Mulangidi KIDIDI KYA KUBHAKA MADIVULU MU INTERNETE
Mulangidi
KIDIDI KYA KUBHAKA MADIVULU MU INTERNETE
Kimbundu
  • BIBIDYA
  • MADIVULU
  • YÔNGE
  • nwt Jobe 1:1-42:17
  • Jobe

O vidyu iwasolo seku luwa.

Tuloloke, kwamoneka kibhidi mu kujikula o vidyu.

  • Jobe
  • Bibidya Ikôla ya Mundu wa Ubhe
Bibidya Ikôla ya Mundu wa Ubhe
Jobe

JOBE

1 Mu ixi ya Uze, mwexile muthu amwixanene Jobe.* Mwene wexile mukwa kidi,* wexile mubhanga ima yayuka, wexile we muxila Nzambi, kexile mubhanga ima yayibha. 2 Jobe wexile ni an’a sambwadi a mala ni an’a atatu a ahatu. 3 Mwene wavwile sambwadi dya midi ya jimbudi, midi jitatu ja jikamelu, midi ya jingombe* ni hama jitanu ja jijumendu ja akaji. Wexile we ni akalakadi avulu. Mwéne wabetele kota mu kukala ni umvwama athu oso atungile mu ngongo ku mbandu kutundila o dikumbi, ndenge.

4 O an’ê a mala exile ni kifwa kya kubhanga fesa, lelu monzo ya yú, mungu monzo ya yó, kala muthu ni kizuwa kyê. Exile mukwixana o jiphange jâ jitatu ja ahatu phala kudya ni kunwa-nawu kumoxi. 5 Jobe anga uya ni kwila, kyoso ana oso kyazubha kubhanga o jifesa, wa exana phala ku azelesa. Mwene wexile mubalumuka mu kamene-mene phala kubhakula jisata jakwoha kala kyasoko o dyalwilu dya an’ê, mukonda Jobe wexile muxinganeka: “Nange an’ami ku mixima yâ ate kituxi, azwela ima yayibha yalungu ni Nzambi.” Kiki kyene kyexile mubhanga Jobe.

6 Sayi kizuwa, o jianju* jadibhongolola bhu pholo ya Jihova, Satanaji weza we mwaxaxi kâ.

7 Jihova webhula Satanaji: “Wa mutunda kwebhi?” Satanaji wavutwila Jihova, wixi: “Ngexile munyunga mu ngongo ni ku itonginina.” 8 Jihova webhwidisa Satanaji, wixi: “Mubhik’ami Jobe wa mumono? Mu ngongo kimwala muthu wasokela-nê. Mwene mukwa kidi, wene mubhanga ima yayuka, uxila Nzambi, kene mubhanga ima yayibha.” 9 Bhenyobho, Satanaji wavutwila Jihova, wixi: “O kwila Jobe wa muxila Nzambi mu kingoho? 10 Eye kwene mu mulanga mu ima yoso? Kyedi kala watungu kilumbu phala kulanga o dibhata dyê ni ima yoso yala-nayu. Wazediwisa o kikalakalu kya maku mê, o ibhaku yê yadisokolola mu ngongo. 11 Maji-phe zangula hanji o lukwaku lwé, mukatule yoso yala-nayu, umone se kanda kubhukumukina!” 12 Jihova-phe wavutwila Satanaji, wixi: “Kyawabha! Ima yoso yala-nayu mwene yala bhu maku mé. Bhanga yoso i wamesena, maji mwene-ku ku mubhange kima!” Bhenyobho, Satanaji watundu bhu pholo ya Jihova.

13 Sayi kizuwa, o an’a Jobe a mala ni a ahatu, exile mudya ni kunwa vinyu kumoxi mu inzo ya kota dyâ, o kitwamena,* 14 kwabhixila-phe mubhidi kwa Jobe ni njimbu, wixi: “O jingombe jexile mudima,* o jijumendu jexile mudila bhu mbandu a jingombe, 15 kyoso Jisabewu kyabhixila, a jijibha ya a jambata. Ajibha we o abhidi oso ni xibhata, éme ngo ngasubhuka-ku phala ku kutudila o njimbu yiyi.”

16 Kyoso o mubhidi wa dyanga kyayi ni kuzwela, kwabhixila mubhidi wengi, wixi: “Ku dyulu kwatundu túbhya* twa Nzambi, twoha o jimbudi ni abhidi kate kyabwila, éme ngo ngasubhuka-ku phala ku kutudila o njimbu yiyi.”

17 O mubhidi wa kayadi kiluwa ngo atula o kuzwela, kweza mubhidi wengi, wixi: “Akwa Kaladeya adiwane mu ibuka itatu, atambula o jikamelu, ya a jambata. Ajibha we o abhidi oso ni xibhata, éme ngo ngasubhuka-ku phala ku kutudila o njimbu yiyi.”

18 Kyoso mubhidi yú kyayi hanji ni kuzwela, kwabhixila dingi selevende yamukwa, yu wambe, wixi: “An’é a mala ni an’é a ahatu, exile mudya ni kunwa vinyu kumoxi mu inzo ya kota dyâ, o kitwamena. 19 Bhenyobho, twatukumuka kwabhuka kitembwe kyanguzu kyatundu mu kikangalakata, kyalundumuna o inzo. O inzo yabwila ku thandu dya an’é, ya afu. Éme ngo ngasubhuka-ku phala ku kutudila o njimbu yiyi.”

20 Kyenyiki, Jobe wabalumuka, watandula o kizwatu kyê, wakolola o mútwe, wadibekula bhoxi, wafukama, 21 yu wambe:

“Kyoso kyangivwala, kingeza ni kima,

kyoso ki nganda fwa, kinganda kwambata we kima.*

Jihova wabhana, Jihova wakatula.

O dijina dya Jihova, a diximane jinga.”

22 Sumbala ni ibhidi yoso yiyi, Jobe kate kituxi, katatela we kima kyayibha kwa Nzambi.

2 Mu kizuwa kyamukwa, o jianju jadibhongolola dingi bhu pholo ya Jihova, Satanaji weza we mwaxaxi kâ, phala kukala bhu pholo ya Jihova.

2 Jihova webhula Satanaji, wixi: “Wa mutunda kwebhi?” Satanaji wavutwila Jihova, wixi: “Ngexile munyunga mu ngongo ni ku itonginina.” 3 Jihova webhwidisa Satanaji, wixi: “Mubhik’ami Jobe wa mumono? Mu ngongo kimwala muthu wasokela-nê. Mwene mukwa kidi, wene mubhanga ima yayuka, uxila Nzambi, kene mubhanga ima yayibha. Sumbala eye wamesena ku ngifunyisa ku mubhekela kibwikilu sé kikuma, mwene wadikwatenena hanji mu ufiyele wê.” 4 Maji Satanaji wavutwila Jihova, wixi: “O mwenyu watowala. Se o muthu ukala mu kilwezu, wanda bhana yoso yala-nayu phala kubhulula o mwenyu wê. 5 Kindala-phe zangula hanji o lukwaku lwé u mutalese hadi ni uhaxi wabhonzo, umone se kanda kubhukumukina!”

6 Bhenyobho, Jihova wambela Satanaji, wixi: “Kyawabha-phe! Mwene wala bhu maku mé, maji kana ku mujibha!” 7 Kyenyiki, Satanaji watundu bhu pholo ya Jihova yu wabhangesa Jobe kukala ni mabhumbu* axixima kyavulu, tunde ku makanda a inama ndu ku mútwe. 8 Jobe waxikama ku uthôkwa, wakwata kitetu phala kudyaza.

9 Mu kusuka-ku, muhat’wê wa mwambela, wixi: “Eye wadikwatenena hanji ku ufiyele wé? Xinga Nzambi, n’ufwe!” 10 Maji Jobe wa muvutwila, wixi: “Eye wa muzwela mukwa ni muhatu wakambe kilunji. O kwila twatokala ngo kuxikina ima yambote itunda kwa Nzambi yakidi, o ima yayibha kana?” Sumbala ni ima yoso yiyi, Jobe kate kituxi, kazwela we kima kyayibha.

11 Jobe wexile ni makamba atatu. Elifaji mukwa Temane, Bidade mukwa Suwá ni Zofale mukwa Nahama. Kyoso kyevu o ima yoso yayibha yabhiti ni Jobe, kala muthu watundu bhu kididi kyê, abakana kudisanga, ya ayi mukunda Jobe phala ku mukonda o malamba ni ku muswinisa. 12 O makamba atatu exile hanji kadikanga. Katenene kumona kwila, yó Jobe. Maji kyoso kyazukama ya a mumono, amateka kudila ni dízwi dyaswina, atandula o izwatu yâ, atakula fufuta bhulu, o fufuta anga ilawukila ku mítwe yâ. 13 Kyenyiki, axikama-nê bhoxi mu sambwadi dya izuwa ni sambwadi dya usuku. Kitatu kyâ kamutangela kima, mukonda amono kwila wexile mutala hadi yavulu.

3 Mu kubhita o ima yiyi, Jobe wamateka kuzwela kyayibha yalungu ni kizuwa* kya muvwala. 2 Jobe wambe:

 3 “Tamanu o kizuwa kya ngivwala kya jimukine!

Tamanu wa jimukine we o usuku wambe o athu exi: ‘Avwala-ku mona diyala!’

 4 O kizu’okyo ki kituke kitombe,

O Nzambi ku dyulu a kijimbe,

Kikukale mukengeji mu kizu’okyo.

 5 Ehela o kitombe kyadikota kubwika o kizu’okyo,

Kukale dituta dya mvula mu kizu’okyo,

Ehela o kitombe kuvungina o mukengeji wê.

 6 Kukale kitombe kyadikota mu usuku wenyó,

Kikukale kusanguluka mu kizu’okyo

Mu kukwata o konda ya jimbeji, a kikatule-ku

 7 Kyene mwene! O usuku wenyó, wile mukwa ni muhatu wa mbaku,

Kikukale we kusanguluka.

 8 Akwa kubhubhidila, abhubhidile o kizu’okyo,

Yó ejiya kufundumuna o ngandu.

 9 Jithéthembwa ja usuku wenyó jifuwetele,

O usuku wenyó wile kingile o kukya, maji o kukya kikumoneka,

Kyene mwene! O usuku wenyó ki umone o kukya.

10 Eme ngamutala hadi yavulu,

Mukonda mam’etu wa ngivwala mu kizuwa kyenyokyo.

11 Ki ngifwila’hi mu divumu dya mam’etu?

Ki ngifwila’hi kyoso kya ngivwala?

12 Mukonda dyahi ngasange homba i ngondeleka,

Ni mele a ngamwisa?

13 Se ngafwili’ami mu kithangana kyenyokyo,

Kikweji kala dingi kima ki ngitandanganyesa.

14 Kyene mwene! Hinu ngamunyoha’mi kya kumoxi ni jisobha ja ngongo ni yó abhana jindunge ku jisobha,

O ididi ya ditungila, kindala yakituka ngundu.

15 Mba hinu nga munyoha’mi kya ni ilamba yexile ni ulu,

Ezalesele o jinzo jâ ni phalata.

16 Ki ngikala’hi mukwa ni kiselu?

Ki ngikala’hi mukwa ni tubwetele, nuka twamwene mwanya?

17 O hadi ya athu ayibha ibhwa kyoso kyafwa,

Ene asanga kunyoha mu mbila.

18 O yó a akutu, akala-mu ni kutululuka,

Séku muthu u ajijidika kukalakala.

19 Momo, o ngadyama ni mvwama, asoko ngo,

O mubhika kabhingi dingi kubelesela ngana yê.

20 Mukonda dyahi Nzambi wehela yó atala hadi,

Ni yó abhondalala kukala ni mwenyu?

21 Mukonda dyahi ene amesena kufwa, maji kafu?

O vondadi yâ ya kufwa yabeta kota, o ya muthu wa musota jimbongo josweke ndenge.

22 Ene asanguluka kyavulu,

Kyene mwene! Asanguluka mu kusanga kididi phala ku afundila-mu.

23 Mukonda dyahi o muthu k’ejiya kwebhi kwaditela, Nzambi u mwehela kukala ni mwenyu,

Se mwene wa mukondela mu jimbandu joso?

24 Mukonda muveji dya kudya, nga muditenda,

O masoxi mami a kunguluka mukwa ni menya mu ngiji.

25 Mukonda o kima kyexile mu ngikwatesa o wôma kya ngiza,

O kyexile mu ngibhekela o héle, kya ngibhiti mwene!

26 Ki ngitululuka, o muxima ki u ngikala kididi, héle mu héle bhu ngala-bha,

O ibhidi ya mudibandekesa.”

4 Bhenyobho, Elifaji mukwa Temane wa muvutwila, wixi:

 2 “Se bhukala muthu umesena kuzwela n’eye, kyanda ku ibhila?

Eme kingitena kudixibha.

 3 Eye wexile mulonga athu avulu,

Wexile muswinisa athu aluwala.

 4 Eye wexile muswinisa yó abhindamene kikwatekesu,

O jiphuna jateketa wexile mu jiswinisa.

 5 Kindala kyakwiza o wíndwa, eye wabhondalala?

Kiki kya mu kuluwalesa?

 6 Eye wene muxila Nzambi, kiwala ni kidyelelu?

O ufiyele wé ki u kubhana kidyelelu?

 7 O kwila muthu wakambe o kikuma, ujikinina?

Wevwile kya kwila athu ayuka a abwikisa?

 8 O yó adima o kuyibha, abhongolola we ima yayibha,

O yó akuna ima ya phulu, abhongolola we phulu.

 9 Ene afwa kyoso Nzambi kya atumikisa kitembwe kyanguzu,

Ajikinina mukonda dya njinda yê.

10 O hoji itena kuzuma, o mon’a hoji a mwivwa kyoso kyazuma,

Maji kate mwene o mazu a an’a jihoji a abumuna.

11 Bhwakambe o kudya, o hoji ifwa,

O an’a jihoji a amwanganesa.

12 Sayi muthu weza muzwela n’eme mu kaswekele,

Kyene, sayi muthu wa ngifwetela tumaka.

13 Mu usuku kyoso o athu kyayi ku kilu,

Ngamono isumwa ya ngitandanganyesa.

14 Bhenyobho, ngamateka kuteketa kyavulu,

O wôma wa ngikwata.

15 Kwa ngibhiti kima bhu pholo yami,

Kyabhangesa kwila o ndemba ya mukutu wami imana.

16 Kyene kyemana bhu pholo yami,

Ngalembwa kutongolola o kidifwa kyê,

Ku mesu kwa ngivundile, kuma kwatululukile,

Mu kusuluka ngevu dízwi dyambe:

17 ‘O kwila o muthu wayuka dingi, Nzambi ndenge?

O kwila o muthu wazele dingi, o yó wa mubhange ndenge?’

18 Mwene kadyelela ku jiselevende jê,

Umona we itondalu ku jianju jê,

19 Kwambe-phe dingi o athu a abhange ni mavu!

Ene fufuta yahatu!

Kabhonzo ku asasujula mukwa ni kimbyambyala.

20 Mu kamene ala ni mwenyu, mu usuku afwa,

A abwikisa kate ku hádya ni hádya, kibhwala muthu u axinganeka dingi.

21 Mukwa ni balaka ya holomoka,* mukonda o lungoji a lubatula.

O unjimu a ulembwa kate ku ufwilu wâ.

5 “Eye u Jobe exana hanji! O kwila sayi muthu wa mu kutambwijila?

Wanda lengela ku anju yebhi?

 2 Mukonda o yó watobho, wanda fwa mukonda dya kubhaka phonzo,

O kyowa wanda fwa mukonda dya lwimbi.

 3 O yó watobho nga mumono kwila wazediwa mukwa ni muxi wate jindanji bhoxi,

Maji mu kithangana ni mbandu, kubhata ku mwiza wíndwa.

 4 An’ê ala mu kilwezu,

Mu ku afundisa bhu mwelu wa mbanza, a abelesa.

 5 O muthu watobho, idima yê a mudya-yu ku mukwa nzala,

Ni yoyo yabhake bhukaxi ka minya u ikatula,

O jimbote jê athu engi ajitambula.

 6 Mukonda ima yoso ku mundu sayi ni kididi ku itunda,

O wíndwa ki usabhuka bhoxi mukwa ni isasa.

 7 Kala o túbhya twoha kima, kyene we ni muthu,

Wanda kala mwene ni malamba avulu ku mwenyu.

 8 Se eme ngexile bhu kididi kyé, ngeji dyondela kwa Nzambi,

Ngeji mutangela o maka mami,

 9 Yó wene mubhanga ima yonene ibhonza kutetulukila o athu,

Ni ima yavulu ya madiwanu.

10 Mwene unokesa mvula mu ngongo,

Ufwafwesa menya mu mikáwu.

11 Mwene uzangeleka yó ka mu mubhana kijingu ku athu,

Ubhulula yó waluwala kyavulu.

12 O jindunge ja yó adimuka, u jibhangesa kulweza,

Phala kazediwe mu ima yabhanga.

13 Mwene ubhangesa o jinjimu kubwa mu mibhetu yâ,

Phala o jindunge jâ jilweze.

14 Né mwene mu mwanya akala mwavundu,

Ku mediya aya ni kubabata kala mu usuku.

15 Nzambi ubhulula o athu ku madimi mâ edi kala xibhata,

Ubhulula o ngadyama bhu maku a diyala dyanguzu.

16 Kyenyiki, o yó wakambe o ujitu wala hanji ni kidyelelu,

Maji athu ayibha a ajika o makanu.

17 Wazediwa yó a mubazela kwa Nzambi.

Kyenyiki, xikina o kibazelu kya Muteni wa Yoso!

18 Mukonda Nzambi u kwama, maji mwenyé dingi utumba o fidila.

Mwene ukwama o muthu, maji mwenyé we dingi u mutumba ni maku mê.

19 Mwene wanda kubhulula ku ibhidi isamanu yadikayejela,

O kya kasambwadi, kikyanda kubhanga kima.

20 Mu kithangana kya nzala, mwene kanda kwehela kufwa ni nzala,

Mu kithangana kya ita, kanda kwehela kufwa ku xibhata.

21 Mwene wanda kulanga ku dikanu dya yó uzwela ima yayibha,

Kyoso kyanda kwiza o kibwika, kiwanda kala ni wôma.

22 Kyoso kyanda kwiza o kibwika ni nzala, eye kiwanda tandanganya,

Kiwanda kala we ni wôma wa yama ya mukáwu.

23 Mu mikáwu yé, kimwanda kala matadi avulu,

O yama ya mukáwu, kiyanda kubhanga kima kyayibha.

24 Mu dibhata dyé wanda tunga-mu ni kutululuka,

Kyoso ki wandaya mutala o ibhaku yé, kikwanda kamba né ngo kimoxi.

25 Wanda kala ni twana twavulu,

O mwiji wé wanda vula mukwa ni yangu ya mukáwu.

26 Né mwene mu ukukilu wé, wanda kala hanji ni nguzu kate ki ufwa,

Kala ita ya tiliku yobhongolole mu kithangana kyê.

27 Kiki kyene kitwene mumona, o ima kyene mwene kiyala.

Xinganeka mu maka yá, xikina-u.”

6 Bhenyobho Jobe watambwijila, wixi:

 2 “Tamanu atenene kuzonga o dilamba dyami!

Tamanu dyabhanene kudita mu kizongelu kumoxi ni divuwa dyami.

 3 Kindala, o dilamba dyami dyaneme dingi, o museke mu musanza wa kalunga, ndenge.

Kiki kyene kya ngibhangesa kuzwela sé kuxinganeka.

 4 Mukonda o jisosa ja Muteni wa Yoso ja ngikwata,

Nga mudivwa kwila, o mvwenenu ya jisosa jiji, ya mudimwanga mu mukutu wami.

O ima ya Nzambi i kwatesa o wôma, ya ngikondoloka.

 5 O kwila o jumendu ya mukáwu idila se yala ni kudya?

Inga o ndumbe ya ngombe idila se yala ni yangu?

 6 O kwila o kudya kwa usáwu* kuwabha?

Inga o menya a diyaki atowala?

 7 Eme ngaditunu kukwata o ima yiyi,

Yedi kala kudya kwabolo.

 8 Tamanu Nzambi wa ngibhele yoso i ngabhingi,

Yoso mwene i ngamesenene.

 9 Tamanu Nzambi waxikinine ku ngisasujula,

Ni ku ngijibha ni maku mê!

10 Kiki kyeji ngisangulukisa;

Ngeji tuka-tuka ni kisangu-sangu, sumbala ni misusu,

Mukonda o izwelu ya Yó ukôla, kingaditunu-yu.

11 O kwila ngala hanji ni nguzu ya kukolokota ni kukingila?

Kingala dingi ni nguzu ya kukolokota. Kingifwila-hi kya?

12 O kwila ngi ditadi?

Inga mukutu wami wa felu?*

13 O kwila ngitena kudikwatekesa amwenyami,

Se kingala dingi bhwa kuxamenena?

14 Woso udituna kukwatela henda* kwa phangyê,

Kamuxila* Nzambi, o Muteni wa Yoso.

15 Makamba mami ngalembwa ku adyelela, adibhange mukwa ni kangiji, lelu kezala ni menya, mungu kakukuta,

Kala menya a jingiji jene mu kukuta mu kixibhu.

16 O menya mé avunzuluka mukonda dya jelu,

O neve ikituka menya.

17 Mu kubhita kithangana, o jingiji jiji kijikala dingi ni menya,

Jikukuta mukonda dya mwanya.

18 A jijikwila milombo,

Jibhixila mu kikangalakata anga ji jikinina.

19 O jingenji ja mbanza ya Tema ajisota,

Akwa kwenda o jinjila atundu ku Sabá, exile we musota o jingiji jiji.

20 Jisonyi ja akwata mukonda exile ni kidyelelu kya kusanga menya,

Kyoso kyabhixila-ku, aluwala.

21 Enu mwadibhange mukwa ni jingiji jiji,

Ki nga midyelela dingi.

22 O kwila ngambe, ngixi: ‘Ngibhanyenu kima?’

Inga nga mibhingi kima ku jimbote jenu?

23 O kwila ngabhingi phala ku ngikula bhu maku a jinguma?

Inga ngabhingi phala ku ngibhulula bhu maku a akwa kutatesa?

24 Ngitangelyenu i ngabhange ni ngimívwe,

Ngi kwatekesenu kwijiya o kitondalu kyami.

25 Kwivwa o kidi, kikuluwalesa muthu.

Maji mu ima yoso i mwa muzwela, o kidi kyala kwebhi?

26 O kwila mwa mufunya ndunge ya ku ngibazela mukonda dya izwelu yami,

O izwelu ya hatu ya diyala dyatate?

27 Se kyene ki mwa mubhang’iki, o mona kitungu mwasoko-bhu mwene ku mutela jisolote,

Ni kusumbisa kamba dyenu.

28 Ngitalyenu mwene kyambote mu mesu,

Mumone se nganda mitangela makutu.

29 Ngamidyondo, xinganekenu kyambote, kanenu ku ngitatela makutu.

Kyene! Xinganekenu mwene kyambote, mukonda ngadikwatenena hanji mu kuyuka kwami.

30 O kwila ngazwela kima kyayibha?

O kwila o kima kyayibha ngilembwa kukijiya?

7 Manyi o mwenyu wa muthu mu ngongo kiwahadi wene?

O izuwa yê ki yasoko ni ya mukalakadi abakana ku mufuta?

 2 Mukwa ni mubhika, mwene winda* o kilembeketa,

Mukwa ni mukalakadi abakana o ku mufuta, mwene u kingila o futu yê.

 3 Kyene kya ngibhana jimbeji ja kutala ngo hadi,

Ni mausuku a kutata.

 4 Kyoso ki ngiya muzeka, ngidibhwidisa: ‘Mukonda dyahi kwa mulaleka kukya?’

Maji mu usuku ngiya ni kudibhilujula bhu hama kate kuma kikukya.

 5 O mukutu wami wezala ni mándwi, wa mubatumuka jimbamba jedi kala ibumu ya mavu,

O mukutu wami wezala ni jifidila jala ni matedya.*

 6 O izuwa ya mwenyu wami, ya mubhita ni lusolo,

Eme ki ngala ni kidyelelu.

 7 Ngana Nzambi tata! Lembalala kwila, mwenyu wami mukwa ni kitembwe,

Lembalala we kwila, eme o kuzediwa ki nganda kumona dingi.

 8 Woso u ngimona kindala, ku hádya kanda ngimona dingi,

O mesu mê anda ngi kengelela, maji kanda ngisanga.

 9 Kala kijimuka o dituta,

O muthu kyaya mu Mbila* kavutuka dingi.

10 Mwene kanda vutuka dingi mu inzo yê,

O athu a mwijidile anda mujimba.

11 Kyenyiki, kinganda dixibha,

Nganda zwela mwene mukonda dya kutata kwami,

Nganda ditenda mukonda dya kuluwala kwami!

12 O kwila ngi musanza wa kalunga mba ngi kimudikixi kya musanza wa kalunga,

N’u ngitela mulangidi u ngilanga?

13 Kyoso ki ngila, ‘hama yami yanda ngikonda o malamba,

Hama yami yanda ngikwatekesa kusosolola o hadi yami,’

14 Eye u ngibhangesa kulota jinzoji jikwatesa wôma,

Ni kumona isumwa isasumukisa.

15 Kota a ngixina bhu xingu ni ngifwami kya,

Kyene mwene! Kota ngafwami, wixi o kukala ni mukutu yú.

16 Mwenyu wa ngikumu kya! Ki ngimesena dingi kukola mwenyu,

Ngeheli’ami kya, mukonda izuwa yami ibhita ni lusolo mukwa ni dixi.

17 O muthu mu xitu kima kyahi n’u musuwe kiki,

Ni ku muta o muxima?

18 Mukonda dyahi, u mutonginina kamene ni kamene?

Mukonda dyahi u mulola ithangana yoso?

19 Kate bhwebhi bhu wanda suluka ni ku ngitala?

Kwanda ngibhana dingi kithangana kya kuminya mate?

20 Eye ngana wene Mutala yene mubhanga athu oso. Se ngate kituxi, o kwila o kituxi kyami ki kuluwalesa?

Mukonda dyahi wa mu ngizukutisa kiki?

O kwila ngadibhange mukwa ni kimbamba kyaneme phala eye?

21 Wa mukambelahi kuloloka o ituxi yami?

Mukonda dyahi ki wa mujimba o kitondalu kyami?

Mukonda kwakambe ngo, nganda fwami kya.

Wanda ngisota, maji ki nganda kala-ku dingi.”

8 Bhenyobho, Bidade mukwa Suwá watambwijila, wixi:

 2 “Kate bhwebhi bhu wanda suka ni kuzwela o ima yiyi?

Eye wa mubhanga ngo jibuya, mukwa ni kitembwe, o ima i wa muzwela ki ya konya!

 3 O kwila Nzambi ufundisa kyayibha?

O kwila o Muteni wa Yoso ulembwa kubhanga o kima kyatokala?

 4 Se an’é ate kituxi kwa Nzambi,

Mwene wa akastikala mukonda dya kubhukumuka kwâ.

 5 Maji se ulengela kwa Nzambi,

Anga udyondela kwa Muteni wa Yoso n’a kukwatela henda,

 6 Se wexile mwene u muthu wakidi, wayuka,

Mwene weji kusuwa,

Weji kubhana dingi o ima ya kutokala.

 7 Sumbala yoso i wexile-nayu yadiboto,

Hádya wanda zediwa.

 8 Tokwesa hanji o misoso ya miji yokulu,

Udilonge ni ima yejidile o jitata jâ.

 9 Mukonda a tuvwala mazá, kitwejiyetu kima,

O mwenyu wetu mu ngongo ki unange, mukwa ni kilembeketa.

10 O jitata jâ anda kulonga,

Anda kutangela o ima yejiya.*

11 O kwila o dibu disabhuka bhwakambe o menya?

O kwila o jimbamba* jikula bhwakambe o menya?

12 Kyoso ki iya hanji ni kubhana o ithulu,

Bhwala o isasa yamukwa, yéne yanda dyanga o ku kukuta, né mwene se ka ivuza.

13 Kyene we kyanda bhita ni athu oso ajimba Nzambi,

Mukonda oso alungulukila Nzambi, kanda kala ni kidyelelu.

14 O yó walungulukila Nzambi, kala dingi ni kidyelelu,

Mukonda o ima yoso yadyelele, yasendumuka mukwa ni mujandanda wa dibuba.

15 Mwene wanda mesena kuxamenena ku mujandanda wê, maji wene wanda tanduka.

Mwene wanda mesena kudikwatenena-ku, maji wene kiwanda nangenena.

16 Mukwa ni muxi wabwingita mukonda dya mwanya,

O jithangu jê jidizandela mu njaludi yê.

17 Bhwala o matadi, o jindanji jê jidibhidika,

Jidikwatenena ku matadi.

18 Maji kyoso kya uvuza bhu wakudila,

O kididi kyenyiki ki mujimba, kyambela o muxi: ‘Kingakwijiya.’

19 Kyene mwene! O athu alungulukila Nzambi, anda jimuka,

Bhu kididi kyâ bhwanda moneka athu engi, mukwa ni muxi usabhuka.

20 Mukidi, Nzambi kanda dituna yó adikwatenena mu ufiyele wâ,*

Kanda kwatekesa o athu ayibha.

21 Mwene wanda ku kwolelesa dingi,

Wanda ku kusangulukisa dingi kyavulu.

22 O yó a kuzembe, sonyi janda ku akwata,

O mabhata a athu ayibha anda jimuka.”

9 Jobe-phe wavutula, wixi:

 2 “Ngejiya kwila kidi ki wa muzwela.

Maji kyebhi o mukwa ituxi utena kuzwela kwila wayuka bhu pholo ya Nzambi?

 3 Se bhukala muthu umesena kufunda ni Nzambi,

Mwene kejitena kutambwijila né ngo kibhwidisu kimoxi ku midi ya ibhwidisu yeji mubhanga Nzambi.

 4 Mwene njimu,* wala ni kutena kwadikota.

Nanyi utena kuzoka-nê n’akale ni kutululuka?

 5 Mwene usondolola o milundu sé muthu kukijiya,

Mu njinda yê, o milundu u ilundumuna.

 6 Mwene utungutisa o ixi, u isondolola bhu kididi kyê,

O ixi itunguta tunde bhu yamatekena.

 7 Mwene ufidisa o dikumbi kubhenya,

Uxita o mukengeji wa jithéthembwa.

 8 Mwene o dyulu udizala ubheka wê, kala mulele wadikota,

Udyota o mabhuku amakota a musanza wa kalunga.

 9 Mwene wabhange ibuka ya jithéthembwa a ixana Axi,* Kezili,* Kimahe,*

Wabhange we o jithéthembwa ja lwiji.

10 Ubhanga ima yonene ibhonza ku ijiya,

Ima ya madiwanu katena ku ikwata konda.

11 Mwene u ngibhita mwene bhu pholo yami, maji kingitena ku mumona,

Ubhita mwene bhu mbandu yami, maji ngilembwa ku kijiya.

12 Kyoso mwene kyatambula kima, nanyi utena ku mufidisa?

Nanyi utena ku mwibhula: ‘Mukonda dyahi wa mubhanga kiki?’

13 Nzambi kanda sweka o njinda yê.

Kate mwene o akwatekexi a Lahabe,* anda fukama bhu pholo ya Nzambi,

14 Kwambe dingi se nga mutambwijile.

Mu kuzwela-nê, ngeji bhinga kusola kyambote o izwelu!

15 Né mwene se ngalungili’ami, kingeji mutambwijila,

Ngeji dyondela ngo ku mufundixi* wami phala ku ngikwatela henda.

16 Se ngimwixana, o kwila wanda ngitambwijila?

Ngafika kwila, mwene kanda kwivwa o dízwi dyami.

17 Mukonda mwene wa ngikastikala ni ibhidi ya ngiza kala kiza o kitembwe kyanguzu,

Sumbala kingexile ni kikuma, ku hadi yami wate-ku dingi.

18 Mwene ka mungehela kubhwima,

Ku hadi yami wamuta-ku dingi.

19 Se twamesena kuzwela yalungu ni kutena, Nzambi mwéne wala ni kutena.

Se twamesena kuzwela yalungu ni kuyuka, Nzambi wamba: ‘Nanyi utena ku ngitangela kwila ngalweza?’

20 Se ngalungile, o dikanu dyami dyéne mwene dyeji ngibelesa,

Né mwene se kingexili’ami ni kikuma, mwene weji ngibelesa.

21 Né mwene se ngexile fiyele, ki ngejiya yeji bhita n’eme,

O mwenyu yú wa ngikumu kya.

22 Yoso yasokwe ngo! Kiki kyene ki ngibhangesa kuzwela ngixi:

‘Mwene ubwika o athu ambote, ubwika we o athu ayibha.’

23 Se kwejile dibhebhu* dijibha ni lusolo,

Mwene weji sebhulula o muthu wabhondalala, wakambe o kikuma.

24 Mwene wabhana o ixi ku athu ayibha,

Waxiti o mesu a afundixi phala kafundise ni kuyuka.

Se ki mwene, nanyi-phe wa mubhanga o ima yiyi?

25 O izuwa ya mwenyu wami yabhiti ni lusolo kala kibhita o mukwa kulenga,

O kuzediwa nga kulembwa.

26 Ya mubhita ni lusolo mukwa ni ulungu wobhange ni jimbamba,

Mukwa ni holokoko ituluka phala kukwata kima.

27 Se ngamba ngixi: ‘O kuditenda kwami ngi kujimba hanji,

O pholo yami yaluwala, ngi ilungulula ni ngisanguluke,’

28 Eme ngeji kala hanji ni wôma mukonda dya jindolo jami joso,

Ngejiya kwila weji ngimona hanji ni kikuma.

29 Eji ngimona kala ngi muthu wayibha.

Ngeji zokela’hi ngo phala kulondekesa kwila kingala ni kikuma?

30 Né mwene ngadisukwile ni menya azele,*

Anga ngisukula o makwami ni nzabá,

31 Weji ngidimbula mu malowa,

O izwatu yami yeji ngi ibhila,

32 Mukonda mwene ki muthu mu xitu ni ngi mutambwijile,

Mba kufunda-nê.

33 Kibhwala muthu utena kumona kwila eme ngalungu mba Nzambi walungu,

Kibhwala muthu utena kufundisa o mulonga wetu.

34 Se mwene ka ngibetele,

Se ka ngi sasumukisine ni ima yê ikwatesa wôma,

35 Kingeji kala ni wôma wa kuzwela-nê,

Mukonda kingala ni kifwa kya kuzwela ni wôma.

10 “Mwenyu wa ngikumu kya.

Kuditenda kwami kinganda kusweka dingi.

Ngamesena kwila, Nzambi wijiya o kuluwala kwami.

 2 Nzambi nganda mutangela, ngixi: ‘Ku ngifundise kala ngala ni kikuma.

Mukonda dyahi wa ngikiti ngi nguma yé?

 3 O kwila o ku ngitatesa ki kuwabhela?

O kikalakalu kya maku mê ukisebhulula,

Ni uxikine o jindunge ja athu ayibha?

 4 O kwila o mesu mé adifu ni mesu a athu?

Inga umona kala ki mona o muthu?

 5 O kwila o izuwa ya mwenyu wé yabutu kala o izuwa ya muthu?

Inga o mivu yé yasoko ni mivu ya muthu,

 6 Phala usote kwijiya o kitondalu kyami

Ni usuluke mu kusota o kituxi kyami?

 7 Eye wejiya kwila kingala ni kikuma,

Wejiya we kwila, kikwala muthu utena ku ngibhulula bhu maku mé.

 8 O maku mé, éne a ngi umbu,

Maji kindala eye wamesena ku ngibwika.

 9 Ngakudyondo, lembalala kwila wa ngi umbu ni mavu.

Maji kindala wamesena ku ngikitula ngi fufuta?

10 Manyi keye wa ngite mu vumu dya mametu,

Éye wa ngi umbu-mu*?

11 Mukutu wami wa ubhange ni ifuba ni mixibha,

Éye wa uzwika ni xitu ni kikonda.

12 Eye wa ngibhana mwenyu, wa ngikwatela henda,*

Eye wa ngilange.*

13 Maji wamesenene ku ngibhanga o ima yiyi mu kaswekele.*

Ngejiya kwila, o ima yiyi yatundu kokwé.

14 Se ngatele kituxi, eye weji ki mona,

Kiweji loloka o kituxi kyami.

15 Se ngala mwene ni kikuma, kokolo dyami.

Né mwene se kingexile ni kikuma, kingeji tena kubhetula o mútwe,

Mukonda ngatate, jisonyi ja ngikwata mwene.

16 Se ngibhetula o mútwe, wanda ngitomba* kala kibhanga o hoji ya musota o kudya.

Ni kutena kwé, weji ngibhanga ima yayibha.

17 Ubheka jimbangi jawubhe phala ku ngitatela,

O njinda i wa ngikwatela ya mudibandekesa.

O ibhidi yami yamuya ni kudibandekesa.

18 Eye-phe wa ngikatwila-hi ngo mu vumu dya mam’etu?

Tamanu ngafwile ande dya ku ngivwala!

19 Hinu a ngambatami kya mu mbila tunde mu vumu dya mam’etu.

Hinu ngedi kala nuka a ngivwalele.’

20 O izuwa yami yatolo kya. Nzambi a ngehe,

Atalele kwengi ni nginyohe-ku ngo hanji bhofele.

21 Ande dya kuya bhu kididi bhu nganda lembwa o kuvutuka,

Ku ixi ya kitombe kyadikota,*

22 Ixi yavundu kinene,

Ixi ya kavwanza ni usuku wedi bwí,

Mwenyomo, o mukengeji wasokwe ngo ni kitombe.

11 Zofale Mukwa Nahama wa muvutwila, wixi:

 2 “Eye wazwela ima yavulu, o kwila tu dixibhetu ngo?

O kwila kuzwela kyavulu kulungisa o muthu?

 3 Wafika kwila o athu anda dixibha mukonda dya izwelu yé yakambe valolo?

Inga wafika kwila séku muthu u kubazela mukonda dya kusebhulula kwé?

 4 Eye wa muzwela, wixi: ‘O izwelu* yami yakidi,

Nzambi wejiya kwila kingala ni kikuma.’

 5 Tamanu Nzambi wazwelele,

N’a kwambela.

 6 Weji kujimbulwila o ima yosweke, mukonda mwene njimu.

Mukonda o njimu utena kutongolola ima yavulu.

Kyeji kutetulukila kwila, sayi itondalu yé, Nzambi u ijimba.

 7 Wafika kwila utena kwijiya o unjimu woso wa Nzambi?

Mba kutungununa yoso yalungu ni Muteni wa Yoso?

 8 Wene* wadileka dingi, o dyulu ndenge. Ihi i utena o kubhanga?

Wene wazongo dingi, o mbila* ndenge. Ihi i utena o kwijiya?

 9 Mu kulebha kota, ixi yoso ndenge,

Mu kuzanza we kota, o musanza wa kalunga ndenge.

10 Se mwene wamesena kukuta muthu, phala ku mwambata mu inzo ya kufundisa,

Nanyi utena ku mufidisa?

11 Mukonda mwene wejiya akwa mangonya.

Kyamona o phulu, ulembwa kubhanga kima?

12 O kyowa kyanda mu tetulukila ngo,

Kyoso o jumendu ya mukáwu ki yanda vwala muthu.

13 Eye watokala kulungulula o ibanzelu yé,

Samba* kwa Nzambi!

14 Se wa mubhanga kima kyayibha, eha-kyu.

Mu jibalaka jé, kwehele kubhita-mu kima kyayibha.

15 Eye-phe, kiwanda kala ni jisonyi ja kubhetula o mútwe,

Wanda kwimana mwene, kiwanda kala ni wôma.

16 Kyenyiki, o malamba mé kiwanda ku alembalala dingi,

Wanda kwajimba mwene, kala o menya a kunguluka.

17 O izuwa ya mwenyu wé yanda bhenya, o kumbi dya mediya ndenge,

O kuvunda kwa kela mukwa ni mukengeji wa kamene.

18 Eye kiwanda kala ni wôma, mukonda wala ni kidyelelu,

Wanda tala mu jimbandu anga uzeke mwene ni kutululuka.

19 Eye wanda zeka mwene kyambote, kibhwanda kala muthu u kukwatesa wôma,

Athu avulu a keza mu dibhomba kokwé.

20 O mesu a athu ayibha anda fwefwetela,

Ene kanda mona kididi kya kudisweka,

Anda kinga kyango o kufwa.”

12 Jobe wavutwila, wixi:

 2 “Mukidi, enu kya ngo mwejiya o ima yoso,

Mwanda fwa ni kwijiya kwenu.

 3 Maji eme ngejiya we ima yavulu,

Enu ki mwa ngitundu, kana.

Nanyi wakambe kwijiya o ima i wazwela?

 4 Makamba mami ene mu ngolela,

Kyoso ki ngexile mudyondela kwa Nzambi, mwene wexile mu ngitambwijila.

Maji kindala ngi muthu wayuka, kingala ni kikuma, ngadibhange kima kya lusebhu.

 5 O muthu walé kyambote, kabanze kwila kwanda mwiza dilamba,

Ufika kwila o dilamba diza ngo kwa yó ala kya ni maka.

 6 Mu jinzo ja miyi mwala kutululuka,

O yó axongwena Nzambi, ala bhwa kondama,

Kala yó a mukwambata o iteka ya jinzambi jâ bhu maku.

 7 Maji ngakudyondo, ibhula hanji o yama, yene yanda kulonga,

Ni ku jinjila jibhita bhulu, jene janda kutudila o maka.

 8 Tonginina o* ima yala mu ixi, yene yanda kulonga,

Tonginina we o jimbiji mu musanza wa kalunga, jene janda kutangela o kidi.

 9 Mu ima yoso yiyi, kima kyebhi kyakambe kwijiya kwila,

Jihova mwéne wa ibhange?

10 O mwenyu wa ima yoso ibhwima, wala bhu maku mê.

O myenyu ya athu yala we bhu maku mê.

11 Manyi o dítwi kidyene dilola o izwelu,

Kala o dimi ki dilola o kudya?

12 O yó akuka kya, ala ni unjimu,

Mukonda o kutongoloka kwijila ni kitala.

13 Nzambi wala ni unjimu ni kutena,

Mwene watongoloka, wanda kumbidila o vondadi yê.

14 Kyoso mwene kyabwika kima, séku muthu utena ku kitungulula,

Kyoso kyajika kima, o muthu katena ku kijikula.

15 Kyoso mwene kyafidisa o mvula kunoka, o mavu a kukuta,

Maji kyoso kyabhangesa kunoka o mvula, mu ixi mukala menya avulu.

16 Nzambi wala ni nguzu ni unjimu,

O yó atondala ni yó atondalesa akwa, a mutokala.

17 O akwa kubhana o jindunge, wa endesa ni makanda a hatu,

O afundixi u atobhesa.

18 O jisobha u atambula o ungana,

U akitula abhika.

19 O akunji wa endesa ni makanda a hatu,

Ukatula o ungana wa yó ala ni kutena.

20 O yó a adyelela phala kubhana jindunge, u ajika o makanu.

Ujimuna o kutongoloka kwa yó akuka.

21 Mwene usebhulula o jinguvulu,

Utobhesa yó ala ni kutena.

22 Utungununa o ima yosweke mwavundu,

Ubhangesa o mukengeji kumwikina mu kitombe.

23 O ifuxi ya athu u ibhana kutena anga u ibwika,

Kyene mwene, usokolola o ifuxi n’ayambata ku ixi yengi.

24 Ujimuna o kutongoloka kwa atwameni a mundu,

Mwene u abhangesa kunyunga mu kikangalakata, sé kwijiya kwebhi kwaditela.

25 U abhangesa kubabajala mwavundu, o mukengeji ka umono,

Mwene u abhangesa kubhendujuka, kala athu akodiwa.

13 “Yoso i ngamuzwela, nga imono mwene ni mesu ami,

Nga ivu mwene ni mátwi ami, ya ngitetulukila.

 2 O ima i mwejiya, eme we nga ijiya.

Enu ki mwa ngitundu kana.

 3 Mudyami, kota ngazwela ni Muteni wa Yoso.

Ngamesena kudizokela bhu pholo ya Nzambi.

 4 Maji enu mwa mu ngitatela makutu,

Enu enyoso mu asaki a makutu, kimusakyenu muthu.

 5 Tamanu mwadixibhilyenu,

Mweji beta kota kukala ni unjimu.

 6 Ngamidyondo, ivwenu o izwelu yami,

Ivwenu mwene kyambote kyoso ki ngiya ni kuzwela.

 7 O kwila mu kuzokela Nzambi mwanda tanga makutu?

O kwila mwanda tanga makutu phala ku mulungisa?

 8 Enu mwala ku mbandu yê,

O kwila mwa musota kubatula o dimanda dya Nzambi yakidi?

 9 Se Nzambi utonginina o mixima ni ibhangelu yenu, o kwila mwene wanda sanguluka ni ima yanda mona?

O kwila mweji munganala, kala ki mweji nganala o muthu mu xitu?

10 Se mwabhingi ku ngitatela phala kuzokela Nzambi,

Mwene wanda mibazela.

11 O unene wê kiwanda mikwatesa wôma?

O wôma yú kiwanda miteketesa?

12 O izwelu yenu ya unjimu kiyala ni valolo, yedi kala thuku.*

O ima i mwazwela phala kudizokela kiyala ni valolo, yedi kala ngubu yobhange ni mavu.

13 Dixibhyenu hanji ni ngizwele.

Kyoso kyambe o kubhita n’eme, kwabhu! Kibhite kya mwene!

14 Mukonda dyahi mwenyu wami wala mu kilwezu?

Mukonda dyahi o mwenyu wami wala mu kanjila kajokota?

15 Né mbe u ngijibha, ngeji mudyelela hanji,

Ngeji mulondekesa kwila, kingala ni kikuma.

16 Mu kubhanga kiki, Nzambi weji ngibhulula,

Mukonda o muthu wayibha,* katena kwiza bhu pholo yê.

17 Ivwenu o izwelu yami, ngamidyondo.

Ivwenu kyambote o maka u nganda zwela.

18 Talenu! Eme ngadisokejeka kya phala kufunda,

Ngejiya kwila, anda ngilungisa.

19 Nanyi wanda ngitatela kima kyayibha?

Se ngadixibhile, ngejifwa* mwene!

20 Nzambi yami, phala ki ngi kulenge dingi,

Ngamesena ngo ku kubhinga ima iyadi:

21 Ku hadi yami, kana kubandekesa-ku dingi,

Kusuluke mu ku ngikwatesa wôma.

22 Ngixane ni ngi kutambwijile,

Mba-phe ngehele kuzwela, ni u ngivutwile.

23 Yebhi o ituxi ni ikuma yami?

Ngitangele o kikuma kyami ni bhwebhi bhu ngalweza.

24 Ngana tata, waswekela-hi o pholo yé?

Wa ngikwatela-hi unguma?

25 Eme ngi difwe dyahatu, adyambata kwal’o kitembwe.

Ngedi kala ngi yangu yakukuta. Wa mu ngizukutisila-hi?

26 Eye wa musuluka ni ku ngitatela ima yayibha,

Ni ku ngifundisa mukonda dya ituxi i ngate mu unzangala wami.

27 Inama yami wa ikutila ku kibunji,

O jinjila jami joso ujitonginina,

Wejiya bhwoso bhu ngidyotela,

28 Sumbala ngedi* kala ngi kima kyabolo,

Kala kizwatu kyodye ku swalala.

14 “O muthu a muvwala ku mona muhatu,

Mwenyu wê ki unange, wezala ni malamba.

 2 Mukwa ni kithulu kibwingita, maji ki kinange kulela,

Mukwa ni kilembeketa kibhita ni lusolo.

 3 Eye wene mu mutonginina,

U mubheka mu inzo ya kufundisa, phala kufunda-nê.

 4 O kwila o mukwa ituxi* utena kuvwala muthu wayuka?

Kana!

 5 O izuwa ya mwenyu wê yoxinde,

Eye wejiya mwene o dyalwilu dya jimbeji jê,

Wa muxindila mbambe, mwene katena ku isomboka.

 6 Katula o mesu mê kwa mwene, a nyohe,

Kate kyanda zubha o kikalakalu kyê kya kizuwa, mukwa ni mukalakadi abakana o ku mufuta.

 7 Se muxi a ukoka, tutena kudyelela kwila,

Wanda sabhuka dingi.

O jithangu jê janda suluka ni kukula.

 8 Né mwene se o jindanji ni kixinji kyê,

Kikukutila mu mavu,

 9 Kabasa kwanoko bhofele, usabhuka dingi,

Ubhana jithangu mukwa ni kixina kya ubhe.

10 Maji o muthu ufwa, katena kubhanga kima!

Kyoso muthu kyatula o mwenyu uya kwebhi?

11 O menya a musanza wa kalunga a kukuta,

O menya a jingiji a kunguluka, anga a kukuta.

12 Kyene we kimoxi ni muthu, kyoso kyafwa kabalumuka dingi.

Kala o dyulu kiditena kujimuka, mwene we katena dingi kubalumuka.

Kyene mwene! Kanda mufundumuna ku kilu.

13 Tamanu wa ngiswekele mu Mbila,*

Tamanu wa ngiswekele kate kibhita o njinda yê,

Tamanu wasolele kizuwa phala ku ngilembalala.

14 O muthu se ufwa wa kà kala dingi ni mwenyu?

Nganda kingila izuwa yoso ya ubhika wami,*

Kate kiza o ubhulukilu wami.

15 Eye wanda ngixana,

Kuma éye wa ngibhange, wanda kala ni ngunzu yami.

16 Maji kindala, wa mutonginina kabasa kima ki ngibhanga,

Wa musota ngo o ikuma yami.

17 O ikuma yami wa ibhake kala kima kyobhake mu dibunda dyokute kyambote,

Kyene mwene, eye wabhake o ikuma yami.

18 Kala o mulundu ubotomoka anga usendumuka,

O ditadi disondoloka bhu kididi kyê,

19 Kala o menya kyaya ni kwoza o matadi,

Anga ambata o mavu,

Kyene kimoxi n’eye, o kidyelelu kya muthu u kijikinisa.

20 Utolola o muthu kate kyafwa,

Kyoso kyaya mu mbila mukutu wê ubola.

21 O an’ê a ajingisa, maji mwene kakijiya dingi,

A atolesa, maji mwene katongolola dingi.

22 Mwene wívwa ngo ndolo se wala hanji ni mwenyu,

Kyene mwene, udila ngo se wala hanji ni mwenyu.

15 Elifaji mukwa Temane wa muvutwila, wixi:

 2 “O kwila o njimu utambwijila sé kuxinganeka?

O kwila weji kwizalesa o muxima wê ni ibanzelu yayibha?

 3 O njimu kazwela ima sé kuxinganeka,

O kuzwela ngo ki ku kwatekesa muthu.

 4 Eye wa mufidisa akwenu kusuluka ni kuxila Nzambi.

Wa mubhangesa kwila, akwenu kabanze dingi kwa Nzambi.

 5 O kikuma kyé, kyene kya mu kuzwelesa kiki,

Eye wa musola izwelu yambote phala kunganala-nayu akwenu.

 6 O dikanu dyé, dyéne dya mu kubelesa, k’eme-ku kana.

O mizumbu yé, yéne mwene ya mubhana o umbangi wa ima i wa muzwela.

 7 O kwila éye u muthu a dyanga ku kuvwala?

Inga a kuvwala ande dya kubhanga o tumilundu?

 8 O kwila o kikutu kya Nzambi a kutungunwina-kyu eye?

Inga éye ngo wala ni unjimu?

 9 Ihi i wejiya, i twakambe o kwijiya?

Kima kyahi kya kutetulukila, kyakambe ku tutetulukila?

10 Mwaxaxi k’etu mwala we yó ala ni jimvi, ni yó akuka,

Athu akuka dingi, tat’enu ndenge.

11 O izwelu ya Nzambi ki isoko phala ku kukonda o malamba?

O kwila o izwelu yetu ki isoko phala ku kukonda o malamba?

12 Mukonda dyahi wa mukwehela o ixinganeku yé ku kufunyisa?

Mukonda dyahi wala ni njinda?

13 Eye wafutuluka ni Nzambi,

Kyene ki wa muzwelela kiki.

14 O kwila bhu pholo ya Nzambi sayi muthu wazele?

O kwila o mukwa ituxi utena kuyuka?

15 Tala! Nzambi kate ni jianju jê kajidyelela,

Né mwene o dyulu, ku mesu mê kidya yuka.

16 Kwambe dingi o muthu umesena kubhanga kyayibha,

Kala o muthu wala ni dinyota kyandala kunwa menya!

17 Ngivwe, nganda kutangela kima!

Nganda kutangela o kima ki ngamono,

18 O ima yatange o jinjimu,

Ima yakambe o kusweka, ima yevu ku jitata jâ.

19 O ixi a abhana-yu ngo ene,

Éne ngo atungile-mu.

20 O muthu wayibha, izuwa yoso a mutatesa.

Mivu yoso kumwiza malamba.

21 Mátwi mê evwa ngo jibuya ji mukwatesa wôma,

Né mwene kyoso ki kutululuka, kumwiza mwiyi u munyana.

22 Mwene kaxikina kwila, kwanda mwiza dibhebhu,

Mukonda wejiya kwila, anda mubhakula phala ku mujibha ni xibhata.

23 Mwene ututumba ni kusota kudya, anga wibhwidisa: ‘O kudya kwala kwebhi?’

Mwene wejiya kyambote kwila, o kizuwa kya kitombe kyazukama.

24 O kutata ni kubhondalala kwanda mwiza mukwa ni sobha wadisokejeka phala kulwa ita,

Kwanda mukwatesa wôma.

25 Mukonda mwene uzangula lukwaku lwê mu kuzoka ni Nzambi,

Mwene usota kudikwata ni Muteni wa Yoso.

26 Ujiza mwene mu kuzoka-nê,

Udixitila ni ngubu yê yakolo, yakomo.

27 Mwene wala ni ukumbu,

Wanete mukonda dya jimbote jê.

28 O jimbanza mwatungu mwene, anda jibwika,

Janda xala ngundu.

Mu jinzo ki mwanda kala dingi athu.

29 Mwene kanda kala ngenji, kanda kala we ni jimbote javulu,

O ibhaku yê, kiyanda disokolola mu ngongo.

30 O dibhebhu dyanda mujibha mwene,

O mulengu wa túbhya wanda kwawula o jithangu jê,*

Anda mujibha* kwa Nzambi.

31 Mwene katokala kudyanguka, mu kudyelela mu ima yakambe valolo,

Mukonda kanda tambula futu ya kima.

32 Kwakambe ngo o ima yiyi yanda bhita ni mwene,

O jithangu jê, kijanda bwingita dingi.

33 Mwene wa kéla mukwa ni muxi wa jiuva ulalumuna o jiuva jawisu,

Mukwa ni muxi wa jinzetona ulalumuna o ithulu yê.

34 O kibuka kya athu ayibha, mukwa ni muhatu wa mbaku,

O túbhya twanda jikinisa o jibalaka ja akwa mangonya.

35 Ene abanza ngo ima yayibha, ene mubhanga phulu ku akwâ ithangana yoso,

Ku mixima yâ, afunya ndunge ya kunganala akwâ.”

16 Jobe wavutwila, wixi:

 2 “Ngevu kya ima yavulu kala yiyi.

Muveji dya ku ngikonda o malamba, mwa mu ngitatesa dingi!

 3 O izwelu yenu ya hatu, kiyanda bhwa dingi?

Ihi ya mu kubhangesa kuzwela kiki?

 4 Se énu mwexile mutala hadi,

O kwila ngeji zwela we kala ki mwa muzwel’iki?

Ngeji zwela we ima yavulu i miluwalesa?

Ngeji bhuka o mútwe phala ku mixongwena?

 5 Muveji dya kubhanga kiki, ngeji miswinisa ni izwelu yami,

O izwelu yami yeji sosolola o hadi yenu.

 6 Se ngizwela, o ndolo yami ki isosoloka,

Se ngikamba we kuzwela, o ndolo yami bhwene bhu yanda kalé hanji.

 7 Nguzu yami yoso ya ngibhu,

Jindandu jami joso, Nzambi wajibwika.

 8 Eme ngamutala hadi bhu maku mê, athu oso a mukimona,

O kubhela kwami kulombolola kwila kingala dingi kyambote.

 9 Mu njinda yê wa ngisanujuna, wa ngikwatela mwene unguma,

Kyoso kya ngimona udikokota ku mazu,

Kya ngitala, uxikulula* mwene o mesu kala nguma yami.

10 O athu ajikula o dikanu phala ku ngisebhulula,

A ngisebhulula mwene mu ku ngibhana jihuxi ku matama,

Enyoso adibhongolola phala kuzoka n’eme.

11 Nzambi wa ngibhakula bhu maku a ana ndenge,

Mwene wehela o isweya ku ngibhanga ima yayibha.

12 Eme ngatululukile, maji mwene wa ngisanujuna,

Ngadivu kwila mwene wa ngikwatela bhu dikoxi yu wa ngisasujula

Mwene wasolo ku ngitalesa hadi.

13 Ngedi kala, o akwa kutakula o jisosa jê, a ngikondoloka,

Mwene ka ngikwatela henda, o jisosa jê ja ngikubula o ana sonyi,

O ndulendule* yami wa izunzumwina bhoxi.

14 Ngedi kala phalelu yobule,

Mu kuzoka n’eme, uditakula mwene kala dizonda dya ita.

15 Ngaditungila kizwatu kya jisaku phala kuzwata,

Kingala dingi ni nguzu, kyene ki ngaxikamena mu uthôkwa.

16 O mesu mami akusuka mukonda dya kudila,

Kwa ngitula kivunde mu mesu.

17 Akwetu ki ngene mu abhanga kima kyayibha,

Kingene mutanga makutu mu kusamba.

18 Mavu tata! Kana kuvunga o manyinga mami,

Kibhukale kididi bhu swamena o kuditenda kwami.

19 Kindala, o mbangi yami wala ku dyulu,

Yó utena ku ngizokela, wala bhu kididi kyadileka.

20 Makamba mami a mu ngisebhulula,

Maji eme nga musamba kwa Nzambi ni kudila,

21 Phala o dimanda dya muthu ni Nzambi,

Adibatule ni kuyuka, kala kyabatula o dimanda dya muthu ni mukwa.

22 Ki kwa ngikambe dingi mivu yavulu,

Ngandaya-mi kya, kinganda vutuka dingi.

17 Kingala dingi ni nguzu, o izuwa yami yabutu kya,

O mbila ya mu ngikingila.

 2 Akwa kusebhulula a ngikondoloka,

O mesu mami, a mumona mwene o kuyibha kwâ.

 3 Nzambi yami, ngakudyondo, ngikanene kwila wanda ngikwatekesa.

Nanyi wanda ngikwatekesa?

 4 O ilunji yâ, wa ijika phala katongoloke,

Kyene ki wakambela ku abhana o kijingu.

 5 Sayi athu, adinga o makamba mâ kwila twanda mibhana we ku jimbote jetu,

Maji o mesu a twana twâ, afwefwetela mukonda dya nzala.

 6 Nzambi wa ngibhange kima kya lusebhu bhukaxi ka athu,

O athu-phe, a ngiphamena mathe ku mesu.

 7 O mesu mami afwefwetela mukonda dya kutata,

O maku ni inama yami, yedi kala kizuzumbya ngo.

 8 O athu ayuka, adiwana mu kumona o ima yiyi,

O yó akambe kikuma, atandanganya mukonda dya athu ayibha.

 9 O wayuka, wanda suluka ni kubhanga o ima yayuka,

O muthu wayuka usota kubhanga o ima yambote.

10 Maji enu mutena kusuluka ni kuzwela,

Mukonda mwaxaxi kenu, kingamono-mu né ngo muthu umoxi wala ni unjimu.

11 Kwakambe ngo nganda fwami kya,

Yoso i ngamesenene o kubhanga, kifwa, yoso ya ngikala ku muxima, yadiboto.

12 Makamba mami a musuluka ni kutanga makutu, muveji dya kuzwela o kidi.*

Ene a muzwela: ‘O mukengeji wazukama mwene, maji ngamumona ngo kitombe.’

13 Se ngikingila, o Mbila* yanda kala inzo yami,

Nganda zala o hama yami mwavundu.

14 O mbila nganda yambela: ‘Éye u tat’etu!’

O mándwi nganda kwa ambela we: ‘Éye mam’etu ni phangyami ya muhatu!’

15 Nanyi utena ku ngidyelelesa kwila, nganda zediwa?

Kwebhi-phe kwala o kidyelelu kyami?

16 Kyoso ki nganda fwa, o kidyelelu kyami kyanda fwa we.

Kyoso ki nganda kituka fufuta, o kidyelelu kyami kyanda bhwa.”

18 Bidade mukwa Suwá watambwijila, wixi:

 2 “Wanda suluka ni kuzwela o ima yiyi kate bhwebhi?

Xinganeka hanji kyambote ni tuzwele kiwa.

 3 Mukonda dyahi wa mutumona kala kitwala ni kilunji?

O kwila tu yama?

 4 Né mwene se uditalesa hadi mukonda dya njinda yé,

O kwila o ixi anda ibwazeka mukonda dya éye?

O kwila o matadi amakota anda sondoloka bhu ididi yâ?

 5 O mukengeji wa mukwa phulu, wanda jima,

O mulengu wa túbhya twê, kiwanda mwika dingi.

 6 O mukengeji wa balaka yê, wa kà jima mwene,

O kandeya ka mumwikina o balaka yê, kanda jima we.

 7 Mwene kala ni nguzu ya kwenda,

Kanda zediwa mu yoso ya xinganeka o kubhanga.

 8 Mwene wanda dyota ku wanda,

O inama yê yanda dinyinga ku mikolo kate kyanda dibhala.

 9 O mubhetu wanda mukwatela ku kasende,

Anda mukwata mwene mu dibhebhe.

10 O mukolo a muswekela-wu koxi a mavu,

A mutela mubhetu mu njila yê.

11 Mwene wala ni wôma wa ima yoso ya mukondoloka,

Kwoso kwaditela, wôma u mukwata.

12 O nguzu yê yanda tola,

O kutata kwê, kwanda mubhangesa kubhendujuka.

13 Mukutu wê wezala ni mabhumbu,

Kyene, wakwata uhaxi wabhonzo.

14 Mukonda dya kutata kwê, mu balaka yê kimwanda kala kutululuka.

O kutata kwanda mujibha mwene.*

15 Mu balaka yê mwa kà tunga athu engi,

O inzo yê anda ita túbhya.*

16 O jindanji koxi dyê janda kukuta,

O ku thandu dyê, o jithangu janda kukuta we.

17 O dijina dyê dyanda jimuka mu ngongo,

O athu kanda mulembalala dingi.

18 O athu anda mukatula bhwazele, n’a mute mwavundu,

Anda mukaya mu ixi ibhana idima yambote.

19 Mwaxaxi ka mundu kanda kala-mu ni an’a mba alawula,

Mu dibhata dyê, kimwanda subhuka muthu ni mwenyu.

20 Kyoso kyanda bhixila o kizuwa kya kutata kwê, o mundu watungu ku mbandu ku tundila o dikumbi, wanda diwana,

O mundu watungu ku mbandu kufwila o dikumbi, wanda bhuwama.

21 Kiki kyene kyanda bhita ni balaka ya muthu wayibha,

Ni yó akambe kwijiya Nzambi.”

19 Jobe wa muvutwila, wixi:

 2 “Kate bhwebhi bhu mwandaya ni ku ngikwatesa njinda,

Ni izwelu i ngikatesa o muxima?

 3 Enu mwa ngibazela kya lukwinyi.

Kimwala ni jisonyi ja ku ngitatesa kiki?

 4 Maji se mu kidi ngate kituxi,

Yá mak’ami eme.

 5 Enu mwa mufika kwila mwabeta kota, eme ndenge,

Mwa muzwela kwila, o hadi i nga mutala, kikuma kyami.

 6 Ejiyenu-kyu kwila, Nzambi kangitalatala ni kuyuka,

Wa ngikwata bhu mubhetu wê.

 7 Ngene muditenda mukonda dya kutata kwami, maji séku muthu u ngitambwijila.

Ngene mubhinga kikwatekesu, maji séku muthu u ngizokela.

 8 Kyedi kala njila yami wa ixiti ni matadi avulu, kingitena kubhita,

Jinjila jami wa jixiti mwene, kingejiya kwebhi ku ngiditela.

 9 Mwene wa ngikatula o kijingu,

Wa ngikatula we o kitundu ku mútwe.

10 U ngisanujuna kate ki ngijikinina, mukwa ni sabhalalu yobule kate ku kaboko kê,

U ngikatula o kidyelelu, mukwa ni muxi wovuze.

11 O njinda yê yedi kala túbhya twa mungoha,

U ngitala kala ngi nguma yê.

12 Kyedi kala o masoladi mê ejila kumoxi, ya a ngikondoloka,

Akondoloka mwene o balaka yami.

13 Mwene wabhangesa o jindandu jami ku ngibwazeka,

O yó we a ngijiya kangisuwu dingi.

14 Makamba mami a ngilenge,

O yó a ngijidile kyambote, a ngijimbi kya.

15 O ajitu ala mu inzo yami ni abhik’ami, a ngikiti ngi musonyi,

A ngitala kala ngi mukwa ixi yengi.

16 Kyoso ki ngixana o mubhika wami, mwene kangitambwijila,

Né mwene kyoso ki ngi mudyondela ku ngikwatela henda.

17 O dizumba dya dikanu dyami, muhatu wami katena-nadyu dingi,

Jindandu jami ja ngilenge mukonda nga munuha kyayibha.

18 Kate ni ana jindenge a ngisebhulula,

Kyoso ki ngibalumuka ene amateka kungolela.

19 Makamba mami moso a ngizembe kya,

O athu u ngazolo a ngilungulukila.

20 Ngabhele mwene kyavulu, ifuba yami ya mumoneka.

Hinu ngafu mwene, kwakambele ngo bhofele.

21 Ngikwatelyenu henda makamba mami, ngikwatelyenu henda,

Mukonda Nzambi wa mu ngitalesa hadi.*

22 Mukonda dyahi mwa musuluka ni ku ngizukutisa kala kya mubhanga Nzambi?

Mwa mu ngitatela-hi kiki?

23 Tamanu o izwelu yami a isonekene,

Ku isoneka mwene mu divulu.

24 Tamanu a isetele ku ditadi ni kisoneku kya felu ni kya xumbu,

Ni inangenene kate ku hádya ni hádya!

25 Mukonda ngejiya kwila, o muthu wanda ngikula, yu we hanji ku mwenyu.

Ku pholo dya kwenda, mwene wanda kala mu ngongo.

26 Sumbala o mukutu wami kyene kiwal’iki,

Ngala hanji ni mwenyu, nganda tena kumona Nzambi.

27 Nga kà dimona-nê mwene.

Mesu ami mwene a kà mumona, kimesu a athu engi kana.

Maji ngatohoka, ngaluwala mwene kyavulu.

28 Mu kuxinganeka kwila, éme ngala ni kikuma mu yoso yiyi,

Enu mwa muzwela: ‘Twa mu kuzukutisa kyebhi?’

29 Énu mwatokala kukala ni wôma wa xibhata,

Mukonda o xibhata ibheka kastiku kwa yó wala ni kikuma.

Enu mwabhingi kwijiya kwila, sayi-ku mufundixi.”

20 Zofale mukwa Nahama watambwijila, wixi:

 2 “Nganda lenguluka mu kutambwijila,

Mukonda nga tandanganya kyavulu.

 3 Eye wa ngilokalala ni izwelu yé;

Maji eme ngatokala ku kutambwijila, mukonda ngi njimu.

 4 O maka yá, eye wa ejiya tunde ukulu,

O ima kyene kiyali’ki, tunde kyabhange o muthu,*

 5 O kutana kwa athu abhanga ima yayibha, kikunangye,

O kusanguluka kwa yó alungulukila Nzambi, kikulaleké.

 6 Né hanji udileka mukwa ni dyulu,

O mútwe wê utula ku matuta,

 7 Mwene wanda jimuka kate ku hádya, kala kibhita ni tuji twê.

O athu exile mu mumona, anda dibhwidisa: ‘Mwene wala kwebhi?’

 8 Anda mujimba ni lusolo mukwa ni nzoji, kanda mumona dingi,

Wanda jimuka mukwa ni kisumwa kya usuku.

 9 O athu exile mu mumona, kanda mumona dingi,

Akwa dibhata dyê, kanda mumona dingi.

10 O twana twê, twanda bhinga kikwatekesu ku jingadyama,

Yoso yatambula ku akwâ, wanda kwavutwila-yu.

11 Né mbe wexile ni nguzu yavulu kala mu unzangala wê,

Kyoso kyanda fwa, nguzu yoso yanda mubhwa.

12 Se o kima kyalulu kitowala mu kanu dyê,

Anga u kisweka koxi a dimi,

13 Se mwene u kilola maji kakiminya,

Ukala-nakyu ngo mu kanu,

14 O kudya kwê kwanda mu sasela mu mala.

Kyene mwene, kwanda dibhanga mukwa ni mathe a swiji.

15 Kyedi kala waminya maumvwama, maji wanda kwalusa,

Yoso yaminya, Nzambi wanda mubhangesa ku ilusa.

16 Mwene wanda xibha o mathe a swiji,

Anda munumata ku dyuta, n’afu.

17 Mwene kanda mona o menya a ngiji a mu kunguluka,

Kanda nwa o lete, kanda dya we o wiki u kunguluka mukwa ni menya.

18 Mwene wanda vutula o jimbote jatambula ku akwâ, maji kanda dya-ku kima;

O wenji wene muta, kanda katula-ku kima kyanda musangulukisa.

19 Mukonda watatesa o jingadyama, yu wa a ehelela;

Mwene watambula inzo yangene.

20 Mwene kanda kala ni kutululuka kwa muxima;

O umvwama wê kiwanda mubhulula.

21 Kibhwanda kala dingi kima phala mwene kunyana;

Mukonda dya kiki, o umvwama wê kiwanda nangenena.

22 Kyoso umvwama wê kiwanda dibandekesa, mwene wanda kala ni héle yavulu;

Kwanda mwiza wíndwa wadikota.

23 Kyoso o muthu wayibha kyaya ni kwikuta,

O njinda ya Nzambi yanda kwiza ku thandu dyê,

Kwanda mwiza ima yavulu yayibha, mukwa ni mvula.

24 O kya kà lenga o jixibhata,

Kwa kà mutula jisosa jotakule ni mufula wa ngondo.

25 Mwene wanda katula o sosa ya mukubula ku dikunda,

Yanda tunda ni kubhenya kwa ndulendule yê,

Mwene wanda bhuwama.

26 O umvwama wê woso wanda dibota;

Kyedi kala anda mwoha ku túbhya ka tuximika* ku muthu;

Oso anda subhuka ku dibhata dyê, o divuwa dyanda kwatula.

27 O dyulu dyanda tungununa o kituxi kyê;

O ixi yanda mulungulukila,

28 Mu kizuwa kyanda kwiza o njinda ya Nzambi ku thandu dyê mukwa ni menya.

O inzo yê anda ikungulula.

29 Yiyi yene o futu yanda bhana Nzambi ku muthu wayibha,

Wene o undundu wanda mubhana Nzambi.”

21 Jobe wavutula, wixi:

 2 “Se mwivwa kyambote i nganda zwela,

Mwanda ngikwatekesa.

 3 Ngikwatelenu mwanyu kyoso ki ngandaya ni kuzwela,

Ki nganda kwila ngazubha o kuzwela, mutena kya ku ngisebhulula.

 4 O kwila nga muditenda ku muthu mu xitu?

Se ngexile muditenda ku muthu, o kwila ngeji kala hanji ni mwanyu?

 5 Se mu ngitala mwene kyambote, mwanda diwana,

Kimwanda tena kuzwela kima.

 6 Kyoso ki ngibanza mu maka yá, mútwe u ngisandanganya,

Mukutu wami woso uteketa.

 7 Mukonda dyahi o athu ayibha akola mwenyu,

Akuka mwene, akala jimvwama?

 8 An’â atunga-nawu,

Atena kumona o alawul’â.

 9 Ene kala ni wôma, mu jinzo jâ mwala kukondama,

Nzambi kene mu akastikala.

10 O jindumbe jâ ja ngombe, kijikambe kuvwalesa.

O jingombe jâ ja akaji jiteta mwene, kijiseluka.

11 O twana twâ twa mala, mukwa ni kibhanga kya jimbudi kya mulengela bhu kanga,

Tu tukatuka ni kusanguluka.

12 Ene asanguluka mu kumona athu a muxika o tungoma ni tumbánza,

Asanguluka mu kwivwa o mwimbu wa mbéndu.

13 Izuwa yoso ya myenyu yâ asanguluka,

Kate mwene kyafwa.

14 Ene ambela o Nzambi yakidi, exi: ‘Kana kututatesa!

Kitwamesena kwijiya o itendelesu yê.

15 O Muteni wa Yoso nanyi mwene ni tu mubheze?

Mbote yebhi i twanda mona mu ku mwijiya?’

16 Maji ngejiya kwila o kuzediwa kwâ, kikwijila mu kutena kwâ,

O ixinganeku yami kiyene imoxi ni ixinganeku ya athu ayibha.

17 O kwila o kandeya ka athu ayibha a kajimine kya?

O kwila kwamwijile kya dilamba?

Nzambi mu njinda yê wa abhekela kya kibwika lukuxi?

18 O kwila adibhanga mukwa ni ibhyate iphephuluka ni lusolo?

O kwila adibhanga mukwa ni musoke a mu wambata ku kitembwe kyanguzu?

19 Enu mwa muzwela: Nzambi wanda kastikala o ana mukonda dya kikuma kya tata yâ,

Maji o tata mwéne-ku atokala ku mu kastikala kwa Nzambi mukonda dya ikuma yê.

20 Kyoso o wíndwa ki wanda mwiza, wanda dimwena-kyu mwene,

Wanda kwijiya kyebhi kikala o njinda ya Muteni wa Yoso.

21 Se o jimbeji jê jobutise kya, mwene n’afu,

O kwila wanda tandanganya dingi ni ima yanda bhita ni mwiji wê?

22 O kwila sayi muthu utena kulonga kima kwa Nzambi,

Yó ufundisa kate mwene o athu ala ni maungana?

23 O muthu ufwa kyoso kyakala ni ima yoso ya bhindamena,

Kyene mwene! Kyoso kyela watululuka, séku kima ki mutandanganyesa,

24 Kyoso kyela o matabela mê akomo,

O ifuba yê yakolo mwene kyambote.

25 Maji o mukwa ufwa ni kutata kwê,

Ku mwenyu wê woso kamono kusanguluka.

26 Kiyadi kyâ anda fwa, anda ku afunda,

Anda ku adya ku mándwi.

27 Eme ngejiya kyambote o ima i mwa mubanza,

O jindunge ji mwa mufunya phala ku ngibhanga kyayibha.*

28 Enu mwa mukwibhula: ‘Kwebhi kwala o inzo ya diyala wexile ni fuma?

Kwebhi kwala o balaka kwatungile?’

29 Enu kimwibhula o athu ene mukwenda njila?

O ima ya mitangela, enu ki mu ixikina,

30 Ya kwila muthu wayibha katale hadi kyoso kiza o divuwa?

A mubhulula mu kizuwa kya njinda ya Nzambi?

31 Nanyi wanda mubazela mukonda dya ima ya mubhanga?

Nanyi wanda muvutula phonzo mu ima yabhange?

32 Kyoso kyanda mwambata ku mbalale,*

O mbila yê anda ilangidila.

33 O mbila yê wanda imona kutowala,

Athu oso a mukayela mu mbila,

Kala kyabhiti ni athu oso adyanga o kufwa.

34 Mukonda dyahi mwa mu ngibhomba?

Yoso i mwa muzwela makutu!”

22 Mu kutambwijila, Elifaji wambe:

 2 “O kwila o muthu wala ni valolo bhu pholo ya Nzambi?

Né mwene se muthu ukala ni kilunji, o kwila utena kukwatekesa Nzambi?

 3 O kwila o Muteni wa Yoso, u kusuwa mukonda u mukwa kidi?

O kwila mwene u nganyala kima mukonda dya ufiyele wé?

 4 O kwila Nzambi wanda kukastikala mukonda dya ku muxila?

Wanda kufundisa mukonda dya ku mukwatela wôma?

 5 Mwene ka mu kukastikala mukonda dya kuyibha kwé kwavulu,

Ni itondalu yé?

 6 Kyoso akwenu kyexile mu kusobha kima, eye wexile mu atambula o izwatu,

Ene exile mukala ni thúxi kate kya kufuta.

 7 Kuxikina kubhana menya kwa yó abhwila,

O yó exile ni nzala eye ku abhana kudya.

 8 O ixi yatokala kwa yó wala ni kutena,

Kyene mwene! Oso a azediwisa éne atungu-mu.

 9 O atudi wa akaye ni maku ahatu,

Kukwatekesa o an’a itungu.

10 Kyene kya kutela mibhetu* yavulu,

Kyene kiwene mukala ni wôma.

11 Kyene maka kyakambe ku kutetulukila,

Mukonda wedi kala wala mwavundu, a ku kungulula ku menya avulu.

12 Nzambi kala ku thandu dya mawulu?

Tala kyebhi kyadileka o jithéthembwa.

13 Maji eye wambe: ‘O kwila Nzambi wejiya o ima ya mubhanga o athu?

O kwila mwene utena kufundisa bhukaxi ka kitombe?

14 Kyoso mwene kyaya ni kwenda ku dyulu,

O matuta a muxitila phala kamone.

15 O ima yayibha yabhange o athu ayibha mu ukulu,

Yene we i wanda bhanga?

16 Kifwa, mayala afu kyoso kyexile hanji minzangala,

Edi kala kaboko ka inzo a kakungulula ku menya a mvula!

17 Ene exile muzwela kwa Nzambi yakidi exi: ‘Kana kutukwamesa!

Ihi itena kutubhanga o Muteni wa Yoso’?

18 Eme kingeji zwela kala o athu yó ayibha,

Sumbala ene amba kwila Nzambi mwéne wezalesa o jinzo jâ ni ima yambote.

19 O athu ayuka anda mona o kibwikilu kyâ, anda sanguluka.

O muthu wakambe o kikuma wanda kwa sebhulula mu kwamba:

20 ‘O jinguma jetu a jibwika,

O imbamba yâ yoso anda yoha.’

21 Sota ku mwijiya, ukale ni kutululuka,

Se kyene ki ubhanga, wanda zediwa ku mwenyu.

22 Xikina o kijila kyê,

Maka mê u abhaka mwene ku muxima.

23 Se udyela bhu pholo ya Muteni wa Yoso, wanda zediwa dingi,

Se uzubha o kuyibha mu balaka yê,

24 Se ukamba kusuwa o jimbote jé,

O ulu ya Ofidi u itakula mukaxi ka matadi ala bhu honga,

25 O Muteni wa Yoso, wanda dibhanga mukwa ni ulu phala eye,

Ni phalata yala dingi ni valolo.

26 Se kyene ki ubhanga, o Muteni wa Yoso wanda kusangulukisa.

Wanda tena kuzukama kwa Nzambi sé wôma.

27 Eye wanda dyondela kwa mwene, mwene wanda kwivwa,

Wanda tena kukumbidila i wakanena.

28 Wa kà zediwa mu yoso i wanda bhanga,

O mukengeji wanda mwikina o njila yé.

29 Mukonda woso u dizangeleka a kà mutulula,

Maji woso walenduka, anda mubhulula.

30 Mwene wanda bhulula yó a kambe o kikuma.

Kyenyiki-phe, se kubhange kima kyayibha,* anda kubhulula we.”

23 Jobe watambwijila, wixi:

 2 “Kate lelu, nga mu dikalanganza hanji.

Nguzu ya ngibhu mukonda dya kukema kwami.

 3 Se ngejidile kwebhi ku ngitena kusanga Nzambi,

Ngejiya bhu kididi bhwa tungu mwene,

 4 Ngeji mutudila o mulonga wami,

Bhukaxi ka izwelu yami, ngeji mwijidisa kwila kingala ni kikuma.

 5 Ngeji kwividila mwene kyambote yeji zwela Nzambi,

Ngeji bhana mátwi mu yoso yeji ngitangela.

 6 Mwene wala ni kutena kwadikota. O kwila wejizoka n’eme?

Kana! Mukidi, weji ngivwa.

 7 Kyenyiki, o muthu wayuka weji batula o dimanda ni mwene,

O mufundixi wami weji ngilungisa, kingeji kala ni kikuma kate ku hádya.

 8 Maji kyoso ki ngiya ku mbandu kufwila o dikumbi, mwene kala-ku.

Ki ngivutuka, ki ngi musange.

 9 Kyoso ki ngiditela ku kyasu bhwa mukalakalela, kingitena ku mumona,

Kyoso mwene kya bhambuka ku kadilu, ngilembwa we ku mumona.

10 Maji mwene wejiya o ima i ngabhange,

Kyoso kyanda zubha ku ngilola, nganda kala mukwa ni ulu yambote.

11 Mu jinjila jê, mwéne mwene mu ngendela,

Ki ngabhambuka ku kyasu mba ku kadilu.

12 Ki ngabhukumukina o itumu yê,

Nga ibhake mwene ku muxima wami, o kya ngitendelesa ndenge.

13 Kyoso kyasola kubhanga kima, nanyi utena ku mufidisa?

Kyaxinganeka kubhanga kima, ukibhanga mwene.

14 Mwene wala ni ima yavulu phala ku ngibhangela-yu,

Wanda kumbidila mwene o ima ya ngikanena.

15 Kiki kyene kya ngibhangesa ku mukwatela wôma.

Kyoso ki ngibanza kwa mwene, o wôma wami udibandekesa dingi.

16 Nzambi wa ngiluwalesa.

Kyene, o Muteni wa Yoso, wa ngikwatesa wôma.

17 Ki ngamutena kumona mukonda kwavundu kyavulu,

Maji né kiki, kinganda dixibha.

24 “Mukonda dyahi o Muteni wa Yoso, kaxindi o kithangana kyê kya kufundisa?

Mukonda dyahi o yó a mwijiya, katongolola o kizuwa kiki?

 2 Sayi athu asondolola o ijimbwete ya jimbambe ja ibhela ya akwa, phala kubandekesa ku ibhela yâ.

Ene anyana jimbudi, ajambata mu ibhanga yâ.

 3 Ambata o jumendu ya mona kitungu,

Atambula o ngombe ya mutudi, phala ku muvutula-yu ngo kyoso kyanda futa o dikongo.

 4 Ene ajijidika o jingadyama kwa enzela o njila,

O yó abhindama, ene mudisweka phala ka amone.

 5 O jingadyama aya musota kudya, mukwa ni jijumendu ja mukáwu mu kikangalakata.

Aya mwene musota o kudya mu kikangalakata phala o twana twâ.

 6 Abhingi kukalakala ku mabhya angene phala ku abhana kudya,

Akanza o jiuva ja subhuka mu dibhya dya mukwa phulu.

 7 Azeka ni thuxi,

Kala ni kima kya kudivunga mu kithangana kya mbambi.

 8 O mvula inoka ku milundu ya abetesa.

Kuma kala ni inzo, abasa ku matadi.

 9 O mona kitungu, a mukatula bhu mele a manyâ,

Ambata o izwatu ya jingadyama, a avutula-yu ngo kyoso kyanda futa o makongo.

10 A ajijidika kwenda ni thuxi,

Atuta ita ya tiliku ni nzala.

11 Akalakala kyavulu bhu mbandu a kimbaka* mu mwanya watu,

Akama o jiuva, maji né kiki akala ni dinyota.

12 O yó kwa akambe ngo phala kufwa, ya akema mu mbanza.

O yó a akwama kyavulu, a mudikola mu kubhinga kikwatekesu,

Maji Nzambi kamusuwa o ima yiyi.*

13 O athu ayibha azembe o mukengeji.

O jinjila jâ kajijiya,

Adituna kwenda mu jinjila jambote.

14 O kijibhanganga ubalumuka mu kamene-mene,

Ujibha yó watate, ujibha we o ngadyama,

Mu usuku unyana.

15 O mukwa jiphánda ukingila kuma kuvunda,

Mwene wamba: ‘Séku muthu wanda ngimona!’

Mwene usweka o pholo yê.

16 Mu usuku, o miyi ibokona mu jinzo jangene,

Mu mwanya adijikila mu jinzo jâ,

Mukonda azembe o mukengeji.

17 Ene akala ni wôma wa kamene,

Mukwa ni athu engi kyakala ni wôma wa usuku.

18 Akwa phulu ene mu a kungulula ni lusolo ku menya.

O mabhya mâ anda ku abhubhidila.

Ene kanda vutuka dingi ku mabhya mâ a jiuva.

19 Kala o kixibhu ni munza ukukutisa o menya* bhoxi,

Kyene we kya kà fwa yó ata o ituxi!

20 O mukwa phulu anda mujimba kwa manyâ, a kà mudya mwene ku mándwi.

Kanda mu lembalala dingi.

O mukwa phulu anda mubukujula kala muxi.

21 Ene atatesa o mbaku,

O mutudi ka mukwatekesa.

22 Nzambi mu nguzu yê wanda bwika yó ala ni kutena.

Sumbala adizangeleka, kejiya se ku hádya anda kala ku mwenyu.

23 Nzambi wa ehela kubanza kwila ala bhwa kondama,

Maji mwene wejiya o ima ya mubhanga.

24 A azangeleka mwene mu kithangana kyofele, mu kusuluka ajimuka.

A abatula mukwa ni mítwe ya masa, a atulula anga afwa,

Kala kibhita ni athu oso.

25 Se kikyene, nanyi utena kwamba kwila ngimukwa makutu?

Nanyi utena kwamba kwila, o izwelu yami kiyakidi?”

25 Bidade mukwa Suwá watambwijila, wixi:

 2 “O ungana ni kutena kwa mutokala mwene,

Mwene ubhangesa kwila ku dyulu kutululuka.

 3 Nanyi utena kukwata konda ya kifuxi kyê?

O kwila o mukengeji wê u mwikina athu oso?

 4 Kyebhi-phe, mukwa ituxi kyakala ni kuyuka bhu pholo ya Nzambi?

O kwila o mukwa ituxi utena kukamba kikuma?

 5 Kate mwene o mbeji phala mwene kiyala ni kubhenya,

O jithéthembwa kijayuka bhu pholo yê,

 6 Kwambe dingi o mukwa ituxi wedi kala kabamba,

Ni mona muthu wedi kala díndwi!

26 Jobe wavutula, wixi:

 2 “O muthu wakambe o kutena, kyene ki u mukwatekes’iki?

Wafika kwila kyene ki ubhulula o muthu wakambe nguzu?

 3 Eye wafika kwila wabhana jindunge jambote kwa yó wakambe unjimu?

O kwila walondekesa mwene unjimu?

 4 Eye wa mufika kwila wa muzwela ni nanyi?

O ima i wa muzwela nanyi wa kulongo-nayu?

 5 O madifundu a muteketa mukonda dya kutena kwa Nzambi.

Ene ala dingi koxi, o menya a musanza wa kalunga ni yoso yala-mu, ndenge.

 6 Mu mbila* séku kima katena kukimona kwa Nzambi,

O kididi bhu bolela o kimbi, mwene u kimona.

 7 Mwene wazale o dyulu bhwakambe kima,

O ixi wa izenzamesa bhwakambe kima.

 8 Mwene wizalesa o matuta ni menya,

Maji o matuta kabaze mukonda dya kunema kwa menya.

 9 O kyandu kyê,

U kixita ni matuta.

10 Mwene wate mbambe bhukaxi ka musanza wa kalunga ni dyulu,

Wa wanuna o mukengeji ni kuvunda.

11 O jingunji ja dyulu jiteketa,

Kyene, jiteketa kyoso mwene kyazwela.

12 Mwene utungutisa o musanza wa kalunga ni kutena kwê,

Ubwika Lahabe* ni kwijiya kwê.

13 Mwene uzelesa o dyulu ni kitembwe,

Ujibha o nyoka ilenga ni lusolo ni lukwaku lwê.

14 Tutu tu ima ngo mu yoso yabhange mwene.

O ima itwene mu kwivwa yalungu ni mwene, yofele-fele.

Nanyi-phe utena kutongolola o kutena kwa Nzambi, kyoso nzaji ki ibaza?

27 Jobe wasuluka ni kuzwela, wixi:

 2 “Kala kyene Nzambi ku mwenyu, yó waditunu ku ngifundisa ni kuyuka,

Kala kyene o Muteni wa Yoso ku mwenyu, yó wa ngiluwalesa,

 3 Kuma ngala hanji ni mwenyu,

Nzambi wa mu ngibhana nguzu phala kubhwima,

 4 Dikanu dyami kidyanda zwela ima yayibha,

O dimi dyami kidyanda tanga makutu!

 5 Kate ku ufwilu wami,

Kinganda kwehela kima ku ngifidisa kukala fiyele!

 6 Nganda dikwatenena mwene mu kuyuka kwami, kinganda kuweha,

Ku mwenyu wami woso, muxima wami kiwanda ngifundisa.

 7 O nguma yami a mukastikale kala o mukwa phulu,

O yó a ngilungulukila a akastikale mukwa ni yó abhanga o ima yayibha.

 8 Kidyelelu kyahi kyanda kala-nakyu o mukwa phulu, kyoso kyanda mubwika kwa Nzambi?

Kyene, kyoso Nzambi kyanda mubwika?

 9 Kyoso kyanda mwiza o kutata,

O kwila Nzambi wanda kwivwa o kuditenda kwê?

10 O kwila wanda sanguluka mu kubheza o Muteni wa Yoso?

O kwila wanda samba kwa Nzambi ithangana yoso?

11 Nganda milonga ni kikwatekesu kya Nzambi.

Kinganda miswekela kima kyalungu ni Muteni wa Yoso.

12 Se enwenyoso mwamono isumwa,

Mukonda dyahi mwa muzwela ima kiyala ni valolo?

13 O futu yanda bhana Nzambi ku athu ayibha,

Ni undundu wanda bhana o Muteni wa Yoso ku isweya, wenyu:

14 Se an’ê adisokolola, anda fwila ku xibhata,

O miji yâ kiyanda kala ni kudya kwasoko.

15 O yó anda subhuka, anda fwa mukonda dya dibhebhu,

O atudi, kanda ku adila.

16 Né mwene se u phopheka phalata yavulu kala fufuta,

Anga u dilundila izwatu yavulu yambote kala mavu,

17 O muthu wayuka,

Mwéne wanda izwata,

O yó wakambe o kikuma, mwene wanda xala ni phalata yê.

18 O inzo yatunga, mukwa ni mujandanda wa dibuba, ki inange,

Mukwa ni kafundu ka mukwa kulanga o dibhya.

19 Mwene kyaya muzeka, mvwama, maji kanda bhongolola kima,

O kyatona o mesu, o umvwama wê ki u moneka dingi.

20 O wôma u mukwata kyavulu mukwa ni nvula yadikota ibobesa o ixi,

Mu usuku, o kitembwe kyadikota ki mwambata.

21 O kitembwe kitunda ku mbandu kutundila o dikumbi kyanda muvuza bhu kididi kyê,

Kyanda mwambata dikanga, mwene kanda kala-ku dingi.

22 Kyanda mubhuka ni nguzu yoso,

Kyoso kyaya ni kubhânga phala o kitembwe ki kimwambate.

23 Kyedi kala o kitembwe kya mu muhanyesa,

Kya mu musebhulula bhu kididi bhwala mwene.

28 “Sayi kididi kwene mu kanda o phalata,

Sayi we kididi kwene mu kanda o ulu phala ku izunza.

 2 O felu a ikatula koxi a mavu,

Ku matadi kwene kwazunzila o ngondo.

 3 O muthu ubhixila bhu kididi kyavundu,

Ukanda mwene dikungu dyazongo,

Phala kusanga matadi ala ni valolo.

 4 Bhwakambe kutunga o athu, bhwene bhwakanda o dikungu,

Mu ididi kimwene mubhitila athu,

Sayi athu atuluka mu dikungu mwenyomo ni lungoji, anga aya ni kukalakala sé kutula bhoxi.

 5 Ku thandu, o mavu abhana idima,

Maji koxi a mavu, kwedi kala kwala túbhya.

 6 Koxi a mavu kwenyoko, kwala matadi a safidya,

Mu mavu mwala tu ibhesu twa ulu.

 7 O holokoko kiyejiya o njila iya mu kididi kiki,

O kikwambi kyaxiketela, ka imono we.

 8 O yama yonene ikwama, kiyene mu bhitila-mu,

O mon’a hoji kene we mubhitila-mu.

 9 O muthu ubula o matadi ni maku mê,

O milundu u ikanda-kanda mwene kate koxi.

10 Ujikula milombo bhwabulu o matadi,

Mwene umona o matadi oso a valolo ala-mu.

11 Mwene uxita o jitho ja ngiji,

O ima yadiswekele mwavundu, u itungununa

12 Maji-phe, o unjimu a usanga kwebhi?

Kwebhi kwala o kutongoloka?

13 O muthu kejiya o valolo yê,

Katena ku usanga mu ngongo mumu.

14 Kyedi kala o menya ala mwazongo, a muzwela: ‘Kiwala bhabha!’

O musanza wa muzwela: ‘Kiwala n’eme!’

15 Katena ku usumba ni ulu yambote,

Katena we ku usumba ni phalata, né mwene se yavulu.

16 Katena ku usumba ni ulu ya Ofile,

Mba ku usumba ni matadi a onixe ate kyavulu mba ni matadi a safidya.

17 Katena ku usokesa ni ulu mba vídulu,

Katena we ku usumba ni ditijela dyobhange ni ulu.

18 O unjimu wala dingi ni valolo, o kidistalu ni matadi amukwa afwama, ndenge.

O unjimu wabeta kota, o jiphélula ndenge.

19 Katena ku usokesa ni matadi a topázyu a Kuxi,

Katena ku usumba we ni ulu yambote.

20 Maji-phe, o unjimu utunda kwebhi?

Kwebhi kwala o kutongoloka?

21 O unjimu a usweka phala ka usange ku athu,

O yama ni jinjila ka usange.

22 O kibwika ni kalunga edi kala a muzwela:

‘O fuma ya unjimu twa ivwila ngo dikanga.’

23 Nzambi mwéne ngo wejiya kyebhi muthu kyatena kukala ni unjimu.

Mwéne ngo wejiya kwebhi kwala o unjimu.

24 Nzambi umona kate ni ku maxokololo a ixi.

Kyene mwene, umona yoso ibhita mu ngongo.

25 Kyoso kyasokelesa o nguzu ya kitembwe,

Yu wa zongo o menya,

26 Kyoso kyasokejeka o kithangana kya mvula,

Ni kyoso kyasolo kwebhi kwanda ditela o mvula ya jinzaji,

27 Nzambi wamono o unjimu mu ibhangelu yê, yu wajimbulula ihi ilombolola o unjimu.

Mwene wa uxikina yu wa uxikika.

28 Mwene wambela-phe o muthu, wixi:

‘Ejiya kwila o kuxila Jihova, unjimu.

Kulenga o ima yayibha, kwene o kwijiya.’”

29 Jobe wasuluka ni kuzwela, wixi:

 2 “Ayiwe taté! Tamanu ngavutukile ku jimbeji jokulu,

Mu izuwa yexile mu ngilanga Nzambi,

 3 Kyoso mwene kyexile mu mwikina o njila mu ngexile mu kwendela,

Kyoso kyexile mu ngendesa mwavundu ni mukengeji wê,

 4 Kyoso ki ngexile hanji ni nguzu ya unzangala,

Kyoso ki ngexile hanji ni ukamba wambote ni Nzambi,

 5 Kyoso Muteni wa Yoso kyexile hanji mu ngikwatekesa,

O an’ami exile hanji ni mwenyu,

 6 Kyoso ki ngexile mukama lete yavulu ku ibhaku yami,*

O mixi yami ya jinzetona yexile mukwima né mwene mu mavu mwexile matadi.*

 7 Kyoso kingexile muya bhu mwelu wa mbanza,

Ni kuxikama bhwexile mubhongolokela o mundu.

 8 Mu ku ngimona, o minzangala exile mu ngenzela,

Kate mwene o adyakime akuka, exile mubalumuka.

 9 O ilamba yexile mu dixibha,

Exile muxita o dikanu ni lukwaku.

10 O athu afuma exile mudixibha,

Kexile muzwela kima.

11 O yó exile mu ngivwa, exile muzwela ima yambote yalungu n’eme.

O yó exile mu ngimona, exile mu ngizokela.

12 Eme ngexile mubhulula o ngadyama wexile mudyondela kikwatekesu,

Ni mon’a kitungu ni yó wakambele woso u mukwatekesa.

13 O yó u ngabhulula mu kilwezu kya kufwa, exile mu ngisakidila.

O atudi asangulukile kyoso ki ngexile mu akwatekesa.

14 Eme ngabhange o ima ni kuyuka,

O kubhanga o ima yayuka, kwedile kala kizwatu kyami ni kitundu kya mútwe wami.

15 Ngadibhangele mukwa ni mesu phala o ifofo,

Ni inama phala o inema.

16 Ngexile ngi tata phala o jingadyama,

Ngexile mutokwesa kyambote o dimanda dya yó u ngakambele kwijiya.

17 Ngexile mukatula o kutena kwa mukwa phulu, kala kyabukula o jinganzwanzwa ja kyama kya mukáwu.

O yó a anyengene kya ku mazu mâ, ngexile mu abhangesa ku asonona.

18 Eme ngexile muzwela: ‘Nganda fwila mwene mu inzo yami,

O izuwa ya mwenyu wami, yanda vula mukwa ni museke.

19 Nganda kala mukwa ni muxi wadizale o jindanji mu menya,

O dimume dyanda nangenena mu jithangu jami usuku woso.

20 O athu anda suluka ni ku ngibhana kijingu.

O nguzu yami kiyandabhwa.*

21 Oso exile mu kwila mátwi tekenge ni ku ngivwa,

Exile mu kwila mwene hudi ni kwivwidila o kayula kami.

22 Kyoso ki ngexile muzubha o kuzwela, ene kexile mukala dingi ni kya kuzwela,

O izwelu yami yexile mu atula ku muxima.

23 Ene exile mu ngikingila kala o kidimakaji kya kingila o mvula,

Amesenene kyavulu kwivwa o izwelu yami mukwa ni muthu wa mukinga o mvula ya kudinji.

24 Kyoso ki ngexile mu kwolela-nawu, ene exile mudiwana,

O kumona o pholo yami yasanguluka, kwexile mu aswinisa.

25 Ngexile mu abhana itendelesu kala ngi mutwameni wâ.

Ngexile mu a endesa mukwa ni sobha utwamenena o kifuxi kya masoladi mê,

Mukwa ni muthu uswinisa yó a mudila.

30 “Maji kindala kiki,

Ana ndenge a mungolela,

Sumbala o jitata jâ kafwamene ku ata kumoxi

Ni jimbwa jexile mulanga o ibhaku yami.

 2 O minzangala yoyo sumbala ni nguzu yexile-nayu, kangikwatekesa.

Ene kala dingi ni nguzu.

 3 Atohoka mukonda dya wadyama ni nzala,

Ene mukunya* yoso ya sanga mu ididi yakukuta,

Yobwike i yaxala ngundu.

 4 Ene akanza mafwe a mixi yala ni môngwa,

Ni jindanji ja mixi yalulu phala kudya.

 5 Mu jimbanza aya ni ku akaya-mu,

O athu aya ni ku akola-kola, kala kyene mukola o muthu wanyana.

 6 Ene atungu ku milundu yala ku mbandu a jihonga,

Mu makungu ni mu mabanda a matadi.

 7 Ene a muditenda, a mudikola we mukonda dya wadyama ni nzala,

A mudikola mu kubhinga kikwatekesu.

 8 Mu ngongo a mu akaya-mu,

Kala yowa ni yó akambe o majina.

 9 Maji kindala, ngadibhange kima kya lusebhu,*

A mu ngisebhulula kate mwene mu mimbu yâ.

10 A ngizembe, kyoso kyangimona, a ngilenga.

Ene mu ngi phamena mathe ku mesu.

11 Kuma Nzambi wa ngitolesa, yu wa ngikwatesa jisonyi,

Ene kene mu ngixila.

12 Adibhongolola, ejila ku mbandu yami ya kadilu,

Phala kubhânga n’eme.

A ngilengesa, a ngitela mibhetu mu njila phala ku ngibwika.

13 Jinjila jami a jixiti,

A mubandekesa dingi o kutata kwami,

Séku muthu u afidisa.

14 Edi kala a mubokwena mu musula wa kimbaka,

Aditela mwene bhu kididi kyaxala ngundu.

15 Wôma wa ngikwata,

Kijingu kyami kya mu phephuluka kala a mu kyambata ku kitembwe,

O kidyelelu kyami kya kubhuluka, kyabhiti mukwa ni dituta dya mvula.

16 Nganda fwa mwene,

Izuwa yiyi nga mutala hadi.

17 Mu usuku jindolo jami jivula dingi,

O jindolo jami kijene mubhwa.

18 Mukonda dya kutata kwa ngivulu, o izwatu yami yakuka,*

Ya ngikutu bhu xingu mukwa ni kizwatu kyatolo.

19 Nzambi wa ngitakula mu malowa,

Ngadibhange mukwa ni thuku mba uthôkwa.

20 Nzambi tata, ngidikola kokwé mu kubhinga kikwatekesu, maji eye ku ngitambwijila,

Ngisamba kokwé, maji u ngitale ngo kyenyiki.

21 Eye wa mu ngitalatala kyayibha,

Wa mubhânga n’eme ni kutena kwoso kwa lukwaku lwé.

22 Kyedi kala wa ngikwata, wa ngambata ni kitembwe,

Éye wa ngitakujula ni kitembwe kyanguzu.

23 Eme ngejiya kwila wanda ngambata ku alunga,

Mwandaya o athu oso ala ku mwenyu.

24 Maji séku muthu ubhânga ni yó watate,

Kyoso mwene kyadikola mu kubhinga kikwatekesu, mu kithangana kya dilamba.

25 Manyi kingadidi mu kumona o athu atate ni jiphaxi?

O kwila o jingadyama ki nga akwatela henda?

26 Sumbala ngexile mukingila o mbote, kwa ngiza kuyibha,

Ngexile mu kingila o mukengeji, maji kwa ngiza kuvunda.

27 Muxima wami watandanganya,

Kwangiza izuwa ya malamba.

28 Ngaluwala, kingala ni kidyelelu.*

Ngibalumuka bhukaxi ka mundu, ngidyondela mu kubhinga kikwatekesu.

29 Ngadibhange mukwa ni phange a makombe,

Ngi dikamba dya twana twa kihendembumba.

30 Kikonda kyami kyaxiketela, kya mubatumuka,

O uhaxi wa mutemesa o ifuba yami.

31 O mbendu yami, axika-nayu ngo mimbu ya kuditenda,

O tumbánza twami, axika-natu ngo mimbu ya kudila.

31 “Ngate kikutu ni mesu mami,

Kyenyiki, kinganda tonginina muzeletete ni jihanji jayibha.

 2 Se ngabhangele kiki, ihi yeji ngibhana Nzambi wala ku dyulu?

Undundu webhi weji ngibhana o Muteni wa Yoso wala ku dyulu?

 3 O mukwa phulu u dibhana ni mavuwa,

O mukwa kubhanga o ima yayibha, wíndwa u mutula.

 4 O kwila Nzambi kene mutala o ibhangelu yami?

Mwene kene mutala yoso i ngibhanga?

 5 O kwila ngatangele kya makutu?

O kwila nga ngadingile kya muthu?

 6 Se Nzambi utonginina kyambote o ibhangelu yami,

Mwene wanda mona kwila ngi muthu wakidi.

 7 Se mu wendelu wami ngabhambuka o njila ya kuyuka,

Mba ngixinganeka ima yayibha mukonda dya ima i ngamono,*

Mba o maku mami abhanga kima kyayibha,

 8 Kwabhu-phe! Eme ngikune, muthu wengi adye,

Yoso i ngikuna a ivuze.*

 9 Se ngabatamena bhu mwelu wa mukwetu,

Phala kuzeka ni muhat’wê,

10 Kwabhu-phe! Muhatwami azuke tiliku phala diyala dyengi,

Muhatwami azeke we ni mayala engi.

11 Se kyene ki ngabhangele, kyeji kala kima kikwatesa jisonyi,

O mulonga weji bhangesa o afundixi ku ngibelesa.

12 Kyeji kala mukwa ni túbhya tujikinisa yoso,

Tweji jikinisa o idima yami kate mwene ku jindanji.

13 Se ngaditunu kubhana kima kyatokala ku mubhika wami wa diyala mba wa muhatu,

Kyoso kyeza mu dikalanganza kokwami,

14 Ihi i nganda bhanga kyoso Nzambi kyanda ngifundisa?

Kyebhi ki ngeji mutambwijila kyoso kyeji kwibhula o ima i ngabhange?

15 O wa ngibhange mu vumu dya mam’etu ki mwene we wa abhange?

Ki mwene wa tu umbu etwenyoso mu vumu dya mam’etu ande dya ku tuvwala?

16 Se ngexile mudituna kubhana ku jingadyama o ima yabhindamene,

Mba ngexile muluwalesa o mutudi,

17 Se o kudya kwami ngakudi ubheka wami,

O mona kitungu ki nga mubhana-ku kima.

18 Mukonda tunde mu unzangala wami, o mona kitungu ngene mu musasa kala mon’ami,

Ngene mukwatekesa we o mutudi tunde mu undenge wami.

19 Se ngamono muthu wa mufwa ni mbambi mukonda dya kukamba kizwatu,

Mba ngadyama kexile ni kima kya kudivunga,

20 Se mwene ka ngisakidila,

Kyoso kyexile mudifuta ni divunga dyobhange ni ndemba ya jimbudi jami,

21 Se ngakusu o ana a itungu abhindamene o kikwatekesu kyami,

Bhu mwelu wa mbanza,*

22 Kwabhu-phe, o lukwaku lwami a lubukule tunde bhu kisuxi,

A lubukule we bhu phuna ya lukwaku.

23 Mukonda ngexile ni wôma wavulu wa ku ngikastikala kwa Nzambi.

Ngadiwana mu kumona o fuma ni unene wê.

24 Se ngadyelela ku ulu,

Mba ngambela o ulu yambote, ngixi: ‘Éye mwene nga kudyelela!’

25 Se ngadizangeleka mukonda dya kukala ni umvwama wavulu,

Mba mukonda dya jimbote javulu jingexile-naju,

26 Se ngatale o dikumbi kyoso ki dyexile mubhenya,

Mba ku mbeji yazele kyambote kyoso ki yayi ni kwenda,

27 Muxima wami anga a ubhomba mu kaswekele,

Eme ngajibheza,*

28 Se ngabhangele o ima yiyi, ngeji dituna o Nzambi yakidi,

Kyeji bhangesa o afundixi ku ngikastikala.

29 O kwila sayi kizuwa ngasangulukile kya mu kumona o jinguma jami kutala hadi,

Mba ngasangulukile mu ku amona kubhita ni ibhidi?

30 Kingate kituxi ni dikanu dyami,

Mu ku abhubhidila ni kumesena kwila afwa.

31 Akwa dibhata dyami ebhula:

‘Nanyi wakambe kwikuta ni kudya* kwa mubhana Jobe?

32 O muthu watundu dikanga, ki ngamwehela kuzekela bhukanga,

O mukwa kwenda o njila nga muzalela ku dibhata dyami.

33 O kwila ngamesenene kya kusweka o ikuma yami kala kyene mubhanga athu engi,

Mu kusweka o kituxi mu jibela* ja kizwatu kyami?

34 O kwila ngexile ni wôma wa mundu?

O kwila ngexile ni jisonyi ja miji yengi ku ngikwatesa jisonyi,

O wôma yú anga u ngifidisa kutunda bhukanga?

35 Tamanu kwexile muthu u ngivwa!

Ngeji soneka o dijina mu mukanda wami wa kudizokela, phala kulondekesa kwila kidi mwene ki nga muzwela.

O Muteni wa Yoso a ngitambwijile!

Tamanu o yó wa mu ngitatela wasonekene mu mukanda o ima ya mu ngitatela!

36 Ngeji ututila bhu isuxi,

Ngeji ukutila ku mútwe wami kala kitundu.

37 Ngeji mubhakwila jikonda mu yoso i ngabhange,

Ngeji zwela-nê ni kidyelelu kyoso mukwa ni kilamba.

38 Se o mavu u nga mudima nga atambula ku athu engi, ene anga akwata kudikola-kola,

Se o yó adimi o díbhya, adibhongolola anga adidila kumoxi mukonda dyami eme,

39 Se ngadi o ibundu, éme ngakambe ku ifuta,

Mba nga tandanganyesa o jingana ja díbhya,

40 Mu díbhya dyami-phe, mu kididi kya tiliku, mwime minya,

Bhu kididi kya sevada bhusabhuke yangu.”

O izwelu ya Jobe yasuku bhenyabha.

32 Mukiki, o makamba atatu a Jobe kamuvutwila dingi, mukonda Jobe wexile mubanza kwila, mwene kexile ni kikuma.* 2 Maji Elihu mon’a Balakele mukwa Buze, watokala ku mwiji wa Lame, ukala ni njinda yavulu. Mwene ukwatela njinda yavulu kwa Jobe, mukonda dya kufika kwila wabeta kota mu kuyuka, Nzambi ndenge. 3 Mwene wafutuluka we ni makamba atatu a Jobe, mukonda katena ku mutambwijila, maji ambe kwila Nzambi mwéne wala ni kikuma. 4 Elihu wa kingila phala kutambwijila Jobe, mukonda enyoso exile adyakime. 5 Kyoso Elihu kyamono kwila, o mayala atatu kexile ni kima kya kuzwela phala ku mutambwijila, o njinda ya mukwata. 6 Bhenyobho, Elihu mon’a Balakele mukwa Buze, wamateka kuzwela, wixi:

“Eme ngi munzangala,

Enu mu adyakime, mwa kuka kya.

Ngadixibha mukonda dya ku mixila,

Ki ngadikakela ku mitangela o ima i ngejiya.

 7 Ngadyambela mudyami, ngixi: ‘O adyakime a kuka kya azwele,

O yó ala ni mivu yavulu, alondekese o unjimu wâ.’

 8 Maji o nzumbi ikôla ya Nzambi, o kutena kwa Muteni wa Yoso,

Kwene kubhana o kutululuka ku athu.

 9 O kitala kikyene kibhana o unjimu ku muthu,

O athu akuka k’ene ngo atongolola o ima yambote.

10 Kyenyiki, ngi kwambela: ‘Ngivwe,

Eme nganda kutangela we o kixinganeku kyami.’

11 Kyoso ki mwexile muxinganeka ihi i mweji zwela,

Nga kingila kate ki mwazubha o kuzwela

Ngevu mwene o maka oso.

12 Ngedile mwene swí ni ku mitala,

Maji séku muthu watena kubazela kyambote Jobe,

Né ngo ku mutambwijila.

13 Kyenyiki-phe, kimwambe mwixi: ‘Etu tu jinjimu;

Nzambi mwene ngo utena kubazela Jobe, o muthu kana.’

14 Kuma Jobe kexile muzwela n’eme,

Eme kinganda mutambwijila kala ki mwa mutambwijila enu.

15 Mwa kakukaze!* Mwalembwa ni kya kuvutwila;

Kimwala dingi ni kya kuzwela.

16 Nga kingila, maji kimwazwela kima;

Emanenu mwene bhenyobho, kimuzwele dingi kima.

17 Kyenyiki, eme nganda tambwijila we;

Nganda zwela we o ima i ngaxinganeka,

18 Mukonda ngala ni ima yavulu phala kuzwela;

O nzumbi ikôla yene yanda ngibhangesa o kuzwela.

19 Mu mala mwa nginane kala vinyu ya ubhe, yakambe kididi bhutundila o muha,

Mukwa ni jimbinda ja ubhe janda baza.

20 Ngehelyenu kuzwela ni ngitululuke.

Nganda jikula o dikanu dyami ni ngitambwijile.

21 Kinganda kala ni katombo ka muthu;

Mba ngikala ku mbandu ya muthu,

22 Kingejiya kuximana muthu mu mangonya.

Se ngabhangele kiki, o Yó wa ngibhange weji ngibwika.

33 “Eye-phe Jobe ngakudyondo, ivwa o izwelu yami.

Ivwidila o maka oso u nganda kutangela.

 2 Nganda jikula o dikanu dyami, mukonda ngala ni ima phala ku kutangela.

Wila mwene mátwi tekenge.

 3 O izwelu yiyi ya mutunda mwene ku muxima wami,

Nganda zwela o kidi ki ngejiya.

 4 Nzambi mwéne wa ngibhange ni kutena kwê,

O kutena kwa Muteni wa Yoso, kwa ngibhana o mwenyu.

 5 Se watena u ngitambwijila.

Uzwela yoso ya kukala ku muxima, udizokele.

 6 Bhu pholo ya Nzambi yakidi, twasokeletu ngo.

Eme we a ngi umbu ni mavu.

 7 Kyenyiki-phe, kubhingi ku ngikwatela wôma.

O ima i nganda zwela, kiyanda kuluwalesa.

 8 Maji nga kwivu kyoso ki wazwela,

Kyene, wabhitulula kyavulu o izwelu yiyi,

 9 ‘Ngi muthu wakidi, kingala ni kikuma.

Kyene mwene! Kingate kituxi.

10 Maji Nzambi wa musota bhwoso bhwa ngikwatela,

U ngitala kala ngi nguma yê.

11 Inama yami wa ikutila ku kibunji,

O jinjila jami joso u jitonginina.’

12 Maji ngi kutangela kwila, o ima i wazwela kiyakidi.

Mukonda Nzambi wala kota, o muthu ndenge.

13 Mukonda dyahi wa muzoka ni mwene?

O kwila mukonda dya kukamba kutambwijila o ibhwidisu yé?

14 Maji-phe kikyene, mukonda Nzambi uzwela, ubhitulula,

Maji séku muthu u mubhana mátwi.

15 Mwene uzwelela mu nzoji, mu kisuma kya usuku,

Kyoso athu kyaya ku kilu,

Mu hama yâ mwazeka.

16 Mwene u azwelela mu mátwi,

Anga u alonga,

17 Phala kufidisa o muthu kubhanga ima yayibha,

Ni ku mulanga phala kadizangeleke.

18 Nzambi ka ehela kufwa.*

U abhulula ku xibhata.*

19 Kukala mu hama ni jindolo,

Mba kyoso o ifuba yê ki iya ni kuxixima, kutena kubazela o muthu.

20 Mwene udituna kudya o mbolo,

Kate mwene ni kudya kwa wabhela kyavulu, kakwandala dingi.

21 Mwene uya ni kubhela

Kate ifuba yê ki iya mwene ni kudimonekena.

22 O yó ata o mwenyu wâ mu kilwezu, kwakambe ngo andaya mu mbila.

O izuwa yê ya kufwa yazukama we.

23 Se bhukala anju i muzokela,

Umoxi ku jimidi u mukwatekesa,

Phala kutangela o muthu kyebhi kyatena kubhanga o ima yayuka,

24 Kwabhu-phe! Nzambi wanda mukwatela henda, ni ku mwambela, wixi:

‘Mubhulule phala kafwe!

Ngasange kya woso u mukula.

25 Mukutu wê uxanane* dingi, o wa kambonga ndenge.

Akale dingi ni nguzu kala kyexile mu unzangala wê.

26 Kyoso mwene kyanda samba, Nzambi wanda mwivwa hé u mukwatela henda.

Pholo ya Nzambi wa kà imona ni kutana.

Mwene wa kà mutala dingi kala muthu wayuka.

27 Mwene wa kà tangela o athu, wixi:

‘Ngate kituxi. Ngabhange kima kyayibha,

Maji kangikastikala.*

28 Mwene wa ngibhulula phala kingifwe.

Kingandafwa luwa.

29 Nzambi ubhanga mwene o ima yoso yiyi.

U kibhanga luyadi, lutatu phala o mbote ya muthu,

30 Phala kamwehele kuya mu mbila,

O mukengeji wa mwenyu usuluke ni ku mumwikina.

31 Jobe ngivwidile! Kyoso ki ngandaya ni kuzwela, udixibha hanji!

Wila mwene mátwi tekenge.

32 Se ukala ni kya kuzwela, uzwelé mwene,

Mukonda ngamesena ku kulungisa.

33 Maji se kana, ngivwe-phe.

Kota wadixibha ni ngi kulongo kyebhi kikala o unjimu.”

34 Elihu-phe wasuluka ni kuzwela, wixi:

 2 “Ngivwidilenu, enu mwejiya o ima yavulu.

Ngivwidilenu mwene kyambote, enu mwatongoloka.

 3 Mukonda o dítwi dilola o izwelu,

Kala o dimi ki dilola o kudya.

 4 Tusolenu kumoxi,

Yebhi o ima yambote, yayuka.

 5 Mukonda Jobe wambe: ‘Eme ngalungwami,

Maji Nzambi kangifundisa ni kuyuka.

 6 O kwila ngeji tanga makutu ni kuzwela kwila ngala ni kikuma?

Sumbala kingate kituxi, nga mutala mwene hadi yavulu.’

 7 Muthu webhi wadifwangana ni Jobe,

Uxikina o lusebhu kala muthu wa munwa menya?

 8 Mwene wa mudilunga ni akwa phulu,

Yu wa mukwenda ni athu ayibha.

 9 Mukonda mwene wambe: ‘O muthu kamono mbote ya kima,

Mu kusota kusangulukisa Nzambi.’

10 Kyenyiki, ngivwidilenu enu mwatongoloka.

O Nzambi yakidi kabhange kima kyayibha,

O Muteni wa Yoso kate kituxi.

11 Mwene wanda besowala o muthu kala kyafwama o ibhangelu yê,

Wanda fundisa o muthu kala kyafwama o wendelu wê.

12 Mukidi, Nzambi k’ene mubhanga ima yayibha,

O Muteni wa Yoso ufundisa ni kuyuka.

13 O kwila sayi muthu a mubhana o kutena,

Kwa kutumina o ngongo ni yoso yala-mu?

14 Se mwene wa dikwatenene mu ima ibhanga o athu,

Anga u akatula o munza wa mubhwima,

15 O athu oso ejifwa kumoxi,

O mundu woso weji kituka thuku.

16 Maji se u muthu watetuluka, bhana mátwi,

Ivwidila kyambote o ima i nganda zwela.

17 O kwila o muthu wazembe o kidi utena kutumina?

O kwila weji belesa o muthu wayuka, wala ni kutena?

18 O kwila weji kwambela o sobha, wixi: ‘Eye u muthu wayibha?’

Weji kwambela o ilamba: ‘Enu mu athu ayibha’?

19 Nzambi kene ni katombo ka ilamba,

Kabeta kubhana maujitu ku mvwama, o ngadyama ndenge,

Mukonda enyoso kikalakalu kya maku mê.

20 Ene atena kufwa mu kithangana ni mbandu, kifwa, mukaxi ka usuku,

Abhendujuka anga afwa.

Kate mwene ni athu ala ni kutena a atolola, maji ko athu akibhanga.

21 Mukonda Nzambi utonginina o ibhangelu ya athu,

Umona o wendelu wâ.

22 Kibhwala kididi kyavundu kyavulu,

Bhudiswekela o athu ayibha.

23 Mukonda Nzambi kaxindi o kithangana,

Kya muthu kwiza kwa mwene phala ku mufundisa.

24 Mwene ubwika o athu ala ni kutena, kikubhingi ku atokwesa,

Bhu ididi yâ anga utula-bhu athu engi,

25 Mukonda mwene wejiya o ima ya mubhanga,

U atolola mu usuku, anga u abwika.

26 Mwene u abwika mukonda dya kuyibha kwâ,

U kibhanga mwene bhu pholo ya athu oso,

27 Mukonda k’ene mu mubheza dingi,

K’ene mubelesela we o itumu yê.

28 Ene abhangesa o jingadyama kudikola kwa Nzambi,

Kyenyiki, Nzambi wívwa o kudikola kwa yó atate.

29 Se Nzambi ukamba kukwatekesa, nanyi utena ku mufundisa?

Se pholo yê u isweka, nanyi mwene utena ku mumona?

Mwene ubhanga kiki kikale ku kifuxi mba ku muthu umoxi ngo,

30 Phala muthu wayibha alembwe kutumina,

Alembwe we kuta mibhetu phala o mundu.

31 Eye* wa mukwambela Nzambi, wixi:

‘Nga mutala hadi sumbala kingabhange kima kyayibha.

32 Ngitangele o kima ki ngakambe kwijiya.

Se ngabhange kima kyayibha, kinganda kibhanga dingi’.

33 Wa mufika kwila Nzambi wanda bhangesa o ima yoso kukala dingi kyambote? Wamesena kwila Nzambi umona o ima kala ki umona eye, né mwene se wa mu bhukumukina?

Éye mwene wa mufika kwila watondala, k’eme-ku kana!

Maji eye wa muxinganeka kwila, wejiya dingi kyambote o ima. Kyenyiki-phe, ngitangele yoso inga kambe kwijiya.

34 O akwa kutongoloka ni jinjimu ja mu ngivwa,

Anda zwela:

35 ‘Jobe wa muzwele ngo, k’ejiya kima.

O izwelu yê ilondekesa kwila, mwene kala ni kilunji.

36 Tamanu Jobe a mulolele* mwene.

Mukonda o itambwijilu yê yedi kala ya athu ayibha.

37 Ku kituxi kyate, wabandekesa-ku dingi o kubhukumuka,

Mwene ubeta jindamba mwaxaxi ketu ni kutusebhulula,

Uya ni kutatela o Nzambi yakidi!”

35 Elihu anga uzwela dingi, wixi:

 2 “Eye wa muzwela kwila, wayuka dingi Nzambi ndenge.

‘O kwila eye walungu mwene mu kuxinganeka kiki?’

 3 Eye wa muzwela: ‘Tamanu ngatele mwene kituxi.

Mbote yahi i ngimona mu kubhanga o ima yayuka?’

 4 Eme nganda kutambwijila,

Nganda tambwijila we o makamba mé.

 5 Bhetula o mesu, utale ku dyulu,

Tala o matuta adileka kinene.

 6 Se uta kituxi, Nzambi wanda mubhanga phulu yahi?

Né se wate ituxi yavulu, o kwila kyanda mubhanga kyayibha?

 7 Né mwene se ubhanga ima yambote, ki wa mukwatekesa Nzambi.

Mwene kabhindamena o kikwatekesu kyé.

 8 O ima yayibha i ubhanga, i bhekela ngo dilamba ku muthu kala eye,

O ima yambote i ubhanga ikwatekesa ngo muthu mu xitu.

 9 O mundu udikola kyoso kya mu atatesa,

Adikola phala ku abhulula bhu maku a yó ala ni kutena.

10 Maji kibhwala ngo muthu wamba, wixi: ‘Tu dyondelenu kwa Nzambi, o Mubhangi wetu wala ni kutena,

Yó u tubhangesa kwimba o mimbu ya kuximana mu usuku.’

11 Mwene utulonga ni tukale dingi ni unjimu, o yama mu ngongo ndenge,

Mwene watubhana dingi unjimu o jinjila ndenge.

12 O athu adikola, maji mwene ketaye,

Mukonda dya kudizangeleka kwa athu ayibha.

13 Nzambi k’evu o kudikola kwa yó atanga makutu,

O Muteni wa Yoso ka asuwu.

14 Kyoso ki udikalanganza kwila ki wa mu mumona, mwene kakwivu mwene!

O dimanda dyé dyala bhu maku mê, mukonda dya kiki, weji kingila mwene ku kufundisa.

15 Mukonda mwene ka kukwatela njinda, ka kukastikala we,

Mwene we kasuwu o ima i uzwela sé kuxinganeka.

16 Jobe wa muzwele ngo,

Mwene wa muzwela kyavulu, maji o ima ya muzwela ka ijiya.”

36 Elihu wambe dingi, wixi:

 2 “Ngakudyondo, kala ni mwanyu kyoso ki ngiya ni kuzwela,

Mukonda ngala hanji ni ya kuzwela phala kuzokela Nzambi.

 3 Nganda zwela yoso i ngejiya,

Nganda kwijidisa ku athu kwila, o Mubhangi wami, muthu wayuka.

 4 Mu kidi ki nga mutanga makutu.

O izwelu yami yatundu kwa Yó wejiya yoso.

 5 Tala! Sumbala Nzambi wala ni kutena, mwene kaditunu muthu,

Mwene wala ni unjimu wavulu.

 6 Mwene kanda langa o athu ayibha.

Maji o mulonga wa yó atate, wanda ubatula ni kuyuka.

 7 Mwene wanda langa o athu ayuka,

Wanda tumbika* jisobha ku maungana, wanda ku abhana kutena kwa kutumina kate ku hádya ni hádya.

 8 Se o athu ayuka ata kituxi,

Anga a akwata, a akuta, se atala hadi mukonda dya ku akuta,

 9 Mwene wa edikisa o ima yayibha yabhange,

Mukonda dya kudizangeleka kwâ.

10 U ajikula o mátwi phala ku alonga,

U atuma kweha o ima yayibha.

11 Se a mubelesela anga a mubheza,

Anda sanguluka ku mwenyu.

Kyene mwene, anda zediwa.

12 Maji o yó kabelesela, anda ku ajibha ni xibhata,

Anda fwa, o kidi kanda kijiya.

13 O athu ayibha anda bhaka phonzo,

Ene kabhingi kikwatekesu né mwene kyoso kya akastikala.

14 Ene afwa mu unzangala wâ,

Adibotesa o myenyu yâ mu kudilunga ni mala abhanga undumbu mu tembulu.

15 Maji Nzambi ubhulula yó abhondalala mu kutata kwâ,

Mwene uzwela-nawu kyoso kya atatesa.

16 Nzambi wa kulange ku ilwezu,

Wa kwambata ku kididi kya kondama, kibhwala dingi kima kikutatesa.

Bhu meza mé bhwanda kala kudya kwavulu kwambote.

17 Kyoso kyanda fundisa o athu ayibha, eye wanda sanguluka.

O kuyuka kwanda dimonekena mwene, kyoso kyanda kwila a afundisa.

18 Maji dilange phala o njinda ki i kubhangese kubhaka phonzo,

Kuxikine ku kutondalesa, mu ku kudyodya ni kitadi.

19 O kwila o kudikola kwé mu kubhinga kikwatekesu,

Ni nguzu i ubhanga, yanda kubhulula mu kutata kwé?

20 Kwinde o usuku,

Mukonda mu usuku athu afwa ni lusolo,

21 Kusole kubhanga ima yayibha,

Kolokota sumbala ni ibhidi.

22 Tala! Nzambi a mu muzangeleka mukonda dya kutena kwê.

Nanyi ulonga kala mwene?

23 Nanyi wambela Nzambi: ‘Bhanga kiki?’

Mba nanyi wambela Nzambi: ‘Wabhange kima kyayibha?’

24 Kujimbe kuximana o ibhangelu ya Nzambi,

O athu ene mu iximana kyavulu.

25 O athu oso a imona,

Kyene! Ene a imwena ngo dikanga.

26 Kitutena kwijiya o kutena kwa Nzambi.

Mivu ya mwenyu wê, kitutena ku ikwata konda.

27 Mwene ubhangesa o menya kukituka munza,

Anga wa asunga, o munza ukituka matuta a mvula,

28 O mvula itunda ku matuta,

Inoka anga ibhana menya ku athu oso.

29 O kwila sayi muthu wejiya kyebhi kidibhanga o matuta,

Ni inuminu itunda ku dyulu?*

30 Tala kyebhi mwene kya mwange o jinzaji ku dyulu,

Ni kyebhi kyezalesa ni menya o musanza wazongo!

31 Bhukaxi ka ima yiyi mwene udikila o athu,

U abhana kudya kwanzungule.

32 Mwene ukwata o nzaji ni lukwaku,

U ilungila bhwoso bhwa mesena.

33 O nzaji ilondekesa kwila Nzambi yu wiza,

Kate mwene o ibhaku yanda kwijiya nanyi wa mukwiza.

37 “Ki ngibanza mu ima yiyi, phumbulu i ngititidila.”

Kyene! I ngititidila mwene kyavulu.

 2 Ivwidilenu kyambote o jibuya ja dízwi dyê,*

Ni kinuminu ki tunda mu kanu dyê.

 3 Mwene ubhangesa o jinzaji kubaza ku dyulu,

O jibuya jê ajivwa mu ngongo yoso.

 4 O dízwi dya Nzambi, dyedi kala kinuminu kya nzaji,

Udikola ni dízwi dyaswina.

Kyoso kyaya ni kuzwela, o nzaji isuluka ni kusedima.

 5 O dízwi dya Nzambi dyedi kala nzaji, dibhangesa o athu kudiwana.

Mwene ubhanga ima ya madiwanu kitutena ku itongolola.

 6 Mwene ubhangesa o neve kulawuka mu ngongo,

Ubhangesa o mvula kunoka ni nguzu mu ixi.

 7 Nzambi ufidisa o ikalakalu ya athu oso mu ngongo,

Phala athu oso ejiye o ima yabhange Mwene.

 8 O yama ya muxitu ibokona mu makungu,

Anga idisweka mwenyomo.

 9 O kitembwe kyadikota, kitunda bhu kididi kyé,

O kitembwe kya thunda, kibheka o mbambi.

10 Nzambi mwéne utalalesa o menya,

Anga akituka matadi a jelu.

11 Mwene wizalesa o matuta ni mabebe a menya,

Umwanga o jinzaji jê ku matuta.

12 O matuta aya ni kujinguluka, kala kya endesa mwene,

Abhanga yoso ya atumina mwéne o kubhanga mu ixi.

13 Mwene ukibhanga phala kubheka kastiku mba phala kubheka mbote mu ngongo.

Ukibhanga we mukonda dya henda yê yakalelaku.

14 Jobe, ivwa kyambote.

Imana hanji! Xinganeka mu ima ya madiwanu ya bhange Nzambi.

15 O kwila wejiya kyebhi Nzambi kyalanga o matuta,

Ni kyebhi kyatundisa o kusedima kwa jinzaji ku matuta?

16 Eye wejiya ihi yendesa o matuta?

Yá éne o madiwanu abhange yó wejiya yoso.

17 Eye wejiya se mukonda dyahi o kitembwe kya lwiji kitululukisa o ixi,

Ni mukonda dyahi o izwatu yé itema?

18 Mwene wazale o dyulu yu wadikolesa kala felu.

O kwila eye we utena ku kibhanga?

19 Tutangele kyebhi kitutena ku mutambwijila.

Kitwanda tena ku mutambwijila, mukonda kitwejiyetu kima.

20 O kwila sayi muthu utena kuzwela kuma ngamesena kuzwela ni Nzambi?

O kwila sayi muthu wazwela kima kyabhingi ku kitangela kwa Nzambi?

21 O athu katena kumona o mwanya,

Kyoso kya uxita ku matuta,

Sumbala yu ubhenye mwene ku dyulu.

22 O kubhenya kwa kidifwa kya ulu, kwijila ku mbandu ya thunda,

O unene wa Nzambi ukwatesa wôma.

23 Kitutena kwijiya yoso yalungu ni Muteni wa Yoso,

Ima yoso u ibhanga ni kuyuka,

Mu kufundisa, k’ene mu lungulula o kidi.

24 Kyenyiki, o athu atokala ku mukwatela wôma,

Mukonda Nzambi kaxikina o athu afika kwila, jinjimu.”

38 Bhenyobho, Jihova watambwijila Jobe bhukaxi ka kitembwe, wixi:

 2 “Nanyi mwene wa musweka o ima i ngasolo phala ki itetulukile athu,

Mu kuzwela sé kuxinganeka?

 3 Ngakudyondo, disokejeke.

Nganda kubhanga ibhwidisu ni u ngitambwijile.

 4 Wexile kwebhi kyoso ki ngate o madisesa a ixi?

Ngitangele-kyu hanji se wejiya mwene.

 5 O kwila eye wejiya nanyi wasolo kyebhi kyeji soka o ixi,

Mba nanyi woleka o ngoji ya kuzonga ku thandu dyê?

 6 O kaboko kê, akatula ku thandu dyahi?

Mba nanyi watula o ditadi dyê dya dyanga?

 7 Kyoso o jithéthembwa jakamene ki jadikola kumoxi ni kusanguluka kwoso,

O ana oso a Nzambi anga aya ni kuximana ni dízwi dyaswina, eye wexile kwebhi?

 8 Nanyi wate o jimbambe ku musanza wa kalunga?

Nanyi wa ute jimbambe kyoso ki wamoneka?

 9 Kyoso ki ngavungina o musanza wa kalunga ni matuta,

Ni kyoso ki nga uvungu ni matuta avundu, eye wexile kwebhi?

10 Eye wexile kwebhi kyoso ki nga ute mbambe,

Ni kyoso ki nga ute mabhitu ala ni jiphapha,

11 Éme nga wambela, ngixi: ‘Suka bhenyabha, kana kusomboka,

O mabhuku mé a nguzu, a suke bhenyabha.’

12 O kwila o kimene wa kibhanene kya ngonge,

Mba wambela kya o dikumbi kwebhi ku dyeji kyela?

13 O kwila éye watumu o mukengeji wa kamene kuya kate ku maxokololo a ixi,

Phala kukaya o athu ayibha?

14 Yene yoso idibhanga kala utuma koxi a kidimbu,

O yoso yala-mu i dimonekena kala izwatu yala ni jikolo jafwama.

15 Maji o athu ayibha, mukengeji ka umono,

O lukwaku lwâ lwadileka, a lubukula.

16 O kwila eye wabokona kya bhu hoto ya musanza wa kalunga?

O kwila wendele kya mu ididi yazongo ya musanza wa kalunga?

17 O kwila a kujimbulwila kya kyebhi kikala o mabhitu a kalunga?

Eye wamwene kya o mabhitu a kididi kyavundu kinene?

18 O kuzanza kwa ixi eye wa kwijiya mwene kyambote?

Se wejiya o ima yoso yiyi, ngitangele.

19 Eye wejiya kwebhi kutunda o mukengeji?

Wejiya kwebhi kutunda o kuvunda?

20 Eye wejiya o njila iya bhu kididi kyê,

Phala utene ku wambata-ku?

21 Kyoso ki ngabhange o ima yoso yiyi, eye a kuvwalele kya?

Wexile kya ni mivu yavulu?

22 O kwila eye wabokwene kya mu mabhakelu a neve,

Mba wamwene kya o mabhakelu a matadi a mvula,

23 U ngabhake phala o kithangana kya kutata,

Ni kizuwa kya kubhânga mu ita?

24 Eye wejiya kate bhwebhi bhu mwikina o mukengeji?

O kitembwe kitunda ku mbandu kutundila o dikumbi, kimatekena kubhusa kwebhi mu ixi?

25 Nanyi wajikula o mulombo wa menya ku dyulu, phala ni kunoke kyavulu?

Nanyi wasolo kwebhi kwanda ditela o matuta a mvula ya jinzaji,

26 Ni inoke bhwoso bhwakambe muthu,

Ni mu kikangalakata ki mu moneka athu,

27 Phala kubetesa o ididi yakukuta,

O yangu ni isabhuka?

28 O kwila o mvula yala ni tata?

Nanyi o tata ya dimume?

29 O jelu yatundu mu divumu dya nanyi?

Nanyi ubhangesa o neve kulawuka mu ixi?

30 Nanyi ubhangesa o menya kudikwata mukwa ni matadi?

Nanyi ubhangesa o menya azongo kukikuta jelu?

31 O kwila eye utena kukuta o kibuka kya jithéthembwa ja Kimahe?*

O kwila utena kujituna o kibuka kya jithéthembwa ja Kezili?*

32 O kwila utena kutundisa kibuka* kya jithéthembwa bhu kididi kyê,

Mba kwendesa o kibuka kya jithéthembwa ja Axi?*

33 Eye wejiya o ijila yendesa o ima* ku dyulu,

Ni kyebhi o ijila yiyi itumina o ixi?

34 O kwila o dízwi dyé ditena kubhixila ku matuta,

Ni kutumina kunoka mvula ku thandu dyé éye?

35 O kwila eye utena kutumikisa jinzaji?

O kwila jene jiza anga jikutangela, exi: ‘Etu bhabha?’

36 Nanyi wabhana o kwijiya,

Ni kutongoloka ku mona muthu?

37 Nanyi wala ni unjimu phala kukwata o konda ya matuta,

Mba nanyi utena kulundulula o menya ala kudyulu,

38 Phala o thuku ikituke malowa,

O ibumu ya mavu ni idikwate mudyâ?

39 O kwila utena kukwata yama phala kudikila o hoji,

Mba kubhana kudya kwavulu ku ana a jihoji,

40 Kyoso kyaswama mu makungu,

Mba kyoso kyabutama phala kukwata kyama?

41 Kyoso ana a kilombelombe kyaya ni kutuka mukonda kala ni kudya,

Anga abhinga kikwatekesu kwa Nzambi,

Nanyi ubhana o kudya ku jitata jâ phala ku adikila?

39 “Eye wejiya o kithangana kya jihombo ja milundu kukala ni twana?

Wamwene kya o mbambi kuteta o twana twê?

 2 O jimbeji jâ ja kusangita, eye utena kujikwata konda?

Eye wejiya o kithangana kyanda teta?

 3 Jene jibutama phala kuteta o twana twâ,

O misusu yâ ya kuteta anga ibhwa.

 4 O twana twâ tukudila mu mikáwu, tukala mwene ni nguzu.

Kyoso kituya, kituvutuka dingi kwa manyâ.

 5 Nanyi wabhana o ufôlo ku jumendu ya mukáwu?

Nanyi wajituna o jumendu ya mukáwu?

 6 Nga mubhangesa kukala ngundu,

O ixi ya môngwa yéne o dibhata dyê.

 7 Mwene kasuwu o jibuya ja athu mu mbanza,

K’evu o kudikola kwa muthu wa mu kwambata o ibhaku phala kudima.

 8 Yendela ku milundu mu kusota isasa yawisu,

Phala kudya.

 9 O kwila o phakasa yanda kwiza ku kusidivila?

Mba mu usuku iza muzeka mu kibhanga kyé?

10 O kwila o phakasa weji ikutila mabaya ni ukalakala-nayu?

O kwila yeji kukayela phala kudima mu honga?

11 Weji dyelela mu nguzu yê yavulu,

Ni kuyehelela kubhanga o kikalakalu kyé kyadikota?

12 O kwila weji idyelela phala ku kwambatela kubhata,

O idima i wabhongolola?

13 O kihendembumba kibhuka o mabhabha mê ni kusanguluka.

Maji o kwila o mabhabha mê asokela ni mabhabha a nyange?*

14 O mayaki mê u axisa mu mavu,

N’atema.

15 Kyene kijimba kwila, o muthu utena ku adyota n’abudika,

Mba atena ku adyota-dyota ku kyama kya mukáwu.

16 An’ê u asasa kyayibha, kala ki an’ê.

Kitululuke mwene, sumbala ni hadi yatale.

17 Mukonda Nzambi kamubhana unjimu,

Kamubhana we kutongoloka.

18 Maji kyoso ki kibalumuka anga kijikula o mabhabha,

Kyolela o kabalu ni yó wasambela-ku.

19 Éye ubhana o nguzu ku kabalu?

Éye we ukezalesa o xingu ni ndemba?

20 O kwila utena ku katukisa kala dihoho?

O kubhwima kwê kukwatesa wôma.

21 Ikoto yê ikanda-kanda bhoxi mu honga, kasanguluka ni nguzu yala-nayu,

Hé katunda ni lusolo phala kubhânga mu ita.

22 O kilwezu ki kimubhekela wôma, kibhwala we kima ki mu sasumukisa,

Kavutuka we kudima mukonda dya xibhata.

23 O kizu* kya misongo, ki dikola-kola ku thandu dyê,

O jisosa jisedima.

24 Mukonda dya kukamba o mwanyu, kadikukumuna, katunda ni makidi-kidi.

O jibuya jakoloneta, kijimwimanesa.

25 Mukwivwa o jibuya ja koloneta, kene kadikola ni dízwi dyaswina.

O dizumba dya ita, udivwila dikanga.

Wívwa o kudikola kwa ilamba ni nzongo ya ita.

26 O kwila o kaháwula éye wa kalongo o kutuka?

O kwila éye wa kalongo kulungila o mabhabha ku mbandu ya lwiji, kyoso ki katuka?

27 O kwila éye utuma o holokoko kudileka bhulu,

Ni kuta o kikalanga kyê bhu kididi kyadileka?

28 O kwila éye watumu o holokoko kutunga ku matadi alebha,

Ku dizokozoko dya ditadi, bhu kididi kyakondama?

29 Bhenyobho, bhwene bhamwena o kudya kwê,

O mesu mê akumwena mwene dikanga.

30 An’ê anwa manyinga,

O bhwoso bhwala o imbi, mwene kakambe-bhu.”

40 Jihova wasuluka ni kuvutwila Jobe, wixi:

 2 “O muthu wala ni kikuma utena kuzoka n’eme ngi Muteni wa Yoso?

Se bhwala muthu wamesena kubelesa Nzambi, azwele.”

 3 Jobe wavutwila Jihova, wixi:

 4 “Éme nanyi,

Phala ku kutambwijila?

Nganda dixibha ngo!

 5 Ngazwela kya kyavulu.

Kinganda zwela dingi kima mba ku kutambwijila.”

 6 Bhenyobho, Jihova watambwijila Jobe mukaxi ka kitembwe, wixi:

 7 “Ngakudyondo, disokejeke,

Nganda kubhanga ibhwidisu n’ungitambwijile.

 8 Kuxikina kwila ngi muthu wayuka?

U ngibelesa éme ni udilungisa eye?

 9 O kwila o nguzu yé yasoko ni nguzu ya Nzambi?

O kwila o dízwi dyé dyasokela ni dya Nzambi, dinuma kala nzaji?

10 Londekesa hanji o fuma ni kutena kwé.

Londekesa o kijingu ki wala-nakyu ni unene wé.

11 Talesa o athu oso adizangeleka.

U akwatela njinda anga u atulula.

12 Tonginina oso adizangeleka ni u asebhulule.

Akwa phulu u adyota-dyota mu ididi yâ.

13 U asweka mu mavu,

U akutila mu mbila.

14 Se ukibhanga, nganda xikina kwila

Utena kudibhulula mudyé.

15 Tala o nguvu,* kyama ki ngabhange kala ki nga kubhange eye.

Yene idya yangu mukwa ni ngombe.

16 Nguzu yê ya mukala mu malombo,

O kuswina kwa kutena kwê kwa mukala mu muswinyi!

17 Ikolesa o mukila wê mukwa ni mbasá,

O mixibha ya matabela mê, yadibhidijika,

18 O ifuba yê yedi kala a ibhange ni ngondo,

O inama yê yedi kala a ibhange ni felu.

19 Ku yama yabhange Nzambi ya kidifwa kiki, yéne yadyanga, yéne we yabeta kota.

O Yó wa ibhange mwéne ngo utena ku ijibha ni xibhata.

20 Kudya kwê kutunda ku milundu,

Kwene mutonokena o yama yoso ya mukáwu.

21 Izeka koxi a ingombo-ngombo, ku jimbamba,

Ni mu menya.

22 O kilembeketa kya ingombo-ngombo ki muvungina,

O mixi ikudila mu honga i mukondoloka.

23 Kyoso ngiji ki izala, ki i mukwatesa wôma.

Itululuke mwene, né mwene se o menya a Njolodá a musanga ni nguzu.

24 Nanyi utena ku ikwata,

Mba ku ikubula o dizulu se yatono?

41 “O kwila o ngandu utena ku ikwata ni nzolo,

Mba kukuta o dimi dyê ni lungoji?

 2 O kwila utena ku ita mukolo mu mazulu,

Mba ku ikubula o jinganzwanzwa ni nzolo?

 3 O kwila itena ku kudyonda phala ku mukwatela henda,

Mba yanda zwela n’eye ni kulenduka?

 4 O kwila yanda ta kikutu n’eye,

Ni ikale mubhik’é ku mwenyu wê woso?

 5 O kwila wanda tonoka-nayu kala njila,

Mba wanda ikuta mukolo bhu xingu n’u ibhana an’é a ahatu phala kutonoka-nayu?

 6 O kwila o kibuka kya atambi eji isumbisa?

O kwila eji tena kudiwanena-nayu?

 7 O kwila weji tena ku ikubula ni lufwala,*

Mba ku kubula o mútwe wê ni ngumba?

 8 Se u ikwata né mwene lumoxi,

Wanda dilembalala kyoso ki wabhânge-nayu, kwanda vutukila dingi ku ikwata!

 9 Nguzu yoso i ubhanga phala ku itoma, hadye ngo,

Mukonda mu ku imona weji kala ni wôma wavulu.

10 Kana-ku muthu utena kudikaka ku ilokalala.

Kyenyiki-phe, nanyi utena kuzoka n’eme?

11 Nanyi wadyanga ku ngibhana kima ni ngi muvutule-kyu?

Yoso yala mu ngongo ya ngitokala.

12 Nganda suluka ni kuzwela yalungu ni inama yê,

O nguzu yê ni ukexilu wabhange o mukutu wê.

13 Nanyi wakatula kya o kikonda kyê kyedi kala kivunga-thulu?

Nanyi utena kuzukama mu dikanu dyê?

14 Nanyi utena ku ijikula o dikanu?

O mazu mê akwatesa wôma.

15 Dikunda dyê dyala ni mikalakata ya ibalabala,

Ya dikayejela kyambote.

16 Ya dibudijika i ya naminina kyambote,

O kitembwe ki kitena kubhita bhukaxi.

17 Idinaminina kumoxi, idikwata mwene kyambote,

Ki ixikina ku i mwangununa.

18 Kyoso ki ita jingaxaxa, o menya atunda mu mazulu mê asedima mukwa ni mukengeji,

O mesu mê abhenya kala mukengeji wa kamene.

19 Mu kanu dyê mutunda jinzaji,

Jiya ni kumwanga jisoso ja túbhya.

20 Mu mazulu mê mutunda dixi,

Mukwa ni dixi ditunda bhu dijiku.

21 O kubhwima kwê kuwamesa makala,

Mu kanu dyê mutunda mulengu.

22 O xingu yê yala ni nguzu yavulu,

Oso a isanga akala ni wôma wavulu.

23 O kikonda kyê mu mala kyakolo,

Kyakolo mwene mukwa ni felu, kikizambe.

24 O phumbulu yê yakolo mukwa ni ditadi,

Kyene! Yakolo mwene kala ditadi dya kuhuhila.

25 Kyoso ki ifundumuka ni mazonda ateketa ni wôma,

O ukexilu wê wa kudizambesa usasumukisa.

26 Se bhukala muthu u muvunda ni xibhata ku dikunda, ki ibokona,

Né ngumba mba sosa.

27 Mukonda yene imona o felu kala fufutila,

O ngondo u imona mukwa ni dibaya dya muxi wabolo.

28 Ki ilenge o sosa,

O matadi a kutakula ni mbalafunda,* u amona kala mafwe akukuta.

29 O mbangala u imona kala yangu yakukuta,

O jibuya ja ngumba jimwolelesa.

30 O mala mê mukwa ni itetu ya ímbya ya mavu,

Mwene udizala mu malôwa mukwa ni dibaya dyadikota.

31 Kyoso ki ibokona mu musanza wa kalunga, o menya akala ni ifulu,

Mukwa ni ímbya ya máji ya mufuluka.

32 Bhubhita mwene, bhuxala muxinda u bhenya kala mukengeji,

Kyaya ni kuzowa ubhangesa o menya kudima dyê kukala ni ifulu.

33 Séku kyama kyadifu ni mwene mu ngongo,

Nzambi wa kibhange phala ki ikale ni wôma.

34 O yama yoso idizangeleka, ka ikwatela wôma,

Mwéne o sobha mukaxi ka yama yoso ya mukáwu yala ni kutena.”

42 Kyenyiki Jobe wavutula Jihova, wixi:

 2 “Kindala ngejiya kyambote kwila, utena kubhanga o ima yoso.

Yoso i uxinganeka kubhanga, u ibhanga mwene!

 3 Kala kiwambe, wixi: ‘Nanyi mwene wa musweka o ima i ngasolo phala ki itetulukile o athu mu kuzwela sé kuxinganeka?’

Kidi mwene, ngazwela sé kuxinganeka,

Ngazwela ima ya madiwanu ya ngitundu, ima i ngakambe kwijiya.

 4 Eye wambe: ‘Eme nganda zwela, ngakudyondo, ngivwe.

Nganda kwibhwidisa ni u ngitambwijile.’

 5 Ngexile mu kwivwa ngo yalungu n’eye,

Maji kindala nga mu kumona mwene ni mesu mami.

 6 Ngadyela mukonda dya ima yoso i ngazwela,

Kyene ki ngaxikamena mu fufutila ni mu uthôkwa.”

7 Kyoso Jihova kyazubha kuzwela ni Jobe, Jihova wambela Elifaji o mukwa Temane, wixi:

“Eye ni makamba mé nga mikwatela njinda, mukonda kimwazwela o kidi kyalungu n’eme kala kyabhange selevende yami Jobe. 8 Kwatenu-phe sambwadi dya tungombe ni sambwadi dya jindumbe jambudi, ndenu kwa selevende yami Jobe, mubhakule sata ya kwoha mukonda dya ikuma yenu. Selevende yami Jobe wanda mitumbula mu musambu. Eme-phe nganda xikina o kudyonda kwê kwalungu ni kukamba ku mikastikala kala kyafwama o ibhangelu yenu, mukonda kimwazwela o kidi kyalungu n’eme kala kyabhange o selevende yami Jobe.”

9 Bhenyobho, Elifaji mukwa Temane, Bidade mukwa Suwá ni Zofale mukwa Nahama, ayi, abhange yoso kala kya atendelesa Jihova. Kyenyiki, Jihova wevu o musambu wa Jobe.

10 Kyoso Jobe kyatumbula o makamba mê mu musambu, Jihova wazubha o hadi ya Jobe yu wa muzediwisa. Jihova wa mubhana mu luyadi o ima yoso yexile-nayu kya m’ukulu. 11 O jindandu jê joso ni makamba mê okulu ayi mu mukunda ya adi kumoxi ku dibhata dyê. A mukwatela henda, a mukondo o malamba mukonda dya wíndwa woso wa mwehela kubhita-nawu Jihova. Kala muthu mudyâ, wa mubhana kitadi ni nela ya ulu.

12 Kyenyiki, Jihova wazediwisa kyavulu Jobe m’ukulu ndenge, mukonda wakexile ni dikwinyi ni kiwana kya midi ya jimbudi, midi jisamanu ja jikamelu, midi ya makaza a jingombe ni midi ya jijumendu ja akaji. 13 Mwene wavwala dingi sambwadi dya an’a mala ni kitatu kya an’a ahatu. 14 O mona wa dyanga wa muhatu wa muluku Jemima, o wa kayadi Keziya, o wa katatu Kele-Hapuke. 15 Mu ixi yoso, o an’a Jobe ene abetele kota mu kuwabha o pholo. Tata yâ wa abhana undundu kumoxi ni jiphange jâ ja mala.

16 Kyabhiti o ima yiyi, Jobe wabhange dingi hama ni makwinyi awana a mivu ku mwenyu. Wamono an’ê ni alawul’ê kate ku mwiji wa kawana. 17 Jobe wabhange mivu yavulu ku mwenyu, wazediwile. Mu kusuka-ku wafu.

Nange dilombolola “ muthu amuzembe.”

Mba, “fiyele kwa Nzambi.”

Mu Heba.: “hama jitanu a makaza a jingombe.”

Mu Heba.: “an’a Nzambi”

Mba, “phande kumbi.”

Kifwa, o idimakaji yexile mudima ni jingombe.

Mba nange “nzaji”,

Mu Heba.: “ngeza ni thúxi mu mala dya mam’etu, hadya nganda vutuka we ni thúxi.”

Mba, “ jifidila”

Mu Heba.: “wabhubhidila o kizuwa kyê.”

Mba, “yabuzuka.”

Mba, “kwa kambe o mongwa.”

Mu Heba.: “wa ngondo.”

Mba, “henda yakalelaku.”

Mu Heba.: “mwene kala ni wôma wa.”

Mba, “umesena.”

Mba, “utulwa.”

Mba, “Seol.” Tala o dilombolwelu

Mba, “anda kutangela o ima yala ku mixima yâ.”

Mba, “junku.”

Mba, “ akambe o kikuma.”

Mu Heba.: “njimu ya muxima.”

Mba nange, kibuka kyadikota kya jithéthembwa ja ulusu. (ulusu yadikota)

Mba nange, kibuka kya jithéthembwa kya udiyolo.

Mba nange, kibuka kya jithéthembwa kya ndumbe ya ngombe.

Mba nange, kyama kyadikota kya musanza wa kalunga.

Mba nange, nguma yami mu kufunda.

Mba, menya avulu.

Mu Heba.: “menya a neve.”

Mu Heba.: “wa ngilundulula mukwa ni lete, wa ngizunza mukwa ni keju.” O keju kudya kwobhange ni lete.

O kizwelu kiki mu dimi dya Hebalayiku, kilombolola mbote ni henda ya kalela-ku. Tala o dilombolwelu.

Mba, “walange o mwenyu wami.”

Mu Heba.: “o ima yiyi wa isweka ku muxima wé.”

Mba, “ngizomba.”

Mba, “kwa alunga.”

Mba, “ulongelu wami wayuka.”

Kifwa, o unjimu.

Mba, “Seol.” Tala o Dilombolwelu.

Mu Heba.: “leka o maku.”

Mba nange, “zwela ni.”

Mu Heba.: “uthokwa.”

Mba, “yó alungulukila Nzambi.”

Mba nange, “se bhukala muthu utena, kwabhu, nganda dixibha ni ngifu.”

Nange kyamulombolola Jobe.

Mu Heba.: “o kwila o muthu wakasana utena kuvwala muthu wazele?”

Mba, “Seol.” Tala o dilombolwelu

Kifwa mu mbila

Kifwa, o kidyelelu kyoso-kyoso kya kudisokolola.

Mba, “anda mubhusa kwa Nzambi.”

Kifwa, kutala o muthu mu ukexilu wayibha.

Mba, “ndundulu; ndululu.”

Mu Heba.: “o usuku a ubhilula mwanya.”

Mba, “Seol.” Tala o dilombolwelu.

Mba, “kumwambata kwa sobha ukwatesa wôma.”

Mu Heba.: “xofidi.” Tala o dilombolwelu.

Mu Heba.: “mukonda o lukwaku lwa Nzambi lwa ngitula.”

Mba, “ o athu; Adá.”

Mba, “katuwika.”

Mba nange, “phala ku ngizukutisa.”

Mba, “mu jimbila.”

Mu Heba.: “Mibhetu ya jinjila.”

Mu Heba.: “Se muxima wé wazelyé.”

Mba, “kilumbu.”

Mba nange, “o ima yiyi yayibha, Nzambi ka itatela muthu.”

Mba, “menya adikwata jelu.”

Seol. Tala o dilombolwelu.

Mba nange, “kyama kyadikota kya musanza wa kalunga.”

Mu Heba.: “kyoso kingexile musukula o inama yami ni lete.”

Mu Heba.: “ku matadi kwene ku ngexile mukatula o máji.”

Mba, “o mufula bhu lukwaku lwami lwanda suluka ni kutakula jisosa.”

Mba, “mukolola.”

Mu Heba.: “kisetu.”

Mba nange, “kya mulombolola o kikonda kyê.”

Mba, “kingamutena kumona o mukengeji wa mwanya.”

Mba, “muxima wami ukayela o ima imona o mesu mami.”

Mba, “mwiji wami a ubwikise.”

Mba nange, kyoso ki ngamono kwila ngexile ni athu a ngikwatekesa bhu mwelu wa mbanza.

Mu Heba.: “ngabhana nzobole ku lukwaku lwami.”

Mu Heba.: “xitu.”

Mba, “jimbela.”

Mba, “wadimono kwila wexile muthu wayuka.”

Mba, “mwadixibha.”

Mba, “mu mbila.”

Mba, “ku mubhetu.”

Mba, “udisanze.”

Mba nange, “kiki kikyangibhekela mbote.”

Kifwa, Jobe.

Mba nange, “Tat’etu, Jobe a mulole mwene.”

Mba, “kwaleka.”

Mu Heba.: “balaka yê.”

Kifwa, dya Nzambi.

Mba nange, kibuka kya jithéthembwa kya ndumbe ya ngombe.

Mba nange, kibuka kya jithéthembwa kya udiyolo.

Mu Heba.: “kibuka kya jithéthembwa kumoxi ni an’ê.”

Mba nange, kibuka kya makota kya jithéthembwa ja ulusu. (ulusu yadikota)

Kifwa, o dikumbi, mbeji, jithéthembwa ni ima yamukwa.”

Mba, “ndele.”

Kifwa, kididi kya kwambatela-mu o jisosa.

Mu Heba.: “behemote.”

Kiselekete kya difwangana ni sosa, maji kyala ni mazu kala nzolo.

Tala o dilombolwelu

    Madivulu Muoso Kimbundu (2008-2025)
    Kutunda
    Kubokona
    • Kimbundu
    • Kuwanena akwenu
    • Yakuwabhela
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ijila
    • Kikutu Kyetu
    • Definições de privacidade
    • JW.ORG
    • Kubokona
    Kuwanena akwenu