BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w12 1/1 p. 20
  • Nanchi Mwayuka Nyi?

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Nanchi Mwayuka Nyi?
  • Kyamba kya Usopa—2012
  • Byambo Bipashako
  • Nanchi Mwayuka Nyi?
    Kyamba kya Usopa—2014
  • Nanchi Misombelo Imukunza Byepi?
    Kyamba kya Usopa—2013
Kyamba kya Usopa—2012
w12 1/1 p. 20

Nanchi Mwayuka Nyi?

‘Tonge wachijisha’ waambiwapo javula mu buku wa Kulupuka ye muka?

▪ Kwesakana na jishimikila ja mu Baibolo, tente wa lusambakeno ne kisapi kya kuzhika mu kibelo byalengelwe na “tonge wafituluka ne wachiluluka ne wachijisha ponka pa kisapi kya linenyi wa kuzhinga.” (Kulupuka 26:1; 38:18) “Bivwalo byazhila” bya bañanga bebisonanga na ‘tonge wachijisha.’—Kulupuka 28:1-6.

Tonge wachijisha, utelwa ne kuba’mba kermes, ye baingijishanga pa kulenga bisapi bichila. Uno musombelo bamufumyanga ku bilongolo bikazhi biji na make bitelwa amba Coccidae. Bino bilongolo byabula byapi bikala ku bichi bya oko (Quercus coccifera), bitanwa ku Middle East ne ku Mukuzho wa Meditelanya. Uno musombelo wachijisha utanwa mu make a mu bilongolo bikazhi. Umvwe bino bilongolo byaikala na make, bikala na mavumo abaya nobe lwanda, bilamata ku mabula ne ku misampi ya kichi kya oko. Bino bilongolo inge bebitwa, kufuma musombelo uchila, ye babika mu mema ne kusombeshako bivwalo. Shayuka aye nembi Mukulumpe mwina Loma wa jizhina ja Pliny waambile pa tonge wachijisha ne kwamba amba pa misombelo yajingako kyokya kimye yatemenwe bantu pajinga ne uno musombelo.

Pa banembi ba Binembelo bya Kingiliki bya Bwina Kilishitu, bañanyi bajingako pa Pentekosita mu 33 C.E.?

▪ Pa banabalume batanu na basatu banembele luno lubaji lwa Binembelo patainwe batanu na umo.

Kwesakana na jishimikila ja mu Byubilo, Yesu wakambizhe baana banji ba bwanga amba: “Kechi mukafumemo mu Yelusalema ne, mukapembelenga akya kyalayile Batata.” (Byubilo 1:4) Jino jonka jishimikila jimwesha amba aba baikele banembi ba Baibolo kulutwe na lwendo abo ba Mateo, Yoano ne Petelo balondejile uno mukambizho ne kukonkana “pamo mu nzubo,” na baana ba bwanga bakwabo. Balongo bakwabo ba kwa Yesu nabo bajingamo. (Byubilo 1:12-14; 2:1-4) Babiji pa bano ke Yakoba ne Yuda (Yudasa), banembele mabuku abiji a mu Baibolo atelwa pa mazhina abo.—Mateo 13:55; Yakoba 1:1; Yuda 1.

Mu Mambo anji Awama, Mako waambile pa nsongwalume wanyemene bufuku bwa joja juba jo bamukwachile Yesu. Kyamweka waambilenga pe aye mwine, mambo baana ba bwanga bakwabo bonse bamushile Yesu. (Mako 14:50-52) Onkao mambo, Mako kyamweka ye mwana wa bwanga wajingako kimye kitanshi, kabiji kyamweka wajingako pa Pentekosita.

Banembi bakwabo babiji ba Binembelo bya Kingiliki bya Bwina Kilishitu bajinga ba Paulo ne Luka. Pa Pentekosita mu 33 C.E., Paulo saka akyangye kwikala mwana wa bwanga wa kwa Kilishitu. (Ngalatiya 1:17, 18) Kyamweka ne Luka kechi wajingapo ne, mambo kechi wibikapo pa boba ‘bamwene na meso’ mwingilo wa kwa Yesu ne.—Luka 1:1-3.

[Kipikichala pa peja 20]

Bilongolo byo baingijishanga kulenga musombelo

[Byambo bya Muntu Ungi 20]

Courtesy of SDC Colour Experience (www.sdc.org.uk)

[Kipikichala pa peja 20]

Petelo saka abena kwamba pa Pentekosita mu 33 C.E.

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu