Disukilu
‘Kaiele-nu ió mu kixikanu kiâ, ni muanhu uâ, a tambula o ima ia a kanene.’—JIHEBELEU 6:12.
1, 2. Mukonda diahi kua bhingi ku kala ni kixikanu lelu? Bhana kifika.
KIXIKANU. Kizuelu kia iuka, kizuelu kilondekesa kídifua kia uabha. Maji kioso ki uivua o kizuelu kiki, kima kiambote ku xinganeka mu kizuelu kiéngi: “Lusolo!” Mukonda se tu kamba o kixikanu, tua tokala ku ki sota ni lusolo. Maji se tuala kiá ni kixikanu, tua tokala tu ki langa kiambote ni ku ki dikila. Mukonda diahi?
2 Xinganeka kuenda mu kikangalakata. Eie u bhindamena kúnua menha. Kioso ki u sanga o menha, ua tokala u a sueka bhu kilembeketa mukonda dia muanha. Kienhiki, ua tokala u a langa kiambote katé ki u bhixila. Lelu, etu oso tuala mu kikangalakata mu nzumbi, ku mundu ki kuene kixikanu kia kidi—kála o menha—se a kala mu muanha, o menha a ku kuta ni lusolo, se ki tu a lange ni ku a bhaka bhu kilembeketa. Tua bhindamena kiavulu o kixikanu; kuma ki tu tena ku kala ku muenhu sé menha, kiene kimoxi ué, ki tu tena ku kala ni ukamba ni Jihova sé o kixikanu.—Loma 1:17.
3. Ihi ia bhana Jihova phala ku tu kuatekesa ku kala ni kixikanu ni ima iiadi iebhi i tua tokala o ku bhanga?
3 Jihova uejiia kiambote kuila tua bhindamena o kixikanu, uejiia kuila ki bhonza kiavulu lelu ku kala mu ku dikila o kixikanu. Mukonda dia kiki, muéne ua tu bhana phangu ia athu a a tange mu Bibidia phala tu i kaiele. Jihova ua tumina o poxolo Phaulu o ku soneka: ‘Kaiele-nu ió mu kixikanu kiâ, ni muanhu uâ, a tambula o ima ia a kanene.’ (Jihe. 6:12) Mukonda dia kiki, o kilunga kia Jihova, ki tu suínisa ku bhanga nguzu phala ku kaiela o phangu ia maiala ni ahatu a fiiele, kala o athu u tua di longo mu divulu didi. Ihi-phe i tua tokala o ku bhanga lelu? Tu xinganeke mu ima iiadi: (1) Tua tokala ku kolokota o ku kolesa o kixikanu kietu; (2) Tua tokala ku xinganeka mu kidielelu kietu.
4. Kiebhi Satanaji kiene mu londekesa kuila nguma ia kixikanu, maji mukonda diahi ki tu tokala ku kala ni uôma?
4 Kolokota o ku kolesa o kixikanu kiê. O kixikanu kiala ni nguma iê ia dikota—Satanaji. O nguvulu ia mundu, uene mu bhangesa o mundu iú ku kala kididi kia iibha kala o kikangalakata kia hatu. Muéne ua beta-kota mu nguzu, etu ndenge. O kuila tua tokala ku kala ni uôma ua kuila ki tua-nda tena ku suínisa ni ku kolesa o kixikanu kietu? Kana! Jihova o Dikamba dia dikota phala oso a sota ku kala ni kixikanu kia kidi. Muéne u tu kanena kuila, ni kikuatekesu Kiê, tu tena ku zoka ni Diabhu, anga u tu lenga! (Tiia. 4:7) Tu tena ku zoka ni Diabhu, se tu katula kithangana phala ku suínisa o kixikanu kietu ni ku ki kolesa. Maji kiebhi ki tu tena o ku bhanga kiki?
5. Kiebhi o maiala ni ahatu a kixikanu a a tange mu Bibidia kia kolesa o kixikanu kiâ? Jimbulula.
5 Kala ki tua mono kiá, o maiala ni ahatu a kixikanu a a tange mu Bibidia, ka a vuala ni kixikanu. Ene alondekesa kuila, o kixikanu kijila mu nzumbi ikôla ia Jihova. (Nga. 5:22, 23) Ene a sambe mu ku bhinga kikuatekesu, Jihova iu ua kolesa o kixikanu kiâ. Tua tokala tu bhanga ué kala kia bhangele ene, ki tu tokala ku di jimba kuila Jihova u bhana o nzumbi iê ikôla mu ngalasa kua ió a mu bhinga, ene mu kumbidila ioso ia bhinga mu misambu ia bhanga. (Luka 11:13) Maji o kuila tu tena ku bhanga dingi?
6. Kiebhi ki tu tena ku katula mbote mu ku di longa o misoso ia Bibidia?
6 Mu divulu didi, tua di longo ia lungu ni athu akexile ni kixikanu kia kidi. Kene ngó kana, saí dingi athu a mukuá! (Tanga Jihebeleu 11:32.) Kala muthu mu musoso—mu ukexilu uê—u tu longa ima iavulu. Se tu tanga ni lusolo o musoso ua Bibidia ua lungu ni athu a kixikanu, ki tua-nda tena ku kolesa o kixikanu kietu. Phala tu katule mbote iavulu mu ku tanga o divulu didi, tua tokala ku xinganeka kiambote mu milongi ia misoso ia Bibidia i tua mu tanga. Se tu lembalala kuila o athu enhá a kixikanu, ‘akexile ni ibanzelu kala etu’ lelu, tua-nda tena ku kaiela kiambote o phangu iâ ku muenhu uetu. (Tiia. 5:17) Ni henda ioso, tu tena ku xinganeka kiebhi kieji divua mu ku dibhana ni ibhidi kala etu lelu.
7-9. (a) Kiebhi kieji divua o maiala ni ahatu m’ukulu ku bheza Jihova kala ki tuene mu bhanga lelu? (b) Mukonda diahi tua tokala ku kolesa o kixikanu kietu mu ima i tu bhanga?
7 Tu tena ué ku suínisa o kixikanu kietu mu ima i tu bhanga. Mukonda, ‘o kixikanu sé ki tu londekesa mu ima i tu bhanga, kiafú.’ (Tiia. 2:26) Xinganeka o kisangusangu kieji londekesa o maiala ni ahatu, u tua zubha o ku di longa mu divulu didi, se a a tumine ku bhanga o kikalakalu ki tua mu bhanga lelu!
8 Mu kifika, ihi ieji bhita se ambele kua Mbalahamu phala ka bheze Jihova ku ji kalatódio ja matadi, maji u bheza Jihova kumoxi ni abhezi a mukuá mu Kididi kia Ubhezelu ni mu iônge ia makota, muene mu jimbulula kiambote o ikanenu ia monene muéne kuila ia kexile hanji ‘dikanga?’ (Tanga Jihebeleu 11:13.) Ihi ieji bhita se ambele Elija kuila, mu veji dia ku buikisa o jipolofeta ja iibha ja Bahale mu ku sidivila Jihova mu Utuminu ua sobha ia iibha, ua tokalele ku sota o athu phala ku a tula o njimbu iambote i bhana kidielelu? O kuila o maiala ni ahatu enhá a kixikanu, keji bhanga o kikalakalu kiki ni lusolo?
9 Kienhiki, tua tokala ku kolesa o kixikanu kietu mu ima i tu bhanga. Kioso ki tuia ni ku di longa, tua-nda tena ku kaiela o phangu ia maiala ni ahatu a kixikanu a a tange mu Mak’â Nzambi. Kala ki tua di longo kiá mu dimatekenu dia divulu didi, tua-nda a mona kala makamba metu. Maji o makamba enhá a tena ku kala dingi athu a kidi phala etu.
10. Kisangusangu kiahi ki tua-nda kala na-kiu mu Palaízu?
10 Kolokota o ku xinganeka mu kidielelu kietu. Maiala ni ahatu a fiiele ene mu kala ni nguzu mu kidielelu kiâ kia a bhana Nzambi. Abha eie? Mu kifika, xinganeka o kisangusangu kia jiselevende ja Nzambi kioso kia-nda vutuka ku muenhu mu kizuua kia ‘difukunukinu dia athu ambote.’ (Tanga Ikalakalu 24:15.) Ibhuidisu iebhi i ua mesena ku a bhanga?
11, 12. Ibhuidisu iebhi i ua mesena ku bhanga ku mundu ubhe kua (a) Abele? (b) Noué? (c) Mbalahamu? (d) Lute? (e) Abingaíle? (f) Estere?
11 Kioso ki ua-nda di sanga ni Abele, o kuila ua-nda muibhula kiebhi kiexile o jitata jê? Mba, u tena ku muibhula: “O kuila ua zuelele kiá ni jixelube akexile mu langa o muelu mba o jaludim ia Edene? O kuila ene a tambuijile?” Ihi i tuamba ia lungu ni Noué? Nange ua-nda ku mu ebhula: “O kuila saí kizuua ua kexile kiá ni uôma ua mazonda? Kiebhi ki ua tena ku langa o iama ioso mu álaka?” Se u di sanga ni Mbalahamu, u tena ku mu ibhula: “O kuila ua zuelele kia ni Seme? Nanhi ua ku longo o ima ioso ia lungu ni Jihova? O kuila kia ku bhonzele ku xisa o mbanza ia Uli?”
12 Xinganeka ué mu ibhuidisu i ua mesena ku bhanga ku ahatu a kixikanu a-nda ku a fukununa. “Lute, ihi ia ku bhangesa ku kala mubhezi ua Jihova?” “Abingaíle, o kuila ua kexile ni uôma ua ku tangela Nabale ia lungu ni ku kuatekesa Davidi?” “Estere, ihi ia bhitile n’eie ni Moledekai kioso kia zubha o musoso mu Bibidia?”
13. (a) Ibhuidisu iebhi ia-nda ku u bhanga o athu a-nda ku a fukununa? (b) Kiebhi ki u divua mu kuijiia kuila ua-nda di sanga ni maiala ni ahatu a fiiele a a tange mu Bibidia?
13 O maiala ni ahatu enhá a fiiele a-nda kala uá ni ibhuidisu phala ku ku bhanga. Kia-nda kala kisangusangu kia dikota ku a tangela kiebhi kia bhitile o izuua isukidila-ku ni kiebhi Jihova kia besoala o mundu uê mu ithangana ia ibhidi! Ene a-nda sanguluka kiavulu kioso kia-nda kuijiia kuila, Jihova ua kumbidila o ikanenu iê ioso ia bhangele. Ku mundu ubhe ki tua-nda bhinga dingi ku xinganeka mu musoso ua jiselevende ja Nzambi kala kia a tange mu Bibidia. Ene a-nda kala n’etu mu Palaízu! Mukonda dia kiki, kolokota o ku bhanga ioso phala o athu enhá a a tange mu Bibidia, a kale athu a kidi phala eie. Kolokota o ku kaiela o kixikanu kiâ. Tua kingila kuila u kolokota o ku sidivila Jihova ni ene kala makamba mê katé ku hádia ni hádia!