Yelusalema ne Nzubo ya Lesa Koafwakashishanga Yesu
BYO papichiletu moba acheche kufuma pasemekejilwe Yesu, Yosefwa ne Maliya bamutwajile mu muzhi wa Yelusalema mwajinga jizhina ja Shanji wa mwiulu. (Lu 2:22-39) Byo afikizhe myaka ya kusemwa 12, Yesu waishile jibiji mu ye uno muzhi na kutanwa ku kijiilo kya lupitailo. Wakumishe bingi bafunjishi bajinga mu nzubo ya Lesa pa kumvwa maana anji. (Lu 2:41-51) Kushimikwa kwa ino nzubo ya Lesa, yajinga imo pa mutanchi mukatampe wa buntungi bwa Heloda kabiji yapwile panyuma ya kupitapo “myaka makumi ana ne myaka itanu na umo.”—Yoa 2:20.
Kimye kyo aingijilenga mwingilo wanji, Yesu watanwanga ku bijiilo byaubiwanga mu Yelusalema, kabiji jonse wafunjishanga ne bantu konkakwa. Wibapangilemo jibiji bapimpulanga mali ne bapoteshi mu kipango kya nzubo ya Lesa.—Mt 21:12; Yoa 2:13-16.
Ku kizhiba kya Beteseda kyaikejile ku kabeta ka ku buyeke bwa nzubo ya Lesa, Yesu ko koabukijile mwanamulume wabelele pa myaka 38. Kabiji Mwana Lesa wabukile ne mwanamulume mpofu kimye amukambizhe kuya na kowa mu kizhiba kya Shiloma kyaikejile kulubaji lwa ku kabeta ka ku bulenge bwa muzhi.—Yoa 5:1-15; 9:1, 7, 11.
Yesu wafwakashishanga javula balunda nanji ba Lazalasa, Maliya, ne Mata mu muzhi wa Betani, “palepele ma mailoshi nobe abiji.” (New World Translation of the Holy Scriptures—With References, footnote; Yoa 11:1, 18, 12:1-11; Lu 10:38-42; 19:29; monai “Mpunzha ya Yelusalema” pa peja 18.) Byo kwashajile moba acheche kuba’mba afwe, Yesu wapichile pa Mutumba wa Olebeta pa kuya ku Yelusalema. Aki mufwanyikizhai byo aimene saka abena kutala mu muzhi ja ku muzhika ne byo abena kumujila. (Lu 19:37-44) Mwekelo yo amwekejilemo yakonsha kwesakanako na kipikichala kyo musakumona peulu ya peja yalondelapo. Kepo atwelele mu Yelusalema sa aikala pa mwana mbongolo, kyamweka watwelejile ku kibelo kimo pa bibelo bya ku musela wa muzhi. Mabumba a bantu amubijikilenga amba ye ukekala Mfumu wa bena Isalela.—Mt 21:9-12.
Bintu byanema byamwekejile Yesu saka akyangye kufwa, byaubiwe mu muzhi wa Yelusalema ne ku bwipi na uno muzhi: mu bujimi bwa Ngesemani mwalombejile Yesu; mu nzubo ya kije kya Saniedilini; mu nzubo ya kwa Kaifasa; mu kipango kya mfumu Pilato kabiji ne ku Ngolongota.—Mk 14:32, 14:53–15:1, 16, 22; Yoa 18:1, 13, 24, 28.
Yesu byoasangwilwe, wamwekele mu Yelusalema ne kumapunzha akwabotu azhokolokele muzhi. (Lu 24:1-49) Kabiji pa Mutumba wa Olebeta po poakanjijile kuya mwiulu.—Byu 1:6-12.
[Kipikichala pa peja 31]
(Umvwe mukeba bine byambo, monai mu buku)
Yelusalema/Nzubo ya Lesa Yashimukulwile Heloda
Myanzo ya mu Nzubo ya Lesa
1. Mwine Mwazhijisha
2. Mwazhila
3. Kya Kusokelapo Bitapisho
4. Kizhiba kya Mema kyalengelwe na lubemba wakusungulula
5. Kipango kya Bañanga
6. Kipango kya bena Isalela
7. Kipango kya Banabakazhi
8. Kipango kya Bagentila
9. Lubumbulu wa pakachi wa lwabano
10. Bukonde bwa Bufumu
11. Bukonde bwa Solomone
NZUBO YA LESA
Kibelo
Kipango kya Bañanga
Kibelo
Mwine Kya Mwazhijisha
Mwazhila
Kusokelapo
Kipango kya Bitapisho bena Isalela Banabakazhi
Kipango kya Kizhiba kya Mema
kyalengelwe na lubembawakusungulula
Kibelo
Bukonde bwa Solomone
Lubumbulu wa pakachi wa lwabano
Kipango kya Bagentila
Kibelo
Bukonde bwa Bufumu
Kibelo
Kyamba kya Antonia
Kyabu
Nzubo ya Saniedilini?
KIMPACHIKO KYA TILOPOEONI
Kizhiba kya Shiloma
Mumpumpa
Nzubo ya kwa Kaifasa?
Mu Kipango
Ngolongota?
Ngolongota?
Kizhiba kya Betezeda
Bujimi bwa Ngesemani?
MUTUMBA WA OLEBETA
KIMPACHIKO KYA KIDELONA
Ene-logela
Nsulo ya mema a Gihona
KIMPACHIKO KYA HINOMU (NGEHENA)
[Kipikichala pa peja 30]
Byamwekanga mpunzha kuya na ja ku musela wa Yelusalema wa ano moba: (A) Mpunzha ya nzubo ya Lesa, (B) bujimi bwa Ngesemani, (C) Mutumba wa Olebeta, (D) kiselebwa kya Yuda, (E) Kalunga Kafwa
[Kipikichala pa peja 31]
Byamwekanga mpunzha kuya na ja ku muzhika kufuma pa Mutumba wa Olebeta mu moba akwa Yesu