Naa Bandu Mɛŋgɛlaa KƐSI YAULAŊ O INTANƐITIIYO WA
Bandu Mɛŋgɛlaa
NAA KƐSIAA LAYAUWA O INTANƐTIIYO CHOO
Kisiei
Ɔ, ɔ, Ɛ, ɛ, Ŋ, ŋ
  • Ɔ
  • ɔ
  • Ɛ
  • ɛ
  • Ŋ
  • ŋ
  • BAABUIYO
  • YAULAŊ A NYƆƆŊ
  • BƆŊAŊNDAŊ
  • mwbr19 Bukuloo p. 1-8
  • Sɔɔŋ Tɛɛsiaŋndoŋ le Yoomu Naa a Wali Pollo Yau Wali Bɔŋaŋndo

Viduei cho le fondaa hoo le.

Mal Haki, bahawɛi pɔmbɔ yɔŋnuŋ le num vidueiyo hoo solullo.

  • Sɔɔŋ Tɛɛsiaŋndoŋ le Yoomu Naa a Wali Pollo Yau Wali Bɔŋaŋndo
  • Sɔɔŋ Tɛɛsiaŋndoŋ le Yoomu Naa a Wali Pollo Yau Wali Bɔŋaŋndo—(2019)
  • Suɛi Lebolii Pɔmbuɛi
  • BUKULOO 6-12
  • “Ŋ Vi Ŋdial Kposoŋ Te”
  • BUKULOO 13-19
  • BUKULOO 20-26
  • BUKULOO 27–KOOŊNDO 2
Sɔɔŋ Tɛɛsiaŋndoŋ le Yoomu Naa a Wali Pollo Yau Wali Bɔŋaŋndo—(2019)
mwbr19 Bukuloo p. 1-8

Sɔɔŋ Tɛɛsiaŋndoŋ le Yoomu Naa a Wali Pollo Yau Wali Bɔŋaŋndo

BUKULOO 6-12

NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ | KƆLIŊTIAŊ DIIŊ NDƆƆ 4-6

“Ŋ Vi Ŋdial Kposoŋ Te”

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 4:​16) Le sabu koŋ dialluŋ vi naa le. Mi che bɛɛ mi kɛndiaa naa ŋdiallo o wa faŋaŋndo lechoo teleŋ o teleŋ ni, kɛ nduyɛ nyinaa naa nda nda, lepala o lepala, a cho dialluŋ kalaŋ sɛnɛiyoŋ sɔlaa.

w04-E 8/15 25 ¶16-17

Saaŋgaa o Dialoŋ Niŋ Kɛ o Cho le Mɛlɛka Piɛiyo Le

16 Suɛi sɔvɛi pila i cho le naa ni le chuaa teleŋndo le kɛndiaa naa mandaa. Te ŋ nɔ pɛ chaŋyɛi kpɛɛluŋnde a Chɛhowa Mɛlɛka, miŋ saŋga o dialloŋ niŋ, kɛ fɛɛŋ bɛɛ ŋ saŋga le ndu piɛiyo le. Chɛhowa, “wanaa cho a yɔkpɛi ya, mbo ke nda dialluŋ kalaŋ sɛnɛiyoŋ, nduyɛ wanaa nɔ kpaaya o kpaaya le wa, mbo ke nda kpaayaa tau tau.” (Aisaya 40:​28, 29) Mi Pɔɔl wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo cha tonya cho o diomndaŋ ndaŋ niŋndo. Mbo poonyiaa aa, “Le sabu koŋ dialluŋ vi naa le. Mi che bɛɛ mi kɛndiaa naa ŋdiallo o wa faŋaŋndo lechoo teleŋ o teleŋ ni, kɛ nduyɛ nyinaa naa nda nda, lepala o lepala, a cho dialluŋ kalaŋ sɛnɛiyoŋ sɔlaa.”—Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 4:​16.

17 Tofawɔ diomndaŋ ndaŋ, “lepala o lepala.” Hoo sim ni maa ŋ nɔ miŋ wa nyɛm Chɛhowa cho naa kioo le ndu piɛiyo woŋ soliŋndo kpeku lepaa o lepaa. Mi misiɔnalueinɔ pilɛ piɛi niŋ Chɛhowa le wɔsila 43 wo sɔla dialuŋ vilɛiyoŋ a kɔl tambɛiyo o yoomu ndɔɔ niŋ teleŋndaŋ lapum. Kɛ dialluŋ vi ndu le. Mbo dimi aa, “I tosa ndi niŋ maa kaa ni le chɔŋɔŋndo idii puŋ le piɛileŋ o Chɛhowa lo a diomndaŋ veeloo o Diom ndɔɔ niŋ tuupa mi kandu wali kɛ kɛ. Hei tosaa lepaa o lepaa mala ya niŋ le biuwɔŋndo haaa a teleŋndo hoo.” Ŋ tiu ba miŋ che kpaaya Chɛhowaa o yoomu naa niŋ te o wa pɛ miŋ wa piɛileŋ o ndu lo “lepala o lepala”, nduyɛ miŋ wa yiyaŋndo a suliŋnda ndɔla tɔɔmalaŋ a mɛila ndɔlaŋ.

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 4:​17) Nduyɛ, nyɛ nɛiyaa cho hoo naa choo wo, le teleŋ biŋgi koni o cho ni. Nduyɛ, nyɛ nɛiyaa hoo cho naa nyɛ kɛndɛ bɛndu chuu. Te o wa nyɛ tuwaa pɛ, nyɛ kɛndɛ Mɛlɛka tosal naa niŋ ndo, ndu hiou poloŋ poloŋ, a nyɛ nɛyaa cho naa choo wo. Nyɛ kɛndɛ koŋ ndu ndu, le fɛɛŋ a fɛɛŋ o cho ni.

it-1-E 724-725

Biuwɔŋndo

Fɛɛŋ bɛɛ, o bɛnda miŋ faŋaŋ o tiindaŋ naa leKilisiɔŋndo choo le, ŋ sɔla niŋ yoomu fafɛɛŋndo nduyɛ ŋ nɔ lɛ niŋ haki le. Wanaa tusi naa nyɛpalaa choo wa dii naa bɛɛ, ŋ feŋaŋ o tiindaŋ naa hoo choo le.(Luom 5:​4, 5; 1Tɛs 1:​3; Sɔɔŋ 2:​10) Saŋga cho naa choo suŋ suŋndo cho wa nyɛ fondoo fuu te ŋ tuu ndu pɛ a teleŋ tiindaŋ naa cho peelɔŋndo. (Luom 8:​18-25) Te ŋ yiyaŋ pɛ a yoomu fafɛɛŋndo, saŋga kɛ kɛ, mi che bɛɛ mbo wa naa choo o kala kala, kɛ “le teleŋ biŋgi koni o cho ni.” (2Kɔl 4:​16-18) Te waŋndo yiyaŋ pɛ maa le teleŋ biŋgi koni tɔɔndaŋ nda cho ndu komallo laŋ la cho ni nduyɛ mbo yeema loo o tiindaŋ ndɔ leKilisiɔŋndo choo, hei mala ndu o hiu kɔl tambu nduyɛ mbo faaŋ o lo lechoo ndɔɔ o Chɛhowa Mɛlɛka lo le.

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 4:​18) Lelaŋ, nyɛm naa ŋ cho muŋ chɔɔ woŋ, o cho muŋ te naa ŋ cho lehɔl te. Nyɛm naa ŋ cho chɔ le woŋ, muŋ naa ŋ cho lehɔl ni. Kani fondole, nyɛm naa ŋ cho muŋ chɔɔ woŋ, muŋ muŋ le teleŋ biŋgi koni ŋ cho ni. Kɛ, nyɛm naa ŋ cho chɔ le woŋ, muŋ muŋ le fɛɛŋ a fɛɛŋ ŋ cho ni.

Yaasiaa le Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 4:​7) Kɛ nduyɛ, naa sullo hoo cho o ba wa, ŋ cho machuaa mɛɛ kpɛɛnɛŋ puuloŋ cho yɛ, ŋ cho nyɛ o nyɛ le. Le sabu i cho lende wo cho ni, maa le chɔmndo walaŋ maa kpaaya bɛndu cho o yooŋgu kɛndɔɔ hoo niŋ ndo, maa Mɛlɛka nɔ ndu ni, maa o cho naa le.

w12-E 2/1 28-29

“Tosa Mi Chɛhowa Naŋ Kɔl”

Mi David Splane o Dialii Kuumbaŋ Choo Ve yaasiaa suɛi lebolii fula hei o Baabuiyo niŋndo. (Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 4:​7) Yɛɛ cho yɛ nyɛm tɔɔmaŋ muŋ? Baa muŋ cho kɔl kaloo a taasioo ni? Mi wana yɔŋgu suɛi keŋ ndo muli aa, “Ɛ ɛ,” “Nyɛm tɔɔmaŋ Pɔɔl wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo soo a muŋ okɔɔ wo cho ‘wallo hoo’ le ‘tonyaa waŋnda chɔmndo ni.’” (Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 4:​1, 2, 5) Mi Ŋgɔɔ Splane loonuŋ sukuuwa maa paŋguŋ ŋuɛɛnuŋ nda chii muŋ pɛɛkoo wo wa le nda bɛɛndiaa le wali teŋgeŋ nda nɔ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo wo ni. A nɔ ma chua wali koŋ nyɛ sɔvɛ mbo hiou nyɛ o nyɛ.

Mi wana yɔŋgu suɛiyo tɛɛsiaa maa ‘kpɛɛnɛŋ puuloŋ’ sim le dialuŋ naŋ ŋwanachieeyaŋ. Mbo chɔm teŋgeŋndo kpɛɛnɛŋ nda toosiaa a puuloo woŋ tɛɛŋ a kpɛɛnɛŋ nda toosiaa a kooliiyoŋ ndo. A soliŋ ko kpɛɛnɛŋ nda toosiaa a kooliiyoŋ ndoŋ kpeku teleŋ o teleŋ te. Kɛ o baa pilɔɔ choo, kpɛɛnɛŋ nda toosiaa a puuloo woŋ muŋ, ma soliŋ muŋ kpeku teleŋ o teleŋ. Te ŋ wou pɛ nyɛm baa kalaŋ o kpɛɛnɛŋ nda toosiaa a kooliiyoŋ ndo niŋ, naapum miŋ faŋa kɔllo handɔɔ o nyɛm baa kalaŋ choo kɛ miŋ handu kɔllo o kpɛɛnɛi choo. Mi Ŋgɔɔ Splane dimi aa, “Nya sukuuwa, la yeema mi la tosa mi waŋnda handu kɔllo o nya choo le.” “Maa la misiɔnaluei, la yeema mi la muli waŋnda kɔltaŋ o Chɛhowa lo. Kpɛɛnɛŋ puuluŋ tusiŋndoŋ nya cho ni.”

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 6:​13) I cho machuaa nya suɛi hei dimullo nuaa ŋ cha aa chuaa niaa ŋpuluaa nya cho ni. La chɔm naa kɔl diandaa mɛɛ naa ŋ chɔm nya kɔl diandaa yɛ.

w09-E 11/15 21 ¶7

Hiou Lachi a Kaalaa Chɔmndo le Puaapiliaa

7 Naa yɛ? Vɛɛ naŋ chɔm yɛ “kɔl diandaa” le kaalaa chɔmndo? Lepum, mi waŋnda yeema naŋaŋndo tosaa le mɛɛ nda sulaŋ yɛ, ɔɔ le mɛɛ nda nɔ kɔɔlima piliaŋ yɛ. Nduyɛ mi wanaa hɛnaŋ a yelelaŋ pilɔɔ wa bɛɛ chua teleŋndo tau naapilɛ. Kɛ te yeemɛi naŋ nɔ o Kilisiɔŋnda apum niŋnde piɔu naa pɛ tɛɛŋ a acheleŋnda, ŋ nɔ miŋ chɔɔlu “kɔl diandaa” chɔm. O bɛnda le miŋ nyunaŋ aa, ‘Baa puaapiliaa a ndepiliaa holnuŋ ya kpɛɛluŋ nda koni ya hiou yeemɛi nɔ le kɔlaŋ o wali pollo niŋ ɔɔ pisultaŋ tosaa a nda mbo hiau acheleŋnda? O Toŋgo leMasaa, baa I tosa holiaŋ tau a wanaa cho hunɔɔ sɛnɛiya le kanifuule I yiyaŋ maa I tosa chaŋyɛi a nda o lepilɛ niŋ kpe le? Baa I yil pa kaasoŋnda a feleŋguaa o kunda nuu niŋ?’

Diomndaŋ Veeloo o Baabuiyo Niŋ

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 4:​1-15) Mɛlɛka muli mamuliaa kɔllo o naa lo, le hei o chua wallo hoo chɔ ni mbo ke naa le tosaa. Lelaŋ, ŋ vi ŋdial kposoŋ te. 2 Nduyɛ, sɔɔŋ lasiɔmbuŋ waŋnda tosa o vioŋnɔŋndo niŋ ndo, naa naa bala naala cho o muŋ niŋ te. Naa naa ŋ chɛl mi ŋ hiu wana o wana le. Nduyɛ, ŋ chɛl mi ŋ maŋgala suɛi Mɛlɛkɛi o nɛi o nɛi cheleŋ niŋ te. Mɛlɛka pila sina maa tonyaa naa ŋ cho waŋnda dimullo kpendekele ni. Le hei, ŋ nɔ o kɔl maa wana o wana nɔla mbo tɛnda seile kɛndɛ a naa okɔɔ. 3 Lelaŋ, Yooŋgu Kɛndɛ Mɛlɛka naa ŋ cho hoo dimioo wo cho kpendekele. Kɛ, te o wa yɛ suɛi cho i kumbaa wana o hɔl pɛ, mɛɛ dɔɔ mbo wa wanaa cho kɔlaŋ o piɔmndo niŋnda suee o hɔl. 4 Waŋnda haa, nda yɔnuŋ ni maa wanaa nɔ laalaŋ a yooŋgu kɛndɔɔ hoo le wa. Setana o cho mɛlɛka le chieeŋ yɔŋ wɔɔŋndo hoo wo o tosa a sina suɛi Mɛlɛka pɛŋgu le. Nduyɛ, o tosa matosaa hei yɔŋi nda chɔ nyɛ wawoŋ cho nda diondɔɔ choo wo. Ndu yɔŋnuŋ ni maa Kiliti o cho Mɛlɛka velaŋ ndɔ kpeekpeiyo wo yooŋgu kɛndɔɔ a naŋɔɔ ndɔɔ okɔɔ. 5 O yooŋgu kɛndɔɔ hoo dimioo niŋ, ŋ chɔm naa pila le. Chiisu Kiliti ndu naa ŋ cho waŋnda chɔmndo ni maa ndu cho Masanɔɔ [naa] ni. Nyɛ naa ŋ nɔ mi ŋ dimi a naa pila okɔɔ wo ndu ko cho ni maa buɛiyaa nyaa naa ŋ cho ni, kani fuule le sabu Chiisoo. 6 Mɛlɛka o dimi hoo aa, “Nyɛ wawoŋndo o diondu naa nyumndaŋ ma cho wa” wo, ndu tosa ni mi nyɛ wawoŋndo hoo huŋ o kɔlta naalaŋ niŋ. Nduyɛ, hei yɔnuŋ le mi nyɛ wawoŋndo hoo tosa mi ŋ sina naŋɔɔ Mɛlɛkaa o cho diondɔɔ Kiliti o hɔl lo. 7 Kɛ nduyɛ, naa sullo hoo cho o ba wa, ŋ cho machuaa mɛɛ kpɛɛnɛŋ puuloŋ cho yɛ, ŋ cho nyɛ o nyɛ le. Le sabu i cho lende wo cho ni, maa le chɔmndo walaŋ maa kpaaya bɛndu cho o yooŋgu kɛndɔɔ hoo niŋ ndo, maa Mɛlɛka nɔ ndu ni, maa o cho naa le. 8 Le lɔɔ lɔɔ, a cho naa nyɛ kindilaa handɔɔ choo ma tosa mi sɔɔŋ pala naa, kɛ nduyɛ, muŋ kpou ŋ nɔla mi ŋ bɛɛviaa naa le. Mi sɔɔŋ ŋ yɔnuŋ naa ŋ sina sabu koŋ pɛŋgu le, kɛ nduyɛ, ŋ tembu kɔl te. 9 Le lɔɔ lɔɔ, a cho naa nyɛ palaa tusioo choo, kɛ Mɛlɛka ndu ndu mel naa kposoŋ te. Teleŋ la pum ma chuu naa, kɛ a nɔla naa tɛɛmbuu le. 10 Mɛɛ Chiisu sɔla piɔmndo yɛ, lende koni dialluŋ naŋ muŋ ŋ cho o piɔmndo hɔlndɔ teleŋ o teleŋ ni. Nduyɛ, hei yɔnuŋ le mi waŋnda nɔla ma che yoomu Chiisoo o naa niŋ. 11 A boondii naa ŋ cho yoomu ve kinɛi, o piɔmndo hɔlndɔ yoomula naalaŋ la cho lɔɔlɔɔ le Chiisu ni, le hali kpeŋ mi waŋnda saaluŋ yoomu Chiisoo o dialluŋ naŋ ŋ nɔ muŋ mi ŋ vi woŋ niŋ. 12 Le lɔɔ lɔɔ, yoomula naalaŋ la cho piɔm kɔŋgɔ, kɛ nduyɛ o hei niŋ, mi nya wa yoomu kpeekpeiyo sɔlaa. 13 Mi wana pilɛ dimi diomnda cho laŋ o Yau Mɛlɛkaa niŋ ndaŋ aa, “Le mɛɛ ya I laalaŋ a nyɛ Mɛlɛka dimi wo yɛ, lelaŋ ya I dimi a ndu okɔɔ ni.” Haaa mi ŋ nɔ laalaŋndo mɛɛ waŋndo hoo laalaŋ yɛ, nduyɛ, mi ŋ wa nyɛ naa ŋ laalaŋ ndo dimioo, 14 ŋ sina maa Mɛlɛka o miŋgi Masanɔɔ Chiisu yoomu wo, maa naa bɛɛ o cho naa miŋgi yoomu mɛɛ o miŋgi Chiisu yoomu yɛ. o koŋ kɔɔli, te o miŋgi naa yoomu pɛ, naa ni, nya ni, o kuɛ a naa naa Chiisu chua. 15 Le dɛnɛ nya kɛndɔɔ sɔɔŋ muŋ kpou ŋ cho yɔŋnɔŋndo ni. Nduyɛ, mɛɛ kpɛ waŋnda tau a hiau lachi a kɛndɛi Mɛlɛkɛi sɔlaa, ma sɔla pioŋɔɔ yɛ, lende koni, balikaa hiau lachi a yɔŋgɔŋndo naa Mɛlɛka chua ni, o hei niŋ, mi Mɛlɛka sɔla saŋgalaa.

BUKULOO 13-19

NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ | KƆLIŊTIAŊ DIIŊ NDƆƆ 7-10

“Wali Naa le Malaa Yɔŋgoo”

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 8:​1-3) Chaaŋaa naa wanaa laalaŋnda, ŋ hɛnaŋ mi ŋ chɔm nya a mɛɛ kundala wanaa laalaŋnda lɛŋnde Masidooniaaleŋ a chɔm kɛndɛi Mɛlɛkɛi yɛ. 2 Mi che bɛɛ mi tɔɔndaŋ kala kalaa komal waŋnda haa a nyɛ palaa okɔɔ ni, kɛ o koŋ niŋ kpou, kɔl kɛndɔɔ wa nda niŋ tau tau bɛndu. Nduyɛ o kɔl nda kɛndɛ bɛndoo hoo niŋ, mi che bɛɛ ma wa a tambɛi nyɛ o nyɛ bɛɛ a nɔ le ni, kɛ ma yɔŋgu malaa a kɔl kpou le wanaa Mɛlɛkaa. 3 O wa maa lesei pɛ, I nɔla mi I tɛnda seileŋ a nda okɔɔ maa waŋnda haa nyɛ pɔmbɔ nda nɔ o ba wo, ndu nda yɔŋgu koŋ ni. Ma yɔŋgu bɛɛ mbo hiau mɛɛ nda aa nɔ le yɔŋgoo yɛ. Nduyɛ, nda pila kpeekpei yiyaŋ le malaa hoo yɔŋgoo ni, wana bɛɛ nyuna nda le.

w98-E 11/1 25 ¶1

“Mɛlɛka o Kaalaa Wana Yɔŋgu Hoo a Kɔl Chɛlaa Wo”

O tasoo, mi Pɔɔl dimul Kɔliŋtiaŋnda a Mɛsidooniaŋnda okɔɔ a chɛl nduyɛ ma kɛsi taamaseliiyo le malaa yɔŋgoo wo. Mi Pɔɔl poonyiaa aa, “Mi che bɛɛ mi tɔɔndaŋ kala kalaa komal waŋnda haa a nyɛ palaa okɔɔ ni, o koŋ niŋ kpou, kɔl kɛndɔɔ wa nda niŋ tau tau bɛndu. Nduyɛ o kɔl nda kɛndɛ bɛndoo hoo niŋ, mi che bɛɛ ma wa a tambɛi nyɛ o nyɛ bɛɛ a nɔ le ni, kɛ ma yɔŋgu malaa a kɔl kpou le wanaa Mɛlɛkaa.” Wana o wana dimul Mɛsidooniaŋnda le malaa yɔŋgoo le. Kɛ o baa pilɔɔ choo, mi Pɔɔl dimi aa, “Nyɔɔlu kpeekpeiyo nda nyɔɔlu naa ni le mi ŋ chɛl nda bɛɛ ma wa o malaa hoo yɔŋgoo choo.” Mɛɛ Mɛsidooniaŋnda yɔŋgu a kɔllo kpou yɛ cho bɔɔ suɛi kɔl dɛɛniaa te ŋ yiyaŋ pɛ maa nda bɛɛ a “wa a tambɛi.”—Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 8:​2-4.

kr-E 209 ¶1

Wallo le Waŋnda Malaa

O CHO le wɔsi 46 C.E., nduyɛ yima bɛnduaŋ ma cho o lɛŋnde Chudiaaleŋ niŋ. Chuuwaa ndaa tol Chiisu kɔɔli nduyɛ ma wa loŋ nda tiuba ma paawa le nyɛdiaa taaniŋ wa loŋ ndo le, kanifuule o kendu bɔɔ baa. Yiaaŋ ma cho nda nɛiyo tau, nduyɛ ma nyau sɛɛŋ. Kɛ, pioŋɔɔ nda cho hunɔɔ sɔlaa Chɛhowa o ba wo, kani bɛɛ tol kɔɔlinɔ Chiisu kɛ kɛ sɔla wɔ pioŋɔɔ suu waa lende le. Yɛɛ cho yɛ hunɔɔ yɔŋnɔŋndo?

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 8:​4) Nyɔɔlu kpeekpeiyo nda nyɔɔlu naa ni le mi ŋ chɛl nda bɛɛ ma wa o malaa hoo yɔŋgoo choo le wanaa Mɛlɛkaa lɛŋnde Chudiaaleŋ.

kr-E 209-210 ¶4-6

Wallo le Waŋnda Malaa

4 Mɛɛ Pɔɔl wa yau diiŋ ndɔɔ yɔŋgoo o kundaa Kɔliŋ, mbo tɛɛsiaa maa Kilisiɔŋnda nɔ waltaŋ latiɔɔŋ le tosaa. Mi che bɛɛ o Kilisiɔŋaa pɔyaŋnda lo Pɔɔl wa yauwo hoo poonyiaa ni, nyɛ o dimi wo piiliaŋ naa hau, maa “saa cheleŋ.” (Chɔŋ 10:​16) Wallo opilɛ cho ‘wallo le mi waŋnda a miiŋgu diom pilɛ a Mɛlɛka’ ni. Koŋ cho wali naa dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ a waŋnda pɛɛkoo ni. (2 Kɔliŋ. 5:​18-20; 1 Timo. 2:​3-6) Opilɔɔ cho nyɛ naŋ tosa le chaaŋaa naa laalaŋnda malaa wo ni. O kpeekpei niŋ, Pɔɔl wa suɛi a ‘wallo le waŋnda malaa’ okɔɔ. (2 Kɔliŋ. 8:​4) Diomndaŋ ndaŋ, ‘wallo le waŋnda miŋgioo diom pilɛ a Mɛlɛka’, a ‘wallo le waŋnda malaa’, diomnda tiɔɔŋ ndaŋ fau, “wallo” a soli ndu o diom maKilikiiyo niŋ di·a·ko·niʹa. Le yɛɛ hei cho yɛ i sɔvɛ?

5 Soliŋndo diomndo hoo kpeku le walta tiɔɔŋ ndaŋ, mi Pɔɔl chua wallo le waŋnda malaa mɛɛ walta cheleŋ la wa o kunda leKilisiɔŋndo niŋ yɛ. Mi ndoo dimi fɛŋ diomndaŋ ndaŋ aa, “Nɛilaŋ la cho tau le Masanɔɔ Mɛlɛka saaŋgiallo, kɛ nduyɛ, Masanɔɔ pilɛ koŋ kpe naŋ cho saaŋgiallo ni. Walta waŋnda tosa le Mɛlɛkalaŋ la cho yɛ yɛ, kɛ nduyɛ, . . . Nyina Diandaa Mɛlɛka koŋ ndu pilɛ kpe tosa sɔɔŋ muŋ kpou ni.” (1 Kɔliŋ. 12:​4-6, 11) Lelaŋ pɛɛŋ, mi Pɔɔl tuu walta yɛ yɛla tosaŋ o kundaa niŋndaŋ maa nɛiyo o cho ni le ‘yɔŋgɔŋndo o nyɛ nɛŋi Mɛlɛka kɔl lo tosaa niŋ.’ (Luomaŋ. 12:​1, 6-8) Le saboo hoo ndoo yiyaŋ ni maa o bɛnda mbo soliŋ teleŋ ndɔɔ o tiŋ kpeku le “kunda wanaa laalaŋnda”!—Luomaŋ. 15:​25, 26.

6 Mi Pɔɔl mala waŋnda Kɔliŋ le ma che sabu wallo le waŋnda malaa wa pɛllo o walta ndalaŋ niŋ nduyɛ maa piɛileŋ le wa o Chɛhowa lo ni. Kɛsiŋ o kɔl maa, Kilisiɔŋaa ndaa yɔŋgu waŋnda malaa wa wa hei tosaa le mɛɛ nda wa nyɛ Kiliti “dimi wo tosaa yɛ.” (2 Kɔliŋ. 9:​13) Lelaŋ, le mɛɛ ndaa nɔ yeemɛi le tosaa nyɛ nda wa dimioo wo yɛ, mi Kilisiɔŋnda mala wanaa laalaŋnda. Kɛndɛi ndaa tosal puaapiliaa ndaa ve, mi Pɔɔl dimi maa a wa chɔmndo “kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛka tosa” o nda niŋnde. (2 Kɔliŋ. 9:​14; 1 Pitɛ 4:​10) Le suɛi a puaapiliaa naa cho o bahawɛilaŋ niŋnda malaa, ndu cho yɛ vɛlɛ wallo le waŋnda malaa ni, mi Bandu Mɛŋgɛlaa le Yindimiiyo 1, 1975 dimi ndi nyɛkɛndɛi aa, “Kiisaŋ nɔ mbo wa kposoŋ maa Chɛhowa Mɛlɛka nda Po ndɔɔ Chiisu Kiliti chua wallo hoo maa wali sɔviɔɔ pila le o cho ni le.” A tonya, wallo le waŋnda malaa cho wali sɔviɔɔ le yɔŋgɔŋ naa a kɔllo kpou o Mɛlɛka lo.—Luomaŋ. 12:​1, 7; 2 Kɔliŋ. 8:​7; Hibu. 13:​16.

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 9:​7) Lelaŋ, wana o wana mɛɛ ŋ kɛɛsiaa o kɔl numndo niŋ le malaa yɛ, yɔŋgu lende. Wana wa yɔŋgoo pɛ, yɔŋgu a kɔl kiisaŋ te. Nduyɛ, wana o wana yɔŋgu ndu mɛɛ nda yɔŋ ko aa, kindilaa nda kindila num ni le. Kani fuule, Mɛlɛka o kaala wana yɔŋgu hoo a kɔl chɛlaa wo.

kr-E 196 ¶10

Vɛɛ Wali leMasaa Cho Yɛ o Toolaŋ?

10 I tasei cho ni, miŋ yɔŋgu toolu naa a kɔllo kpou kanifuule, ŋ kaala Chɛhowa nduyɛ ŋ yeema miŋ tosa “nyɛ nɛŋi ndu kɔllo wo.” (Chɔŋ Tasoo 3:​22) Mi Chɛhowa naŋ kɔl tau a wana yɔŋgu ndu hoo a kɔllo kpou wo. Ŋ yaasiaŋ ndɔ diomnda Pɔɔl wana Chiisu vem hɔlte ndɔ laŋ a Kilisiɔŋnda yɔŋgoo okɔɔ. (Nuawɔ Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 9:​7) Kilisiɔŋnɔ tonyaa cho wana yɔŋgu a kiisaŋ ɔɔ mɛɛ ma baŋ ndu le. Kɛ mbo yɔŋgu kanifuule o “kɛɛsiaa o kɔl” fɛŋ malaŋ o yɔŋgu. Ndu cho ni, le mbo yɔŋgu o mɛɛndiaŋ fɛŋ bahawɛiyo nduyɛ mbo nɔ yeemɛi le bahawɛi koŋ solioo. Wana yɔŋgu o nɛi waa naa choo wo cho o sɔvɛ o Chɛhowa lo. “Mɛlɛka o kaala wana yɔŋgu hoo a kɔl chɛlaa wo.” Baabui cheleŋ hivi ndu aa, “Mɛlɛka kaala wanaa kaala yɔŋgoo wa.”

Yaasiaa le Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 9:​15) La ŋ melnuŋ Mɛlɛka balika le kɛndɛi nduɛi bɛnduei hei, i wana nɔla bɛɛ hei chɔm te ve.

w16.01 12 ¶2

“Kɛndɛi Bɛnduii Mɛlɛkɛi’ Nɔ Mii Nyindu Naa Le Waa Maa Ndu”

2 Pɔɔl ndoo sina maa sala baŋaa Chiisoo ke naa tiindaŋndo maa sɔɔŋ Mɛlɛka dimi woŋ kpou cho peelɔŋ. (Nuawɔ Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 1:​20.) Hoo sim ni maa kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛka “wana nɔla bɛɛ hei chɔm te ve” cho sala soliaŋ Chiisoo ni, a nyɛ o nyɛ kɛndɛ Chɛhowa cho naa tosallo. Ŋ nɔla miŋ tɛɛsiaa ke sɔviɔɔ hoo le miŋ bii ndu bila nyɛkɛndɛi le. Yiyaŋ yɛɛ ke teŋgeŋndo hoo nɔ yɛ mbo ke naa? Nduyɛ vɛɛ kioo hoo nɔ yɛ mbo nyindu naa te ŋ wa pɛ bɛɛndiaŋndo le bɔŋaŋ Loonuŋya piɔm Chiisoo biyɔɔ o Kpekedoo choo, Fuoo 23, 2016?

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 10:​17.) Kɛ nduyɛ, mɛɛ Yau Mɛlɛkaa dimi yɛ aa, “Wana o wana yeema le yoŋgaa kiolɔɔ pɛ, mɛɛ o kiolu yoŋgaa a wali Masanɔɔ Mɛlɛka tosa wo.”

g99-E 7/8 20-21

Baa Suɛi Wɔɔŋnde i Cho Ni le Yoŋgaa Kiolɔɔ?

O yaula maKilikiilaŋ niŋ, a hivi diomndo hoo kau·khaʹo·mai, aa, “yoŋgaa kiolɔɔ, heelɔŋndo, lisaŋndo,” a soliŋ ndu kpeku le suɛi kɛndɛi ɔɔ i wɔɔŋnde. Le taamaseliiyo, mi Pɔɔl dimi aa, “ŋ cho a kɔl kɛndɛ le nyɛ naa ŋ cho koŋ le hɔl le ndu wo, ndu yɔnuŋ ni maa naa bɛɛ ŋ cho hunɔɔ wa o naŋɔɔ Mɛlɛkaa niŋ.” Mbo dimi vɛlɛ aa, “Wana o wana yeema le yoŋgaa kiolɔɔ pɛ, mɛɛ o kiolu yoŋgaa a wali Masanɔɔ Mɛlɛka tosa wo.” (Luomaŋnda 5:​2; Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 10:​17) Hoo sim ni maa ŋ nɔ miŋ kelu yoŋgaa le mɛɛ Chɛhowa cho Mɛlɛka naa yɛ, hei tosa ni miŋ kelu yoŋgaa le diola ndɔlaŋ a tɔɔ ndɔɔ.

Diomndaŋ Veeloo o Baabuiyo Niŋ

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 7:​1-12) Chaaŋaa niaa kaalaa, mɛɛ Mɛlɛka o chuel naa buŋgaŋ muŋ yɛ, la tosa niko mi la sɔla dindioo Mɛlɛka o hɔl. Koŋ cho ni maa, nyɛ o nyɛ tosa mi dialluŋ wana chioo a nyina ndɔɔ ŋ simnuŋ nyɛ nɔɔlɛi Mɛlɛka o hɔl, la mal muŋ waŋ waŋ. Nduyɛ, haaa mi ŋ nɔ siooŋii Mɛlɛkɛi, la ŋ wanuŋ maa wanaa cho a yɔŋgaŋ kpou o Mɛlɛka lo. 2 La chɔm naa kɔl diandaa. Kani fondole, nya kinɛi ŋ tosal lɔ wana pilɛ bɛɛ isɔɔ o isɔɔ wɔɔŋ te. Lepilɛ bɛɛ ŋ tosa wɔ o nɛi o nɛi niŋ, mi wana o wana laasiaŋ te. Nduyɛ, ŋ tosal lɔ wana lakafa o isɔɔ o isɔɔ niŋ te. 3 O cho mi i wa suɛi hei dimi le nya tɔɔyaŋ biyɔɔ le. I dimul nya niŋ paandu maa ŋ kaala nya, o wa bɛɛ mi piɔm komal naa, naa nyaa latulu, kɛlɛŋgaa mi ŋ wa yoomu latulu. 4 Nduyɛ, la cho wanaa ya laalaŋ nyɛ kɛndɛ kɛndɛ. Nduyɛ, I nɔla kpeekpei mi I kelu yoŋgaa a nya siɔmbula bii ya le. Nduyɛ, mi che bɛɛ mi sɔɔŋ nyɛ palaŋ muŋ kpou ŋ wa naa choo, kɛ nduyɛ, laalaŋnda naalaŋ la cho la simulaa naa niŋ nyɛ kɛndɛ yi. Kɔl kɛndɛ bɛndoo pila o cho ya niŋ ni. 5 Boondii naa ŋ fuuluu o lɛŋnde Mɛsidooniaaleŋ niŋ nde bɛɛ, pɛŋgi o pɛŋgi bɛɛ ve le naa le. Ba o ba naa ŋ muliŋ o nyɛ palaa niŋ kposoŋ koni naa ŋ wa ni. Waŋnda nda wa naa kɔɔli kpeekpei a sɛɛŋgiaŋndaŋ. Kɔltaŋ laŋ la wa vɛlɛ naa a buulaŋndaŋ. 6 Kɛ nduyɛ o koŋ niŋ kpou, mi Mɛlɛka o nyɔɔlu wanaa cho a kɔlta tambɛilaŋ nda kɔltaŋ niŋ ndo, o nyɔɔlu naa kɔltaŋ sanaa a miiŋgu Taitɔɔ miiŋgu naa o ibuŋndo. 7 Kɛ nduyɛ, o cho ko le hunɔɔ o hiŋ mi ŋ cha ndu wo le. Kona o huŋ dounuŋ naa a nyɛ o nyɛ nya tosal ndu boondii o wa nya tɛɛŋ nde, ndu tosa ni mi ŋ sɔla kɔlta nyɔɔlaalaŋ. Mbo dimi a mɛɛ yeemɛi cho nya le mi la che ya yɛ. O koŋ kɔɔli, mbo chɔm a mɛɛ kɔlta tambɛilaŋ la wa nya a nyɛ ndu oo yɔnuŋ ndo yɛ. Mbo chɔm vɛlɛ a mɛɛ nya cho suɛi le ya yɛ. Le saboo hoo I cho niŋ a kɔl kɛndɛ tau. 8 Kɛlɛŋgaa dɔɔ mi yau ya I poonyiaa naa nya chua wo mbo tɛɛmbuu nya lakɔl. Kɛ nduyɛ, ya I tembu kɔl boondei hei le mɛɛ ya I poonyiaa ndu yɛ le. Boondii ya I wa ndu poonyiaa ve ya ii niŋ kɔl te, kani fondole, mi I saaluŋ maa o tɛɛmbuu nya lakɔl. Kɛ nduyɛ, le teleŋ biŋgi koni kɔl tambɛi kalaa cho ni. 9 Kɛ, pɛŋgoo hoo niŋ I naŋ kɔl le ndu poonyiaa. O cho machuaa le kɔl nya tambu wo mbo wa kɔl kɛndɛ koŋ te cho ya niŋ te. Sabu ya I naŋ kɔl lo cho ni, maa kɔl tambɛi nya sɔla le yau ya I poonyiaa koŋ ndo wo, o tosa mi la maŋgala kaalaŋ. Kɔl tambɛi nya sɔla koŋndo Mɛlɛka chɛl ni maa i yɔnuŋ lende. Lelaŋ isɔɔ o isɔɔ wɔɔŋ bɛɛ ŋ tosal nya o suɛi keŋ niŋ te. 10 Kani fondole, kɔl tambɛi Mɛlɛka chɛl hoo mbo komal waŋndo wo, o tosa mi wana koŋ o maŋgala kaa, nduyɛ okoŋ, mbo sɔla pioŋɔɔ. Kɔl tambɛi waa lendoo ndu a yɔŋ bɛɛ mbo komal waŋndo o nɔ mbo tambu kɔl le mɛɛ i yɔnuŋ yɛ le. Kɛ nduyɛ, kɔl tambɛi chieeŋndo hoo tosa mi waŋndo sɔla wo, ndu ndu tosa matosaa mi waŋndo huŋ sɔla piɔm kpeekpei yo. 11 Kɔl tambɛi Mɛlɛka chɛl hoo maa o komal nya wo, la tofawɔ sɔɔŋ kɛndɛŋ o tosa o yoomula nyalaŋ niŋ ndoŋ. O tosa mi la baŋ bolleŋ o suɛi hei niŋ. O tosa mi la chɔm yeemɛi le mi tɔɔ wɔɔŋndo faŋaŋ nya o lebol. O tosa mi la chɔm maa la tambu kɔl a nyɛ yɔnuŋ ndo. O tosa mi siooŋnde i bii nya le nyɛ yɔnuŋ ndo. O tosa mi la chɔɔlu yeemɛi sɔla le mi la che ya. Nduyɛ, o tosa mi la wa a bɛɛndiaŋ le suɛi le ya. O tosa mi la wa a bɛɛndiaŋ, wana tosa suɛi hei yo le mi la tosa mbo sɔla nyɛ palaa le ndu silaa. La chɔm kpeekpei maa nyɛ o nyɛ wɔɔŋ nya nya tosa o suɛi hei niŋ te. 12 O hei niŋ, yau ya I poonyiaa koŋ ndo o cho le wanaa tosa suɛi wɔɔŋnde hei yo le ya I poonyiaa ndu le. O cho bɛɛ le wanaa nda tosa suɛi wɔɔŋii kalɛi yo le ya I poonyiaa ndu le. I poonyiaa mapoonyiaa ndu le nya chɔmndo maa Mɛlɛka sina a mɛɛ nya baŋ bolleŋ kpeekpei le naa malaa yɛ.

BUKULOO 20-26

NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ | KƆLIŊTIAŊ DIIŊ NDƆƆ 11-13

“Nyɛ Nɛiyaa Wa Pɔɔl o ‘Ŋdial Maa iYɔ Wo’”

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 12:​7) Sɔɔŋ faŋga faŋga Mɛlɛka chɔm ya muŋ ndoŋ, Mɛlɛka ndu oo hɛnaŋ mi muŋ tosa mi ya ii dɔunuŋ yoŋgaa le. Le hei, mbo tosa mi nyɛ nɛiyaa luɛi ya sɔu mɛɛ yuɛi i luɛi naa waŋndo yɛ. Mi nyɛ nɛiyaa hoo simnuŋ maa Setana wolɔɔ ndɔ wali le ya mɔnɛi lueiyo. Hei yɔnuŋ yɔŋi ya I dɔunuŋ yoŋgaa.

w08-E 6/15 3-4

Dialuŋ Kalaŋ Sɛnɛiyoŋ Nɔɔ a Boondii Naŋ Nɔ Kpaaya le Ve

Mi wana laalaŋ cheleŋ o Chɛhowa niŋ nyuna Chɛhowa le mbo faŋa nyɛ nɛiyaa wa ndu o ‘ŋdial maa iyɔ wo.’ Mi Pɔɔl wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo nyɔɔlu Mɛlɛka le yaa le mɛɛ ndoo fula o nyɛpalaa hoo bɛŋgu yɛ. Mɛɛ mɛɛ nyɛpalaa hoo ndoo wa, o wa ko maa iyɔ, nduyɛ mi ndoo paaliaŋ nyaale ndɔɔ o Chɛhowaa piɛiyo niŋ. Mi Pɔɔl tuu ndu a mɛɛ nda wa naa waŋndo kpaŋnde lɔɔ teleŋ o teleŋ yɛ. Muli Chɛhowaa wa ni aa, “Kɛndɛi ya I cho num tosallo ve, ndi cho letuu le num. Kani fuule, boondii ŋ nɔ kpaaya le ve, boondii keŋ kpaaya nuu hiau wali tosa o num niŋ.” Chɛhowa soli nyɛ nɛiyaa wa ndu koŋ o ŋdiallo le. Mi Pɔɔl hiau lachi a bahawɛiyo hoo chɔulabaa, kɛ mbo dimi aa, “boondii ya nɔ kpaaya le ve, boondii keŋ kpaaya Mɛlɛkaa tosa wallo o ya niŋ ni.” (2 Kɔliŋ. 12:​7-10) Yɛɛ ndoo yiyaŋ yɛ?

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 12:​8, 9) Le yaa waŋ I cho ndu Masanɔɔ Mɛlɛka piɛiyo a ndi okɔɔ le mbo faŋa ya nyɛ nɛiyaa koŋ choo. 9 Nyɛ o mulul la wo ndu cho ni aa, “Kɛndɛi ya cho num tosallo ve, ndi cho letuu le num. Kani fuule, boondii ŋ nɔ kpaaya le ve, boondii keŋ kpaaya nuu hiau wali tosa o num niŋ.” Lelaŋ, I cho a kɔl kɛndɛ le mi kelu yoŋga a sɔɔŋ chɔm maa I nɔ kpaaya le woŋ, le hali kpeŋ mi Kiliti kpaayaa ndɔɔ o wa ya choo.

w06-E 12/15 24 ¶17-18

Mi Chɛhowa Yɔŋgu “Nyina [Ndɔ Diandaa] ” o Wanaa Nyuna Ndu le Ndu Wa

17 Le piɛile Pɔɔlleŋ mulioo, mi Mɛlɛka dimul ndu aa, “Kɛndɛi ya cho num tosallo ve, ndi cho letuu le num. Kani fuule, boondii ŋ nɔ kpaaya le ve, boondii keŋ kpaaya nuu hiau wali tosa o num niŋ.” Mi Pɔɔl dimi aa, “Lelaŋ, I cho a kɔl kɛndɛ le mi kelu yoŋga a sɔɔŋ chɔm maa I nɔ kpaaya le woŋ, le hali kpeŋ mi Kiliti kpaayaa ndɔɔ o wa ya choo.” (Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 12:​9; Sam 147:​5) Lelaŋ, mi Pɔɔl sinaŋ hei o yoomu ndɔɔ niŋ sanaa a sabu Chiisoo. Kpaaya Mɛlɛkaa wa ndu o kuumbaŋ choo maa tɛndii. Mbo manda buɛiyaa nduaa mɛɛ chiɛi lɔlaa manda naa wana yɛ.

18 Mi che bɛɛ naa chiɛiyo kuuna piɔɔ siaa, ɔɔ hueiye hɔŋndo le. Kɛ mbo manda naa nyɔɔŋ muŋ yɔŋ naa nyɛ le. Lende koni, manda naŋ sɔla sanaa o ‘kpaaya Kilitioo’ niŋndo kuuna nyɛ kindilaa ɔɔ nyɛ palaa naa komallo le. Kɛ o tuiba mbo manda naa o Mɛlɛka piɛiyo niŋ okoŋ, walta nyinaa wɔɔŋaa Setanaa o cho masaa le chieeŋndo hoo wo, tiu naa ba le. (Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 7:​9, 15, 16) Lelaŋ, o wa bɛɛ aa nyɛ kindilaa cho num choo wo cho faŋaŋ kposoŋ te, kɛsiŋ o kɔl maa Chɛhowa sina bahawɛi numndo, nduyɛ o yɔŋgu niŋ pɛɛŋ mulioo le “chaaŋ” ŋ cho wo. (Aisaya 30:​19; Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 1:​3, 4) Mi Pɔɔl poonyiaa aa, “Buŋgɛi Mɛlɛka chua le tosaa ve tosaa o tosa ndi ni. O chɛl mi tɔɔndaŋ nya nɔ kpaaya le hiouwɔɔ le wo o komal nya le. Boondii tɔɔndaŋndo o komal nya ve Mɛlɛka nɔla mbo chɔm nɛi nya looku mi la hɛluŋ leniŋ ndo. Ndu yɔnuŋ ni maa kpaayaa nya lueiyo mi la sim a dialluŋ kala.”—Kɔliŋtiaŋ Tasoo 10:​13; Filipiaŋnda 4:​6, 7.

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 12:​10) Lelaŋ, te le Kiliti ni, a yɔŋ bɛɛ mi I nɔ kpaaya le, kɛlɛŋgaa a yɔŋ bɛɛ mi waŋnda yiou ya, kɛlɛŋgaa mi wa o nyɛ nɛiyaa niŋ, kɛlɛŋgaa ma tusi ya nyɛ palaa choo, kɛlɛŋgaa mi nyɛ kindilaa komal la, I cho a kɔl hiniaa. Kani fuule, boondii ya nɔ kpaaya le ve, boondii keŋ kpaaya Mɛlɛkaa tosa wallo o ya niŋ ni.

w18.01 5 ¶8-9

“Wanaa Cho A Yɔkpɛi ya, Mbo Ke Nda Dialluŋ Kalaŋ Sɛnɛiyoŋ”

8 Nuawɔ Aisaya 40:​30. Kɛlɛŋgaa miŋ nɔ kelaŋ tau, kɛ mi dialuŋ kalaŋ naŋ nɔ kpeleŋndo o sɔɔŋ naŋ tosa woŋ niŋ. Wana o wana nɔ mbo pɛɛku nyɛ o hei niŋ. Pɔɔl, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo ndoo tiuba sɔɔŋ bɔɔbɔɔ tosaa. Kɛ ndoo tiuba tosaa sɔɔŋ ndoo yeema tosaa woŋ kpou le. Mɛɛ o dimul Chɛhowa yiyaŋ ndɔɔ, mi Chɛhowa dimul ndu aa, “Boondii ŋ nɔ kpaaya le ve, boondii keŋ kpaaya nuu hiau wali tosa o num niŋ.” Mi Pɔɔl bii bila nyɛ Chɛhowa dimul ndu wo. Lelaŋ mbo dimi aa, “Boondii ya nɔ kpaaya le ve, boondii keŋ kpaaya Mɛlɛkaa tosa wallo o ya niŋ ni.” (2 Kɔliŋ. 12:​7-10) Yɛɛ Pɔɔl ndoo yiyaŋ yɛ?

9 Mi Pɔɔl sina maa o nɔ kpeleŋndo o sɔɔŋ ndoo tiuba tosaa a ba ndɔ woŋ niŋ. Ndoo yeema malaa wana hiou ndu kpaayaa tau wo o ba. Mi nyina diandaa Mɛlɛkaa ke Pɔɔl kpaayaa a boondii ndoo nɔ kpaaya le wo. Nduyɛ mi ndoo sɔla kpaayaa tau. Mi nyina Mɛlɛkaa ndoo ke ndu kpaayaa lepum le tosaa sɔɔŋ ndoo tiuba tosa o kpaaya ndɔ niŋ te woŋ. Mi nyɛ pilɔɔ kpe yɔŋnuŋ naa. Te Chɛhowa ke naa pɛ nyina ndɔ diandaa, miŋ nɔ dialuŋ kalaŋ kpeekpeiyoŋ!

Yaasiaa le Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛka

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 12:​2-4) Po pilɛ cho mi sina ndu, nduyɛ wana laalaŋndo o Kiliti niŋ o cho ni. Mi Mɛlɛka chua ndu chɔ mbo hel a ndu o fondaŋ ndɔɔ leniŋ di di. Chɔŋ a teleŋ suɛi hei yɔnuŋ ndo wɔsilaŋ la hiou wɔ tɔ a la hiɔɔlu. Kɛ nduyɛ, I sina ndi kpeekpei mɛɛ i yɔnuŋ yɛ le, baa ko suɛi yɔnuŋ o ikpendekeleya niŋ ni, ko o yilaŋ ni niŋ, I sina le. Mɛlɛka koni sina ni. 3 I chuulu wɔ dimi, I sina maa mi Mɛlɛka chua poo hoo chɔ mbo hel a ndu o fondaŋ ndɔɔ. Kɛ nduyɛ I sina ndi kpeekpei mɛɛ i yɔnuŋ yɛ le, baa ko suɛi yɔnuŋ o ikpendekeleya niŋ ni, ko o yilaŋ niŋ ni, I sina le. Mɛlɛka koni sina ni. 4 Mɛɛ Mɛlɛka hel a ndu, mi poo hoo tuɛi sɔɔŋ kɔndɔfili ŋ pum wana nɔla bɛɛ ma chaa muŋ chɔm te. Ŋ cho bɛɛ sɔɔŋ wana chiee soo a muŋ okɔɔ le.

w18.12-E 8 ¶10-12

Nyunala Wanaa Nua o Yaula Naalaŋ Niŋnda

Naapum a Masale Mɛsayanɔɔ okɔɔ “Fondaŋ . . . di di” cho o Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 12:​2 niŋndo soo okɔɔ ni. Nduyɛ Masaleŋ le Chiisu Kiliti o ba nda ŋwaŋ 144,000, nda cho “hala sɛnɛiyo” ni. 2Pitɛ 3:​13.

“Fondaŋ . . . di di” wo o cho ni kanifuule, masale bɛndule cho filioŋ ndeŋ le cho ni.

Naapum “kpele hɛnɛkɛ” NW ndaa heelu Pɔɔl niŋ o yilaŋnde niŋndo sim le (1) Kpele hɛnɛkɛ cho hunɔɔ o chieeŋndo choo wo, (2) kpele hɛnɛkiɔɔ o Mɛlɛka piɛiyo niŋ o wanaa Mɛlɛkaa tuɛi niŋ yeela a Mɛlɛka vɛlɛ a acheleŋnda o chieeŋ sɛnɛiyo niŋndo a (3) “kpele Mɛlɛkaa” o choo choo niŋ a o wa niŋ vɛlɛ o chieeŋ sɛnɛiyo niŋndo.

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 13:​12) La wa yilaŋndo o kaalaa niŋ.

it-2-E 177

Kaalaa

“Yilaŋndo o Kaalaa Niŋ.” “Yilaŋndo o Kaalaa” niŋ wa Kilisiɔŋaa wa o wɔsiŋ kɛmɛ tasoo niŋ nda tɛɛŋ. (Luom 16:​16; 1Kɔl 16:​20; 2 Kɔliŋ. 13:​12; 1Tɛs 5:​26; 1Pitɛ 5:​14) Naapum wana pɔnɔɔ a wana pɔnɔɔ ɔɔ wana lanɔɔ a wana lanɔɔ tɛɛŋ hei ndii yɔŋnuŋ ni. Mɛɛ Kilisiɔŋaa wa o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ nda, ndaa yilaŋ yɛ chiɛɛliaŋ a nyɛ Hibuluiya o teleŋ masindɔɔ niŋ ndaa tosa wo, te ndaa wa pɛ waŋndo yilɔɔ o nɛi kaalaa niŋ. Mi che bɛɛ Baabuiyo tɛɛsiaa a “yilaŋndo o kaalaa” niŋ te, kɛ ndoo sim le kaalaa a diompilɛ ndoo wa o kunda leKilisiɔŋndo niŋndo.—Chɔŋ 13:​34, 35.

Diomndaŋ Veeloo o Baabuiyo Niŋ

(Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 11:​1-15) I cho nya diomndo nyunaa maa la yandii la biunuŋ ya, a yɔŋ bɛɛ mi nyɛ ya I cho hoo dimioo wo o wa sɔŋgɔ sɔɔŋ ŋdiɔm. La biunuŋ ya. 2 Mɛɛ Mɛlɛka paŋala waŋnda chieeya yɛ, lende ya Pɔɔl ya cho paŋalaa le nya ni. Kani fuule, ŋ chɛlaŋ naa Kiliti le mi la chal nya ndaa mɛɛ wana lanɔɔ chal nuaa wana pɔnɔɔ o ba yɛ. Nduyɛ, I hɛnaŋ mi la hiou lachi a waa sakpo mbo lo o koŋ mi paale nya le challe o nɔɔ niŋ nya ndaa leŋ le fuuluu. O paale leŋ choo ya I cho nya ndu ke ni, mɛɛ nda chua nuaa yufuaanɔɔ o sina suɛi wana pɔnɔ le wo, ma yɔŋgu ndu pɔnɔ ndɔ yɛ. 3 Kɛ nduyɛ, I cho o kiisaŋ. Kani fuule, a chal le nya bolleŋ tɛɛmbuu mi la mal kɔl landaŋ nya nɔ le Kiliti tolɔɔ kɔɔli sakpo wo. I chal le nya yɔnɔŋ mɛɛ i yɔnuŋ a Ifi yɛ, mɛɛ kɛuwo hui ndu a choola ndɔlaŋ yɛ. 4 Kani fuule, la cho a chɛlaa le pɛɛkula cheleŋnda nda cho nya laŋ chuaa, la cho bɛɛ nyɛ pilɛ kposoŋ a pɛɛkula naa ŋ pɛɛku nya laŋ te laŋ. Nduyɛ, waŋnda a pum a cho nya yooŋgu cheleŋ pɛɛkoo a Chiisu okɔɔ, o cho nyɛ pilɛ a yooŋgu naŋ dimul nya a Chiisu okɔɔ wo le wo. Nduyɛ, mi la chɛl yooŋgu cheleŋ koŋ. O koŋ kɔɔli, la chɛl le mi nyina cheleŋ o tol nya kɔɔli, o cho bɛɛ nyɛ pilɛ a Nyina Mɛlɛka tol nya kɔɔli boondii naa ŋ wa a nya latulu ve le wo. Nduyɛ, la cho yooŋgu cheleŋ chɛlɔɔ o cho bɛɛ nyɛ pilɛ a Yooŋgu Kɛndɛ Mɛlɛka naa ŋ dimul nya wo le wo. 5 Nduyɛ, wanaa nyaa nya chua kaŋ maa wanaa Chiisu vem hɔlte ndɔ mbo hiau wana o wana wa, o pilɛ bɛɛ I nɔ o kɔl maa o hiou ya le. 6 Mi ve bɛɛ wana chaa isɔɔ bɛndu le, kɛ nduyɛ, a dɛnɛ sinaa ndu ndu okɔɔ I cho loŋ. Mi I chɔm nya walaŋ o nɛi o nɛi niŋ maa lende i cho ni. 7 Nduyɛ, dimul ya I dimul nya Yooŋgu Kɛndɛ Mɛlɛkaa wo, I nyuna le mi la ke ya nyɛ o nyɛ sɔŋgɔ koŋ te. Mi tusi ya pila toolo le hali kpeŋ mi la simnuŋ ŋwaŋ. Baa suɛi wɔɔŋ ya tosal nya keŋ ni? 8 Boondii ya I wa wallo nya tɛɛŋ nde bɛɛ, kundala wanaa laalaŋnda o chieeŋ cheleŋndoŋ, nda wa ya paawaa ni. Mɛɛ o wa maa yɔŋɔɔ pɛ, chaaŋaa kaŋ levii kposoŋ koni ya I wa nda yɔŋndo ni, le hali kpeŋ mi I mala nya. 9 Boondii ya I wa keŋ nya tɛɛŋ nde, ba havɛi nyɛ sɔlaa ndu oo bii ya bɛɛ, ii hendu nya wolɔɔla laŋ choo le. Chaaŋaa naa wanaa laalaŋnda o lɛŋnde Masidooniaaleŋ niŋ, nda wa ya nyɛ o nyɛ fee Chuuwo ni. I hendu nya wolɔɔ o wolɔɔ o lebol le ya mala le. Le pilɛ bɛɛ I tosa wɔ le, nduyɛ, I tosa lɛ niŋ bɛɛ kposoŋ te. 10 I cho diomndaŋ ndaŋ dimioo le tonya Kilitioo o cho ya niŋ ndo, maa I chua buŋgɛi maa o lɛŋnde Akeyaleŋ niŋ kinɛi wana o wana nɔla mbo kuuna ya suɛi hei kiolɔɔ a yoŋga le. 11 Mi che bɛɛ mi I tosa lende ni, kɛ nduyɛ, koŋ chɔm maa I kaala nya le le. Mɛlɛka pila sina maa I kaala nya. 12 Nduyɛ, I cho hiouwɔɔ lachi a hei tosaa. Nyɛ sɔlaa bɛɛ I chɛl mi la ke ya le wali ya I cho tosaa nya tɛɛŋ ndo le. O koŋ, wanaa nyaa chuanuŋ kaŋ maa wanaa Chiisu vem hɔlte ndɔ wa nda cho ni wa, a nɔ lɛ mɛɛ kialaa yoŋga le. A nɔla lɛ ma kelu yoŋga maa mɛɛ naa ŋ cho wallo yɛ, le nda bɛɛ nda cho wallo le. 13 Waŋnda haa a cho wanaa Chiisu vem hɔlte ndɔ kpeekpei le nda cho le. Wanaa kaŋgalaa nda cho ni ma kei choolaŋ dimioo maa wali Mɛlɛkaa nda cho tosaa ni. Chɔmndo nda chɔm o lahɔl ni maa wanaa Kiliti vem hɔlte ndɔ wa nda cho ni.14 Kɛ nduyɛ, keŋ bii wana kɔndɔfili le. Kani fondole, lende koni Setana o cho masa nyinaa wɔɔŋnda wo, mbo chɔm maa kiilanɔ Mɛlɛka cho le nyɛ wawoŋndo wo o cho ni. 15 Lelaŋ, a yɔŋ bɛɛ mi buɛiyaa nduaa a chɔm o lahɔl maa buɛiyaa sakpuaa Mɛlɛkaa nda cho ni, koŋ cho suɛi bii wana kɔndɔfili le. Mɛɛ kuɛila ndalaŋ la cho yɛ, lende Mɛlɛka cho nda biyɔɔ o mɛɛlulaŋ ni.

BUKULOO 27–KOOŊNDO 2

NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ | KALEESIAŊNDA 1-3

“Mi Dimul Ndu Kpendekele Maa o Tosa Suɛi Kɛndɛ Kposoŋ Te”

(Kaleesiaŋnda 2:​11-13) Kɛ o koŋ kɔɔli, mɛɛ Pitɛ hiŋ Aŋtiɔɔ chiee boondii pilɛ, mbo tosa suɛi pilɛ ndi ii niŋ kposoŋ te. Mɛɛ o hiŋ Aŋtiɔɔ, ndu pila chɛlɔɔ nda wanaa laalaŋnda a cho a Chuu le wa ma dia nyɛ diaa naa pilɛ. Lɔɔ lɔɔ niŋ nyɛ diaa dioo nda nda. 12 Kɛ, mi i yɔnuŋ a boondii pilɛ, mi puaa a pum a chaŋ o Chemisi lo ma huŋ Aŋtiɔɔ. Mɛɛ puaa haa fuuluu dɔɔ, mi Pitɛ pɛŋgi bɛɛ nyɛ diaa dioo latulu nda wanaa laalaŋnda haa a cho a Chuu le wa. Ndu oo chiɛɛliaŋ ndɛ bɛɛ a nda maa paandu le. Le sabu ndu oo tosa lende wo cho ni maa siooŋnde wa ndu. O wa siooŋnde le Chuuwa a sim leniŋ o kala kala maa mɛɛ ma hivi wanaa laalaŋnda a cho a Chuu le wa o chiɛi kɔɔli malaŋ nda simnuŋ wanaa laalaŋ nda lekɛndɛi ya. 13 Mɛɛ Pitɛ kɛɛ le nyɛdiaa dioo nda wanaa laalaŋnda haa, mi Chuuwa a piliaa nda bɛɛ a tual Pitɛ kɔɔli a kaa koŋ. Nduyɛ a sina chalaŋ maa nda aa nɔ ma tosa lende kposoŋ te. Baanabaa bɛɛ lende koni.

w17.04 25 ¶16

Baa Mɛɛ Chɛhowa Che Sakpoyɛi yɛ Num Bɛɛ Che Ndi Ni?

16 Nuawɔ Kaleesiaŋnda 2:​11-14. Siooŋii wanachioo bii Pitɛ ni. (Pulɔ. 29:​25) Pitɛ ndoo sina mɛɛ Chɛhowa ndoo yiyaŋ a wanaa cho ŋChuu le wa yɛ. Kɛ a koŋ kpou, Pitɛ ndoo nɔ sioonde maa te Kilisiɔŋaa Chuwaa chɛŋ Chulusɛlɛm ma sɔla hivi chiɛi kɔɔlioo wa che ndu pɛ holiaŋndo tosaa a wanaa cho ŋChuu le wa, a cho nɔ yiyaŋ kɛndɛ a ndu le. Mi Pɔɔl, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo dimul Pitɛ maa wana sondo yeelɛiyo o cho ni. Le yɛɛ? Kanifuule, mi Pɔɔl ndoo tuɛi Pitɛ suɛi le wanaa cho ŋChuu le wa o bɔŋaŋ nda bii Chulusɛlɛm o wɔsi 49 niŋndo. (Walta Wanaa Chiisuaa 15:​12; Kalee. 2:​13) Yɛɛ Kilisiɔŋaa ve ŋChuu le wa tosa yɛ, a Pitɛ ndoo pilaŋ tana wa? Baa a wa pa chɛlɔɔ le mi hei paaliaŋ nda? Baa walta nda ke Pitɛ laŋ la cho ndu hiɔlɔŋ le biondɔŋ o tosa hoo wo?

(Kaleesiaŋnda 2:​14) Mɛɛ ya I saaluŋ nda o hei tosaa mi dimul Pitɛ kpendekele maa suɛi o tosa ve, i niŋ kposoŋ te. Kani fondole, mi I sina ndi maa nyɛ nda tosa wo bɛnda a mɛɛ Yooŋgu Kɛndɛ Mɛlɛkaa dimi yɛ le. Mi I dimul Pitɛ wanaa laalaŋnda kpou o hɔl loŋ aa, “Pitɛ, Chuunɔɔ ŋ cho ni. Kɛ, boondii ŋ wa wanaa cho a Chuu le wa tɛɛŋ nde, ma mal kaa maChuuwo chuaa. Kɛ o suŋ suŋndo hoo niŋ a muliŋ vɛlɛ. Mɛɛ dimioo ŋ dimi koŋ ni maa, mɛɛ mi wanaa cho a Chuu le wa a chua kaa maChuuwo malaŋ nda simnuŋ wanaa laalaŋnda. Vɛ ma wa hei tosaa?”

w13-E 3/15 5 ¶12

Wanaa Kaala Chɛhowa Wa, “Nyɛ o Nyɛ Tosa Ma Del Te”

12 Mi Pitɛ yɔŋ siooŋnde le wanachioo. Mi hei ndii paaliaŋ ndu tau teleŋndaŋ lapum. Kɛ, mbo chɔm lo lechoo wo o Chɛhowa lo. Le taamaseliiyo, mbo kɛɛ Masanɔ ndɔɔ. O cho lepilɛ le kɛ leyaa kpulukuu waŋnda o hɔl. (Luku 22:​54-62) O koŋ kɔɔli, mi Pitɛ kɛɛ le kaa leKilisiɔŋndo chɔmndo. O bii wanaa ve a Chuu le wa mɛɛ o bii Chuuwaa sɔla hivi chiɛi kɔɔlioo wa yɛ le. Mi wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo Pɔɔl cha suɛi wa hei yɔŋnɔŋndo ve, mbo cha maa sabu kɛ kɛ ve le mi ndaa chɔm kaa hɛliaŋndo o kundaa niŋ te. Pitɛ ndoo chiee tosa le. Yɔŋi kaa Pitɛ wo ndoo tɛɛmbuu puaapiliaa kɔl, mi Pɔɔl keleŋa Pitɛ miŋgi o nɛi, okoŋ, mbo dimul ndu kpendekele maa o tosa suɛi kɛndɛ kposoŋ te. (Kalee. 2:​11-14) Baa mi heeluŋ wo Pitɛ tosa mbo mal kilta o wa le yoomoo laŋ? Ɛ ɛ. Mbo yaŋ sila Pɔɔllo nilaŋ nyɛkɛndɛi, mbo duau ndu o wali niŋ, nduyɛ mbo hiau lachi a Chɛhowa piɛiyo.

Yaasiaa le Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ

(Kaleesiaŋnda 2:​20) Sawa naa dimi maa I nɔ mi sɔla piɔmndo kani fondole, maa I tɛɛmbuu sawaa. Kɛ nduyɛ, mi wana wu o fondaŋ nuu, ndu cho maa Kiliti ni. Te o wa yɛ lende pɛ, mɛɛ ya vi koŋ o yɔmndo choo ni. Lelaŋ, yoomu ya cho niŋ hoo wo, I cho lɛ ndu o kpaaya ni niŋ te. O kpaaya Kilitioo niŋ ya I cho niŋ yoomu ni. O Po Mɛlɛkaa niŋ ya dɔu niŋ tiindaŋ nuu le waa yoomu ni. Kani fondole, ndu chɛl ni mbo wu le ya le mɛɛ o kaala ya yɛ.

w14 9/1 16 ¶20-21

Mal Mɛlɛka Piɛiyo Le, mi che bɛɛ naa “Nyɛ Palaa Faŋga Faŋga Cho”

20 Simulta naŋ ve kɔl te laŋ yɛ? Le taamaseliiyo, vɛɛ naŋ looku yɛ kɔl tambɛiyo chɔulaba? Nɛi sɔviɔɔ opilɛ le hei tosaa cho yiyaŋndo a sala soliaŋ Chiisoo ni. Keŋ kiilanɔɔ Pɔɔl tosa ni. Mi ndoo yiyaŋ lepum maa wana fondoo o cho ni. Kɛ, mbo loonuŋ maa o cho le wanaa sandaa le Kiliti vi le, kɛ le wanaa lahakiaa. Nduyɛ ndu Pɔɔl wa waŋndo opilɛ o nda tɛɛŋ. Lelaŋ o poonyiaa ni aa, “O Po Mɛlɛkaa niŋ ya dɔu niŋ tiindaŋ nuu le waa yoomu ni. Kani fondole, ndu chɛl ni mbo wu le ya le mɛɛ o kaala ya yɛ.” (Kal. 2:​20) Mi Pɔɔl chɛl sala soliaŋ Chiisoo. Mbo sina maa le tɔnɔ ndɔɔ kɛsɛ o cho ni.

21 Te num bɛɛ sina pɛ maa le tɔnɔ numndo kɛsɛ Chɛhowa soli Chiisu sala ni, hei mala num ma biuŋ kɔl tambɛiyo. Hoo chɔm naa maa kɔl tambɛiyo cho faŋaŋ o foofu le. Lelaŋ, naa pumnda nɔ miŋ chɔulaba simul naŋ ve hoo kɔl te wo tei mi chieeŋ sɛnɛiyo hiŋ. Kɛ kɛsiŋ hei o kɔl, fandaa cho wa le wanaa cho biuwɔŋnda. Ŋ cho niŋ kpɛɛluŋ o paale Masale Mɛlɛkaleŋ le huŋ niŋ a kɔl nyuloo wo. Nduyɛ wanaa laalaŋnda kpou cho diondɔɔ walaŋ. Kindiŋ kpoke le luɛiyɔɔ o Masale leŋ niŋ, o wa bɛɛ ma keeku o nyɛpalaa faŋga faŋga bɛŋgu.

(Kaleesiaŋnda 3:​1) Diɔmii maa vɛɛ nya Kilisiɔŋnda luɛi yɛ hei leniŋ? Te o wa maa lekuei pɛ nda tosal nya ni mɛɛ le tiu nya ba fɔ. Chɔm nda chɔm nya hoo a Chiisu Kiliti okɔɔ ma tɛɛsial nya wakpa wakpa a mɛɛ nda dii ndu o yɔmndo choo yɛ, pɛɛku koŋ nya mal niŋ bɛɛ ni?

it-1-E 880

Yauwo o Kaleesiaŋnda Lo

Diomndaŋ ndaŋ, “Diɔmii maa vɛɛ” Pɔɔl dimul Kaleesiaŋnda laŋ, chɔm naa maa kaaleŋ lepilɛ kinɛi le o wa dimioo le. Kaaleŋ ndeŋ le wa yɛ kaale teŋgeŋ lee fula o Kaleesiaa baluaŋndo, mi ndaa veelu leŋ aa Kaliki. (Kal 3:​1) Kɛ, silaa Pɔɔl wa waŋnda apum o kundaa niŋ, a ndaa wa naamula Chuuwa tolɔɔ kɔɔli wa. Chuuwa haa wa kindiŋndo le ma nuuviaa sandei a mɛɛ sawala Mɛlɛka ke Muuselaŋ la dimi yɛ, ma wa kiɔɔ le sandei nuuviaa sanaa a tiindaŋndo o kpema sɛnɛiyo niŋ. (2:​15–3:​14; 4:​9, 10) ‘Kundala Kaleesiaa’ la Pɔɔl ndoo poonyial taŋ la wa la muuliaŋ a wanaa wa Chuuwa wa, a wanaa ve ŋChuu le wa, wanaa ve ŋChuu le wa kɛ ma sɔla hivi chiɛi kɔɔlioo wa a a ndaa sɔla hivi chiɛi kɔɔli le wa. Nduyɛ apum nda tɛɛŋ ndaa fula o pulale kaale ndaa veelu aa, Sɛltiki leŋ choo. (Walta 13:​14, 43; 16:​1; Kal 5:​2) Nda kpou ma veelu nda aa Kilisiɔŋnda Kaleesiaa kanifuule ndaa veelu fondaŋ ndaa wa wo a Kaleesiaa. Suɛi kpeekpei cho a yauwo hoo okɔɔ ve cho ni maa, Pɔɔl wa poonyiallo wanaa ndoo sina nyɛkɛndɛiya o tanda batouwo o lɛŋnde Luomaŋ ndeŋ niŋ. A ve ŋmial o ndu lo maa wanaa ndaa wa o kpeŋgii baluaŋndo ve le, naapum a ndoo kue wɔ yilɔɔ lepilɛ bɛɛ le wa le.

Diomndaŋ Veeloo o Baabuiyo Niŋ

(Kaleesiaŋnda 2:​11-21) Kɛ o koŋ kɔɔli, Mɛɛ Pitɛ hiŋ Aŋtiɔɔ chiee boondii pilɛ, mbo tosa suɛi pilɛ ndi ii niŋ kposoŋ te. Mɛɛ o hiŋ Aŋtiɔɔ, ndu pila chɛlɔɔ nda wanaa laalaŋnda a cho a Chuu le wa ma dia nyɛ diaa naa pilɛ. Lɔɔ lɔɔ niŋ nyɛ diaa dioo nda nda. 12 Kɛ, mi i yɔnɔŋ a boondii pilɛ, mi puaa a pum a chaŋ o Chemisi lo ma huŋ Aŋtiɔɔ. Mɛɛ puaa haa fuuluu dɔɔ mi Pitɛ pɛŋgi bɛɛ nyɛ diaa dioo latulu a wanaa laalaŋnda haa a cho a Chuu le wa. Ndu oo chiɛɛliaŋ ndɛ bɛɛ a nda maa paandu le. Le sabu ndu oo tosa lende wo cho ni maa siooŋnde wa ndu. O wa siooŋnde le Chuuwa a sim leniŋ o kala kala maa mɛɛ ma hivi wanaa laalaŋnda a cho a Chuu le wa o Chiɛi kɔɔli malaŋ nda simnuŋ wanaa laalaŋnda lekɛndɛi ya. 13 Mɛɛ Pitɛ kɛɛ le nyɛ diaa dioo nda wanaa laalaŋnda haa, mi Chuuwa a piliaa nda bɛɛ a tual Pitɛ kɔɔli a kaa koŋ. Nduyɛ a sina chalaŋ maa nda aa nɔ ma tosa lende kposoŋ te. Baanabaa bɛɛ lende koni. 14 Mɛɛ ya I saaluŋ nda o hei tosaa mi dimul Pitɛ kpendekele maa suɛi o tosa ve, i niŋ kposoŋ te. Kani fondole, mi I sina ndi maa nyɛ nda tosa wo bɛnda a mɛɛ Yooŋgu Kɛndɛ Mɛlɛkaa dimi yɛ le. Mi I dimul Pitɛ wanaa laalaŋnda kpou o hɔl loŋ aa, “Pitɛ, Chuunɔɔ ŋ cho ni. Kɛ, boondii ŋ wa wanaa cho a Chuu le wa tɛɛŋ nde, ma mal kaa maChuuwo chuaa. Kɛ o suŋ suŋndo hoo niŋ a muliŋ vɛlɛ. Mɛɛ dimioo ŋ dimi koŋ ni maa, mɛɛ mi wanaa cho a Chuu le wa a chua kaa maChuuwo malaŋ nda simnuŋ wanaa laalaŋnda. Vɛ ma wa hei tosaa?” 15 Naa naa Chuuwa naa ŋ cho ni. Ŋ cho mɛɛ wanaa cho a Chuu le wa a cho yɛ le. Nda nda ŋ chua nda maa wanaa yɔŋ wɔɔŋ. 16 Kɛ nduyɛ, naa Chuuwa naa ŋ laalaŋ o Chiisu niŋ nda, ŋ sina ndi walaŋ maa o cho lɛ le sawala naalaŋ chuaa le Mɛlɛka siiŋguu waŋndo wana sakpo ndu o hɔl te. Maa le tiindaŋndo dɔwɔɔ o Chiisu Kiliti niŋ Mɛlɛka siiŋguu waŋndo wana sakpo ndu o hɔl ni. Le saboo hoo naa bɛɛ naa ŋ dɔu tiindaŋ naa o Chiisu Kiliti niŋ ni, le mi Mɛlɛka siiŋguu naa wanaa sakpo Mɛlɛka o hɔl. O cho le sawala naalaŋ chuaa le naa ŋ tiindaŋ te. Kani fondole, wana o wana simnuŋ wana sakpo Mɛlɛka o hɔl o sawala naalaŋ chuaa niŋ te. 17 Nduyɛ, ŋ laalaŋ maa le mɛɛ naa ŋ dɔu tiindaŋ naa o Kiliti niŋ yɛ Mɛlɛka cho naa siiŋguu wanaa sakpo ndu o hɔl ni. Kɛ, ŋ dimiŋ ndɔ nuaa maa mi che bɛɛ mi ŋ duau tiindaŋ naa o Kiliti niŋ, kɛ o koŋ kɔɔli, mi Mɛlɛka kɛɛ le naa siiŋguuwo wanaa sakpo ndu o hɔl, o koŋ kɔɔli, mi ŋ simnuŋ wanaa yɔŋ wɔɔŋ Mɛlɛka o hɔl latulu naa wanaa cho a Chuu le wa le mɛɛ naa ŋ kɛɛ le sawala naalaŋ chuaa yɛ. Te I yɔnuŋ lende pɛ, vɛɛ naa ŋ yiyaŋ yɛ? Ŋ yiyaŋ nuaa maa Kiliti tosa mi ŋ tosa yɔŋ wɔɔŋndo le? Mbɔ Mɛlɛka tuɛi bɛɛ kposoŋ te. Kani fondole, ŋ sina chalaŋ maa Kiliti pila tosa kposoŋ mi waŋndo tosa yɔŋ wɔɔŋndo le. 18 Lelaŋ, wana mal hoo tiindaŋndo dɔwɔɔ o sawala naalaŋ chuaa niŋ ndo, o koŋ kɔɔli mbo duau tiindaŋ ndɔɔ o Kiliti niŋ le mi Mɛlɛka siiŋguu ndu wana sakpo ndu o hɔl lo, te wana koŋ chɛŋ vɛlɛ pɛ miiŋgu tiindaŋndo dɔwɔɔ o sawala naala maChuulaŋ niŋ pɛ, mɛɛ ndu kpeekpei bɛɛ cho wana yɔŋ wɔɔŋndo ni. 19 I chɔm ndɔ nya a sawala naalaŋ okɔɔ. Sawala laŋ la dimi ni maa le waŋndo simnuŋ sakpo Mɛlɛka o hɔl mɛɛ mbo chua sawalaŋ mɛɛ la cho kpou maa wana chue laŋ te o sɔla piɔmndo mɛɛ sawalaŋ la dimi yɛ. Ya yɛ, I nɔla laŋ chua le. Le hei, I cho niŋ machuaa maa wana vilɛi. Nduyɛ, sawalaŋ la tosa keŋ ni. Te o wa yɛ lende pɛ, mɛɛ I cho lɛ o sawalaŋ ndaŋ bɛŋgu le hali kpeŋ mi I kuɛ nɛi Mɛlɛka hɛnaŋ ya mi I kuɛ wo choo. 20 Sawa naa dimi maa I nɔ mi sɔla piɔmndo kani fondole, maa I tɛɛmbuu sawaa. Kɛ nduyɛ, mi wana wu o fondaŋ nuu, ndu cho maa Kiliti ni. Te o wa yɛ lende pɛ, mɛɛ ya vi koŋ o yɔmndo choo ni. Lelaŋ, yoomu ya cho niŋ hoo wo, I cho lɛ ndu o kpaaya ni niŋ te. O kpaaya Kilitioo niŋ ya I cho niŋ yoomu ni. O Po Mɛlɛkaa niŋ ya dɔu niŋ tiindaŋ nuu le waa yoomu ni. Kani fondole, ndu chɛl ni mbo wu le ya le mɛɛ o kaala ya yɛ. 21 Lelaŋ, I cho sawaa chuaa le tosa mi wana simnuŋ wana sakpo Mɛlɛka o hɔl te. Te sawaa chuaa o siiŋguu pɛ waŋndo wana sakpo Mɛlɛka o hɔl, mɛɛ Kiliti vinuŋ fondo fuu wa. Lelaŋ, ya ya, kɛndɛi Mɛlɛka tosal la ve, I tɛɛmbuu ndi kposoŋ te.

    WOL le Sɔɔŋ Yaasiaa—Kisi (2010-2026)
    Chukku Ma Kinda
    Chuku Ma Kumbi
    • Kisiei
    • Share
    • Mɛɛ ŋ Yeema Yɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Sawalaŋ Le Tɛɛŋgei Soliŋndo Kpeku
    • Mɛɛ Naŋ Bii Yooŋgula Numndaŋ Yɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Chuku Ma Kumbi
    Share