Kufuma mu Butala Bwetu

‘Kyandengejile Kuyukanyikwa Bingi’

Ba Charlotte White bajinga basapwishi ba kimye kyonse byo bafikile mu Louisville, Kentucky, ku U.S.A. saka asenda kyola kya mawilo bantu bavula bamutajilenga bingi.

Mu mwaka wa 1908, bantu bebayukile bingi banyenga White na mambo bo bajinga pa batanshi kwikala na kyola kya mawilo kyo baendanga nakyo kyatelwanga’mba Dawn-Mobile. Waambile’mba: “Kyalengejile bamo kutendeka kwambapo kabiji kyandengejile kuyukanyikwa bingi.”

Bakamonyi ba kwa Yehoba saka bakitelwa’mba Bafunda Baibolo, bamwene buneme bwa kubulako bakwabo bukine bo bafunjile mu Binembelo. Bavula bafunjile bya mu Baibolo mu mabuku atelwanga’mba, Millennial Dawn (ao aishile kutendeka kutelwa’mba Studies in the Scriptures). Bano bena Kilishitu bayanga mu mapunzha a mwalepa a mu ngyangi ne a ku muzhi na kupana ano mabuku o batelanga’mba: “Mabuku a Kukwasha Bafunda Baibolo” ku bantu bakebanga kutanga.

Mu 1908, Nyenga White ne bakwabo basapwishi ba Bufumu babambakana bafwainwe kupotesha volyumu 6 wa ano mabuku pa mutengo wa 1.65 madola a kina America. Mu kifulo kya kwibapa ano mabuku pa jonka ja juba, banembanga mazhina a bantu ne kwibaletela mabuku pa juba jo bafolanga pa mutengo mucheche kwesakana na mali a kupulintila. Muntu umo wibamanyikanga wijizhañenye pa mambo a kupela kwa mutengo wa ano mabuku.

Ba Malinda Keefer bavuluka kimye kyo bakungulanga mabuku 200 nangwa 300 mu mulungu umo. Nangwa kya kuba bantu bavula bakebeshenga ano mabuku, kwajinga lukatazho pa kwiasampanya. Volyumu 6 bunke bwanji wajinga na mapa 740. Bakamonyi batwalanga ano mabuku baambile’mba: “Mabuku 50 anemene makilogalamu 18,” mwingilo wakusampanya mabuku “wakatezhe bingi” kikatakata ku banyenga.

Pa kupwisha lukatazho lwa kutwajila bantu mabuku, Mulongo James Cole walengele fulemu wa mawilo abiji ye bakashilangapo kyola. Byo lwapwile lukatazho lwa kusenda kyola kya mabuku kyanema, waambile’mba: “Pano nekileka kusenda byanema pa kipuzhi.” Waletele kino kyola kyo alengele ku luonde lwa Bafunda Baibolo bashonkenejile ku Cincinnati mu Ohio mu 1908. Pa matota a kyola banembelepo’mba Dawn-Mobile, mambo momo basendelanga mabuku atelwanga’mba Millennial Dawn. Kyapelele kufunda bya kwikyendesha nangwa kya kuba kyayula na mabuku, bekyendeshanga ne na kuboko kumo. Bekizandulanga nangwa kwikibwezhako panshi kwesakana na kimino kya musapwishi. Kabiji tumawilo twaendangatu bulongo nangwatu mutulolo. Pa kukotoka mu mwingilo, tumawilo twamutapompwa betufutwilanga ku kyola kebabwele ku nzubo, panshitu nangwa na motoka.

Banyenga bajinga mu mwingilo wa kimye kyonse bebapanga kino kyola kya mawilo nangwa’mba Dawn-Mobile kyatu. Basapwishi bonse bapotanga madola 2.50 a kina America. Ba nyenga Keefer bena kino kipikichala bayukile bingi kwingijisha kino kyola, bekyendeshanga na kuboko kumo saka kyayula mabuku, akwe saka basenda ne kyola ku kuboko kukwabo. Na mambo a kuba’mba mu kimasamasa kya mikochi kya mu muzhi wa Pennsylvania ku U.S.A., mwajinga bantu bavula batangako muchima, uno nyenga waabukanga pa kyabu jisatu nangwa jina na kutwajila bantu mabuku.

Ku mpelo mu ma 1980 waendeshanga ndeke walengele kya kusendelamo kya mawilo kitanwa javula lelo jino pa bibanza bya ndeke ne mu mikwakwa ya mizhi ikatampe. Kala, papita ne myaka 100, Bafunda Baibolo baumvwanga bulongo kwibatala ku bantu saka bakunkulusha byola bya mawilo pa kuya na kusapwila bukine bwa mu Baibolo ne pa kubwela.

[Mabulañano pa peja 32]

Banyenga Keefer baabukanga kyabu jisatu nangwa jina na kutwajila bantu mabuku

[Mabulañano pa peja 32]

Kyapezhezheko mwingilo wa kusampanya ano mabuku