Kitango 53

Bakebelenga Mfumu Wakila Bantu

YESU byo ajishishe biumbi mu jishinda ja kukumya, bantu bakuminye bingi. Baambile’mba: “Kine uno muntu ye ngauzhi wafwainwe kwiya pano pa ntanda.” Baambilenga’mba Yesu kechi ngauzhitu wakila Mosesa ne, bino wakonsha ne kwikala mfumu wawama. Onkao mambo, bakebele kumukwata’mba ekale mfumu.

Nangwa byonkabyo, aye wayukile byalangulukilenga bantu. Onkao mambo, wafuminepo bukiji bukiji kuchina’mba bakamukwata amba ekale mfumu. Waambijile jibumba kuya ne kukambizha baana banji ba bwanga kukanjila mu bwato ne kubwela ku Kapenama. Kepo aye ayile ku mutumba na kulomba. Abwa bufuku Yesu wajingatu bunke.

Saka pakyangye kutoka, Yesu waimene patuntama ne kumona manyaki saka emana na mambo a luvula lukatampe. Byo kyajinga pepi na Kijiilo kya Lupitailo ñondo saka asama, Yesu wamwene bwato mwajinga baana banji ba bwanga saka bakabakana na mambo a manyaki. Bano banabalume bavuwilenga na bulume bwabo bonse.

Byo amwene kino, Yesu wakunkulukile pa mutumba ne kuya kwajinga bwato saka enda pa manyaki. Bwato bwafikile palepa makilomita atanu nangwa atanu na jimo Yesu byo afikile ko bwajinga. Nangwa byonkabyo, aye watwajijile kwenda uba nobe ubena kukeba kwibapitaila. Baana banji ba bwanga byo bamumwene, batamine muteto amba: “Kino ke kimonwamonwa!”

Yesu wibatekeneshe amba: “Yami iye; kuba moyo ne!”

Petelo waambile’mba: “Nkambo, umvwe yenu iye, ñambilai ngiye ko muji saka ñenda pa mema.”

Yesu wamwambijile amba: “Iyanga!”

Ponkapo Petelo byo afumine mu bwato, waendele pa mema kuya kwi Yesu. Bino byo amwene luvula, Petelo waubile moyo ne kutatula kwibila. Kepo atamine muteto amba: “Nkambo, mpulushai!”

Ponkapo Yesu byo atanyikile kuboko kwanji wamukwachile ne kumwambila’mba: “Obewa wa kalwitabilo kacheche, mambo ka o waji kuzhinaukila?”

Petelo ne Yesu byo bakanjijile mu bwato, luvula wikilekele, kabiji baana banji bwanga bakuminye bingi. Nanchi bafwainwe kukumya nyi? Umvwe bakwatankenye ‘mwatajile kya kukumya kya bashinkwa’ kupichila mu kuyuka kya kukumya kikatampe Yesu kyo aubile juba jafumineko byo ajishishe biumbi na bashinkwa batanu ne tumasabi tubiji, ko kuba’mba umvwe kechi bakuminye pa kumumona saka enda pa mema ne kulengela luvula kwikileka ne. Pano bino, pa kikye kimye baana banji ba bwanga bamulambijile Yesu ne kwamba’mba: “Kine mwi Mwana Lesa.”

Byo papichiletu kakimye kacheche, bafikile ku Ngenesaleta musanza wawama wajinga kwipi na Kapenama. Konkakwa bwato ko ko bebukashijile ku kitulu. Byo batuntukile, bantu bamuyukile Yesu kabiji bayile mu yoya mpunzha yonse ne kuleta bakolelwenga. Abano bakolelwenga bebaletele pa misengele kabiji bamo bakwachilenga kumomeno wa kivwalo kya kwa Yesu kya peulu, ne kubukwa babukilwenga.

Pa kikye kimye, jibumba jamweneko byo ajishishe biumbi mu jishinda ja kukumya, jamwene’mba Yesu waya. Onkao mambo, mato acheche afumine ku Tibeliasa byo afikile, bakanjijilemo ne kuya ku Kapenama na kukeba Yesu. Byo bamutaine, bamushikishe amba: “Mufunjishi, ñanyi kimye kyo mwaji kwiya kuno?” Yesu wibanenene byonka byo tusakumona. Yoano 6:14-25; Mateo 14:22-36; Mako 6:45-56.

▪ Yesu byo ajishishe biumbi mu jishinda ja kukumya, bantu bakebele amba bamube byepi?

▪ Ñanyi kintu Yesu kyo amwene byo ajinga pa mutumba, kabiji waubilepo ka?

▪ Mambo ka baana banji ba bwanga o bafwainwe kubula kukumya pa bino bintu?

▪ Ñanyi kintu kyamwekele kimye kyo bafikile ku kitulu?

Kitango 54

“Kajo ka Kine Kufuma Mwiulu”

JUBA jafumineko mwaubiwe bintu byavula bingi. Yesu wajishishe biumbi mu jishinda ja kukumya kabiji wanyemene kuchina bantu kumukwata amba ekale mfumu. Bonkabwa bufuku waendele pa Kalunga ka Ngalilea pajinga luvula; wapulushishe Petelo wakebelenga kwibila kimye kyo aendele pa manyaki; kabiji wakainye manyaki kuba’mba apulushe baana banji ba bwanga kubula kuloba.

Bantu Yesu bo ajishishe mu jishinda ja kukumya kwipi na Kalunga ka Ngalilea bamutaine kwipi na Kapenama ne kumushikisha amba: “Mufunjishi, ñanyi kimye kyo mwaji kwiya kuno?” Yesu byo ebanene, wibambijile’mba baiya na kumukeba na mambo a kukeba kwibapa kajo kakwabo katutu. Wibakambizhe amba kange bengijilenga kajo konaika ne, poso kwingijila kajo ka myaka kalengela kwikala na bumi bwa myaka. Onkao mambo, bantu bamushikishe amba: “Nanchi twafwainwa kuba byepi pa kuba amba twingile mingilo ya Lesa?”

Yesu watongwele mwingilo umo wanema bingi. Waambile’mba: “Uno ye mwingilo wa Lesa, kuba amba mumwitabile awa ye atumine.”

Nangwa kya kuba bantu bamwene bya kukumya byaubile Yesu, kechi bamwitabijile ne. Nangwatu kya kuba waubile bintu byavula bya kukumya, bamushikishe amba: “Pano ñanyi kiyukilo kyo musakuba pa kuba amba tumone ne kwimwitabila? Mwingilo ka ye mubena kuba? Bashakulu betu bajiilenga manna mu kiselebwa byonka byo kyanembwa amba, ‘Wibapele kajo kufuma mwiulu.’”

Pa kukumbula byo bamushikishe pa mambo a kiyukilo, Yesu wibalumbulwijile wamulengejile’mba ebape kajo mu jishinda ja kukumya amba: “Mosesa kechi wimupele kajo kufuma mwiulu ne, bino Batata bemupa kajo ka kine kufuma mwiulu. Mambo kajo kafuma kwi Lesa, ye yewa ufuma mwiulu ne kupana bumi ku ba pano pa ntanda.”

Bantu baambile’mba: “Nkambo, mwitupenga koko kajo kimye kyonse.”

Yesu walumbulwile amba: “Amiwa yami kajo ka bumi. Yense wiya kwi amiwa kechi ukafwa nzala ne, kabiji yense wangitabila amiwa kechi ukafwa kilaka ne. Bino nemwambila namba, anweba mwammona, pakuba kechi mwaitabila ne. Yense ye bampa Batata ukeya kwi amiwa, ne yewa wiya kwi amiwa kechi nkamupanga ne; mambo naiya kufuma mwiulu kechi na kuba kyaswa muchima wami ne, poso na kuba kyaswa muchima wa yewa wantumine. Kino kyo kyaswa muchima wa yewa wantumine kuba amba kechi ngelepo nangwa umo pa boba bo ampele ne, bino nafwainwa kwibasangula mu juba jikapelako. Mambo kino kyo kyaswa muchima wa Batata kuba amba yense wayuka Mwana Lesa ne kumwitabila, akekale na bumi bwa myaka.”

Bayudea byo baumvwine bino, batatwile kunyinyita, mambo Yesu waambile’mba, “amiwa yami kajo kafumine mwiulu.” Bamumwenengatu nobe mwana wasemwa ku bantu kabiji byonkatu bantu ba mu Nazala byo bamumwenenga, nabo baambile’mba: “Nanchi uno kechi ye Yesu mwana Yosefwa, shanji ne inanji bo twayuka nenyi? Pano mambo ka o ambila amba, ‘Nafuma mwiulu’?”

Yesu wibakumbwile’mba: “Kilekai kunyinyita anwe bene na bene. Kafwako muntu wakonsha kwiya kwi amiwa ne, poso Batata bantumine bamukokela ko nji; ne amiwa nkamusangula mu juba jikapelako. Kyanembwa mu buku wa Bangauzhi amba, ‘Bonse bakebafunjisha kwi Yehoba.’ Yense waumvwa kwi Batata ne kufunda, wiya kwi amiwa. Kafwako muntu wamonapo kala Batata ne, kanatu yenkawa wafuma kwi Lesa; uno ye wamona Batata. Kine nemwambila namba, Yense waitabila ukekala na bumi bwa myaka.”

Yesu wabwezhezhepo kwamba’mba: “Amiwa yami kajo ka bumi. Bashakulu benu bajiilenga manna mu kiselebwa, bino bafwile. Kano ko kajo kafuma mwiulu, kuba amba yense akonshe kujako ne kubula kufwa. Amiwa yami kajo komi kafumine mwiulu; inge muntu waja kano kajo ukekala myaka ne myaka.” Kupichila mu kwitabila mwi Yesu ye batumine kwi Lesa, bantu bakonsha kwikala na bumi bwa myaka ne myaka. Kafwako manna nangwa kajo kakonsha kulengela muntu kwikala na bumi bwa myaka ne.

Kyamweka uno mwisambo pa mambo a kajo kafumine mwiulu watatwile panyumatu bantu byo bataine Yesu kwipi na Kapenama. Bino uno mwisambo watwajijile kufikatu ne kimye Yesu kyo afunjishenga mu nshinagoga yajinga mu Kapenama. Yoano 6:25-51, 59; Salamo 78:24; Isaya 54:13; Mateo 13:55-57.

▪ Ñanyi bintu byamwekele Yesu saka akyangye kwamba pa kajo kafumine mwiulu?

▪ Pa mambo a bintu byaubile Yesu, mambo ka o kyabujile kuyilamo kumwambila’mba amweshepo kiyukilo?

▪ Mambo ka Bayudea o banyinyichile pa byambo byaambile Yesu amba ye kajo ka kine kafumine mwiulu?

▪ Kwepi ko besambijilenga pa mambo a kajo kafumine mwiulu?