Nanchi ‘Kubukwa kwa Kukumya’ Kubiwa Ano Moba Kufuma kwi Lesa Nyi?
MU BYALO bimo, bavula baya ku mapunzha azhila a kupopwelako, bantu bavula ko bamba’mba ko ko babukilwa misongo ne ku bikola “bibulwa kupwa.” Kabiji mu byalo bikwabo, bañanga ba michi bamba’mba babuka bantu na bulume bwa kukumya. Mu mapunzha akwabo namo, bantu ba bupopweshi bapwila pamo na kulombelela bantu balemana abo bebepekezha kufuma mu makinga abo nangwa kutaya mikombo yabo ne kwamba’mba babukwa.
Bano bantu babukañana, baji mu mabupopweshi apusana pusana kabiji javula bezhachisha mu lwabo bene amba bansatuki, ba bubela nangwa’mba bantu babula kupopwela Lesa. Bwipuzho ke bwa kuba’mba: Nanchi Lesa uba bya kukumya kupichila mu kwingijisha bantu ba bupopweshi bealukilamo abo bene nyi? Baibolo waamba’mba: “Lesa kechi ye Lesa wa kiwowo ne, ye wa mutende.” (1 Kolinda 14:33) Onkao mambo, nanchi kuno ‘kubukwa kwa kukumya’ kine kufuma kwi Lesa nyi? Bavula boba bino, bamba’mba babuka kupichila mu bulume bwa Yesu. Pano twayai tumone Yesu byo abukilenga bantu.
Yesu byo Abukilenga Bantu
Yesu wabukilenga bakolwa mu jishinda japusana bingi na jo babena kubukilamo bantu lelo jino. Kya kumwenako, Yesu wabukanga bantu bonse baiyanga kwi aye. Aye kechi watajilenga ku bilungi bya bantu pa kwibabuka ne. Yesu wabukilenga bantu ponkapotu kabiji bikola kechi byabwelangamo ne. Baibolo waamba’mba: ‘Kabiji jibumba jonse jasakilenga kumukwata pa mubiji, mambo bulume bwamulupukilenga ne kwibabuka bonse.’—Luka 6:19.
Kupusanako na boba babena kubukañana lelo jino bapamo mambo javula balwazhi umvwe bakankalwa kwibabuka kuba’mba lwitabilo bafwalo, Yesu aye wabukangatu ne boba babujile kumwitabila. Kya kumwenako, Yesu wabukile muntu mpofu wabujile kumwambila’mba mbukai. Kepo, Yesu amwipuzhe’mba: “Anweba mwamwitabila Mwana Lesa nyi?” Kumvwa aye wamwambile’amba, “Nanchi ye ñanyi, Nkambo, namwitabile?” Yesu wamwambijile’mba: “Mwamumona kala, kabiji i ye ye mwamba nanji.”—Yoano 9:1-7, 35-38.
Mwakonsha kwishikisha’mba, ‘umvwe lwitabilo kechi lwakebewanga pa kuba’mba muntu abukwe kwi Yesu ne, nga mambo ka Yesu javula o aambilanga bantu bo abukanga’mba: “Lwitabilo lwenu lwimupulusha, yainga mu mutende”?’ (Luka 8:48; 17:19; 18:42) Pa kwamba bino, Yesu walumbulwilenga kuba’mba bantu bajinga na lwitabilo lwa kumukeba babukilwenga, pa kuba bantu befungizhanga bene kwalepa ne aye kechi babukwanga ne. Aba babukwanga kechi lwitabilo lo lwibalengelanga kubukwa ne; bino babukwanga na bulume bwa Lesa. Baibolo waamba pe Yesu kuba’mba: “Bamushingile manyi a mupashi wazhila ne a bulume kwi Lesa, ye wapitañenenga na kwingila byawama, ne kubuka bonse bo bamanyikilenga kwi Diabola, mambo Lesa wajinga nanji.”—Byubilo 10:38.
Kubukwa kubena kubiwa mu ano moba javula kwaimenatu pa kukeba mali. Aba balombelela bantu bengijisha jino jishinda kumwenamo mali. Kyaambiwe kuba’mba mwanamulume umo ulombelela bantu, wamwenejilemo mali afika ku 89 milyonyi a kina America mu mwakatu umo mu ino mingilo yanji. Machechi nao abena kumwenamo bingi mali mu bakañenda bakeba kubukwa ku mapunzha ko babukila bantu. Bino, Yesu aye kechi wakebanga mali ku bantu bo abukanga ne. Bimye bimo, wanengezhezhanga ne bantu kajo. (Mateo 15:30-38) Kimye Yesu kyo atumine baana banji ba bwanga kuya na kusapwila wibabujile’mba: ‘Kakoseshai bakolwa; kasangulai bafu; kabukai ba mbumba; kapangaimo bandemona mu bantu: mwatambulatu, panaitu.’ (Mateo 10:8) Nanchi mambo ka mbukilo ya mu ano moba o yapusena bingi na yoya yaubilwe ne Yesu?
“Kubuka” Kubena Kufuma ku Ñanyi Nsulo?
Pa myaka yapitapo, bashayuka ba bya michi bapesapesa pa bintu byuba bantangi ba bupopweshi babukañana. Bi ka byo batana? Kwesakana na byambo bya mu Daily Telegraph of London, dokotala kabiji membala wa chechi ya England wapesele peselepo bingi pa myaka 20 pa uno mutwe waambile’mba: “Masawakya a boba bamba’mba babukañana, amwesha’mba babukañana kwa kubula kwingijisha muchi nangwa pachechetu ne.” Pano bino, bantu bavula bamba’mba babukwa kupichila mu bulume bwa bantangi ba bupopweshi. Nanchi kechi babena kujimbaikwatu nenyi?
Mu Jashi ja pa Mutumba jaya nkuwa, Yesu waambile’mba bakamfutumfutu ba bupopweshi bakañambila’mba: “Nkambo! Nkambo! kechi . . . twaubijilengamo mingilo ya bulume yavula mu jizhina jenu nenyi?” Aye ukebambila’mba, “Kechi nemuyukilepo ne: mfumai anweba ba kuba bibi.” (Mateo 7:22, 23) Kwamba pa mambo a nsulo kufuma bulume bwa boba baamba’mba babena kubuka bantu, mutumwa Paulo wajimunañeneko’mba: “Kwiya kwanji awa mpupabizhila kukayila monka mwayila kwingila kwa Satana na bulume bonse, ne na biyukilo, ne na bya kukumya bya bubela, kabiji ne na bujimbijimbi bonse bwabipa bwa kujimbaika.”—2 Tesalonika 2:9, 10.
Kabiji “kubukwa” kwavwangamo bya bupopweshi, kupopwela bankishi ne bipashañano kechi kufuma kwi Lesa ne. Mambo ka? Ke na mambo a kuba’mba Mambo a Lesa etukambizha patoka amba: “Chinai kupopwela bankishi” ne ‘Kwilama ku bankishi.’ (1 Kolinda 10:14; 1 Yoano 5: 21) “Kubukwa” kwa uno mutundu ke lubaji lwa bujimbijimbi bwa kwa Diabola bwa kufumya bantu ku mpopwelo ya kine. Baibolo waamba’mba: “Satana wialula nobe malaika wa kyeya.”—2 Kolinda 11:14.
Ene Mambo Yesu ne Batumwa o Babukilanga Bantu
Kubukwa kwa kukumya kwanembwa mu Binembelo bya bwina Kilishitu bya Kingiliki kwamwesheshe Yesu ne batumwa kuba’mba bafumine kwi Lesa. (Yoano 3:2; Bahebelu 2:3, 4) Bya kukumya bya kwa Yesu bya kubuka bikola byakoseshe mambo o asapwijilenga: “Yesu wapitañenenga monse mu Ngalilea, na kufunjisha mu mashinagoga abo, saka asapwila mambo awama a bufumu, ne kupwisha misango yonse ya bikola.” (Mateo 4:23) Mingilo ya kukumya ya kwa Yesu—yavwangilemo kubuka bikola ne kujisha mabumba a bantu, kukanya kipupu ne kusangula bafu—yamwesheshenga byo akobila bantu balukokelo mu Bufumu bwanji. Byo aikalapo mambo awama!
Ino mingilo ya kukumya nangwa’mba bya bupe bya ku mupashi byapwile kimye kyafwile Yesu ne batumwa banji. Mutumwa Paulo wanembele’mba: ‘Pakuba bya bungauzhi bikapita; ne [kwamba mu jishinda ja kukumya kwa] njimi nako kukapwa; ne [kyasololwa ne Lesa ] maana, nao akapita.’ (1 Kolinda 13:8) Mambo ka? Ke na mambo a kuba’mba byo byafikizhe nkebelo yabyo ya kukwasha bantu kuyuka’mba Yesu ye Mesiasa walaiwe kabiji ne kuba’mba kipwilo kya bwina Kilishitu kyaubilwa bibusa kwi Lesa, ino mingilo ya kukumya, kuvwangakotu ne kubuka kechi byakebewenga jibiji ne; mambo ‘byapita.’
Pano bino, bya kubuka bya kukumya bya kwa Yesu bitufunjisha kintu kyanema bingi lelo jino. Umvwe twateshako bingi muchima ne kwikala na luketekelo mu bintu Yesu byo afunjishe pa mambo a Bufumu bwa Lesa, twakonsha kuketekela mu kimye byambo byanembwa na lutangijilo lwa mupashi bya bungauzhi kyo bikafikizhiwa ku mupashi ne ku mubiji bya kuba’mba: “Kafwako nangwa umo wikala mu yewa muzhi ukamba’mba: Nakolwa, ne.’”—Isaya 33:24; 35:5, 6; Lumwekesho 21:4.