Gɔd in Nem Insay di Kristian Grik Skripchɔ

Masta sabi bukman dɛn we dɔn stɔdi di Baybul, gri se di 4 lɛta dɛn we dɛn yuz fɔ spɛl Gɔd in nem insay Ibru, (יהוה) de insay di fɔs fɔs pepa dɛn we dɛn bin rayt di Ibru Skripchɔ pan fɔ lɛk 7,000 tɛm. Bɔt bɔku pipul dɛn tink se i nɔ de insay di fɔs fɔs pepa dɛn we dɛn rayt di Baybul insay Grik. Na dat mek bɔku Baybul dɛn we de naw nɔ de yuz Gɔd in nem we dɛn de translet di pat na di Baybul we dɛn de kɔl di Nyu Tɛstamɛnt. Ivin we dɛn de translet kot dɛn we de insay di Ibru Skripchɔ usay di 4 lɛta dɛn we dɛn yuz fɔ spɛl Gɔd in nem insay Ibru de, bɔku transletɔ dɛn nɔ de yuz Gɔd in rial nem, bifo dat, dɛn de yuz “Lɔd.”

Di New World Translation of the Holy Scriptures nɔ fala dɛn fɔ du dis. I yuz Gɔd in nem Jiova fɔ lɛk 237 tɛm insay di Kristian Grik Skripchɔ. Fɔ mek dɛn ebul fɔ du dis, di transletɔ dɛn tink bɔt tu impɔtant tin dɛn lɛk: (1) Nɔto di fɔstɛm pepa dɛn we dɛn rayt di Baybul pan Grik wi gɛt tide. Pan di bɔku pepa dɛn usay dɛn rayt di Baybul fɔs we de naw, bɔku pan dɛn bin kam lɛk 200 ia so afta dɛn rayt di fɔs wan dɛn. (2) Da tɛm de, di wan dɛn we bin de kɔpi frɔm di fɔstɛm pepa dɛn, chenj di 4 lɛta dɛn we dɛn yuz fɔ spɛl Gɔd in nem insay Ibru to Kyʹri·os, we na di Grik wɔd fɔ “Lɔd” ɔ sɔntɛm dɛn yuz dɛn fɔstɛm pepa dɛn usay dɛn bin dɔn chenj di nem.

Di wan dɛn we translet di New World Translation, dɔn si se pruf de fɔ se di 4 lɛta dɛn we dɛn yuz fɔ spɛl Gɔd in nem insay Ibru bin de insay di fɔs pepa dɛn we dɛn rayt di Baybul. Dis na di pruf dɛn we dɛn si:

• Di Ibru Skripchɔ we dɛn bin de yuz insay Jizɔs ɛn in apɔsul dɛn tɛm, bin gɛt di 4 lɛta dɛn we dɛn yuz fɔ spɛl Gɔd in nem insay Ibru. Trade, di wan dɛn we de chalenj dis nɔ bɔku. Naw we dɛn dɔn fɛn di Ibru Skripchɔ dɛn nia Kumran we di fɔstɛm Kristian dɛn bin de yuz, dat dɔn klia di dawt.

• Di tɛm we Jizɔs ɛn in apɔsul dɛn bin de, di 4 lɛta dɛn we dɛn yuz fɔ spɛl Gɔd in nem, bin de insay di Ibru Skripchɔ we dɛn translet to Grik. Fɔ lɔng tɛm, masta sabi bukman dɛn tink se di 4 lɛta dɛn we dɛn yuz fɔ spɛl Gɔd in nem insay Ibru, nɔ bin de insay di Ibru Skripchɔ we dɛn translet to Grik. Dɔn, bitwin dɛn 1940 ɛn 1950, masta sabi bukman dɛn kam no bɔt sɔm ol pat dɛn pan di Ibru Skripchɔ we dɛn translet to Grik we bin de insay Jizɔs in tɛm. Dɛn pat dɛn we dɛn fɛn bin gɛt Gɔd in nem we dɛn yuz Ibru lɛta dɛn fɔ spɛl. So di tɛm we Jizɔs bin de, Gɔd in nem bin de insay di Skripchɔ dɛn we bin de insay Grik. Lɛk 400 ia afta Krays, impɔtant pepa dɛn lɛk Codex Vaticanus ɛn Codex Sinaiticus we dɛn yuz fɔ translet di Ibru Skripchɔ to Grik nɔ bin gɛt Gɔd in nem frɔm Jɛnɛsis to Malakay (na di say dɛn usay i bin de na di fɔstɛm pepa dɛn usay dɛn rayt di Baybul). So wi nɔ sɔprayz fɔ se di say dɛn we de frɔm da tɛm nɔ gɛt Gɔd in nem insay di pat na di Baybul we dɛn kin kɔl di Nyu Tɛstamɛnt ɔ di Kristian Grik Skripchɔ.

  Jizɔs bin tɔk klia wan se: “A kam fɔseka mi Papa in nem.” I mek ɔlman no gud gud wan se na in “Papa in nem” i de yuz fɔ du ɔl wetin i de du

• Di Kristian Grik Skripchɔ dɛn sho se Jizɔs bin de yuz Gɔd in nem ɛn i bin de tɛl ɔda pipul dɛn bɔt am. (Jɔn 17:6, 11, 12, 26) Jizɔs bin tɔk klia wan se: “A kam fɔseka mi Papa in nem.” I mek ɔlman no gud gud wan se na in “Papa in nem” i de yuz fɔ du ɔl wetin i de du.—Jɔn 5:43; 10:25, NW.

• Bikɔs di Kristian Grik Skripchɔ dɛn na wan we Gɔd ad to di Ibru Skripchɔ, di lɔs we Jiova in nem lɔs insay de nɔ gɛt wanwɔd. Di tɛm we di apɔsul dɛn bin de, di disaypul Jems bin tɛl di ɛlda dɛn na Jerusɛlɛm se: “Simyɔn bin dɔn tɔk gud gud wan bɔt aw Gɔd dɔn sho se i bisin bɔt pipul dɛn we nɔto Ju ɛn i dɔn tek sɔm pan dɛn fɔ in nem fɔ di fɔs tɛm.” (Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 15:14, NW) I nɔ bin fɔ mek sɛns fɔ mek Jems tɔk dɛn wɔd ya if nɔbɔdi nɔ bin de yuz Gɔd in nem di tɛm we di fɔstɛm Kristian dɛn bin de.

• Di shɔt we fɔ kɔl Gɔd in nem de na di Kristian Grik Skripchɔ. Na Rɛvɛleshɔn 19:1, 3, 4, 6, Gɔd in nem de insay di wɔd “Aliluya.” Dis wɔd kɔmɔt frɔm wan Ibru wɔd we min “Prez Ja.” “Ja” na shɔt we fɔ kɔl di nem Jiova. Bɔku nem dɛn we dɛn yuz insay di Kristian Grik Skripchɔ kɔmɔt frɔm Gɔd in nem. Infakt, wan buk ɛksplen se Jizɔs in nem min, “Na Jiova De Sev.”

• Dɛn fɔstɛm tin dɛn we Kristian dɛn we na Ju bin rayt, sho se dɛn bin de yuz Gɔd in nem we dɛn de rayt. Wan buk we nem Tosɛfta na buk we dɛn dɔn fɔ rayt lɛk 300 ia so afta Krays. I gɛt ɔl di lɔ dɛn we dɛn nɔ bin rayt. We i bin de tɔk bɔt di tin dɛn we Kristian dɛn rayt we dɛn bɔn di de fɔ di Sabat, i bin se: “Dɛn nɔ bin pul di buk bɔt di wan dɛn we de Prich ɛn di buk bɔt di minim [we dɛn bin tink se na Kristian dɛn we na Ju] frɔm di faya. Dɛn bin de bɔn dɛn buk ya ɛn [ɛni ɔda buk we gɛt Gɔd in nem] ɛnisay we Gɔd in nem de.” Da sem buk kot wetin wan man we nem Rabay Yose we bin de arawnd di ia 200 afta Krays. Dis man kɔmɔt Galili ɛn i bin se insay ɔda de dɛn insay di wik “dɛn kin kɔt di say we Gɔd in nem de [dɛn ɔndastand am fɔ se na di tin dɛn we di Kristian dɛn bin de rayt] insay dɛn buk ya ɛn kip dɛn, dɔn dɛn bɔn di balans.”

• Sɔm masta sabi bukman dɛn we stɔdi di Baybul gri se sɔntɛm Gɔd in nem de insay di Ibru Skripchɔ we de na di Kristian Grik Skripchɔ dɛn. Ɔnda di say we dɛn rayt “Tetragrammaton in the New Testament,” The Anchor Bible Dictionary se: “Sɔm pruf de fɔ se di 4 lɛta dɛn we dɛn yuz fɔ spɛl Gɔd in nem insay Ibru we na Gɔd in nem Yawɛ, de insay di kot dɛn frɔm di Ol] T[ɛstamɛnt] we de na di N[yu] T[ɛstamɛnt] frɔm di tɛm we dɛn jɔs rayt di Nyu Tɛstamɛnt.” Wan masta sabi bukman we nem Jɔj Awɔd tɔk se: “Ɛnti di 4 lɛta dɛn we dɛn yuz fɔ spɛl Gɔd in nem insay Ibru bin stil de insay di Grik Baybul [dat na di Ibru Skripchɔ we dɛn translet to Grik] we gɛt di Skripchɔ dɛn we dɛn bin de yuz na dɛn fɔstɛm chɔch, i mek sɛns fɔ biliv se we di wan dɛn we rayt di N[yu] T[ɛstamɛnt] bin de kot frɔm di Skripchɔ dɛn, dɛn kip di 4 lɛta dɛn we dɛn yuz fɔ spɛl Gɔd in nem insay Ibru, ɛnisay we i bin de.”

• Baybul transletɔ dɛn we bɔku pipul dɛn no bɔt dɔn yuz Gɔd in nem na di Kristian Grik Skripchɔ. Sɔm pan dɛn transletɔ ya bin dɔn yuz Gɔd in nem lɔng tɛm bifo wi gɛt di New World Translation. Dɛn transletɔ dɛn ya ɛn wetin dɛn bin rayt na lɛk: A Literal Translation of the New Testament . . . From the Text of the Vatican Manuscript, we Aman Aynfɛta rayt (1863); The Emphatic Diaglott, we Bɛnjamin Wilsin rayt (1864); The Epistles of Paul in Modern English, we Jɔj Baka Stivins rayt (1898); St. Paul’s Epistle to the Romans, we W. G. Rutafɔd rayt (1900); The New Testament Letters, we J.W.C. Wand, Bishop of London rayt (1946). Dɔn, insay wan Spanish buk we Pablo Bɛsin bin translet, i bin yuz “Jehová” na Lyuk 2:15 ɛn Jud 14, ɛn i pas 100 futnot insay de we sho se sɔntɛm na so Gɔd in nem bin de. Lɔng tɛm bifo dɛn transleshɔn ya, di Kristian Grik Skripchɔ we dɛn translet to Ibru frɔm dɛn 1600 te go, bin gɛt di 4 lɛta dɛn we dɛn yuz fɔ spɛl Gɔd in nem insay Ibru na bɔku say dɛn. Insay Jaman langwej nɔmɔ, na lɛk 11 Baybul dɛn yuz “Jiova” (ɔ dɛn yuz di Ibru wɔd we dɛn translet as “Yawɛ”) insay di Kristian Grik Skripchɔ. Dɔn 4 ɔda transletɔ dɛn ad di nem insay brakɛt afta dɛn rayt “Lɔd.” I pas 70 Jaman Baybul dɛn we yuz Gɔd in nem na futnot ɔ na di say usay dɛn kin rayt fɔ mek pɔsin no mɔ.

  

• Baybul dɛn we de insay lɛk wan ɔndrɛd langwej dɛn so gɛt Gɔd in nem insay di Kristian Grik Skripchɔ. Bɔku langwej dɛn na Afrika, Amɛrika, Eshia, Yurop, ɛn di Pasifik Ayland dɛn de yuz Gɔd in nem bɔku tɛm. (Luk di list we de na pej 12 ɛn pej 13) Na fɔ dɛn sem rizin ya we wi jɔs dɔn tɔk bɔt, mek dɛn transletɔ ya disayd fɔ yuz Gɔd in nem insay di Baybul we dɛn translet. Dis biɛn tɛm, sɔm transleshɔn dɛn fɔ di Kristian Grik Skripchɔ dɔn de, lɛk di Rotuman Bible (1999), we yuz “Jihova” 51 tɛm insay 48 vas dɛn, ɛn di Batak (Toba) Baybul (1989) we kɔmɔt Indonishia we yuz “Jahowa” 110 tɛm.

  

Ɔl dɛn tin ya we wi dɔn tɔk bɔt, dɔn sho klia wan se gud rizin de fɔ mek dɛn put Gɔd in nem, Jiova insay di Kristian Grik Skripchɔ dɛn. Na dat di wan dɛn we translet di New World Translation dɔn du. Dɛn rili gɛt rɛspɛkt fɔ Gɔd in nem ɛn dɛn de fred fɔ pul ɛnitin frɔm di fɔs fɔs pepa dɛn we dɛn bin rayt di Baybul pan.—Rɛvɛleshɔn 22:18, 19.