo wange.’ (Eps. 40:9) Sha faafana, omushangi wEpsalme 119 okwa ti: ‘Omhango yoye ondi i hole shi fike peni! Efiku alishe ohandi i dilonga.’ (Eps. 119:97) Otwa pumbwa okulonga noudiinini opo tu kale tu na ohole ya tya ngaho. Ohatu ka kulika ohole oyo ngeenge otwa kala hatu konakona Ombibeli twa mana mo, hatu ilikana, hatu dilonga nokutala koimoniwa yetu, sha hala kutya, okutala komanangeko noupuna mahapu oo twa mona omolwokudulika komifikamhango daKalunga. — Eps. 34:9.

KONDJELA EMANGULUKO LOYE LOPAKRISTE

16. Oshike tu na okudidilika ngeenge otwa hala okukondjela emanguluko lashili?

¹⁶ Mondjokonona aishe, oiwana oya kala hai lwile emanguluko. Ngeenge osho shi li ngaho, mbela fyeni katu na okukondja ekondjo lopamhepo omolwemanguluko letu lopaKriste? Didilika kutya Satana, ounyuni nosho yo omhepo yao ya nyika oshiponga havo aveke ovatondi voye. Ou na yo okukondjifa okuhawanenena kwoye mwene, mwa kwatelwa omutima woye oo u na omakoto. (Jer. 17:9; Ef. 2:3) Ndele kekwafo laJehova oto dulu okufindana. Shimwe vali, oto ka mona oidjemo iwa yopavali efimbo keshe wa hoolola okulonga osho sha yuka. Shotete, oto ka hafifa omutima waJehova. (Omayel. 27:11) Oshitivali, eshi to mono kutya ‘omhango ya wanenena yemanguluko’ oi na eenghono dokumangulula, otashi ke ku kwafela u kale wa tokola toko okweenda ‘mondjila ya finana’ oyo tai twala komwenyo waalushe. Monakwiiwa oto ka hafela emanguluko lihapu neenghono olo Jehova a longekidila ovapiya vaye ovadiinini. — Jak. 1:25; Mat. 7:13, 14.

17. Omolwashike okuhawanenena kwetu kuhe na oku tu teya omukumo, na Jehova ohe tu kwafele ngahelipi?

¹⁷ Atusheni ohatu ningi omapuko efimbo nefimbo. (Omuud. 7:20) Ndele ngeenge owa ningi epuko, ino teka omukumo ile u kale u udite wa fa uhe na oshilonga. Ngeenge owa punduka, oku shi popya pafaneko, yambuka po ndele to pula komesho, nokuli nonande osho otashi pula u konge ekwafo kovakulunhuongalo vomeongalo leni. Jakob okwa ti: ‘Eilikano lavo leitavelo otali xupifa omunaudu, Omwene note mu yambukifa po, ndele ngeenge okwa hangika a tula etimba, otali mu kufilwa po.’ (Jak. 5:15) Ino dimbwa nande kutya Kalunga omunanghenda shili nonokutya okwe ku nanena meongalo molwaashi okwa mona sha shiwa mwoove. (Lesha Epsalme 103:8, 9.) Onghee hano, Jehova ite ke ku efa nandenande shimha ashike to twikile oku mu longela nomutima aushe. — 1 Omaf. 28:9.

18. Ongahelipi hatu dulu okukatuka metwokumwe neilikano laJesus olo li li muJohannes 17:15?

¹⁸ Eshi Jesus a li ta ilikana pamwe novayapostoli vaye ovadiinini 11 moufiku oo wa tetekela efyo laye, okwa li a popya eendjovo edi dihe fi okudimbuwa ponhele yavo, a ti: ‘Va amena [komunawii, NW].’ (Joh. 17:15) Ashike Jesus ka li ashike te lipula shi na sha novayapostoli vaye ndele novashikuli vaye aveshe. Onghee hano, ohatu dulu okukala noushili kutya Jehova ota ka nyamukula eilikano laJesus moku tu amena pomafimbo aa madjuu. Ombibeli ya ti kutya Jehova ‘oye oshikelelifo shaava hava ende vehe noshipo. Nota amene ondjila yovayuki vaye.’ (Omayel. 2:7, 8) Oshoshili kutya mondjila yovayuki namo omu na omashongo, ndele oyo aike tai twala komwenyo waalushe notai eta emanguluko lashili. (Rom. 8:21) Ino efa nande oumwe e ku pukife u dje mo muyo!

[Omashangelo opedu]

[Omafano pepandja 14]

Ongahelipi hatu dulu okudidilika mo kunena ovanhu ovo ve na oikala ya fa yaAbsalom nokuhenuka okweendafana navo?