Ñanyi Bintu Byakonsha Kwitukwasha Kubula Kuzhinaukanga?

1-2. (a) Ñanyi bintu bimo byakonsha kulengela bakalume ba Yehoba kutendeka kuzhinauka? (b) Ñanyi bintu byo tusakwisambapo mu uno mutwe?

BANTU bonse bakulumpe ne banyike bazhinaukaa pa bimye bimo. Akifwanyikizhai Kamonyi mwanyike uzhinauka inge kya kuba Yehoba wamuta muchima. Na mambo a kino, wakonsha kutatula kuzhinauka inge wafwainwa kubatizhiwa. Nangwa akilangulukai pa mulongo umo wafuukwilepo kwingijila Yehoba saka akijitu mwanyike kukila kulondela bintu bya mu ino ntanda. Pano bino, na mambo a kuba’mba bwikalo bwakatazha kabiji ujitu na mali acheche a kukwashishamo kisemi kyanji, wakonsha kutendeka kulanguluka’mba kechi wafuukwilepo bulongo byo akijinga mwanyike ne. Nangwa fwanyikizhai nyenga wakoma uji na bulume bubena kuya na kukepa. Wakonsha kulefulwa na mambo a kuba’mba luno kechi wingila byonka byo aingilanga kala ne. Nanchi ne anweba mwakiipuzhapo mepuzho nabiji ano a kuba’mba: ‘Nanchi Yehoba ummona nyi? Nanchi nafuukwilepo bulongo kusankilapo bintu bimo pa kuba’mba ñingijile Yehoba nyi? Nanchi ne luno nakonsha kutwajijila kwingijila Yehoba nyi?

² Inge twabula kutaana mikumbu ya mepuzho nabiji ano, twakonsha kuleka kwingijila Yehoba ne kumupopwela. Mu uno mutwe, tusakwisamba pa mafunde a mu Baibolo byo akonsha kwitukwasha inge ketuzhinauke’mba (1) Yehoba wituta muchima, (2) bintu byo twafuukwilepo kala byajingatu bulongo ne (3) Yehoba ukitwingijisha.

BINTU BYAKONSHA KWITUKWASHA INGE KETUZHINAUKE

3. Ñanyi jishinda jimo jakonsha kwitukwasha kuleka kuzhinauka?

³ Jishinda jimo jakonsha kwitukwasha kuleka kuzhinauka ke kutaana mikumbu ya mepuzho o tuji nao mu Mambo a Lesa. Inge twauba bino, bulunda bwetu ne Yehoba bukakoselako kabiji ‘tukakosa mu lwitabilo.’—1 Ko. 16:13.

4. Twakonsha ‘kumonanga byepi’mba bintu byonse bijitu bulongo’? (1 Tesalonika 5:21)

⁴ Tangai 1 Tesalonika 5:21. Baibolo witutundaika’mba “[Monainga’mba] bintu byonse bijitu bulongo.” Twakonsha kuba byepi bino? Twakonsha kumona’mba bintu byo twaitabilamo bya kine inge twibyesakanya na byaamba Baibolo. Twayai twambe pa mwanyike ulanguluka’mba Lesa kechi wamuta muchima ne. Nanchi kyakonsha kumupelela kuswa’mba Lesa wamuta muchima nyi? Ine. Patanshi, wafwainwa kuyuka’mba “bintu byonse bijitu bulongo” inge wayuka bilanguluka Yehoba pe aye.

5. Yehoba witukwasha byepi kutaana mikumbu ya mepuzho o tuji nao?

⁵ Inge tubena kutanga Mambo a Lesa, kijitu nobe Yehoba ubena kwamba ne atweba. Nangwa byonkabyo, pa kuba’mba tutaane mikumbu ya mepuzho etu kwesakana na mulangulukila Yehoba twafwainwa kwibikako kuba bino. Twafwainwa kuyuka ne kutanga Binembelo bisakwitukwasha kutaana mikumbu ya mepuzho etu. Twakonsha kukebakeba bishinka pa binembelo kwingijisha mabuku apusana pusana ne bintutu bikwabo byanengezha jibumba ja Yehoba. (Maana 2:3-6) Inge tubena kukebakeba bishinka, twafwainwa kulomba kwi Yehoba kwitukwasha kutaana mikumbu ya mepuzho o tuji nao. Kepo twafwainwa kukeba mafunde a mu Baibolo ne bishinkatu bikwabo byakonsha kwitukwasha kwesakana na bintu byo tubena kupitamo. Kabiji twakonsha kumwenamo inge ketulanguluke pa mashimikila a mu Baibolo aamba pa bantu bapichilenga mu bintu byo tubena kupitamo ne atweba.

6. Kupwila kwitukwasha byepi kuleka kuzhinauka?

⁶ Kabiji Yehoba wamba ne atweba pa kupwila. Inge ketutaanwe ku kupwila kimye kyonse, twakonsha kumvwa bishinka mu jashi nangwa mu mukumbu wakumbula baji mu luonde. Abino bishinka byakonsha kwitukwasha kuleka kuzhinauka. (Maana 27:17) Pano twayai twisambe pa bintu bimo byakonsha kwitukwasha kuleka kuzhinauka.

INGE KEMUZHINAUKE’MBA YEHOBA KECHI WIMUTA MUCHIMA NE

7. Ñanyi bwipuzho bantu bamo bo bakonsha kwipuzha?

⁷ Mwakilangulukapo kala’mba, ‘Nanchi Yehoba wanta muchima nyi?’ Inge kemulanguluke’mba Yehoba kechi wimuta muchima ne, mwakonsha kutendeka kumona’mba kechi mwakonsha kwikala mulunda na Mulenga wenu ne. Abino byo byalangulukilenga ne Mfumu Davida. Wakuminye bingi byo ayukile kuba’mba Yehoba wituta muchima atweba bantutu kabiji washikishe’mba: “Anweba Yehoba, nanchi muntu ye ñanyi kya kuba’mba mumuvulukenga, ne mwana muntu ufwa kya kuba’mba mumute muchima?” (Sala. 144:3) Kwepi ko mwafwainwa kutaana mukumbu wa buno bwipuzho?

8. Kwesakana na 1 Samwela 16:6, 7, 10-12, ñanyi bintu Yehoba byo amona mu bantu?

⁸ Tufunda mu Baibolo kuba’mba Yehoba wayuka bantu bo balengulula ku bakwabo. Twayai twambe pa kino kyamwekele. Yehoba watumine Samwela ku nzubo ya kwa Yese kuya na kushinga manyi mwananji wafwainwe kwikala mfumu wa bena Isalela. Yese waletele baana banji batanu na babiji kwi Samwela, pano bino, washilepo Davida mwananji mukala.b Nangwa byonkabyo, Yehoba wasajile Davida. (Tangai 1 Samwela 16:6, 7, 10-12.) Yehoba wayukile bulongo Davida byo ajinga. Wayukile’mba uno kalombwana wamutemenwe bingi.

9. Mambo ka o mwafwainwa kushiinwa’mba Yehoba wimuta muchima? (Monai ne kipikichala.)

⁹ Akilangulukai pe Yehoba byo amwesha’mba wimuyuka bingi bulongo. Wimukwasha kuyuka mwakubila na bintu byo mubena kupitamo. (Sala. 32:8) Kino kimwesha’mba wimuyuka bingi bulongo. (Sala. 139:1) Inge mwalondela bintu bimufunjisha Yehoba ne kumona byo bimukwasha, mukashiinwa’mba Yehoba wimuta muchima. (1 Moba 28:9; Byu. 17:26, 27) Yehoba umona byo mwibikako kumukookela. Wayuka byubilo byenu byawama kabiji ukeba’mba mwikale balunda nanji. (Yele. 17:10) Kabiji naye ukomvwa bingi bulongo kuba’mba mwikale balunda nanji.—1 Yoa. 4:19.

INGE KEMUZHINAUKE’MBA BINTU BYO MWAFUUKWILEPO KALA BYAJINGATU BULONGO

10. Inge ketulanguluke pa bintu byo twafuukwilepo kala, ñanyi mepuzho o twakonsha kwiipuzha?

¹⁰ Pa kupitapo myaka, bantu bamo bakonsha kutendeka kulanguluka pa bintu byo bafuukwilepo kala inge byajingatu bulongo. Kampe bafuukwilepo kuleka nkito yo bafolanga muzema wa mali nangwa kubula kutendeka busulu pa kuba’mba bengijilenga Yehoba pakatampe. Kampe papita ne myaka yavula bingi kufuma po bafuukwijilepo bino. Bakonsha kumona’mba bakwabo bafuukwilepo kutwela nkito nangwa kuba busulu babena kwikala bwikalo bwa ntentente. Na mambo a bino, bakonsha kwiipuzha’mba: ‘Nanchi naubiletu bulongo kufuukulapo kwingijila Yehoba nyi? Nangwa abya nafwainwe kutwela nkito nangwa kuba busulu pa kuba’mba ngikale na mali avula nyi?’

11. Ñanyi kintu kyalengejile nembi wa Salamo 73 kulefulwa?

¹¹ Inge ne anweba mwiipuzha ano mepuzho, langulukai pa byanembele nembi wa Salamo 73. Wamwene bakwabo bajinga bingi na bunonshi kabiji baikelenga bwikalo bwawama. (Sala. 73:3-5, 12) Byo amwene bakwabo na kwikala bulongo, wamwene’mba watayilengatu kimye kwingijila Yehoba kabiji ‘kimye kyonse wamanaminenga’ na mambo a kulefulwa. (Sala. 73:13, 14) Ñanyi kintu kyamukwashishe kushinda ino milanguluko yamukatezhenga?

12. Kwesakana na Salamo 73:16-18, nembi wa salamo washinjile byepi milanguluko yamukatezhenga?

¹² Tangai Salamo 73:16-18. Nyimbi wa salamo wayile ku nzubo yazhila ya Yehoba. Ku ino nzubo yazhila ko ayile wapimpwile milanguluko yanji. Wayukile kuba’mba nangwa kya kuba bantu bamo baikelenga bingi bulongo, bwikalo bwabo bwajinga mu kizumba. Kuyuka bino kwamulengejile kwikala na mutende wa mu milanguluko ne kuyuka’mba kwingijila Yehoba kyo kintu kyawama kyo afuukwilepo kuba. Ne kyafuminemo, watwajijile kwingijila Yehoba na mukoyo.—Sala. 73:23-28.

13. Mwakonsha kwikala byepi na mutende wa mu milanguluko inge milanguluko ibena kwimukatazha na bintu byo mwafuukwilepo kunyuma? (Monai ne kipikichala.)

¹³ Na bukwasho bwa Mambo a Lesa, ne anweba mwakonsha kwikala na mutende wa mu milanguluko. Mu ñanyi jishinda? Langulukainga pa bintu byawama byo muji nabyo, kuvwangakotu ne nsabo yo mwibikila mwiulu ne kuvulukanga’mba kukebesha bintu bya mu ino ntanda kechi muji mfweto ne. Bantu batwezhamo ne mutwe mu kukebesha bintu bya mu ino ntanda mambo kechi baji na luketekelo lwa bintu byawama biji kulutwe ne. Pano bino, anweba mwayuka’mba Yehoba wimulaya bintu byawama bingi kulutwe byo mwakonsha ne kubula kufwanyikizhatu ne. (Sala. 145:16) Kabiji akilangulukai pa kino: Nanchi mwayuka bwikalo bwenu byo bwafwainwe kwikala inge kechi mwafuukwilepo kwingijila Yehoba nenyi? Kishinka kimo kyo twafwainwa kuyuka ke kya kuba’mba: Bonse bafuukulapo kwingijila Yehoba na mambo a kumutemwa ne kutemwa bantu bamwenamo bintu byawama bingi ne kwikala na lusekelo.

INGE KEMUZHINAUKE’MBA YEHOBA UKIMWINGIJISHA

14. Mambo ka bantu bamo o bezhinaukila, kabiji ñanyi bwipuzho bo bakonsha kwiipuzha?

¹⁴ Bakalume ba Yehoba bamo kechi bengila byonka byo baingilanga kala ne, na mambo a kukoma, kukolwakolwa nangwa kulemana. Na mambo a bino, bakonsha kutatula kulanguluka’mba kechi banema kwi Yehoba ne. Bakonsha kwiipuzha’mba: ‘Nanchi Yehoba ukiñingijisha nyi?’

15. Ñanyi kintu nyimbi wa Salamo 71 kyo ashiinwe?

¹⁵ Nembi wa Salamo 71 naye walangulukilenga kintutu kimo. Walombele’mba: “Kange mundekelele mu kimye kyapwa bulume bwami ne.” (Sala. 71:9, 18) Nangwa byonkabyo, nyimbi wa salamo washiinwe kuba’mba inge watwajijila kwingijila Lesa mu bukishinka, Yehoba ukamutangijilanga ne kumukwasha. Nyimbi wa salamo wayukile kuba’mba Yehoba usekela mu bantu bebikako kumwingijila nangwa kya kuba babena kupita mu makatazho.—Sala. 37:23-25.

16. Mu ñanyi mashinda Yehoba mo engijishisha bakulumpe? (Salamo 92:12-15)

¹⁶ Anweba bakulumpe, yukai’mba Yehoba wimunemeka bingi. Wakonsha kwimukwasha kutwajijila kumwingijila nangwa kya kuba mwakoma nangwa mukolwakolwa. (Tangai Salamo 92:12-15.) Mu kifulo kya kuta muchima pa bintu byo mubena kukankalwa kuba luno, tai muchima pa bintu byo mwakonsha kuba, nabiji kukosesha bakwenu na mambo a bukishinka bwenu ne byo mwibata muchima. Mwakonsha kwamba pe Yehoba byo emukwasha mu bwikalo bwenu bonse ne kwibatundaika kuketekela’mba bintu byonse byalaya Yehoba bikafika. Kabiji vulukainga’mba milombelo yo mulombelako bakwenu kufuma panshi ya muchima yakonsha kwibakwasha bingi. (1 Pe. 3:12) Kechi na mambo a bwikalo bwetu byo buji ne, atweba bonse twakonsha kwingijila Yehoba ne kukwasha bakwetu kwesakana na papelela bulume bwetu.

17. Mambo ka o twafwainwa kuchinuzhukila kwesakanya byo twingila na bingila bakwetu?

¹⁷ Inge kemulefulwe na mambo a kuba’mba kechi mubena kwingijila Yehoba byonka byo mwamwingijilanga kala ne, yukai’mba Yehoba usanta bingi pa mingilo yo mubena kwingila. Kampe mwakonsha kutendeka kwesakanya byo mwingila na bingila bakwenu. Kechi mwafwainwa kubanga bino ne. Mambo ka? Mambo Yehoba kechi witwesakanya na bakwetu ne. (Nga. 6:4) Twayai twambe pa bantu babiji. Maliya wapele Yesu bupe bwa manyi anunka bulongo a mutengo. (Yoa. 12:3-5) Kupusanako na Maliya, mwanamukazhi wafwilwa wapaine bupe mu nzubo ya Lesa bwa tumali twa muwayawaya tubiji twakepesha twabula kunema. (Luka 21:1-4) Nangwa byonkabyo, Yesu wamwene’mba bano banabakazhi bonse babiji bapaine na mambo a lwitabilo lwabo. Shanji aye Yehoba wanemeka mingilo yonse yo mumwingijila na mambo a kwikala ba kishinka kwi aye ne byo mwamutemwa nangwa kya kuba mulanguluka’mba mingilo yo mwingila kechi yanema ne.

18. Ñanyi kintu kiketukwasha kuchinuzhuka kuzhinauka? (Monai ne kakitenguluzha ka kuba’mba, “Mambo a Yehoba Akonsha Kwimukwasha Kuleka Kuzhinauka.”)

¹⁸ Atweba bonse tuzhinauka pa bimye bimo. Nangwa byonkabyo, kwesakana na byo twafunda, bukine bwa mu Mambo a Lesa bwakonsha kwitukwasha kushinda luzhinauko. Onkao mambo, chinuzhukainga kuzhinauka kabiji kino kechi kikemulengelanga kulefulwa ne. Yehoba wituta muchima atweba bonse pa muntu pa muntu. Wimusanchila bingi pa byo mwibikako kumwingijila kabiji ukatwajijila kwimupesha. Yukai’mba Yehoba watemwa bakalume banji ba kishinka kabiji wibata bingi muchima bonse pa muntu pa muntu.