“Nonande onda lemana, itandi kala oshingudu fiyo alushe!”
Ehokololo laSara van der Monde
Luhapu ovanhu ohava lombwele nge tava ti: “Sara oho monika nawa neenghono ngeenge to limemesha. Omolwashike ho kala alushe wa hafa?” Ohandi va lombwele kutya ame ondi na etimaumbwile le likalekelwa. Etimaumbwile olo ndi na oleli kutya: “Nonande onda lemana, itandi kala oshingudu fiyo alushe!”
AME onda dalelwa moshilando shedina Paris, muFransa, mo 1974. Pedalo lange, meme okwa li a mona nge noudjuu, nolwanima onda ka monika kutya onda lemana kouluvi. Osho osha ningifa nge ndi kale handi ende noudjuu noihandi popi ndi uditike nawa. Onda li yo nda kwatwa koshinhona nohandi kwatwa noupu komikifi dikwao.
Eshi nda wanifa omido mbali, oukwaneumbo wetu owa li wa tembukila kuAustralia, koshilando shedina Melbourne. Konima eshi twa kala moshilando osho oule womido mbali, tate okwe tu hauluka fye nameme. Osho osha li oshikando shange shotete nda li ndi udite kutya onda ehena popepi naKalunga. Meme okwa li Ondombwedi yaJehova nokwa li ha i naame alushe kokwoongala kwopaKriste oko nde lihonga kutya Kalunga oku hole nge noha file nge oshisho. Eshiivo olo, ohole yameme yokuhola nge nosho yo eshilipaleko olo nda mona oya kwafela nge ndi kale ndi udite nda amenwa nonande onghalo yetu oya lunduluka.
Meme okwa li yo a honga nge nghee ndi na okwiilikana kuJehova. Onda li nda mona kutya oshipu kwaame okwiilikana shi dulife okupopya. Ihandi kondjo nokutumbula oitya ngeenge handi ilikana, molwaashi ohai litungu nawa momadiladilo ange. Ohashi hekeleke nge yo okushiiva kutya nonande ovanhu ihava udu nge nawa ngeenge handi popi, Jehova oha udu keshe osho handi popi, kutya nee ongeenge handi ilikana melimweneneno ile ngeenge handi tumbula oitya noudjuu. — Eps. 65:3.
Okuungaunga nomaupyakadi onghalamwenyo
Eshi nda wanifa omido nhano, oupyakadi wange owa li wa naipala nonda li nda pumbwa okudjala oitenda yokuyambidida omaulu ange opo ndi dule okweenda. Onda li ashike handi pungauka nda fa okaana take lihongo okweenda. Kanda li handi dulu okweenda nokuli naashi nda wanifa omido 11. Lwanima, kanda li vali handi dulu okudja mo mombete nokuya mo kwaame mwene. Onda kala handi kwafelwa keshina limwe le likalekelwa olo hali kufa nge kombete nokutumbila nge mokatemba, handi li pungulula nomake.
Oshoshili kutya omafimbo amwe ohandi kala nda nyemata omolwoulema wange. Ndele ohandi dimbuluka eendjovo detwomukumo dovanhu vambuletu ovo hava lombwele nge alushe tava ti: “Ino kala to lipula noinima oyo ito dulu okuninga. Twikila ashike okuninga oinima oyo to dulu okuninga.” Osho osha kwafela nge ndi kale handi ningi oinima ngaashi okulonda konghambe, okweenda mokawato ile moshikepa, oku ka dika eetenda keenhele dovatalelipo nohandi shingi nokuli okatuwa kamwe komaudano monhele oyo ihai ende oihauto ihapu. Ondi na yo ounghulungu wokuninga oinima ngaashi okufaneka, okuhondja, okutunga omamate, okuhondjela ounima vokufeweka koikutu nokuhonga oikwatelwa okudja melova.
Ovanhu vamwe ohava kembaula nge kutya itandi dulu okuninga etokolo lopandunge kwaame mwene lokulongela Kalunga, molwaashi vati nda lemana neenghono. Eshi nda wanifa omido 18, omuhongifikola umwe okwa li a ladipika nge ndi livake mo meumbo opo “ndi fiye po” elongelokalunga lameme. Omuhongi oo okwa li nokuli a hala okukongela nge onhele yokukala. Ashike onda li nde mu lombwela kutya kandi na efiku ndi fiye po eitavelo lange nohandi ka dja mo ashike meumbo letu pefimbo opo ndi wete kutya ohandi dulu okukala kwaame mwene.
Okafimbo kanini konima yaasho, onda li nda ninga Ondombwedi yaJehova ya ninginifwa. Konima yomido mbali, onda li nde likongela okanhele kange kanini kokukala. Onda kala handi hafele onghalamwenyo mokanhele kange omo, molwaashi onda li handi pewa ekwafo nondi na emanguluko olo nda pumbwa.
Onda li nda pulwa kuumwe tu hombole naye inandi shi teelela
Onda kala handi lididimikile omayeleko makwao eitavelo oule womido dihapu. Ndele efiku limwe onda li nda kumwa neenghono eshi omunafikola mukwetu umwe oo naye oshingudu a li a pula nge tu hombole naye. Ame naame onda li nda halelela okumona omushamane, ngaashi ashike ovakainhu vahapu ovanyasha va hala. Ndele nande ongaho, okuhombolwa koshingudu shikwetu hako taku ufa kutya ohombo yetu otai ka kala i na elao. Kakele kaasho, omulumenhu oo omunyasha ke fi weitavelo lange. Omalipyakidilo etu, eitavelo nomalalakano etu okwa yoolokafana filufilu. Onghee hano, katwa li hatu dulu okuhombolafana nomunhu a tya ngaho. Shimwe vali, onda li nda tokola toko okudulika kelombwelo laKalunga la yela nawa olo kutya otu na ashike okuhombolafana novaitaveli vakwetu. (1 Kor. 7:39) Onghee hano, omulumenhu oo onda li nde mu anya okadaadaa.
Onda tomhwa fiyo okunena kutya onda li nda ninga etokolo li li mondjila nokandi na omalimbililo kutya ohandi ka mona ehafo mounyuni mupe oo Kalunga a udaneka. (Eps. 145:16; 2 Pet. 3:13) Ndele onda tokola okukala omudiinini kuJehova paife nonda tambula ko onghalo oyo ndi li muyo.
Onda teelela nodjuulufi efiku olo handi ka dja mo mokatemba handi nuka nokulotoka nda manguluka. Opo nee ohandi ka ingida handi ti: “Onda li oshingudu, ndele paife ondi na oukolele muwa, alushe fiyo alushe!”