Wetin di Baybul Se bɔt fɔ Pe Tayt?
Di Baybul in ansa
As pat pan dɛn kɔntribyushɔn fɔ sɔpɔt tru wɔship, Jiova bin tɛl di Izrɛlayt dɛn fɔ de pe tayt,a ɔ fɔ gi tɛn pat pan wetin dɛn gɛt insay di ia. Gɔd bin tɛl dɛn se: “Dɛn fɔ sheb ɔltin tɛn ples [“tayt,” Kiŋ Jems Vashɔn] we dɛn avɛst dɛn fam ɛn gi wan ples to PAPA GƆD ɛvri ia.”—Ditarɔnɔmi 14:22.
Di lɔ fɔ pe tayt bin de pat pan di Lɔ we Gɔd bin gi Mozis fɔ di Izrɛlayt dɛn trade. Kristian dɛn nɔ de ɔnda di Lɔ we Gɔd bin gi Mozis, so dɛn nɔ nid fɔ pe tayt. (Koloshians 2:13, 14) Bɔt ɔlman we na Kristian de gi mɔni as kɔntribyushɔn akɔdin to “wetin i dɔn mekɔp na in maynd fɔ gi, lɛ i nɔ gi biɛn in at ɔ gi bikɔs dɛn fos am, bikɔs Gɔd lɛk pɔsin we de gladi fɔ gi.”—2 Kɔrintians 9:7.
Wetin di Baybul Tɔk bɔt Tayt?—Di “Ol Tɛstamɛnt”
Dɛn tɔk bɔku bɔt tayt insay di pat na di Baybul we dɛn kin kɔl di Ol Tɛstamɛnt. Bɔku pan di tɛm dɛn we dɛn tɔk bɔt am na afta dɛn gi di Lɔ (di Lɔ we Gɔd bin gi Mozis) to di Izrɛlayt dɛn. Bɔt bifo dis tɛm, sɔm tɛm dɛn de we dɛn tɔk bɔt am.
Bifo Gɔd Gi In Lɔ to Mozis
Ebram (Ebraam) na di fɔs pɔsin we di Baybul tɔk se pe tayt. (Jɛnɛsis 14:18-20; Ibruz 7:4) I tan lɛk se na wantɛm nɔmɔ Ebraam bin pe tayt to di kiŋ we na bin di prist na Salɛm. Natin nɔ de na di Baybul we sho se Ebraam ɔ in pikin dɛn bin pe tayt igen.
Di sɛkɔn pɔsin we di Baybul tɔk se pe tayt na Ebraam in granpikin Jekɔb. I bin prɔmis se if Gɔd blɛs am i go gi am “wan pan tɛn pat pan ɔl wetin” i go gɛt. (Jɛnɛsis 28:20-22) Sɔm masta sabi bukman dɛn we stɔdi bɔt di Baybul se i go bi se na animal dɛn Jekɔb bin yuz fɔ pe dis tayt. Pan ɔl we i bi se Jekɔb bin kip di prɔmis we i mek ɛn pe di tayt, i nɔ bin fos in famili fɔ de pe tayt.
Ɔnda di Lɔ we Gɔd Bin Gi Mozis
Di Izrɛlayt dɛn we bin de trade bin gɛt lɔ fɔ pe tayt fɔ mek dɛn go sɔpɔt Gɔd in wok.
Di tayt bin de fɔ ɛp di wan dɛn we de yuz ɔl dɛn tɛm fɔ wok fɔ Gɔd, lɛk di Livayt dɛn, ɛn prist dɛn we nɔ bin gɛt dɛn yon land fɔ mek fam. (Di Nɔmba Dɛn 18:20, 21) Di Livayt dɛn we nɔto prist dɛn bin de gɛt tayt frɔm di pipul dɛn ɛn dɛn bin fɔ gi “wan pat pan tɛn pat” as dɛn yon kɔntribyushɔn fɔ di prist dɛn.—Di Nɔmba Dɛm 18:26-29.
I tan lɛk se ɔda tayt bin de we dɛn bin nid fɔ pe ɛni ia we bin de fɔ di Livayt dɛn ɛn di wan dɛn we nɔto Livayt. (Ditarɔnɔmi 14:22, 23) Di Izrɛlayt dɛn bin de yuz di tin dɛn we dɛn kɔntribyut we dɛn gɛt spɛshal fɛstival dɛn, ɛn sɔm ia dɛn, dɛn bin de sheb am pan di po wan dɛn fɔ ɛp dɛn.—Ditarɔnɔmi 14:28, 29; 26:12.
Aw dɛn bin de chɛk fɔ no ɔmɔs tayt fɔ pe? Ɛvri ia di Izrɛlayt dɛn bin de kip wan pat pan tɛn pat pan di tin dɛn we dɛn avɛst na dɛn fam. (Lɛvitikɔs 27:30) If dɛn disayd fɔ yuz mɔni fɔ pe di tayt bifo dɛn go wit di tin dɛn we dɛn avɛst, dɛn go nid fɔ pe 12 pasɛnt nɔto 10 pasɛnt igen. (Lɛvitikɔs 27:31) Lɔ bin de bak se “we dɛn de kɔnt dɛn animal dɛn, di wan we mek nɔmba 10 we dɛn kɔnt na tayth.”—Lɛvitikɔs 27:32.
Fɔ no ɔmɔs animal dɛn fɔ gi as tayt, di Izrɛlayt dɛn bin de kɔnt ɔmɔs animal dɛn gɛt ɛn di wan we mek tɛn nain dɛn bin de gi as tayt. Di Lɔ bin se dɛn nɔ bin fɔ wach di animal we dɛn dɔn pik as tayt fɔ no if i fayn ɔ i nɔ fayn, ɛkschenj am, ɔ sɛl am fɔ yuz di mɔni as tayt. (Lɛvitikɔs 27:32, 33) Bɔt, fɔ gi di sɛkɔn tayt we dɛn kin yuz na di fɛstival dɛn we dɛn kin gɛt ɛni ia, dɛn kin sɛl di tin dɛn we dɛn gɛt ɛn gi di mɔni. Dis arenjmɛnt bin mek am izi fɔ di Izrɛlayt dɛn we bin nid fɔ travul fa fɔ go fɔ di fɛstival dɛn.—Ditarɔnɔmi 14:25, 26.
Ustɛm di Izrɛlayt dɛn bin de pe tayt? Di Izrɛlayt dɛn bin de pe tayt ɛni ia. (Ditarɔnɔmi 14:22) Di ia we mek sɛvin na bin sabat ia ɔ ia we dɛn fɔ rɛst, so di Izrɛlayt dɛn nɔ bin de plant ɛnitin. (Lɛvitikɔs 25:4, 5) Ɛn bikɔs ɔf di spɛshal arenjmɛnt we bin de insay di sabat ia, dɛn nɔ bin de kɔlɛkt tayt we di avɛst tɛm rich. Di ia we mek tri ɛn siks bifo di sɛvin ia rich we na sabat ia, di Izrɛlayt dɛn bin de gi di sɛkɔn tayt to di po wan dɛn ɛn di Livayt dɛn.—Ditarɔnɔmi 14:28, 29.
Us pɔnishmɛnt bin de fɔ di pɔsin we nɔ gri fɔ pe tayt? Di Lɔ we Gɔd bin gi Mozis nɔ tɔk bɔt ɛni pɔnishmɛnt we pɔsin go gɛt if i nɔ gri fɔ pe in tayt. Dɛn bin de gi tayt bikɔs dɛn no se na dat dɛn fɔ du. Di Izrɛlayt dɛn bin fɔ tɛl Gɔd se dɛn dɔn go wit di tayt we i tɛl dɛn fɔ gi ɛn beg am fɔ blɛs dɛn bikɔs dɛn dɔn pe dɛn tayt. (Ditarɔnɔmi 26:12-15) Gɔd bin de si am as tif we dɛn nɔ gri fɔ pe dɛn tayt.—Malakay 3:8, 9.
Fɔ pe tayt na tin we bin tranga? Nɔ. Gɔd bin tɛl di Izrɛlayt dɛn se if dɛn pe dɛn tayt, i go blɛs dɛn te dɛn nɔ want natin igen. (Malakay 3:10) Bɔt if dɛn nɔ gri fɔ pe di tayt, dɛn bin de sɔfa. Gɔd nɔ bin de blɛs dɛn ɛn bikɔs di prist ɛn Livayt dɛn bin de spend tɛm fɔ wok na dɛn fam, dɛn nɔ bin ebul fɔ ɛp di pipul dɛn fɔ wɔship Gɔd.—Nɛimaya 13:10; Malakay 3:7.
Wetin di Baybul Tɔk bɔt Tayt—Di “Nyu Tɛstamɛnt”
Di tɛm we Jizɔs bin de na dis wɔl as mɔtalman, lɔ bin stil de se Gɔd in pipul dɛn fɔ pe tayt. Bɔt afta Jizɔs day dis lɔ nɔ bin de igen fɔ Gɔd in pipul dɛn.
Insay Jizɔs in tɛm
Di pat na di Baybul we dɛn kin kɔl di Nyu Tɛstamɛnt sho se di Izrɛlayt dɛn bin de pe tayt di tɛm we Jizɔs bin de na di wɔl. I bin gri se fɔ pe tayt na tin we dɛn fɔ du, bɔt i bin kɔndɛm di Ju bigman dɛn we bin de tek tɛm gi ɔl di smɔl smɔl tayt dɛn bɔt “nɔ de pe atɛnshɔn to di tin dɛn we rili impɔtant na di Lɔ, we na, fɔ du tin tret, fɔ gɛt sɔri-at, ɛn fɔ fetful.”—Matyu 23:23.
Afta Jizɔs day
Nid nɔ bin de fɔ pe tayt igen afta Jizɔs day. Di day we Jizɔs day fɔ wi mek wi kɔmɔt ɔnda di Lɔ we Gɔd bin gi Mozis ɛn wan pan dɛn lɔ dɛn de bin se “dɛn fɔ tek tayt frɔm di pipul dɛn.”—Ibruz 7:5, 18; Ɛfishians 2:13-15; Koloshians 2:13, 14.
a Tayt na “di pat we mek tɛn pan wetin pɔsin gɛt we i de kip fɔ yuz fɔ patikyula tin. . . Bɔku tɛm di tayt we di Baybul tɔk bɔt gɛt fɔ du wit Gɔd biznɛs.”—Harper’s Bible Dictionary, pej 765.