Sooq inuit ajunngitsut naalliuuteqartarpat?
UKIOQ 1914-iuvoq, nunarsuarmilu tamarmi sorsunnersuaqalersimavoq. Serbiami sorsunnermi tigusat inaanni tyfusertoqaleriasaarpoq. Tamannali aallaqqaataannaavoq. Nappaassuaq inuinnarnut siammarpoq, qaammatillu arfinillit ingerlanerinnaanni 150.000 toqqutigaat. Sorsunnersuup kingornagullu pikitsitinerup nalaani Ruslandimi inuit 3 millionit tyfus toqqutigaat. Eqqorneqartut qimagaasullu ilaqutaasa akornanni soorunami inuppassuaqarsimassaaq ajunngitsunik.
Tamanna inuit alianartumik eqqugaasarnerpassuisa ilaannaraat. Asasap nappaammik, ajutoornermik ajunaarnersuilluunnniit ilaannik eqqugaalluni atugarliulernera qanoq alianartigisinnaasoq immaqa nammineerlutit misigisimassavat. Nuannarisaq katsorsarneqarsinnaanngitsumik nappaateqaleraangat soorunami alianartaqaaq. Qularnanngitsumillu misiginneqataasarputit inuk ajunngitsoq — immaqa ilaqutariinni ittuusoq sulilluartoq — ajutoornermi toqutaagaangat. Qimagaasut aliasuttut uummatikkut nalligisarsimassaqaatit.
Amerlasuut isumaqarput inuit ajunngitsut naalliuutaarunnermik akissarsisariaqartut. Ilaalluunnimmi isumaqartarput eqqugaasup naalliuutai ajortuliortuuneranik pissuteqartut. Tamanna angutit pingasut ukiut 3.600-t matuma siornagut inuusimasut taama eqqarsarsimapput. Angutip ajunngitsup Jobimik atillip nalaani inuupput. Misissoriartigu taamani pisimasup apeqquterput manna qaammarsaaffigisinnaaneraa: Sooq inuit ajunngitsut naalliuttarpat?
Jobip naalliuutai
Imminut ikinngutaanerartut pulaarmanni, Job atugarliornermik nappaammillu naalliuttorujussuuvoq. Meeqqani qulit pigisanilu tamaasa annaareersimavai. Jobimik nersuisuugaluit nikaginnilersimapput. Allaammi nuliata aamma tunussimavaa Guutimillu perloqquseriarluni toqunissaanut kajumissaarsimallugu. — Job 1:1-2:13; 19:13-19.
Ullut unnuallu arfineq-marluk Jobip pulaartuisa nipaqaratik naalliunnera isiginnaarpaat. ’Ikinngutaasa’ ilaat ataaseq isumaqarpoq Job eqqunngitsumik iliorsimagami pillagaasimasoq. „Eqqarsariassasutit!“ Elifas oqarpoq: „Ajortuliaqanngitsumik toqutitaasoqartarnerpa, assuarnaatsunillu nungutitaasoqartarnerpa? Takusartakkakka malillugit imaappoq: Assallatserillutik ajussusermik nunamut matoorussisut ajunaarutissanillu siaruarterisut nammineq tamakkorpiaat katersoraraat. Guutip anersaarfigigaangatik piuneeruttarput, kamannermini supigaangatik peeruttarput.“ — Job 4:7-9.
Aap, Elifas isumaqarpoq Guutip Job ajortuliorsimammat pillaraa. Ullumikkuttaaq isumaqartoqarpoq ajunaarnerit ajortuliortunut Guutimit pillaatisiassaasut. Jehovalli Job ajortuliornera pillugu pillanngilaa. Tamanna paasisinnaavarput kingusinnerusukkut Guutip Elifasimut oqaasiatigut: „Illit ikinngutitillu marluk assut kamaappassi kiffattut Jobitut iliornasi eqqortumik oqaluuserinnginnassinga.“ — Job 42:7.
Guuti pisuunngilaq
Ullumikkut inuit millionilikkuutaat — qularnanngitsumik aamma inuit ajunngitsorpassuit — piitsuulluinnarlutik perlimooqalutillu inuupput. Taamaattumik ilaat uumitsattarput atugarliornerminnullu Guuti pisuutittarlugu. Kaannersuilli Guutip pisuussutiginngilai. Taannami inunnik nerisassanik pilersuisuuvoq. — Tussiaat 65:10.
Namminissarsiorneq, piumatussuseq inuillu pissusii allat kaattunut nerisassanik agguaassiniarnermik akornusiisarput. Sorsunneq akornusiisunut ilaavoq. Assersuutigalugu, The World Book Encyclopedia-mi allassimavoq: „Naasorissaasut narsaatitik qimallugit sakkutuunngortarmata sorsunneq kaannersuarmik kinguneqartarpoq. Ilaatigut sakkutuut akeqqatik tunniutiinnartinniarlugit piaaralutik kaannersuarmik pilersitsisarput. Sakkutuut nerisassanut peqqumaasiviit karriisiviillu suujunnaartittarpaat akeqqatillu nerisassanik pilersorneqatsaalisarlugit. Nigeriami innuttaasut imminnut sorsuunneranni (1967-1970) Biaframut nerisassanik assartuiniarneq umiarsuarnit assersuisunit akornusersorneqarpoq. Tamanna kaannersuarmik malitseqarpoq, Biaframiut qularnanngitsumik millionit sinnerlugit perlersimallutik.“
Ingammik sorsunnersuup aappaata nalaani ajunngitsorpassuit atugarliornerinut toqunerinullu Guuti naapertuilluanngitsumik pisuutinniarneqartarsimavoq. Kikkulliuna uumissuinermikkut sorsunnermikkullu Guutip inatsisai unioqqutikkaat? Inuit. Jesus Kristus aperineqarami inatsit sorleq ’tamanik siullersaanersoq’, akivoq: ’Siullersaat tassa imaattoq: tusarnaarit, Israeli-aa Jehova Guuterput, Jehova ataasiuvoq; asassavallu Jehova Guutit uummatikkut iluunngarlutit tarnikkullu iluunngarlutit isumakkullu iluunngarlutit nukisillu tamakkerlugit. Aappaalu tassaavoq: tullit ilittut asassavat. Tamakkunannga annerusumik allamik inatsiseqanngilaq.’ — Mákorse 12:28-31.
Inuit Guutip inatsisai unioqqutillugit aammik kuisillutik atugaliortitsilerpata Guuti pisuutinneqarsinnaava? Meeqqat angajoqqaaminnit oqaaqqissaarneqareerlutik tamanna sumiginnarlugu arlaannik ajoqusiippata, taava angajoqqaat pisuutinneqarsinnaappat? Angajoqqaat pisuutinneqarsinnaanngillat soorlu inuit inatsisit Guutimeersut soqutiginagit iliorlutik atugarliulerpata Guuti pisuutinneqarsinnaanngitsoq.
Naak Jehovap inatsisai unioqqutinneqarunik atugarliornermik kinguneqarsinnaasaraluartut Biibilip takutinngilaa ajutoortarnerit tassaasut ajortuliortunut Guutimit pillaatisiat. Inuit siulliit ajortulioramik Guutip pilluaqqusinera sernersuineralu annaavaat. Jehovap siunertarisami naammassineqarnissaa pillugu akuliuttariaqalertarneri eqqaassanngikkaanni, inuiaat ullormiit ullormut sumik nalaanneqartarnerat najoqqutaq manna Biibilimeersoq malillugu pisarpoq: „Oqilanerpaaq arpaliunnermi ajugaanngitsoorsinnaavoq sapiinnerpaarluunniit sorsunnermi ajugaanngitsoorsinnaalluni. Imaanngilaq ilisimassuseq nerisassamik pissarsissutissatut tamatigut naammattartoq. Silatussuseq pisuunnguutaanngitsoorsinnaavoq pikkorissullu ilaannikkut nersualaanngitsoorneqarsinnaallutik; taamaattarpormi suut tamarmik periarfissatigut nalaatsornertigullu pisarmata.“ — Nalunaajaasup oqaasii 9:11.
Ajunngitsut ajortullu naalliuttarput
Ajorti kingornussarput naammalluinnangissuserlu pissutigalugit inuit ajunngitsut ajortullu naalliuttariaqartarput. (Rûmamiut 5:12) Assersuutigalugu, eqqortuliortut ajortuliortullu tamarmik nappaatinik naalliunnartunik assigiimmik eqqugaasarput. Kristumiu aalajaatsoq Timoteus ’ajukuluttarluni’ naalliuttarsimavoq. (1 Timûtiuse 5:23) Apustilip Paulusip ’qisuk uinimminut kapputtoq’ eqqaagamiuk timikkut nappaateqarnini pigunarpaa. (2 Korintumiut 12:7-9) Ullumikkut Guutip sanngiissutsit nappaatillu kingornussaasut kiffaminilluunniit ilumoortunit peerneq ajorpai.
Ilaannikkuttaaq Guutimik mianerinnittut Biibilip siunnersuutaanik naliliinerlunneq maleruaanngitsoornerluunniit pissutigalugit atugarliulersinnaasarput. Assersuutigalugu, Guuti naalannagu uppinngitsumik katittoq pinngitsoorsinnaasaraluaminik aappariinnermi ajornartorsiuteqalissaaq. (5 Moses 7:3, 4; 1 Korintumiut 7:39) Kristumiu nerilluartanngikkuni qasuersaarluartanngikkunilu, peqqiilliulerluni atugarliulersinnaavoq.
Misigissutsikkut naalliuuteqarneq sanngiitsutsimut nakkaannarnermik eqqunngitsuliornermillu kinguneqarsinnaavoq. Kunngi David Batseba allasiorfigereerlugu aliasuutissarpassuaqalersimavoq. (Tussiaat 51) Ajortuliornini isertorniaraluartillugu annikilliortorujussuuvoq. „Taamani nipangiinnarama,“ oqarpoq, „timiga taroriartorpoq anersaarulunninni ulloq tamaat. . . . Inuussutiga sakkukilliartorpoq aasap kiassusianit.“ (Tussiaat 32:3, 4) Davidip imminut pisuutingaarnerata nukii nungukkiartortissimavai, soorlu orpiup panernersuaqarnerani aasalluunniit kiarujussuarnerani isseq uumaannassaguni pisariaqartilluinnakkani katagartaraa. Misigissutsikkut timikkullu atugarliorsimagunarpoq. Tussiaat 32-ulli takutippaa peqqissimilluni ajortuliamik anngiiarnikkut Guutimillu isumakkeerfigineqarnikkut annikilliuutit taamaattut peerneqarsinnaasut. — Ussatit 28:13.
Inuit inuunerlunnertik pissutigalugu, imaanngitsoq Guutimit pillarneqaramik, atugarliortarput. Herodesersuaq ileqqorlunnini pissutigalugu nappaatinik naalliuuteqarsimavoq. Toqulerluni Herodes „naallioqaaq“, juutit oqaluttuarisaanermik ilisimatuat Josefus oqarpoq. „Timini tamakkerlugu naallulluni ungillerisorujussuuvoq . . ., imermik puittutut, naamigut aseruuttoqqavoq, nalikkaammigut ajuarluni, tassuunalu quperlut aniallutik.“ Callirrhoemi puilasuni kissartuni anniaatini nipaallisarniaraluarpai. Anniarninili sakkortungaarmat illumi unitsinniarsarigaani savimmik imminut ikapoorluni toqoriaraluarpoq“. — Jødernes Krig mod Romerne. (Juutit Romamiunut sorsunnerat).
Guutip inatsisaanik aalajangiussisimaneq ilaatigut illersuutaasarpoq soorlu nappaatinut kinguaassiuutitigut atoqatigiinnikkut tunillaattartunut. Inuilli Guutimit iluarisaarusuttut ajunaarnernik inunnit allanit amerlanerusunik eqqorneqarnerusorinartarput.
Sooq Guutimik mianerinnittut naalliuttariaqartarpat?
Guutimik mianerinnittut siullermik atugarliortitaasariaqartarput eqqortumik iliornertik pissutigalugu. Ataataanerpaasup ernerata Josefip misigisaata tamanna ersersippaa. Potifarip nuliata innaanniartuaraluaraani Josef aperivoq: „Qanoq taama kanngunartigisumik iliussaanga Guutimut ajortuliorlunga?“ (1 Moses 39:9) Tamanna naapertuilluanngitsumik parnaarussaanermik kinguneqarpoq, Josefilu atugarliorpoq peqqusersuitsuunini pissutigalugu.
Soormi taava Guutip kiffami unneqqarissut atugarliornissat akueraa? Akissut inngilip pikitsitsisup Satan Diaavulup akerleriissutaalersitaaniippoq. Akerleriissut Guutimut assuarnaassutsitsinnut tunngavoq. Qanoq ililluta tamanna nalunngilarput? Tassa siuliani taaneqareersup angutip iluartup Jobip misigisimasaani ersersinneqarmat.
Qilammi Guutip erneri katersuummata Jehovap Satan aperaa: „Kiffara Job arajutsisimagunanngilat. Taanna nunami tamarmi nalissaqanngilaq assuarnaatsuullunilu peqqusersuitsuugami Guutimillu mianerinnittuulluni ajortumik iliuuseqarnaveersaartugaami?“ Diaavulup akissutaata uppernarsisippaa inuit misilinneqalerunik Jehovamut assuarnaatsuujuaannassanersut akerleriissutaasoq. Satan isumaqarpoq Jobip Guuti kiffartuukkaa nunap piisigut pilluaqqusisarnera pillugu, asanninneq pissutiginagu. Taava Satan oqarpoq: „Ataguli assat isatsillugu pigisaanik piiaaffigeriassagit, taava kiinnat toqqavillugu perloqqussagaluarpaatit.“ Jehova akivoq: „Pigisai tamaasa piumasannik iliorfigisinnaavatit, taannali nammineq pinerlissanngilat.“ — Job 1:6-12.
Satanip ajortumik piuaraluaraani Job eqqortuliortuaannarpoq uppernarsarlugulu asanninneq pissutigalugu Jehova kiffartuullugu. Allaat Jobip unnerluussisini oqarfigai: „Ilumoorneranngisaannassavassi; aalajangiukkumavara isornaatsumik inuusimasunga.“ (Job 27:5) Ilumut, assuarnaatsuujuaanna- rusuttut naapertuilluassuseq pillugu atugarliornissartik naammagiinnartarpaat. (1 Pîtruse 4:14 16) Amerlasuut aalajaallutik Guutimut asannittuarsimapput ileqqorissumillu inuusimallutik. Tamanna Biibilimi oqaluttuanit erseqqippoq. Taamaalillutik Guuti ataqqinartissimavaat uppernarsarsimallugulu Satanip inuit tamaasa Jehovamik tunussisissinnaallugit oqartarnera eqqunngitsuusoq. Guutimut assuarnaatsuujuaannarsimanertik pillugu atugarliortut pilluaatissaqarput Diaavulup sallutuujunera uppernarsaramikku Jehovallu uummataa nuannaartikkamikku. — Ussatit 27:11.
Guutip kiffami aalajaatsut atugarliorneri soqutiginngitsuunngilai. Tussiaasiortoq David oqarpoq: „Jehovap najummisarpai orloqqajaasut tamaasa, massitsittarlugillu taaqqungasut tamaasa.“ (Tussiaat 145:14) Jehovamut tunniulluinnarsimasut atugarliortarnitik Guutillu innuttaatut malersorneqartarnitik immaqa nammineerlutik naammattumik nukissaqarfigisanngilaat, Guutilli pissatittarpai makitatittarlugit ilisimassummillu misilinneqarnerminni iluaqutissaannik tunisarlugit. (Tussiaat 121:1 3; Jâko 1:5, 6) Jehovap kiffai ilumoortut malersortiminnit toqutaassagaluarunik makititaanissamik Guutimeersumik neriuuteqarput. (Juánase 5:28, 29; apustilit suliait 24:15) Guutip asasimi naalliuneri mumitissinnaavai. Job naalliukkunnaarsippaa angullu naapertuilluartoq taanna pilluaatissingaarlugu. Qularutigissanngilarpullu Jehovap ullumikkut innuttani imminiiginnarnavianngikkai. — Job 42:12-16; Tussiaat 94:14.
Qanittukkut naalliuttoqarunnaassaaq!
Tassa aaqqissuussinermi ajortunngorsimasumi inuttut naammalluanngissuseq kingornussaq pissutigalugu atugarliortoqartarpoq. Guutimik mianerinnittut aamma naatsorsuutigisariaqarpaat Jehovamut assuarnaatsujuarniarnertik pissutigalugu atugarliulersinnaanertik. (2 Timûtiuse 3:12) Qilanaarsinnaappulli, Guutimmi qanittukkut nungutissammagit qulliit, toqu, aliasunneq, nillianeq anniarnerlu. Tamanna pillugu apustili Johannes allappoq:
’Qilallu nutaaq nunalu nutaaq takuakka; qilak siulleq nunalu siulleq peermata, imarlu peqarunnaarluni. Illorpassuaqarfillu illernartoq Jerusalem nutaaq takuara qilammit Guutimit aqqartoq, nuliassatut uissaminut assuarsimasutut piareersagaasoq. Nipilu angingaartoq tusarpara qilammit oqartoq: takussagissi Guutip ineqarfia inunniittoq, taakkunanilu ineqarumaarpoq innuttariumaarlugillu, Guutillu nammineq najorumaarpai; qulliillu tamaasa isaannit allarterumaarpai, toqulu peqarunaassaaq, aliasuttoqarunnaarlunilu nilliasoqarunnaarlunilu anniartoqarunnaassaaq, siulliit peermata. Issiavissaarsuarmi issiasoq oqarpoq: ata, suut tamaasa nutaanngortippakka. Uannullu oqarpoq: allagit, oqaatsit tamakku sallusuillutillu ilumoormata.’ — sarĸúmersitat 21:1-5.
Apustili Peter tamatumunnga assingusumik oqarpoq: ’Unnersuutaa naapertorlugu ilimagisaqarpugut qilassamik nutaamik nunassamillu nutaamik iluarsuseqarfissanik.’ (2 Pîtruse 3:13) Siunissaq nuanningaartoq aanaralaannguaq! Paratiisimi nunamiittumi inuuneq pilluarnangaartoq angusinnaavarput. (Lúkarse 23:43) Taamaattumik ulluinnarni atugarliorneq nikallussutigeqinagu. Siunissarli neriulluarfigiuk. Guutip silarsuaa nutaassaq qaneqisoq neriuffigiuk isumalluarfigalugulu. Jehova Guutimut iluaritinniarsarigit, taava silarsuarmi atugarliornertaqanngitsumi naassaanngitsumik inuusinnaavutit. (wD 15/9 92)
[Qupp. 24-mi assiliartaq]
Job naalliukkaluaqaluni Guutip akuerisinnaasaanik inuuseqarumavoq
[Qupp. 27-mi assiliartaq]
Silarsuarmi naalliunnartoqanngitsumi inuuneq angusinnaavarput
[Qupp. 23-mi suminngaanneernera]
Collier’s Photographic History of the European War