Пьрсед Хԝәндәвана
Ль гора тʹәмийед жь Кʹьтеба Пироз дәрһәԛа хуне, Шәʹдед Йаһоԝа ча дьньһерʹьн сәр ве йәке, кӧ хуна хԝә бона проседуред медисинайе бьдьнә хәбате?
Ԝәʹде ве сафикьрьне, Мәсиһи гәрәке нә кӧ сәр һʹиме ньһерʹандьна хԝә йан жи ширәтед һʹәкима сафикьрьна бькә, ле әԝ гәрәке кʹур леколин кә, ԝәки Кʹьтеба Пирозда дәрһәԛа ве йәке чь те готьне. Гәло чьрʹа? Чьмки ве йәкева гьредайи йә һәләԛәтийа ԝи тʹәви Йаһоԝа.
Йаһоԝа, йе кӧ әʹмьр дайә мә, жь мә дәʹԝа дькә ԝәки әм хуне нәдьнә хәбате (Дәстпебун 9:3, 4). Ԛануна Хԝәдеда кʹижан кӧ Исраелед бәрерʹа һатьбу дайине, дьһатә готьне ԝәки хуне нәдьнә хәбате, чьмки әв те һʹәсабе әʹмьр. Хԝәде гот: «Чьмки әʹмьре һәр бинбәри хунеда йә у мьн әԝ да ԝә кӧ һун пе ԝе ль сәр горигәһе кʹәԝандьне бона әʹмьре хԝә бькьн, чьмки хун бона әʹмьр кʹәԝандьне дькә». Ле чахе мәрьв бона хԝарьне һʹәйԝанәк сәрже дькьр, әԝи гәрәке чь бькьра? Хԝәде гот: «Гәрәке бьһелә хун же һәрʹә у пе хԝәлийе хуне бьньхемә»a (Ԛануна Кʹаһинтийе 17:11, 13). Йаһоԝа чәнд щара әв тʹәми дьԝәкʹьланд (Ԛануна Дӧщари 12:16, 24; 15:23). Әʹдәбйәтәкә Ибранида те готьне: «Гәрәке хуне хԝәй нәкьн, ле бьрʹежьн сәр әʹрде, у бь ве йәке бьдьнә кʹьфше, ԝәки әв найе хԝарьне» («Soncino Chumash»). Изьна тʹӧ Исраели тʹӧнә бу хуна бинбәрәки хԝәй кьра у бьда хәбате, чьмки әʹмьре ԝи жь Хԝәде йә.
Рʹаст ә паши мьрьна Мәсиһ ида нәлазьм бу Ԛануна Муса биньн сери, ле йәкә Хԝәде диса жи хуне пироз һʹәсаб дькә. Шандийа бьн рʹебәрийа рʹӧһʹе пирозда тʹәми данә Мәсиһийа ԝәки ‹дури хуне бьн›. Мәсиһийа гәрәке сәрʹа-бәрʹа сәр ве тʹәмийе нәньһерʹийана, чьмки хәбьтандьна хуне бәрамбәри бенамусийе у пʹутпʹарьстийе дьбу (Кʹаред Шандийа 15:28, 29; 21:25). Гава ԛьрʹна 20-да, медисинайеда мәрьва ида дәстпекьрьн чаԝа донар хуна хԝә бьдьн у хуне бәри хԝә дьн, Шәʹдед Йаһоԝа фәʹм кьрьн кӧ әԝ йәк нә ль гора Хәбәра Хԝәде йә.b
Щара һʹәким нәхԝәша һелан дькьн, ԝәки чәнд һʹәфти пешийа операсийоне хуна хԝә тʹәсмил кьн (хунһьлдана пешийа операсийоне), сәва кӧ ԝәʹде операсийоне һәгәр һʹәԝщә бә, хуна ԝи бәри ԝи дьн. Ле тʹопкьрьн, хԝәйкьрьн у бәридайина хуне мьԛабьли ве йәке йә, чь кӧ кʹьтеба Ԛануна Кʹаһинтийе у Ԛануна Дӧщарида те готьне. Изьн тʹӧнә хуне хԝәй кьн, ле гәрәке бьрʹежьн сәр әʹрде, демәк ча бежи пашда вәгәрʹиньн бал Хԝәде. Рʹаст ә иро Ԛануна Муса ида ԛәԝатеда нинә, ле Шәʹдед Йаһоԝа ԛәдьре принсипед жь ван ԛануна дьгьрьн, у хԝә ‹дури хуне дьгьрьн›. Ләма жи әм хуне нә дьдьн, нә жи дьдьнә хԝәйкьрьне сәва кӧ паше бәри мә дьн, чьмки әԝ йәк мьԛабьли ԛануна Хԝәде йә.
Ле чахе лазьм те ԝәки щурʹә-щурʹә проседура бькьн йан жи хуна хԝә бона анализа бьдьн, әԝ рʹастә-рʹаст мьԛабьли принсипед Хԝәде ниньн. Мәсәлә, гәләк Мәсиһи хуна хԝә бона анализа тʹәсмил дькьн, у паше һʹәким ве хуне дьрʹежьн. Һʹәким ӧса жи дькарьн мәрьва һелан кьн бәрбь проседуред дьһа чәтьн, ԝәки хуна ԝан бь щурʹәки майин бьдьнә хәбате.
Мәсәлә, ԝәʹде һьнә операсийа, һʹәким һемодилусийайе дьдьнә хәбате, демәк рʹийа хуне дьгӧһезьн һьнә хун дькʹәвә апарате, ле әв хуна кӧ организмеда майә, рʹон дькьн. Паше чахе әв хуна кӧ апаратева нә пашда бәри организме дьдьн, һемоглобина хуне диса те щи. Методәкә дьн жи әԝ ә, чахе ԝәʹде операсийоне, хуна кӧ жь бьрине дьчә, тʹоп дькьн у филтьр дькьн. Бь сайа ве йәке еритросит тенә хԝәй кьрьне у пашда вәдьгәрʹьн нава хуне. Әв просес те навкьрьне хԝәйкьрьна хуне, демәк хун бадиһәԝа начә. Методәкә дьн жи һәйә, чахе хун дькʹәвә апаратәке, йа кӧ ԝәʹдәлу дәԝса органәкә дьн дьхәбьтә, мәсәлә дәԝса дьл, пʹьшьк йан жи гӧрʹчʹьк. Паше хун жь ве апарате пашда вәдьгәрʹә организма мәрьве нәхԝәш. Методәкә дьн жи әв ә, кӧ хун сепаратореда (сентрифуг) тʹоп дьбә, сәва кӧ хун тʹәмьз бә. Йан жи щара нета һʹәкима әв ә, кӧ компонентәкә хуне башԛә кьн, ԝәки паше пʹарәкә организмейә дьнда бьдьнә хәбате. Проседуред ӧса жи һәнә, чахе һьнә хуна мәрьв һьлдьдьн, ԝәки леколин кьн йан жи дәрмана тʹәв хьн, у диса бәри организме дьдьн.
Иро щурʹә-щурʹә проседур у методед ԛәнщкьрьнейә тʹәзә дәртен. Һәмьки нета мә әв нинә кӧ һʹәму щурʹә проседура леколин кьн у дәрһәԛа ван йәка сафикьрьна бькьн. Мәсиһ гәрәке хԝәха сафи кә, кӧ чаԝа бона операсийоне, анализа у щурʹә-щурʹә ԛәнщкьрьна хуна хԝә бьдә хәбате. Әԝ гәрәке пешда жь һʹәкима пебьһʹәсә кӧ хуна ԝи ԝе чь щурʹәйи бьдьнә хәбате. Паше жи әԝ гәрәке пе исафа хԝә сафикьрьна бькә (Бьньһерʹә чаргошә).
Мәсиһи гәрәке бир нәкьн, кӧ ԝана хԝә тʹәсмили Йаһоԝа кьрийә у соз данә ԝи, ԝәки ве тʹәмийе биньн сери кӧ «Хӧдан Хԝәдейе хԝә һʹьз бькә, бь тʹәмамийа дьле хԝә, бь тʹәмамийа щанийа хԝә, бь тʹәмамийа ԛәԝата хԝә у бь тʹәмамийа һʹьше хԝә» (Луԛа 10:27). Шәʹдед Йаһоԝа һәләԛәтийа хԝә тʹәви Йаһоԝа гәләк ԛимәт дькьн. Жийиндаре мә һʹәмуйа мә һелан дькә, ԝәки әм баԝәрийа хԝә хуна Исайә кӧ һатийә рʹетьне, биньн. Кʹьтеба Пирозда те готьне: «Йәктийа ԝида [Иса Мәсиһда] әм аза бунә бь хуна ԝи, аԝа готи афубуна гӧна стандийә. Әва йәка жь дәԝләмәндтийа кʹәрәма ԝи йә» (Әфәси 1:7).
a Професор Френк Горман ӧса дьбежә: «Рʹетьна хуне сәр әʹрде, дьԛәԝьмә ԛәдьр нишан дькьр һьндава жийина һʹәйԝан у һьндава Хԝәде, йе кӧ әʹфьрандаре ве жийине йә у бәрдәԝам дькә бона ве жийине хәм бькә».
b «Бьрща Ԛәрәԝьлийеда» йа 1 Тирмәһе, сала 1951, пьрсед сәрәкә дәрһәԛа хуне һатьбун шьровәкьрьне, кӧ чьрʹа Мәсиһи гәрәке хуне бәри хԝә нәдьн.
[Чаргошә/Шькьл]
ВАН ПЬРСА БЬДЬНӘ ХԜӘ
Һәрге һьнә хуна мьн жь бәдәна мьн дәрхьн у сиркуласийа ве хуне һьнә ԝәʹдә бе сәкьнандьне, ԝи чахи исафа мьн ԝе изьне бьдә мьн, ԝәки әԝе хуне диса һʹәсаб кьм пʹарәк жь бәдәна хԝә, у мәщбур нәбьм кӧ «ль сәр әʹрде бьрʹежьм»?
Һәрге ԝәʹде проседура һʹәкимтийе пʹарәк жь хуна мьн бе һьлдане, һьнә тьшт бе гӧһастьне, у паше пашда бәри бәдәна мьн дьн, гәло исафа мьн кʹижан кӧ бь Кʹьтеба Пироз һатийә һинкьрьне, ԝе мьн бьчәрчьринә, йан әз дькарьм ԛайил бьм?