Lesa ye Yenkatu Wakonsha Kulamawizha Ntanda

“KINTU KYA BUNEME.” Bino byo byalumbulwile ntanda shayuka umo wa bya tubangabanga aye Edgar Mitchell panyuma ya kumona misombelo ifita yapusana pusana pa kutala mwiulu.

Lesa waingijile na ngovu kunengezha ntanda kuba’mba ikale muzhi wa bantu. Kulengwa kwayo kwalengejile bamalaika kubijika na “lusekelo.” (Yoba 38:7) Panyuma ya kufunda biji uno pulaneti, ne atweba tuji na bishinka byafwainwa kwitulengela kwikala balusekelo. Kuji bilengwa na Lesa byavula bingi bilengela bwikalo kuwama panopantanda. Lubaji lumo lwawama ke lolwa lulengela bichi kwingijisha kyeya, mwela wa carbon dioxide, ne mema kuba’mba bilenge kajo kabyo. Abino byonse inge byaubiwa, bilenga mwela wa oxygen, ye tupema.

Baibolo waamba’mba Lesa wapele bantu mwingilo wa kulama ntanda. (Ntendekelo 1:28; 2:15) Pano bino, pa kuba’mba bilengwa mu ntanda bikale bulongo, bantu bafwainwe kwikala na muchima wawama. Bafwainwe kutemwa muzhi wabo, ntanda. Bafwainwe kwikala na muchima wa kukeba kwiiwamisha bulongo. Bino bantu bebapele lūsa lwa kwifuukwila bintu, onkao mambo, bakonsheshe kwifuukwilapo konauna ntanda ne kubula kwiilama bulongo. Kabiji kino kyo kyo bauba. Na mambo a muleele wa bantu ne lwiso byalengela ntanda konaunwa.

Makatazho amo ke a kuba’mba: (1) Kutemauna bichi kwalengela ntanda kubula kwikala na bulume bwa kwikala na mwela wa carbon dioxide, ulengela lubesha kwenda bulongo. (2) Kukizhamo kwingijisha muchi ku kajo kubena kwipaya bilongolo byavula bingila mwingilo wanema, kubikakotu ne byobya bitwala buluba ku bichi bikwabo ku­ba’mba bipangenga. (3)Kukizhamo kwipaya masabi ne kutamisha tulunga twa mema ne mikola kwakepesha masabi. (4) Kubula kwingijisha bulongo bintu biji panopantanda kwakepesha bintu byafwainwa kwingijisha bisemi bya kulutwe na lwendo kabiji kwalengela’mba kwikale kukaba kwa mwela. Bantu bamo bamona pa bilengwa na Lesa bamba pa mambo a kusunguluka ne kwabanapo kwa mabulukusu a mema achimba ku mpuzha ya Arctic ne Antarctic kuba’mba kyo kiyukilo kya kukaba kwa mwela.

Byo kiji kuba’mba bya malwa biponakotu bine bibena kuyatu na kuvujilako, bamo bakonsha kwamba’mba ntanda nayo ibena kulwa mu kuletela bantu makatazho. Lesa witupele ntanda kwa kubula kwitulipilisha ne. (Ntendekelo 1:26-29) Nangwa byonkabyo, bintu bibena kubiwa mwaya ntanda bimwesha’mba bantu bavula kechi baji na muchima wa kulama bulongo ntanda yabo yawama ne. Mu kifulo kya kuba bino, beyeka na kuba bintu bisaka michima yabo ya lwiso. Bemwesha kuba’mba ke bangikazhi batama, ko kuba’mba, “bonauna ntanda” byonka byo kyaambijilwe jimo mu Lumwekesho 11:18.

Bungauzhi bwa mu Baibolo bumwesha’mba aye wa Bulume Bonse, Yehoba Lesa, Mulenga wa bintu byonse bipana bumi panopantanda, waamba’mba kimye kyafika kya “kufumyamo” bangikazhi batama. (Zefwaniya 1:14; Lumwekesho 19:11-15) Bantu saka bakyangye konauna ntanda yonse, Lesa bukumotu akengijilepo kukila ne kimye kyo twakonsha kuketekela.a (Mateo 24:44) Kya kine, Lesa bunketu ye wakonsha kulamawizha ntanda kwapwa.

[Tubyambo twa mushi]