Ль гора Баԝәрийе Сафикьрьна Бькә

1. Чахе Паԝлос дәрһәԛа әʹмьре хԝә дьфькьри, чьрʹа дьле ԝи рʹьһʹәт бу?

ГАВА Паԝлосе шанди фәʹм кьр кӧ мьрьна ԝи незик ә, әԝ дьлтәнг нәдьбу, чьмки әԝи әʹмьрәки хԝәш дәрбаз кьрьбу. Әԝи гот: «Мьн рʹийа хԝә ԛәданд, баԝәри хԝәй кьр» (2 Тимотʹейо 4:6-8). Хьзмәтийа хԝәда Паԝлос сафикьрьнед баш дькьр у әԝ баԝәр бу, кӧ Йаһоԝа жь ԝи рʹази йә. Әм жи дьхԝазьн сафикьрьнед баш бькьн, ԝәки Йаһоԝа мә ԛәбул кә. Гәло әм ча дькарьн ве йәке бькьн?

2. Әм ча дькарьн ль гора баԝәрийе бьжин?

² Паԝлос дәрһәԛа хԝә у хушк-бьред амьн ӧса гот: «Әм бь баԝәрийе дьжин, нә кӧ бь дитьна чʹәʹва» (2 Корьнтʹи 5:7). Кәсед кӧ баԝәрийа хԝә Йаһоԝа найньн, тʹәне сәр һʹиме һәстед хԝә, у ӧса жи сәр һʹиме тьштед кӧ әԝана дьвиньн у дьбьһен, сафикьрьна дькьн. Ле әԝед кӧ ль гора баԝәрийе дьжин, сәр һʹиме хԝәстьна Йаһоԝа сафикьрьна дькьн. Кьред ԝан дьдьнә кʹьфше, кӧ әԝана баԝәр ьн ԝәки Хԝәде ԝе ԝана кʹәрәм кә. Ӧса жи әԝана баԝәр ьн ԝәки ширәтед Йаһоԝа, йед кӧ Кʹьтеба Пирозда ньвисар ьн, бона кʹара ԝан ьн (Зәбур 119:66; Ибрани 11:6).

3. Гава әм ль гора баԝәрийе дьжин, әм чь кʹаре дьстиньн? (2 Корьнтʹи 4:18)

³ Һәмьки нормал ә кӧ әм һьнә сафикьрьна сәр һʹиме һәстед хԝә дькьн у ӧса жи сәр һʹиме ве йәке, чь кӧ әм дьвиньн у дьбьһен. Ле һәрге әм сафикьрьнед фәрз тʹәне сәр һʹиме ԝан тьшта бькьн, әм дькарьн рʹасти проблема бен. Гәло чьма? Чьмки щарна чʹәʹвед мә йан гӧһед мә дькарьн мә бьхапиньн. Һәрге әм тʹәне сәр һʹиме һәстед хԝә у чь кӧ дьвиньн у дьбьһен сафикьрьна бькьн, дькарә ӧса бьԛәԝьмә кӧ әм ширәтед Хԝәде бавежьн пьшт гӧһе хԝә (Ԝаиз 11:9; Мәтта 24:37-39). Ле һәрге әм ль гора баԝәрийе сафикьрьна бькьн, әԝ сафикьрьн ԝе «ль Хӧдан хԝәш» бен (Әфәси 5:10). У чахе әм гӧһ дьдьнә ширәтед Хԝәде, әʹдьлайи дькʹәвә дьле мә у әм шабуне дьстиньн (Зәбур 16:8, 9; Ишайа 48:17, 18). Һәрге әм бәрдәԝам кьн ль гора баԝәрийа хԝә бьжин, әме әʹмьре һʹәта-һʹәтайе бьстиньн (Бьхунә 2 Корьнтʹи 4:18).

4. Әм ча дькарьн тедәрхьн кӧ әм ль гора баԝәрийе йан ль гора тьштед кӧ әм дьвиньн, дьжин?

⁴ Жь чь те кʹьфше, кӧ әм ль гора баԝәрийе дьжин, йан ль гора тьштед кӧ әм дьвиньн? Щаба ве пьрсе ван тьштава гьредайи йә: Әм сәр һʹиме чь сафикьрьна дькьн? Гәло әм тʹәне ль гора тьштед кӧ әм дьвиньн, дьжин? Йан әм хԝә дьсперьн Йаһоԝа у ль гора ширәтед ԝи дьжин? Ԝәрә әм дина хԝә бьдьне, кӧ әм ча дькарьн се дәрәщед фәрзда ль гора баԝәрийе һәрәкʹәт бькьн, гава әм хәбате дьгәрʹьн, һәвалзәԝащ дьжберьн у чахе жь тʹәшкиләта мә рʹебәрийе дьстиньн. Әме бьвиньн кӧ ван дәрәщада әм гәрәке дина хԝә бьдьнә чь, сәва кӧ бькарьбьн сафикьрьнед баш бькьн.

БЬЖАРТЬНА ХӘБАТЕ

5. Гава әм хәбате дьжберьн, әм гәрәке чь һьлдьн һʹәсаб?

⁵ Һәмьки әм дьхԝазьн әʹбура хԝә у малбәта хԝә бькьн (Ԝаиз 7:12; 1 Тимотʹейо 5:8). Бь сайа пʹәре ԛальм, мәрьв дькарә һьм әʹбура малбәта хԝә бькә, һьм жи бона ахьрийе һьнә пʹәрә тʹоп кә. Ле сәр һьнә хәбата, пʹәра ӧса һьндьк дьдьн, кӧ мәрьв анщах дькарә әʹбура хԝә у малбәта хԝә бькә. Гава әм сафи дькьн кӧ хәбатәке ԛәбул кьн йан на, һәмьки әм һьлдьдьн һʹәсаб, кӧ һәԛе хәбате чьԛас ә. Ле һәрге кәсәк дина хԝә дьдә тʹәне ве йәке, кӧ әԝе чьԛас пʹәрә ԛазанщ кә, әв йәк дьдә кʹьфше ԝәки әԝ нә кӧ ль гора баԝәрийе дьжи, ле ль гора ве йәке, чь кӧ дьвинә.

6. Гава әм хәбатәке дьжберьн, ча дькарьн бьдьнә кʹьфше кӧ әм ль гора баԝәрийе дьжин? (Ибрани 13:5)

⁶ Әм гәрәке бьфькьрьн, кӧ хәбата мә ԝе ча сәр достийа мә тʹәви Йаһоԝа һʹӧкӧм кә. Гава әм сафи дькьн кӧ фьлан хәбате ԛәбул кьн йан на, ԝе баш бә жь хԝә бьпьрсьн: «Сәр ве хәбате гәло ԝе нәйе дәʹԝакьрьне кӧ тьштед ӧса бькьм, чь кӧ бәр чʹәʹве Йаһоԝа рʹәш ә?» (Мәтʹәлок 6:16-19). «Гәло әв хәбат ԝе рʹийа мьн нәгьрә кӧ әз Йаһоԝарʹа хьзмәт кьм, йан ԝе нәбә мәʹни, кӧ әз сәр ԝәʹдәки дьреж жь малбәта хԝә дур бьминьм?» (Филипи 1:10). Һәрге һеса нинә хәбатәкә лайиԛ бьвиньн, диса жи ԝе бь билани бә кӧ әм хәбата ӧса ԛәбул нәкьн. Әм ль гора баԝәрийе дьжин, ләма жи әм дӧдьли набьн, кӧ Йаһоԝа ԝе бона мә хәм бькә, у әв йәк гәрәке сафикьрьнед мәда әшкәрә бе кʹьфше (Мәтта 6:33; бьхунә Ибрани 13:5).

7-8. Бьраки кӧ ль Америкайа Башуре дьжи, бона хәбате чь сафи кьр? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

⁷ Дина хԝә бьде, кӧ бьраки бь наве Жавйер,a йе кӧ ль Америкайа Башуре дьжи, ча фәʹм кьр, ԝәки әԝ гәрәке ль гора баԝәрийе бьжи. Әԝ дьбежә: «Мьн бона хәбатәкә бьльнд бланк тʹьжә кьрьбу. Әԝ хәбат гәләк мьн хԝәш дьһат у һьм жи мьне һьмбәри хәбата хԝәйә пешьн дӧ щара зедәтьр пʹәрә ԛазанщ кьра». Ле Жавйер жь дьл дьхԝәст бьбә пешәнг. Әԝ дьбежә: «Мьн гәрәке тʹәви менещере хәбате хәбәр да. Пешийа ве йәке мьн Йаһоԝарʹа дӧа кьр кӧ али мьн бькә, чьмки әԝ занә бона мьн чь дьһа баш ә. Һәмьки, мьн дьхԝәст хәбатеда пешдачуйи бьм, ле мьн нәдьхԝәст хәбатәкә ӧса ԛәбул кьра, кʹижан кӧ ԝе рʹийа мьн бьгьрта, кӧ бьгьһижтама нетед хԝәйә рʹӧһʹани».

⁸ Жавйер дьбежә: «Ԝәʹде хәбәрдане, менещер мьнрʹа гот, кӧ сәр ве хәбате ԝе тʹьме лазьм бә ԝәки әз һе зедә бьхәбьтьм. Мьн бь нәрми ԝирʹа гот, кӧ жь бо хьзмәтийа хԝә, әзе нькарьбьм ве йәке бькьм». Жавйер әв хәбат ԛәбул нәкьр. Дӧ һʹәфти шунда, әԝи дәстпекьр ча пешәнг хьзмәт кә. У чәнд мәһ шунда, әԝи хԝәрʹа хәбатәкә ниврʹожи дит. Әԝ дьбежә: «Йаһоԝа гӧһ да дӧайед мьн у али мьн кьр, ԝәки әз хәбатәкә ӧса бьвиньм, йа кӧ ԝе рʹийа мьн нәгьрә ча пешәнг хьзмәт кьм. Әз гәләк ша мә кӧ хәбата мьн мәщале дьдә мьн, ԝәки әз һе зедә Йаһоԝарʹа хьзмәт кьм у ԝәʹде хԝә бона хушк-бьра хәрщ кьм».

9. Жь сәрһатийа Тризор әм чь һин дьбьн?

⁹ Ле һәрге әм дьвиньн ԝәки хәбата мә изьне надә кӧ әм ль гора баԝәрийа хԝә бьжин, әм гәрәке чь бькьн? Ԝәрә әм дина хԝә бьдьнә сәрһатийа бьраки бь наве Тризор, йе кӧ ль Конгойе дьжи. Әԝ дьбежә: «Мьн хәбата хԝәйә тʹәзә гәләк бәгәм дькьр, чьмки һьмбәри хәбата хԝәйә бәре, мьн сәр ве хәбате се щар зедәтьр пʹәрә ԛазанщ дькьр, у һьм жи мәрьва ԛәдьре мьн дьгьрт». Ле гәләк щар лазьм дьбу, ԝәки Тризор һʹәта дәрәнг бьхәбьтә, у ләма жи әԝ нькарьбу бьчуйа щьвата. Ӧса жи сәр хәбате щарна жь ԝи дәʹԝа дькьрьн, ԝәки әԝ дәрәԝа бькә у һьнә кемасийед ве хәбате вәшерә. Тризор дьхԝәст тʹәрка ве хәбате бьдә, ле әԝи нәдьхԝәст бе хәбат бьминә. Гәло чь али ԝи кьр кӧ сафикьрьнәкә баш бькә? Әԝ дьбежә: «Һәбаԛуԛ 3:17-19 али мьн кьр фәʹм кьм, кӧ һәрге әз хәбата хԝә ӧнда кьм жи, Йаһоԝа ԝе бона мьн хәм бькә. Ләма жи мьн хәбата хԝә һишт. Гәләк мәзьнед хәбате дьфькьрьн, кӧ бона хәбатәкә баш, кʹидәре кӧ пʹәре ԛальм дьстиньн, мәрьв һазьр ьн һәр тьшти ԛӧрбан кьн, мәсәлә ԝәʹде бона малбәте у шьхӧлед рʹӧһʹани. Әз ша мә ԝәки мьн сафи кьр достийа хԝә тʹәви Йаһоԝа у тʹәви малбәта хԝә хԝәй кьм. Саләк шунда, мьн бь аликʹарийа Йаһоԝа хԝәрʹа хәбатәкә лайиԛ дит. Бь сайа ве хәбате, әз дькарьм һьм әʹбура хԝә бькьм һьм жи һе зедә Йаһоԝарʹа хьзмәт кьм. Гава әм әʹмьре хԝәда ԛьрара Йаһоԝа датиньн сәр щийе пешьн, дьбәкә чәтьнайед мә алийе пʹәрада һәбьн, ле Йаһоԝа ԝе тʹӧ щар мә нәһелә у ԝе бона мә хәм бькә». Бәле, һәрге әм итʹбарийа хԝә ширәт у созед Йаһоԝа тиньн, ӧса әм дьдьнә кʹьфше, ԝәки әм бь баԝәрийе дьжин, у әме кʹәрәма бьстиньн.

ЗӘԜАЩ

10. Гава кәсәк дьхԝазә бьзәԝьщә, әԝ гәрәке чьда фәсал бә?

¹⁰ Зәԝащ пʹешкʹеша жь Йаһоԝа йә, ләма жи нормал ә кӧ мәрьв дьхԝазьн бьзәԝьщьн. Гава хушкәк дьфькьрә һәла бьрак лайиԛи ԝе йә йан на, әԝ дьбәкә дина хԝә дьдә һʹӧнӧред ԝи, бәжна ԝи, кӧ әԝ хԝәйе чь нави йә, һʹале ԝийә материали, щабдарийед ԝийә малбәтеда у ве йәке, һәла әԝ бьра ль гора дьле ԝе йә йан на.b Әв тьшт һәмьки фәрз ьн, ле һәрге хушк дина хԝә бьдә тʹәне ван тьшта, әв йәк те һʹәсабе ԝәки әԝ ль гора тьштед кӧ дьвинә, һәрәкʹәт дькә.

11. Кәсе кӧ дьхԝазә бьзәԝьщә, ча дькарә сәр һʹиме баԝәрийе сафикьрьне бькә? (1 Корьнтʹи 7:39)

¹¹ Гава Йаһоԝа дьвинә кӧ хушк-бьред мә чаԝа гӧһ дьдьнә ширәтед ԝийә бона зәԝаще, әԝ гәләк ша дьбә. Мәсәлә, әԝана гӧһ дьдьнә ве ширәте, ԝәки пешийа кӧ бь нета зәԝаще рʹасти кәсәки бен, ԝе баш бә ԝәки пешийе һәстед ԝанә щаһьлтийейә гӧрʹ дәрбаз бьн (1 Корьнтʹи 7:36). Гава әԝана сафи дькьн кӧ кʹе бьстиньн, әԝана һәри зедә дина хԝә дьдьнә һʹӧнӧред кӧ Йаһоԝа хԝәш тен (Мәтʹәлок 31:10-13, 26-28; Әфәси 5:33; 1 Тимотʹейо 5:8). Гава дьле кәсе кӧ Шәʹде Йаһоԝа нинә дькʹәвә ԝан, әԝана гӧһ дьдьнә ве ширәте кӧ тʹәне «баԝәрмәнде Хӧдан» бьстиньн (Бьхунә 1 Корьнтʹи 7:39). Әԝана ль гора баԝәрийе дьжин у заньн, ԝәки Йаһоԝа дьле ԝан дьвинә, һәстед ԝан фәʹм дькә у дькарә жь һʹәмуйа четьр бона һʹәԝщед ԝанә емосийали хәм бькә (Зәбур 55:22).

12. Жь сәрһатийа Рʹозайе әм чь һин дьбьн?

¹² Ԝәрә әм дина хԝә бьдьнә сәрһатийа пешәнгәкә бь наве Рʹоза, йа кӧ Коломбйайеда дьжи. Щийе хәбате мерәки кӧ Шәʹде Йаһоԝа нинә һәстед романтик һьндава ԝеда дьда кʹьфше, у әв йәк Рʹозайе хԝәш дьһат. Әԝ дьбежә: «Дьһатә кʹьфше, кӧ әԝ мәрьвәки баш бу. Әԝи аликʹари дьда мәрьва у бь әʹмьрәки баш дьжит. Мьн хԝәш дьһат кӧ әԝ һьндава мьнда ча бу. Бь рʹасти мьн дьхԝәст ԝәки мере мьн һәма йәки ӧса бә, ле йазьх әԝ Шәʹде Йаһоԝа нибу. Мьнрʹа чәтьн бу ԝирʹа бежьм на, чьмки алийе емосийалида әз ида ԝива һатьбумә гьредане. Ԝи ԝәʹдәйи мьн тʹәнебун тʹәхмин дькьр у дьхԝәст мер кьм, ле мьн бьраки лайиԛ хԝәрʹа нәдитьбу». Диса жи Рʹозайе тʹәне сәр һʹиме ве йәке чь кӧ дьдит, сафикьрьн нәкьр. Әԝ дьфькьри кӧ әв сафикьрьн ԝе ча сәр һәләԛәтийа ԝейә тʹәви Йаһоԝа һʹӧкӧм кә. Ләма жи әԝе сафи кьр, ԝәки тʹәви ԝи мәрьви һәвалтийе нәкә, у дәстпекьр һе зедә Йаһоԝарʹа хьзмәт кә. Һьнә ԝәʹдә шунда, әԝ тʹәглифи сәр Мәкʹтәба бона Мьзгинванед Пʹадшатийе кьрьн, у ньһа әԝ ча пешәнга мәхсус хьзмәт дькә. Рʹоза дьбежә: «Йаһоԝа һе зедә шабун кьрә дьле мьн». Рʹаст ә щара һеса нинә ве йәке бькьн, чь кӧ Йаһоԝа жь мә дьхԝазә, илаһи чахе дьле мәда хԝәстьнәкә ԛәԝи һәйә, ле һәрге әм гӧһ бьдьнә Йаһоԝа, әме тʹьме кʹаре у шабуне бьстиньн.

РʹЕБӘРИЙА ТʹӘШКИЛӘТЕ

13. Әм дьбәкә ча хԝә бьдьнә кʹьфше, гава жь тʹәшкиләте рʹебәрийе дьстиньн?

¹³ Әм тʹьме жь тʹәшкиләта Йаһоԝа рʹебәрийе дьстиньн, демәк жь рʹуспийа, жь бәрпьрсийаре мьһале, жь филиале у жь Кʹома Рʹебәрийе. Ле һәрге әм фәʹм нәкьн кӧ чьрʹа фьлан рʹебәри мәрʹа һатийә дайине, дьбәкә әм чь бькьн? Дьбәкә әм бьфькьрьн кӧ һәрге әм гӧрʹа рʹебәрийа тʹәшкиләте бькьн, ԝе бона мә нәбаш бә. Ӧса жи дьбәкә дина мә һәрʹә сәр кемасийед ԝан бьра, йед кӧ рʹебәрийе дьдьнә мә.

14. Гава әм жь тʹәшкиләте рʹебәрийе дьстиньн, чь али мә дькә кӧ әм ль гора баԝәрийе һәрәкʹәт бькьн? (Ибрани 13:17)

¹⁴ Гава әм бь баԝәрийе дьжин, әм дӧдьли набьн, кӧ һәр тьшт дәсте Йаһоԝада йә, у кӧ әԝ һʹал у дәрәща мә занә. Ләма жи әм һазьр ьн бь дьл у щан гӧһ бьдьнә ԝи (Бьхунә Ибрани 13:17). Әм фәʹм дькьн кӧ һәрге әм гӧһдар бьн, щьватеда ԝе йәкти һәбә (Әфәси 4:2, 3). Бәле, бьред кӧ рʹебәрийе мә дькьн ԛьсурдар ьн, ле әм баԝәр ьн кӧ һәрге әм гӧһ бьдьнә ԝан, Йаһоԝа ԝе мә кʹәрәм кә (1 Самуйел 15:22). У әԝе ԝәʹдәда һәр тьшти рʹаст кә (Миха 7:7).

15-16. Гава бьраки жь тʹәшкиләте рʹебәрикә тʹәзә станд, чь али ԝи кьр ԝәки ль гора баԝәрийе һәрәкʹәт бькә? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

¹⁵ Ԝәрә әм дина хԝә бьдьнә сәрһатикә кӧ нишан дькә, ԝәки жийина ль гора баԝәрийе чь кʹаре тинә. Ль Перуйе һʹәчʹи зәʹф мәрьв сәр зьмане Испани хәбәр дьдьн, ле гәләк мәрьв ӧса жи сәр зьмане Кечуа хәбәр дьдьн. Хушк-бьред кӧ сәр зьмане Кечуа хәбәр дьдьн, бь сала мәрьвед ӧса дьгәрʹийан, йед кӧ сәр ви зьмани хәбәр дьдан. Ле ԝәхт шунда жь бо һьнә ԛанунед дәԝләте, лазьм бу метода хьзмәтийа ԝан бьһата гӧһастьне. Ԝана гәрәке ида щурʹәки майин мәрьвед кӧ сәр ви зьмани хәбәр дьдан, бьгәрʹийана (Рʹомайи 13:1). Жь бо ԝан гӧһастьна хушк-бьра бәр хԝә дькʹәтьн, кӧ әв йәк ԝе ча сәр хьзмәтийа ԝан һʹӧкӧм кә. Ле диса жи хушк-бьра хԝә ль ԝан гӧһастьна дьгьртьн, у Йаһоԝа әԝана кʹәрәм дькьрьн. Әԝи али ԝан дькьр, ԝәки мәрьвед кӧ сәр зьмане Кечуа хәбәр дьдьн, бьвиньн.

¹⁶ Мәсәлә, рʹуспики бь наве Кевин, йе кӧ щьватәкә сәр зьмане Кечуайада хьзмәт дькә, пьрс да хԝә: «Әме ча ньһа мәрьвед кӧ сәр зьмане Кечуа хәбәр дьдьн, бьвиньн?» Ле гәло әԝи чь кьр? Әԝ дьбежә: «Мьн хәбәред жь Мәтʹәлок 3:5 ани бира хԝә. Ӧса жи әз дәрһәԛа Муса фькьрим. Рʹебәрийа кӧ Йаһоԝа дабу Муса, нә бь логики дьһатә кʹьфше. Йаһоԝа жерʹа готьбу ԝәки әԝ Исраелийа жь Мьсьре дәрхә у бьвә алийе бәʹра Сор. У дькарьбу ӧса бьһата кʹьфше, ԝәки ԝедәре әԝана ԝе бькʹәвьнә тʹәльке у нькарьбьн жь Мьсьрийа бьрʹәвьн. Ле диса жи Муса гӧһ да Йаһоԝа, у Йаһоԝа ԝи бь щурʹәки мәхсус кʹәрәм кьр» (Дәркʹәтьн 14:1, 2, 9-11, 21, 22). Ләма жи Кевин һазьр бу хьзмәтийа хԝә ль гора рʹебәрийа тʹәзә бьгӧһезә. Гәло ахьри чь бу? Әԝ дьбежә: «Әз һʹӧжмәкʹар мам кӧ ча Йаһоԝа әм кʹәрәм кьрьн. Бәре әм гәләк рʹе дьчун, у щарна мә тʹәне йәк йан дӧ кәсед кӧ сәр зьмане Кечуа хәбәр дьдьн, дьдитьн. Ньһа әм дьһа зедә дина хԝә дьдьнә ԝан щийа, кʹидәре мәрьвед кӧ сәр ви зьмани хәбәр дьдьн, гәләк ьн. Ләма щәм мә һе зедә хәбәрдан, сәрледанед дӧбарә у һинбунед Кʹьтеба Пироз дәстпедьбьн. Ньһа һе зедә мәрьв тенә сәр щьватед мә». Бәле, гава әм ль гора баԝәрийе һәрәкʹәт дькьн, Йаһоԝа мә хәлат дькә.

17. Жь ве готаре тӧ чь һин буйи?

¹⁷ Ве готареда мә шеԝьр кьр, кӧ әм ча дькарьн се дәрәщед фәрзда ль гора баԝәрийе һәрәкʹәт бькьн. Һәмьки лазьм ә кӧ әм һʹәму дәрәщед жийинеда сәр һʹиме баԝәрийе сафикьрьна бькьн, мәсәлә чахе дьжберьн кʹижан филма бьньһерʹьн, ча ԝәʹде хԝә дәрбаз кьн, дәрһәԛа хԝәндьна бьльнд чь сафикьрьна бькьн у ча зарʹед хԝә мәзьн кьн. Әм чь сафикьрьна бькьн жи, әм гәрәке нә тʹәне сәр һʹиме тьштед кӧ дьвиньн сафи кьн, ле сәр һʹиме достийа хԝә тʹәви Йаһоԝа, сәр һʹиме ширәтед ԝи у созе ԝийә кӧ әԝе бона мә хәм бькә. Һәрге әм ӧса бькьн, әме бькарьбьн һʹәта-һʹәтайе «бь наве Хԝәдайе хԝә Хӧдан бьмәшьн»! (Миха 4:5, ИМ)