Ba “Michima ya Bukishinka” Bakomvwa Mambo Awama

1. Bantu boba byepi inge twibasapwila mambo awama? (Byubilo 13:47, 48; 16:14, 15)

BANTU bavula mu myaka kitota kitanshi batambwijile bukine kimye kitanshi kyo baumvwine mambo awama. (Tangai Byubilo 13:47, 48; 16:14, 15.) Ne lelo jino, bantu bamo bomvwa bingi bulongo inge baumvwa mambo awama pa kimye kitanshi. Nangwatu boba bakaana kumvwa mambo awama a Bufumu, pa kupitamo moba beatambwila. Twakonsha kuba byepi inge twataana bantu ba “michima ya bukishinka” mu mwingilo wa kusapwila?

2. Mu ñanyi jishinda mwingilo wa kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga mo epashisha na wa njimi?

² Akilangulukai pa kino. Mwingilo wetu wa kusapwila twakonsha kumwesakanya ku mwingilo wa bunjimi. Inge kipangwa ku kichi kimo kyapya, njimi wapa kino kipangwa nangwa kya kuba ubena kukijima nangwa kukijimba bikwabo mu bujimi bwanji. Kyo kimotu, inge twataana muntu ubena kukeba kumvwa Mambo Awama, ponkapotu tutendeka kumukwasha kuba’mba akekale mwana wa bwanga wa kwa Yesu. Nangwa byonkabyo, tutwajijila kukwasha bantu bakwabo bakebewa kimye kyabaya kya kumona buneme bwa Mambo Awama o twibasapwila. (Yoa. 4:35, 36) Milangwe itukwasha kuyuka inge basakutako muchima nangwa ne, ne kumona jishinda jawama ja kwibakwashishamo. Pano twayai twisambe byo twafwainwa kuba kimye kyo tubena kwisamba na bantu batako muchima. Kabiji tusakwisamba ne byo twakonsha kukwasha bantu ba uno mutundu kutwajijila kuyilako palutwe.

BYA KUKWASHA BANTU BATAKO MUCHIMA KU MAMBO AWAMA

3. Twafwainwa kuba byepi inge twataana muntu watako muchima mu mwingilo wa kusapwila? (1 Kolinda 9:26)

³ Inge twataana bantu batako muchima mu mwingilo wa kusapwila, ponkapotu twafwainwa kutendeka kwibakwasha kwenda mu jishinda jaya ku bumi. Bantu ba uno mutundu twafwainwa kutendeka kwibafunjisha Baibolo ne kwibeta ku kupwila pa kyonka kimye kitanshi kyo twisamba nabo.​—Tangai 1 Kolinda 9:26.

4. Shimikizhai kyamwekele kya muntu watendekele kufunda Baibolo ponkapotu.

⁴ Tendekai kwibafunjisha Baibolo. Bantu bamo bo twisamba nabo baswa kutendeka kufunda Baibolo ponkapotu. Juba jimo pa Kina, nsongwakazhi mu kyalo kya Canada wayile pa kakipabi po batanchika mabuku ne kutolamo buloshuwa wa Mukekala Myaka ne Myaka. Nyenga waingijilenga pa kakipabi wamubuujile amba uno buloshuwa yeye tufunjishamo bantu Baibolo kyatu. Uno nsongwakazhi waumvwine bingi bulongo kabiji wapaine ne nambala yanji ya foni. Pa jonkaja juba, uno nsongwakazhi watumijile tubyambo nyenga ne kumwipuzha kimye kyo bakatendeka kufunda Baibolo. Nyenga byo amwambijile’mba bakamonañane ku mpelo ya mulungu, uno nsongwakazhi wamwipwizhe’mba: “Ibyepi kesha? Kafwako ko nkaya ne, mukantaana pa nzubo.” Batendekele kufunda Baibolo pa Kitanu juba jalondejilepo. Uno nsongwakazhi wataainwe ku kupwila kimye kitanshi ku mpelo ya yenkawa mulungu. Kabiji watwajijile kuyilako palutwe.

5. Twakonsha kumwesha byepi milangwe pa kutendeka kufunjisha muntu Baibolo? (Monai ne bipikichala.)

⁵ Kechi bonse bo tusapwila Mambo Awama batako muchima byonka byaubile yewa nsongwakazhi ne. Bamo papitako moba pa kuba’mba bateko muchima. Twafwainwa kutendeka kwisamba nabo pa bintu byo batemwa. Inge ke tumweshe byubilo byawama ne kwibata muchima, mu kuya kwa moba bakonsha kutendeka kufunda Baibolo. Twakonsha kwamba’mba ka pa kutendeka kufunjisha muntu Baibolo? Buno bo bwipuzho bo baipwizhe balongo ne banyenga bavula bayuka bya kutendeka kufunjisha bantu Baibolo.

6. Twakonsha kwamba’mba ka pa kuba’mba tutwajijile kwisamba na muntu watako muchima?

⁶ Basapwishi ne bapainiya bamo bo baipwizhe pa bya kutendeka kufunjisha bantu Baibolo baambile’mba, mu byalo bimo kyawama bingi kuchinuzhuka byambo nabiji bya kuba’mba “kufunda Baibolo,” “lunengezho lwa kufunda Baibolo” nangwa’mba “kwimufunjisha Baibolo” pa kwamba pa kumufunjisha Baibolo. Baambile’mba kyanema kwingijishatu byambo nabiji bya kuba’mba “mwisambo,” nangwa’mba “kwimukwasha kuyukilapo byavula bya mu Baibolo.” Pa kuba’mba mumushiile mujojo wa kukesamba nanji jikwabo, mwakonsha kwamba’mba, “Mukakumya bingi pa kumvwa Baibolo byo akumbula mepuzho anema bingi a mu bwikalo.” Nangwa’mba, “Baibolo kechi buku wa bya bupopweshitu ne, wakonsha kwimukwasha mu mbaji yavula bingi mu bwikalo bwenu.” Kabiji mwakonsha kunungapo’mba: “Mwisambo kechi usenda kimye kyabaya ne, mwakonsha kufunda bintu byavula bingi mu maminiti 10 nangwa 15.” Mwakonsha kwisamba nanji kwa kubula kwamba’mba tukafundanga kimye kyonse nangwa’mba pa mulungu pa mulungu, mambo kwamba bino kwakonsha kulengela muntu kutendeka kulanguluka’mba ke lunengezho lwabaya bingi.

7. Bamo bomvwa byepi bukine bwa mu Baibolo pa kimye kitanshi? (1 Kolinda 14:23-25)

⁷ Mwitai ku kupwila. Kyamweka mu moba ajingako mutumwa Paulo, bantu bamo baumvwine bukine pa kimye kitanshi byo bataainwe ku kupwila kwa bwina Kilishitu. (Tangai 1 Kolinda 14:23-25.) Kyo kimweka ne javula lelo jino. Bakatataka bavula bayilako palutwe bukiji inge batendeka kutanwa ku kupwila. Ñanyi kimye kyo mwakonsha kwibeta kwiya na kutanwa ku kupwila? Buku wa Mukekala Myaka ne Myaka! kitango 10 kyo kyaamba pa bya kwibeta ku kupwila. Pano bino kechi mwafwainwa kupembela kuba’mba kanatu mukafike mu luno lufunjisho ne. Kyonka kimye kitanshi kyo mwatendeka kwisamba nanji, mwitai ku kupwila kwikalako ku mpelo ya mulungu, kampe mwakonsha ne kumubuula mutwe wa jashi ja mvula bantu nangwa bishinka biji mu lufunjisho lwa Kyamba kya Usopa.

8. Ñanyi mbaji ya kupwila kwetu yo twafwainwa kwambapo pa kwita muntu ku kupwila? (Isaya 54:13)

⁸ Pa kwita muntu uji na kizaku, twafwainwa kumulumbulwila kupwila kwetu byo kwapusana na kwa bupopweshi ko aya. Wafunjilenga Baibolo umo byo ataainwe ku Lufunjisho lwa Kyamba kya Usopa kimye kitanshi, waipwizhe wamufunjishanga Baibolo amba, “Nanchi babena kutangijila bayuka mazhina a bantu bonse nyi?” Nyenga wamulumbulwijile kuba’mba twibikako kuyuka bantu bonse mu kipwilo, byonkatu byo tuyuka ba mu kisemi. Uno wafunjilenga Baibolo waambile’mba, akyo kyapusanako bingi na ku chechi ko ngya, mambo bavula kechi beyuka mazhina ne. Kabiji twakonsha ne kumulumbulwila ene mambo kupwila kwetu o kwapusenako. (Tangai Isaya 54:13.) Tupwila pamo na kupopwela Yehoba kuba’mba etufunjishe ne kwitundaika atweba bene na bene. (Hebe. 2:12; 10:24, 25) O ene mambo kupwila kwetu o bekunengezhezha mu jishinda jitukwasha kabiji kechi kwikala bisho ne. (1 Ko. 14:40) Nzubo ya Bufumu beinengezha mu jishinda jitukwasha kufunda bulongo. Kabiji kechi tutundaika bipanyi bya bumulwila ntanda ne, mambo kechi twivwanga mu bya bumulwila ntanda nangwa kwivwanga mu milukuchi ya kwichocheka pa bilanguluka bantu ne. Kyakonsha kuwama bingi kumutambishisha jimo vidyo wa kuba’mba, Ñanyi Bintu Byubiwa pa Nzubo ya Bufumu. Inge twauba bino, tukamukwasha kuyuka bikala kupwila kwetu.

9-10. Pa kwita muntu kwiya na kutanwa ku kupwila, twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba abule kulanguluka’mba tukamukanjikizha kutendeka kupwila ne atweba nangwa kutolamo lubaji? (Monai ne kipikichala.)

⁹ Bamo bakankazhama kutanwa ku kupwila mambo balanguluka’mba tusakwibambila’mba “baviluke” tupwilenga nabo. Mubuulai kuba’mba tumvwa bingi bulongo kupwila na benyi. Kabiji kechi twibakanjikizha amba baviluke tupwilenga nabo nangwa kutolamo lubaji ne. Bisemi byakasuluka kwiya na kutanwa ku kupwila, nangwatu boba baji na baana babacheche. Pa kupwila kwetu, baana kechi beikela kwa bunke ne. Pakuba bansemi bekala pamo na baana babo na kufunda. Kino kikwasha bansemi kuzhikijila baana babo ne kuyuka bintu byo babena kufunda. (Mpitu. 31:12) Kechi tupishamo nsanyi pa kubiika mali ne. Pakuba tulondela byakambizhe Yesu kuba’mba: “Mwatambwiletu kyatu, ne anweba panaitu kyatu.” (Mat. 10:8) Mwakonsha ne kumubuula’mba kechi wafwainwa kuvwala bivwalo bya mutengo pa kubatu’mba atanwe ku kupwila ne. Lesa utala mu muchima wa muntu, kechi pa mwekelo yanji ne.​—1 Sam. 16:7.

¹⁰ Inge muntu waiya na kupwila, mwafwainwa kuba bintu byafwainwa kumulengela kukasuluka. Muyukanyikishai ku bakulumpe mu kipwilo ne ku basapwishi. Inge wakasuluka, kino kikamulengela kwiya na kupwila ne jikwabo. Pa kupwila inge kechi uji na Baibolo ne, zhikulainga Baibolo wenu kuba’mba naye atalengapo, ne kumumwesha bya kulondela mu binembelo bibena kutanga ñambi nangwa byo tufunda Baibolo.

INGE MWATENDEKA KUFUNJISHA MUNTU BAIBOLO

11. Twakonsha kumwesha byepi amba twanemeka kimye kya muntu ye tubena kufunjisha Baibolo ne kimye kyo twaumvwañana kufunda nanji?

¹¹ Ñanyi bishinka byo twafwainwa kuvulukanga inge twatendeka kufunjisha muntu Baibolo? Nemekai kimye kyanji ne kimye kyo mwaumvwañana kufunda nanji. Nabiji inge mwaumvwañana kimye kya kufunjilapo, mwafwainwa kufikanga pa kyonkakyo kimye nangwa kya kuba ku mpunzha ko mwikala bantu kechi batako muchima ku kimye ne. Kabiji kyakonsha kuwama bingi kumona kuba’mba pa kimye kitanshi kechi mwataya kimye kyabaya ne. Basapwishi bamo bapijilwa baambile’mba kyawama kupwisha bukiji mwisambo, nangwa kya kuba ubena kukikeba kufunjilapo byavula. Kabiji kange mulolobwelenga ne. Mulekai ambenga biji ku muchima.​—Maana 10:19.

12. Ñanyi bintu byo twafwainwa kutapo muchima inge twatendeka kufunjisha muntu Baibolo?

¹² Aku mutendekatu kumufunjisha Baibolo, mwafwainwa kumukwasha kuyuka Yehoba ne Yesu ne kwibatemwa bingi. Pa kuba’mba mube bino, mwafwainwa kumukwasha kuyuka byaamba Mambo a Lesa, kechi kumubuula byo mulanguluka ne. (Byu. 10:25, 26) Mutumwa Paulo pa kufunjisha bantu waambanga bingi pe Yesu Kilishitu waishile na kwitukwasha kuyuka bulongo Yehoba ne kumutemwa. (1 Ko. 2:1, 2) Paulo waambile ne pa buneme bwakufunjisha bakatataka kwikala na byubilo byawama byo twakonsha kwesakanya ku mabwe a buneme nabiji ngolode, siliva ne akwabotu. (1 Ko. 3:11-15) Pa bino byubilo paji lwitabilo, maana, milangwe ne moyo wa kwakamwa Yehoba. (Sala. 19:9, 10; Maana 3:13-15; 1 Pe. 1:7) Ubainga byaubanga Paulo pa kukwasha bantu bo mufunjisha Baibolo kwikala na lwitabilo lwakosa ne bulunda bwa pa muchima na Shabo wa mwiulu wibatemwa bingi.​—2 Ko. 1:24.

13. Twakonsha kutekenya byepi ne kulangulukilako bantu bo tufunjisha Baibolo? (2 Kolinda 10:4, 5) (Monai ne kipikichala.)

¹³ Pa kufunjisha bantu, batekenyainga ne kwibalangulukilako byonka byaubanga Yesu. Chinuzhukainga kwibepuzha mepuzho akonsha kwibalengesha bumvu. Inge kyakonsheka, mwakonsha kushapo bishinka bibakatazha kumvwisha pa kyo kyo kimye ne kwibibwelela pa kimye kikwabo. Batekenyai pa kuba’mba bukine bujimbe mizhazhi mu muchima wabo. (Yoa. 16:12; Kolo. 2:6, 7) Baibolo waesakanya mafunjisho a bubela ku bintu byakosa byo twafwainwa kukundula. (Tangai 2 Kolinda 10:4, 5.) Mu mulaka mutanshi mu kino kyepelo baingijisha nsakwa yakosa nangwa’mba kyamba kyakosa kyo twafwainwa kukundula. Pa kuba’mba tukwashe muntu kuleka kwitabila mafunjisho a bubela aji nobe nsakwa yakosa, patanshi twafwainwa kumukwasha kuketekela mwi Yehoba. Inge wauba bino, kikamupelela kusankilapo mafunjisho a bubela o aitabilamo.​—Sala. 91:9.

INGE BAKATATAKA BATENDEKA KUTANWA KU KUPWILA

14. Twafwainwa kumonanga byepi bakatataka beya na kupwila ne atweba?

¹⁴ Yehoba ukeba’mba tubulenga kuba misalululo na bakatataka, kechi na mambo a kisho mo bafuma, biji bwikalo bwabo nangwa nkomeno yabo ne. (Yako. 2:1-4, 9) Pano twakonsha kumwesha byepi butemwe bantu beya na kupwila ne atweba?

15-16. Twakonsha kukwasha byepi bakatataka baiya na kupwila kukasuluka?

¹⁵ Bantu bamo beya na kupwila ne atweba na kumonatu byo tupwila, nangwa kampe bebatundaikile ku muntu wikala ku mpunzha ingi kuba’mba bakatanwe ku kupwila kwa Bakamonyi ba kwa Yehoba ku mpunzha ko bekala. Onkao mambo, kechi twafwainwa kukankazhamanga kusolomoka bano bantu ne kwibatambwila ne. Batambwilai ne kwibalengela kukasuluka. Ikalai nabo pamo. Zhikulainga Baibolo wenu nangwa byo mubena kwingijisha pa kupwila pa kuba’mba nabo balondelengamo, nangwa kwibapako Baibolo ne bikwabo byo mubena kwingijisha inge pobiji. Mwakonsha ne kuba bintu bikwabo byakonsha kwibalengela kukasuluka. Mwanamulume umo wayile na kupwila ku Nzubo ya Bufumu wabuujile mulongo wamutambwijile amba ubena kumvwa bumvu na mambo a bivwalo byo avwala. Mulongo wamulengejile kukasuluka byo amulumbulwijile’mba Bakamonyi ba kwa Yehoba bajitu byonka biji bantu bonse. Uno mwanamulume wayijileko palutwe ne kubatizhiwa, pano bino kechi walubilemo byaambile mulongo ne. Pano bino twafwainwa kuvulukanga’mba kimye kyo tubena kwisamba na bantu baiya na kupwila kimye kitanshi, kechi twafwainwa kwibepuzhanga mepuzho pa bwikalo bwabo akonsha kwibalengesha bumvu ne.​—1 Pe. 4:15.

¹⁶ Kabiji twakonsha kulengela bantu baiya na kupwila pa kimye kitanshi kukasuluka inge ke twambe na mushingi pa kwisamba nabo, pa kukumbulapo ne pa kwamba pa bantu babula Bakamonyi nangwa pa byo baitabilamo. Chinuzhukainga byambo byakonsha kwibatuntwisha nangwa byakonsha kwibalengela kulanguluka’mba mubena kwiboba mukeyu. (Titu. 2:8; 3:2) Kechi twafwainwa kulengululanga nangwa kwamba byatama pa byo baitabilamo ne. (2 Ko. 6:3) Onkao mambo, mulongo ubena kwamba jashi ja mvula bantu wafwainwa kutako bingi muchima ku kino kishinka. Kabiji pa kwamba majashi bamwesha amba bata muchima bantu babula Bakamonyi inge kebalumbulule byambo byakonsha kubula kumvwisha babula Bakamonyi.

17. Twafwainwa kuba byepi inge twataana bantu ba “michima ya bukishinka” mu mwingilo wa kusapwila?

¹⁷ Mwingilo wetu wa kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga ubena kukebewa kumwingila bukiji. Kabiji tusakutwajijila kutaana bantu ba “michima ya bukishinka ya kukeba bumi bwa myaka ne myaka.” (Byu. 13:48) Inge twibataana, kechi twafwainwa kukankazhama kutendeka kwibafunjisha Baibolo ne kwibeta ku kupwila ne. Inge twauba bino, tukebakwasha kutendeka kwenda mu “jishinda jitwala ku bumi.”​—Mat. 7:14.