Ongahelipi to dulu okuninga omatokolo oo tae ke ku kwafela u pondole monakwiiwa?

OSHIKE tashi dulu oku ku kwafela u ka kale nonghalamwenyo iwa shili? Onghedi imwe oyo okulongifa nawa ounghulungu woye u tale kutya oilanduliko ilipi tashi dulika i ke ku hange monakwiiwa omolwomatokolo oo to ningi paife.

Oshoshili kutya otashi dulika u mone shidjuu okuninga omatokolo oo tae ke ku etela ouwa monghalamwenyo yoye aishe. Omolwashike mbela? Omolwaashi ovanhu vahapu ovo ve tu dingilila kunena ova hala ashike oinima oyo tava dulu okumona meni lefimbo lixupi. Ashike otashi dulika u ka mone kutya okutula moilonga omafinamhango Ombibeli ohaku dulu okukwafela ovanhu va kale ve nekwatafano la kola momaukwaneumbo. (Ovaefeso 5:22–6:4) Ndele opo oukwaneumbo weni u kale u nekwatafano la kola, ou na alushe okuninga eenghendabala u kale pamwe nao efimbo lihapu nokuhenuka okulonga olutaima ile okulipaka unene momalihafifo. Ngaashi ashike meembinga dikwao vali dokukalamwenyo, ou na okuninga etokolo pokati kokulalakanena oinima oyo tai eta ouwa wopakafimbo naayo tai eta ouwa tau kalelele. Ndele oshike tashi dulu oku ku kwafela u ninge omatokolo opandunge? Katuka eenghatu nhee edi tadi landula.

1 Diladila koilanduliko ofimbo ino ninga omatokolo

Fimbo ino ninga etokolo lonhumba, tete diladila moule koilanduliko oyo tashi dulika i ke ku hange. Ombibeli oye tu kumaida tai ti: “Omunaendunge ota tale oshiponga ndee ta hondama.” (Omayeletumbulo 22:3) Ngeenge owa diladila nawa kombinga yoilanduliko oyo to dulu oku ka mona, otashi dulika shi ku linyengife u henuke okuninga etokolo olo tali ka eta oupyakadi. Ndele ngeenge owa dilonga moule kombinga yomauwa taa kalelele oo to ka mona ngeenge owa ningi omatokolo e li pandunge, otashi ke ku kwafela u kale wa tokola toko okuninga etokolo lopandunge.

Lipula to ti: ‘Mbela omatokolo oo handi ningi otaa ka etela nge oidjemo ya tya ngahelipi moule womudo ile konima yomido 10 ile 20 nokuli? Otaa ka kuma ngahelipi omaliudo ange nosho yo oukolele wange wopalutu? Otaa ka kuma ngahelipi oukwaneumbo wange nosho yo ovo ndi na oshisho navo?’ Nepulo la fimanenena oleli kutya: ‘Kalunga ota ka hokwa ngoo etokolo lange? Ekwatafano letu naye otali ka kumwa ngahelipi?’ Molwaashi Ombibeli oya nwefwa mo, otai dulu oku ku kwafela u ninge osho tashi hafifa Kalunga notai ku londwele u nongele oinima oyo tashi dulika wa li ino diladila kuyo. — Omayeletumbulo 14:12; 2 Timoteus 3:16.

2 Tala kutya ou na omahoololo angapi

Vahapu ohava hopaenene ashike ovanhu ovo ve va dingilila ponhele yokuninga omatokolo avo kuvo vene. Ndele osho itashi ti kutya oto ka pondola molwaashi wa landula onghedi yokukalamwenyo oyo ya landulwa kuvahapu. Tala kutya ove paumwene ou na omahoololo angapi. Natu tale koshihopaenenwa shaNatalie.a Okwa ti: “Onda li nda hala okuya mohombo oyo tai ka kala tai ende nawa. Ndele onda li nda didilika kutya onghedi yange yokukalamwenyo pefimbo opo oya li tai imbi nge ndi mone ohombo yoludi olo. Ookahewa nookaume kange aveshe ovo twa li navo mokolidji ova li have lihongo nawa. Ndele nande ongaho, okwa li hava ningi luhapu omatokolo mai moinima yopaumwene. Okwa li ashike hava ningi nena oku na omumati ou ile okakadona aka, mongula oku na vali umwe. Molwaashi naame okwa li handi va hopaenene, naame onda li ndi na ovamati vahapu. Ndele onghedi yokukalamwenyo ya tya ngaho oya li tai yahameke nge neenghono pamaliudo.”

Natalie okwa li a hovela okukonakona Ombibeli nEendombwedi daJehova. Okwa ti: “Onda li nda didilika kutya ovanyasha vahapu vEendombwedi ova li va hafa neehombo davo oda kola. Nonande kasha li shipu kwaame, onda enda handi lundulula onghedi yange yokukalamwenyo kanini nakanini.” Oshidjemo? Natalie okwa ti: “Molwaashi onda kala nda hala okuhombolwa komunhu oo ndi hole neenghono, xuuninwa onda ka hombolwa komulongelikalunga mukwetu oo naye e na eitavelo la fa lange. Paife ondi udite kutya Kalunga okwa pange oukwaneumbo wa denga mbada shi dulife nokuli pwaasho nda li nda teelela.”

3 Tala kutya omatokolo oo to ningi paife otaa ka kuma onakwiiwa yoye ngahelipi

Opo uha yandje ashike elitulemo kwaasho to dulu okundjabula paife, owa pumbwa yo okukala u na etaleko la yela kombinga yaasho wa hala monakwiiwa nokuninga eemhangela opo u hange omalalakano oye. (Omayeletumbulo 21:5) Ino kala ashike to diladila komido 70 ile 80 donghalamwenyo ei yomaupyakadi. Ponhele yaasho, kala ho lifaneke momadiladilo to hafele onghalamwenyo fiyo alushe ngaashi sha xunganekwa mOmbibeli.

Ombibeli oya yelifa kutya Kalunga okwa pa ovanhu omhito yoku ka mona omwenyo waalushe pakanghameno lekuliloyambo laKristus Jesus. (Mateus 20:28; Ovaroma 6:23) Okwa udaneka kutya elalakano laye li na sha novanhu nosho yo edu otali ka wanifwa mafiku. Ovo ve hole Kalunga otava ka pewa oufembanghenda wokukala nomwenyo fiyo alushe meduparadisa. (Epsalme 37:11; Ehololo 21:3-5) Naave otashi dulika u ka pewe oufembanghenda wa tya ngaho ngeenge owa kala ho ningi omatokolo to diladila komesho.

4 Kendabala u hange omalalakano oye

Mbela oto dulu okuninga po shike opo naave u ninge umwe womwaavo tava ka pewa omanangeko noupuna oo omonakwiiwa? Hovela okulihonga kombinga yaKalunga opo u mone eshiivo. (Johannes 17:3) Eshiivo lOmbibeli lashili otali ke ku kwafela u kale we lineekela filufilu kutya omaudaneko aKalunga e na sha nonakwiiwa otaa ka wanifwa shili. Eitavelo la tya ngaho otali dulu yo oku ku kwafela u ninge omalunduluko keshe a pumbiwa opo u kale wa hokiwa kuKalunga.

Natu ka tale koshimoniwa shaMichael. Okwa ti: “Onda li nda hovela okulongifa nai oikolwifa nosho yo oingangamifi fimbo nda li ndi na omido 12. Onda li nda ya mongudu imwe yovanamapove nokanda li nokuli ndi shii ngeenge ohandi fiki keedula 30. Onda li nda hetekela okulikufa omwenyo lwoikando omolwehandu nomolwaashi nda lulilwa. Onda li ngoo ndi udite kutya ohandi dulu okumona ouwa muhapu monghalamwenyo, ashike inandi u mona.” Fimbo Michael a li mosekundofikola, kaume kaye umwe womongudu yovanamapove okwa li a hovela okukonakona Ombibeli nEendombwedi daJehova. Okudja opo, naye okwa li a hovela okukonakona Ombibeli.

Osho Michael e lihonga mOmbibeli osha li she mu linyengifa a lundulule etaleko laye li na sha nonakwiiwa. Okwa ti: “Onda li nde lihonga kutya edu otali ka ningwa oparadisa monakwiiwa novanhu otava ka kala ve na ombili nokave na vali omaupyakadi asha. Naame onda li nda hala okuninga umwe womwaavo tava ka kala meduparadisa. Onghee hano, onda li nde litulila po elalakano opo ndi kale ndi na ekwatafano liwa naJehova. Ndele nande ongaho, inandi kala handi ningi alushe osho tashi hafifa Jehova. Onda li nda kolwa natango lwoikando yonhumba, nokuli nokonima eshi nda li nda hovela okukonakona Ombibeli. Onda li yo nda ya momilele nokakadona kamwe.”

Ndele mbela oshike sha li sha kwafela Michael aha teke omukumo noku lundulule onghedi yaye yokukalamwenyo? Okwa ti: “Omuhongi wange wOmbibeli okwa li a ladipika nge ndi kale handi lesha Ombibeli keshe efiku nokukala yo handi endafana naavo va hala okuhafifa Kalunga. Onda li nda didilika kutya mboli ookaume vomongudu yetu yovanamapove ova li va nwefa nge mo natango. Ndele nonande otwa li twa fa ovamwainafana, onda li nda xulifa po eendafano navo.”

Michael okwa li e litulila po omalalakano oo a hala okuhanga meni lefimbo lixupi opo shi mu kwafele a dule okuhanga yo omalalakano omonakwiiwa oo taa kaleke onghalamwenyo yaye metwokumwe nomifikamhango daKalunga. Naave oto dulu okuninga ngaashi Michael. Shanga omalalakano omonakwiiwa oo wa hala okuhanga nosho yo eenghatu odo wa pumbwa okukatuka lwopokati opo odo tadi ke ku kwafela u a hange. Lombwela vamwe kombinga yomalalakano oye ovo tave ke ku kwafela nonokutya nava kale tava tale exumokomesho olo to ningi.

Ino kala to ongaonga okulihonga kombinga yaKalunga nokulandula ewiliko laye monghalamwenyo yoye. Katuka eenghatu paife u kulike ohole yoye yokuhola Kalunga nosho yo ohokwe yEendjovo daye Ombibeli. Ombibeli oya popya kombinga yaao ha tula moilonga omafinamhango omEendjovo daKalunga, ya ti: ‘Ashishe eshi ta ningi, osha fewa.’ — Epsalme 1:1-3.

[Eshangelo lopedu]