Wachtawa LAYBRI NA DI INTANƐT
Wachtawa
LAYBRI NA DI INTANƐT
Krio
  • BAYBUL
  • BUK ƐN ƆDA TIN DƐN
  • MITIN DƐN
  • w16 Me pp. 23-27
  • Yu De Alaw di Baybul fɔ Kɔntinyu fɔ Chenj Yu Layf?

Fim nɔ de fɔ dis say we yu pik.

Sɔri o, prɔblɛm de we mek di fim nɔ gri fɔ lod.

  • Yu De Alaw di Baybul fɔ Kɔntinyu fɔ Chenj Yu Layf?
  • Di Wachtawa De Tɔk bɔt Jiova in Kiŋdɔm—2016
  • Sɔbɛdin
  • Buk ɛn Ɔda Tin dɛn fɔ Dis Sem Dɔkyumɛnt
  • YU EBUL MEK JIOVA GLADI
  • WETIN MEK I NƆ KIN RILI IZI?
  • ALAW GƆD IN WƆD FƆ KƆNTINYU FƆ CHENJ YU
  • TINK BƆT DI WƆNDAFUL TIN DƐN WE GO DE TUMARA BAMBAY
  • Yu Go Ebul “Lɛf di Ol Abit Dɛn”!
    Di Wachtawa De Tɔk bɔt Jiova in Kiŋdɔm (Stɔdi)—2022
  • “Una Chenj bay we Una Chenj di We Aw Una De Tink”
    Di Wachtawa De Tɔk bɔt Jiova in Kiŋdɔm (Stɔdi)—2023
  • Yu De Si di Nid fɔ Go Bifo pan Gɔd Biznɛs?
    Di Wachtawa De Tɔk bɔt Jiova in Kiŋdɔm—2016
  • Kɔntinyu fɔ Gɛt “di Nyu Abit dɛn” Afta Yu Baptayz
    Di Wachtawa De Tɔk bɔt Jiova in Kiŋdɔm (Stɔdi)—2022
Rid ɔda wan dɛn
Di Wachtawa De Tɔk bɔt Jiova in Kiŋdɔm—2016
w16 Me pp. 23-27
Wan man de agyu ɛn bɔkul in kɔmpin we dɛn de ple gambul, i de baptayz, bɔt leta i de ala pan wan ɔda brɔda na Kiŋdɔm Ɔl

Yu De Alaw di Baybul fɔ Kɔntinyu fɔ Chenj Yu Layf?

“Una . . . [mek] lɛ Gɔd chenj una at.”—LƐTA FƆ ROM 12:​2.

SIŊ DƐN: 61, 52

AW YU GO ANSA?

  • Wetin mek wi fɔ kɔntinyu fɔ chenj afta we wi dɔn baptayz?

  • Wetin mek Gɔd want lɛ wi tray tranga wan fɔ lɛf wi bad abit dɛn?

  • Wetin wi go du fɔ mek Gɔd in Wɔd go de chenj wi layf?

1-3. (a) Wetin na sɔm tin dɛn we kin at fɔ lɛf afta we wi dɔn baptayz? (b) We i nɔ kin izi fɔ lɛ wi mek sɔm chenj dɛn, us kwɛstyɔn dɛn wi go aks wisɛf? (Luk di pikchɔ nia dis atikul in taytul.)

FƆ LƆNG tɛm, wan man we nem Kɛvin bin de ple gambul, smok, drink pasmak, ɛn i bin de tek drɔgs.[1] (Rid di ɛndnot ɔnda di las paregraf.) Leta i bin kam lan bɔt Jiova ɛn i bin want fɔ bi in padi. Bɔt fɔ mek i go ebul fɔ du dat, i bin gɛt fɔ chenj bɔku tin dɛn na in layf. I bin ebul fɔ chenj bikɔs Jiova bin ɛp am ɛn Jiova in Wɔd, di Baybul, we gɛt pawa insɛf bin ɛp am.—Di Ibru Pipul Dɛn 4:​12.

2 Afta we Kɛvin bin baptayz, i bin stil gɛt fɔ chenj sɔm abit dɛn we i bin gɛt so dat i go bi machɔ Kristian. (Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 4:​31, 32) Fɔ ɛgzampul, na bin pɔsin we de vɛks kwik. I bin sɔprayz we i kam fɔ si se i nɔ izi fɔ am fɔ kɔntrol in wamat. Kɛvin bin se fɔ kɔntrol di wamat we i bin gɛt, i bin at pas fɔ lɛf di ɔda bad tin dɛn we i bin de du bifo i baptayz. Bɔt i bin ebul fɔ chenj we i beg Jiova fɔ ɛp am ɛn we i de stɔdi di Baybul gud gud wan.

3 Bifo plɛnti pan wi baptayz, wi bin gɛt fɔ mek bɔku chenj dɛn na wi layf so dat wi go liv wi layf di we we di Baybul se. Bɔt te naw, wi no se smɔl smɔl tin dɛn de we wi nid fɔ chenj na wi layf so dat wi go falamakata Gɔd ɛn Krays mɔ ɛn mɔ. (Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 5:​1, 2; Pita In Fɔs Lɛta 2:​21) Fɔ ɛgzampul, sɔntɛm wi go notis se wi de grɔmbul pasmak ɔ wi kin kongosa bɔku tɛm ɛn tɔk bad tin dɛn bɔt ɔda pipul dɛn. Ɔ sɔntɛnde wi kin fred wetin ɔda pipul dɛn go tink ɔ tɔk bɔt wi ɛn dat kin mek wi nɔ du di rayt tin. Sɔntɛm fɔ lɔng tɛm, wi dɔn de tray fɔ chenj bɔt wi stil de mek di sem mistek. So dis go mek wi bigin tink ɛn aks wisɛf se: ‘Wetin mek i tranga fɔ lɛ a mek dɛn smɔl smɔl chenj dɛn ya? Wetin a fɔ du fɔ fala wetin di Baybul se so dat a go kɔntinyu fɔ gɛt gud abit dɛn mɔ ɛn mɔ?’

YU EBUL MEK JIOVA GLADI

4. Wetin mek nɔto ɔltɛm wi kin du tin we de mek Jiova gladi?

4 Wi lɛk Jiova ɛn insay wi at, wi want fɔ du tin we go mek i gladi. Bɔt o-ya, wi nɔ kin ebul fɔ du tin we go mek i gladi ɔltɛm, bikɔs wi nɔ pafɛkt. Bɔku tɛm, wi kin fil lɛk di apɔsul Pɔl, we bin tɔk se: “Pan ɔl we a want fɔ du gud, a nɔ ebul du am.”—Lɛta Fɔ Rom 7:​18; Jems 3:​2.

5. Wetin wi bin lɛf bifo wi baptayz? Us ɔda tin dɛn kin stil de mɔna wi we wi dɔn baptayz?

5 Bifo wi bi Jiova Witnɛs, wi bin gɛt fɔ lɛf fɔ du ɔl wetin Jiova se i et. (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 6:​9, 10) Bɔt stil, wi nɔ pafɛkt. (Lɛta Fɔ Kɔlɔse 3:​9, 10) So wi stil de mek mistek pan ɔl we wi dɔn baptayz fɔ lɔng tɛm naw. As tɛm de go, wi kin bigin tink ɛn fil fɔ du tin dɛn we nɔ fayn, ɔ i kin tranga fɔ mek wi lɛf sɔm smɔl smɔl bad abit dɛn we wi gɛt. Sɔntɛm i go dɔn te we wi de tray fɔ lɛf dɛn sem bad abit ya.

6, 7. (a) Wetin mek i pɔsibul fɔ lɛ wi bi Jiova in padi pan ɔl we wi nɔ pafɛkt? (b) Wetin mek wi nɔ fɔ fred fɔ pre to Jiova fɔ mek i fɔgiv wi?

6 Pan ɔl we wi nɔ pafɛkt, wi kin stil mek Jiova wi padi ɛn sav am. Yu fɔ de mɛmba di fɔs tɛm we yu bi Jiova in padi. Na Jiova bin si gud tin pan yu ɛn i bin want lɛ yu no am. (Jɔn 6:​44) I bin no bak se yu gɛt fɔlt ɛn sɔm bad abit dɛn ɛn yu kin mek mistek. Bɔt Jiova bin stil want mek yu bi in padi.

7 Jiova rili lɛk wi, ɛn na dat mek i gi wi wan fayn fayn gift. I sɛn Jizɔs we na in Pikin fɔ kam na dis wɔl fɔ day fɔ wi sin dɛn. (Jɔn 3:​16) So we wi mek mistek, wi kin beg Jiova fɔ fɔgiv wi. Wi shɔ se i go fɔgiv wi ɛn wi go stil bi in padi bikɔs in Pikin bin dɔn kam day fɔ wi. (Lɛta Fɔ Rom 7:​24, 25; Jɔn In Fɔs Lɛta 2:​1, 2) Mɛmba se Jizɔs day fɔ di wan dɛn we de rili fil sɔri fɔ di bad tin dɛn we dɛn bin dɔn du. So ivin if wi fil se wi dɔn sin bad bad wan, wi nɔ fɔ ɛva lɛf fɔ pre to Jiova fɔ mek i fɔgiv wi. If wi nɔ aks am fɔ fɔgiv wi sin dɛn, i go tan lɛk se wi nɔ want fɔ was wi an pan ɔl we wi no se i dɔti. Wi rili gladi fɔ no se Jiova dɔn gi wi di chans fɔ mek wi bi in padi pan ɔl we wi nɔ pafɛkt!—Rid Fɔs Lɛta To Timoti 1:​15.

8. Wetin mek wi nɔ fɔ mek lɛk se wi nɔ gɛt smɔl smɔl bad abit dɛn?

8 Wi nɔ fɔ mek lɛk se wi nɔ gɛt smɔl smɔl bad abit dɛn ɔ kɔntinyu fɔ mek ɛkskyuz fɔ dɛn. Jiova dɔn tɛl wi uskayn pipul dɛn i want fɔ mek in padi dɛn bi. (Sam 15:​1-5) So if wi want fɔ kam nia am mɔ ɛn mɔ, wi fɔ tray fɔ de falamakata in ɛn in Pikin. Wi fɔ tray bak fɔ kɔntrol di bad tin dɛn we wi de tink bɔt, ɛn wi kin ivin ebul fɔ lɛf sɔm pan dɛn. I nɔ mata aw lɔng wi dɔn baptayz, wi fɔ de tray fɔ gɛt gud abit dɛn mɔ ɛn mɔ.—Sɛkɛn Lɛta Fɔ Kɔrint 13:​11.

9. Aw wi no se fɔ mek wi gɛt di nyu abit dɛn, nɔto wan de biznɛs, bɔt na tin we wi fɔ de tray fɔ du ɔltɛm?

9 Di apɔsul Pɔl bin tɛl Kristian dɛn se: “Una fɔ lɛf fɔ liv di bad layf we una bin [de] liv, da layf de bin de pwɛl una ɛn mek una ful. Lɛ Gɔd in Spirit chenj una at ɛn wetin una de tink. Una fɔ liv di nyu layf we Gɔd dɔn gi una lɛkɛ aw i want. Pɔsin we liv dis kayn layf go du wetin rayt na Gɔd yay ɛn ɔl wetin Gɔd tɛl am fɔ du.” (Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 4:​22-24) Di wɔd we dɛn translet as “chenj” sho se fɔ tray fɔ gɛt di nyu abit dɛn we Gɔd want na sɔntin we wi fɔ de du ɔltɛm. So i nɔ mata aw lɔng wi dɔn de sav Jiova, wi go de lan bɔt in kwaliti dɛn ɔltɛm. Ɛn di Baybul kin ɛp wi fɔ lɛ wi go de chenj wi abit dɛn so dat wi go tray fɔ tan lɛk Jiova.

WETIN MEK I NƆ KIN RILI IZI?

10. Wetin wi fɔ du fɔ lɛ di Baybul ɛp wi fɔ kɔntinyu fɔ chenj? Us kwɛstyɔn dɛn wi kin aks?

10 Wi ɔl want fɔ fala wetin di Baybul se. Bɔt wi nid fɔ tray tranga wan if wi want fɔ de chenj. Wetin mek wi fɔ du ɔl wetin wi ebul fɔ mek wi chenj? Wetin mek Jiova nɔ go jɔs mek am izi fɔ wi fɔ lɛ wi du wetin rayt?

11-13. Wetin mek Gɔd want lɛ wi tray tranga wan fɔ lɛf wi bad abit dɛn?

11 We wi tink bɔt di wan ol wɔl ɛn ɔl wetin de insay de, dis de ɛp wi fɔ no se Jiova gɛt pawa fɔ du ɛnitin we i want. Fɔ ɛgzampul, na in mek di san, we gɛt bɔku bɔku pawa. Ɛvri sɛkɔn, di san de gi bɔku bɔku layt ɛn it, we de mek di ples wam ɛn ɛp wi wit bɔku ɔda tin dɛn. Na smɔl tin nɔmɔ wi nid frɔm wetin di san kin gi fɔ mek wi kɔntinyu fɔ liv. (Sam 74:​16; Ayzaya 40:​26) Jiova de gi trɛnk bak to in pipul dɛn we de na dis wɔl di tɛm we dɛn nid am. (Ayzaya 40:​29) Dis dɔn sho klia wan se if Jiova bin want, i bin fɔ dɔn mek i rili izi fɔ lɛ wi ebul lɛf wi bad abit dɛn ɛn nɔ tink bɔt ɛnitin we nɔ rayt. So, wetin mek i nɔ du dat naw?

12 Jiova dɔn gi wi fridɔm. I dɔn alaw wi fɔ disayd fɔ wisɛf if wi want fɔ obe am ɔ nɔ want fɔ obe am. We wi disayd fɔ obe am ɛn tray tranga wan fɔ du wetin i want, wi de sho se wi lɛk am ɛn wi want fɔ mek i gladi. Setan bin se Jiova nɔ gɛt no rayt fɔ rul. Bɔt we wi obe Jiova, wi de sho se wi want am fɔ bi wi Rula. Ɛn wi shɔ se wi Papa we lɛk wi valyu ɔl wetin wi de du fɔ lɛ wi obe am. (Job 2:​3-5; Prɔvabs 27:​11) We wi tray tranga wan fɔ lɛf wi bad abit dɛn pan ɔl we i nɔ kin izi, wi de sho se wi nɔ de kɔmɔt biɛn Jiova ɛn wi want am fɔ bi wi Rula.

13 Jiova tɛl wi se wi fɔ tray tranga wan fɔ falamakata in kwaliti dɛn. (Lɛta Fɔ Kɔlɔse 3:​12; rid Pita In Sɛkɛn Lɛta 1:​5-7.) I want bak lɛ wi tray tranga wan fɔ kɔntrol aw wi de tink ɛn aw wi de fil. (Lɛta Fɔ Rom 8:​5; 12:​9) Ɛnitɛm we wi tray tranga wan fɔ chenj ɛn wi ebul fɔ chenj, dat de mek wi rili gladi.

ALAW GƆD IN WƆD FƆ KƆNTINYU FƆ CHENJ YU

14, 15. Wetin wi go du if wi want fɔ gɛt kwaliti dɛn we Jiova lɛk? (Luk di bɔks we se “Di Baybul ɛn Prea Chenj Dɛn Layf.”)

14 Wetin wi fɔ du fɔ mek wi go gɛt di kwaliti dɛn we Jiova lɛk? Bifo wi jɔs disayd us chenj wi fɔ mek, wi fɔ alaw Gɔd fɔ gayd wi. Lɛta Fɔ Rom 12:​2 se: “Una nɔ fɔ de du lɛkɛ aw di pipul dɛn na dis wɔl de du, bɔt una . . . [mek] lɛ Gɔd chenj una at so dat ɔl wetin una de tink ɛn du go chenj. Dat go mek una ebul no wetin Gɔd want; dat na: wetin gud, wetin Gɔd lɛk, ɛn wetin nɔbɔdi nɔ go ebul fɛn fɔlt pan.” So fɔ lɛ wi go no wetin Jiova want, wi nid fɔ abop pan di tin dɛn we i dɔn gi fɔ ɛp wi. Wi fɔ rid di Baybul ɛvride, tink gud wan bɔt wetin wi rid, ɛn pre to Jiova fɔ lɛ i gi wi in oli spirit. (Lyuk 11:​13; Lɛta Fɔ Galeshya 5:​22, 23) We wi du dɛn tin ya, Jiova go ɛp wi fɔ ɔndastand wetin fɔ du fɔ mek i gladi, ɛn wi go lan fɔ de tink di we aw Jiova de tink. Dat go mek ɔl wetin wi de tink, ɔl wetin wi de se, ɛn ɔl wetin wi de du go mek Jiova gladi mɔ ɛn mɔ, ɛn wi go no aw fɔ kɔntrol wi bad abit dɛn. Bɔt pan ɔl dat, wi fɔ de kɔntinyu fɔ fɛt fɔ lɛf dɛn abit dɛn ya.—Prɔvabs 4:​23.

Wan Jiova Witnɛs de rid di skripchɔ ɛn atikul dɛn we i bin dɔn gɛda, we go ɛp am

I go fayn fɔ lɛ yu gɛda atikul dɛn na wi buk ɛn magazin dɛn ɛn skripchɔ dɛn we go ɛp yu fɔ lɛf yu bad abit dɛn, so dat yu go de rid dɛn as tɛm de go (Luk na paregraf 15)

15 Apat frɔm di rid we wi de rid di Baybul ɛvride, wi nid fɔ stɔdi am wit wi buk ɛn magazin dɛn, lɛk Di Wachtawa ɛn Awake! Bɔku atikul dɛn insay dɛn magazin dɛn ya de ɛp wi fɔ no aw wi go falamakata Jiova in kwaliti dɛn, ɛn aw wi fɔ lɛf wi bad abit dɛn. Sɔntɛnde wi kin notis se sɔm atikul dɛn ɔ sɔm skripchɔ dɛn bin rili ɛp wi. I go fayn fɔ lɛ wi gɛda dɛn atikul ɛn dɛn skripchɔ dɛn ya so dat wi go de rid dɛn as tɛm de go.

16. Wetin mek wi nɔ fɔ fil bad if wi nɔ ebul fɔ chenj wantɛm wantɛm?

16 I kin tek tɛm fɔ lɛ wi go ebul fɔ falamakata Jiova in kwaliti dɛn. So if yu tink se yu nɔ mek di chenj dɛn yet we yu want fɔ mek, peshɛnt. Fɔs, yu go nid fɔ fos yusɛf fɔ du wetin di Baybul se. Bɔt di mɔ we yu de tink ɛn biev di we we Jiova want yu fɔ biev, na di mɔ i go izi fɔ mek yu de tink di we aw Jiova de tink ɛn du wetin rayt.—Sam 37:​31; Prɔvabs 23:​12; Lɛta Fɔ Galeshya 5:​16, 17.

TINK BƆT DI WƆNDAFUL TIN DƐN WE GO DE TUMARA BAMBAY

17. We wi nɔ kɔmɔt biɛn Jiova, us blɛsin wi go gɛt tumara bambay?

17 Wi de wet fɔ di tɛm we wi ɔl go pafɛkt ɛn sav Jiova sote go. Da tɛm de, wi nɔ go nid fɔ fɛt fɔ lɛf ɛni bad abit bikɔs wi go dɔn pafɛkt, ɛn i go izi fɔ lɛ wi falamakata Jiova. Bɔt ivin tide wi ebul fɔ wɔship Jiova bikɔs i dɔn mek in Pikin kam day fɔ wi. Pan ɔl we wi nɔ pafɛkt, wi go ebul du wetin go mek Jiova gladi if wi kɔntinyu fɔ tray tranga wan fɔ chenj wi bad abit dɛn ɛn fala wetin di Baybul de tich wi.

18, 19. Wetin mek wi shɔ se di Baybul gɛt pawa fɔ kɔntinyu fɔ chenj wi layf?

18 Kɛvin bin du ɔl wetin i ebul fɔ lan fɔ kɔntrol di wamat we i bin gɛt. I bin de tink gud wan bɔt wetin i dɔn rid na di Baybul ɛn tray tranga wan fɔ mek sɔm chenj dɛn na in layf. Dɔn i bin de fala di advays we in Kristian brɔda ɛn sista dɛn bin de gi am. Pan ɔl we i tek sɔm tɛm fɔ lɛ Kɛvin ebul fɔ kɔntrol in bad abit dɛn fayn fayn wan, as tɛm de go i bin ebul fɔ bi ministerial savant. Ɛn i dɔn pas 20 ia naw we i dɔn bi ɛlda. Bɔt ivin tide, i no se i fɔ stil kɔntinyu fɔ fɛt fɔ lɛf in bad abit dɛn.

19 Jɔs lɛk Kɛvin, wisɛf fɔ de du mɔ so dat wi go biev di we aw Gɔd want. If wi du dat, wi go kɔntinyu fɔ kam nia Jiova mɔ ɛn mɔ. (Sam 25:​14) Ɛn we wi du ɔl wetin wi ebul fɔ lɛf wi bad abit dɛn, wi go mek Jiova gladi, ɛn i go ɛp wi fɔ lɛf wi bad abit dɛn. Wi shɔ se di Baybul go ɛp wi fɔ kɔntinyu fɔ chenj wi layf.—Sam 34:​8.

^ [1] (paregraf 1) Dɛn dɔn chenj in nem na dis atikul.

Di Baybul ɛn Prea Chenj Dɛn Layf

Rɔsɛl bin de grɔmbul ɔltɛm bɔt ɔda brɔda ɛn sista dɛn ɛn plɛnti tɛm, i bin de tink se dɛn nɔ de du wetin rayt.Maria Viktoria in bin lɛk fɔ kongosa. Linda in bin de fred wetin pipul dɛn go tink ɔ se ɛnitɛm we i go fil savis. Pan ɔl we dɛn ɔl tri bin baptayz, dɛn bin de tink se i nɔ pɔsibul fɔ lɛ dɛn chenj. Bɔt dɛn bin ebul fɔ chenj. Wetin bin ɛp dɛn?

Rɔsɛl: “A bin put misɛf dɔŋ ɛn beg Jiova we a de pre to am, ɛn du mi Baybul ridin ɛvride ɛn dis bin ɛp mi. We a bin de tink gud wan bɔt Pita In Sɛkɛn Lɛta 2:​11 ɛn fala di advays dɛn we di ɛlda dɛn bin de gi mi, dis bin mek a ebul fɔ chenj.”

Maria Viktoria: “A bin de pre to Jiova wit ɔl mi at fɔ mek i ɛp mi fɔ kɔntrol mi mɔt. A bin kam fɔ si se a fɔ lɛf fɔ mek tayt padi biznɛs wit pipul dɛn we lɛk fɔ kongosa. Sam 64:​1-4 bin mek a kam fɔ no se a nɔ want fɔ bi wan pan di wan dɛn we ɔda pipul dɛn de pre fɔ lɛ Jiova protɛkt dɛn frɔm. A kam fɔ no se if a kɔntinyu fɔ de kongosa, a go bi bad ɛgzampul ɛn a go briŋ badnem pan Jiova in nem.”

Linda: “A tray fɔ no di trakt dɛn gud gud wan so dat a go sabi aw fɔ prich wit dɛn. A mek tayt padi biznɛs wit pipul dɛn we kin lɛk fɔ prich difrɛn difrɛn we dɛn ɛn dat dɔn rili ɛp mi. Ɛn a de kɔntinyu fɔ abop pan Jiova bay we a de pre to am.”

SƆM WƆD DƐN WE DƐN ƐKSPLEN

  • Wi de fɛt fɔ lɛf wi bad abit dɛn: Wi kin gɛt bad abit dɛn we nɔ kin izi fɔ kɔntrol, ɔ wi go de mek di sem mistek dɛn. Fɔ ɛgzampul, sɔntɛm wi nɔ kin ebul fɔ peshɛnt, wi at kin wam kwik kwik wan, ɔ wi kin grɔmbul pasmak bɔt ɔda pipul dɛn. Wi nid fɔ tray tranga wan fɔ lɛf dɛn bad abit dɛn de bikɔs wi no se dat go mek Jiova gladi. Fɔ tray fɔ lɛf wi bad abit dɛn kin tan lɛk we pɔsin de fɛt

    Krio Buk, Magazin, ɛn Ɔda Tin Dɛn (2010-2025)
    Lɔg Awt
    Lɔg In
    • Krio
    • Sɛn
    • Arenj am di we aw yu want
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Wetin Yu Fɔ No Bifo Yu Yuz Dis Wɛbsayt?
    • Prayvesi Pɔlisi
    • Prayvesi Sɛtin Dɛn
    • JW.ORG
    • Lɔg In
    Sɛn