Kitango 1

Byambo Byafumine Mwiulu

BAIBOLO yense ke byambo byafuma mwiulu, bitunengezhezha Shetu wa mwiulu kuba’mba etufunjishe. Nangwa byonkabyo, byambo byanema byaambilwe kukila pa myaka 2,000 na malaika ‘wimana ku meso a Lesa.’ Jizhina janji Ngabaliela. Pano twayai twisambe bintu byo byajinga kimye kyo afwakeshe jibiji pano pa ntanda.

Mwajinga mu mwaka wa 3 B.C.E. Ñanga wa Yehoba wa jizhina ja Zekaliya waikalanga mu Yudea kyalo kya mitumba. Kyamweka kechi palepeshetu na Yelusalema ne. Aye ne mukazhanji Elisabeta bajinga bakote. Kabiji kechi basemenepo mwana ne. Zekaliya byo aingijilenga mwingilo wa buñanga mu nzubo ya Lesa mu Yelusalema, Ngabaliela wamwekele saka aimana ku kilujo ku kya kusokelapo bya kufutumuna.

Zekaliya waakaminwe bingi. Nangwa byonkabyo, Ngabaliela wamwambijile’mba: ‘Kwakamwa ne, Zekaliya, mambo Lesa waumvwa misashijilo yobe, ne mukazhobe Elisabeta ukasema mwana wamulume, kabiji ukamutumbe jizhina amba Yoano.’ Ngabaliela wanungilepo amba Yoano “ukanema bingi ku meso a Yehoba” kabiji amba ‘ukakwasha bantu kwikala bafwainwa kwi Yehoba.’

Pano bino, Zekaliya kechi waswile ne. Kyamwekeshetu patoka amba aye ne Elisabeta kechi bakonsheshe kusema mwana mu bukote bwabo ne. Onkao mambo, Ngabaliela wamubujile’mba: “Ukekala kamaama poso bino bintu byonse bikafike, mambo kechi waketekela amba byambo byami bikafika mu kimye kyabyo kyatongolwa ne.”

Kimye kyamwekelenga bino bintu, bantu bajinga pangye bakuminye bingi mambo Zekaliya wabanjile bingi mu nzubo ya Lesa. Byo alupukile, kechi wakonsheshe kwamba nabo ne, bino waingijishengatu maboko kabiji abo balangulukile’mba wamona kimonwamonwa.

Zekaliya byo apwishishe mwingilo wanji wa mu nzubo ya Lesa, wabwelele ku nzubo. Kabiji byo papichile moba acheche, akya kyo besambile na malaika kyamwekele, Elisabeta waimichile! Elisabeta byo apembelejilenga kupapa, wifile mwine ku bantu pa bañondo batanu.

Palutwe kacheche, Ngabaliela wamwekele jibiji. Wisambile ne ñanyi? Wisambile na kamwale wa jizhina ja Maliya wa mu muzhi wa Nazala. Ñanyi byambo byo amubujile? Akyumvwai! Ngabaliela wamubujile Maliya amba: “Obewa ye baubila bibusa kwi Lesa. Ukemita ne kusema mwana wamulume ne kumutumba jizhina amba Yesu.” Kabiji Ngabaliela wanungilepo amba: “Uno ukanema bingi kabiji ukatelwa amba Mwana wa Mwine Wakila, . . . kabiji ukekala Mfumu pa nzubo ya Yakoba myaka ne myaka, ne Bufumu bwanji kechi bukapwa ne.”

Kyamweka Ngabaliela watemenwe bingi pa kubulañana bino byambo. Kabiji byo tusakutanganga byavula pe Yoano ne Yesu, tusakuyuka bulongo ene mambo bino byambo byafumine mwiulu o byanemejile. 2 Timoti 3:16; Luka 1:5-33.

▪ Ñanyi byambo byanema byaambilwe kufuma mwiulu?

▪ Ñanyi waambile bino byambo, kabiji wibyambile kwi bañanyi?

▪ Mambo ka bino byambo o byakatezhe kwibitabila?

Kitango 2

Wanemekelwe Saka Akyangye Kusemwa

MALAIKA Ngabaliela byo apwishishe kubula kamwale Maliya amba ukasema mwana wamulume ukekala mfumu wa myaka ne myaka, Maliya wamushikishe’mba: “Pano kino kikobiwa byepi, mambo nkyangye kulaalapo na mwanamulume?”

Ngabaliela wamukumbwile’mba: “Mupashi wazhila ukekala pe obewa, ne bulume bwa Mwine Wakila bukakuzhikijila. Na mambo a kino, awa ukasemwa ukatelwa amba wazhila, Mwana Lesa.”

Pa kuba’mba akwashe Maliya kuswa bino byambo, Ngabaliela watwajijile kwamba’mba: “Elisabeta mulongo wobe ye batongola amba ñumba, waimita mwana wamulume mu bukote bwanji kabiji uno ke ñondo wa butanu na umo, mambo kyonse kyaamba Lesa kikafika.”

Maliya waswile byamubujile Ngabaliela. Waubilepo byepi? Waambile’mba: “Akitalai! Nsongwakazhi muzha wa Yehoba! Kimmwekele monka mo mwaambila.”

Ngabaliela byo ayile, Maliya winengezhezhe ne kuya na kupempula Elisabeta waikalanga na mwatawanji Zekaliya mu Yudea kyalo kya mitumba. Kufuma ku nzubo ya kwa Maliya mu Nazala palepele bingi pa kukonsha kwendapo moba asatu nangwa ana.

Maliya byo afikile ku nzubo ya kwa Zekaliya, watwelele ne kumwimuna. Aku umwimunatu, Elisabeta wayujile na mupashi wazhila ne kwambila Maliya amba: “Obewa watokwa mu banabakazhi kabiji obilwe bibusa mwana ye ukasema! Onkao mambo, nga bino bibusa byaiya byepi pe amiwa, kya kuba bamfwakesha kwi inanja Nkambo yami? Mambo aku ungimunatu, mwana waji kufunka na lusekelo munda mwami.”

Byo aumvwine bino, Maliya waambile na lusekelo amba: “Namutumbijika Yehoba, ne muchima wami ubena kusekela mwi Lesa Mupulushi wami mambo watala pa buyanji bwa nsongwakazhi muzha wanji. Kabiji kufuma ja lelo, bisemi byonse bikañambilanga amba watokwa mambo Aye wa bulume wangubila bintu bikatampe.” Nangwa kya kuba bamubijile bibusa, Maliya watumbijikile Lesa. Waambile’mba: “Jizhina janji jazhila, ne lusa lwanji lwa myaka ne myaka luji pa boba bamwakamwa.”

Maliya watwajijile na kutota Lesa mu lwimbo wa bungauzhi amba: “Wauba bya bulume na kuboko kwanji; wibapalañanya belundumika na milanguluko ya mu michima yabo. Wibafumyapo babilolo pa matanda abo ne kutumbijika bepelula; bafwa nzala wibalengela kwikuta na bintu byawama kabiji wibaleka banonshi kuya mabokotu. Waiya na kukwasha Isalela kalume wanji ne kuvuluka mulaye wanji wa kumwesha lusa myaka ne myaka kwi Abalahama ne lukunwa wanji, byonka byo aambijile bashakulu betu.”

Maliya waikajile ne Elisabeta pa bañondo basatu kabiji kyamweka wakwashishe bingi Elisabeta mu milungu ya kupelako ya pepi na kupapa. Kyanemene bingi kuba’mba bano banabakazhi bonse babiji bakishinka baikele na baana kupichila mu bukwasho bwa Lesa, bekale pamo pa bino bimye byo baubijilwe bibusa mu bwikalo bwabo!

Nanchi kechi mwamona munema ye bapele Yesu saka akyangye ne kusemwatu nenyi? Elisabeta wamutelele’mba “Nkambo yami,” kabiji mwananji wakijinga munda wafunkile na lusekelo kimye Maliya kyo aishile. Kabiji palutwe kacheche, bantu kechi bamunemekele Maliya ne mwananji waji ukyangye kusemwa byonka byo tusakumona ne. Luka 1:26-56.

▪ Ñanyi kintu kyaambile Ngabaliela pa kuba’mba akwashe Maliya kumvwisha byo asakukemita?

▪ Yesu wanemekelwe byepi saka akyangye kusemwa?

▪ Ñanyi kintu kyaambile Maliya mu lwimbo wa bungauzhi wa kutota Lesa?

▪ Moba anga Maliya o aikajile na Elisabeta, kabiji mambo ka o kyanemejile kuba’mba Maliya ekale pamo na Elisabeta pa kyokya kimye?