Тʹьме Йаһоwарʹа Амьн Бьминә
«[Бьла] нава мьн у тәда у дь нава нижада тә у нижада мьнда . . . абадин Хӧдан һәбә» (1 САМ. 20:42).
1, 2. Һәвалтийа Йонатʹан тʹәви Даwьд мәсәла амьнийа баш ә?
ЙОНАТʹАН дьбәкә гәләк әʹщебмайи ма, чахе Даwьде щаһьл мьqабьли Голйатʹе мәзьн дәркʹәт. Паше жи Даwьд сәкьни бәр Шаwуле баве Йонатʹан Пʹадше Исраеле, у «сәре Фьльсти дь дәсте wида бу» (1 Сам. 17:57). Дьбәкә Йонатʹан жь бо мерхасийа Даwьд гәләк әʹщебмайи ма. Йонатʹан әʹйан дит кӧ Йаһоwа тʹәви Даwьд ә, у нәфса Йонатʹан бь нәфса Даwьдва һатә гьредан. Паши ве йәке, wана һәвдӧрʹа сонд хwәр ьн, жь бәр кӧ Йонатʹан мина нәфса хwә Даwьд һʹьз кьр (1 Сам. 18:1-3). Йонатʹан тʹәмамийа әʹмьре хwә Даwьдрʹа амьн ма.
2 Йонатʹан һәла һе wи чахи жи Даwьдрʹа амьн ма, чахе Хwәде Даwьд бьжарт кӧ бьбә пʹадше Исраеле. Һьн жи Йонатʹан гәләк бәрхwә дькʹәт дәрһәqа Даwьд, чьмки Шаwул дьхwәст wи бькӧжә. У Йонатʹан сәва кӧ һәвале хwә дьлгәрм у qәwи кә, чу бәрʹийа Щьһустане, ль Һорәше. Йонатʹан wи шьданд кӧ әw итʹбарийа хwә Йаһоwа бинә. Йонатʹан Даwьдрʹа гот: «Нәтьрсә! Тӧйе ль сәр Исраелева бьбә qьрал [пʹадша] у әзе жь тәрʹа бьбьм йе дӧwәмин» (1 Сам. 23:16, 17).
3. Чь бона Йонатʹан жь амьнийа һьндава Даwьд һе фәрз бу, у әм жь кʹӧ заньн әве йәке? (Бьньһерʹә шькьле әʹwльн.)
3 Бәле, амьни һьндава мәрьва гьшк жи qимәт дькьн. Ле һәрге әм тʹәне дина хwә бьдьнә сәр амьнийа Йонатʹан һьндава Даwьд, әм дькарьн дәрсәкә qимәт бәрдьн. Әw һәйә амьнийа wи һьндава Хwәде. Бьфькьрьн, кӧ чьрʹа Йонатʹан Даwьд һʹәсаб дькьр ча һәвал, нә кӧ ча нәйаре хwә. Тьштәки һе фәрз һәбу, жь бо чь жи Йонатʹан бона хwә дьшьрмиш нәдьбу. Биньн бира хwә, кӧ Йонатʹан али Даwьд кьр кӧ әw итʹбарийа хwә Йаһоwа бинә. Демәк, әʹйан ә кӧ дьле Йонатʹанда амьнийа һьндава Хwәде щийе пешьн дьгьрт. Бь рʹастийе, әwи дьхwәст Йаһоwарʹа амьн бьминә, ләма жи Даwьдрʹа амьн бу. У әwана һәрдӧ жи бь амьни ль гора ви созе хwә дьжитьн: «[Бьла] нава мьн у тәда у дь нава нижада тә у нижада мьнда . . . абадин Хӧдан һәбә» (1 Сам. 20:42).
4. а) Әм ча дькарьн бь рʹастийе бәхтәwар бьн у дьлрʹьһʹәт бьн? б) Дь ве тʹемайеда әме дәрһәqа чь шеwьр кьн?
4 Чаwа Мәсиһи, әм жи гәрәке амьн бьн нәфәред мала хwәрʹа, һәвалед хwәрʹа, у хушк-бьред хwәрʹа (1 Тʹеслн. 2:10, 11). Ле гәло амьнийа һьндава кʹе гәрәке щийе пешьн бьгьрә әʹмьре мәда? Әw һәйә амьни һьндава Wи, йе кӧ әʹмьр дайә мә, демәк Йаһоwа! (Әʹйан. 4:11). Чахе әм Йаһоwарʹа амьн дьминьн, әм бәхтәwар у дьлрʹьһʹәт дьбьн. Ле әм гәрәке һәла һе wәʹде чәтьнайед гьранда жи wирʹа амьн бьминьн. Әме ве тʹемайеда пебьһʹәсьн кӧ чаwа әм дькарьн чʹәʹв бьдьнә Йонатʹан, кӧ амьнийа хwә Йаһоwарʹа избат кьн дь әван чар дәрәщед чәтьнда: 1) чахе әм дьфькьрьн кӧ кәсәк кʹижан кӧ һʹӧкӧме wи һәйә, һежайи qәдьргьртьне нинә, 2) чахе әм гәрәке бьжберьн һәла кʹерʹа амьн бьминьн, 3) чахе кәсәк мә рʹаст фәʹм накә у сущдар дькә, у 4) чахе мәрʹа чәтьн ә кӧ созе хwә биньн сери.
ЧАХЕ ӘМ СӘР КӘСӘКИ ХWӘЙИҺʹӦКӦМ ДЬФЬКЬРЬН КӦ ӘW ҺЕЖАЙИ QӘДЬРГЬРТЬНЕ НИНӘ
5. Чьрʹа wәʹде сәрwертийа Шаwул, щьмәʹта Исраелрʹа чәтьн бу Хwәдерʹа амьн бьминә?
5 Йаһоwа Шаwуле баве Йонатʹан бьжарт кӧ бьбә пʹадша. Чахе Шаwул ида гӧрʹа Хwәде нәдькьр, Йаһоwа әw инкʹар кьр (1 Сам. 15:17-23). Ле йәкә Йаһоwа дәрберʹа wи жь тʹәхт дур нәхьст. Ле щьмәʹт дьһатә щерʹьбандьне, кӧ һәла wе Хwәдерʹа амьн бьминьн йан на, чьмки пʹадша кӧ сәр «тʹәхта Хӧдан» рʹуньшти йә, жь рʹийа рʹаст дәркʹәт (1 Дир. 29:23).
6. Чь дьдә кʹьфше кӧ Йонатʹан Йаһоwарʹа амьн дьма?
6 Чахе Шаwул гӧрʹа Йаһоwа нәкьр, йәкә кӧрʹе wи Йонатʹан Йаһоwарʹа амьн ма (1 Сам. 13:13, 14). Самуйел пʹехәмбәр гот: «Хӧдан, бона наве хwәйи мәзьн нәтәwа [щьмәʹта] хwә бәрнәдә» (1 Сам. 12:22). Йонатʹан ве йәкеда баwәр бу. Чахе ордийа Фьльстина бь 30 000 әʹрәба мьqабьли Исраелийа дәркʹәт, һьнге тʹәне 600 әскәред Шаwул һәбун, у тʹәне щәм wи у Йонатʹан чʹәк һәбун! Йонатʹан тʹәне тʹәви чʹәкдаре хwә бь мерхаси мьqабьли әскәред Фьльстийана дәркʹәт. Әwи гот: «Бона Хӧдан, бь зедәйийе жи, бь кемасийе жи хьлазкьрьне астәнги нинә». Йонатʹан у чʹәкдаре wи wәкә 20 Фьльстин кӧштьн. Паше, Хwәде ӧса кьр кӧ «әʹрд ләрьзи у ләрьзандьнәк зәʹф мәзьн чебу». Жь бо ве йәке Фьльстин хальфин, у дәстпекьрьн һәвдӧ бькӧжьн. Ӧса, жь бо баwәрийа Йонатʹан һьндава Хwәде, Исраели сәркʹәтьн (1 Сам. 13:5, 15, 22; 14:1, 2, 6, 14, 15, 20).
7. Йонатʹан ча бу һьндава баве хwә?
7 Рʹаст ә, һәләqәтийа Шаwул тʹәви Йаһоwа гәләк хьраб бу, ле йәкә чахе лазьм бу, Йонатʹан тʹәви баве хwә шьхӧлкʹари дькьр. Мәсәлә, wана тʹәвайи шәрʹ дькьрьн мьqабьли дьжмьна, сәва кӧ щьмәʹта Хwәде хьлаз кьн (1 Сам. 31:1, 2).
8, 9. Әм ча амьн дьминьн Хwәдерʹа, чахе qәдьре wан дьгьрьн һʹӧкӧме кʹижана һәйә?
8 Әм жи дькарьн мина Йонатʹан амьнийа хwә Йаһоwарʹа избат кьн. Мәсәлә, qәдьре wан бьгьрьн һʹӧкӧмәтийа кʹижана кӧ һәйә, һәла һе һәрге жи әм дьфькьрьн кӧ әwана һежайи ве йәке ниньн. Чьмки Хwәде әwе йәке жь мә дәʹwа дькә. Мәсәлә һәрге кәсәк дәwләтеда мәрьвәки хьраб ә, йәкә әм qәдьре һʹӧкӧмәтийа wи дьгьрьн, чьмки әм гәрәке гӧрʹа wанда бьн. (Бьхунә Рʹомайи 13:1, 2.) Бь рʹастийе, һәр кәс жь мә дькарә амьнийа хwә бь wе йәке Йаһоwарʹа избат кә, кӧ qәдьре wан бьгьрә кʹижанарʹа Йаһоwа һʹӧкӧмәти дайә (1 Корн. 11:3; Ибрн. 13:17).
Әм ӧса жи дькарьн амьнийа хwә һьндава Йаһоwа бьдьнә кʹьфше чахе qәдьре һәвалзәwаще хwә дьгьрьн йе кӧ баwәрийеда ниньн (Бьньһерʹә абзаса 9)
9 Олга[1] кӧ Амәрикайа Башуреда дьжи, амьнийа хwә Йаһоwарʹа избат кьр бь ве йәке, кӧ qәдьре мере хwә дьгьрт, һәла һе чахе жерʹа чәтьн бу жи. Бь сала, мере wе тʹәви wе шәрʹ дькьр, чьмки әw Шәʹде Йаһоwа йә. Әwи Олга емосиалида тʹәвиһәв дькьр, беһӧрмәт дькьр, у нәдьхwәст тʹәви wе хәбәрдә. Һьн жи әwи әw дьда тьрсандьне кӧ wе зарʹед хwә һьлдә у жь wе бьqәтә. Ле Олга тʹәви wи щурʹәки майин бу. Әwе чаwа кʹӧлфәтәкә баш, бона мере хwә хwарьн чедькьр, кʹьнщ дьшушт, у бона малбәта хwә хәм дькьр (Рʹом. 12:17). Һьн жи чахе әwе дькарьбу, тʹәви мере хwә дьчу кӧ һәрʹә щәм малбәта wи у һәвалед wи. Мәсәлә, чахе әwи дьхwәст һәрʹә шәһәре дьн, сәр чʹәʹлкьрьна баве хwә, әwе зарʹ һазьр кьр у бона рʹе чь лазьм бу һазьр кьр. Паше, wәʹде шине, әw һивийа мере хwә бу бәр дәре дере, һʹәта кӧ серемонйа хьлаз бу. Паши гәләк сала, мере Олгайе һеди-һеди нәрм бу, чьмки Олгайе сәбьр дькьр у qәдьре wи дьгьрт. Ньһа әw хwәха wе дьбә Ода Щьвата, у һәла һе жи wе һелан дькә кӧ һәрʹә, у щар-щара хwәха жи тʹәви wе дьчә щьвате (1 Пәт. 3:1).
ЧАХЕ ӘМ ГӘРӘКЕ САФИ КЬН ҺӘЛА КʹЕРʹА АМЬН БЬМИНЬН
10. Йонатʹан жь кʹӧ заньбу кӧ әw кʹерʹа гәрәке амьн бьминә?
10 Чахе Шаwул хwәст Даwьд бькӧжә, һьнге Йонатʹан рʹасти чәтьнайе һат. Йонатʹан тʹәви Даwьд пәйман гьреда у дьхwәст wирʹа амьн бьминә, ле әwи дьхwәст баве хwәрʹа жи амьн бьминә. Йонатʹан заньбу кӧ Хwәде тʹәви Даwьд ә, нә кӧ тʹәви Шаwул. Ләма жи, Йонатʹан амьнийа хwә һьндава Даwьд дани сәр щийе пешьн. Әwи Даwьдрʹа гот кӧ әw хwә вәшерә, у паше бәр баве хwә дәрһәqа Даwьд баш хәбәрдьда, сәва дьле баве хwә нәрм кә, wәки әw Даwьд нәкӧжә. (Бьхунә 1 Самуйел 19:1-6.)
11, 12. Чаwа һʹьзкьрьна мәйә һьндава Хwәде, али мә дькә кӧ wирʹа амьн бьминьн?
11 Алис жь Австралйайе гәрәке сафи кьра кӧ кʹерʹа гәрәке амьн бьминә. Әwе чахе дәстпекьр Кʹьтеба Пироз һин бә, чь тьштед баш педьһʹәсийа малбәта хwәрʹа жи гьли дькьр. Паше, Алисе готә нәфәред мала хwә кӧ әw ида нькарә тʹәви wан щәжьна Рʹожа Буйина Иса дәрбаз кә у wанрʹа мәʹни шьровәкьр. Пешийе wана гӧһе хwә дьдане, ле паше әwана зәʹф һерс кʹәтьн. Әwана дьфькьрин кӧ әwе пьшта хwә дайә малбәта хwә. Алис гьли дькә: «Дийа мьн мьнрʹа гот кӧ әw нахwазә мьн бьвинә. Әз гәләк әʹщебмайи мам у дьле мьн гәләк ешийа, чьмки бь рʹастийе мьн малбәта хwә һʹьз дькьр. Ле йәкә мьн сафи кьр кӧ бәре пешьн әз гәрәке Йаһоwа у Исарʹа амьн бьминьм, у ләма жи әз паше сәр щьвата мәзьн һатьмә ньхӧмандьне» (Мәт. 10:37).
12 Әм гәрәке фәсал бьн, сәва кӧ бона мә һе фәрз бә амьнийа мә һьндава Йаһоwа, нә кӧ һьндава тьштед дьн, мәсәлә һьндава мьләте мә, мәкʹтәбе, йан кʹома спорте. Мәсәлә, Һенри һʹьз дькә шахмат (сәдрәнщ) бьлизә. Мәкʹтәба wида qәйдә бу кӧ чемпионатеда бьлизьн, у әwи дьхwәст qәwате хәрщ кә сәва кʹома мәкʹтәба wи сәркʹәвә. Әw гьли дькә: «Һедиһеди, бал мьн амьни һьндава мәкʹтәбе щийе пешьн дьгьрт, нә кӧ амьни Хwәдерʹа. Мьн рʹожед Шәмийе у Ләʹде жи дьлист, у жь бо ве йәке хьзмәткьрьна мьн зийане дькʹәт. Ләма жи, мьн сафи кьр кӧ дәркʹәвьм жь кʹома шахмат-листьке» (Мәт. 6:33).
13. Амьнийа мә Хwәдерʹа ча али мә дькә кӧ проблемед малбәте сафи кьн?
13 Щара дькарә чәтьн бә кӧ һʹәму нәфәред мала хwә рʹази кьн. Мәсәлә, Кен дьбежә: «Мьн дьхwәст кӧ гәләк щар һәрʹьм тʹәсәлийа дийа хwәйә әʹмьрда мәзьн бькьм у кӧ әw щара мала мьнда жи бьминә. Ле дийа мьн у жьна мьн һәврʹа йолә нәдьчун. Щара пешьн әз пешийа бьжартьне сәкьним, чьмки мьн нькарьбу ӧса бькьра кӧ йәк жь wана нәхәйдә жь мьн. Паше мьн фәʹм кьр кӧ дь ве дәрәщеда, йа пешьн әз гәрәке жьна хwә рʹази кьм бь ве йәке кӧ жерʹа амьн бьминьм. Ләма мьн әw проблем ӧса сафи кьр кӧ wе хwәш бе». Амьни һьндава Хwәде у qәдьр һьндава Хәбәра wи, али Кен кьрьн кӧ жьна хwәрʹа шьровәкә кӧ чьрʹа әw гәрәке тʹәви дийа wи нәрм бә, у кӧ дийа хwәрʹа шьровәкә кӧ чьрʹа әw гәрәке qәдьре жьна wи бьгьрә. (Бьхунә Дәстпебун 2:24; 1 Корьнтʹи 13:4, 5.)
ЧАХЕ КӘСӘК МӘ РʹАСТ ФӘʹМ НАКӘ
14. Шаwул ча һьндава Йонатʹан нәһәqи дькьр?
14 Амьнийа мә һьндава Йаһоwа дькарә бе щерʹьбандьне, чахе кәсәк һʹӧкӧме кʹе жи һәйә нәһәqийе мә дькә. Йонатʹан һәма рʹасти чәтьнайикә ӧса һат. Шаwул Пʹадша кӧ жь Хwәде кʹьфшкьри бу, заньбу wәки кӧрʹе wи тʹәви Даwьд һәвалтийе дькә, ле фәʹм нәдькьр кӧ чьрʹа кӧрʹе wи тʹәви Даwьд һәвалтийе дькә. Ләма Шаwул сәр Йонатʹан һерс кʹәт у wи беһӧрмәт кьр. Ле йәкә Йонатʹан щаба баве хwә нәда. Һьн жи әw Хwәдерʹа амьн ма, у ӧса жи Даwьдрʹа, кʹижан кӧ гәрәке бьбуйа пʹадше Исраеле (1 Сам. 20:30-41).
15. Һәрге бьре щабдар нәһәqийе мә дькә, әм гәрәке хwә ча бьдьнә кʹьфше?
15 Дь щьвата щьмәʹта Йаһоwада, һʹәзара-щарәке дьбәкә бьqәwьмә кӧ кәсәк нәһәqийе мә бькә. Ле әwед кӧ щьватеда щабдар ьн, мәрьвнә гӧнәкʹар ьн у дьбәкә кьред мә нәрʹаст фәʹм кьн (1 Сам. 1:13-17). Һәрге ӧса бьqәwьмә, демәк кәсәк мә рʹаст фәʹм накә йан бь нәһәqи мә сущдар кә, wәрә әм амьнийа хwә һьндава Йаһоwа хwәй кьн.
ЧАХЕ ЧӘТЬН Ә СОЗЕ ХWӘ ХWӘЙ КЬН
16. Чь дәрәщада әм гәрәке амьн бьминьн Хwәдерʹа у хwәһʹьз нибьн?
16 Шаwул Йонатʹан һелан дькьр кӧ бьбә пʹадша паши wи (1 Сам. 20:31). Ле Йонатʹан Йаһоwарʹа амьн бу у әве йәке wи һелан кьр кӧ бьбә һәвале Даwьд. Ләма Йонатʹан нәдькʹәтә һәйра ве йәке кӧ бьбә пʹадша. Әм дькарьн чʹәʹв бьдьнә Йонатʹан у хwәһʹьз нибьн, һәрге бира хwәда хwәй кьн кӧ Йаһоwа qәбул дькә wи, кʹижан кӧ «һәгәр жь зьрара хwәрʹа сонде бьдә жи, жь сонда хwә вәнагәрʹә» (Зәб. 15:4, ИМ). Йонатʹан кӧ Даwьдрʹа сонд хwәрьбу, жь сонда хwә вәнәгәрʹийа. Әм жи гәрәке ӧса бьн. Мәсәлә, һәрге әм бизнеседа пәймане гьредьдьн, әw пәйман чьqас чәтьн бә жи, әм гәрәке биньн сери. Чьмки әм Йаһоwа һʹьз дькьн, ләма әм гәрәке созе хwә биньн сери. Йан жи һәрге дь зәwаща мәда проблем һәнә, һʹьзкьрьна һьндава Йаһоwа wе мә һелан кә кӧ амьн бьминьн һәвалзәwаще хwәрʹа. (Бьхунә Малахи 2:13-16.)
Чахе әм бизнеседа созе хwә гәрәке биньн сери, һьнге те щерʹьбандьне амьнийа мә һьндава Йаһоwа у qәдьр һьндава Хәбәра wи (Бьньһерʹә абзаса 16)
17. Жь ве тʹемайе һун чь һин бун?
17 Әм жи дьхwазьн мина Йонатʹан амьн бьн Йаһоwарʹа. Wәрә әм хwәстьнед хwә данәйньн щийе пешийе. У мина Йонатʹан wәрә әм амьнийа хwә һьндава Йаһоwа избат кьн бь ве йәке, кӧ щьмәʹта wирʹа амьн бьн, һәла һе wанрʹа жи кʹе мә дьхәйидинә. Чахе әм һәла һе дәрәщед чәтьнда жи Йаһоwарʹа амьн дьминьн, әм дьле wи ша дькьн. У жь ве йәке әм жи гәләк бәхтәwар дьбьн (Мәтʹлк. 27:11). Һәрге әм wирʹа амьн бьминьн, әме бьвиньн кӧ әw ча qәнщ ә һьндава йед wи һʹьз дькьн. Дь тʹемайа дьнда, әме шеwьр кьн дәрсед qимәт дәрһәqа мәрьвед амьн у нәамьн, йед кӧ wәʹде Даwьдда дьжитьн.
^ [1] (абзаса 9) Һьнә нав һатьнә гӧһастьне.