MATENDELELU
1 Mozé wazwelela o mundu woso wa Izalayele ku mbandu ya Njolodá, mu kikangalakata kyalulama ni Sufe, bhwazukama* ni Palane, Tofele, Labanu, Hazelote ni Dizahaba. 2 (Tunde ku Holebe kate ku Kadexi-balaneya mu njila ibhitila ku milundu ya Seyile, kubhinga kwenda dikwinyi ni umoxi dya izuwa.) 3 Kwabhitile kya makwinyi awana a mivu tunde akwa Izalayele kyatundu ku Ijitu. Mu kizuwa kya dyanga kya mbeji ya dikwinyi ni kamoxi, Mozé watangela akwa Izalayele* yoso yatendelesa Jihova phala ku atangela. 4 Kiki kyabhiti kyoso kyatolola Sihone sobha ya akwa Mamodi watungile ku Hexebone ni kyoso kyatolola Hoke sobha ya Basane ku Edileyi, watungile ku Axitalote. 5 Mozé wamateka kujimbulula o kijila kiki, ku mbandu ya Njolodá mu ixi ya Mowabe, wixi:
6 “Ku Holebe Jihova Nzambi yetu watwambela kiki: ‘Mwabhiti kya ithangana yavulu ku mbandu yiyi ya milundu. 7 Disokejekyenu, muye ku mbandu ya milundu ya akwa Mamodi kwalungila o azukami’â* oso, ku Halabá ku mbandu ya milundu, ku Sefelá, ku Nengebe ku ndundu ya musanza wa kalunga, ku ixi ya akwa Kanana ni ku Libanu,* kate ku ngiji yadikota, o ngiji ya Ewufalate. 8 Talesenu, nga mu mibhana o ixi yiyi. Bokonenu ni mutambule o ixi yakanena Jihova kubhana ku jitata jenu, Mbalahamu, Izake ni Jakobo ni ku mbutu yâ.’
9 “Mu kithangana kyenyokyo, nga mitangela: ‘Kingitena kumyambata ubheka wami. 10 Jihova Nzambi yetu wa misokolola, lelu enu mwavulu kala o jithéthembwa ku dyulu. 11 Jihova Nzambi ya jikuku jetu a misokolole mu midi ya jiveji, kimwal’iki ndenge, a mibesowale kala kya mikanena. 12 Kyebhi ki ngitena kwambata ubheka wami o muhamba woso yú waneme? Kyebhi ki nganda dibhana ni kuzoka kwenu? 13 Mwaxaxi ka miji yenu, solenu-bhu mayala ala ni unjimu, ala ni kilunji, ala ni uhete. Nganda ku asola n’akale atwameni enu.’ 14 Enu mwa ngitambwijila, mwixi: ‘Kima kyambote kubhanga i wa tutangela.’ 15 Mukyenyiki, ngasolo o atwameni a miji yenu, mayala ala ni unjimu, ala ni uhete, éme nga abhana o kikalakalu mwaxaxi kenu kya kukala atwameni a midi, atwameni a hama, atwameni a makwinyi atanu, atwameni a dikwinyi ni jikabhitangu ja miji.
16 “Mu kithangana kyenyokyo, ngatendelesa o afundixi enu, ngixi: ‘Kyoso ki mwivwa maka amoneka bhukaxi ka jiphange jenu, mwatokala kufundisa ni kuyuka o dimanda dimoneka bhukaxi ka diyala ni phang’yê mba mukwa ixi yengi watungu mwaxaxi kenu. 17 Mu kubatula dimanda, kanenu kufundisa ni katombo. O ukexilu u mwivwa o ngadyama, wene we u mwivwa-nawu o mvwama. Kimukale ni wôma wa athu, mukonda o kufundisa kwatokala kwa Nzambi. Se maka mu amona kwila abhonzo kyavulu, mu ngibhekela-nawu ni nga evwe.’ 18 Mu kithangana kyenyokyo, nga mitendelesa yoso i mwatokalele kubhanga.
19 “Twatundu-phe ku Holebe, étu twabhiti mu kikangalakata kyoso kyonene, kikwatesa wôma ki mwamono mu njila iya ku mbandu ya milundu ya akwa Mamodi, kala kyatutumine Jihova, Nzambi yetu. Ku disukilu, twabhixila ku Kadexi-balaneya. 20 Eme-phe nga mitangela ngixi: ‘Mwabhixila ku mbandu ya milundu ya akwa Mamodi, yanda tubhana Jihova Nzambi yetu. 21 Talesenu, Jihova Nzambi yenu wa mibhana o ixi. Bandenu mu itambule kala kyambele Jihova, Nzambi ya jikuku jetu. Kimukale ni wôma, ki mu tandanganye.’
22 “Maji, enu mwangisange, enu mwambe, mwixi: ‘Tutumikise mayala ku pholo alonde o ixi n’a tutangele yalungu ni njila itwanda ditela ni kyebhi kyala o jimbanza jitwanda sanga.’ 23 O ndunge yiyi nga imono kwila yawabha. Kyene kya ngibhangesa kusola dikwinyi ni kiyadi kya mayala bhukaxi kenu, kala mwiji diyala dimoxi. 24 Ene ayi, abande kate ku mbandu ya milundu, abhixila mu honga ya Exikole, ya alondo o ixi. 25 Akanze-ku we ibundu ya ixi, ya eza-nayu. Abheka we njimbu yambe: ‘O ixi ya mutubhana Jihova Nzambi yetu, yawabha mwene.’ 26 Maji enu mwaditunu kubanda-ku, enu mwabhukumukina o kitumu kya Jihova Nzambi yenu. 27 Mwexile mudikalanganza mu jibalaka jenu mwixi: ‘Jihova watuzembe, kyene kya tukatwila mu ixi ya Ijitu phala kutubhakula ku akwa Mamodi ni kutubwikisa. 28 Twanda ditela-phe kwebhi? O jiphange jetu atubotomokesa o mixima, mu kwamba: “Ene abeta-kota mu nguzu ni mu kulebha, etu ndenge, o jimbanza jâ jamakota, jala ni ilumbu ibhixila ku dyulu.* Twamono-ku we o akwa Anake.’”
29 “Kyenyiki, eme ngamyambela: ‘Kimutandanganye, kimwakwatele wôma. 30 Jihova Nzambi yetu wanda tutwamenena, wanda bhânga bhu kididi kyetu kala kyabhangele ku Ijitu, enu mwakimono ni mesu menu. 31 O mu kikangalakata enu mwamono we ni mesu enu, kyebhi Jihova Nzambi yetu kyamilange kala o tata kyalanga mon’ê, mu ididi yoso mu mwexile muditela kate ki mwabhixila bhu kididi kiki.’ 32 Maji né mwene ni ima yoso yiyi, mwalembwa kukala ni kixikanu kwa Jihova Nzambi yetu, 33 wexile mumitwamenena mu njila phala ku misotela kididi kya kutudila. Mu usuku wexile mumonekena mu túbhya, o mu mwanya mu dituta phala ku milondekesa o njila i mwatokalele kuditela.
34 “Mu kithangana kyoso kiki, Jihova wexile mu kwivwa i mwexile muzwela. Kyenyiki, mwene waluwala kyavulu anga uloka, wixi: 35 Ku mwiji yú wayibha séku muthu wanda mona o ixi yambote i ngakanena kubhana ku jitata jenu, 36 kikale ngo Kalebe mon’a Jefune. Mwene wanda imona. O ixi mwayile, nganda ibhana kwa mwene ni ku an’ê mukonda, wa ngibelesela éme ngi Jihova ni muxima woso. 37 (Mukonda dyenu, Jihova waluwala n’eme, yu wambe: “Eye we kwanda bokona-mu. 38 Jozuwé mon’a Nune selevende* yé mwéne wanda bokona mu ixi. Muswinise,* mukonda mwéne wanda bhangesa Izalayele ku ilundula.”) 39 O tumbonga twenu tumwambe kwila eji kwa ambata ku jinguma ni an’enu akambe kwijiya kyawabha ni kyayibha, éne anda bokona-mu, nganda ku abhana o ixi kala undundu. 40 Enu-phe lungulukenu ni muye mu kikangalakata mu njila ya Kalunga Kakusuka.’
41 “Enu mwangambela: ‘Twate kituxi kwa Jihova. Kindala, twanda banda phala kubhânga kala kyatutendelesa Jihova Nzambi yetu!’ Mukiki kala muthu wakwata o sosa ni jibhata yê, mu kubanza kwila kikweji bhonza kubanda ku mbandu a milundu. 42 Maji Jihova wa ngambela: ‘Wa atangela kiki: “Kimubande-ku, kanenu we kubhânga, mukonda kinganda kala n’enu. Se muya, jinguma jenu janda mitolola.”’ 43 Eme ngazwela n’enu, maji kimungivu. Muveji dya kiki, mwabhukumukina o kitumu kya Jihova. Mu kukaka kwenu, mwasoto kubanda mwene kate ku mbandu a milundu. 44 Kyenyiki, o akwa Mamodi atungile mu mbandu yenyoyo, ayi mumisanga ya a mikaye kala kibhanga o jinyuki, a mibhangesa kulengela ku Seyile kate ku Holoma. 45 Mwavutuka-phe, enu mwamateka kudidila bhu pholo ya Jihova, maji Jihova kamivu, kamisuwu we. 46 Kiki kyene kya mibhangesa kukala izuwa yavulu ku Kadexi.
2 “Bhenyobho twavutuka, etu twayi mu kikangalakata mu njila iya mu Kalunga Kakusuka, kala kya ngitendelesele Jihova. Twende izuwa yavulu, twakondoloka ku mbandu ya milundu ya Seyile. 2 Ku disukilu, Jihova wa ngambela, wixi: 3 ‘Mwa mukondoloka kya kyavulu ku mbandu yiyi ya milundu, kindala ndenu ku mbandu ya thunda. 4 Bhana o kitendelesu kiki ku mundu: “Bhitilenu bhu mbambe bhwasuku o ixi ya jiphange jenu, o mbutu ya Izawú, atungu ku Seyile. Ene anda mikwatela wôma. Dilangyenu kyambote. 5 Kanenu kubhânga-nawu, mukonda kinganda mibhana kima kyatokala ku ixi yâ, né kididi kya kudyota, mukonda o mbandu ya milundu ya Seyile, undundu u ngabhana kwa Izawú. 6 Mwatokala kusumba o kudya ku mwanda dya ni kufuta o menya u mwanda nwa. 7 Mukonda Jihova Nzambi yenu, wene mu mibesowala mu yoso i mwene mubhanga. Mwene wejiya kyambote o njila i mwende mu kikangalakata kiki kyadikota. Jihova Nzambi yenu wexile n’enu mu makwinyi awana a mivu yiyi. Kikwamikambele kima.’” 8 Twabhitila-phe bhu mbambe ya jiphange jetu, o mbutu ya Izawú atungu ku Seyile, mu kulenga o njila ya Halabá, ni mu kulenga Elate ni Ezone-ngabele.
“Mukusuluka twalunguluka, etu twaditela mu njila ya kikangalakata kya Mowabe. 9 Jihova wa ngambela-phe: ‘Kana kubhânga ni akwa Mowabe, mukonda kinganda kubhana kima kyatokala ku ixi yâ, kala undundu, kuma Hale nga ibhana ku mwiji wa Lote, kala undundu. 10 (M’ukulu akwa Emime éne adyangele kutunga-ku, exile kifuxi kyadikota, avudile, alebhele kala akwa Anake. 11 Akwa Lafayime asokele ni akwa Anake. Maji akwa Mowabe aluku o dijina dya Emime ku akwa Lafayime. 12 (M’ukulu akwa Mahodi exile ku Seyile, maji o mwiji wa Izawú wa amwanganesa-ku, wa abwika, ene ya atungu bhu kididi kyâ, kala kyanda bhanga akwa Izalayele ni ixi yanda tambula kala undundu, yanda ku abhana Jihova, sé kufula.) 13 Kindala ndenu muzawuke o honga ya Zelede.’ Kyenyiki, twazawuka o honga ya Zelede. 14 Tunde ku Kadexi-balaneya kate ki twazawuka o honga ya Zelede, twabhange makwinyi atatu ni dinake dya mivu mu njila. O mayala oso akexile mu kitala kya kuya mu ita, afu mu kithangana kiki, kala kya alokele Jihova. 15 Mu kutena kwê,* Jihova wayi ni ku abwikisa, kate kya ajimi o mbutu.
16 “Kyoso kyafu o mayala oso akexile mu kitala kya kuya mu ita, 17 Jihova wa ngambela, wixi: 18 “Lelu mwanda bhitila mu mbambe ya akwa Mowabe, kifwa, mu mbanza ya Hale. 19 Kyoso ki mwanda bhitila bhwa zukama ni akwa Amone, kimwabhange kyayibha, kimubhânge-nawu. Mukonda kinganda mibhana o ixi ya akwa Amone kala undundu, kuma undundu u ngabhana kya ku mbutu ya Lote. 20 O ixi yenyoyo exile mu ixana ixi ya akwa Lafayime. (Mwene mwatungile akwa Lafayime m’ukulu. O akwa Amone alukile o dijina dya Jinzanzumine ku akwa Lafayime. 21 Exile kifuxi kyadikota, avudile, alebhele kala o akwa Anake. Maji Jihova wakwatekesa akwa Amone ku atolola. Akwa Amone akaye akwa Lafayime, ya atungu mu ixi yâ. 22 Kyene we kyabhangele Nzambi ku mbutu ya Izawú, atungu ku Seyile. Mwene wabwikisa akwa Mahodi, o mbutu ya Izawú yatambula o ixi yâ. Mwene hanji mwatungu kate mu izuwa ya lelu. 23 Akwa Havime atungile mu madyembu a mbanza ya Ngaza kate kya abwika ku akwa Kafitoli, akwa Kafitoli anga atunga mu kididi kyâ.)
24 “‘Disokejekyenu, muzawuke o honga ya Anone. Talesenu, nga mibhakwila Sihone o mukwa Mamodi, sobha ya Hexebone bhu maku m’enu. Kyenyiki, matekenu kutambula o ixi yê ni kulwa-nê. 25 Mu kizuwa kiki, nganda bhangesa o ifuxi yoso mu ixi,* evu maka alungu n’enu, kumikwatela wôma. Ene anda teketa ni wôma* mukonda dyenu.’
26 “Kyoso ki ngexile mu kikangalakata kya Kedimote, ngatumikisa akunji kwa Sihone, sobha ya Kedimote ni izwelu yiyi ya kutululuka: 27 ‘Twehele kubhitila mu ixi yé, twanda kwendela mu ikoka, kitwanda bhambuka né ku kadilu mba ku kyasu. 28 O kudya kutwanda dya, wanda tusumbisa-naku, o menya u twanda nwa wanda tusumbisa-nawu we. Twehele ngo tubhitile mu ixi yenu. 29 Kiki kyene kyabhange o mbutu ya Izawú atungile ku Seyile, ni akwa Mowabe atungile ku Hale phala kutukwatekesa, kate ki twazawuka o Njolodá, étu twabokona mu ixi ya mutubhana Jihova Nzambi yetu.’ 30 Maji Sihone sobha ya Hexebone katwehela kubhita, mukonda Jihova Nzambi yetu,* wakolesa o muxima wê phala ku mubhakula bhu maku metu,* kala kya mubhita lelu.
31 “Kyenyiki, Jihova wa ngambela wixi: ‘Talesa, Sihone nga mubhakula bhu maku mé kumoxi ni ixi yê. Mateka kutambula o ixi yê.’ 32 Kyoso Sobha Sihone kyeza ni kifuxi kyê kyoso, phala kubhânga n’etu, ku Jahaze, 33 Jihova Nzambi yetu watubhakwila-nê, étu twa mutolola. Twatolola we an’ê ni kifuxi kyê kyoso. 34 Mu kithangana kyenyokyo twatambula o jimbanza jâ joso, étu twajibwika, kumoxi ni mayala, ahatu ni ana-ndenge. Kitwaxisa-ku muthu ni mwenyu. 35 Twaxala ngo ni ibhaku ni imbamba i twatambula mu jimbanza. 36 Kikwexile mbanza yatubhonzele ku itolola, tunde ku Alowele yala bhu mbandu a honga ya Anone (ni mbanza yala bhu honga) kate ku Ngiliyade. Jene joso a tubhakwila-ju kwa Jihova Nzambi yetu. 37 Maji etu kitwazukama ku ixi ya akwa Amone, kifwa, o mbandu yoso yala bhu honga ya Jaboke ni jimbanza jala ku mbandu ya milundu, né kididi kyengi kyafidisile Jihova Nzambi yetu.
3 “Anga tubhiluka, tubanda ni njila iya ku Basane. Hoke, sobha ya Basane weza ni kifuxi kyê kyoso phala kubhânga n’etu ku Edileyi. 2 Jihova wa ngambela-phe, wixi: ‘Kana ku mukwatela wôma mukonda nganda mubhakula bhu maku mê ni mundu wê woso ni ixi yê, wanda mubhanga kala ki wabhange ni Sihone, sobha ya akwa Mamodi, watungile ku Hexebone.’ 3 Mukiki Jihova Nzambi yetu wabhakula we Hoke sobha ya Basane bhu maku metu ni mundu wê woso, etu twa ajibha. Kikusubhuka né ngo muthu umoxi ku mundu wê. 4 Twatambula o jimbanza jâ joso jala mu mbambe ya Alekobe, ku mbandu ya Basane, jatokalele ku utuminu wa Hoke. Kikusubhuka mbanza i twakambe kutambula. Jene joso jatenesa makwinyi asamanu a jimbanza. 5 Jimbanza joso jiji ajikondolokele ku ilumbu yalebha, yexile ni mabhitu. O mabhitu yá, exile ni jiphapha.* Kwexile we madyembu avulu. 6 Maji twajibwika kala ki twabhangele ni Sihone, sobha ya Hexebone mu kubwika o jimbanza jê joso kumoxi ni mayala ni ahatu ni ana-ndenge. 7 Twatambula o jingombe joso ni imbamba yakexile mu jimbanza.
8 “Mu kithangana kyenyokyo, twatambula o jixi jatokalele ku jisobha jiyadi ja akwa Mamodi akexile ku mbandu ya Njolodá tunde mu honga ya Amone kate ku mulundu wa Helemone, 9 (o mulundu yú akwa Sidónya a ulukile Sidiyone, o akwa Mamodi a ulukile Senile), 10 twatambula we o jimbanza joso jala ku milundu, o mbandu yoso ya Ngiliyade, o Basane yoso kate ku Sálaka, ni Edileyi, o jimbanza ja utuminu wa Hoke, ku Basane. 11 Mukonda Hoke sobha ya Basane, mwéne ngo wasubhukile ku akwa Lafayime. O hama yê ya felu* yala hanji ku Labá, o mbanza ya akwa Amone. O hama yiyi yala ni divwa dya jikovadu* mu kukula, ni kovadu jiwana mu kuzanza, kala o kovadu ya kididi kikôla. 12 Jiji jene o jixi jitwatambula: O mbambe imatekena ku Alowele, yazukama ni honga ya Anone, ni kaxi ka mbandu ya milundu ya Ngiliyade. O jimbanza jatokala ku jixi jiji, ngajibhana ku mwiji wa Lubene ni wa Ngade. 13 O mbandu yamukwa ya Ngiliyade ni Basane yoso, yatokalele ku utuminu wa Hoke, nga ibhana ku kaxaxi ka mwiji wa Manasa. O mbambe yoso ya Alekobe yatokala ku Basane, a ijidile kala ixi ya akwa Lafayime.
14 “Jayile mon’a Manasa watambula o mbandu yoso ya Alekobe kate ku disukilu dya mbambe ya akwa Jesule ni ya akwa Makata. O madyembu a Basane wa aluku Havote-Jayile,* o dijina dyê mwene, kala kyene mwa exana kate mu izuwa ya lelu. 15 Ngiliyade nga ibhana kwa Makidi. 16 O mwiji wa Lubene ni wa Ngade nga abhana o mbandu tunde ku Ngiliyade kate ku honga ya Anone, (o mbambe o kaxi ka honga) kate ku Jaboke, o honga bhwa suku o mbambe ya akwa Amone, 17 ni Halabá, ni ngiji ya Njolodá ni jimbandu jê, tunde ku Kinelete kate ku musanza wa kalunga ka Halabá, o kalunga ka Môngwa, ku ndundu ya Pixika bhu mbandu a milundu yala ku mbandu kutundila o dikumbi.
18 “Ngabhana-phe o kitendelesu kiki ku miji iyadi ni kaxaxi: ‘Jihova Nzambi yenu wa mibhana o jixi jiji ni mu jilundule. Bhukaxi kenu, o mayala oso ala ni nguzu anda disokejeka phala o ita, anda zawuka o ngiji ya Njolodá bhu pholo dya jiphange jenu akwa Izalayele. 19 O ahat’wenu ni tumbonga twenu ni jingombe jenu, (ngejiya kwila mwala ni jingombe javulu) éne ngo anda nangenena mu jimbanza ji nga mibhana. 20 Ene anda kala kwenyoko kate Jihova kyanda bhana o kutululuka ku jiphange jenu kala kya mibhana enu, anga atambula we o ixi yanda ku abhana Jihova Nzambi yenu, ku mbandu yamukwa ya Njolodá. Kyenyiki, mwanda vutuka kala muthu ku undundu wê u nga mibhana.’
21 “Mu kithangana kyenyokyo, ngabhana o kitendelesu kiki kwa Jozuwé: ‘Eye wamono ni mesu mé o ima yabhange Jihova Nzambi yé ku jisobha jiyadi jiji. Kyene we kyanda bhanga Jihova ku jisobha ja ifuxi yoso ji wanda luwa na-ju, mu jixi mu wanda bhitila. 22 Kanenu ku akwatela wôma, mukonda Jihova Nzambi yenu mwéne wa mu mibhângela bhu kididi.’
23 “Mu kithangana kyenyokyo, ngadyondela kwa Jihova, ngixi: 24 ‘‘Eye Ngana Jihova, Sukeku, selevende yé wamateka ku mulondekesa o kutena kwé ni lukwaku lwé lwa nguzu. Nzambi yebhi ku dyulu mba mu ixi ibhanga o ima ya madiwanu kala eye?’ 25 Nga kudyondo, ngehele kuzawuka ku mbandu yamukwa ya ngiji ya Njolodá ni ngimone o ixi yambote, o mbandu yiyi yambote ya milundu ni Libanu.’ 26 Maji Jihova waluwalele hanji kyavulu n’eme mukonda dyenwenu. Kyenyiki, mwene kangivu. Muveji dya kiki, Jihova wa ngambela: ‘Kwabhu kya! Kuzwele dingi o maka yá n’eme. 27 Banda ku thala dya mulundu wa Pixika, uyale kutundila o dikumbi, ku thunda, ku lwiji ni ku mbandu kufwila o dikumbi, umone we o ixi ni mesu mé mukonda kwanda zawuka o Njolodá. 28 Sola Jozuwé akale mutwameni wa mundu, muswinise, mukolokotese mukonda mwéne wanda zawuka kumoxi ni mundu. Mwéne we wanda ku abhangesa kulundula o ixi i wanda mona.’ 29 Yoso yiyi yabhiti kyoso kitwexile hanji mu honga yazukama ni Bete-peyole.
4 “Kindala, enu mu akwa Izalayele, ivwenu o jingonge ni itumu i ngi milonga kubelesela ni mukale ku mwenyu, mubokone mu ixi ya mu mibhana Jihova, o Nzambi ya jikuku jenu ni mu ilundule. 2 Kimubandekese kima ku izwelu i nga mu mitendelesa, kimukatule-ku we kima. Beleselenu o itumu ya Jihova Nzambi yenu i nga mu mibhana.
3 “Enu mwamono ni mesu menu yoso yabhange Jihova mu maka alungu ni Bahale dya Peole. O mayala oso bhukaxi kenu akayela Bahale dya Peole, Jihova Nzambi yenu wa abwikisa. 4 Maji enu mwadikwatenena kwa Jihova Nzambi yenu, kate lelu enu enyoso mwalenu hanji ku mwenyu. 5 Talesenu, nga milongo o jingonge ni itumu kala kya ngitendelesa Jihova Nzambi yami, phala mu ikumbidile mu ixi i mwanda tambula. 6 Mwatokala ku ikayela kyambote, mukonda mu kubhanga kiki mwanda londekesa o unjimu ni kutetuluka, bhu pholo ya athu anda kwivwa o jingonge jiji, ni kwamba: ‘O kifuxi kiki kyadikota, sé phata kyala ni unjimu, kyatetuluka.’ 7 Kala ki mwejiya, Jihova Nzambi yetu, wala n’etu, utukwatekesa mu ithangana yoso itusamba kwa mwene. Kifuxi kyebhi kyala ni nzambi yadifu kiki? 8 Kifuxi kyebhi kyadikota kyala ni jingonge jayuka ni itumu yasokela ni Ijila yoso yiyi i nga mu mitangela lelu?
9 “Alukenu phala kimujimbe o ima yoso i mwamono. Mu ilunda ku mixima, izuwa yoso ya mwenyu wenu. Mu ilonga we ku twana twenu ni ku alawul’enu. 10 Mu kizuwa ki mwexile ku Holebe bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu, Jihova wa ngambela: ‘Ngibhongolwele o mundu, evwe o izwelu yami, phala adilonge ku ngixila ku mwenyu wâ woso, mu ixi mwanda tunga, n’atene we kulonga o twana twâ.’
11 “Kyenyiki, enu mweza, énu mwemana ku mbandu a mulundu. Ku mulundu kwamoneka túbhya, o mulengu wexile mubanda ku dyulu. Kuma kwavundile, kwexile matuta ni kitombe kyadikota. 12 Jihova wamateka kuzwela n’enu mu kaxi ka túbhya. Enu mwevu o dízwi maji o wazwela kimwamumono, mwevu ngo o dízwi. 13 Mwene wa mitangela o kikutu kyê, kifwa, o Dikwinyi dya Itumu i mwatokala o kukumbidila.* Mukusuluka wa isoneka ku matadi ayadi. 14 Mu thembu yenyoyo, Jihova wa ngitendelesa ku milonga jingonge ni itumu phala mwende ni ku ibelesela kyoso ki mwanda bokona mu ixi i mwanda tambula.
15 “Kuma kimumono kima mu kizuwa kyazwela Jihova n’enu ku Holebe mu kaxi ka túbhya, dilangyenu mwene kyambote, 16 phala kimudikasanese, mu kudibhangela kiteka kyosonge, kabasa ukexilu u mukibhanga, mu kidifwanganu kya diyala mba kya muhatu, 17 mu kidifwanganu kya kyama kyoso-kyoso kyala mu ixi, kidifwanganu kyoso-kyoso kya njila ibhita bhulu, 18 kidifwanganu kyoso-kyoso kya kyama kihuhutila bhoxi, mba kidifwanganu kyoso-kyoso kya mbiji koxi a menya mu ngongo. 19 Kyoso ki mubhetula o mesu anga mumona o dikumbi, o mbeji ni jithéthembwa, kifwa, o kifuxi kyoso kya dyulu, kimwehele o mixima yenu ku mibhangesa ku kifukamena né ku kibheza. Jihova Nzambi yenu wa kibhana ku athu oso mu ngongo. 20 Maji Jihova wa misolo enu, yu wa mikatula ku Ijitu ku mwakexile mutala hadi* yavulu phala kukala mundu wê, kifwa, undundu wê, kala kimwala mu kizuwa kya lelu.
21 “Jihova wadizangala n’eme mukonda dyenu, yu wakanena kwila kingeji zawuka o ngiji ya Njolodá, né kubokona mu ixi yambote, o undundu wa mu mibhana Jihova Nzambi yenu. 22 Mukonda eme nganda fwila mu ixi yiyi, kinganda zawuka o ngiji ya Njolodá, maji enu mwanda izawuka ni kulundula o ixi yambote. 23 Mwatokala kudilanga phala kimujimbe o kikutu kyate Jihova Nzambi yenu n’enu. Kimudibhangele we kiteka kyosonge mu kidifwanganu kya kima kya mifidisa Jihova Nzambi yenu. 24 Mukonda Jihova Nzambi yenu wedi kala túbhya tubwikisa, mwene Nzambi ubhinga kwila athu a mubheza ni muxima watenena.
25 “Se mukala ni twana ni alawula anga mutunga mu thembu yavulu mu ixi ni mubhange kima kyayibha, mu kubhanga kiteka kyosonge kya kidifwanganu kyoso-kyoso, mu kubhanga ima yayibhila Jihova Nzambi yenu, anga mu muluwalesa, 26 oso ku dyulu ni mu ixi lelu akale jimbangi jami. Ngi mitangela ni kidi kyoso kwila, mwanda jimuka ni lusolo mu ixi i mwanda tambula, kyoso ki mwanda zawuka o ngiji ya Njolodá. Maji, kimwanda nangenena-mu thembu yavulu, anda mibwika. 27 Jihova wanda mimwangena mu jixi jengi. Mu jixi mwanda mimwangena Jihova, amoxi mudyenu éne ngo anda bhuluka. 28 Kwenyoko, mwanda bheza-ku jinzambi ajibhange ku athu, jinzambi ja mabaya ni ja matadi, kijitena kumona, kwivwa, kudya, né kwivwa dizumba.
29 “Se musota Jihova Nzambi yenu kwenyoko, anga mu kibhanga ni muxima wenu woso ni mwenyu wenu woso, sé phata mwanda musanga. 30 Kyoso kyanda kwila o divuwa dya mitula kya, ima yoso yiyi anga iza ku thandu dyenu, mwanda vutuka-phe kwa Jihova Nzambi yenu, mwanda kwivwa we o dízwi dyê. 31 Mukonda Jihova Nzambi yenu, Nzambi ya jihenda. Kanda myehelela, kanda mibwika, kanda jimba we o kikutu kyatele ni jikuku jenu.
32 “Kindala tokwesenu o ima yabhiti mu ukulu ande dya kithangana kyenu, tunde o kizuwa kyoso Nzambi kyabhange o muthu mu ngongo. Sotenu tunde kwamatekena o ngongo kate ku yasuku. O kwila kwabhitile kya kizulukutu kyadikota kala kiki? Mwevwile kya maka adifu kiki? 33 O kwila sayi kya kifuxi kyengi kyevu Nzambi kuzwela mu kaxi ka túbhya kala ki mwevu enu, anga kinangenena ku mwenyu? 34 O kwila Nzambi wakatwile kya kifuxi phala mwene mwaxaxi ka kifuxi kyamukwa kala kya mikatula enu? O kwila sayi nzambi yengi yabhangele ijimbwete, madiwanu, mabhebhu,* ita, ima ikwatesa wôma kala kya mibhangela Jihova Nzambi yenu kyoso kyamikatula ku Ijitu, bhu pholo yenu ni kutena kwa lukwaku lwê? 35 Énu amilondekesa o ima yiyi phala mwijiye kwila Jihova mwéne o Nzambi yakidi, séku Nzambi yengi kikale mwéne ngo. 36 Tunde ku dyulu mwene wa mibhangesa kwivwa o dízwi dyê phala ku mibazela. O mu ngongo wa mibhangesa kumona o túbhya twê twonene, enu mwevu o izwelu yê mu kaxi ka túbhya.
37 Kuma mwene wazolele kyavulu o jikuku jenu, yu wasolo o mbutu yâ, mwene wa mikatula ku Ijitu ni kutena kwê kwadikota. 38 Mwene wakaye bhu pholo dyenu ifuxi yamakota yexile ni nguzu yavulu enu ndenge, phala kumibhangesa kubokona mu ixi yê ni ku mibhana-yu kala undundu, kala kyamubhita lelu. 39 Lelu ejiyenu-kyu, bhakenu we ku mixima yenu kwila, Jihova mwéne o Nzambi yakidi ku dyulu ni mu ngongo. Séku Nzambi yengi. 40 Beleselenu o jingonge ni itumu yê i nga mu mitendelesa lelu, phala yoso i mibhite kyambote, enu ni twana twenu, ni mu nangenene mu mivu yavulu mu ixi yanda mibhana Jihova Nzambi yenu.”
41 Mu thembu yenyoyo, Mozé wasolo jimbanza jitatu ku mbandu ya Njolodá, kutundila o dikumbi. 42 Se muthu ujibha mukwa sé kukimesena, maji kamuzembele, watokala kulengela mu jimbanza jiji phala kubhulula o mwenyu wê. 43 O jimbanza jenyiji: Bezele, mu kikangalakata ku milundu phala akwa Lubene, Lamote, ku Ngiliyade phala akwa Ngade, Ngolane ku Basane phala akwa Manasa.
44 Kiki kyene o Kijila kyabhana Mozé ku mundu wa Izalayele. 45 Yiyi yene o itendelesu ni jingonge ni itumu yabhana Mozé ku akwa Izalayele kyoso kyatundu ku Ijitu, 46 mu mbandu ya ngiji ya Njolodá, mu honga yazukama ni Bete-peyole, mu ixi ya Sihone sobha ya akwa Mamodi watungile ku Hexebone, a mutolola kwa Mozé ni akwa Izalayele kyoso ene kyatundile ku Ijitu. 47 Atambula o ixi yâ ni ixi ya Hoke sobha ya Basane ni jisobha jiyadi ja akwa Mamodi akexile ku mbandu ya Njolodá, kutundila o dikumbi, 48 tunde ku Alowele yala ku mbandu ya honga ya Anone kate ku mulundu wa Silone, kifwa, Helemone, 49 ni Halabá yoso ku mbandu ya Njolodá, kutundila o dikumbi kate ku musanza wa Halabá* ku mbandu ya milundu ya Pixika.
5 Mukyenyiki, Mozé wongeka akwa Izalayele oso, yu wa ambela, wixi: “Enu mu akwa Izalayele, ivwenu o jingonge ni itumu i nganda mitangela lelu. Mwatokala ku ijiya kyambote ni ku ibelesela. 2 Jihova Nzambi yetu wate kikutu n’etu ku Holebe. 3 Jihova kate o kikutu kiki ni jikuku jetu, maji wakite n’etu, etu enyoso lelu twala hanji ku mwenyu. 4 Jihova wazwela n’enu pholo ni pholo ku mulundu, mu kaxi ka túbhya. 5 Mu kithangana kyenyokyo, eme ngemanene bhukaxi, Jihova kuku, enu koko, phala ku mitangela o maka a Jihova. Kuma mwexile ni wôma wa túbhya, kimubande ku mulundu. Mwene wambe:
6 “‘Éme Jihova Nzambi yenu wa mikatula ku Ijitu, o ixi ya ubhika.* 7 Kimubheze jinzambi jengi, kikale éme ngo.
8 “‘Kimudibhangele kiteka kyosonge, mba kidifwanganu kya kima kyala bhulu ku dyulu, mba bhoxi mu ixi, mba mu menya koxi a mavu. 9 Kanenu ku ifukamena né ku ibheza, mukonda eme ngi Jihova Nzambi yenu, ngi Nzambi ubhinga kwila, athu a mubheza ni muxima watenena, ngehela o twana, o alawula ni alulu a yó a ngizembe kutala hadi mukonda dya ituxi ya jitata jâ, 10 maji ngikwatela henda yakalelaku kate ku midi ya miji ya yó a ngizolo, abelesela o itumu yami.
11 “‘Kanenu kutumbula o dijina dya Jihova Nzambi yenu mu kingoho, mukonda Jihova wanda kastikala yó utumbula o dijina dyê mu kingoho.
12 “‘Lembalalenu kwila, o sábhalu kizuwa kikôla, kala kya mitendelesa Jihova Nzambi yenu. 13 Ikalakalu yenu yoso mu ibhanga mu izuwa isamanu. 14 Maji o kizuwa kya kasambwadi, sábhalu phala Jihova Nzambi yenu. Kana kubhanga kikalakalu kyoso-kyoso, kikale eye, mba mon’é wa diyala, mba mon’é wa muhatu, mba mubhik’é wa diyala mba wa muhatu, mba ngombe yé, mba jumendu yé, mba kibhaku kyoso-kyoso, mba mukwa ixi yengi, yó watungu mu jimbanza jenu, phala o mubhik’é wa diyala ni wa muhatu, atene we kunyoha kala eye. 15 Lembalalenu kwila mwakexile mu abhika mu ixi ya Ijitu ni kwila Jihova Nzambi yenu wa mikatula-ku ni kutena kwa lukwaku lwê. Kyene kyabhangesa Jihova Nzambi yenu ku mitumina kubhaka o kizuwa kya sábhalu.
16 “‘Xila tat’enu ni mam’enu, kala kya kutumina Jihova Nzambi yé, phala ukale ni mwenyu mu mivu yavulu, uzediwe* mu ixi ya mu kubhana Jihova Nzambi yé.
17 “‘Kana kujibha mukwenu.
18 “‘Kana kuta phanda.
19 “‘Kana kunyana.
20 “‘Se akwixana phala kubhana umbangi walungu ni mukwenu, kana kutanga makutu.
21 “‘O muhatu wa mukwenu kana ku mukwatela lwimbi. Kana kukala ni lwimbi lwa inzo ya mukwenu, mba dibhya dyê, mba mubhik’ê wa diyala, mba mubhik’ê wa muhatu, mba ngombe yê, mba jumendu yê, mba kima kyoso-kyoso kyatokala kwa mukwenu.’
22 “O itumu yiyi Jihova wa mitangela-yu enwenoso kyoso ki mwadyongekele bhu mbandu a mulundu. Mukaxi ka túbhya, ka dituta ni kitombe kyadikota, mwene watumbula o itumu yiyi ni dízwi dyaswina. Kabandekesa-ku kima. Mukusuluka wa isoneka ku matadi ayadi yu wa ngibhana-wu.
23 Mozé wambe dingi, wixi: “Maji kyoso ki mwevu o dízwi mukaxi ka kitombe, mu kithangana kyamoneka o túbhya ku mulundu, o atwameni oso a miji yenu ni tufunga twoso, a ngizukama. 24 Enu mwambe mwixi: ‘Jihova Nzambi yetu, wa tulondekesa o kubhenya kwê ni kutena kwê, étu twevu o dízwi dyê mukaxi ka túbhya. Lelu twamono kwila, Nzambi utena kuzwela ni muthu maji o muthu kafwe. 25 Kitumesena kufwa, mukonda atena ku tujikinisa ku túbhya tutu twadikota. Se tusuluka ni kwivwa o dízwi dya Jihova Nzambi yetu, twanda fwa mwene. 26 O kwila sayi muthu mu ngongo wevwile kya o dízwi dya Nzambi ya mwenyu kuzwela mukaxi ka túbhya kala ki twevu etu, anga ukale hanji ni mwenyu? 27 Zukama-ku ni wivwe yoso yanda zwela Jihova Nzambi yetu, éye wanda tulombolwela yoso yanda tutangela Jihova Nzambi yetu. Etu twanda kwivwa, twanda belesela yoso.’
28 “Mukyenyiki, Jihova wevu yoso i mwa ngitangela, Jihova yu wambe wixi: ‘Ngevu o izwelu ya kutangela o mundu yú. O kyazwela ene, kima kyambote. 29 Tamanu akexile ni muxima walenduka phala ku ngixila ni kubelesela o itumu yami yoso! Ejizediwa kikale ene, kikale o twana twâ, kate ku hádya ni hádya! 30 Ndé, wa ambela kiki: “Vutukenu mu jibalaka jenu.” 31 Maji eye uxala bhabha n’eme, nganda kutangela o itumu yoso, o jingonge ni ijila i watokala ku alonga, yatokala kubelesela ene mu ixi i nganda ku abhana phala ku ilundula.’ 32 Kindala-phe mwatokala mwaluka phala mubhange kala kya mitumina Jihova Nzambi yenu. Kimuditele ku kadilu, mba ku kyasu. 33 Mwatokala kwendela mu njila ya mitendelesa Jihova Nzambi yenu, phala muzediwe ni munangenene mu ixi i mwanda lundula.
6 “Yiyi yene o itumu, o jingonge ni ijila ya ngitendelesa ku milonga Jihova Nzambi yetu, ni mwende ni ku ibelesela kyoso ki mwanda bhixila mu ixi i mwanda lundula. 2 Jihova Nzambi yetu wabhange kiki phala mwende ni ku muxila ni mubelesele o jingonge joso ni itumu i nga mu mibhana enu, o twana twenu ni alawul’enu mu izuwa yoso ya mwenyu wenu phala mukale ni mwenyu mu mivu yavulu. 3 Ivwa Izalayele, ijila yiyi u ibelesela mwene, phala uzediwe ni usokoloke mu ixi i kunguluka lete ni wiki,* kala kya kukanena Jihova, Nzambi ya jikuku jé.
4 “Ivwa Izalayele: Jihova Nzambi yetu, mwéne ngo Jihova. 5 Zola Jihova Nzambi yé ni muxima wé woso, ni mwenyu wé woso, ni nguzu yé yoso. 6 O maka u nga mu kutendelesa mu kizuwa kya lelu, atokala kukala ku muxima wé, 7 an’é wa alonga kwa abhaka ni ku akumbidila, uzwela-nawu o maka enyá kyoso ki uxikama m’onzo yé, kyoso ki ukala mukwenda njila, kyoso ki uzeka ni kyoso ki ubalumuka. 8 Wa akutila ku lukwaku lwé ni ku dibhomo dyé kala kijimbwete.* 9 Wa asoneka ku mbandu ya thunda ya dibhitu dya inzo yé ni ku mabhitu a mbanza.
10 “Kyoso Jihova Nzambi yé kyanda kubhangesa kubokona mu ixi yakanena ku jikuku jé Mbalahamu, Izake ni Jakobo kwila weji kubhana-yu, ixi mwala jimbanza jamakota, jawabha, jiwakambe o kutunga, 11 ni jinzo jezala ni ima yoso yambote i wakambe o kukalakala, ixima ya menya i wakambe o kukanda, mividi ni midiva i wakambe o kukuna, eye anga udya ni wikuta, 12 udilanga phala kujimbe Jihova wa kukatula ku Ijitu, o ixi ya ubhika.* 13 Jihova Nzambi yé mwéne watokala ku muxila, mwéne watokala ku mubheza. O mu kuloka, watokala kulokela mu dijina dyê. 14 Kanenu kubheza jinzambi jengi, o jinzambi ja ifuxi ya mikondoloka. 15 Mukonda Jihova Nzambi yé, wala bhukaxi ké. Mwene Nzambi ubhinga kwila, athu a mubheza ni muxima watenena. Se ubheza jinzambi jengi, o njinda ya Jihova Nzambi yé, yanda kwiza ku thandu dyé. Mwene wanda kubwika mu ngongo.
16 “Jihova Nzambi yenu, kanenu ku mulola, kala ki mwa mulolele ku Masahe. 17 Mwatokala kubelesela ni muxima woso o itumu ya Jihova Nzambi yenu, o itendelesu yê ni jingonge jê jamibhana. 18 Bhanga o ima yafwama, yawabhela Jihova, phala uzediwe ku mwenyu ubokone mu ixi yambote ya kanena Jihova ku jikuku jé ni u ilundule, 19 mu kukaya o jinguma jé joso bhu pholo yé, kala kyakanena Jihova.
20 “Ku hádya, kyoso mon’é kyanda kwibhwidisa: ‘Ihi ilombolola o itendelesu, o jingonge ni ijila ya bhana Jihova Nzambi yetu?’ 21 U mutambwijila kiki: ‘Twexile tu abhika a Falawó ku Ijitu, maji Jihova watukatula ku Ijitu ni lukwaku lwa nguzu. 22 Etu twakimono ni mesu metu, kyoso Jihova kyabhange ijimbwete ni madiwanu onene abwikisa, ku Ijitu, kwa Falawó ni athu oso atokala ku dibhata dyê. 23 Watukatula kwenyoko, yu watubheka bhabha, phala kutubhana o ixi ya kanene ku jikuku jetu. 24 Jihova watutumina-phe kukumbidila o jingonge joso jiji ni kuxila Jihova Nzambi yetu, phala o mbote yetu ni tukale jinga ku mwenyu kala ki twala mu kizuwa kya lelu. 25 Se tubelesela kyambote o itumu yoso yiyi yatubhana Jihova Nzambi yetu, kala kyatutumu mwene, twanda mu sangulukisa.’
7 “Kyoso Jihova Nzambi yenu kyanda mibokwesa mu ixi i mwanda lundula, mwene wanda kaya o ifuxi yabeta dingi kota mu kuvula: O akwa Hiti, akwa Jidingaze, akwa Mamodi, akwa Kanana, akwa Mapelezi, akwa Mahivi ni akwa Jebuze, sambwadi dya ifuxi yabetakota mu kuvula ni mu nguzu enu ndenge. 2 Jihova Nzambi yenu, wanda bhakula o ifuxi yiyi bhu maku menu, enu mwanda itolola. Enu mwatokala mwene ku ibwikisa. Kanenu kuta-nawu kikutu, kanenu ku akwatela we henda. 3 Kimubhange-nawu undandu bhukaxi ka ukaza. An’enu a ahatu, ki mu abhane mukusakana ni an’â mala, kana kusola we o an’â ahatu phala kusakana ni an’enu a mala, 4 mukonda anda jimbidisa an’enu. Muveji dya ku ngibheza, an’enu anda bheza jinzambi jengi. O njinda ya Jihova-phe, yanda kwiza ku thandu dyenu, mwene wanda mibwikisa ni lusolo.
5 “Enu-phe mwatokala kubula o jikalatódyu jâ, o ididi yâ ya matadi ni jiphiladi* jâ ja kubheza.* O iteka yâ yosonge mu yoha we. 6 Mukonda enu mu mundu ukôla phala Jihova Nzambi yenu. Mu ifuxi yoso mu ngongo Jihova Nzambi yenu wa misolo enu phala mukale mu mundu wê.*
7 “Jihova wa mikwatela henda, wa misolo we. Ki mukonda dya kwila mwatúndu o ifuxi yoso mu kuvula, mukonda mwaxaxi ka ifuxi yoso énu dingi mwatolele. 8 Maji Jihova wa misolo mukonda wa mizolo. Kyenyiki, wa mikatula ku Ijitu ni kutena kwa lukwaku lwê, phala ku mibhulula* mu ixi ya ubhika* bhu lukwaku lwa* Falawó, sobha ya Ijitu. Jihova wabhange kiki phala kukumbidila o kikanenu kyabhangele ku jikuku jenu. 9 Enu mwejiya kyambote kwila, Jihova Nzambi yenu mwéne o Nzambi yakidi, o Nzambi ya fiyele, ukumbidila o kikutu kyê, ukwatela henda* kwa yó a muzolo, a belesela o itumu yê, kate ku midi ya miji. 10 Maji o yó a muzembe wanda kwa avutula phonzo, mu ku abwika. Kanda laleka kuvutula o phonzo kwa yó a muzembe, wanda ku avutwila-yu mwene. 11 Alukenu-phe, mubelesele o itumu, o jingonge ni ijila i nga mu mitendelesa mu kizuwa kya lelu.
12 “Se musuluka ni kubhana o matwí ku ijila yiyi, anga mu ibelesela, Jihova Nzambi yenu wanda kumbidila o kikutu ni kulondekesa o henda yakalelaku, yakanena ku jikuku jenu. 13 Mwene wanda mizola, wanda mibesowala ni ku misokolola. Wanda mibesowala mwene ni ana avulu,* ni jimbutu ja ixi yenu, ni kudya* kwavulu, ni vinyu ya ubhe, ni máji avulu, ni an’a jingombe, ni an’a jimbudi, mu ixi yanda mibhana kala kyakanena ku jikuku jenu. 14 Ku ifuxi yoso, énu dingi anda mibesowala. Bhukaxi kenu kibhwanda kala diyala, muhatu mba kibhaku kyanda kamba kuvwala. 15 Jihova wanda zubha o mauhaxi oso mwaxaxi kenu, o mauhaxi abhonzo u mwamono ku Ijitu. Maji, mwene wanda bheka o mauhaxi yá kwa yó oso a mizembe. 16 Mwatokala kubwika o ifuxi yoso yanda mibhakwila Jihova Nzambi yenu. Kimutokala* ku akwatela henda. Kanenu kubheza o jinzambi jâ, mukonda kiki kyeji kala mubhetu phala enu.
17 “Se ku mixima yenu mwamba kiki: ‘O ifuxi yiyi ya tutúndu mu kuvula. Kyebhi kitwanda tena ku ikaya?’ 18 Kanenu ku akwatela wôma. Mwatokala kulembalala yabhange Jihova Nzambi yenu kwa Falawó ni ku akwa Ijitu oso, 19 o kastiku kadikota ku mwamono ni mesu menu, o ijimbwete, o madiwanu, o kutena kwa lukwaku lwa Jihova Nzambi yenu, wa mikatula-ku. Kiki kyene kyanda bhanga Jihova Nzambi yenu ku ifuxi yoso i mwakwatela wôma. 20 Jihova Nzambi yenu wanda kwabhangesa kuluwala kyavulu.* Oso yó anda subhuka, a mudisweka mukonda dyenu, anda fwa. 21 Kimukale ni wôma mukonda dya ene, kuma Jihova Nzambi yenu wala n’enu, mwene Nzambi yonene, ukwatesa o wôma.
22 “Mu kidi, Jihova Nzambi yenu wanda kaya o ifuxi yiyi bhu pholo yenu bhofele-bhofele. Kanda myehela ku ibwikisa ni lusolo, phala o yama ya muxitu, ki idisokolole anga iza mu mikwama. 23 Jihova Nzambi wanda ibhakula bhu maku menu, wanda ijikinisa, kate kya ijima o mbutu. 24 Mwene wanda bhakula o jisobha jâ, bhu maku menu, enu mwanda ku abwika, o majina mâ kanda ku alembalala dingi. Séku muthu wanda tena kubhânga n’enu, kate ki mu abwika. 25 O iteka yosonge ya jinzambi jâ, mwatokala kuyoha mu túbhya. O phalata ni ulu ya iteka yâ ki mu ikwatele lwimbi, ki mu yambate, phala ki idibhange mubhetu phala enu. Mukonda kima kyayibha kinene phala Jihova Nzambi yenu. 26 Kimutokala kwambata mu jinzo jenu kima kyoso-kyoso kyazembe Nzambi, phala Nzambi kamibwike kumoxi ni ima yiyi. Mwatokala ku izemba ni muxima wenu woso, mukonda atokala ku ibwika.
8 “Mwatokala kudilanga phala mubelesele o itumu yoso i nga mu mibhana lelu ni mukale ku mwenyu, mudisokolole, mubokone mu ixi ya kanena Jihova ku jikuku jenu ni mu ilundule. 2 Lembalalenu kyebhi Jihova Nzambi yenu kyamyendesa, mu makwinyi awana a mivu yiyi mu kikangalakata. Wabhange kiki phala mu kale mu athu alenduka ni ku mitonginina,* phala kwijiya yexile ku mixima yenu, se mweji belesela o itumu yê mba kana. 3 Mwene wa milongo o kulenduka mu ku myehela ni nzala, yu wa midikila ni maná o kudya kumwakambele kwijiya, o jitata jenu ka kwijidile we ni mwijiye kwila, o muthu kene ngo ku mwenyu mukonda dya mbolo, maji mukonda dya maka moso matunda mu dikanu dya Jihova. 4 Mu makwinyi awana a mivu yiyi-phe, o izwatu yenu ki ikuka, o inama yenu ki ijimbi. 5 Enu mwejiya kyambote kwila, Jihova Nzambi yenu wexile mu mibazela kala o tata kyabazela mon’ê.
6 “Kyenyiki, beleselenu o itumu ya Jihova Nzambi yenu, mu kubhanga ituma mwene ni ku muxila. 7 Mukonda Jihova Nzambi yenu wa mu mibokwesa mu ixi yambote. Ixi mwala jifixi ni jihoto ja menya akunguluka mu jihonga ni ku mbandu ya milundu, 8 ixi mwala tiliku yavulu, sevada, mividi, mixi ya jifiku ni mixi ya jilomá. Ixi ya nzungule ya máji a midiva ni wiki, 9 ixi mwanda kala kudya kwavulu, kikwanda mikamba kima. Ixi mwala matadi ene mubhanga-nawu jifelu, o ku milundu yê mwanda katula-ku ngondo.
10 “Kyoso ki mwanda kwila mwadi, mwekuta, mwatokala kuximana Jihova Nzambi yenu mukonda dya ixi yambote ya mibhana. 11 Mudilanga phala kimujimbe Jihova Nzambi yenu mu kuxibhaka o itumu, o ijila ni jingonge jê ji nga mu mitendelesa lelu. 12 Kyoso ki mwanda kwila mwadi, mwekuta anga mutunga jinzo jambote ni mukala-mu, 13 o jingombe ni jimbudi jenu kyoso ki janda disokolola, o phalata ni ulu yenu anga idibandekesa ni mukale ni ima yavulu, 14 kimudizangeleke phala kimujimbe Jihova Nzambi yenu, wa mikatula mu Ijitu, o ixi ya ubhika,* 15 wa myendesa mu kikangalakata kyadikota kikwatesa o wôma, kyala ni jinyoka*, jimvwanga ni mavu akukuta akambe o menya. Mwene watundisa menya ku ditadi dyadikota phala enu, 16 yu wa midikila ni maná mu kikangalakata, o kudya kwa kambele kwijiya o jitata jenu, phala ku milonga o kulenduka ni ku mitonginina*, phala o mbote yenu ku hádya. 17 Se muxinganeka: ‘O kutena kwetu ni nguzu ya maku metu yene yatubhangesa kukala ni jimbote jiji,’ 18 lembalalenu kwila, Jihova Nzambi yenu, mwéne u mibhana o nguzu ya kukalakala phala kukala ni jimbote. Kala ki mwa mumona lelu, mwene wa mubhanga kiki phala ku kumbidila o kikutu kyatele ni jikuku jenu.
19 “Se kizuwa mu jimba Jihova Nzambi yenu, anga mubheza jinzambi jengi ni ku jifukamena, ngi midimuna lelu kwila, sé phata mwanda fwa mwene. 20 Se mukamba kubelesela o dízwi dya Jihova Nzambi yenu, mwanda fwa kala kyamufwa o ifuxi ya mubwika Jihova bhu pholo yenu.
9 “Ivwenu, enu mundu wa Izalayele: Lelu, mwa muzawuka o ngiji ya Njolodá phala kubokona mu ixi yiyi. Mwanda kaya o ifuxi ya mitúndu mu kuvula ni mu nguzu. O jimbanza jâ jonene jala ni ilumbu yabhixila kate ku dyulu.* 2 Enu mwejiya akwa Anake, kifuxi kya athu a nguzu, alebha. O athu ene muzwela: ‘Nanyi utena kutolola akwa Anake?’ 3 Mukyenyiki, ejiyenu-kyu kwila, lelu Jihova Nzambi yenu wanda mitwamenena. Mwene wedi kala túbhya tubwikisa. Mwene wanda ku atolola bhu pholo yenu ni mu akaye ni lusolo anga mu a abwika, kala kya mikanena Jihova.
4 “Kyoso Jihova Nzambi yenu kyanda ku akaya bhu pholo yenu, kimwambe mwixi: ‘Jihova watubheka mu ixi yiyi phala ku ilundula mukonda dya kuyuka kwetu.’ Mukidi, Jihova wamukaya o ifuxi yiyi bhu pholo yenu, mukonda dya ibhangelu yâ yayibha. 5 Ki mwa mulundula o ixi yiyi mukonda mu athu ayuka mba mu akwa kidi. Maji Jihova Nzambi yenu wamukaya o ifuxi yiyi bhu pholo yenu, mukonda dya ibhangelu yâ yayibha, ni kukumbidila o kizwelu kya Jihova kyakanena ku jikuku jenu Mbalahamu, Izake ni Jakobo. 6 Kyenyiki, ejiyenu-kyu kwila, Jihova Nzambi yenu kamumibhana o ixi yiyi yambote phala ku ilundula mukonda dya kuyuka kwenu, mukonda enu mu mundu wabhukumuka.*
7 “Lembalalenu we kwila enu mwaluwalesa kyavulu Jihova Nzambi yenu mu kikangalakata. Tunde o kizuwa ki mwatundu ku ixi ya Ijitu kate ki mwabhixila mu kididi kiki, enu mwabhukumukina Jihova. 8 Kate mwene ku Holebe, enu mwaluwalesa kyavulu Jihova. Jihova wa mikwatela njinda, yu wamesenene ku mibwika, 9 kyoso ki ngabande ku mulundu phala kutambula o matadi mwasoneka o izwelu ya kikutu kyate Jihova n’enu. Kwenyoko, ngabhange-ku makwinyi awana a izuwa ni makwinyi awana a usuku, ki ngadi mbolo, ki nganu menya. 10 Kyenyiki, Jihova wa ngibhana o matadi ayadi bhwa soneka ni mulembu wê. Ku matadi, asonekene-ku o izwelu yoso ya Jihova, yazwelele mu kaxi ka túbhya, ku mulundu mu kizuwa kyadyongeka o mundu. 11 Kyoso kyabhu o makwinyi awana a izuwa ni makwinyi awana a usuku, Jihova wa ngibhana o matadi ayadi mwasoneka o izwelu ya kikutu. 12 Jihova wa ngambela, wixi: ‘Tuluka ni lusolo, mukonda o mundu u wakatula ku ixi ya Ijitu wate kituxi kyadikota. O itumu yami a i bhukumukina kya, adibhangela kiteka kya felu.’ 13 Jihova wa ngambela, wixi: ‘Ngamono kwila, o mundu yú wabhukumuka mwene. 14 Kana ku ngifidisa ku abwika phala o majina mâ ka alembalale dingi mu ngongo. Maji eye-phe nganda kubhanga u kifuxi kyadikota kyala ni nguzu yavulu, ene ndenge.’
15 “Bhenhobho, ngatuluka ku mulundu mu kithangana kyamoneka o túbhya ku mulundu, o matadi ayadi mwasoneka o izwelu ya kikutu, exile bhu mak’wami. 16 Ki ngatalesa, ngamono kwila enu mwatele kituxi kwa Jihova Nzambi yenu! Mwabhangele kangombe ka felu. Mwabhukumukine o itumu ya Jihova ni lusolo. 17 Mukonda dya kiki, ngakwata o matadi ayadi, eme nga atakula bhoxi, ya abudika bhu pholo yenu. 18 Mukyenyiki, ngadyondela bhu pholo ya Jihova, kala ki ngabhangele kya ku dimatekenu, mu makwinyi awana a izuwa ni makwinyi awana a usuku. Kingadi mbolo, ki nganu menya mukonda dya ituxi i mwatele, mu kubhanga ima yayibhila Jihova, anga mu muluwalesa. 19 Ngexile ni wôma wavulu mukonda o njinda ya mikwatela Jihova ya dibandekesa yu wamesenene ku mibwika. Maji, Jihova wa ngivu we muveji yenyoyo.
20 “Jihova wexile ni njinda yavulu ya Alá, yu wamesenene o ku mubwika. Maji, eme ngadyondela kwa Nzambi mu kithangana kyenyokyo, phala Alá ka mubwike. 21 Ngakwata-phe o kiteka kya kangombe ki mwabhange, kya mibhangesa kuta kituxi, nga kite mu túbhya, ngakisasujula, eme nga kitutujula kate ki kyakituka fufuta. O fufuta nga itakula mu menya exile mutunda ku mulundu.
22 “Kikyene ngo, ku Tabelahe, ku Masahe ni ku Kibolote-batava, mwabhangesa we Jihova kukala ni njinda. 23 Kyoso Jihova kya mitumikisa ku Kadexi-balaneya, wixi: ‘Ndenu, lundulenu o ixi i nganda mibhana.’ Maji enu-phe kimwabelesela o kitendelesu kya Jihova Nzambi yenu, ki mwa muxikana, mwa mubhukumukina. 24 Tunde ki nga mijiya, enu mwene mubhukumukina Jihova.
25 “Kyenyiki, ngafukama bhu pholo ya Jihova mu makwinyi awana a izuwa ni makwinyi awana a usuku, mukonda Jihova wambele kwila weji mibwika. 26 Ngamateka kudyondela kwa Jihova, ngixi: ‘Ngana Jihova tata, u Suke-ku, kana kubwika o mundu wé. Ene a kutokala, wa abhulula ni kutena kwé, eye wa akatula ku Ijitu ni lukwaku lwa nguzu. 27 Lembalala o jiselevende jé Mbalahamu, Izake ni Jakobo. Kana kudikwatenena mu ima yayibha ya mubhanga o mundu yú, mu kubhukumuka kwâ ni mu ituxi yâ. 28 Se u abwika, o mundu wa ixi mu watukatula, wanda kwamba: “Jihova walembwa kwa ambata mu ixi ya akanena. Kuma wa azembe, wa akatula bhabha phala ku ajibhila mu kikangalakata.” 29 O mundu yú wa kutokala.* Eye wa akatula ku Ijitu ni kutena kwé kwadikota ni lukwaku lwé lwa swina.’
10 “Mu kithangana kyenyokyo, Jihova wa ngambela: ‘Batula matadi ayadi adifwangana ni adyanga. Bhanga we álaka ya mabaya anga wiza mudisanga n’eme ku mulundu. 2 Eme nganda soneka ku matadi o izwelu yakexile ku matadi adyanga u wabulu anga u atula mu álaka.’ 3 Kyenyiki, ngabhange álaka ya mabaya a muxi wa akasya, ngabatula matadi ayadi adifwangana ni a dyanga, éme ngabande ku mulundu ni matadi ayadi bhu maku. 4 Mukyenyiki, mwene wasoneka ku matadi o izwelu ya sonekene kya, o Dikwinyi dya Itumu* ya mitendelesele Jihova ku mulundu mukaxi ka túbhya, mu kizuwa kyadyongekele o mundu, Jihova yu wa ngibhana-wu. 5 Ngasakuka-phe, ngatuluka ku mulundu, eme ngatula o matadi mu álaka i ngabhangele, kala kya ngitendelesele Jihova. O matadi mwene hanji mwala.
6 “Mukusuluka, akwa Izalayele atundu ku Behelote Bene-Jakane, ya ayi ku Muselá. Alá wafwila kwenyoko ya a mufundu. O mon’ê Eliyazale wa mubhingana mu kikalakalu kya mukunji. 7 Atundu kwenyoko ya ayi ku Ngudinguda. Kyatundu ku Ngudinguda ayi ku Jotobata, ixi yala ni jifixi ja menya.
8 “Mu kithangana kyenyokyo, Jihova wasolo o mwiji wa Levi phala kwambata o álaka ya kikutu kya Jihova, kukala bhu pholo ya Jihova mu ku musidivila ni kubesowala o athu mu dijina dyê, kala kya mubhanga kate mu kizuwa kya lelu. 9 Kiki kyene kyabhangesa o mwiji wa Levi kukamba kutambula undundu sumbala o miji yamukwa yatambula. Jihova mwéne o undundu wâ, kala kyambele Jihova Nzambi yenu. 10 Eme-phe ngakexile ku mulundu kala muveji ya dyanga, mu makwinyi awana a izuwa ni makwinyi awana a usuku. Jihova wa ngivu we muveji yiyi. Kyenyiki, Jihova kamibwika. 11 Jihova-phe wa ngambela: ‘Disokejeke, utwamene o mundu, phala akukayele. Mukonda anda bokona mu ixi i nganda ku abhana, kala ki ngakanena ku jikuku jâ, n’a ilundule.’
12 “Énu mu akwa Izalayele! Ihi i mibhinga Jihova Nzambi yenu? Jihova wa mu mibhinga ngo kwila mu muxila, mwenda mu jinjila jê, mu muzola, mubheza Jihova Nzambi yenu ni muxima wenu woso ni mwenyu wenu woso, 13 mubelesela o itumu ni jingonge ja Jihova ji nga mu mitendelesa lelu, ni muzediwe. 14 O mawulu ni yoso yala-mu ni ixi we ni yoso yala-mu, yatokala kwa Jihova Nzambi yenu. 15 Maji kuma Jihova wazolo kyavulu o jikuku jenu, wa misolo enu mu mbutu yâ, bhukaxi ka ifuxi yoso. Lelu enu mwatokala kwa mwene. 16 Kindala, zelesenu o mixima yenu, kimubhukumuke dingi. 17 Mukonda Jihova Nzambi yenu, mwéne o Nzambi ya túndu o jinzambi joso,* mwene Ngana ya jingana, o Nzambi yadikota wala ni kutena, ukwatesa wôma, kalondekesa katombo ku athu, kaxikina we ku mudyodya. 18 O maka a mon’a kitungu* ni a mutudi mwene wa abatula ni kuyuka. Wazolo o mukwa ixi yengi, u mubhana kudya ni izwatu. 19 Mwatokala kuzola o mukwa ixi yengi, mukonda enu mwexile we mu akwa ixi yengi ku Ijitu.
20 “Mwatokala kuxila Jihova Nzambi yenu, mwatokala ku mubheza ni kudikwatenena kwa mwene. O mu kuloka, mwatokala muloka ngo mu dijina dyê. 21 Mwéne mwatokala ku muximana. Mwéne o Nzambi yenu, wabhange o ima yoso yiyi yonene ikwatesa wôma, i mwamono, phala o mbote yenu. 22 Kyoso jikuku jenu kya kulumukine ku Ijitu, exile ngo makwinyi asambwadi a athu. Kindala, Jihova Nzambi yenu wa misokolola kyavulu kala o jithéthembwa ku dyulu.
11 “Zolenu Jihova Nzambi yenu, beleselenu jinga o jingonge jê, o ijila yê ni itumu yê. 2 Ijiyenu-kyu kwila, lelu ngamuzwela n’enu mwejiya o ulongelu wa Jihova Nzambi yenu. Kingamuzwela ni an’enu akambe kwijiya ni kumona o ulongelu wa Nzambi yenu, o unene wê ni kutena kwa lukwaku lwê. 3 Ene kamono o ijimbwete ni madiwanu abhange mwene ku Ijitu, kwa Falawó sobha ya Ijitu, ni ku ixi yê yoso. 4 Ene kamono we yabhange mwene ku kifuxi kya akwa Ijitu, o jikabalu ni makalu a ita a Falawó, kyoso kyexile mu mikayela. Jihova wa jimi o mbutu yâ mu ku abobesa mu musanza wa Kalunga Kakusuka. 5 An’enu kamono ya mibhangela mwene mu kikangalakata kate ki mwabhixila bhu kididi kiki, 6 ni yabhange kwa Datane ni Abilamu, an’a Eliyaba mon’a Lubene. O mavu a jikuka bhu pholo ya akwa Izalayele, kiyadi kyâ a aminya kumoxi ni miji yâ, o jibalaka jâ, o athu ni ibhaku yoso ya atokalele. 7 O madiwanu oso onene abhange Jihova, mwa amono ni mesu enu.
8 “Beleselenu o itumu yoso i nga mu mibhana lelu ni mukale mu athu aswina, mubokone mu ixi ni mu ilundule. 9 Se mubhanga kiki, mwanda nangenena mivu yavulu mu ixi yakanena Jihova kubhana ku jikuku jenu ni ku mbutu yâ. Ixi i kunguluka lete ni wiki.
10 “O ixi i mwanda lundula, kiyadifu ni ixi ya Ijitu ku mwa tundu, yabhingile kwila, kyoso ki ukuna o mbutu, éye dingi utala o hadi ni ku itekela kala o jindombe* mu honga. 11 Maji o ixi i mwanda lundula, ixi yala ni milundu ni jihonga. Ixi kimukambe kunoka. 12 Jihova Nzambi yenu mwéne wa mulanga o ixi yiyi. O mesu a Jihova Nzambi yenu, ene mutalela o ixi yiyi tunde ku dimatekenu ndu ku disukilu dya muvu.
13 “Se mutumaka-phe o itumu i nga mu mitendelesa lelu, anga muzola Jihova Nzambi yenu, mu mubheza ni muxima wenu woso ni mwenyu wenu woso, 14 nganda bhangesa kunoka mvula mu ixi yenu mu thembu yatokala, o mvula ya dyanga ya kudinji ni mvula ya sukina-ku, ikungulula o musoke. Mwanda bhongolola o kudya kwenu,* o vinyu yenu ya ubhe ni máji menu. 15 Nganda sabhukisa yangu mu mikáwu yenu phala kudikila o ibhaku yenu. Enu mwanda kala ni kudya kwavulu. 16 Dilangyenu phala o mixima yenu ki idyanguke anga mubheza jinzambi jengi ni ku jifukamena. 17 Se mukibhanga, Jihova wanda mikwatela njinda. Mwene kanda mibhana mvula, o mavu kanda kwima o idima yê, mu ixi ya mu mibhana Jihova, mwanda jimuka-mu ni lusolo
18 “O izwelu yami yiyi bhakenu-yu ku mixima, mu ikumbidila ku mwenyu wenu, mu ikutila bhu lukwaku lwenu ni bhu mabhomo menu kala kijimbwete. 19 An’é wa alonga o maka enyá, uzwela-nawu o maka enyá kyoso ki uxikama monzo yé, kyoso ki ukala mukwenda njila, kyoso ki uzeka ni kyoso ki ubalumuka. 20 O maka yá wasoneka ku mbandu jiyadi ja mabhitu* a inzo yé, ni ku mabhitu* a mbanza, 21 phala enu ni an’enu mu nangenene mu mivu yavulu mu ixi yakanena Jihova ku jikuku jenu, kala kyala o dyulu ku thandu a ixi.
22 “Se mubelesela ni ufiyele woso o itumu yiyi i ngimibhana, anga mu ikumbidila, muzola Jihova Nzambi yenu, mwenda jinga mu jinjila jê ni kudikwatenena kwa mwene, 23 Jihova wanda kaya o ifuxi yoso yiyi bhu pholo yenu, enu mwanda tambula o ixi ya ifuxi yabetakota, ya mitúndu mu kuvula. 24 Ididi yoso i muditela, tunde mu kikangalakata kate ku Libanu, tunde ku ngiji ya Ewufalate kate ku musanza wa kalunga,* yanda mitokala. Bhabha bhwene bhwanda sukila o jimbambe ja ixi yenu. 25 Séku muthu wanda tena ku mitolola. Jihova Nzambi yenu wanda bhangesa o athu mu jixi joso mu mwanda bhitila ku mikwatela wôma, kala kya mikanena.
26 “Talenu, lelu nga mumibhana o ujitu wakusola. Enu mutena kusola ku mibesowala mba ku mibhubhidila. 27 Se mubelesela o itumu ya Jihova Nzambi yenu, i nga mu mitendelesa lelu, anda mibesowala. 28 Maji, se mukamba kubelesela o itumu ya Jihova Nzambi yenu, anga mubhambuka o njila i nga mu milondekesa lelu ni kubheza o jinzambi jimwakambe kwijiya, anda mibhubhidila.
29 “Kyoso Jihova Nzambi yenu kyanda mibheka mu ixi i mwanda lundula, mwatokala kubesowala o mundu ku mulundu wa Ngedizine, ni kubhubhidila o mundu ku mulundu wa Ebalo. 30 O milundu yiyi yala kusambwa dya Njolodá, ku mbandu ku fwila o dikumbi, mu ixi ya akwa Kanana atungu ku Halabá bhu mbandu ya Jidingale, bhwa zukama ni mixi yonene ya Molé. 31 Mukonda mwanda zawuka o ngiji ya Njolodá phala kubokona mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu phala ku ilundula. Kyoso kimwanda ilundula anga mutunga-mu, 32 alukenu-phe, phala ki mu bhukumukine o jingonge ni ijila i nga mu mibhana lelu.
12 “Jiji jene o jingonge ni ijila i mwatokala kwaluka ni ku ibelesela mu izuwa yoso ya mwenyu wenu i mwanda kala mu ixi yanda mibhana Jihova Nzambi ya jikuku jenu kala undundu. 2 Kyoso ki mwanda kaya o ifuxi, bulenu o ididi yoso mwakexile mubhezela o jinzambi jâ. Kikale ku milundu yadileka, kikale ku tumilundu, kikale bhoxi dya muxi woso-woso wazande. 3 Mwatokala kubula o jikalatódyu jâ ni ididi yâ ya kubhezela, ya matadi. O matala mâ a mixi bhwene mubhezela* mwa oha. Mubula o iteka ya jinzambi jâ, phala o majina a jinzambi jâ ka alembalale dingi mu kididi kyenyokyo.
4 “Maji, enu-phe kikyene ki mwatokala kubheza Jihova Nzambi yenu. 5 Mukiki-phe, phala kubheza Jihova Nzambi yenu mwatokala kuya bhu kididi kyanda sola mwene bhukaxi ka miji yenu, phala kufumanesa o dijina dyê.* Bhwene bhu muya jinga. 6 Kwene ku mwatokala kwambata o jisata jenu jakwoha, o jisata jenu ja mukwa, o jimbandu jenu ja kakwinyi ni kima kyoso-kyoso ki mumesena kubhana, o jisata jenu phala ku kumbidila kikanenu, o jisata ji mubhakula mu vondadi yenu ni ku ibhaku yenu yoso adyanga ku ivwala, kikale ku jingombe ni ku jimbudi. 7 Enu ni yó atokala ku mabhata menu, mwatokala kudya o jisata jenu bhenyobho bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu, ni kukemba ni yoso i mwanda bhanga, mukonda Jihova Nzambi yenu wanda mibesowala.
8 “Kimubhange kala ki twa mubhanga lelu bhabha. Kala muthu wa mubhanga kya muwabhela ku mesu mê, 9 mukonda kimubokona luwa mu kididi kya kunyoha, o ixi yanda mibhana Jihova Nzambi yenu. 10 Kyoso ki mwanda zawuka o ngiji ya Njolodá anga mutunga mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu phala ku ilundula, sé phata mwene wanda milanga ku jinguma jenu joso ja mikondoloka. Enu mwanda tunga ni kukondama. 11 Jihova Nzambi yenu wanda sola kididi phala kufumanesa-mu o dijina dyê. Bhwene bhu mwanda kwambata o ima i nga mu mitendelesa, kala: O jisata jenu ja kwoha ni jisata jenu jamukwa, o jimbandu jenu ja kakwinyi ni kima kyoso-kyoso ki mumesena kubhana ni jisata jenu phala ku kumbidila kikanenu ki mubhanga kwa Jihova. 12 Mwanda sanguluka bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu. Kikale enu, ni an’enu a mala ni an’enu a ahatu ni abhik’enu a mala ni abhik’enu a ahatu ni Jilevita jala mu jimbanza jenu, mukonda ene katambula undundu bhukaxi kenu. 13 Alukenu! Kimubhakule o jisata jenu ja kwoha mu kididi kyoso-kyoso ki musanga. 14 Mwatokala kubhakula ngo o jisata jenu ja kwoha bhu kididi kyanda sola Jihova bhu mbambe ya mwiji umoxi bhukaxi kenu, bhwene bhu mwatokala kubhanga yoso i nganda mu mitumina.
15 “Kyoso ki mumesena kujibha kibhaku phala kudya, mutena ku kibhanga mu mbanza yoso-yoso i mukala ni kudya o xitu, mukonda dibesá dya mibhana Jihova Nzambi yenu. Kikale o muthu wakasana mba yó wakambe o kukasana, utena ku idya kala ki mweji dya o xitu ya mbambi mba ya ngulungu. 16 Maji kanenu kudya o manyinga. Mwatokala ku azunzumwina bhoxi kala menya. 17 Mu jimbanza jenu, kanda myehela kudila-mu o mbandu ya kakwinyi ya kudya kwenu ni ya vinyu ya ubhe ni ya máji ni ibhaku yenu yoso adyanga ku ivwala, kikale ku jingombe ni ku jimbudi, o jisata phala ku kumbidila kikanenu ki mwabhange ni jisata ja kubhakula mu vondadi yenu ni kima kyoso-kyoso ki mumesena kubhana. 18 Mwanda idila bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu bhu kididi kyanda sola Jihova Nzambi yenu. Enu ni an’enu a mala ni an’enu a ahatu ni abhik’enu a mala ni abhik’enu a ahatu ni Jilevita ala mu jimbanza jenu. Mwanda sanguluka bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu ni yoso i mwanda bhanga. 19 Kyoso ki mwanda tunga mu ixi yenu, mwatokala kudilanga phala kimubhane dikunda anga mufula kudikila o Jilevita.
20 “Kyoso Jihova Nzambi yenu kyanda bandekesa o mbambe ya ixi yenu kala kya mikanena, enu anga mumesena kudya xitu mu kwamba: ‘Twamesena kudya xitu,’ mwanda tena kudya xitu ithangana yoso i mumesena. 21 Se o kididi kyanda sola Jihova Nzambi yenu phala kufumanesa o dijina dyê kikala dikanga, o jingombe mba jimbudi jimwanda jibha kala ki nga mitendelesa, xitu mwatokala ku idila mu jimbanza jenu ithangana yoso i mumesena. 22 Mutena ku idya kala ki mweji dya o xitu ya mbambi ni ya ngulungu. O muthu wakasana ni yó kakasana atena ku idya. 23 Ejiyenu kyambote kwila, kimutokala kudya o manyinga. Mukonda o manyinga éne o mwenyu. Kanenu kudya o mwenyu* kumoxi ni xitu. 24 Kanenu kudya o manyinga. Mwatokala ku azunzumwina bhoxi kala menya. 25 Se mubelesela, mwanda bhanga o ima yafwama ku mesu a Jihova. Mukiki, mwanda zediwa, kikale enu ni an’enu. 26 Kyoso ki mwandaya bhu kididi kyanda sola Jihova, mwatokala kwambata ngo o ima yenu ikôla ni jisata jenu phala ku kumbidila kikanenu. 27 Kwene ku mwanda bhakula o jisata jenu ja kwoha, o xitu ni manyinga, ku kalatódyu ka Jihova Nzambi yenu. O manyinga a jisata jenu mwatokala ku azunzumwina bhoxi bhwala o kalatódyu ka Jihova Nzambi yenu. Maji o xitu mutena ku idya.
28 “Mwatokala kwaluka ni kubelesela o izwelu yoso yiyi i nga mitendelesa, phala muzediwe, kikale eye ni twana twê kate ku hádya ni hádya. Mukonda mu kubhanga kiki, mwa mubhanga o ima yafwama ku mesu a Jihova Nzambi yenu.
29 “Kyoso Jihova Nzambi yenu kyanda bwika o ifuxi i mwanda kaya, enu mwanda tunga mu ixi yâ. 30 Maji kyoso Nzambi kyanda ku abwika bhu pholo yenu, mwatokala kudilanga phala kimukayele o phangu yâ. Kanenu kwibhula yalungu ni jinzambi jâ, mwixi: ‘O ifuxi yiyi yexile mubheza kyebhi o jinzambi jâ? Etu wetu kyene ki twanda bhanga.’ 31 Kanenu kubheza Jihova Nzambi yenu mu ukexilu yú, mukonda mu kubheza o jinzambi jâ ene abhange o ima yoso yayibha yazembe Jihova. Kate ni twana twâ twa mala ni twa ahatu ene mutwoha mu túbhya phala ku tusatela ku jinzambi jâ. 32 Mwatokala kwaluka ni kubelesela o izwelu i nga mu mitendelesa. Kanenu kubandekesa-ku mba kukatula-ku kima.
13 “Se bhukaxi kenu bhu moneka polofeta mba mukwa kuzambula bhukaxi ka jinzoji, anga ubhanga ijimbwete mba madiwanu, he u mitangela kima kyanda bhita ku hádya, 2 o ijimbwete mba madiwanu a mitangela a bhita mwene, anga u myambela: ‘Tubheze jinzambi jengi’, jinzambi jimwakambe o kwijiya, 3 kanenu kwivwa o polofeta yiyi mba o mukwa kuzambula bhukaxi ka jinzoji, kuma Jihova Nzambi yenu, wa mu milola* phala kwijiya se enu mwazolo Jihova Nzambi yenu ni muxima wenu woso ni mwenyu wenu woso. 4 Jihova Nzambi yenu, mwéne mwatokala ku mubheza ni ku muxila. Mwatokala kwivwa o dízwi dyê ni kubelesela o itumu yé. Mwatokala we kudikwatenena kwa mwene. 5 Maji o polofeta yoyo mba o mukwa kuzambula bhukaxi ka jinzoji, atokala ku mubalakala o kufwa, mukonda wa miswinisa kubhukumukina Jihova Nzambi yenu, wa mikatula ku Ijitu mu mwexile mu abhika.* Mwene wa mu mikatula mu njila ya mitumu kwendela-mu Jihova Nzambi yenu. Mwatokala kuzubha o kuyibha mwaxaxi kenu.
6 “Se phang’yé, mon’a mam’enu mba mon’é wa diyala mba wa muhatu, mba muhat’wé wa kazola, mba kamba dyé dya kazola, dikuswinisa mu kafwetele, wixi: ‘Tuye mubheza jinzambi jengi’, eye jene kujijiya, né o jikuku jé ka jijidile we, 7 jinzambi ja ifuxi ya mikondoloka, kikale o ifuxi ya mizukama mba ya mikala dikanga, tunde kwatundu o ngongo kate ku yasuku, 8 kanenu ku muxikina, kanenu ku mwivwa, kanenu ku mukwatela henda, kanenu ku musweka. 9 Muveji dya kiki, mwatokala mwene ku mujibha. Éye mwene watokala ku dyanga ku mutakula o matadi phala ku mujibha, o mundu woso wanda kukayela mu ku mububa ni matadi. 10 Mwatokala ku mububa ni matadi kate kyanda fwa, mukonda wasoto ku midyangula phala kimubheze Jihova Nzambi yenu, wa mikatula ku Ijitu, o ixi ya ubhika. 11 Akwa Izalayele oso anda kwivwa-phe o maka yá, anda kala ni wôma. Nuka dingi anda bhanga kima kyoso-kyoso kyayibha kala kiki bhukaxi kenu.
12 “Se mu jimbanza janda mibhana Jihova Nzambi yenu phala kutunga-mu, mu mbanza imoxi mwivwa-mu kwila: 13 ‘Bhukaxi kenu mwamoneka mayala ayibha phala kudyangula o athu atungu mu jimbanza jenu, mu kwamba: “Tuyenu mubheza jinzambi jengi,” jinzambi jimwakambe o kwijiya,’ 14 mwatokala kutokwesa o maka, mu atokwesa mwene kyambote. Se mu mona kwila kidi mwene, abhange o kima kiki kyayibha bhukaxi kenu, 15 Mwatokala kujibha ni xibhata oso atungu mu mbanza yenyoyo sé kufula. Mwatokala kubwika o mbanza, o athu, o ibhaku ni ima yoso yala-mu. 16 Mukyenyiki, o ima yoso i mwatambula mwatokala ku ibheka bhu kididi bhu bhita athu avulu ni kubwika o mbanza ni túbhya. O ima i mwatambula, yanda kala sata yatenena phala Jihova Nzambi yenu. O mbanza yanda kituka kiphulungunzu, kate ku hádya ni hádya. Kanda itungulula dingi. 17 Ku ima yosole phala ku ibwika, kimukatule-ku kima, phala o njinda ya Jihova ibhwe n’a mikwatele henda, n’a misokolole kala kyakanena ku jikuku jenu. 18 Mukonda mwatokala kubelesela Jihova Nzambi yenu, mu kukumbidila o itumu yoso i nga mu mitendelesa lelu, mu kubhanga o ima yawabha ku mesu a Jihova Nzambi yenu.
14 “Enu mu an’a Jihova, mwene Nzambi yenu. Kanenu kusema jiphoko ku mikutu yenu mba kubhuta o mikasu, mukonda dya muthu wafu. 2 Enu mu mundu ukôla phala Jihova Nzambi yenu, Jihova wa misolo phala mukale mu mundu wê* mwaxaxi ka ifuxi yoso mu ngongo.
3 “Kimudye kima kyakasana. 4 Yiyi yene o yama ni ibhaku i mutena o kudya: O ngombe, o mbudi, o hombo, 5 o ngulungu, o kasexi, o mbambi, o hombo ya milundu, o muhanda, o mbudi ya mukáwu ni mbudi ya milundu. 6 Yama yoso yala ni ikoto ya diwane mu kaxi, kikoto kimoxi anga kidiwanuna mu luyadi, yene mu kwandulula,* mutena ku idya. 7 Maji kanenu kudya o yama yene mu kwandulula mba yala ni ikoto ya diwanuna kala o kamelu, o dibhulu dya yangu ni sele.* Mukonda yama yiyi yene mukwandulula maji ikoto yâ kiyadiwanuna. Yama yiyi yakasana phala enu. 8 Ni ngulu we, mukonda yala ni ikoto ya diwanuna, maji kiyene mu kwandulula. Kima kyakasana phala enu. Kanenu kudya o xitu ya yama mba ya ibhaku yiyi, kanenu we kukwata ku imbi ya yama yiyi.
9 “Yoso yala mu menya imutena o kudya yenyiyi: Yoso yala ni ibhebhe ni ibalabala.* 10 Kimudye mbiji yakambe ibhebhe mba ibalabala. Ima yakasana phala enu.
11 “Njila yoso-yoso yakambe o kukasana mutena ku idya. 12 Maji kimutokala kudya o jinjila jiji: O holokoko, o holokoko idya o jimbiji, o kimbânze kyaxikatela, 13 o kikwambi, o kikwambi kyaxikatela, ni ikwambi yoso ya idifwa ya mukwa, 14 o ilombelombe ya idifwa yoso, 15 o kihendembumba,* o kizunzu, o mukuku ni tuháwula twa idifwa yoso, 16 ni kahômbo, ni kizunzu kyofele, ni kitate, 17 ni kahumba ni kimbânze, ni kilombelombe kya musanza, 18 o nyange, o matúwa a idifwa yoso, o kaluwiwi ni díma. 19 Tu ibamba twoso tutuka ni twendela bhoxi, ima yakasana we phala enu. Kimutokala ku tudya. 20 Maji njila yoso-yoso kiyakasana, mutena ku idya.
21 “Kimudye kibhaku mba kyama kya difwila. Mutena kukibhana ku mukwa ixi yengi watungu mu jimbanza jenu. Mwene utena ku idya mba mutena ku isumbisa ku mukwa ixi yengi. Mukonda enu mu mundu ukôla phala Jihova Nzambi yenu.
“Kana kulamba o mon’a hombo ni lete ya many’â.
22 “Ku idima yoso ya mabhya menu, mwatokala kubhaka-ku mbandu ya kakwinyi, muvu ni muvu. 23 Mwanda dya o mbandu ya kakwinyi ya kudya kwenu, ni vinyu yenu ya ubhe, o máji m’enu ni ibhaku yenu yoso adyanga ku ivwala, kikale ku jimbudi ni ku jihombo jenu ni ku jingombe jenu. Mwanda idya bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu, bhu kididi kyanda sola mwene phala kufumanesa-mu o dijina dyê. Mu kubhanga kiki, mwanda dilonga kuxila Jihova Nzambi yenu, kate ku hádya ni hádya.
24 “Maji se o njila ilebha kyavulu, kimutena kwambata o imbamba yoso yiyi mu kididi kyanda sola Jihova Nzambi yenu phala kufumanesa-mu o dijina Dyê, mukonda o kididi kyala dikanga dyavulu, (kuma Jihova Nzambi yenu wanda mibesowala), 25 mutena-phe ku isumbisa. Ki mwanda kwila mwa isumbisa, o kitadi muya-nakyu bhu kididi kyanda sola Jihova Nzambi yenu. 26 O kitadi mutena kusumba-nakyu yoso i mwamesena: Jingombe, jimbudi, jihombo, vinyu, ni mauholwa a kamukwa ni yoso i mwandala. Ima yiyi mwanda ku idila bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu, enu mwanda sanguluka kumoxi ni akwa dibhata dyenu. 27 Kanenu kulanduka o Jilevita jala mu jimbanza jenu, anga mufula kwadikila, mukonda ene katambula undundu kumoxi n’enu.
28 “Kudisukilu dya mivu itatu, mwatokala mubheka o mbandu ya kakwinyi ya idima yenu i mwabhongolola ku muvu wa katatu. Mu itula mu jimbanza jenu. 29 Kyenyiki, o Jilevita katambula undundu kumoxi n’enu, o akwa ixi yengi, o an’a itungu* ni atudi ala mu jimbanza jenu, anda kwiza anda dya kate kyanda kwikuta, phala Jihova Nzambi yenu a mibesowale mu yoso i mwanda bhanga.
15 “Ku disukilu dya sambwadi dya mivu, watokala kuloloka phang’yé mukwa Izalayele wa kudi dikongo. 2 Kyanda bhita kiki: O muthu a mudi o dikongo wanda loloka phang’yê wadi o dikongo. Katokala ku kobhalala dingi o dikongo kwa phang’yê mba ku muzukami wé, mukonda Jihova wanda tuma kubhana ngolokela ya kuloloka o makongo. 3 Se mukwa ixi yengi, mutena ku mukobhalala. Maji se phang’yé, kana dingi ku mukobhalala. 4 Mwaxaxi ka Izalayele, kibhukale muthu ukala ngadyama, mukonda Jihova wanda kubesowala mu ixi yanda kubhana Jihova Nzambi yé kala undundu, 5 kabasa wabelesela o dízwi dya Jihova Nzambi yé ni ufiyele woso, anga mutumaka o itumu yoso yiyi i nga mu mibhana lelu. 6 Mukonda Jihova Nzambi yé, wanda kubesowala kala kya kukanena. Eye wanda sobhesa kitadi ku ifuxi yavulu maji enu kimwanda bhinga kusobha kitadi. Mwanda tumina ifuxi yavulu, maji ene kanda mitumina.
7 “Se kukala ngadyama, ku jiphange jé mu ixi ya mu kubhana Jihova Nzambi yé, mu jimbanza jé, kana kukolesa o muxima wé, mba ku mu kotekela o lukwaku. 8 Maji watokala ku mubhana ni muxima woso, watokala ku musobhesa yoso yabhindamena mba ya mukambe. 9 Watokala kudilanga phala ki ukale ni kibanzelu kiki kyayibha ku mixima wé: ‘O muvu wa kasambwadi, o muvu wa kuloloka o makongo, wazukama.’ Mukonda dya kiki ukamba kukwatela henda kwa phang’yé wala ngadyama, anga ukamba ku mubhana kima. Se mwene uditenda kwa Jihova, kyanda kala kituxi kyé. 10 Watokala ku mubhana ni muxima woso, kana ku mubhana ni kuluwala. Se ubhanga kiki, Jihova Nzambi yé, wanda besowala o ikalakalu yé ni yoso i ubhanga. 11 Mu ixi yiyi, mwanda kala jinga ni jingadyama. Kyene kya mu ngibhangesa ku kutendelesa kwila: ‘Phang’yé wabhindama, o ngadyama wala mu ixi yenu, watokala ku mubhana ni henda yoso.’
12 “Se a kusumbisa diyala mba muhatu mukwa Hebelewu kala mubhika, anga u kusidivila mu mivu isamanu, mu muvu wa kasambwadi watokala ku mubhana ufôlo. 13 Kyoso ki wanda mubhana o ufôlo, ki u mwehele kuya ni maku ahatu. 14 Ni henda yoso, watokala ku mubhana ibhaku, kudya, máji ni vinyu. Watokala u mubhana kala kyasokela ni dibesá dya kubhana Jihova Nzambi yé. 15 Lembalala kwila, eye we wexile u mubhika ku ixi ya Ijitu, o Jihova Nzambi yé mwéne wa kubhulula. Kyene ki nga mu kubhanena o kitendelesu kiki lelu.
16 “Maji se mwene u kwambela, wixi: ‘Kingamesena kuya!’ mukonda wakuzolo, wazolo we yó atokala ku dibhata dyé, anga udivwa kyambote mu kukala n’eye, 17 kyenyiki, wiza-nê bhu mwelu anga u mukubula o dítwi ni nguya,* mwene wanda kala kya mubhik’é ku mwenyu wê woso. Kyene we ki watokala kubhanga ni mubhik’é wa muhatu. 18 Kyoso ki wanda mubhana o ufôlo, mwene anga u kuxisa, kudivwe kyayibha. Mukonda, mwene wakufutu luyadi mu mivu isamanu yoso yiyi ya kukalakalela, se u musokesa ni mukalakadi abakana ku mufuta. Jihova Nzambi yé wa kubesowala mu yoso i wabhange.
19 “Eye watokala kubhakula kwa Jihova Nzambi yé, o jindumbe joso ja dyanga o kuvwala ku jingombe jé ni ku jimbudi. O ana adyanga a jingombe kana ku ata mu kikalakalu. Kubhute we o ndemba ya ana adyanga a jimbudi jé. 20 Eye ni yó atokala kudibhata dyé, mwatokala ku idila bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu muvu ni muvu, bhu kididi kyanda sola Jihova. 21 Maji se inemana mba ifwa o mesu mba ikala ni unema woso-woso, kanenu ku isatela Jihova Nzambi yenu. 22 Mutena ku idila mu jimbanza jenu. Kikale o muthu wakasana mba yó wakambe o kukasana, utena kudya o ibhaku yiyi, kala kyeji dya o xitu ya kasexi mba ya ngulungu. 23 Maji kanenu kudya o manyinga. Mwatokala ku azunzumwina bhoxi kala menya.
16 “Lembalalenu o mbeji ya Abibe,* mubhange jinga o fesa ya Phasu phala Jihova Nzambi yenu, mukonda Jihova Nzambi yenu wa mikatula ku Ijitu, mu mbeji ya Abibe. 2 Ku jimbudi ni ku jihombo jenu ni jingombe jenu, mwatokala kukatula-ku ni mu ibhakule kala sata ya Phasu kwa Jihova Nzambi yenu, mu kididi kyanda sola Jihova phala kufumanesa-mu o dijina dyê. 3 Kimutokala kudya kima kyala ni felemendu kumoxi ni xitu ya sata. Mwatokala kudya jimbolo jakambe o felemendu mu sambwadi dya izuwa ni kulembalala o hadi i mwatale, mukonda mwatundu mu ixi ya Ijitu ni lusolo. Mubhanga kiki ku mwenyu wenu woso, phala kulembalala o kizuwa ki mwatundu ku ixi ya Ijitu. 4 Mu sambwadi dya izuwa yiyi, mu jimbamza jenu joso kimukale felemendu. Ku xitu ya kibhaku ki mwanda bhakula mu kizuwa kya dyanga mu ngoloxi, kikusubhuke phala o kizuwa kyakayela. 5 Kanda myehela kubhakula sata ya Phasu mu mbanza yoso-yoso i mwanda mesena, ku jimbanza ja mu mibhana Jihova Nzambi yenu, 6 kikale ngo mu kididi kyanda sola Jihova Nzambi yenu phala kufumanesa-mu o dijina dyê. Mwatokala kubhakula o sata ya Phasu mu ngoloxi, kyoso kifwa o dikumbi, kala kyabhiti mu kizuwa ki mwatundu ku ixi ya Ijitu. 7 Mwatokala kulamba o xitu ya sata ni ku idya mu kididi kyanda sola Jihova Nzambi yenu. O ki kúkya mu kamene, mutena kuvutuka mu jibalaka jenu. 8 Mwatokala kudya jimbolo jakambe o felemendu mu izuwa isamanu, o mu kizuwa kya kasambwadi kwanda kala kyônge kyakatunda phala Jihova Nzambi yenu. Kimutokala kubhanga kikalakalu kyoso-kyoso.
9 “Mwatokala kukondala sambwadi dya jisemana. Mumateka kukondala o sambwadi dya jisemana, kyoso ki mwanda mateka kubhongolola o idima ku mabhya. 10 Kyenyiki, mwatokala kubhanga Fesa ya Jisemana phala Jihova Nzambi yenu, mu kubheka sata ya kubhakula mu vondadi yenu, i mwanda bhana kala kyasoko o dibesá dyanda mibhana Jihova Nzambi yenu. 11 Mwatokala kusanguluka bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu, mu kididi kyanda sola Jihova Nzambi yenu phala kufumanesa-mu o dijina dyê, kikale eye, o mon’é wa diyala ni wa muhatu, o mubhik’é wa diyala ni wa muhatu, o Jilevita jala mu jimbanza jenu, o akwa ixi yengi, o an’a itungu* ni atudi ala bhukaxi kenu. 12 Lembalalenu kwila, mwexile mu abhika ku Ijitu. Beleselenu o jingonge jiji, mu jikumbidila.
13 “Mwatokala kubhanga o Fesa ya Jibalaka mu sambwadi dya izuwa, kyoso ki mwanda bhongolola o idima mu ididi yenu ya kubhyatela ni mu ididi ya kukamena o máji ni vinyu. 14 Sangulukenu mu kithangana kya fesa yenu, enu, o an’enu a mala ni a ahatu, o abhik’enu a mala ni a ahatu, o Jilevita, o akwa ixi yengi, o an’a itungu ni atudi ala mu jimbanza jenu. Mwanda bhanga fesa phala Jihova Nzambi yenu mu sambwadi dya izuwa. 15 Mwanda bhanga fesa phala Jihova Nzambi yenu mu sambwadi dya izuwa, bhu kididi kyanda sola Jihova, mukonda Jihova Nzambi yenu wanda besowala o ikalakalu yenu yoso ya kubhongolola ni yoso i mwanda bhanga. Mwanda sanguluka kyavulu.
16 “Mayala oso atokala kudilondekesa bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu, mu kididi kyanda sola mwene, lutatu ku muvu, kifwa mu Fesa ya Jimbolo Jakambe o Felemendu, mu Fesa ya Jisemana ni mu Fesa ya Jibalaka. Séku muthu watokala kudilondekesa bhu pholo ya Jihova ni maku a hatu. 17 O ujitu wanda bheka o muthu, watokala usoka ni dibesá dyanda mubhana Jihova Nzambi yenu.
18 “Kala mwiji mu jimbanza joso janda mibhana Jihova Nzambi yenu, mwatokala kusola-mu afundixi ni atwameni. Ene atokala kufundisa o mundu ni kuyuka. 19 Kanenu kufundisa ni mangonya, kanenu kulondekesa katombo. Mu kufundisa, kanenu kuxikina kitadi phala kulungisa muthu wabele. Mukonda, o kitadi kibhangesa o mufundixi kulungisa o muthu wabele. 20 Mwatokala kusota o kuyuka ni mukale ku mwenyu ni mulundule o ixi yanda mibhana Jihova Nzambi yenu.
21 “Kimukune muxi woso-woso phala kukala kididi kya kubhezela* bhwa zukama ni kalatódyu ku mwanda bhanga phala Jihova Nzambi yenu.
22 “Kanenu ku dibhangela ididi ya matadi ya kubhezela, mukonda kima kya ibhila Jihova Nzambi yenu.
17 “Kimusatele kwa Jihova Nzambi yenu, ngombe mba mbudi yanemana mba yakate, mukonda kiki Jihova Nzambi yenu kya muyibhila.
2 “Xinganeka kwila mu jimbanza janda mibhana Jihova Nzambi yenu, mu mbanza imoxi asanga-mu diyala mba muhatu wa mubhanga kima kyayibhila Jihova Nzambi yenu anga ubhukumukina o kitumu kyê, 3 o muthu yú anga ubheza jinzambi jengi ni kujifukamena, ubheza o dikumbi ni mbeji, mba o kifuxi kyoso kya dyulu, kima ki ngakambe kutendelesa. 4 Kyoso kyanda mitangela o maka yá mba kyoso ki mwanda kijiya, mwatokala kutokwesa o maka, mu atokwesa mwene kyambote. Se mumona kwila kidi mwene, abhange o kima kiki kyayibha mu Izalayele, 5 o diyala mba muhatu wabhange o kima kiki kyayibha, mwatokala ku mwambata bhu kanga dya mbanza.* Mwatokala ku mububa ni matadi kate kyanda fwa. 6 O muthu atokala ku mujibha ngo se kukala athu ayadi mba atatu abhana umbangi. Se bhukala ngo muthu umoxi ubhana umbangi, katokala ku mujibha. 7 O jimbangi éne anda dyanga ku mububa ni matadi phala ku mujibha, mu kusuluka mundu woso wanda mububa we ni matadi. Mwatokala kuzubha o kuyibha mwaxaxi kenu.
8 “Se kumoneka maka abhonzo kyavulu kwabatula mu jimbanza jenu, maka alungu ni muthu a mujibha kwa mukwa mba dimanda dya kufundisa, mba maka alungu ni usweya mba maka oso-oso, mwatokala kuya kate bhu kididi kyanda sola Jihova Nzambi yenu. 9 Muya ku akunji atokala ku Jilevita ni ku mufundixi wanda kala-ku mu izuwa yenyoyo, anga mu atangela o maka, ene anda mitangela i mwatokala o kubhanga. 10 Mubhanga kala kyanda mitangela ene, mu kididi kyanda sola Jihova. Mwatokala kukumbidila mwene kyambote o itendelesu yoso yanda mibhana. 11 Bhangenu kala kyamba o kijila kyanda milombolwela, kumbidilenu o ima yanda mitangela. Kanenu kubhukumukina o kijila. 12 Se o muthu ukamba kubelesela o mufundixi ni mukunji wa musidivila Jihova Nzambi yenu, atokala ku mujibha. Zubhenu o kuyibha mu Izalayele. 13 Mundu woso wanda kwivwa-phe o maka enyá anga ukala ni wôma, kanda bhukumuka dingi.
14 “Kyoso ki mwanda bokona mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu, anga mu ilundula, mu tunga-mu, há mwamba: ‘Twamesena kusola sobha kala kyene mubhanga o ifuxi yoso ya tukondoloka,’ 15 kyenyiki-phe, o sobha anda musola kwa Jihova Nzambi yenu, mwene mwatokala ku mutumbika. O sobha i mwanda sola watokala ukala mukwa Izalayele. Kimutokala kusola sobha mukwa ixi yengi. 16 Maji o sobha katokala kukala ni jikabalu javulu, katokala we kubhangesa o mundu kuvutuka ku Ijitu phala kusumba dingi jikabalu, mukonda Jihova wambe: ‘O mundu ki watokala kuvutuka dingi ku Ijitu.’ 17 Katokala we kukala ni ahatu avulu, phala o muxima wê ki udyanguke. Katokala we kukala ni phalata ni ulu yavulu. 18 Kyoso kyanda xikama ku kyandu kyê kya ungana, watokala kusoneka o kijila kiki mu mukanda phala mwene. U kikatula mu divulu* dyabhake o akunji atokala ku Jilevita.
19 “Mwene watokala kukala ni mukanda yú ni ku utanga izuwa yoso ya mwenyu wê, phala adilonge kuxila Jihova Nzambi yê ni kubelesela o izwelu yoso ya Kijila ni jingonge jê, mu ku jikumbidila. 20 Mukyenyiki, mwene kanda dizangeleka mwaxaxi ka jiphange jê, mwene kanda bhukumukina o kitumu, phala anangenene mivu yavulu ku ungana wê, mwene ni twana twê mwaxaxi ka akwa Izalayele.
18 “O akunji atokala ku Jilevita ni mwiji woso wa Levi, katambula undundu kumoxi ni akwa Izalayele. Maji ene anda dya ku jisata jobhitise mu túbhya phala Jihova, mukonda wene o undundu wâ. 2 Kyenyiki, ene katokala kutambula undundu mwaxaxi ka jiphange jâ. Jihova mwéne o undundu wâ, kala kya atangela Nzambi.
3 “Se bhukala muthu mwaxaxi ka mundu ubhakula sata, kikale ya ngombe mba ya mbudi, o akunji atokala ku abhana, o kinama kya mútwe, o jinganzwanzwa ni dikutu. 4 Mwatokala kwabhana we ku idima yenu i mudyanga o kubhongolola, ku vinyu yenu ya ubhe, ku máji menu ni ndemba ya mbudi i mudyanga kubhuta ku ibhaku yenu. 5 Jihova Nzambi yenu, wasolo Levi ni an’ê ku miji yenu yoso, phala kukala akunji mu dijina dya Jihova kate ku hádya ni hádya.
6 “Maji se kukala Levita mu Izalayele umesena kutunda mu mbanza mwatungu, phala kuya mu kididi kya kubhezela kyanda sola Jihova, 7 wanda tena kukalakala bhenyobho kala mukunji, mu dijina dya Jihova Nzambi yenu, kala o jiphange jê joso o Jilevita. Anda kala bhenyobho bhu pholo ya Jihova. 8 Mwene kanda tambula ngo o kitadi kitunda mu kusumbisa o ima ya lundula ku jikuku jê. Maji wanda tambula we kudya kwasoko ni kwene mutambula akwa.
9 “Kyoso ki mwanda bokona mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu, kimutokala kubhanga we o ima yayibha ya mubhanga o ifuxi yiyi. 10 Kibhukale muthu bhukaxi kenu woha* mon’ê wa diyala mba wa muhatu mu túbhya, uzambula, ubhanga ima ya wanga, usota kwijiya o ima yanda bhita ku hádya mba muloji, 11 mba muthu ulowa akwa, muthu uzwela ni madimonyo, uzambula mba uzwela ni madifundu. 12 Jihova wa ibhila o muthu ubhanga o ima yiyi yayibha. Mukonda o ima yiyi, yene ibhangesa Jihova Nzambi yenu kukaya o ifuxi yiyi ku pholo yenu. 13 Mwatokala muzela bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu, mu maukexilu oso.
14 “Kuma o ifuxi yiyi i mwanda kaya, ibhana mátwi ku athu abhanga ima ya wanga ni akwa kuzambula. Maji Jihova Nzambi yenu kamesena kwila mubhanga we o ima yiyi. 15 Jihova Nzambi yenu wanda misolela polofeta wasokela n’eme bhukaxi ka jiphange jenu, enu mwatokala ku mwivwa. 16 Mukonda kiki kyene ki mwabhingi kwa Jihova Nzambi yenu ku Holebe, mu kizuwa kya dibhongolola o mundu, kyoso ki mwambe: ‘Kitwivwe dingi o dízwi dya Jihova Nzambi yetu, kitumone dingi o túbhya tutu twadikota phala kitufwe.’ 17 Kyenyiki, Jihova wa ngambela: ‘O yazwela ene, ima yambote. 18 Mwaxaxi ka jiphange jê, nganda sola-mu polofeta wasokela n’eye, nganda mutangela ihi yanda zwela. 19 Nganda fundisa o muthu ukamba kubhana mátwi mu izwelu yanda zwela mwene mu dijina dyami.
20 “‘Se bhukala polofeta ukamba wôma, anga uya ni kuzwela ima mu dijina dyami i ngakambe ku mutumina mba uzwela mu dijina dya jinzambi jengi, o polofeta yiyi, watokala kufwa. 21 Maji nange ku mixima yenu mwamba: “Kyebhi ki twanda kwijiya kwila, o izwelu yiyi ki itundu kwa Jihova?” 22 Se o polofeta uzwela mu dijina dya Jihova anga o ima yazwela ikamba kubhita mba kudikumbidila, ki Jihova wa itange. O polofeta wa izwela mu kukaka kwê. Kimutokala ku mukwatela wôma.’
19 “Kyoso Jihova Nzambi yenu kyanda bwika o ifuxi yatokala mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu, ni kulundula o ixi yâ, anga mukala mu jimbanza jâ ni mu jinzo jâ, 2 mwatokala kusola jimbanza jitatu mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu kala undundu. 3 O mbambe ya ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu kala undundu, mwatokala mu iwana mu mbandu jitatu ni kusokejeka o ikoka, phala o muthu ujibha mukwâ alengele mu jimbanza jiji.
4 “Se kukala muthu ujibha mukwâ sé kukimesena, maji kamuzembele, utena kulengela mu jimbanza jiji phala kamujibhe. 5 Mu kifika, se mwene uya ni mukwâ ku muxitu muxanga jihwínyi, anga uzangula dikuwa phala kukoka muxi, o dikuwa ditunda ku mubhinyi ni dikwama mukwâ, o mwene anga ufwa, o wajibha mukwâ, watokala kulengela mu jimbanza jiji, phala kamujibhe. 6 Maji se o mbanza ikala dikanga, o ndandu ya yó a mujibha, utena ku mukayela ni ku mukwata phala mujibha, mukonda dya njinda. Maji mwene katokalele kufwa mukonda kazembele mukwâ. 7 Kyene ki nga mu mitendelesa: ‘Solenu jimbanza jitatu.’
8 “Se Jihova Nzambi yenu usanzumuna o mbambe yenu, kala kyakanena ku jikuku jenu, anga u mibhana o ixi yoso yakanena kubhana ku jikuku jenu, 9 se mubelesela ni ufiyele woso o itumu yoso yiyi i ngi mibhana lelu, ya kuzola Jihova Nzambi yenu, ni kwendela jinga mu jinjila jê, ku jimbanza jitatu jiji, mubandekesa-ku dingi jitatu. 10 Mu kubhanga kiki, mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu kala undundu, kanda zunzumwina-mu manyinga a muthu wakambe o kikuma, enu kimwanda kala ni kikuma kya manyinga.
11 “Maji se mwene wazembele kya mukwâ, u mubatamena, u mukwama kyavulu, o mukwâ anga ufwa, o mwene anga ulengela mu jimbanza jiji, 12 kyenyiki o adyakime a mbanza yê, atokala kutuma ku mutakana ni ku mubheka ku ndandu ya yó a mujibha. Mwene watokala kufwa. 13 Kimutokala ku mukwatela henda. Zubhenu o kikuma kya manyinga a muthu wakambe o kikuma mu Izalayele, phala muzediwe ku mwenyu.
14 “Kyoso ki mwanda tambula o ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu kala undundu, kimwatokala kusondolola o ijimbwete ya jimbambe ja mukwenu jaxisa o jikuku jenu.
15 “O umbangi wa muthu umoxi ki usoko phala kutatela muthu mukonda dya kitondalu kyoso-kyoso mba kituxi kyate. O maka atokala ku abatula se bhukala athu ayadi mba atatu abhana umbangi. 16 Se kumoneka muthu ubhana umbangi wayibha walungu ni mukwâ, anga u mutatela kwila wabhange kima kyayibha, 17 kiyadi kyâ adikwata atokala kwimana bhu pholo ya Jihova ni bhu pholo ya akunji ni ya afundixi a musidivila mu izuwa yenyoyo. 18 O afundixi anda tokwesa kyambote o maka. Se muthu ubhana umbangi wa makutu, utatela phang’yê, 19 o kima kya mesenene kubhanga kwa phang’yê, kyene ki mwatokala ku mubhanga. Mu kubhanga kiki, mwanda zubha o kuyibha bhukaxi kenu. 20 O mundu kyanda kwivwa o maka yá, anda kala ni wôma. Nuka dingi anda bhanga kima kyoso-kyoso kyayibha kala kiki, bhukaxi kenu. 21 Kimutokala ku mukwatela henda. O muthu wanda futa mwenyu ni mwenyu, dyesu ni dyesu, dizu ni dizu, lukwaku ni lukwaku, kinama ni kinama.
20 “Kyoso ki muya mu ita mubhânga ni jinguma jenu anga mumona kwila o jikabalu jâ, o makalu mâ a ita, ni masoladi mâ avulu dingi enu ndenge, kimwakwatele wôma, mukonda Jihova Nzambi yenu wa mikatula ku ixi ya Ijitu, wala n’enu. 2 Ande dya kumateka o ita, o mukunji watokala kuzukama ni kuzwela ni masoladi. 3 Watokala kwa ambela kiki: ‘Ivwenu enu mu akwa Izalayele! Kwakambe ngo mwanda lwa ita ni jinguma jenu. Kimuluwale, kimukale ni wôma, kimutandanganye, kimutekete mukonda dyâ, 4 kuma Jihova Nzambi yenu mwéne wa mu mitwamenena phala kubhânga ni jinguma jenu ni ku mibhulula.’
5 “O jikabhitangu atokala kwambela we o mundu: ‘Woso watungu inzo maji kabokona-mu luwa, avutuke kubhata dyê. Mukonda se ufwila mu ita, mwanda bokona diyala dyengi. 6 Woso wakunu dibhya dya mividi, maji kabhongolola luwa o ibundu, avutuke kubhata dyê. Mukonda se ufwila mu ita, diyala dyengi wanda bhongolola o ibundu yê. 7 Woso wasolo muhatu maji kakazala-nê luwa, avutuke kubhata dyê. Mukonda se ufwila mu ita, diyala dyengi wanda kazala-nê.’ 8 O jikabhitangu atokala kwibhwidisa o masoladi: ‘Woso waluwala, wala ni wôma, avutuke kubhata dyê, phala kaluwalese we o jiphange jê.’* 9 Kyoso o jikabhitangu kyanda zubha kuzwela ni masoladi, atokala kusola yó anda twamenena o kifuxi kya masoladi
10 “Kyoso ki muzukama mu mbanza, ande dya kumateka kubhânga, mwatokala kuta kikutu kya paze ni athu atokala mu mbanza yenyoyo. 11 Se ene axikina o kikutu anga a mijikwila o mabhitu, o mundu woso mu mbanza yenyoyo wanda mitokala. Ene anda kala abhik’enu anda mibhikila. 12 Maji se ene adituna kuta kikutu anga alwa ita n’enu, mwatokala kukondoloka o mbanza. 13 Jihova Nzambi yenu, wanda ku abhakula mwene bhu maku m’enu. Mayala oso ala mu mbanza yenyoyo, mu ajibha ni xibhata. 14 Maji o ahatu, o ana-ndenge, o ibhaku ni yoso i musanga mu mbanza, mutena ku yambata. O jimbote ja jinguma jenu jamibhakwila Jihova Nzambi yenu, mwanda tena ku jambata.
15 “Kiki kyene ki mwanda bhanga ku jimbanza joso jimikala dikanga, kijitokala ku jixi jimwanda lundula. 16 Maji mu jimbanza ja ifuxi yiyi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu kala undundu, kimuxise-ku muthu* ni mwenyu. 17 Mwatokala kubwika o akwa Hiti, akwa Mamodi, akwa Kanana, akwa Mapelezi, akwa Mahivi ni akwa Jebuze, kala kya mitendelesa Jihova Nzambi yenu, 18 phala kamilonge kukayela o ima yoso yayibha yene mubhanga kyoso kyabheza o jinzambi jâ. Nzambi wazembe o ibhangelu yâ, mukonda i mibhangesa kuta kituxi kwa Jihova Nzambi yenu.
19 “Se mukondoloka mbanza anga mubhânga ni athu mu izuwa yavulu phala ku itambula, kanenu kukwata dikuwa phala kubatula o mixi yâ. Mutena kudya ku ibundu yê, maji kimutokala ku ikoka. Kana kubwika o muxi kala kiweji bwika o muthu. 20 Mubatula ngo o mixi i mwejiya kwila ki imi ibundu ya kudya. Mutena ku ibatula phala kukondoloka-nayu o mbanza ya mulwa o ita n’enu, kate ki mu itolola.
21 “Se asanga muthu wafwila mu mukáwu mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu kala undundu, maji kimwejiya nanyi wa mujibha, 2 o adyakime ni afundixi atokala kuzonga o dikanga, tunde bhwala o kimbi kate mu jimbanza jazukama. 3 Kyenyiki, o adyakime azukama dingi bhwa sange o kimbi, atokala kukwata kangombe kamukaji mu kibhanga, kabhangena-ku luwa ikalakalalu, kikambata we luwa imbamba,* 4 o adyakime a mbanza yenyoyo, atokala kwambata o kangombe kamukaji mu honga mu kunguluka o menya, honga ka idimi luwa né kukuna-mu jimbutu, ene atokala kubula o dikoxi dya kangombe mu honga mwenyomo.
5 “O akunji atokala ku Jilevita anda zukama, mukonda Jihova Nzambi yenu, wa asolo phala ku musidivila, phala kubhana dibesá mu dijina dya Jihova. Éne anda zwela kyebhi kyatokala kubatula o maka oso alungu ni ujibhangânga. 6 Mukyenyiki, o adyakime oso a mbanza yazukama dingi bhwexile o kimbi, atokala kusukula o maku mâ ku thandu a kangombe kabulu o dikoxi mu honga, 7 ni kwamba: ‘O maku metu k’ene azunzumuna o manyinga yá, o mesu metu kamono we kyoso kya azunzumuna. 8 Éye u Jihova, loloka o mundu wé Izalayele u wabhulula mu ixi ya Ijitu. Kana kwehela o mundu wé akwa Izalayele, kukala ni kikuma kya kufwa kwa muthu wa kambe o kikuma.’ Kyenyiki, ene kanda kala ni kikuma kya manyinga. 9 Mukubhanga kiki, mwanda zubha o kikuma kya manyinga bhukaxi kenu, mukubhanga o ima yafwama ku mesu a Jihova.
10 “Se muya mulwa ita ni jinguma jenu, o Jihova Nzambi yenu anga u mitolwela-nawu, anga mwambata-ku amoxi phala ku akwika, 11 umoxi mudyenu umona-ku muhatu wawabha o pholo anga u muzola, hé umesena kusakana-nê, 12 mwene utena-phe ku mwambata kubhata dyê. O muhatu watokala kubhuta o ndemba ya mútwe, kusesa o yala, 13 kuzula o izwatu ya mukwika-nayu ni kukala ku bhata dyê. O muhatu wanda dila o thambi ya tat’ê ni man’yâ mu mbeji ya muvimba, ku disukilu, mwene wanda tena kuzeka-nê. O diyala wanda kala mwadi wê, mwene wanda kala muhatu wê. 14 Maji se kamuwabhela dingi, a mwehele kuya kwoso-kwoso kwamesena. Kuma wa mujijidika kusakana-nê, katokala ku musumbisa, katokala ku mutalatala kyayibha.
15 “Se kukala diyala disakana ahatu ayadi, mwene anga uzola dingi umoxi, o mukwa ndenge, o ahatu ayadi a muvwalela an’a mala, o mona wa phande-kumbi ukala wa yó kamuzolo kyavulu, 16 mu kizuwa kyanda wanena o undundu ku twana twê, o diyala katokala kutambula o undundu wa mona a muvwala ku muhatu kamuzolo kyavulu, n’a ubhana ku mona wa muvwala ni muhatu wa muzolo dingi, mukonda mwéne o phande-kumbi. 17 Mwene watokala kubhana o ujitu wa phande-kumbi ku mona wa muvwala ni muhatu ka muzolo kyavulu. Ku yoso yala nayu, watokala ku mubhana dingi o ana amukwa ndenge, mukonda mwéne mon’ê wadyanga. O ujitu wa phande-kumbi wa mutokala.
18 “Se diyala dikala ni mona wabhukumuka, wahuku, uxibhaka tata ni mama, ene anga a mubazela maji o mona kabelesela, 19 o tat’ê ni man’yâ atokala ku mwambata ku adyakime bhu mwelu wa mbanza, 20 ni kwambela adyakime a mbanza: ‘Mon’etu yú wabhukumuka, wahuku, kene we mutubelesela. Udya kyavulu, holwa.’ 21 Mukyenyiki, mayala oso a mbanza atokala ku mububa ni matadi kate kyanda fwa. Mu kubhanga kiki, o kuyibha bhukaxi kenu kwanda bhwa. O akwa Izalayele oso anda kwivwa o maka yá, anda kala ni wôma.
22 “Se diyala a mujibha mukonda dya kuta kituxi, o kimbi anga a kinyenga ku muxi, 23 o kimbi kikyatokala kubhita o usuku woso ku muxi. Mwatokala ku mufunda mu kizuwa kyenyokyo, mukonda woso a munyenga ku muxi a mu bhubhidila kwa Nzambi. Kimwatokala kukasanesa o ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu kala undundu.
22 “Se o mbudi mba ngombe ya phang’yé, mukwa Izalayele ya jimbidila, eye anga u imona, kwile kala ku imono, kwata-yu, u yambate kwa ngana yê. 2 Maji se ngana yê watungu dikanga mba kumwijiya, watokala kwambata o kibhaku kubhata dyé. Kyanda kala n’eye kate ki wanda kwivwa kwila ngana yê wa mukisota. Kyenyiki, watokala ku muvutwila-kyu. 3 Kyene we ki watokala kubhanga ni jumendu, kizwatu mba kima kyoso-kyoso kya phang’yé kya jimbidila, se u kisanga. Kwile kala ku kimono.
4 “Se umona o jumendu mba ngombe ya phang’yé yabwila mu njila, kwile kala ki wa imono, watokala kukwatekesa phang’yé ku ibalumuna.
5 “O muhatu katokala kuzwata izwatu ya diyala, o diyala we katokala kuzwata izwatu ya muhatu. Mukonda Jihova Nzambi yenu wayibhila o muthu ubhanga o ima yiyi.
6 “Se usanga kikalanga kya njila mu muxi mba bhoxi, bhu mbandu a njila, mu kikalanga mukala mayaki mba tunjila, o mama anga ibutama ku thandu a mayaki mba dya tunjila, kutokala kwambata o mama kumoxi ni tunjila. 7 O mama eha-yu iyé, maji utena kwambata o tunjila. Bhanga jinga kyenyiki, uzediwe, ukale ni mwenyu mu mivu yavulu.
8 “Se utunga inzo, ku tala dya inzo watokala kukondelesa-bhu kifikidilu phala kibhulangumuke muthu. Watokala kubhanga kiki, phala o kikuma kya manyinga kikikale ku thandu dya yó atokala ku dibhata dyé.
9 “Mu mabhya mé a mividi, kukune-mu dingi jimbutu jengi. Se ukibhanga, yoso yanda sabhuka ku jimbutu jiwanda kuna ni ku idima yoso ya mabhya mé a mividi, anda itambula, anda yambata mu kididi kikôla.
10 “O jumendu ni ngombe, ku ikutile kumoxi phala kudima.
11 “Kana kuzwata izwatu yotunge ni ndemba ya mbudi kumoxi ni linyu.
12 “O divunga dyé watokala kudifwamesa ni ima ya makembu mu jimbandu jê jiwana.
13 “Se diyala usakana muhatu anga uzeka-nê, maji ku pholo dya kwenda u muzemba, 14 anga u mutatela ima yayibha ni ku mufumanesa mu kwamba: ‘Ngasakana ni muhatu yú, maji kyoso ki ngazeka-nê ngamono kwila mwene kexile dingi muzeletete.’ 15 Kyenyiki, o jitata ja kilumba atokala kubheka ku adyakime bhu mwelu wa mbanza o kima kilondekesa kwila o kilumba kyexile mwene muzeletete. 16 O tata ya kilumba watokala kwambela o adyakime: ‘Mon’ami nga mubhana ku diyala didi phala kusakana-nê, maji mwene wa muzembe. 17 Wa mu mutatela ima yayibha mu kwamba: “Kingasange kima kilondekesa kwila mwene wexile hanji muzeletete.” O kijimbwete kilondekesa kwila mon’ami wexile hanji muzeletete, kyenyiki.’ O jitata janda zala o dilasola bhu pholo ya adyakime a mbanza. 18 O adyakime a mbanza anda kwata o diyala, anda mu kastikala. 19 Anda mubhangesa kufuta hama ya jixikulu* ja phalata, anda jibhana kwa tata ya kilumba. Mukonda o diyala watatela makutu ku muzeletete mukwa Izalayele, o kilumba kyanda kala mwene muhat’wê. Ukala-nê mwene izuwa yoso ya mwenyu wê, katena ku musenga.
20 “Maji se o ima ya mu mutatela yakidi mwene, kikwala kima kilondekesa kwila, o kilumba wexile mwene muzeletete, 21 o adyakime atokala ku mwambata bhu mwelu wa inzo ya tat’ê, o athu mu mbanza atokala ku mububa ni matadi kate kyanda fwa. Mukonda mu kubhanga undumbu m’onzo ya tat’ê, mwene wabhange kima kikwatesa jisonyi mu Izalayele. Mukubhanga kiki, o kuyibha mwaxaxi k’enu, kwanda bhwa.
22 “Se kukala diyala a musange wazeka ni muhatu wangene, kiyadi kyâ atokala kufwa. Kikale o diyala, kikale o muhatu. Zubhenu o kuyibha mu Izalayele.
23 “Se kukala muzeletete a mulembe kya, anga uxikina kuzeka ni diyala dyengi mu mbanza, 24 kiyadi kyâ mwatokala ku ambata bhu mwelu wa mbanza yenyoyo ni ku abuba ni matadi kate kyanda fwa, mukonda o kilumba kadikola mu mbanza, o diyala we wakwatesa jisonyi ku muhatu wangene. Mukubhanga kiki, o kuyibha mwaxaxi k’enu, kwanda bhwa.
25 “Maji se kukala diyala ukala munyunga mu mukáwu, anga usanga-mu kilumba a mulembe kya, o diyala didi anga u mulundamena bhoxi hé uzeka-nê, o diyala mwéne ngo atokala ku mujibha. 26 O kilumba ki mu mujibhe mukonda kate kituxi. O maka yá adifu ni maka a diyala ubatamena mukwâ phala ku mujibha. 27 Mukonda wa musange ku mukáwu, o kilumba a mulembe kya wadikola, maji u mukwatekesa kamoneka.
28 “Se bhukala diyala usanga muzeletete kamulembe luwa, anga u mukwata, hé uzeka-nê, anga a atungununa, 29 o diyala wazeka-nê watokala-phe kubhana makwinyi atanu a jixikulu ja phalata kwa tata ya kilumba. O kilumba wanda kala muhat’wê, mukonda wa mukwatesa jisonyi. Ukala-nê mwene izuwa yoso ya mwenyu wê, katena ku musenga.
30 “Kikukale diyala ukazala ni muhatu wa tat’ê, phala kakwatese jisonyi kwa tat’ê.
23 “Diyala dyoso-dyoso a mututujula mba a mubatula o idyandu ya ujitu, katokala kutambula maujitu mwaxaxi ka mundu wa Jihova.
2 “O mona a muvwala ku muhatu walumbula divumu, katokala kutambula maujitu mwaxaxi ka mundu wa Jihova. Tunde ku mululu kate mwiji wê wa kakwinyi, kibhukale muthu ku mbutu yê utambula maujitu mwaxaxi ka mundu wa Jihova.
3 “O mukwa Amone ni mukwa Mowabe katokala kutambula maujitu mwaxaxi ka mundu wa Jihova. Tunde ku mululu kate ku mwiji wa kakwinyi kibhukale muthu ku mbutu yê, utambula maujitu mwaxaxi ka mundu wa Jihova, 4 mukonda kyoso ki mwexile mutunda ku Ijitu, ene kamikwatekesa, kamibhana kudya ni menya. Ni mukonda we dya kufuta Balamu, mon’a Bewole, mukwa Petolo ya Mezopotâmya phala ku mibhubhidila. 5 Maji Jihova Nzambi yenu kevu Balamu. Muveji dya kiki, Jihova Nzambi yenu, o kibhubhidilu wa kibhilula dibesá, mukonda Jihova Nzambi yenu wa mizolo. 6 Kimutokala kusota o mbote mba o kuzediwa kwâ mu izuwa yoso ya mwenyu wenu.
7 “Kanenu kuzemba o mukwa Idomo, mukonda mwene phang’yenu.
“Kanenu kuzemba o mukwa Ijitu, mukonda mwexile we mu asonyi mu ixi yâ. 8 O alawul’â atena kutambula maujitu mwaxaxi ka mundu wa Jihova.
9 “Kyoso ki mudibhongolola phala kubhânga ni jinguma jenu, mwatokala kulenga o ima yoso yayibha.* 10 Se bhukala diyala udikasanesa mukonda dya kususa o wanza wê kyoso kyaya ku kilu mu usuku, watokala kutunda mwaxaxi kenu. Kanda tena luwa kuvutuka mwaxaxi kenu. 11 Mu ngoloxi watokala kuzowa. Kyoso kyanda fwa o dikumbi, utena kya kuvutuka mu balaka. 12 Mwatokala kusola kididi kya dikexidila phala kukala dixidixilu, kwene ku mwatokala kuya. 13 Mu imbamba yenu mwatokala mukala kaditemu. Kyoso ki mubutama mu yangu phala kunena, mwatokala kukanda kadikungu, anga mulámba o tuji twenu. 14 Mukonda Jihova Nzambi yenu wala bhukaxi kenu phala ku mibhulula ni kubhakula o jinguma jenu bhu maku menu. Maji o jibalaka jenu jatokala jizela, phala Nzambi kamone kima kyaxidi bhukaxi kenu, anga ukamba ku mikwatekesa.
15 “Se bhukala mubhika ulenga ngana yê anga ukusanga, k’utokala ku muvutula dingi kwa ngana yê. 16 Mwene utena kutunga mu jimbanza jenu mu kididi kyoso kya muwabhela, kyanda sola mwene. Kanenu ku mutatesa.
17 “Kikukale mon’a muhatu mba mon’a diyala mukwa Izalayele ukituka kidyanzunga.* 18 Kikale o kitadi kyafuta-nakyu o kidyanzunga kya muhatu mba o kidyanzunga kya diyala, kimutokala ku kyambata mu inzo ya Jihova Nzambi yenu, phala ku kumbidila kikanenu. Mukonda Jihova Nzambi yenu wazembe o athu abhanga o ima yiyi yayibha.
19 “Se phang’yenu u misobha kitadi, kanenu ku mubhinga avasu* mu kithangana kya ku kufuta, kikale kudya mba kima kyoso-kyoso kibhangesa kubhinga avasu. 20 O mukwa ixi yengi mutena ku mubhinga avasu, maji phang’yenu kanenu ku mubhinga avasu, phala Jihova Nzambi yenu a mibesowale mu yoso i mubhanga mu ixi i mwanda lundula.
21 “Se mukanena kima kwa Jihova Nzambi yenu, kimulaleke ku kikumbidila, mukonda Jihova Nzambi yenu, wamesena kwila mu kikumbidila mwene. Maji se mukamba ku kikumbidila, énu mwanda kala ni kituxi. 22 Maji se kimukanena kima, kimwanda kala ni kikuma. 23 Mwatokala kubhanga yoso i muzwela, ni ku kumbidila yoso i mukanena kubhakula mu vondadi yenu kala sata kwa Jihova Nzambi yenu.
24 “Se mubokona mu dibhya dya mividi dya mukwenu, mutena kudya o jiuva jimwamesena kate ki mwikuta. Maji kimwambate jiuva mu kinda.
25 “Se mubokona mu dibhya dya tiliku dya mukwenu, mutena kuvuza-mu o ixina yabhi kya, maji kimutokala kukwata kibhôlola phala kukanza mu dibhya dya mukwenu.
24 “Se bhukala diyala ukazala ni muhatu, maji ku pholo dya kwenda udivwa kwila kamuwabhela dingi mukonda wamono kima kyayibha ku muhatu, o diyala watokala ku mubhana mukanda wa kusenga ni ku mukaya kubhata dyê. 2 Kyoso kyanda tunda m’onzo yê, o muhatu yú utena kusakana ni diyala dyengi. 3 Se o diyala dya kayadi u muzemba, u mubhana we mukanda wa kusenga, anga u mukaya kubhata dyê mba o diyala ufwa, 4 kyenyiki, o diyala dya dyanga dya musengele kanda tena kusakana-nê dingi, mukonda o muhatu wakasana. Kiki kima kyayibhila Jihova. Mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu kala undundu, kimute-mu o ituxi yiyi.
5 “O diyala dya kazala kindala, katokala kuya mu ita, katokala we kutambula kikalakalu kyengi. Katokala kubhanga kima mu muvu wa muvimba, watokala kukala kubhata ni kusangulukisa muhat’wê.
6 “Séku muthu watokala kutambula o ditadi dya kuhuhila mba o ditadi dyadikota kwa yó wa musobho kima, mukonda weji mukatula o kima ki mukwatekesa kudikila o ibhindamu ya mwenyu wê.
7 “Se kukala muthu unyana muthu ni mukwâ mu Izalayele, u mutalatala kyayibha anga u musumbisa kala mubhika, o muthu wa nyana mukwâ watokala kufwa. Mu kubhanga kiki, mwanda zubha o kuyibha mwaxaxi kenu.
8 “Se kumoneka uhaxi wa dibhute,* mwatokala ku kumbidila kyambote o itendelesu yoso yanda mibhana o akunji atokala ku mwiji wa Levi. Mubhanga mwene kala ki nga atendelesa. 9 Lembalalenu yabhange Jihova Nzambi yenu kwa Midiyana kyoso ki mwexile mutunda ku Ijitu.
10 “Se usobhesa kima kwa mukwenu, kana kubokona m’onzo yê phala kukatula o kima kyakanena ku kubhana se ulembwa ku kufuta. 11 Eye watokala kukingila bhu kanga, o muthu wa musobhesa mwéne watokala ku kubhekela bhu kanga o kima kyakanena ku kubhana. 12 Se o diyala wa bhindama we, o kima kya kubhana kuzeke nakyu. 13 Kyoso kyanda fwa o dikumbi, watokala ku muvutwila o kima kya kubhana phala kulondekesa kwila weji futa o kima ki wa musobhesa. Mwene wanda difuta ni divunga dyê, wanda kubesowala. Se kyene ki ubhanga, Jihova Nzambi yé wanda ki wabhela.
14 “Kanenu kunganala o mukalakadi wa bhindama mba ngadyama, kikale phang’yenu mba mukwa ixi yengi watungu mu jimbanza jenu. 15 Mwatokala ku mufuta mu kizuwa kya kalakala ande dya dikumbi kufwa, mukonda mwene wabhindamena o futu yiyi phala kudikila o ibhindamu yê. Se kukibhange, mwene wanda dikola kwa Jihova, eye wanda kala ni kikuma.
16 “O jitata katokala ku ajibha mukonda dya ituxi ya twana twâ, o ana we katokala ku ajibha mukonda dya ituxi ya jitata jâ. O muthu atokala ku mujibha ngo mukonda dya kituxi kyê mwene.
17 “Mu kufundisa o mukwa ixi yengi ni mon’a kitungu,* kanenu ku adyodya anga mu abelesa. Kana kutambula o divunga dya mutudi mukonda dya kulembwa kufuta o kima ki wa musobhesa. 18 Lembalalenu kwila, mwakexile mu abhika ku ixi ya Ijitu ni kwila Jihova Nzambi yenu wa mikatula-ku. Kyene ki nga mu mibhana o kitendelesu kiki.
19 “Kyoso ki mubhongolola o idima mu mabhya menu, se mulanduka kita kimoxi mu dibhya, kimuvutuke dingi mu kitakana. Xilenu-kyu o mukwa ixi yengi, o mon’a kitungu ni mutudi, phala Jihova Nzambi yenu a mibesowale mu yoso i mubhanga.
20 “O jithangu ja mixi yenu ya midiva, mu jisakesa ngo lumoxi. O yanda subhuka, yanda xala kya phala o mukwa ixi yengi, o mon’a kitungu ni mutudi.
21 “Mu kukanza o jiuva ja mixi yenu ya mividi, kimutokala kuvutuka phala kukanza* janda subhuka, mwatokala ku jixila o mukwa ixi yengi, o mon’a kitungu ni mutudi. 22 Lembalalenu kwila, mwakexile mu abhika mu ixi ya Ijitu. Kyene ki nga mu mibhana o kitendelesu kiki.
25 “Se bhu kala athu ayadi azoka, anda kwambata o maka ku afundixi. O afundixi anda batula o maka, o muthu walungu anda mulungisa, o muthu wabele, anda mubelesa. 2 Se muthu wabele abhingi ku mubeta, o mufundixi wanda tuma ku muzekesa bhoxi, anda mubeta bhu pholo ya mufundixi. Anda mubeta kyasoko ni kima kyayibha kya bhange. 3 Makwinyi awana a jixikote asoko, kabandekese-ku dingi. Se abandekesa-ku, phang’yenu eji mu sebhulula bhu pholo yenu.
4 “O ngombe ya mutitidila o idima ku ikute o dikanu.
5 “Se bhukala jiphange atunga kumoxi, mukwâ anga ufwa sé kuxisa mon’a diyala, o mutudi katokala kusakana ni diyala dyatokala ku mwiji wengi. O hwed’yê mwene watokala kusakana-nê. 6 O mon’a diyala wanda dyanga ku muvwala anda mwixana mon’a mwadi wê wafu, phala o dijina dya difundu kidijimuke mu Izalayele.
7 “Se o diyala kamesena kusakana ni hwed’yê, o mutudi-phe watokala kuya ku adyakime bhu mwelu wa mbanza ni kwamba: ‘Hwedyami kamesena kusakana n’eme. Mwene wamesena kwila o dijina dya phang’yê dijimuka mu Izalayele.’ 8 O adyakime a mbanza atokala kwixana o phange ya difundu ni kuzwela-nê. Se mwene ujiza anga wamba: ‘Kingamesena kusakana ni mutudi,’ 9 o mutudi-phe watokala kuzukama kwa hwed’ye bhu pholo ya adyakime. Watokala ku muzula luháyi lumoxi ku kinama kyê, ku muphamena mathe ku pholo ni kuzwela: ‘Kiki kyene kyatokala kubhanga ni diyala udituna kusokolola o mwiji wa phang’yê.’ 10 Mukubhita o ima yiyi, o dijina dya mwiji wê* mu Izalayele anda dixana ‘Inzo ya yó, a muzula o luháyi.’
11 “Se bhukala mayala ayadi a mudibeta, o muhatu wa yó a muxinina bhoxi udita-mu phala kuzokela mwadi wê, o muhatu anga usununa o lukwaku hé ukwata o nguma ya mwadi wê ku idyandu ya ujitu, 12 mwatokala ku mubatula o lukwaku. Kanenu ku mukwatela henda.
13 “Kimutokala kwambata pezu jiyadi ja matadi mu jimbwenga jenu, kifwa, yadikota ni yofele. 14 Mu jinzo jenu kimukale izongelu iyadi ki idifu, kifwa, yadikota ni yofele. 15 Mwatokala mukala ni pezu yatenena ni kizongelu kyatenena, phala mukale ni mwenyu mu mivu yavulu mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu. 16 Mukonda Jihova Nzambi yenu wazembe o muthu ubhanga o ima yiyi yayibha.
17 “Lembalalenu ya mibhange akwa Amaleke mu njila, kyoso ki mwexile mutunda ku Ijitu. 18 Ene a misange mu njila, ya ajibha oso axalele kudima, kyoso ki mwatohokele. Ene kexile ni wôma wa Nzambi. 19 Jihova Nzambi yenu wanda milanga phala o jinguma jenu joso ja mikondoloka kijimitolole mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu, kala undundu phala kutunga-mu. Mwatokala kujima o mbutu ya akwa Amaleke mu ngongo. Kimudijimbe.
26 “Enu mwanda bokona mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu kala undundu. Kyoso ki mwanda kwila mwala-mu kya, 2 ku idima* yoso i mwanda dyanga o kubhongolola mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi, mwatokala mukatula-ku mbandu, mu ita mu kinda, anga mu yambata mu kididi kyanda sola Jihova Nzambi yenu, phala kufumanesa-mu o dijina dyê. 3 Mwatokala kuya ku mukunji wa musidivila mu izuwa yenyoyo ni ku mwambela: ‘Kala kyakanena Jihova ku jikuku jetu kwila weji tubhana o ixi yiyi, kindala bhwene kya bhu twatungu. Kiki kyene kya tubhangesa kwiza musakidila Jihova Nzambi yetu lelu.’
4 “O mukunji-phe wanda tambula o kinda, wanda kitula bhu pholo dya kalatódyu ka Jihova Nzambi yenu. 5 Eye watokala kuzwela bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu, wixi: ‘Kukwetu wexile mukwa Halane, o mwenyu wê wexile mu kilwezu.* Mwene wakulumukine ku Ijitu, yu watungile-ku kala mukwa ixi yengi ni mwiji wofele. Maji kwenyoko, wakituka kifuxi kyadikota mu nguzu ni mu kuvula. 6 Akwa Ijitu exile mutubhanga kyayibha, exile mutuzukutisa ni kututalesa hadi ni ikalakalu ya ubhika. 7 Kyenyiki, twamateka kudyonda kwa Jihova, o Nzambi ya jikuku jetu. Jihova wevu o kudikola kwetu, wamono o kutata kwetu, wamono we o divuwa ni hadi yetu. 8 Kudisukilu, Jihova wa tukatula ku Ijitu ni kutena kwa lukwaku lwê ni ima i kwatesa o wôma, ijimbwete ni madiwanu. 9 Mwene-phe watubheka mu kididi kiki, yu watubhana o ixi yiyi. Ixi i kunguluka lete ni wiki. 10 Kindala twabheka o idima ya dyanga ya ixi ya tubhana Jihova.’
“Kyenyiki, mwatokala kutula o kinda bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu, ni kudyondela bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu. 11 Mwanda sanguluka ni ima yoso yambote ya mibhana Jihova Nzambi yenu, kikale enu, o Levita, o mukwa ixi yengi wala mwaxaxi kenu ni yó atokala ku dibhata dyenu.
12 “Kyoso ki mwanda zubha kubhongolola o mbandu ya kakwinyi ya idima yenu yoso mu muvu wa katatu, o muvu wa kubhana o madijimu, mwanda bhana o mbandu ya kakwinyi ku Jilevita, ku akwa jixi jengi, ku an’a itungu* ni ku atudi. Ene anda dya mu jimbanza jenu kate kyanda kwikuta. 13 Kiki kyene ki mwanda zwela bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu: ‘Twakatula o mbandu ikôla ku jinzo jetu, étu twa ibhana ku Jilevita, ku akwa jixi jengi, ku an’a itungu ni ku atudi, kala ki watutendelesa. Kitubhukumukina o itumu yé, ki tu ilanduka. 14 Kyoso ki ngexile ni thambi kingadi-ku kima, kingakwata-ku we kyoso ki ngakasanene, kingakatula-ku kima phala kukisatela o madifundu. Ngabelesela o dízwi dya Jihova Nzambi yami, ngabhange yoso i wa ngitendelesa. 15 Twakudyondo, tala mu ngongo tunde ku kididi kyé kikôla ku dyulu, besowala Izalayele o mundu wé ni ixi i watubhana kala ki wakanena ku jikuku jetu. Ixi i kunguluka lete ni wiki.’
16 “Lelu, Jihova Nzambi yenu wa mu mitumina kubelesela o jingonge ni itumu yiyi. Mwatokala ku ibelesela ni ku ikumbidila ni muxima wenu woso ni mwenyu wenu woso. 17 Lelu mwevu o izwelu ya Jihova kwila, mwene wanda kala Nzambi yenu, se mwenda mu jinjila jê, mubelesela o jingonge, o itumu ni ijila yê, kyoso ki muya ni kwivwa o dízwi dyê. 18 Lelu Jihova wevu o kikanenu ki mwabhange kya kwila mweji kala mu mundu wê.* Enu mwanda kala mu mundu we kala kyakanena mwene, mwanda belesela o itumu yê yoso. 19 Mwene wa myambela we kwila, weji mizangeleka ku thandu dya ifuxi yoso yabhange, kala kya mikanena. Weji mibhana diximanu, fuma ni kijingu, se mukala mu mundu ukôla phala Jihova Nzambi yenu.”
27 Mozé-phe kumoxi ni adyakime a Izalayele, watendelesa o mundu wixi: “Beleselenu o itumu yoso i nga mumibhana lelu. 2 Mu kizuwa ki mwanda zawuka o Njolodá phala kuya mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu, imikenu matadi amakota, mu abeba. 3 Kyoso ki mwanda zawuka o ngiji ya Njolodá, o izwelu yoso ya kitumu kiki, mu isoneka ku matadi yá, phala mubokone mu ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu. Ixi i kunguluka lete ni wiki, kala kya mikanena Jihova, o Nzambi ya jikuku jenu. 4 Kyoso ki mwanda kwila mwazawuka o ngiji ya Njolodá, mwatokala kwimika o matadi yá ku mulundu wa Ebalo, mu abeba kala ki nga mu mitendelesa lelu. 5 Mutunga we kalatódyu ka matadi bhenyobho, phala Jihova Nzambi yenu. O matadi kimwabatule ni felu. 6 Mwatokala kutunga kalatódyu phala Jihova Nzambi yenu ni matadi kobatule. Ku thandu a kalatódyu kwene ku mwanda bhakwila o jisata ja kwoha phala Jihova Nzambi yenu. 7 Mwatokala kubhakula jisata ja paze ni kujidila bhenyobho. Mwanda sanguluka bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu. 8 Ku matadi yá, kwene ku musoneka o izwelu yoso ya Kijila kiki. O isoneku imoneka mwene kyambote.”
9 Mozé-phe ni akunji atokala ku Jilevita, ambela akwa Izalayele, exi: “Ivwenu enu mu akwa Izalayele. Lelu mwala mu mundu wa Jihova Nzambi yenu. 10 Ivwenu o dízwi dya Jihova Nzambi yenu, mubelesele o itumu ni jingonge jê ji nga mu mitendelesa lelu.”
11 Mu kizuwa kyenyokyo, Mozé watendelesa o mundu wixi: 12 “Kyoso-phe ki mwanda kwila, mwazawuka o ngiji ya Njolodá, o miji yanda kwimana ku mulundu wa Ngedizine phala kubesowala o mundu, yenyiyi: O mwiji wa Ximinyá, o mwiji wa Levi, o mwiji wa Judá, o mwiji wa Isakale, o mwiji wa Zuze ni mwiji wa Bejamí. 13 O miji yanda kwimana ku mulundu wa Ebalo phala kubhubhidila o mundu, yenyiyi: O mwiji wa Lubene, o mwiji wa Ngade, o mwiji wa Azele, o mwiji wa Nzebulone, o mwiji wa Dane ni mwiji wa Nafitali. 14 Ni dízwi dyaswina, o Jilevita anda kwambela o mundu wa Izalayele:
15 “‘Lamba dya yó udibhangela kiteka kyosonge mba kya felu* anga ukibheza mu kaswekele. Yiyi ima yabhange o mukalakadi wala ni uhete*, Jihova wa ki ibhila.’ (O mundu woso wanda tambwijila: ‘Kyene!’)
16 “‘Lamba dya yó ulebhula tat’ê mba mam’ê.’ (O mundu woso wanda tambwijila: ‘Kyene!’)
17 “‘Lamba dya yó usondolola o ijimbwete ya mbambe ya kibhela kyatokala kwa mukwâ.’ (O mundu woso wanda tambwijila: ‘Kyene!’)
18 “‘Lamba dya yó ubhangesa o kifofo kujimbidila o njila.’ (O mundu woso wanda tambwijila: ‘Kyene!’)
19 “‘Lamba dya yó udyodya o mukwa ixi yengi, o mon’a kitungu* ni mutudi, mu ku afundisa.’ (O mundu woso wanda tambwijila: ‘Kyene!’)
20 “‘Lamba dya yó uzeka ni muhatu wa tat’ê, mukonda kiki kyeji kwatesa jisonyi kwa tat’ê.’ (O mundu woso wanda tambwijila: ‘Kyene!’)
21 “‘Lamba dya yó uzeka ni kibhaku.’ (O mundu woso wanda tambwijila: ‘Kyene!’)
22 “‘Lamba dya yó uzeka ni phang’yê ya muhatu, mon’a tat’ê mba mon’a man’yâ.’ (O mundu woso wanda tambwijila: ‘Kyene!’)
23 “‘Lamba dya yó uzeka ni ukow’ê wa muhatu.’ (O mundu woso wanda tambwijila: ‘Kyene!’)
24 “‘Lamba dya yó ubatamena mukwâ anga u mujibha.’ (O mundu woso wanda tambwijila: ‘Kyene!’)
25 “‘Lamba dya yó uxikina ku mufuta phala kujibha muthu wakambe kikuma.’ (O mundu woso wanda tambwijila: ‘Kyene!’)
26 “‘Lamba dya yó ukamba kubelesela o izwelu ya Kijila kiki.’ (O mundu woso wanda tambwjila: ‘Kyene!’)
28 “Se mwivwa mwene o dízwi dya Jihova Nzambi yenu, mu kubelesela o itumu yê yoso i nga mu mitendelesa lelu, Jihova Nzambi yenu wanda mizangeleka mwene ku thandu dya ifuxi yoso yamukwâ mu ngongo. 2 Mwanda tambula o mabesá oso yá, se mubelesela jinga o dízwi dya Jihova Nzambi yenu:
3 “Mwa kazediwa mu jimbanza, mwa kazediwa we ku mukawu.
4 “Anda besowala o twana twenu,* o idima ya ixi yenu, o ibhaku yenu, o tungombe ni tumbudi twenu.
5 “Anda mibesowala, o inda ni matijela menu anda kwizala.*
6 “Anda mibesowala mu ikalakalu yenu yoso.
7 “Jihova wanda tolola o jinguma jibalumuka phala kubhânga n’enu, bhu pholo yenu. Mu kwiza mubhânga n’enu, anda kwijila kumoxi, maji mu kumilenga anda dimwanga. 8 Jihova wanda mibesowala, wanda besowala we o ididi yenu ya kubhaka o idima ni yoso i mubhanga. Jihova Nzambi yenu wanda mibesowala mwene mu ixi ya mu mibhana. 9 Jihova wanda mizangeleka phala mukale mu mundu wê ukôla, kala kya mikanena, mukonda mwa musuluka ni kubelesela o itumu ya Jihova Nzambi yenu ni kwendela mu jinjila jê. 10 O ifuxi yoso mu ngongo yanda mona kwila, enu mwambata o dijina dya Jihova, yanda mikwatela wôma.
11 “Jihova wanda mizediwisa ni ana avulu, ibhaku yavulu ni mavu abhana idima mu ixi ya mu mibhana Jihova, kala kyakanena ku jikuku jenu. 12 Kala o muthu kya jikula o kididi kyé kya kubhaka o kudya phala kukatula-mu ima yambote, Jihova wanda mijikwila o mawulu phala kunokesa mvula mu ixi yenu mu kithangana kyatokala ni kubesowala yoso i mwanda bhanga. Mwanda sobhesa kitadi ku ifuxi yavulu, maji enu kimwanda bhinga kusobha kitadi. 13 Se musuluka ni kubelesela o itumu ya Jihova Nzambi yenu, i nga mu mitendelesa lelu, Jihova wanda kubhangesa kukala u mútwe, kiwanda kala u mukila kana. Wanda kuzangeleka, kanda kutulula. 14 Beleselenu o izwelu yoso i nga mu mitendelesa lelu, ki mubheze jinzambi jengi.
15 “Maji, se muxibhaka Jihova Nzambi yenu, mu kukamba kukumbidila o itumu yê yoso ni jingonge jê ji nga mu mitendelesa lelu, yá ene o mabhebhu anda kwiza ku thandu dyenu:
16 “Lamba dyenu mu jimbanza, lamba dyenu mu mikawu.
17 “Lamba dyenu! O inda ni matijela menu kanda kwizala.
18 “Lamba dyenu! Mwene kanda mibesowala ni twana twavulu,* o mavu a ixi yenu kanda bhana idima yavulu, o tungombe ni tumbudi twenu kitwanda sokoloka.
19 “Lamba dyenu mu ikalakalu yenu yoso.
20 “Mukonda dya ibhangelu yenu yayibha ni ku mubhana o dikunda, Jihova wanda mibhekela mabhebhu. Wanda myehela kukala mu kavwanza, wanda mikastikala mu yoso i mubhanga, kate kyanda mibwika ni ku mijima o mbutu ni lusolo. 21 Jihova wanda myehela kukala ni uhaxi wabhonzo o ku usaka, kate kyanda mibwika mu ixi i mwanda lundula. 22 Jihova wanda myehela kukala ni uhaxi wa thulu, jifebele, kujimba, febele ibhekesa kalolo, kutema kwavulu ni mofu. Wanda kwehela we o jinguma jenu kulwa ita ni enu. Ima yiyi yanda mikayela kate kya mijima o mbutu. 23 O mawulu ala ku thandu dyé anda kituka ngondo, o ixi yanda kituka felu. 24 Jihova wanda tumikisa fufuta ni mavu mu ixi yenu muveji dya mvula, kate enwenoso kyanda mibwika. 25 Jihova wanda bhangesa kwila a mitolola bhu pholo dya jinguma jenu. Mwanda kwijila kumoxi phala kubhânga-nawu, maji mu ku alenga mwanda dimwanga. Mautuminu oso mu ngongo anda kala ni wôma mu kumona o ima yayibha i mwanda dibhana-nayu. 26 O imbi yenu yanda kituka kudya phala o jinjila joso jituka bhulu ni yama yoso mu ixi, kikwanda kala muthu wanda ikaya.
27 “Jihova wanda mibhangesa kukala ni mabhumbu kala exile-nawu akwa Ijitu, ni uhaxi wa mukila, ni jihana ni kudyaza. Kanda tena kumisaka-nawu. 28 Jihova wanda myehela kusaluka, kukala mu ifofo ni ku mibhangesa kukala mu kavwanza. 29 Mwanda babajala mu kwenda jinga mu mwanya watu kala ki babajala o kifofo. Kimwanda ditunda kyambote mu yoso i mwanda bhanga. Anda minganala ithangana yoso ni ku minyana, kikwanda moneka muthu u mibhulula. 30 Wanda sola muhatu, maji diyala dyengi wanda mulundama ni kuzeka-nê. Wanda tunga inzo, maji kiwanda kala-mu, wanda kuna dibhya dya muvidi, maji kiwanda bhongolola o ibundu yê. 31 O ngombe yé anda ijibhila bhu pholo yé, maji kiwanda dya-ku xitu, o jumendu yé anda inyana bhu pholo yé, maji kiwanda tena ku itambula, o jimbudi jé anda jibhana ku jinguma jé. Séku muthu wanda kukwatekesa. 32 O twana twé twa mala ni twa ahatu, anda kwa ambata ku mwiji wengi. Eye wanda ki mona ni mesu mé, wanda ku akwatela ngunzu, maji kiwanda tena kubhanga kima. 33 O idima ya ixi yenu ni yoso i mwanda kalakala, anda idya ku mwiji wengi u mwakambe o kwijiya. Ithangana yoso anda minganala ni ku mitatesa. 34 Mwanda saluka mukonda dya ima i mwanda mona ni mesu menu.
35 “Jihova wanda myehela kukala ni mabhumbu a xixima kyavulu, k’evu milongo, mu jiphuna ni mu inama, tunde ku inama ndu ku mútwe. 36 Jihova wanda myehela ku myambata ku kifuxi kyengi ki mukijiya, né o jikuku jenu we ka kijidile, ki kale enu ni sobha i mwanda sola. Kwenyoko, mwanda bheza-ku jinzambi jengi, jinzambi ja mabaya ni ja matadi. 37 Anda kala ni wôma mu kumona o ima yanda bhita ni enu. Anda misebhulula, anda myolela bhukaxi ka ifuxi yoso kwanda myambata Jihova.
38 “Mwanda kuna jimbutu javulu ku mabhya, maji kimwanda bhongolola kyasoko, mukonda anda jidya ku mahoho. 39 Mwanda kuna mixi ya mividi ni ku itumbika mavu, maji kimwanda kanza-ku jiuva mba kunwa-ku vinyu, mukonda anda idya ku tu ibamba. 40 Mu mikáwu yenu yoso mwanda kala ni mixi ya midiva, maji kimwanda tena kudiwesa máji, mukonda o midiva yanda sonoka. 41 Mwanda vwala twana twa mala ni twana twa ahatu, maji kanda kala n’enu mukonda anda ku akwika. 42 O mixi yenu yoso ni idima ya ixi yenu anda idya ku mahoho.* 43 O nguzu ya mukwa ixi yengi watungu mwaxaxi kenu, yandaya ni kudibandekesa, maji o nguzu yenu yandaya ni kusosoloka. 44 Mwene wanda misobhesa, maji enu kimwanda tena ku musobhesa kima. Mwene wanda kituka o mútwe, enu-phe mwanda kituka o mukila.
45 “O mabhebhu oso yá, anda kwiza mwene ku thandu dyenu, kate kya mijikinisa. Kiki kyanda bhita mukonda kimubelesela o itumu ni jingonge jamitendelesa Jihova Nzambi yenu. 46 O mabhebhu yá anda kala ku thandu dyenu ni dya mbutu yenu kala kijimbwete ki nangenena phala ku midimuna, 47 mukonda Jihova Nzambi yenu, ki mwa musidivila ni muxima wasanguluka, kyoso ki mwexile ni ima yavulu. 48 Jihova wanda tumikisa o jinguma jenu phala kubhânga n’enu, enu mwanda ku asidivila ni nzala, ni dinyota, ni thuxi, ima yoso yanda mikamba. Ene anda mitalesa hadi yavulu, kate kyanda mijikinisa.
49 “Jihova wanda tumikisa kifuxi kyanda tunda ku maxokololo phala kubhânga n’enu, kyene kyanda kwiza ni lusolo kala holokoko. O dimi dya kifuxi kiki ki dyanda mitetulukila, 50 kifuxi kibhanga o ima ni undanda, ki kikwatela henda ku adyakime mba ku minzangala. 51 Ene anda dya o tungombe twenu ni ibundu ya ixi yenu, kate kya mijima o mbutu. Kanda mixila kudya mba vinyu ya ubhe, máji mba jingombe, né jimbudi, kate kya mijikinisa. 52 Jimbanza jenu joso anda jikondoloka. Anda mijikila-mu, kate kyanda bwa o ilumbu yalebha yofikidile kyambote, i mwadyelela. Sé phata, ene anda kondoloka o jimbanza joso ja ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu. 53 Mukonda dya ku mikondoloka mbandu ni mbandu ni kumitatesa ku jinguma jenu, mwanda dya o xitu ya an’enu a mala ni a ahatu a mibhana Jihova Nzambi yenu.
54 “Né mwene o diyala dya henda mwaxaxi kenu, kanda kwatela henda kwa phang’yê, kwa kazola kê ni ku an’ê anda subhuka-nawu. 55 Mwene kanda wana-nawu o xitu ya an’ê yanda dya, kuma kanda kala dingi ni kima, mukonda dya ku mikondoloka mbandu ni mbandu ni ku mitatesa ku jinguma jenu mu jimbanza jenu. 56 O muhatu wa henda mwaxaxi kenu, keji xinganeka kutula o kinama kyê bhoxi, mukonda dya kukala ni mwenyu wambote, kanda kwatela henda kwa mwadi’wê, ku mon’ê wa diyala mba wa muhatu. 57 Mwene kanda wana-nawu o kíbu* kyê, kanda wana-nawu we o an’a anda vwala. Mwene wanda kwa dila mu kaswekele mukonda dya ku mikondoloka mbandu ni mbandu ni ku mitatesa ku jinguma jenu mu jimbanza jenu.
58 “Se ki mubelesela kyambote o izwelu yoso ya Kijila kiki, yosoneke mu divulu didi, anga mukamba kuxila o dijina dyonene dya Jihova Nzambi yenu, dikwatesa wôma, 59 Jihova-phe wanda mitalesa hadi ni mabhebhu, mabhebhu amakota ajiza, ni mauhaxi abhonzo, kikale enu ni mbutu yenu. 60 Mwene wanda bheka dingi mauhaxi ku thandu dyenu kala exile-nawu akwa Ijitu, exile mu mikwatesa o wôma. O mauhaxi yá anda minaminina mwene. 61 Kikyene ngo, o mauhaxi oso mba mabhebhu ka asoneka mu Kijila kiki, Jihova wanda kwabheka ku thandu dyenu, kate kya mijima o mbutu. 62 Sumbala mwa disokolola kyavulu kala o jithéthembwa ku dyulu, mwanda tola, anda misosolola mukonda kimwevu o dízwi dya Jihova Nzambi yenu.
63 “Kala Jihova kyasanguluka mu ku mizediwisa ni ku misokolola, kyene we kyanda sanguluka Jihova mu ku mibwikisa ni ku mijima o mbutu. Anda mikatula mu ixi yanda mibhana kala undundu.
64 “Jihova wanda mimwangena mu ngongo yoso mwaxaxi ka ifuxi. Kwenyoko, mwanda bheza-ku jinzambi ja mabaya ni ja matadi, jinzambi ji mwakambe o kwijiya, o jitata jenu we kajijidile. 65 Mwaxaxi ka ifuxi yiyi kimwanda kala ni kutululuka mba kididi kya kunyoha phala kutula o inama yenu. Mukonda Jihova wanda myehela kukala ni hele ku muxima, o mesu menu kanda mona kyambote, mwanda teketa we ni wôma. 66 Enu mwanda kala mu kanjila kajokota, mwanda kala ni wôma wavulu usuku ni mwanya. Kimwanda tena kwijiya se mwanda bhuluka mba kana. 67 Mu kamene, mwanda zwela: ‘Tamanu kwexile kya usuku!’, o mu usuku mwanda zwela: ‘Tamanu kwexile kya kamene!’, mukonda dya wôma wavulu u mwanda kala-nawu, ni mukonda dya ima yanda mona o mesu menu. 68 Sé phata, Jihova wanda myambata ku Ijitu mu naviyu, mu njila yambele, wixi: ‘Nuka dingi mwanda imona.’ Kwenyoko, mwanda bhinga kudisumbisa ku jinguma jenu kala mu abhika, maji kikwanda moneka muthu u misumba.”
29 Ya ene o maka a kikutu kyatumine Jihova kwa Mozé phala kukita ni mundu wa Izalayele mu ixi ya Mowabe. O kikutu kyatele Nzambi ni ene ku Holebe, kyengi.
2 Mozé-phe wongeka akwa Izalayele oso yu wa ambela, wixi: “Enu mwamono ni mesu menu yoso yabhange Jihova kwa Falawó, ku jiselevende jê joso ni ku ixi yê yoso ya Ijitu, 3 o ijimbwete ni madiwanu u mwamono ni mesu menu. 4 Maji Jihova kamibhana o kutena kwa kutendela* mba mesu phala kumona ni mátwi phala kwivwa, kate mu kizuwa kya lelu. 5 ‘Mu makwinyi awana a mivu u ngamyendesa mu kikangalakata, o izwatu i mwazwatele ki ikukile, o jihayi jenu mu inama ki jikukile. 6 Kimwadi mbolo, kimwanu vinyu mba mauholwa amukwa phala mwijiye kwila, éme ngi Jihova Nzambi yenu.’ 7 Ku disukilu, mwabhixila bhu kididi kiki. Sihone sobha ya Hexebone ni Hoke sobha ya Basane, eza mubhânga n’etu, maji twa atolola. 8 Mukusuluka, twa atambula o ixi yâ, twa ibhana kala undundu ku an’a Lubene, ku an’a Ngade ni ku kaxaxi ka mwiji wa Manasa. 9 Beleselenu-phe o izwelu yoso ya kikutu kiki mu ikumbidile, phala muzediwe mu yoso i mubhanga.
10 “Enu enyoso lelu mwala ku pholo ya Jihova Nzambi yenu: O atwameni a miji yenu, o adyakime enu, o tubhitangu twenu ni mayala oso a Izalayele, 11 o an’enu, o ahatwenu, o mukwa ixi yengi watungu bhukaxi k’enu, tunde kwa yó u mixangela o jihwínyi kate kwa yó u mitekela o menya. 12 Mwala bhabha phala kuta kikutu ni Jihova Nzambi yenu, ni kwivwa o kikanenu kya mu mibhanga Jihova Nzambi yenu lelu, 13 phala mukale mu mundu wê lelu, o mwene akale Nzambi yenu kala kya mikanena ni kyakanena ku jikuku jenu Mbalahamu, Izake ni Jakobo.
14 “O kikutu ni kikanenu kiki kingamukita ngo n’enu, 15 maji nga mukita we ni yó ala kumoxi n’etu bhabha lelu, bhu pholo ya Jihova Nzambi yetu ni yó anda ku avwala ku hádya. 16 (Mukonda mwejiya kyambote kyebhi kyexile o mwenyu wetu kyoso ki twatungile ku ixi ya Ijitu ni kyebhi kitwabhiti bhukaxi ka ifuxi yavulu mu njila i twabhange. 17 Enu mwamono o ima yayibha ni iteka yayibha* yexile bhukaxi kâ, iteka ya mabaya, ya matadi, ya phalata ni ya ulu.) 18 Kyenyiki, dilangyenu phala bhukaxi kenu kibhukale diyala mba muhatu, dibhata mba mwiji udyanguka o muxima, anga ubhukumukina Jihova Nzambi yetu, kubheza jinzambi ja ifuxi yenyoyo, phala kibhukale we muxi wima ibundu* yalulu.
19 “Maji se kukala muthu wívwa o izwelu ya kikanenu kiki, anga udinanza ku muxima wê mu kwamba: ‘Nganda tululuka-mi né mwene se ngisuluka ni kukayela o muxima wami,’ o mu kubhanga kiki uzanga yoso ya mukala ku pholo, 20 Jihova kanda xikina ku muloloka. Muveji dya kiki, Jihova wanda kala ni njinda ya diyala didi, o mabhebhu oso osoneke mu divulu didi, anda kwiza mwene ku thandu dya diyala didi. Jihova wanda jimuna o dijina dyê mu ixi. 21 Jihova-phe wanda musandula mwaxaxi ka kifuxi kya Izalayele n’a tale hadi, kala kilondekesa o mabhebhu oso a kikutu kyosoneke mu divulu didi dya Kitumu.
22 Kyoso o mwiji wakeza-ku wa twana twenu ni mukwa ixi yengi watokala ku ixi ya dikanga kyanda mona o mabhebhu a ixi yiyi ni mauhaxi anda bheka Jihova mu ixi yenu, 23 xôfidi, môngwa ni itumba yanda bhangesa kwila o mavu a ixi yenu kabhana idima mba kasabhuka isasa, kala kyabhiti mu kibwikilu kya Sodoma ni Ngomola, Adama ni Zeboyini ya bwika Jihova mukonda dya njinda ni kutema kwê, 24 ene ni ifuxi yoso anda kwibhula: ‘Jihova o ixi yiyi wa ibhangela-hi kiki? Ihi yabheka o njinda yoso yiyi yadikota?’ 25 Kyenyiki, o athu anda tambwijila: ‘Mukonda ene abhukumukina o kikutu kyatele ni Jihova, o Nzambi ya jikuku jâ, kyoso kya akatula mu ixi ya Ijitu. 26 Maji ene abheza jinzambi jengi kajijidile, a jifukamena, sumbala Nzambi wa afidisile kujibheza. 27 Kyenyki, o njinda ya Jihova yeza ku thandu dya ixi yiyi, yabheka o mabhebhu oso osoneke mu divulu didi. 28 Mukonda dya njinda yê, kutema ni kuluwala kwavulu, Jihova wa akatula mu ixi yâ, yu wa ambata mu ixi yengi, kwene kwala kate lelu.’
29 “O ima yosweke yatokala kwa Jihova Nzambi yetu, maji o ima yadimonekena yatutokala etu ni mbutu yetu kate ku hádya ni hádya, phala tubelesele o izwelu yoso ya Kijila kiki.
30 “Eme ngamibhana ima iyadi phala kusola, o mabesá mba mabhebhu. Kyoso o ima yoso yiyi ki yanda kwiza ku thandu dyenu, anga mu ilembalala kyambote,* mu ifuxi yoso mwanda mimwangena Jihova Nzambi yenu, 2 anga muvutuka kwa Jihova Nzambi yenu, mwivwa o dízwi dyê kala ki nga mitendelesa lelu, kikale enu ni an’enu anga mu kibhanga mwene ni muxima wenu woso ni mwenyu wenu woso, 3 Jihova Nzambi yenu, wanda mikatula-phe kwa mikwikile, wanda mikwatela henda, wanda mibhongolola dingi ni ku mikatula mwaxaxi ka ifuxi yoso mwa mimwangena Jihova Nzambi yenu. 4 Né mwene se o mundu wenu udimwanga kate ku maxokololo a jixi, Jihova Nzambi yenu wanda mibhongolola mwene, wanda mikatula-ku. 5 Jihova Nzambi yenu wanda mibheka-phe dingi mu ixi yatokalele ku jitata jenu, enu mwanda ilundula. Mwene wanda mizediwisa, wanda betakota ku misokolola, o kyasokolwele o jitata jenu ndenge. 6 Jihova Nzambi yenu, wanda zelesa o mixima yenu ni mixima ya an’enu anda mikayela. Kyenyiki, mwanda zola Jihova Nzambi yenu ni muxima wenu woso, ni mwenyu wenu woso phala mukale ku mwenyu. 7 Jihova Nzambi yenu wanda bheka-phe o mabhebhu oso yá ku thandu dya jinguma jenu ja mizembele ya a mizukutisile.
8 “Kyenyiki, mwanda vutuka kwa Jihova, mwanda kwivwa o dízwi dyê ni kubelesela o itumu yê yoso i nga mu mitendelesa lelu. 9 Jihova Nzambi yenu wanda zediwisa kyavulu o ikalakalu ya maku menu, mu kusokolola o twana twenu, o ibhaku yenu, o idima ya ixi yenu, mukonda Jihova wanda sanguluka mu ku mizediwisa kala kyasangulukile ni jikuku jenu. 10 Mukiki-phe, mwanda kwivwa o dízwi dya Jihova Nzambi yenu, mwanda belesela o itumu ni jingonge jê josoneke mu divulu didi dya Kitumu, mwanda vutuka kwa Jihova Nzambi yenu ni muxima wenu woso ni mwenyu wenu woso.
11 “O kitumu kiki ki nga mu mitendelesa lelu, kikyabhonzo phala enu kukibelesela, kikyabhonzo we phala ku mitetulukila.* 12 Kikyala ku dyulu ni mwambe, mwixi: ‘Nanyi wanda banda ku dyulu n’a tubhekela-kyu ni tukivwe anga tukikumbidila?’ 13 Kikyala we ku sambwa dya musanza wa kalunga ni mwambe mwixi: ‘Nanyi wanda zawuka ku sambwa dya musanza wa kalunga n’a tubhekela-kyu ni tukivwe anga tukikumbidila?’ 14 Mukonda o izwelu yiyi yamikala mwene bhwa zukama. Yala ku makanu ni ku mixima yenu, phala mu ikumbidile.
15 “Lelu nga mu mibhana o ujitu wa kusola. Mutena kusola o mwenyu mba o kufwa, o mbote mba o kuyibha. 16 Se mubelesela o itumu ya Jihova Nzambi yenu i nga mu mitendelesa lelu, mu kuzola Jihova Nzambi yenu, mu kwenda mu jinjila jê ni mu kutumaka o itumu, o jingonge ni ijila yê, mwanda kala-phe ku mwenyu, mwanda disokolola. O Jihova Nzambi yenu wanda mibesowala mu ixi i mwanda lundula.
17 “Maji se o muxima wé udyanguka, anga ukamba kubesela Nzambi, a kubhomba, ufukamena jinzambi jengi ni ku jibheza, 18 lelu ngi mitangela kwila, mwanda fwa mwene. Kimwanda nangenena kithangana kyavulu mu ixi i mwanda lundula kyoso ki mwanda zawuka Njolodá. 19 O dyulu ni ixi, lelu jimbangi jami ja kwila, nga mu mibhana o ujitu wa kusola o mwenyu mba kufwa, o dibesá mba dibhebhu. Solenu o mwenyu phala enu ni mbutu yenu ki mufwe, 20 mu kuzola Jihova Nzambi yenu, mu kwivwa o dízwi dyê ni kudikwatenena kwa mwene. Mukonda mwéne o mwenyu wenu, bhukaxi ka mwene mwanda nangenena kithangana kyavulu mu ixi yakanena kubhana Jihova ku jikuku jenu, Mbalahamu, Izake ni Jakobo.”
31 Mozé wambela dingi akwa Izalayele, wixi: 2 “Lelu ngala kya ni hama ni makwinyi ayadi a mivu. K’eme dingi ngala ni ujitu wa ku myendesa, mukonda Jihova wa ngambela: ‘Eye kiwanda zawuka o ngiji yiyi ya Njolodá.’ 3 Jihova Nzambi yenu mwéne wanda mitwamenena, mwene wanda bwikisa o ifuxi yiyi bhu pholo yenu, enu mwanda lundula o ixi yâ. Jozuwé mwéne wanda mitwamenena mu kuzawuka, kala kyambe Jihova. 4 Jihova wanda bwika o ifuxi yiyi, kala kyabwika Sihone ni Hoke, o jisobha ja akwa Mamodi, ni ku ixi yâ. 5 Jihova wanda mikwatekesa kutolola o ifuxi yiyi, mwatokala ku abhanga kala kyambe o itumu yoso i ngamibhana. 6 Swinenu, kolokotenu. Kimukale ni wôma wâ, mukonda Jihova Nzambi yenu, mwéne wa mukwenda n’enu. Mwene wanda mikwatekesa, kanda mibwazeka.”
7 Mukyenyiki, Mozé wexana Jozuwé bhu pholo ya akwa Izalayele, yu wa mwambela, wixi: Swina, u kolokote, mukonda éye wanda bhangesa o mundu yú kubokona mu ixi yakanena kubhana Jihova ku jikuku jâ. Éye wanda ku abhana o ixi yiyi, kala undundu. 8 Jihova mwéne wanda mitwamenena, mwene wanda kala jinga n’enu. Kanda mibwazeka, wanda mikwatekesa. Kanenu kukala ni wôma, kanenu we kuteketa.”
9 Mozé wasoneka-phe o Kitumu kiki, yu wakibhana ku akunji o Jilevita, exile mukwambata* o Álaka ya Kikutu kya Jihova ni ku adyakime oso a Izalayele. 10 Mozé wa atendelesa: “Ku disukilu dya sambwadi dya mivu, mu kithangana kyoxinde, mu muvu wa kuloloka o ituxi, mu Fesa ya Jibalaka, 11 kyoso akwa Izalayele kyanda dibhongolola bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu, bhu kididi kyanda sola mwene, mwatokala kutanga o Kitumu kiki, phala akwa Izalayele oso a kivwe. 12 Ongeka o mundu, o mayala, o ahatu, o ana-ndenge ni akwa jixi jengi atungu mu jimbanza jenu, phala evwe, adilonge yalungu ni Jihova Nzambi yenu. Adilonge kuxila Nzambi ni kubelesela mwene kyambote o izwelu yoso ya Kitumu kiki. 13 O twana twâ, kejidile o Kitumu kiki, anda kwivwa-phe anda dilonga kuxila Jihova Nzambi yenu, mu izuwa yoso i mwanda tunga mu ixi i mwanda lundula kyoso ki mwanda zawuka o ngiji ya Njolodá.”
14 Jihova wambela-phe Mozé wixi: “O kizuwa kya kufwa kwé kyazukama kya. Exana Jozuwé, muye mu balaka ya kudyongekela ni ngi musole kala mutwameni.” Mukyenyiki, Mozé ni Jozuwé ayi mu balaka ya kudyongekela. 15 Mukusuluka, Jihova watukuluka mu balaka mu dituta, o dituta anga dimana bhu mwelu wa balaka.
16 Jihova wambela Mozé wixi: “Eye kwa kukambe ngo wanda fwa. O mundu yú ki wanda ngi kala fiyele, wanda mateka kubheza jinzambi ja akwa ixi yengi janda ku akondoloka mu ixi mwandaya. Ene anda ngibhana dikunda, anda bhukumukina o kikutu ki ngate ni ene. 17 Mu kithangana kiki, nganda kala ni njinda yavulu ya ene, nganda ku abhana dikunda, kate kya a jikinisa. Kyenyiki, kyoso kyanda kwila o jiphaxi ni kutata kweza ku thandu dyâ, anda zwela: ‘O kutata ni jiphaxi jiji jeza ku thandu dyetu mukonda Nzambi kala mwaxaxi ketu?’ 18 Mukonda dya kuyibha kwoso kwabhange mu kubheza jinzambi jengi, ki nganda ku akwatekesa mu kithangana kyenyokyo.
19 “Kindala sonekenu o mwimbu yú, mu ulonge ku akwa Izalayele. Mu akwatekesa kwijiya o mwimbu yú phala ku alembalesa o ima yabhitile ni ene m’ukulu, kyoso kya bhukumukina Nzambi. 20 Kyoso ki nganda ku ambata mu ixi i ngakanena ku jikuku jâ, ixi i kunguluka lete ni wiki, ene anga adya, ekuta,* anga azediwa. Maji né kiki, anda bheza jinzambi jengi, kanda ngixila. Anda bhukumukina o kikutu kyami. 21 Kyoso kyanda bhita mu jiphaxi ni kutata, o mwimbu yú, wanda kwalembalesa o ima yabhiti ni ene kyoso kyabhukumukina Nzambi (mukonda o mbutu yâ ki itokala kudijimba), kuma ngejiya kya o ima ya muxinganeka, ande mwene dya ku abhangesa kubokona mu ixi i nga akanena.”
22 Mozé wasoneka o mwimbu yú mu kizuwa kyenyokyo, yu wa ulongo ku akwa Izalayele.
23 Kyenyiki, Nzambi wasolo Jozuwé mon’a Nune phala akale mutwameni, yu wambe: “Swina, kolokota, mukonda éye wanda bhangesa akwa Izalayele kubokona mu ixi i nga akanena. Nganda kala jinga n’eye.”
24 Kyoso Mozé kyazubha kusoneka o izwelu yoso ya Kijila kiki mu divulu, 25 mwene wabhana o kitendelesu kiki ku Jilevita exile mukwambata o Álaka ya Kikutu kya Jihova, wixi: 26 “Tambulenu o divulu didi dya Kitumu, tulenu-dyu bhu mbandu a Álaka ya Kikutu kya Jihova Nzambi yenu. Bhenyobho dyanda kala mbangi ya ku mifundisa. 27 Mukonda eme ngejiya kyambote o kubhukumuka ni kujiza kwenu. Sumbala ngala hanji ku mwenyu, Jihova mwa mu mubhukumukina kya kiki, abha kyoso ki nganda fwa? 28 Bhongololenu o adyakime oso a miji yenu, ni tubhitangu twenu, mu ngibhekele-nawu. Nganda tumbula o izwelu yiyi bhu pholo yâ, o athu mu ixi ni jianju ku dyulu anda kala jimbangi bhukaxi kâ. 29 Mukonda eme ngejiya kyambote kwila, kyoso kinganda fwa, mwanda bhanga mwene ima yayibha, kimwanda kwendela mu njila i nga mitendelesa. Mu izuwa yasukidila-ku, o jiphaxi janda kwiza ku thandu dyenu, mukonda mwanda bhanga ima yayibhila Jihova. Mwanda muluwalesa mukonda dya ibhangelu ya maku menu.”
30 Kyenyiki, Mozé watumbula o izwelu ya mwimbu yú bhu pholo ya mundu woso wa Izalayele, tunde ku dimatekenu ndu ku disukilu:
32 “Enu enyoso ku dyulu ivwenu i nganda zwela,
Enu enyoso mu ngongo ivwenu o maka u nganda zwela.
2 O ulongelu wami wanda noka kala mvula,
O izwelu yami, yanda lawuka kala dimume,
Kala mvula isuma ku thandu a ixoka,
Kala mvula inoka ku thandu a yangu.
3 Mukonda nganda fumanesa o dijina dya Jihova.
Zwelenu yalungu ni unene wa Nzambi yetu!
4 Mwene Ditadi dyonene, ibhangelu yê yoso yayuka,
Mukonda o jinjila jê joso jayuka.
Nzambi tutena ku mudyelela,
Mwene kimukwa mangonya, mwene muthu wayuka.
5 Éne abhange o ima yayibha,
Ene ki an’a Nzambi kana, o kitondalu kya éne.
Mwiji wayibha, wadyanguka!
6 Mukonda dyahi mwa mubhukumukina Jihova?
Enu mu mwiji watobho, wakambe o kilunji.
Kimwene Tat’enu wa mibhange,
Yó wa mibhangesa kutunga ni kusoma?
7 Lembalalenu o izuwa ya xahulu,
Xinganekenu o mivu ya miji ni miji yokulu.
Ebhulenu o jitata jenu, ene anda mitangela-kyu,
O adyakimi mwaxaxi kenu, ene anda mijimbulwila-kyu.
8 Kyoso o Sukeku kyabhana undundu ku mwiji ni mwiji,
Kyoso kya wanuna o an’a Adá mu ibuka-ibuka,
Mwene waxindi o jimbambe ja ifuxi,
Kala kyasoko o an’a Izalayele.
9 O mundu wa Jihova wa mutokala.
Kyene, Jakobo watokala kwa mwene.
10 Mwene wa asange mu kiphulungunzu,
Mu kikangalakata kyahatu, mwexile jibuya jikwatesa o wôma.
Wa alanga, yu wa akondeka kyambote.
Wa alangidila kala mon’a dyesu dyê.
11 Kala o holokoko ilonga o twana twê kutuka,
Ibutama ku thandu a twana twê,
Izala o mabhabha phala ku azangula,
Anga utwambatela ku isala ya mabhabha mê,
12 Jihova mwéne ngo wexile mu mwendesa,*
Kikwexile nzambi yengi wexile-nê.
13 Wa mwendesa kala kabalu mu ididi yadileka ya ixi,
Kyenyiki, wa mudikila bhukaxi ka idima ya mabhya.
Wa mudikila we ni wiki u tunda ku ndanji,
Ni máji atundu ku ndanji,
14 Ni mandeka o bhange ni lete ya jingombe ni lete ya jimbudi,
Kumoxi ni jimbudi jambote,
Ni tumbudi twa Basane ni isutu ya hombo,
Kumoxi ni tiliku yambote,
O ku jiuva jozuke, wanu-ku vinyu.
15 Kyoso Jesulume* kya nete, wabhukumukina ngana yê.
Kyene, eye wanete, wakomo, wekuta kyavulu.
Mukiki, wabhana dikunda kwa Nzambi wa kubhange,
Wasebhulula o Ditadi dyonene dya ubhulukilu wé.
16 A mukwatesa njinda mukonda dya kubheza jinzambi ja akwa jixi jengi,
A muluwalesa mu kubhanga ima yayibha.
17 Exile mubhakula jisata ku madimonyo, o kwa Nzambi kana,
Ku jinzambi kajijidile,
Jinzambi ja ubhe, ja sange ngo kindala,
Jinzambi o jikuku jâ kajijidile.
18 Enu mwajimbi Nzambi yenu wedi kala Ndanji, yó wa mibhange,
Kimwalembalala o Nzambi wa mibhana o mwenyu.
19 Kyoso Jihova kyamono o ima ya bhange, ka axikina,
Mukonda o twana twê twa mala ni twa ahatu a muluwalesa.
20 Mukyenyiki, mwene wambe: ‘Nganda ku abhana dikunda,
Ni ngimone yanda bhita ni ene.
Mukonda ene mwiji wabhukumuka,
Ana akambe ufiyele.
21 A ngiluwalesa kyavulu mukonda dya jinzambi ja makutu,
A ngiluwalesa mu kubheza iteka yakambe o valolo.
Nganda ku abhangesa kukala ni difuba bhukaxi ka athu katokala ku mundu wami,
Nganda ku aluwalesa ni kifuxi kyakambe kilunji.
22 Kuma o njinda yami ya wama túbhya,
Túbhya tutu twanda wama kate mu Mbila* yazongo,
Twanda bwika o ixi ni idima yê,
Twanda kwoha o madisesa a milundu.
23 Nganda bandekesa o jiphaxi jâ,
O jisosa jami joso nganda jilungila kwa ene.
24 Anda tala hadi* ni nzala,
Jifebele janda ku abwikisa ni ku ajima o mbutu.
Nganda ku atumikisa yama phala ku anumata,
Ni jinyoka jendela ku mavu phala ku anumata.
25 Ku kanga dya jinzo jenu, o xibhata yanda jibha o twana twenu,
Mu jinzo jenu o athu anda kala wôma,
O munzangala wa diyala ni kilumba*, anda kala ni wôma,
O kabwetele ni mwadyakime wa diyala wala kya ni jimvi, anda kala ni wôma.
26 Eme ngamesenene kuzwela: “Nganda ku amwanga,
Nganda bhangesa o athu ku ajimba,”
27 Maji kingakizwela mukonda ngexile ni wôma wa ima yeji zwela o jinguma jami,
Mukonda o jinguma ejitena kubanza kyayibha.
Ejitena kuzwela kiki: “Twatambula o kikôwe mukonda dya nguzu yetu,
Ki Jihova wabhange o ima yoso yiyi kana.”
28 Mukonda ene kifuxi kyakambe o kilunji,
Mwaxaxi kâ kibhwala muthu watetuluka.
29 Tamanu se exile jinjimu! Eji xinganeka mu maka yá.
Eji banza mu ima yeji bhita ni ene.
30 O muthu umoxi weji tena kyebhi kumwanganesa o midi ya athu?
Kyebhi athu kiyadi kyeji tena kukayesa o dikwinyi dya midi?
Kyeji bhita ngo se Nzambi yâ wedi kala Ndanji, wa abhanene dikunda,
Se Jihova wa abhakwile bhu maku a jinguma jâ.
31 Mukonda o ditadi dya jinguma jetu kidyadifu ni Ditadi dyonene dya Izalayele,
Kate mwene o jinguma jetu ejiya o kidi kiki.
32 Mukonda o dibhya dyê dya mividi dyatundu ku mividi ya Sodoma,
Ni ku mikáwu ya ixi ya Ngomola.
O jiuva jê, jiuva jijibhisa,
O isaka yê yalulu.
33 O vinyu yê yedi kala mathe a jinyoka,
O mathe a swiji.*
34 Ibhangelu yâ yoso nga ibhake,
Nga ijika ni kidimbu mu kididi kyami kya kubhaka o ima.
35 O phonzo ya ngitokala éme, éme we nganda ivutwila,
Mu kithangana kyoxinde, kyoso kyanda xalumuka o kinama kyé,
Mukonda o kizuwa kya kibwika kyé kyazukama,
O ima yanda bhita, ya mu kwiza ni lusolo.’
36 Jihova wanda fundisa o mundu wê,
Wanda kwatela henda ku jiselevende jê,
Kyoso kyanda mona kwila o nguzu yâ yatolo kya,
Ni kwila kwasubhuka ngo yó wakambe woso u mukwatekesa ni yó wazoza.
37 Mwene-phe wanda zwela: ‘O jinzambi jâ jala kwebhi,
O ditadi kwayile musotela o dilengelu?
38 Kwebhi kwala o jinzambi jexile mudya o banya ya jisata jenu,*
Ni kunwa o vinyu ya jisata jenu ja mauholwa?
Eze-phe, a mikwatekese.
Akituke o dilengelu dyenu.
39 Kindala talenu kuma, éme mwene ngo ngi Nzambi,*
Kikwala jinzambi jengi, éme ngo mwene.
Ngala ni kutena kwa kubwika ni kwa kubhana o mwenyu.
Eme ngi kwama, eme ngi saka,
Kikwala muthu utena kubhulula mukwa bhu makwami.
40 Kuma ngaleka o lukwaku lwami ku dyulu,
Ngaloka mwene, ngixi: “Kala ki ngene ku mwenyu kate ku hádya ni hádya,”
41 Kyoso ki nganda zwika o xibhata yami ibhenya,
Nganda disokejeka phala kufundisa,
Nganda vutula phonzo ku jinguma jami,
Nganda vutula we phonzo kwa yó a ngizembe.
42 O jisosa jami janda kwizala* ni manyinga,
O xibhata yami yandadya xitu,
Kumoxi ni manyinga a yó a ajibha ni a yó a akwika,
Ni mítwe ya atwameni a jinguma.’
43 Enu mu ifuxi, sangulukenu kumoxi ni mundu wê,
Kuma mwene wanda vutula phonzo mukonda dya manyinga a jiselevende jê,
Wanda bheka hadi ku jinguma jê,
Wanda zelesa o ixi ya mundu wê.”
44 Mukyenyiki, Mozé weza yu watumbula o izwelu yoso ya mwimbu yú, bhu pholo dya mundu, kumoxi ni Ozeya* mon’a Nune. 45 Kyoso Mozé kyazubha kutumbula o izwelu yoso yiyi, ku mundu woso wa Izalayele, 46 wa ambela, wixi: “O izwelu yoso i nga mu mitendelesa lelu mu ilunda ku muxima, phala mutendelese o twana twenu, ene n’a kumbidila o izwelu yoso ya Kijila kiki. 47 Mukonda o izwelu yiyi, ki izwelu ya kingoho, ilombolola mwenyu phala enu. Se mubelesela o izwelu yiyi, mwanda kala ni mwenyu mu mivu yavulu, mu ixi i mwanda lundula kyoso ki mwanda zawuka o ngiji ya Njolodá.”
48 Mu kizuwa kyenyokyo, Jihova wambela Mozé, wixi: 49 “Banda ku mulundu yú wala ku mbandu ya Abadimi, o mulundu wa Nebu, wala mu ixi ya Mowabe, bhwa zukama ni Jedikó, utale o ixi ya Kanana i nganda bhana ku akwa Izalayele kala undundu. 50 Mukyenyiki, wanda fwila ku mulundu ku wanda banda. Wanda fwa kala kyafu phang’yé Alá ku mulundu wa Hole, 51 mukonda kiyadi kyenu ki mwa ngilondekesa ufiyele mwaxaxi ka akwa Izalayele, bhu mbandu a menya a Mediba, ku Kadexi, mu kikangalakata kya Zini. Ki mwa ngijingisa bhu pholo ya mundu wa Izalayele. 52 O ixi i nganda bhana ku mundu wa Izalayele, wanda i mwena ngo dikanga, maji kiwanda bokona-mu.”
33 Ande dya kufwa, Mozé o selevende ya Nzambi yakidi, wabesowala akwa Izalayele. 2 Mwene wambe:
“Jihova watundu ku Sinayi,
Mwene wa amwikina tunde ku Seyile.
O fuma ni kubhenya kwê, kwadimonekena tunde ku mbandu ya milundu ya Palane,
Makwinyi a jimidi ja jianju jexile-nê,
O ku mbandu yê ya kadilu, kwexile o mazonda mê.
3 Nzambi wazolo o mundu wê,
Athu oso akôla, ala bhu maku mê.
Ene axikamene bhu mbandu a inama yê,
Amateka kwivwa o izwelu yê.
4 (Mozé watubhana kitumu, watubhana kijila,
Kala undundu phala o mundu wa* Jakobo.)
5 Mwene wakituka sobha ku Jesulume,*
Kyoso o atwameni a mundu kyadibhongolola,
Kumoxi ni miji yoso ya Izalayele.
6 Lubene akole mwenyu,
O mbutu yê idisokolole.”
7 Mozé wabesowala Judá ni izwelu yiyi:
“Ngana Jihova! Ivwa o musambu wa Judá,
Mubheke dingi ku mundu wê.
Judá wazokela o ima yamutokala ni kutena kwê,
Mukwatekese kubhânga ni jinguma jê.”
8 Yalungu ni Levi, Mozé wambe:
“O Tumini ni Udimi yê, yatokala ku muthu wa kulondekesa ufiyele,
Yó wa mupolovala ku Masahe.
Wamateka kuzoka-nê bhu mbandu a menya a Mediba,
9 O muthu wambela tat’ê ni mam’ê, wixi: ‘Ki nga asuwu.’
Mwene kejiya o jiphange jê,
Kabhana valolo ku an’ê.
Kuma akumbidila o kizwelu kyê,
Ya abelesela o kitumu kyê.
10 Ene alonge Jakobo ni jingonge jé,
Izalayele a mulonge ni Kijila kyé.
A kubhakwile wasu wa dizumba dyambote,
Ni sata yatenena ku kalatódyu ké.
11 Jihova tata! Mubesowale, mubhane nguzu,
O ikalakalu ya maku mê, ikusangulukise.
Bukujula o inama* ya yó asota kubhânga-nê,
Phala o athu amuzembe kabhânge-nê dingi.”
12 Yalungu ni Bejamí mwene wambe:
“O yó a muzolo kwa Jihova atunge ni kukondama bhu mbandu yê,
Kyoso kyaya ni ku mulanga kizuwa kyoso kya muvimba,
Mwene wanda butamena bhu isuxi yé.”
13 Yalungu ni Zuze, Mozé wambe:
“Jihova abesowale o ixi yé,
Ni ima yambote itunda ku dyulu,
Ni dimume ni menya a jifixi atunda koxi a mavu,
14 Ni ima yambote ikula mukonda dya mwanya,
Ni idima yambote ya mbeji ni mbeji,
15 Ni ima yambote itunda ku milundu yokulu,*
Ni ima yabetakota ya milundu yakalelaku,
16 Ni ima yoso yambote ya ixi ni idima yé yoso,
Ni dibesá dya Yó wamoneka mu kisasa.
Mabesá oso yá, eze ku thandu a mútwe wa Zuze,
Kyene, ku thandu a mútwe wa yó a musolo mwaxaxi ka jiphange jê.
17 O nguzu yê yedi kala ya mon’a ngombe adyanga o ku muvwala,
O jingela jê, jingela ja phakasa.
Wanda kwama-naju ifuxi,
Ifuxi yoso bhwamoxi, kate ku maxokololo a ixi.
Éne o makwinyi a jimidi ja Efalayíme,
Ni jimidi ja Manasa.”
18 Yalungu ni Nzebulone, Mozé wambe:
“Sanguluka éye Nzebulone, mu ikalakalu yé.
Éye Isakale, sanguluka mu jibalaka jé.
19 Ene anda bhongolola athu ku mulundu.
Kwenyoko anda bhakula-ku jisata mu ukexilu wayuka.
Mukonda anda katula nzungule dya jimbote ku musanza wa kalunga,
Ni jimbote josweke mu museke.”
20 Yalungu ni Ngade, Mozé wambe:
“Atane-ku yó usanzumuna o mbambe ya Ngade.
Mwene uzeka kala hoji,
Yamesena kudya o lukwaku, kyene, o mútwe wa kyama kyanda kwata.
21 Wanda sola o mbandu ya dyanga phala mwene,
Mwene wanda kala o mbandu yatokala kwa yó ubhana o kijila.
O atwameni a miji anda dibhongolola.
Mwene wanda fundisa ni kuyuka mu dijina dya Jihova,
Ni jingonge jê phala akwa Izalayele.
22 Yalungu ni Dane, Mozé wambe:
“Dane mon’a hoji.
Mwene wanda lwa ita tunde ku Basane.”
23 Yalungu ni Nafitali mwene, wambe:
“Nafitali wasanguluka,
Wezala ni mabesá a Jihova,
Utambula o mbandu ya ixi ku tundila o dikumbi ni ku lwiji.”
24 Yalungu ni Azele, Mozé wambe:
“Nzambi wabesowala Azele ni ana avulu.
A muximane ku jiphange jê,
Abonde* o inama yê mu máji.
25 O jiphapha ja mabhitu mê ja felu ni ngondo,
Wanda tunga ni kukondama izuwa yoso ya mwenyu wê.
26 Séku muthu wasokela ni Nzambi ya Jesulume,
U kukwatekesa tunde ku dyulu,
Yó waxikama ku matuta ni unene wê.
27 Nzambi dilengelu tunde mu izuwa ya xahulu,
Mwene wanda kukwatekesa, wanda kulanga kate ku hádya ni hádya.
Mwene wanda kukwatekesa kutolola o jinguma jé,
Ni kwamba: ‘Bwikisawu!’
28 Izalayele wanda tunga ni kukondama,
O mbutu ya Jakobo anda tunga ubheka wâ,
Mu ixi mwala kudya* ni vinyu ya ubhe,
Ku dyulu kwanda lawuka mbundu anga mukala dimume.
29 Eye wazediwa Izalayele!
Nanyi wasokela n’eye?
Kifuxi kyobhulule kwa Jihova,
Mwene o ngubu i kufikidila,
Mwene we o xibhata yé yonene.
O jinguma jé janda dikoteka ni wôma bhu pholo yé,
Eye wanda titidila o makunda* mâ.”
34 Kyenyiki, Mozé watundu mu kikangalakata kya Mowabe, yu wabande ku mulundu wa Nebu, ku thala dya mulundu wa Pixika, bhwa zukama ni Jedikó. Jihova wa mulondekesa o ixi yoso, tunde ku Ngiliyade kate ku Dane, 2 o ixi yoso ya Nafitali, o ixi ya Efalayíme, o ixi ya Manasa ni ixi yoso ya Judá, ndu ku musanza wa kalunga,* 3 o ixi ya Nengebe, o mbandu ya Njolodá, kumoxi ni honga ya Jedikó, o mbanza ya maye, ndu ku Zowale.
4 Kyenyiki, Jihova wa mwambela, wixi: “Yiyi yene o ixi i ngakanena kwa Mbalahamu, kwa Izake ni kwa Jakobo, ngixi: ‘Nganda ibhana ku mbutu yé.’ Wanda imone ngo ni mesu mé, maji kiwanda bokona-mu.”
5 Mukubhita o ima yiyi, Mozé o selevende ya Jihova, wafwila mwenyomo, mu ixi ya Mowabe, kala kyambele Jihova. 6 Mwene* wa mufundu mu honga yala mu ixi ya Mowabe, bhwa zukama ni Bete-peyole. Kate mu izuwa ya lelu, séku muthu wejiya o kididi bhwala o mbila yê. 7 Mozé wexile ni hama ni makwinyi ayadi a mivu kyoso kyafu. Mu kithangana kyenyokyo, Mozé wexile hanji mumona kyambote, wexile hanji ni nguzu. 8 O mundu wa Izalayele wadidi Mozé mu kikangalakata kya Mowabe mu makwinyi atatu a izuwa. Kyenyiki, o izuwa ya kudila o thambi ya Mozé yabhu.
9 Jozuwé mon’a Nune, wexile ni unjimu wavulu* mukonda Mozé watudile o maku mê ku thandu a mútwe wa Jozuwé. O akwa Izalayele amateka ku mwivwa, ya abhange kala kyatumine Jihova kwa Mozé. 10 Maji mu Izalayele kimumoneka dingi polofeta kala Mozé, a mwijidile kyambote* kwa Jihova. 11 Jihova watumu Mozé kubhanga o ijimbwete ni madiwanu oso yá mu ixi ya Ijitu phala kukastikala Falawó, o jiselevende jê ni ixi yê yoso. 12 Kikyene ngo, Mozé wabhange o ima yoso yiyi ni kutena kwa lukwaku lwê bhu pholo ya akwa Izalayele.
Mu Heba.: “bhukaxi ka.”
Mu Heba.: “an’a Izalayele.”
Mba, “jivizinyu.”
Nange, kilombolola o milundu ya Libanu.
Kifwa, a ifikidila ni ilumbu yonene.
Mu Heba.: “wemena bhu pholo.”
Mba nange, “Nzambi wa muswinisa.”
Mu Heba.: “lukwaku lwê.”
Mu heba.: “koxi a dyulu.”
Mba, “anda kwivwa jindolo kala o jindolo ja kuvwala.”
Mu Heba.: “Nzambi yenu.”
Mba, “bhu maku menu.”
Jexile jiphapha jamakota ja felu mba ja mabaya, exile mujita mu mabhitu phala kajikuke.
Mba, “kipoya.”
Kovadu imoxi yasokele 44,5 a jisentimetulu. Tala o Kiba. B14.
Kilombolola, “madyembu a jibalaka ja Jayile.”
Mu Heba.: “o Dikwinyi dya Izwelu.”
Mu Heba.: “kutala hadi kala felu bhu jiku.”
Mba, “kufundisa.”
Kifwa, o Kalunga ka Môngwa.
Mu Heba.: “mu inzo ya abhika.”
Mba, “uditunde kyambote.”
Mba, “wemba.”
Mu Heba.: “bhukaxi ka mesu mé.”
Mu Heba.: “mu inzo ya abhika.”
Mba, “ididi.”
Tala o Dilombolwelu.
Mba, “mundu wê wa kazola.”
Mu Heba.: “ku mikula.”
Mu Heba.: “mu inzu ya abhika.”
Mba, “mukutena kwa.”
O kizwelu kiki mu dimi dya Hebalayiku kilombolola mbote ni henda ya kalelaku. Tala o Dilombolwelu. Henda ya kalelaku.
Mu Heba.: “wanda besowala o mbutu itunda mu divumu dyé.”
Mba, “tiliku; sevada.”
Mu Heba.: “diyesu dyé kidyatokala.”
Mba nange, “kuteketa; kukala ni wôma.”
Mba, “ku milola.”
Mu Heba.: “mu inzo ya abhika.”
Mba, “jinyoka, kyoso kijinumata, o bhwa numata bhu jimba anga bhu xixima kala túbhya.”
Mba, “ku milola.”
Kifwa, yofikidile ni ilumbu yonene.
Mu Heba.: “wakolo o muxima.”
Mba, “undundu wé.“
Mu Heba.: “o Dikwinyi dya Izwelu.”
Mu Heba.: “o Nzambi ya jinzambi.”
Mba, “mona wakambe tata.”
Mba, “mabaka.”
Mba, “tiliku; sevada.”
Kifwa, kilombolola o jimbandu mwexile mu nyenganana o mabhitu.
Kifwa, “o mabaya ala mu jimbandu a mabhitu.”
Kifwa, o musanza wa kalunga ka Mediterrâneo.
Tala o Dilombolwelu.
Phala kuta-mu o dijina dyê.
Kifwa, “o manyinga.”
Mba, “wa mu mitonginina.”
Mu Heba.: “mu inzo ya abhika.”
Mba, “mundu wê wa kazola.”
Kifwa, kuxakuta dingi o kudya kwominye kya.
Kyama kyadifu ni dibhulu, kitunga mu ididi mwala matadi amakota.
Mba, “ibheletete.”
Mba, “ngongolo, njila yadikota.”
Mba, “o mona wakambe o tata.”
Mba, “sovela.” Falamenda ya kutubula-nayu.
Tala o Kiba. B15.
Mba, “mona wakambe o tata.”
Tala o Dilombolwelu.
Mba, “bhu mwelu wa mbanza.”
Mba, “mukanda.”
Mu Heba.: “ubhitisa.”
Mba, “kabhangese o muxima wa jiphange jê kubotomoka kala kyabotomoka o muxima wê.”
Mba, “kima kyoso-kyoso kihemena.”
Mba, “njungu.”
Xikulu imoxi yasokele 11,4 a jigrama. Tala o Kiba. B14.
Mba, “yakasana.”
Mba, “kidyanzunga ubhanga undumbu mu tembulu.”
Mba, “kibandekesu.”
Mu dimi dya Hebalayiku, o kizwelu kyolungulule “dibhute” kikilombolola ngo uhaxi umoxi, maji kitena we kulombolola mauhaxi avulu a kikonda, a sambukila. Kyalungu we ni mauhaxi a dimwanga ku izwatu ni mu jinzo.
Mba, “mona wakambe o tata mba mama.”
Mba, “kwangulula.”
Mba, “o dijina dya dibhata dyê.” Mu Heba.: “o dijina dyê.”
Mu Heba.: “ibundu.”
Mba nange, kiki kilombolola o kithangana kyatungile Jakobo ku Halane ya Asidya.
Mba, “o mona wakambe o tata.”
Mba, “mundu wê wa kazola.”
Mba, “kya utadi”.
Mba, “muthu u kalakala ni mabaya ni utadi.”
Mba, “mona wa kambe tata mba mama.”
Mu Heba.: “anda besowala o mbutu itunda mu divumu dyé.”
Kifwa, mu inda yenu kimwanda kamba jimbundu, o mu matijela menu ki mwanda kamba tiliku.
Mu Heba.: “lamba dya mbutu i tunda mu divumu dyé.”
Mu Heba.: “ibamba.”
Mba, “kindu.”
Mu Heba.: “muxima wa kwijiya.”
Mu dimi dya Hebalayiku o kizwelu kiki, nange kyalungu ni kizwelu “tuji”, ene mukitumbula phala kusebhulula.
Mba, “mvwenenu.”
Mu Heba.: “anga iza dingi ku mixima yenu.”
Mu Heba.: “kikyala we dikanga.”
Mba, “munyata.”
Mu Heba.: “aneta.”
Kifwa, Jakobo.
Dilombolola, “yó ubhanga o ima yayuka,” dijina dya ujitu dyatokala ku akwa Izalayele.
Mba, “Seol.” Tala o Dilombolwelu.
Mba, “anda senduka.”
Mba, “muzeletete.”
Nyoka imika o mutwe.
Mba, “jexile mudya o jisata jenu jabetakota.”
Mu Heba.: “mwene.”
Mu Heba.: “kodiwa.”
Didi o dijina dya dyanga dya Jozuwé. Ozeya o ukexilu wabutu wa dijina Ozaya, dilombolola “a mubhulula kwa Jihova; Jihova wa mubhulula.”
Mu Heba.: “o kilunga kya.”
Dilombolola, “yó ubhanga o ima yayuka,” dijina dya ujitu dyatokala ku akwa Izalayele.
Mba, “o matabela.”
Mba nange, “milundu yala ku mbandu kutundila o dikumbi.”
Mba, “asukule.”
Mba, “tiliku; sevada.”
Mba nange, “mu ididi yadileka.”
Kifwa, o Musanza wa Kalunga ka Mediterrânio.
Nange, Nzambi.
Mba, ‘o unjimu wijila mu kutena kubhana Nzambi.’
Mu Heba.: “amwijidile pholo ni pholo.”