Bya Kunemeka Benakwenu

LUKATAZHO

Balume baambile’mba: “Byo nasongwele bakazhi bami, twajinga na ndangulukilo yapusana pusana pa byo twafwainwa kwipanga mushingi. Bonse mo twamwenanga bintu mwajingatu bulongo. Pano bino twamwenanga bintu mwapusana pusana. Amiwa nalangulukanga’mba mukazhami wafwainwa kumpanga mushingi pa kwisamba ne amiwa.”

Bakazhi babo baambile’mba: “Amiwa konakomejile twaambilenga peulu, ne kubala maboko pa kwamba, ne kuchibikizha bantu kimye kyo babena kwamba. Atweba kechi twamonanga kuba bino amba kubula mushingi ne. Bino kwakomejile bamwatawami kechi byobyo kyajinga ne.”

Kwipa mushingi mu masongola kimye kyonse kwanema bingi. Pano mwakonsha kunemeka byepi benakwenu?

BYO MWAFWAINWA KUYUKA

Banabalume bakeba bingi kwibapa mushingi. Baibolo waamba’mba mwanamulume: “Wafwainwa kutemwa mukazhanji byonka byo etemwa aye mwine.” Kabiji waamba ne kuba’mba: “Mwanamukazhi naye wafwainwa kwikala na mushingi mukatampe ku mwatawanji.” (Efisesa 5:33) Banabakazhi bomvwa bingi bulongo inge bayuka’mba bamwatawabo bebatemwa bingi, pa kuba banabalume bomvwa bingi bulongo inge bayuka’mba bakazhi babo bebanemeka bingi, mambo kino kyokyo bakebesha. Ba Carlosa basongola baambile’mba: “Banabalume bomvwa bingi bulongo inge bayuka’mba bakonsha kupwisha makatazho ne kulama bulongo kisemi. Inge mwanamukazhi ke asanchile mwatawanji pa byo engila, kitundaika bingi mwatawanji ne aye mwine. Ba Corrine baambile’mba: “Bamwatawami bammwesha bingi butemwe inge ne banemeka.”

Banabakazhi nabo bakeba kwibanemeka. Kino kishinka kya kine, mambo mwanamulume kechi wakonsha kutemwa mukazhanji ye abula kunemeka ne. Ba Daniel baambile’mba: “Nemeka milanguluko ya bakazhi bami ne bintu byo bafuukulapo. Kabiji nemeka ne byo beumvwa pa bintu bimo. Inge kechi nayuka byo babena kulanguluka ne, kechi kilumbulula’mba nalengulula milanguluko yabo ne.”

Bantu bamwena mushingi mwapusana pusana. Kine kintu kechi kulangulukatu amba mbena kumwesha mushingi ne, bino benakwenu bafwainwa kumona’mba kya kine mwibanemeka. Kino kyo kishinka kyafunjile mwanamukazhi wasongolwa watongolwa peulu pa ka mutwe ka kuba’mba: “Lukatazho.” Waambile’mba: “Nangwa kya kuba namonanga’mba nebapa mushingi, bino bamwatawami kechi byobyo bamonanga ne. Onkao mambo, yami nafwainwe kupimpula byubilo byami.”

BYO MWAKONSHA KUBA

• Nembai bintu bisatu byuba benakwenu byo mwatemwa bingi. Abino bintu byo mwanemba byakonsha kwimulengela kunemeka nangwa kutemwa benakwenu.

• Inge papita mulungu umo, pesapesai byubilo byenu (kechi byubilo bya benakwenu ne) mu bino bintu byalondelapo.

Byambo byenu. Byo bapesele pesele pa baji mu masongola bataaine kuba’mba, “baji na lusekelo mu masongola kechi javula jo baamba byambo byatama pa kwisamba pa makatazho ne. Bino babula kwikala bulongo mu masongola, beambila byatama pa kwisamba.”b—Jifunde ja mu Baibolo: Byambo bya Maana 12:18.

Iipuzhai anweba bene amba: ‘Nanchi ñamba na mushingi na benakwami nyi? Javula ne batakaika nyi, inyi ñendatu na kwibalengulula? Nanchi nebazazukila inge mbena kwamba nabo nyi?’ Nanchi benakwenu bakonsha kuswa byo mwakumbula ano mepuzho nyi?—Jifunde ja mu Baibolo: Kolose 3:13.

Esekai bino: Mwafwainwa kwibikila kikonkwanyi kya kutakaika benakwenu pa juba pa juba. Byo mwafwainwa kuba: Langulukainga pa bintu byawama byo mwatemenwe mu benakwenu kimye kitanshi. Mwafwainwa kwipizha kwambila benakwenu bintu byo mwatemwa byo boba.—Jifunde ja mu Baibolo: 1 Kolinda 8:1.

Byubilo byenu. Ba Alicia baambile’mba: Ntaya kimye kyabaya bingi nakwingila mingilo ya pa nzubo. Ñumvwa bingi bulongo inge bamwatawami batola masanyi ne kwiovwa. Kabiji kino kindengela kuyuka’mba banemeka mu masongola ne mingilo yo ñingila.”

Iipuzhai anweba bene amba: ‘Nanchi byo ndama mwinakwami bimwesha’mba namunemeka nyi?’ Nanchi ngikala kimye kyabaya na benakwami ne kwibata muchima nyi? Nanchi benakwenu bakonsha kuswa byo mwaamba nyi?

Esekai bino: Nembai bintu bisatu byafwainwa kubanga benakwenu pa kwimupa mushingi. Benakwenu nabo bobe byonkabyo. Apa bino mupimpuzhanye byo mwanemba pa bintu byo mukeba kwimubila pa kwimupa mushingi. Tai muchima pa byo mwafwainwa kubanga anweba pa kupa mushingi benakwenu. Inge umo watendeka kuba bino, kipela bingi mukwabo kulondelamo.