Rɛfrɛns dɛn fɔ Layf ɛn Prichin Wok Mitin Buk
ME 2-8
DI VALYU TIN DƐN FRƆM GƆD IN WƆD | FƆS SAMIƐL 27-29
“Di Tatiks dɛn we Devid Bin De Yuz fɔ Fɛt”
it-1-E pej 41
Ekish
We Devid bin de rɔnawe pan Sɔl, i bin go ayd na Kiŋ Ekish in tɛritri tu tɛm. Di fɔstɛm we Devid bin go de we dɛn fil se na dɛn ɛnimi, i bin mek lɛk se i kres ɛn Ekish nɔ bin du am natin bikɔs i bin fil se in na kresman. (1Sa 21:10-15; Sam 34:Sup; 56:Sup) Di sɛkɔn tɛm Devid bin go wit 600 sojaman dɛn ɛn dɛn famili dɛn, so Ekish bin gi am ples fɔ de na Ziklag. Insay di wan ia 4 mɔnt we dɛn bin de de, Ekish bin biliv se Devid bin de go atak sɔm tɔŋ dɛn na Judia ɛn tek tin dɛn, bɔt na di Gɛshɔrayt, Gazayt ɛn Amalɛkayt dɛn tɔn dɛn i bin de go atak. (1Sa 27:1-12) Di ful we Devid ful Ekish bin wok ɛn dat bin mek i mek am in gaydman we di Filistin dɛn bin de rɛdi fɔ atak Kiŋ Sɔl. Bɔt leta we di Filistin bigman dɛn bin mɔna am fɔ sɛn Devid bak, i bin mek in ɛn in man dɛn go bak na Ziklag. (1Sa 28:2; 29:1-11) Devid nɔ bin kil Ekish we i bi kiŋ ɛn fɛt agens Gat. I bin still de alayv di tɛm we Sɔlɔmɔn bin de rul.—1Ki 2:39-41; luk Gat.
Yɔŋ Man dɛn, Aw Una Go Ebul Mek Ɔda Pipul dɛn Abop pan Una?
8 Lɛ wi tɔk bɔt ɔda prɔblɛm we bin mit Devid. Afta we dɛn bin anɔynt Devid fɔ bi kiŋ, i bin gɛt fɔ wet fɔ lɔng tɛm bifo i bigin fɔ rul as kiŋ na Juda. (1Sa 16:13; 2Sa 2:3, 4) Wetin bin ɛp Devid fɔ peshɛnt wet ɔl da tɛm de? Bifo Devid bin gɛt pwɛlat, i bin yuz di tɛm we i bin gɛt fɔ du ɔda tin dɛn. Fɔ ɛgzampul, we Devid bin de ayd pan Sɔl ɛn go na di Filistin dɛn tɛritri, i bin yuz da tɛm de fɔ fɛt Izrɛl dɛn ɛnimi dɛn. Ɛn we i bin de du dat, i bin de protɛkt Juda in tɛritri.—1 Sam. 27:1-12.
it-2-E pej 245, par. 6
Lay
Pan ɔl we di Baybul tɔk klia wan se wi nɔ fɔ lay, dis nɔ min se paopa wi fɔ gi infɔmeshɔn to pɔsin we nɔ fit fɔ gɛt am. Jizɔs Krays bin advays wi se: “Una nɔ gi wetin oli to dɔg ɔ trowe una pal dɛn bifo ɔg, so dat dɛn nɔ go ɛva mas am ɛn tɔn ɛn atak una.” (Mat 7:6) Na dat mek sɔntɛm dɛn de Jizɔs nɔ bin de tɔk ɔltin ɔ ansa kwɛstyɔn dɛn dayrɛkt wan we i tink se dat go briŋ prɔblɛm we i ebul fɔ avɔyd. (Mat 15:1-6; 21:23-27; Jɔn 7:3-10) Semweso, we Ebraam, Ayzak, Reab, ɛn Ilaysha nɔ bin dayrɛkt pipul dɛn di rayt we ɔ nɔ tɛl sɔm pipul dɛn we nɔ de wɔship Jiova ɔltin, wi fɔ si am di sem we.—Jɛn 12:10-19; chap. 20; 26:1-10; Jɔs 2:1-6; Jems 2:25; 2Ki 6:11-23.
Luk Gud Wan fɔ di Valyu Tin dɛn na Gɔd in Wɔd
w10-E 1/1 pej 20, par. 5 ɛn par. 6
Di Wan dɛn We Dɔn Day Go Ɛp di Wan dɛn We De Alayv?
Tink bɔt dis. Di Baybul se we pɔsin day “na dɔti [i] de go” ɛn i tɔk bak se “ɔl [in] plan na fɔ natin.” (Sam 146:4) Sɔl ɛn Samiɛl bin no se Gɔd bin dɔn tɛl dɛn se dɛn nɔ fɔ gɛt natin fɔ du wit juju biznɛs. Bifo dis tɛm, na Sɔl bin de bifo fɔ pul ɔl di wan dɛn we de put an pan juju biznɛs na di land!—Livitikɔs 19:31.
Tink bɔt am. If Samiɛl bin stil de alayv as spirit, yu tink se i go pwɛl Gɔd in lɔ ɛn wok wit pɔsin we de du juju biznɛs fɔ tɔk to Sɔl? Jiova nɔ gri fɔ tɔk to Sɔl. Yu tink se pɔsin we de du juju biznɛs go fos di Ɔlmayt fɔ yuz Samiɛl we dɔn day fɔ tɔk to Sɔl? Nɔ. Dis sho klia wan se dis “Samiɛl” nɔto bin Gɔd in fetful prɔfɛt. Na wikɛd spirit bin de mek lɛk se in na Samiɛl we dɔn day.
ME 9-15
DI VALYU TIN DƐN FRƆM GƆD IN WƆD | FƆS SAMIƐL 30-31
“Alaw Jiova Yu Gɔd fɔ Gi Yu Trɛnk”
w06-E 8/1 pej 28, par. 12
Fred Jiova ɛn Gɛt Gladi-At!
12 Di fred we Devid bin de fred Jiova nɔ jɔs mek i fred fɔ du bad. Di fred we i bin de fred Jiova gi am trɛnk fɔ disayd wetin fɔ du ɛn du am wit sɛns pan ɔl we i bin gɛt prɔblɛm. Fɔ di wan ia ɛn 4 mɔnt we Devid ɛn in man dɛn bin de ayd pan Sɔl, dɛn bin de na Ziklag na di Filistin dɛn tɛritri. (Fɔs Samiɛl 27:5-7) Wan tɛm we di man dɛn nɔ bin de, di Amalɛkayt dɛn go bɔn di siti ɛn tek ɔl di man dɛn uman dɛn, pikin dɛn ɛn animal dɛn. We Devid ɛn in man dɛn kam bak ɛn si wetin apin, dɛn bin kray. Kwik kwik wan di pwɛl at bin chenj to vɛks, ɛn Devid in man dɛn bin se mek dɛn ston am. Pan ɔl we Devid in at bin pwɛl, i nɔ bin giv-ɔp. (Prɔvabs 24:10) Di fred we i de fred Gɔd bin mek i tɔn to Jiova, ɛn “luk ɔp to PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] we na in PAPA GƆD.” Gɔd bin ɛp Devid ɛn in man dɛn fɔ kech di Amalɛkayt dɛn ɛn tek bak ɔl wetin dɛn bin dɔn tek na dɛn an.—Fɔs Samiɛl 30:1-20.
w12-E 4/15 pej 30, par. 14
Jiova Kin Mek We fɔ Sev Wi
14 Devid bin gɛt bɔku prɔblɛm dɛn. (1Sa 30:3-6) Di tin dɛn we Jiova yuz am fɔ rayt mek wi no se I bin no aw Devid bin de fil. (Rid Sam 34:18; 56:8.) Gɔd no aw wisɛf de fil. We wi fil se i “dɔn dɔn fɔ [wi]” ɔ “bɛtɛ nɔ de fɔ [wi] igen,” i de kam nia wi. Dis sɛf dɔn du fɔ kɔrej wi, jɔs lɛk aw i bin du fɔ Devid we mek i siŋ se: “A go gladi fɔ di lɛk we yu lɛk mi bikɔs yu de kia fɔ mi. Yu dɔn si di trɔbul we a de pan ɛn yu no aw a de sɔfa.” (Sam 31:7) Jiova nɔ jɔs de si di prɔblɛm dɛn we wi gɛt. I de ɛp wi fɔ bia bay we i de ɛnkɔrej wi. I de yuz di mitin dɛn we wi kin gɛt fɔ du dis.
Luk Gud Wan fɔ di Valyu Tin dɛn na Gɔd in Wɔd
w05-E 3/15 pej 24, par. 8
Men Pɔynt dɛn Frɔm di Baybul Buk we Nem Fɔs Samiɛl
30:23, 24. Dis tin we Devid disayd fɔ du gri wit wetin de na Di Nɔmba Dɛm 31:27, we sho se Jiova valyu di wan dɛn we de wok fɔ sɔpɔt di kɔngrigeshɔn. So ilɛk us wok wi de du, lɛ wi “du am wit ɔl [wi] layf lɛk se na fɔ Jiova [wi] de du am, ɛn nɔto fɔ mɔtalman.”—Koloshians 3:23.
ME 16-22
DI VALYU TIN DƐN FRƆM GƆD IN WƆD | SƐKƐN SAMIƐL 1-3
“Wetin Wi Lan Frɔm di Bɛrin Siŋ we dɛn Kɔl ‘Di Bo’?”
w00-E 6/15 pej 13, par. 9
Rɛspɛkt di Wan we Dɛn Gi Pawa fɔ De Oba Yu
9 Devid in at bin pwɛl di tɛm we dɛn nɔ bin de trit am fayn? Devid bin kray to Jiova se: “Bad man dɛn de tray fɔ kil mi.” (Sam 54:3) I bin tɛl Jiova wetin de na in at, i se: “PAPA GƆD, pul mi na mi ɛnimi dɛn an; Sev mi frɔm ɔl udat de biɛn mi. Dɛn de fɔ du bad ɛn sɔm de sɛf we wan kil. Luk aw dɛn kak mi trap! Dɛn dɔn wayl pan mi pan ɔl we a nɔ du natin. A nɔ du natin rɔŋ bɔt dɛn want fɔ kil mi. PAPA GƆD, grap mek yu ɛp mi, ɛn si to mi stren.” (Sam 59:1-4) Yu dɔn ɛva fil da we de, we yu nɔ du natin rɔŋ to pɔsin we gɛt pawa oba yu bɔt stil i de ambɔg yu? Devid nɔ bin stɔp fɔ rɛspɛkt Sɔl. We Sɔl day, bifo Devid gladi i bin siŋ wan bɛrin siŋ: “Sɔl ɛn Jonɛthan na pipul we ɔlman bin lɛk . . . Dɛn ɔltu bin fast lɛk laytin ɛn trɔŋ lɛk babu bon. Uman dɛn na Izrɛl, una kray fɔ Sɔl.” (Sɛkɛn Samiɛl 1:23, 24) Devid bin sɛt fayn ɛgzampul fɔ sho rɛspɛkt fɔ di wan we Jiova dɔn anɔynt pan ɔl we Sɔl nɔ bin trit am fayn!
w12-E 4/15 pej 10, par. 8
Fɔ Kɔmɔt Biɛn Pɔsin Na Bad Tin we Pipul dɛn De Fred se Go Apin
8 Di Baybul tɔk bak bɔt bɔku pipul dɛn we nɔ bin kɔmɔt biɛn dɛn kɔmpin dɛn. Lɛ wi tɔk bɔt tu pan dɛn ɛn si wetin wi kin lan frɔm dɛn ɛgzampul, wi go stat wit wan man we nɔ bin kɔmɔt biɛn Devid. Sɔl in big bɔypikin Jonɛthan fɔ dɔn bi di nɛks Kiŋ na Izrɛl, bɔt na wan tin bin ol am. Jiova bin dɔn pik Devid fɔ bi di nɛks Kiŋ na Izrɛl. Jonɛthan bin rɛspɛkt wetin Gɔd disayd fɔ du. I nɔ bin jɛlɔs Devid ɛn si am lɛk in ɛnimi. Bifo dat, Jonɛthan bi “jɛs lɛk Devid in biznɛs” ɛn i swɛ fɔ kɔntinyu fɔ de biɛn am. I ivin gi Devid in klos, sɔd, bo, ɛn bɛlt, ɛn ɔnɔ am lɛk se i kɔmɔt na di kiŋ in famili. (1Sa 18:1-4) Jonɛthan bin du ɔl wetin i ebul fɔ sɔpɔt Devid, ivin fɔ mek i risk in yon layf fɔ tɔk bɔt Devid bifo Sɔl. Jonɛthan tɛl Devid se: “Na Devid gɛt fɔ bi kiŋ na Izrɛl ɛn in di Jonɛthan go de nɛks to am.” (1Sa 20:30-34; 23:16, 17) Na dat mek wi nɔ sɔprayz we Devid bin siŋ wan sɔri siŋ fɔ sho se i bin lɛk Jonɛthan afta i day.—2 Sam. 1:17, 26.
Luk Gud Wan fɔ di Valyu Tin dɛn na Gɔd in Wɔd
it-1-E pej 369, par. 2
Brɔda
Dɛn kin yuz di wɔd “brɔda” fɔ min pipul dɛn we gɛt wanwɔd ɛn we gɛt gol fɔ du di sem tin. Fɔ ɛgzampul, Kiŋ Ayram na Ta bin kɔl Kiŋ Sɔlɔmɔn in brɔda, nɔto jɔs bikɔs dɛn ɔltu na bin kiŋ, bɔt sɔntɛm na bikɔs dɛn ɔltu want di sem tin we na fɔ sɛn timba ɛn ɔda tin dɛn fɔ bil di tɛmpul. (1Ki 9:13; 5:1-12) Fɔ sho se nɔto brɔda dɛn nɔmɔ we kɔmɔt na di sem famili kin ebul fɔ gɛt pis ɛn wanwɔd, Devid bin rayt se “I fayn ɛn i swit wɛn PAPA GƆD in pipul gɛda wit wan at fɔ wɔship am.” (Sam 133:1) Infakt, di rizin we mek Devid kɔl Jonɛthan in brɔda nɔto bikɔs na di sem mama ɛn papa bɔn dɛn, bɔt na bikɔs dɛn lɛk ɛn bisin bɔt dɛnsɛf. (2Sa 1:26) We padi dɛn gɛt di sem abit dɛn ɛn di sem we fɔ du tin ilɛk dɛn nɔ fayn, dɛn gɛt rayt fɔ kɔl dɛnsɛf brɔda dɛn.—Prɔ 18:9, NWT.
ME 23-29
DI VALYU TIN DƐN FRƆM GƆD IN WƆD | SƐKƐN SAMIƐL 4-6
“Fred Jiova di Rayt We ɛn Nɔ Du Tin we Go Mek I Vɛks”
w05-E 5/15 pej 17, par. 8
Men Pɔynt dɛn Frɔm di Baybul Buk we Nem Sɛkɛn Samiɛl
6:1-7. Pan ɔl we Devid nɔ bin min bad, di tray we i tray fɔ yuz ɔmɔlanke fɔ go wit di Ak bin de agens Gɔd in lɔ ɛn dat bin mek dɛn nɔ ebul fɔ go wit am. (Ɛksodɔs 25:13, 14; Di Nɔmba Dɛm 4:15, 19; 7:7-9) Di tin we apin we Uzaya strɛch in an fɔ ol di Ak sho se ilɛk wi nɔ min bad, dat nɔ de chenj wetin Gɔd want wi fɔ du.
w05-E 2/1 pej 27, par. 20
Jiova De Du Wetin Rayt Ɔltɛm
20 Mɛmba se Uzaya bin sɔpoz fɔ no wetin i de du. Di Ak bin gɛt sɔntin fɔ du wit Jiova in de wan wit dɛn. Di Lɔ bin tɔk klia wan se ɛnibɔdi we nɔ gɛt rayt fɔ tɔch am nɔ fɔ tɔch am ɛn if ɛnibɔdi tɔch am dɛn fɔ kil am. (Di Nɔmba Dɛn 4:18-20; 7:89) So di wok fɔ transfa di ak na wan we dɛn bin fɔ rili tek siriɔs. Uzaya na bin Livayt (pan ɔl we in nɔto bin prist), so i bin fɔ sabi di Lɔ. Ɛn apat frɔm dat, bifo dis tɛm dɛn bin dɔn go wit di Ak na in papa in os fɔ kip. (Fɔs Samiɛl 6:20–7:1) Di Ak bin dɔn de de fɔ lɛk 70 ia bifo Devid disayd fɔ transfa am. So frɔm we Uzaya smɔl i go dɔn no bɔt di lɔ dɛn bɔt di Ak.
w05-E 2/1 pej 27, par. 21
Jiova De Du Wetin Rayt Ɔltɛm
21 Jɔs lɛk aw wi bin dɔn tɔk, Jiova ebul fɔ no wetin de na pɔsin in at. Bikɔs di Baybul se di tin we Uzaya bin du nɔ bin sho rɛspɛkt, i go bi se Jiova go dɔn si sɔntin bad bɔt Uzaya we di Baybul nɔ tɔk bɔt. Fɔ se sɔntɛm Uzaya na man we bin lɛk fɔ du tin we i nɔ gɛt rayt fɔ du we go dɔn mek i izi fɔ mek i du wetin i du? (Prɔvabs 11:2) Fɔ se bikɔs i bin de bifo di Ak we in famili dɔn kip na dɛn os ɛn ɔlman de wach am mek i fil se i impɔtant? (Prɔvabs 8:13) Fɔ se Uzaya nɔ bin gɛt bɛtɛ fet we mek i tink se Jiova nɔ ebul fɔ mek di Ak we de sho se I de wit dɛn nɔ fɔdɔm? Pan ɔl we wi nɔ no ɔltin, wi biliv se Jiova bin du di rayt tin. I go bi se i si sɔntin na Uzaya in at we mek I kil am wantɛm wantɛm.—Prɔvabs 21:2.
Luk Gud Wan fɔ di Valyu Tin dɛn na Gɔd in Wɔd
w96-E 4/1 pej 29, par. 1
Lɛf Yu Prɔblɛm na Jiova in An Ɔltɛm
Devid we na bin di kiŋ insɛf bin gɛt fɔlt pan wetin apin. Wetin Devid bin du sho se ivin di wan dɛn we gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova kin tɔk ɔ du tin wan wan tɛm we nɔ fayn we dɛn gɛt prɔblɛm. Fɔs, Devid bin vɛks. Dɔn i bigin fɔ fred. (Sɛkɛn Samiɛl 6:8, 9) Dat bin rili tɛst di padi biznɛs we i gɛt wit Jiova. Dis na bin tɛm we wi go se i nɔ bin lɛf in prɔblɛm na Jiova in an bikɔs i pwɛl in lɔ dɛn. Da kayn tin de kin apin to wi wan wan tɛm? Wi dɔn ɛva blem Jiova fɔ prɔblɛm we dɔn mit wi bikɔs wi nɔ gri fɔ fala in lɔ dɛn?—Prɔvabs 19:3.
ME 30–JUN 5
DI VALYU TIN DƐN FRƆM GƆD IN WƆD | SƐKƐN SAMIƐL 7-8
“Jiova Mek Agrimɛnt wit Devid”
w10-E 4/1 pej 20, par. 3
Yu “Go Mɔs Gɛt Wan Pɔsin fɔ Bi Kiŋ pan Ɔl [Yu] Jɛnareshɔn”
Jiova bin gladi bikɔs Devid rili want fɔ du wetin i want. So bikɔs Devid bin de fred am ɛn bikɔs ɔf di prɔfɛsi we de, Gɔd mek agrimɛnt wit Devid se i go mek pɔsin kɔmɔt na in famili we go rul sote go. Nethan bin tɛl Devid di prɔmis we Jiova bin mek to am. “I se Devid go mɔs gɛt wan pɔsin fɔ bi kiŋ pan ɔl in jɛnareshɔn ɛn in famili go rul sote go.” (Vas 16) Udat na di Pɔsin we di agrimɛnt tɔk bɔt we go kɔmɔt na Devid in famili we go rul sote go?—Sams 89:20, 29, 34-36.
w10-E 4/1 pej 20, par. 4
Yu “Go Mɔs Gɛt Wan Pɔsin fɔ Bi Kiŋ pan Ɔl [Yu] Jɛnareshɔn”
Na Devid in famili Jizɔs we kɔmɔt na Nazarɛt kɔmɔt. We wan enjɛl de anawns se dɛn dɔn bɔn Jizɔs i bin se: “Jiova Gɔd go gi am in gret gret granpa Devid in tron, ɛn i go rul as Kiŋ oba Jekɔp in fambul dɛn sote go, ɛn in Kiŋdɔm go de te go.” (Lyuk 1:32, 33) So di agrimɛnt we Jiova mek wit Devid bin apin to Jizɔs Krays. Dat min se i nɔ de rul bikɔs mɔtalman pik am, bɔt i de rul bikɔs ɔf di prɔmis we Gɔd bin dɔn mek wit Devid na dat gi am di rayt fɔ rul sote go. Lɛ wi mɛmba se wetin Jiova prɔmis kin bi ɔltɛm.—Ayzaya 55:10, 11.
Biliv Tranga Wan pan di Kiŋdɔm
14 Lɛ wi tɔk bɔt di prɔmis we Jiova bin mek to Kiŋ Devid we bin de na Izrɛl. Dɛn kɔl dis prɔmis di agrimɛnt wit Devid. (Rid 2 Samiɛl 7:12, 16.) Jiova mek dis agrimɛnt wit Devid di tɛm we Devid bin de rul na Jerusɛlɛm. Jiova prɔmis am se di Mɛsaya go kɔmɔt frɔm in famili. (Lyuk 1:30-33) So Jiova bin tɔk mɔ tin dɛn bɔt di famili we di Mɛsaya go kɔmɔt. I se wan pan Devid in pikin dɛn go gɛt “di rayt” fɔ bi Kiŋ na in Kiŋdɔm. (Izik. 21:25-27) So bikɔs Jizɔs kɔmɔt na Devid in famili, dat go mek Devid in kiŋdɔm “de sote go.” Di Baybul se Jizɔs “go de sote go” ɛn “in kiŋdɔm go de sote go lɛk di san.” (Di Sam Dɛm 89:34-37) Di Mɛsaya in Kiŋdɔm nɔ go ɛva du tin we nɔ rayt, ɛn di tin dɛn we i go du go de sote go!
Luk Gud Wan fɔ di Valyu Tin dɛn na Gɔd in Wɔd
it-2-E pej 206, par. 2
Di Tɛm we di Prɔfɛsi Go Apin
Belam in Prɔfɛsi. Bifo di Izrɛlayt dɛn go na di Prɔmis Land, Belam we na bin prɔfɛt bin wɔn di Kiŋ na Moab “bɔt wetin di pipul dɛn we i bin want am fɔ ib swɛ pan gɛt fɔ du am. . . . Wan sta go kɔmɔt na Izrɛl in jɛnareshɔn ɛn i go bi kiŋ na Izrɛl. I go bit di Moabayt lida dɛn ɛn go brok dɛn wan dɛn we de kak dɛn fɛda dɔŋ.” (Nɔm 24:14-17) Di fɔstɛm we dis prɔfɛsi bin apin di “sta” na bin Kiŋ Devid, we bin win di Moabayt dɛn pan fɛt ɛn mek dɛn de ɔnda am. (2Sa 8:2) So wi dɔn si se insay dis patikyula prɔfɛsi, di tin dɛn we Belam bin tɔk bɔt bin bigin fɔ apin insay di tɛm we Devid bi kiŋ. Bikɔs Devid bin tinap fɔ Jizɔs we go bi di kiŋ we go rul na Gɔd in Kiŋdɔm, di prɔfɛsi go apin bak to Jizɔs di tɛm we i go dɔnawe wit in ɛnimi dɛn.—Ayz 9:7; Sam 2:8, 9.
JUN 6-12
DI VALYU TIN DƐN FRƆM GƆD IN WƆD | SƐKƐN SAMIƐL 9-10
“Devid Bin Sho Lɔv we Nɔ De Chenj”
w06-E 6/15 pej 14, par. 6
Yu Go Gɛt Gladi-At
Devid bin rayt se: “Pɔsin we de sɔri fɔ udat nɔ ebul insɛf go gɛt” gladi-at. I bin kɔntinyu fɔ tɔk bak se: “PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] go pul in ed kɔmɔt pan trɔbul. PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] go gi am lɔŋ layf ɛn wɛlbɔdi; ɔlman na Izrɛl go si se i” gladi. (Sam 41:1, 2) Di kayn lɔv we Devid sho Jonɛthan in pikin Mɛfiboshɛth we bin kripul na fayn ɛgzampul bɔt aw wi fɔ biev to pipul dɛn we po.—Sɛkɛn Samiɛl 9:1-13.
w05-E 5/15 pej 17, par. 12
Men Pɔynt dɛn Frɔm di Baybul Buk we Nem Sɛkɛn Samiɛl
9:1, 6, 7. Devid bin kip in prɔmis. Wisɛf fɔ du ɔl wetin wi ebul fɔ du wetin wi se.
w02-E 2/15 pej 14, par. 10
Dɛn Bin Bia wit di Chuk Chuk dɛn na Dɛn Bɔdi
10 Afta sɔm ia dɔn pas, Kiŋ Devid bin du gud to Mɛfiboshɛth bikɔs i bin rili lɛk Jonɛthan. Devid bin gi Sɔl in prɔpati dɛn ɔl bak to am ɛn pik Ziba fɔ bi kiateka fɔ di land. Devid bin tɛl Mɛfiboshɛth bak se: i “go de it na tebul wit am ɔltɛm.” (Sɛkɛn Samiɛl 9:6-10) Wan dawt nɔ de se di lɔv we Devid bin sho Mɛfiboshɛth bin kɔrej am ɛn ɛp am nɔ fɔ de fil bad bikɔs i kripul. Dis na fayn lɛsin fɔ wi! Wisɛf fɔ du gud to di wan dɛn we gɛt prɔblɛm dɛn.
Luk Gud Wan fɔ di Valyu Tin dɛn na Gɔd in Wɔd
it-1-E pej 266
Bia-Bai
Bɔku pipul dɛn we bin de trade na di Ist, ivin di Izrɛlayt dɛn, bin lɛk bia-bia ɛn dɛn bin de si am as tin we de gi dɛn rɛspɛkt as man. Di lɔ we Gɔd bin gi di Izrɛlayt dɛn bin se dɛn nɔ fɔ kɔt di ia “we de na [dɛn] fes in sayd,” di ia we de bitwin di yes ɛn di yay, ɛn dɛn nɔ fɔ shep dɛn bia-bia lɛk got. (Lɛv 19:27; 21:5) Dis na bikɔs na dat sɔm pegan dɛn bin de du as pat pan dɛn wɔship.
JUN 13-19
DI VALYU TIN DƐN FRƆM GƆD IN WƆD | SƐKƐN SAMIƐL 11-12
“Nɔ Alaw di Bad Tin dɛn we Yu Want fɔ Kɔntrol Yu”
Yu Go Ebul Kɔmɔt na Setan in Trap Dɛn!
10 Bikɔs Kiŋ Devid bin want ɔltin fɔ insɛf, dat bin mek i fɔgɛt di tin dɛn we Jiova bin dɔn gi am, lɛk jɛntri, pawa, ɛn we i bin de win bɔku pan in ɛnimi dɛn. Devid bin gladi fɔs fɔ di gift dɛn we Gɔd bin dɔn gi am, ɛn i bin se dɛn “tu bɔku fɔ kɔnt.” (Sam 40:5) Bɔt tɛm bin kam we Devid fɔgɛt di tin dɛn we Jiova bin dɔn gi am. I nɔ bin satisfay wit dɛn igen; i bin want mɔ. Devid bin gɛt bɔku wɛf dɛn, bɔt i bin stil want wan ɔda man in wɛf, pan ɔl we Jiova bin dɔn se i bad fɔ lɛ pɔsin du dat. Di uman na bin Bathshiba, ɛn in man na bin Yuraya di Itayt. Bikɔs Devid bin jɔs tink bɔt insɛf, i du mami ɛn dadi biznɛs wit Bathshiba, ɛn Bathshiba bin gɛt bɛlɛ. Dis tin we Devid du bin rili bad, bɔt i bin du sɔntin we bad pas am. I bin arenj fɔ lɛ dɛn kil Yuraya. (2Sa 11:2-15) Wetin Devid bin de tink? Fɔ se i bin de imajin se Jiova nɔ go si am? Pan ɔl we Devid bin dɔn sav Jiova fetful wan fɔ lɔng tɛm, i bin kam fɔ bi pɔsin we want ɔltin fɔ insɛf, ɛn dis bin mek i sɔfa bad bad wan. Leta, Devid bin kɔnfɛs in sin, ɛn i bin ripɛnt. I bin rili gladi we Jiova fɔgiv am.—2 Sam. 12:7-13.
Wetin Mek Wi Rɛdi fɔ Obe Jiova ɛn Aw Wi Go Du Dat?
15 Jiova nɔ bin jɔs pik Devid fɔ de oba in famili nɔmɔ bɔt i bin pik am bak fɔ de oba di wan ol neshɔn na Izrɛl. Devid bin gɛt bɔku pawa bikɔs in na bin kiŋ. Sɔntɛnde, i bin de yuz in pawa di rɔŋ we ɛn i bin de mek siriɔs mistek dɛn. (2Sa 11:14, 15) Bɔt Devid bin sho se i de obe Jiova bay we i bin de gri fɔ lɛ Jiova kɔrɛkt am. We i bin de pre, i bin de tɛl Jiova aw i de fil. Ɛn i bin tray tranga wan fɔ fala di advays we Jiova bin de gi am. (Sam 51:1-4) Dɔn bak, Devid bin ɔmbul ɛn i nɔ bin jɔs de tek advays frɔm in kɔmpin man dɛn nɔmɔ, bɔt i bin de tek advays bak frɔm uman dɛn. (1Sa 19:11, 12; 25:32, 33) Devid bin lan frɔm in mistek dɛn ɛn di tin we bin impɔtant pas ɔl na in layf na fɔ sav Jiova.
Alaw Gɔd in Lɔ dɛn ɛn In Prinsipul dɛn fɔ Tren Yu Kɔnshɛns
7 Wi nɔ nid fɔ pwɛl Gɔd in lɔ dɛn ɛn sɔfa bifo wi lan fɔ du wetin rayt ɛn wetin rɔŋ. Wi kin lan frɔm di mistek we ɔda pipul dɛn bin dɔn mek. Dɛn ɛgzampul dɛn ya de na di Baybul. Prɔvabs 1:5, (NW) tɔk se: “Pɔsin we gɛt sɛns de lisin ɛn lan mɔ.” Di tin dɛn we wi de lan de kɔmɔt frɔm Gɔd ɛn dɛn impɔtant pas ɔl ɔda tin dɛn we wi kin lan! Fɔ ɛgzampul, tink bɔt aw Devid bin sɔfa afta we i bin pwɛl Jiova in lɔ ɛn du mami ɛn dadi biznɛs wit Batshiba. (Sɛkɛn Samiɛl 12:7-14) We yu de rid da stori de, aks yusɛf dɛn kwɛstyɔn dɛn ya: ‘Aw Devid fɔ dɔn avɔyd dɛn prɔblɛm dɛn ya? Wetin a go du if dis sem tin wan apin to mi? If sɔmbɔdi tɛmt mi fɔ du mami ɛn dadi biznɛs di we aw Gɔd nɔ want, a go tan lɛk Devid ɔ a go du wetin Josɛf bin du?’ (Jɛnɛsis 39:11-15) If wi tek tɛm tink bɔt di bad tin dɛn we kin apin we wi sin, dat go mek wi et “fɔ du bad” mɔ ɛn mɔ.
Luk Gud Wan fɔ di Valyu Tin dɛn na Gɔd in Wɔd
it-1-E pej 590, par. 1
Devid
Bɔt Jiova bin de si ɛn i mek ɔlman no bɔt di bad tin we apin. If Jiova bin alaw mɔtalman dɛn fɔ jɔj di kes bɔt Devid ɛn Batshiba lɛk aw di Lɔ we Gɔd bin gi Mozis se, dɛn bin fɔ dɔn kil dɛn ɔltu ɛn dat min se di pikin we bin de insay in mama in bɛlɛ fɔ dɔn day. (Dit 5:18; 22:22) Bɔt na Jiova insɛf bin jɔj di kes ɛn i bin sɔri fɔ Devid bikɔs ɔf di Kiŋdɔm agrimɛnt (2Sa 7:11-16) dis na bikɔs Devid insɛf bin dɔn sho sɔri-at (1Sa 24:4-7; luk Jem 2:13) ɛn bikɔs Gɔd bin si se di wan dɛn we du bad dɔn ripɛnt. (Sam 51:1-4) Bɔt dɛn nɔ bin balans ɔl di pɔnishmɛnt. Jiova bin tɛl Nethan fɔ tɛl Devid se: “Insay in os na de i go bigin gɛt waala.”—2 Sam. 12:1-12.
JUN 20-26
DI VALYU TIN DƐN FRƆM GƆD IN WƆD | SƐKƐN SAMIƐL 13-14
“We Amɔn Bin Jɔs Bisin bɔt Insɛf, dat Bin Mek Bad Tin Apin”
it-1-E pej 32
Absalɔm
Dɛn kil Amɔn. Absalɔm in sista Tama bin rili fayn ɛn dat mek Amɔn in stɛp-brɔda gɛt filin fɔ am. Amɔn bin lay se i sik ɛn mek dɛn sɛn Tama na in os fɔ kuk fɔ am, ɛn i bin gɛt fɔ rep am. Di lɛk we Amɔn bin lɛk Tama bin chenj ɛn dat bin mek i et am ɛn drɛb am go na strit. Absalɔm bin mitɔp Tama we i dɔn chɛr in klos we de sho se in na wan pan di kiŋ in galpikin dɛn we na vajin ɛn put ashis na in ed. I bin andul di kes wantɛm wantɛm ɛn tɔk se i de sɔspɛkt Amɔn, we sho se i bin no se in stɛp-brɔda bin want in sista. Absalɔm bin tɛl in sista nɔ fɔ tɔk natin bɔt wetin apin ɛn go wit am na in os.—2 Sam. 13:1-20.
Tray fɔ Kɔntrol Yusɛf
11 Di Baybul gi wi ɛgzampul dɛn bak bɔt sɔm pipul dɛn we nɔ tinap tranga wan fɔ du mami ɛn dadi biznɛs di we aw Gɔd nɔ want. Ɛn i sho wi di bad tin we go apin we wi nɔ kɔntrol wisɛf. If di sem tin we bin apin to Kim apin to wi, i fayn fɔ mek wi tink bɔt di ful tin we wan yɔŋ man du we Prɔvabs chapta 7 tɔk bɔt. Tink bak bɔt Amɔn ɛn di bad tin we bin apin to am bikɔs i bin du bad tin. (Sɛkɛn Samiɛl 13:1, 2, 10-15, 28-32) Mama ɛn papa dɛn kin ɛp dɛn pikin dɛn fɔ tray fɔ kɔntrol dɛnsɛf ɛn gɛt sɛns bay we dɛn tɔk bɔt dɛn ɛgzampul dɛn ya we dɛn de du dɛn famili wɔship.
it-1-E pej 33, par. 1
Absalɔm
Afta tu ia dɔn pas. Di tɛm fɔ kɔt di ship dɛn ia dɔn rich ɛn na bin tɛm fɔ gladi, so Absalɔm bin mek pati na Beal-Ezɔ we de lɛk 22 km (14 mayl) na di Nɔt Ist pat na Jɛrusɛlɛm, ɛn invayt di kiŋ in pikin dɛn ɛn Devid insɛf. We in papa nɔ gri fɔ go, Absalɔm bin beg am fɔ mek i gri mek Amɔn we na in fɔs bɔypikin go wit am if in nɔ ebul fɔ go. (Prɔ 10:18) We dɛn de na di pati, Absalɔm tɛl in savant dɛn se we “Amɔn dɔn drink bɔku wayn ɛn de fil fayn” dɛn fɔ kil am. Di ɔda bɔypikin dɛn go bak na Jerusɛlɛm ɛn Absalɔm rɔnawe wit in Sirian grandpa go na di kiŋdɔm na Gɛshɔ na di Ist pat na di Si na Galili. (2Sa 13:23-38) Di “day” [ɔ swɔd] we Nethan tɔk bɔt dɔn kam na Devid in os ɛn i go kɔntinyu fɔ de de te i day.—2 Sam. 12:10.
Luk Gud Wan fɔ di Valyu Tin dɛn na Gɔd in Wɔd
g04-E 12/22 pej 8 ɛn pej 9
Di Kayn We Aw Pɔsin Go Fayn we Impɔtant
Fɔ mek wi kɔmpia, mek wi tɔk bɔt wan pan Devid in bɔypikin Absalɔm. Pan ɔl we Absalɔm bin fayn ɛn pipul dɛn de kɔle am i nɔ bin ɛnd-ɔp fɔ bi gud pɔsin. Na dis di Baybul tɔk bɔt am: “Absalɔm bin fayn pas ɔlman na Izrɛl lɛk tin fɔ it. I nɔ bin gɛt wan mak nain bɔdi.” (Sɛkɛn Samiɛl 14:25) Bɔt bikɔs ɔf wetin Absalɔm bin want, i bin tɔn in bak pan in papa ɛn ovatro am. I bin ivin du mami ɛn dadi biznɛs wit in papa in wɛf dɛn. Bikɔs ɔf wetin i du, Gɔd bin vɛks pan am ɛn i bin sɔfa bifo i day.—Sɛkɛn Samiɛl 15:10-14; 16:13-22; 17:14; 18:9, 15.
Absalɔm na pɔsin we yu go lɛk? Nɔ. Wi go se na pɔsin we bin wikɛd. Di fayn we i bin fayn nɔ mekɔp fɔ di prawd we i bin prawd, di kɔmɔt we i de kɔmɔt biɛn pɔsin ɔ mek i nɔ day. Di Baybul tɔk bɔt bɔku ɛgzampul dɛn bɔt pipul dɛn we bin gɛt sɛns ɛn we gɛt fayn abit dɛn bɔt i nɔ tɔk bɔt aw dɛn luk lɛk. Dis sho klia wan se di tin we bin impɔtant mɔ na di fayn abit dɛn we dɛn gɛt.
JUN 27–JULAY 3
DI VALYU TIN DƐN FRƆM GƆD IN WƆD | SƐKƐN SAMIƐL 15-17
“Absalɔn Mek Trangayes Bikɔs I Bin Prawd”
it-1-E pej 860
Pɔsin We De Bifo
Na bin kɔmɔn tin fɔ mek di wan dɛn we bin de na di Ist gɛt pipul dɛn we de bifo di kiŋ in chariɔt fɔ pripia di rod, tɛl di pipul dɛn bɔt di kiŋ in kam wan, ɛn fɔ ɛp am wit ɔda tin dɛn. (1Sa 8:11) We Absalɔm ɛn Adonayja rɛdi fɔ tek pawa, dɛn bin du dis sem tin ɛn mek 50 man dɛn de bifo dɛn chariɔt dɛn fɔ mek pipul dɛn rɛspɛkt dɛn mɔ.—2 Sam. 15:1; 1Ki 1:5; luk RUNNERS.
w12-E 7/15 pej 13, par. 5
Wɔship di Gɔd we De Gi Fridɔm
5 Di Baybul gɛt bɔku ɛgzampul dɛn bɔt pipul dɛn we bin de mek ɔda pipul dɛn du bad. Wan pan dɛn ɛgzampul dɛn de na Absalɔm Kiŋ Devid in bɔypikin. Absalɔm na man we bin fayn pasmak. Bɔt as tɛm de go, jɔs lɛk Setan, i alaw insɛf fɔ kɔntinyu fɔ tink bɔt wetin i want ɛn bigin fɔ milɛ in papa in tron we i nɔ fit fɔ gɛt. We Absalɔm bin de tray fɔ tek pawa, i bin mek lɛk se i bisin bɔt in kɔmpin Izrɛlayt dɛn, ɛn mek i tan lɛk se di wan dɛn we de na di kiŋ in kɔt nɔ bisin bɔt di pipul dɛn. Jɔs lɛk aw Setan du na di gadin na Idɛn, Absalɔm bin de mek lɛk se in na gud pɔsin bɔt da sem tɛm de i bin de pwɛl in papa in nem.—2 Sam. 15:1-5.
it-1-E pej 1083 ɛn pej 1084
Ɛbrɔn
Afta sɔm ia dɔn pas, Devid in pikin bin go bak na Ɛbrɔn ɛn tray fɔ tek pawa na in papa in an, bɔt i nɔ bin ebul. (2Sa 15:7-10) I go mɔs bi se sɔntɛm na bikɔs Ɛbrɔn na bin impɔtant ples ɛn na bin di kapital siti na Juda trade ɛn bikɔs na de i bɔn na dat mek Absalɔm pik da siti de fɔ bi di say we dɛn go mek am kiŋ. Leta, Devid in granpikin we na Kiŋ Rɛoboam bin bil Ɛbrɔn bak. (2Kro 11:5-10) Afta di pipul dɛn na Babilɔn bin pwɛl pwɛl Juda, sɔm pan di Ju pipul dɛn we kɔmɔt na Babilɔn bin go de na Ɛbrɔn (Kiriataba).—Nɛi 11:25.
Luk Gud Wan fɔ di Valyu Tin dɛn na Gɔd in Wɔd
Yu No di Tru Tin bɔt Wetin Yu Rid ɔ Yɛri?
11 Sɔntɛnde, wi at kin rili pwɛl bikɔs sɔm pipul dɛn de skata nyuz bɔt wi we nɔto ɔl pat pan am na tru. Na dat bin apin to Mɛfiboshɛth. Kiŋ Devid bin gi am ɔl di land we in granpa we na Sɔl bin gɛt. (Sɛkɛn Samiɛl 9:6, 7) Bɔt leta Devid bin yɛri bad tin bɔt Mɛfiboshɛth. Devid nɔ bin chɛk if wetin i yɛri na tru ɔ nɔto tru, ɛn i bin tek ɔl di prɔpati dɛn we Mɛfiboshɛth bin gɛt ɛn gi ɔda pɔsin. (Sɛkɛn Samiɛl 16:1-4) Leta we Devid bin tɔk to am, i bin kam fɔ no se i dɔn mek big mistek. I bin gi Mɛfiboshɛth sɔm pan in prɔpati dɛn bak. (Sɛkɛn Samiɛl 19:24-29) If Devid bin fɔ dɔn tek tɛm no ɔltin bifo i du wetin i du kwik kwik wan, Mɛfiboshɛth nɔ bin fɔ dɔn sɔfa di kayn tin we bin apin to am we nɔ rayt.