MUTWE WA PA NKUPIKO: NANCHI MWAFWAINWA KUCHIINA MPELO YA NTANDA NYI?
Mpelo Ya Ntanda Kuchiina, Kutako Muchima, Ne Kulefulwa
Mumvwa byepi inge mwalanguluka pa juba ja 21 December, 2012, jiji pa kalenda wa bena Maya ajo bavula jo bamba’mba pakobiwa lupimpu lukatampe mwaya ntanda? Kwesakana na byo mubena kutengela, mwakonsha kumvwa bulongo, kumvwa bibi nangwa kulefulwa. Nanchi najo jubatu ja bubela ja kupwa kwa ntanda nyi?
Ibyepi pa “mpelo ya buno bwikalo” yaambiwapo mu Baibolo? (Mateo 24:3) Bamo bachiina’mba ntanda ikapya. Bakwabo nabo bakebesha kuyuka bikamweka ku mpelo ya ntanda. Bavula bakoka na kumvwa’mba mpelo iji pepi. Nanchi bomvwa bino na bintu bikabula kumweka nyi, inyi bikamweka?
Mwakonsha kukumya bingi na byamba Baibolo pa mpelo ya ino ntanda. Baibolo kechi yambatu pa mpelo ne, bino yaamba ne kuba’mba bamo bakonsha kulefulwa inge mpelo yamweka kubanda. Monai mikumbu ya mu Baibolo ya mepuzho epuzha bavula pa mpelo ya ntanda.
Nanchi ntanda ikapya nyi?
MUKUMBU WA MU BAIBOLO: “[Lesa] waajile kitendekesho kya ntanda, Amba kechi itenkene ne, myaka ne myaka.”—SALAMO 104:5.
Ntanda kechi bakeyonauna na mujilo nangwa na kintu kiji kyonse ne. Baibolo ufunjisha’mba ntanda yakwikalamo bantu myaka ne myaka. Salamo 37:29 waamba’mba: “Baoloka bakaswana ntanda, Ne kwikalamo myaka ne myaka.”—Salamo 115:16; Isaya 45:18.
Byo apwishishe kulenga ntanda, Lesa waambile’mba, ‘yawama,’ kabiji bino byo byo eumvwa ne buji lelo jino. (Ntendekelo 1:31) Lesa kechi ukonauna ntanda ne, walaya “konauna aba babena konauna ntanda” kabiji ikeizhikijila myaka ne myaka.—Lumwekesho 11:18.
Kampe mwakonsha kukumya na byambo biji pa 2 Petelo 3:7. Kino kyepelo kya mu Baibolo kyaamba’mba: “Meulu ne ntanda bijipo luno byalaminwa mujilo.” Nanchi kino kechi kimwesha’mba ntanda ikapya nenyi? Kimo kimye Baibolo ingijisha byambo bya kuba’mba “meulu,” “ntanda,” ne “mujilo” mu bukifwanyikizho. Nabiji pa Ntendekelo 11:1, Baibolo waamba’mba: “Pano pa ntanda ponsetu pajinga mulaka umotu,” waingijisha kyambo kya “ntanda” kulumbulula bantu.
Byambo biji pa 2 Petelo 3:7 bimwesha kuba’mba meulu, ntanda ne mujilo byakifwanyikizho. Byepelo 5 ne 6 byaamba’mba meulu ne ntanda bya kala bebyonawine pa Muyulo wa Nowa. Ntanda ya kala yaonawinwe, bino ntanda yotujimo kechi yaonaikile ne. Ko kuba’mba “ntanda” yatongolwa mu Baibolo amba yaonawinwe ku Muyulo ke bantu batama bajingako pa kyokya kimye. Kabiji “meulu” aonawinwe bajinga bakalama ba bantu. (Ntendekelo 6:11) Kyo kimotu, 2 Petelo 3:7 waambila jimo lonaiko lwauba nobe lwa mujilo lwa bangubabibi ne makafulumende abo.
Ki ka kikamweka ku mpelo ya ntanda?
MUKUMBU WA MU BAIBOLO: “Pano pa ntanda pakapita ne bya kusakasaka bijipo, pakuba awa uba kyaswa muchima wa Lesa ukekala myaka ne myaka.”—1 YOANO 2:17.
“Ntanda” ikapita kechi yonkaye ntanda ne, ke bantu baji mu ntanda babula kuba kyaswa muchima wa Lesa. Byonkatu dokotala byo akonsha kutumbula kyatumba mukachi ka muntu pa kuba’mba bamupulushe wakolwa, ne Lesa naye ‘ukachibako’ bangubabibi pa kuba’mba bantu baoloka bakeyowe bwikalo bwawama pano pa ntanda. (Salamo 37:9) Onkao mambo, “mpelo ya ntanda” yawama bingi.
Kumwena “mpelo ya ntanda” mu jishinda jawama kwamwekela ne mu bantuntuluzhi ba ma Baibolo bamo batuntulwile bino byambo amba “mpelo ya buno bwikalo,” nangwa’mba “mpelo ya bintu bya kala.” (Mateo 24:3; New International Version) Inge kya kuba bantu batama bo bonkatu bakonaika, ko kuba’mba kukekala bantu bakatwajijila kwikala na bumi pano pa ntanda kabiji bwikalo bwabo bukapusanako. Kino kya kine mambo Baibolo waambapo bingi pa “bwikalo bukeya.”—Luka 18:30.
Yesu watelele kyokya kimye kya kulutwe amba, “kwalulwa kwa bintu byonse.” Pa kyokya kimye, ukabwezha bwikalo bwa bantu kwesakana na byonka Lesa byo akebelenga kuntendekelo. (Mateo 19:28) Tukasangalala bingi mambo
◼ Mu Paladisa pano pa ntanda bonse bakekala mutende ku matwi nzoo.—Isaya 35:1; Mika 4:4.
◼ Mingilo iketuletelanga lusekelo.—Isaya 65:21-23.
◼ Bikola byonse bikapwa.—Isaya 33:24.
◼ Bakote bakabwela ku bwanyike.—Yoba 33:25.
◼ Bafwa bakasangulwa.—Yoano 5:28, 29.
Inge tuba “kyaswa muchima wa Lesa,” byo akeba’mba tubenga, kechi twafwainwa kuchiina mpelo ya ntanda ne. Twafwainwa kwiitengelanga.
Mambo ka bantu bavula o bakebela mpelo ya ntanda?
MUKUMBU WA MU BAIBOLO: “Umvwe mwamona bino bintu na kumweka, yukai amba Bufumu bwa Lesa buji pepi.”—LUKA 21:31.
Mu buku wanji, Shayuka Richard Kyle wanembele’mba, “bintu bya kubazhimukilatu ne malwañano bilengela bantu kusopelela juba ja mpelo ya ntanda,” kikatakata inge bibashinka bulaka. (The Last Days Are Here Again)
Bangauzhi baawilenga pa mpelo kechi abo bene balumbulwilenga ene mambo bintu byatama kyo byamwekejilenga ne. Bayujilwe na mupashi wa Lesa kuba’mba balumbulule bintu bikamwesha’mba mpelo ya ntanda iji pepi. Pesapesai bungauzhi bumo mumone inge bubena kufika mu ano moba etu.
◼ Makondo, bipowe, bitentanshi ne bikola bipayañana.—Mateo 24:7; Luka 21:11.
◼ Kuvula kwa bukapondo.—Mateo 24:12.
◼ Bantu konauna ntanda.—Lumwekesho 11:18.
◼ Bantu betemwatu abo bene, batemwa mali ne byakisangajimbwe.—2 Timoti 3:2, 4.
◼ Kwabenamo kwa bisemi.—2 Timoti 3:2, 3.
◼ Kubula kuta muchima ku biyukilo bya kwiya kwa mpelo.—Mateo 24:37-39.
◼ Kusapwila mambo awama a Bufumu bwa Lesa mwaya ntanda.—Mateo 24:14.
Byonka byaambile Yesu, byo tumona “bino bintu,” twafwainwa kuyuka’mba mpelo ya ntanda iji pepi. (Mateo 24:33) Bakamonyi ba kwa Yehoba baitabila kuba’mba biyukilo bibena kumweshatu patoka kuba’mba mpelo iji pepi, kabiji babulako bakwabo byo baitabilamo kupichila mu kusapwila mu byalo 236.
Mpelo inge yabula kufika pa kimye kyo mwiitengejilenga, nanchi kilumbulula’mba kechi ikeya nenyi?
MUKUMBU WA MU BAIBOLO: “Kimye byo kikafika po bakamba amba: “Mutende ne luzhikijilo!” ponkapotu lonaiko lukebasolomokela nobe bisanso bifikila mwanamukazhi waimita; kabiji kechi bakapuluka ne.”—1 TESALONIKA 5:3.
Baibolo waesakanya lonaiko lwa ntanda ku bisanso bifikila mwanamukazhi waimita. Bisanso bya inetu waimita biya po abujila kuketekela. Kimye kya mpelo nakyo kiji nobe jimi, inetu ubena kupembelela mwana uyuka biyukilo byonse bya kusemwa kwa mwana. Dokotala wakonsha kusopelela juba jo akapapa, pano bino nangwa papitetu kimye, inetu wikala na luketekelo lwa kuba’mba mwana katatakatu asemwe. Kyo kimotu, nangwa kya kuba’mba mpelo kechi yaiya kwesakana na bitengela bantu ne, kechi kilumbulula’mba kechi tuji mu ‘moba akupelako’ ne.—2 Timoti 3:1.
Kampe mwakonsha kwishikisha’mba: ‘Inge kya kuba biyukilo bimwesha’mba mpelo iji pepi bibena kumwekatu ne patoka, pano mambo ka bantu bavula o babujila kuyuka?’ Baibolo yamba’mba, inge mpelo yafwenya pepi, bavula bakalengululanga biyukilo. Mu kifulo kya kumona lupimpu lwa bintu mu ntanda ne kuyuka’mba babena kwikala mu moba apelako, bendeleka boba baitabila amba: “Kufumatu kimye bashakulu betu kyo bafwile, kafwako kintu nangwa kimo kyapimpulwa ne, bintu byonse bijitu byonka byo byajinga kufumatu ku ntendekelo ya lulengelo.” (2 Petelo 3:3, 4) Mu jishinda jikwabo twakonsha kwamba’mba, biyukilo bya moba apelako bibena kumweka, bino bantu bavula balengulula.—Mateo 24:38, 39.
Uno mutwe waamba pa bishinka bimo bya mu Binembelo bimwesha’mba mpelo iji pepi.a Mwakonsha kutemwa kufunjilapo byavula nyi? Umvwe mukeba, isambai na Kamonyi wa kwa Yehoba kuba’mba emufunjishenga lufunjisho lwa Baibolo lwatutu. Mwakonsha kufunjila pa nzubo yenu, ku mpunzha ko mwatemwa anweba bene nangwa pa lamya. Mukapanatu kimye kyenu kwapwa, mapesho o mukamwenamo a bupetu.
[Tubyambo twa mushi]
a Umvwe mukeba kuyukilapo byavula, monai kitango 9, “kyaamba’mba: “Nanchi Tuji mu ‘Moba Apelako’ Nyi?,” mu buku wa Nanchi Baibolo Kine Ufunjisha’mba Ka? wanembwa na Bakamonyi ba kwa Yehoba.
[Kitenguluzha pa peja 8]
NANCHI BAKAMONYI BA KWA YEHOBA NE LUNO BATONGOLA KIMYE KIKAFIKA MPELO KYA BUBELA NYI?
Bakamonyi ba kwa Yehoba bakitengelapo kala kimye kya mpelo kya bubela. Byonkatu byajinga batumwa ba kwa Yesu batanshi, ne atweba twakitengelapo kala bungauzhi bumo pobukafika, kimye kya Lesa kya kufikizha bobo bungauzhi saka kikyangye kufika. (Luka 19:11; Byubilo 1:6; 2 Tesalonika 2:1, 2) Twaswa byambo byaambile Kamonyi wa kala aye A. H. Macmillan amba: “Nafunda kuba’mba twafwainwa kuswa bilubo byetu ne kutwajijila kutanga Mambo a Lesa pa kuba’mba tuyukilepo byavula.”
Pano mambo ka o twakitwajijila na kusapwila kuba’mba mpelo yafwenya pepi? Mambo tumvwina byambo bya kwa Yesu bya kuba’mba “Jimukai, mukenkentenga.” Inge Yesu witutana saka ‘twalala’ kechi tukatalwa bulongo kwi aye ne. (Mako 13:33, 36) Mambo ka?
Akimonai kino kyakumwenako kyalondelapo: Kasopa uji peulu ya kyamba, ubena kukenkenta kukeba kumona inge kuji kubena kupya mujilo, inge wamona bwishi bubena kufutumuka wimba ngengele ne kujimuna bantu, aba balaba ne kukenkenta banyema nangwa kya kuba kimye kimo wibabepele. Kuno kulaba ne kukenkenta kwanji kwakonsha kupulusha bantu.
Ne atweba twakitengelapo kimye kya mpelo kya bubela. Pano bino twata muchima pa kukokela Yesu ne kupulusha bantu kukila kuchinuzhuka myendeleko. Mukambizho wa kwa Yesu wa “kusapwila bantu” witutundaika kujimuna bantu pa mpelo.—Byubilo 10:42.
Twaketekela kuba’mba kechi kyanema kutatu muchima ku kimye kya mpelo ne, twafwainwa kwikala na luketekelo kuba’mba ikeya, kabiji twafwainwa kwikela monka. Tumvwina byambo bya kwa Habakuka 2:3 bya kuba’mba: ‘Nangwa yamweka nobe [mpelo] yabanda wiipembelele, mambo kine ikamweka, kechi ikabanda ne.’