Ene a Di Bhakula Mu Vondadi Iâ ku ixi ia México
KIMA kiambote ku mona minzangala iavulu Jimbangi ja Jihova, a mu lungulula o ukexilu ua mienhu iâ, phala ku kalakala kiavulu mu sidivisu ia kuboka. (Mat. 6:22) Ihi ia bhanga? Ibhidi iahi ia bhita na-iu? Phala kuijiia ihi ia bhanga, tuijiie o jiphange a di bhakula ku ixi ia México.
“TUA LUNGULULA O UKEXILU UA MUENHU UETU”
Dustin ni Jassa
Dustin ni kaza diê Jassa, a tokala ku ixi ia Estados Unidos, a kazala ku mbeji ia Katatu ku muvu ua 2007. Mu ku bhita kithangana, ene a tena ku bhanga o kima kia kanene—ku sumba baluku, phala ku tunga-mu muvu umoxi. O baluku a i kuake ku Astoria mu mbanza ia Oregon, ku ixi Estados Unidos da América, o mbanza íii iezala ni milundu, iezala ni mixitu, muala uê neve iavulu, iene ia zukama ku Oceano Pacífico. Dustin uambe: “Ididi ioso, ididi ia iuka!” O dikaza didi dia mono kuila ene kalá ni ima iavulu ia a kuatesa hele, ene a dielele ngó kua Jihova. Mu kusuka-ku ene ambe, ‘tua tungu mu baluku iala ni 7.9 metulu, tu kalakala kaxaxi ka kizuua, tua mu di longa dimi diéngi mu kilunga, saí ithangana tu kala tu aboki a ithangana ni ithangana.’ Maji mu ku bhita kithangana, a mono kuila akexile mu di nganala. Dustin uambe: “Mu veji dia ku kuatekesa o kilunga, tua kexile mu zanga kithangana kiavulu mu ku iudika o baluku ietu, tuejidile kuila se tua mesenene ku ta Jihova ku pholo ku muenhu uetu, tua tokalele ku lungulula o ukexilu uetu ua muenhu.”
Jassa uambe ué: “Ande dia ku kazala, nga tungile mu ixi ia México, nga tokalele mu kilunga kia dimi dia Kingileji. Nga sangulukile kiavulu mu kilunga kieniókio, eme nga mesenene ku vutuka-ko.” Phala ku suínisa o vondadi iâ ia kuia mu kalakala mu ixi iéngi Dustin ni Jassa, mu ubhezelu uâ ku muiji, akexile mu tanga o misoso ia jiphange ai mu tunga mu jixi jengi mua sange ididi ia bhingile akalakadi phala ku bhongolola. (Nzu. 4:35) Dustin uambe: “Tua mesenene ué ku sanguluka kála o jiphange jiji.” Kioso kiévu ku makamba mâ akexile mu ixi ia México kuila kua kexile kilunga kia ubhe kia bhindamene kikuatekesu, Dustin ni Jassa a mono kuila a tokalele kuia mu kuatekesa. Ene a xisa o ikalakalu iâ, a sumbisa o baluku, ai mu tunga ku México.
“O KIMA KIA BETA-O-KOTA KIA BHITI KU MUENHU UETU”
Dustin ni Jassa ai mu tunga mu mbanza ia Tecomán—ia zukama ué ku Oceano Pacífico, maji a bhanga 4.345 a kilometu phala ku bhixila ku sulu ia Astoria. Dustini uambe: “O mbanza íii ki i difuile ni mbanza ia Oregon, mua kexile o mbambi iavulu, ni milundu iavulu, mu mbanza íii, mu tua muanha uavulu, tu sanga-mu mixi iavulu i bhana malima, kioso ki u zambula o mesu, u mona ngó malima.” Ku dimatekenu kia a bhonzele ku sanga ikalakalu. Mukonda dia ku kamba kitadi, ene akexile mudia loso ni feja, veji jiiadi ku kizuua mu semana javulu. Jassa uambe: “Maji kioso kia tu kumu o loso ni feja, o maxibulu metu a mateka ku tu bhana ji manga, mahonjo, jimama ni jisaku jezalele ni malima!” Mu ku bhita kithangana, o dikaza dia sange kikalakalu kia ku longa dimi mu internete phala xikola mu ixi ia Taiwan. O kitadi kia kexile mu tambula kia sokele kiá phala ku dikila o ibhindamu iâ.
Kiebhi kia divu Dustin ni Jassa mu ukexilu uâ ua ubhe? Ene ambe: “O kiki kiene o kima kia beta-o-kota ki tua bhange ku muenhu uetu.” O ukamba uetu ni Jihova, ni ukamba mudietu ua suína dingi. Izuua ioso tu bhanga ima iavulu kumoxi, tu boka kumoxi, tu zuela kiebhi ki tu tena ku kuatekesa kiambote o maxibulu metu a Bibidia, tu iudika o milongi i tua-nda di longa mu kiônge. Ki tuala dingi ni hele i tua kexile na-iu m’ukulu.” Ene ambe ué: “Lelu tuejiia kiambote—o kidi kia kikanenu ki tu sanga mu divulu dia Jisálamu 34:8, kiamba kuila, ‘Lolenu mu mone kuila Jihova uene ni mbote.’”
JIMIDI NI JIMIDI JA ABOKI A DI BHAKULA—MUKONDA DIAHI?
2.900 a jiphange ndenge—makaza ni akudi, amoxi ala mu 20 mba 30 a mivu—ai mu tunga mu ji mbanza ja ixi ia México mua bhindamena aboki a Utuminu. Mukonda diahi o aboki enhá a di bhakula mu sidivisu íii? Kioso kiebhuidisa kibuka kia aboki a bhanga o kikalakalu kiki, ene a tange ima itatu. Ima iebhi?
Leticia ni Hermilo
Phala kulondekesa o henda ietu kua Jihova ni ku akuetu. Leticia a mu batizala kioso kia kexile ni 18 dia mivu. Muéne uambe: “Kioso ki nga di bhakula kua Jihova, nga kiejidile kuila kilombolola ku mu sidivila ni muxima uoso ni muenhu uami uoso. Phala ku londekesa o henda iami kua Jihova, nga mesenene ku bhana o kithangana kiami ni nguzu iami mu sidivisu iê.” (Mar. 12:30) Hermilo ua kazala ni Leticia, ua kexile ni 20 a mivu kioso kiai mu boka mu mbanza mua bhindamene aboki. Muéne uambe: “Eme nga mono kuila o ku kuatekesa o athu kuijiia o mak’â Nzambi, kiexile o kithangana kia kulondekesa o henda iami ku akuetu.” (Mar. 12:31) Mu kiki, ua xisa o mbanza ia Monterrey mua kexile mu kalakala mu bango, ua kexile ni jimbote jê, ua xisa ioso, iu uai mu mbanza iofele.
Essly
Phala ku tambula ué o kisangusangu kia kidi. Mu ku bhita kithangana kioso kia mu batizala, Leticia uai mu mbanza mu boka ni phange muboki ua thembu ioso, a bhange-mu mbeji imoxi. Leticia u lembalala: “Nga sangulukile kiavulu. O ku mona o kisangusangu kia athu mu ku tambulula o Njimbu iambote, kia ngi bhana kisangusangu kia dikota. Ku di sukilu dia mbeji, eme nga-mbe: ‘Kiki kiene ki nga mesena ku bhanga ku muenhu uami!’” Kiene ué kia bhitile ni Essly, phang’etu ia kilumba dikudi hanji, uala mu 20 a mivu, o kisangusangu kiene kia mu bhangesa ku bhanga o sidivisu íii. Kioso kia kexile hanji bhu xikola muéne uejidile Jimbangi ja mukuá akexile mu boka mu ididi mua bhindamene aboki. Muéne uambe: “O ku mona o kisangusangu kia jiphange jiji, kia ngi bhangesa ku mesena ué ku bhanga ia kexile mu bhanga ene.” Phange javulu ja ahatu a zuela ué kála kia zuela Essly. Mu kidi 680 a jiphange ja ahatu, akudi a mu sidivila mu ixi ia México mua bhindamene aboki. Ene a bhana phangu ku minzangala ni ku adiakimi!
Phala ku kala ni kisangusangu kia kidi ku bhana valolo ku muenhu. Kioso kia zubha ku di longa bhu xikola, Essly ua tambula ujitu ua kuia ku di longa mu xikola ia katunda. O jikoleka jê a mu longesa ku xikina o ujitu iú phala ku kala ni “umvuama”—ku bhita mu xikola ia katunda, u kala ni salu iambote, u kala ni dikalu, u katula kithangana phala kuia mu nhoha mu jixi jengi. Maji muéne ka xikina o ilongesu íii. Essly uambe: “Saí makamba mami Jikidistá, akexile ué mu sota o ima íii, mukonda dia kiki, ene ka mu ta dingi o Utuminu ku pholo. Nga mono ué kuila ene a thandanganhele kiavulu mukonda dia maka akexile mu bhita nau, kioso kia di bhakula mu ku sota o ima ia mundu. Eme ngandalele ku bhita o unzangala uami mu ku sidivila Jihova.”
Racquel ni Phillip
Essly ua di longo maufunu a mukuá a mu kuatekesa ku sanga salu phala ku di dikila mu sidivisu ia thembu ioso, mu kusuka-ku muéne uai mu tunga bhu kididi kua bhindamene aboki a Utuminu. Muéne ua di longo ué o dimi dia uvualukilu dia athu a zuela o dimi dia Otomi ni dia Tlapaneco. Mu ku bhita mivu itatu mu ku boka mu ixi íii, muéne uambe: “O ku sidivila bhu kididi bhua bhindamene aboki, kia ngi bhekela kisangusangu kia dikota ku muenhu uami. Bhenge-bhenge, o ukamba uami ni Jihova ua suína dingi.” Phillip ni Raquel, dikaza diala mu 30 a mivu, a tokala ku ixi ia Estados Unidos, ene ambe: “O ukexilu ua mundu ua mu lunguluka, athu avulu a thandanganha, kejiia ihi ia-nda bhita ku mienhu iâ. Maji o ku boka mu ididi muala athu a mesena kuívua o Njimbu iambote, ku bhangesa o muenhu uetu ku kala ni valolo. Kisangusangu kia dikota!”
KIEBHI KI TU TENA KU DI BHANA NI—IBHIDI
Verónica
Se-ku phata kuila o athu a sidivila bhu kididi bhua bhindamena aboki a Njimbu iambote a bhita mu ibhidi. Kála o ku dikila o ibhindamu. Phala ku tena ku di bhana ni maka enhá, ku bhinga ku kala ni ukexilu ua bhingi bhu kididi kieniókio. O phange Verónica muboki ua thembu ioso mu mivu ia vulu kiá, u jimbulula: “Mu kididi mu nga tungile nga kexile mu sumbisa kudia ki ku bhingile thembu iavulu phala ku ku lamba, ki ku te ué kalu. Mu kididi kia mukuá, nga kexile mu sumbisa izuatu ni ku bhuta ndemba. Lelu nga mu xixila inzo, ni ku longa o jitata kuijiia kuzuela ni tuana tuâ.”
O ku ijidila o ukexilu ua ixi iéngi, ki tena ku bhonza, bhenge-bhenge, se ua tungu mu diembu ku maxokololo. Kiene kia bhitile ni Phillip ni Raquel, kioso kiai mu sidivila mu diembu mua zuela o dimi dia Nahuatl. Phillip uambe: “O ukexilu ua diembu didi ki u difuile ni ua ixi ietu.” Ihi ia a kuatekesa ku di bhana ni maka enhá? “Tua kexile mu mona ngó o ifua iambote ku athu a ixi ia Nahuatl—kala o ukamba uâ ku muiji, athu a kidi, athu a uabhela o ku bhana.” Raquel uambe dingi: “Tua di longo ima iavulu mu ku tunga mu diembu didi ni ku kalakala ni jiphange a tokala mu diembu didi.”
KIEBHI KI U TENA KU DI PELEPALALA
Se ua mesena kuia mu boka ku ididi kua bhindamena aboki, ihi i ua tokala ku bhanga phala ku kala polondo? O jiphange jetu ja mala ni ja ahatu ene mu kalakala kiá mu thembu ia vulu mu sidivisu íii, a zuela: Ande dia kuia, dianga ku lungulula o ukexilu ua muenhu uê, u di longa ku kala mu ku bhindama. (Fil. 4:11, 12) Ihi dingi i ua tokala ku bhanga? Leticia u zuela: “Eme ki ngi kexile mu bhanga ikalakalu i bhinga ku kala thembu iavulu bhu kididi kimoxi. Nga mesenene ku kala sé kima ki ngi fidisa ku tunda kabasa kithangana—kabasa kididi kua bhingi aboki.” Hermilo uambe: “Nga di longo ku lamba, ku sukula ni ku ngomala.” Verónica uambe: “Kioso ki nga kexile ku bhata dia jitata jami ni phange jami, nga kexile mu kuatekesa ku xixila o inzo, nga di longo ku lamba kudia kuambote, ki ku te kalu iavulu. Nga di longo ué ku phopheka kitadi.”
Amelia ni Levi
Levi ni Amelia, akua ixi ia Estados Unidos, a kazala kiá nake dia mivu amba kuila, o musambu ua a kuatekesa ku di pelepalala phala kuia mu boka ku ixi ia México. Levi uambe: “Tua xinganeka se kitadi kikuxi ki tueji bhindamena phala ku sidivila mu ixi iéngi muvu umoxi, anga tu samba kua Jihova phala ku tu kuatekesa ku tambula o kitadi kiki ku salu.” Mu ku bhita jimbeji, ene a tena ku kuata o kitadi kia bhingile kua Jihova mu musambu, anga aia mu ixi iéngi sé ku laleka. Levi uambe: “Jihova ua tambuijila o musambu uetu, o kithangana kia ku bhanga ué o mbandu ietu kia bhixila.” Amelia uambe dingi: “Tua banzele kuila tueji kala ngó muvu umoxi, maji kua bhiti kiá sambuadi dia mivu, ki tua mu banza ku vutuka! O ku tunga kuku kua tu kuatekesa ku mona kiebhi Jihova kiene mu dikila o jiselevende jê. Izuua ioso tu mona o henda iê.”
Adam ni Jennifer
Adam ni Jennifer, dikaza a tokala ku ixi ia Estados Unidos, lelu a mu kalakala ku ixi ia México mu kilunga mua zuela o dimi dia Kingileji, ambe kuila o musambu ua a kuatekesa ué kiavulu. Ene a tendelesa: “Kana ku kingila ku sanga ima ioso ia iuka. Tangela kua Jihova mu musambu o vondadi iê ia kuia mu sidivila mu ididi mua bhindamena aboki, ni u bhange kala ki ua bhingi. Lungulula o ukexilu ua muenhu uê, sonekena o filiiale ku ixi ku ua mesena kuia mu sidivila, tala se o kitadi kiê kia-nda soka, mu kusuka-ku ndé!”a Se u bhanga kiki, ua-nda sanguluka kiavulu ku muenhu uê.
a Phala kuijiia dingi o maka enhá tanga o milongi: “O Kuila u Tena ‘Kuia ku Masedonha’?” mu Kikalakalu Kietu Kia Utuminu kia mbeji ia Kakuinhi ka 2011.