Sɔɔŋ Tɛɛsiaŋndoŋ le Yoomu Naa a Wali Pollo Yau Wali Bɔŋaŋndo
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
BƐŊGUFƆNƆƆ 4-10
NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ SAM 105
“Fɛɛŋ Bɛɛ o Puɛɛnuŋ a Kpema Ndɔɔ . . . Le”
Vɛɛ Naŋ Kindi yɛ Tiindaŋ Naa o Diomnde Chɛhowa Mɛi a Chieeŋ Sɛnɛiyo Okɔɔ Leŋ Niŋ?
11 Ŋ tofaŋndɔ diomnda mɛyaalaŋ lapum la Chɛhowa ndoo mel buɛiyaa nduaa o paandoo niŋ, naapum ma yiyaŋ maa diomnda laŋ la peelu niŋ te wo. Mbo dimul Ebilaham nda Sela maa, a cho poo violɔɔ o yuuwɛi ndɛi niŋ. (Chɛ. 17:15-17) Mbo dimul vɛlɛ Ebilaham maa, o cho wanaa cho fula o pulale ndɔleŋ choo wa lɛŋnde Kenaŋndeŋ ke. Wanaa kaŋ cho yɛ Isɔluɛiya ni. Teleŋ nda wa o chɛleŋ niŋ Ichipi wo, naapum ma yiyaŋ maa diomnde mɛyaaleŋ ndeŋ le peeluŋ niŋ kposoŋ te. Kɛ a tonya, mi le peeluŋ. Okoŋ kɔɔli, mi Chɛhowa dimul Elisabɛɛ maa, o cho poo violɔɔ mi che bɛɛ o wa niŋ o yuuwɛi. Mbo dimul vɛlɛ Meele maa ndu cho Po ndɔɔ violɔɔ ni nuawɔ bɛɛ ndoo sina wɔ suɛi wana pɔnɔ le. Nduyɛ mi hei peelu diomnde ndoo mɛi o kpeloo Idɛŋ niŋndeŋ, mi che bɛɛ ndoo chua niŋ wɔsilaŋ o waalaŋ niŋ!—Chɛ. 3:15.
12 Te ŋ yiyaŋ pɛ a diomnda mɛyaala Chɛhowalaŋ okɔɔ vɛlɛ a mɛɛ o peelu laŋ yɛ, keŋ mala naa miŋ kindi tiindaŋ naa o kpaaya o nɔ le hunɔɔ a chieeŋ sɛnɛiyo wo niŋ. (Nuawɔ Chɔɔsuaa 23:14; Aisaya 55:10, 11.) Hei mala naa vɛlɛ le acheleŋnda dimullo maa, chieeŋ sɛnɛiyo cho lɔma sɔlaa le, kɛ nyɛ kpeekpeiyo o cho ni. Mi Chɛhowa pila dimi a chieeŋ sɛnɛiyo vɛlɛ a choo choo sɛnɛiyo okɔɔ maa: “Tonya diomndaŋ ndaŋ la cho ni, nduyɛ wana nɔla ma tiindaŋ ndaŋ.”—Sɔɔŋ. 21:1, 5.
it-2-E 1201 ¶2
Chieeŋndo
Nyɛm Mɛlɛka toosiaa woŋ, ŋ cho yoomu woŋ a ŋ nɔ yoomu le woŋ, cho o sawa ndɔɔ bɛŋgu, nduyɛ mbo soliŋ muŋ kpeku le sabu ndɔɔ peeloo. (Sam 103:20; 148:8) Wana nɔla ma tiindaŋ diom ndɔɔ, kanifuule te Mɛlɛka mɛi lediom pɛ, o puɛɛnuŋ le di tosaa le. (Di 9:5; Sam 105:42-45) Mi ndupila dimi a diom ndɔɔ okɔɔ aa: “O cho le fɛɛŋ a fɛɛŋ”; nduyɛ nyɛ o dimi pɛ, o miiŋgu ndu o ibuŋ mbo kɛɛ nyɛ tosa le.—Ai 40:8; 55:10, 11; 1Pi 1:25.
Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ
w86-E 11/1 19 ¶15
Feleŋguaa—Nyɛ Nya nɔ Mi la Tosa le Mi Yuŋgoo wa a Kɔl Kɛndɛ, Nduyɛ Mbo wa Diompilɛ Wo
15 “Ma yii ndu peloŋ a yɔlɔŋ, nduyɛ ma baa ndu chiliŋnde o labolo; haaa mi nyɛ dimiŋndo yɔŋnuŋ, diomnda Chɛhowa laŋ la wa ndu dindioo ni.” (Sam 105:17-19) Le wɔsilaŋ 13 Choosɛ wa saŋgaa o chɛleŋ niŋ a o chiɛi manyumndo niŋ, haaa mi buŋgɛi Chɛhowa chuel ndu ve peeluŋ. Mɛɛ o dimi niŋ, dindioo o wa koŋ sɔlaa ni. Mi che bɛɛ o ve Chɛhowa le wa tosaa mi sɔɔŋ muŋ wa ndu yɔŋnɔŋndo le, kɛ mbo chɛl sɔɔŋ muŋ le sabu. Baa mi Choosɛ kindi pa tiindaŋ ndɔɔ o “diomnda Chɛhowa laŋ” niŋ, mi che bɛɛ o wa sɔɔŋ palaŋ muŋ biuwɔŋndo? Baa mbo chɔm pa suliŋnda kɛndɛlaŋ o kaasoŋyɛi nduɛi niŋ mɛɛ, biuwɔŋndo, tusiŋndo, dialuŋ fulaŋ nɔɔ o Mɛlɛka piɛiyo niŋ, a wa o bɛɛndiaŋ le kalaŋnda cheleŋ chuaa cho nuaa yɛ? A tonya, mi Choosɛ sɔla batiuwaa le sɔɔŋ muŋ kpou biuwɔŋndo. Mɛɛ o dimi niŋ, o wa ko mɛɛ nda kei nuaa koolii kɛndɛ kɛndɛi o yiŋ le ndi dindioo yɛ. Mi Choosɛ simnuŋ wana sɔvɛ Chɛhowa o hɔl, nduyɛ mi Mɛlɛka soliŋ ndu kpeku o nɛi teŋgeŋndo choo okoŋ kɔɔli.—Chɛnɛsi 41:14, 38-41, 46; 42:6, 9.
BƐŊGUFƆNƆƆ 11-17
NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ SAM 106
“Ma Puɛɛnuŋ a Mɛlɛka Piŋi Nda wo Okɔɔ”
“Nɛɛ Yaa Cho yɛ o Kumbu Chɛhowaa Choo?”
13 Mi siooŋnde bii Isɔluɛiya mɛɛ Mɛlɛka chɔm kpaaya ndɔɔ o nɛi kɔndɔfili niŋ. Okoŋ, mi Muuse hel o Pembii Sainaive choo le mbo kɔ soo o Chɛhowa lo le nda. (Ɛso. 20:18-21) Kɛ mi Muuse kɔ viou loŋ tau, o yala miiŋgu o dɔɔŋgɔ Isɔluɛiya wa wo niŋ te. Mi i simnuŋ maa Isɔluɛiya hau o yondo pollo niŋ nduyɛ a nɔ lɛ simlachinɔ le. Yɛɛ nda wa yɛ niko tosa? I wa maa Isɔluɛiya ndaa dɔu bɔɔ tiindaŋndo o simlachinɔ wanachioo niŋ, Muuse. Ma buulaŋ tau, okoŋ ma dimul Elɔŋ aa: “Chɔŋ ma toosial naa mɛlɛka mbo sim naa lachi. Kanifuule, ŋ sina nyɛ yɔŋnuŋ a Muuse wo hoo, po soli naa o lɛŋnde Ichipi leŋ niŋndo le.”—Ɛso. 32:1, 2.
Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ
Kuɛɛnɛ Ŋ Cho yɛ Tofaa?
14 Yɛɛ ndoo nyindu yɛ Muuse le Chɛhowa nila kalulaŋ tosallo? Nuawɔ vɛlɛ nyɛ Sam 106:32, 33 dimi wo. “Mɛɛ waŋnda Isɔluɛi a fuuluu o peela pɔmbɔlaŋ Mɛluiba, ma tosa mi Mɛlɛka Yaawɛɛ o duaunuŋ tumbe a nda loŋ. Nduyɛ mi Muuse o sɔla dɛnɛ palaa le sabu ndaa. Ma tosa mi Muuse o duaunuŋ tumbe, o koŋ, mbo dimi nyɛ ndu oo nɔ le dimi le wo.” Mi che bɛɛ Chɛhowa Isɔluɛiya tosal nila kalulaŋ ni, kɛ Muuse dɔɔnuŋ tumbe ni. O tiu kɔl ndɔɔ ba le. Kɛ mbo dimi sɔɔŋ, o yiyaŋ fɛŋ a fulamakɔɔlila wɔɔŋndaŋ te.
15 Mi Muuse pɛŋgi hɔlla mulioo o Chɛhowa lo, kanifuule, mbo chɛl le mi kaa wanaa cheleŋnda paaliaŋ ndu. Teleŋ tase waŋnda ŋɔɔchiaŋ le mɛŋndaŋ ndo, mi Muuse tosa suɛi bɛnda ve. (Ɛso. 7:6) Naapum, le mɛɛ Isɔluɛiya tosa nila kalulaŋ le wɔsiŋ bɔɔbɔɔ yɛ o saŋga ni nduyɛ mbo tambu kɔl. Kɛlɛŋgaa yiyaŋndo ko Muuse wa a yeemaŋ ndɔŋ ni, kɛ o ve yiyaŋ a mɛɛ ndoo nɔ mbo saŋgala Chɛhowa yɛ le.
BƐŊGUFƆNƆƆ 18-24
NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ SAM 107-108
“La Mel Chɛhowa Balikaa, Kanifuule o Cho Wana Kɛndɛ”
w07-E 4/15 20 ¶2
La Ŋ Saŋgalaŋ Chɛhowaa o Kunda Niŋ?
2 Kunda leKilisiɔŋndo cho teŋgeŋ a kundala waŋnda kila laŋ. Kɛ o cho mɛɛ wanaa nɔ yiyaŋ pilɔɔ a yeemaŋ pilɔŋ nda kila kundaa, le pisultaŋ ɔɔ le nyɛ nda yeema tosaa wo le o cho le. Kɛ o baa pilɔɔ choo, kunda leKilisiɔŋndo ndu le Chɛhowa Mɛlɛka saŋgalaa o cho ni. Le teleŋ vilɛi niŋ hei kanduŋ ni, a mɛɛ yau Sam ndo dimi yɛ. Sam 35:18 dimi aa: “Okoŋ, mi mel num balikaa kunda bɛndu bɛndoo tɛɛŋ. Nduyɛ, I cho num saŋgala faŋga bɛndoo tɛɛŋ.” Nyɛ pilɔɔ hoo kpe Sam 107:31, 32 dimul naa ni, mbo dimi aa: “Maa waŋnda mel Chɛhowa balikaa le kaala lo lechoo ndɔɔ, vɛlɛ a sɔɔŋ kɔndɔfiliŋ o tosa le chuauwaa ŋwaŋnda chiee woŋ. Maa a lisa ndu te waŋnda chuuŋgiaŋ pɛ kunda bɛndoo.”
w15 1/15 9 ¶4
Mel Chɛhowa Balikaa Mbo Dɔu Num Sala
4 Le miŋ nɔ balika melaa nduyɛ miŋ chɔm lo lechoo wo, mɛɛ miŋ nɔ sina pɛŋgoo nduyɛ miŋ nɔ kɔl hiniaa le salala Chɛhowa duau naalaŋ. Vɛlɛ, miŋ yiyaŋ a kaala kpeekpei o nɔ le naa wo. Mɛɛ wana soliaa ŋchondoo tosa lende, mi siooŋnde bii ndu a nyɛm kɔndɔfiliŋ bɛndu Chɛhowa toosiaa woŋ.—Nuawɔ Sam 40:5; 107:43
Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ
Vɛɛ Chɛhowa Luei yɛ Num Yoomuaŋ?
O yɔŋ bɛɛ miŋ vi ŋdial, Mɛlɛka “cho naa kpaayaa ke.” (Sam 108:13) O chii niŋ naa nyɛm naŋ hauba le naa yoomuaŋ lueiyo woŋ ke. Lelaŋ, te a yeema pɛ malaa le wali keŋnuŋ numndo tosaa, le tɔɔndaŋndo biuwɔŋndo, ɔɔ le ma hiou lachi a waa a kɔl kɛndɛ, dimul ndu o piɛileŋ niŋ, vɛlɛ ma nyuna ndu le nɛi chɔmaa, nduyɛ ma tosa pɛɛkɔŋ ipilayaa le halikpeŋ ma sɔla mala ŋ yeema wo. Chɛl kɔl dɛɛniaa puaapiliaa a ndepiliaa numnda ke numndo. Wa yiyaŋndo teleŋ o teleŋ a tiindaŋ ŋ nɔ le chilaŋndo okɔɔ. Te a tosa pɛ sɔɔŋ muŋ, Mɛlɛka cho num ‘yoomuaŋ luei a kpaaya ndɔ bɛndoo, le halikpeŋ ma biunuŋ nyɛ o nyɛ, nduyɛ ma wa a nyaale.’—Kolo. 1:11.
BƐŊGUFƆNƆƆ 25–YINDIMIIYO 1
NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ SAM 109-112
Toolu Chiisu, Masaa le Masale Mɛlɛkaleŋ!
w06-E 9/1 13 ¶6
Sɔɔŋ Kulloŋ le Yau Ŋuɛɛnoo o Yau Sam Ndo Niŋ
110:1, 2—Yɛɛ Deeve Masanɔ ndɔɔ Chiisu Kiliti, cho yɛ tosaa mɛɛ o chal o ba kɛndɛ Mɛlɛkaa choo? Mɛɛ Chiisu sɔla fulasɛiniŋndo, mbo hel choo choo, mbo chal chumndo o ba kɛndɛ Mɛlɛkaa choo, haaa a 1914 tuupa mbo simnuŋ Masaa. Chɔŋ niŋ a teleŋ koŋ, Chiisu cho niŋ Masaa Kilisiɔŋaa pɔyaŋnda choo, nduyɛ mbo wa nda nɛi chɔmaa kioo o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ a waŋnda siiŋguuwo buɛiya niŋ. O faŋaŋ okoŋ kɔɔli, o cho nda vɛlɛ bɛɛndiaa le ma huŋ wa a ndu latulu o Masale Mɛlɛkaleŋ choo.—Maatiu 24:14; 28:18-20; Luku 22:28-30.
w00-E 4/1 18 ¶3
Wanaa Simul Mɛlɛka wa Sɔla Batiuwaa Le!
3 Chɔŋ niŋ a 1900 kandɔŋndo, a cho niŋ wanaa Chɛhowaa nyɛpalaa tusioo choo. O lɛŋii bɔɔbɔɔ niŋ, wanaa dɛnɛ wɔɔŋnda cho nɛilaŋ nuuviaa le ma kuuna wali dimiaa yooŋgu kɛndɛ cho a Masale Mɛlɛkaleŋ okɔɔ wo. “Setana cho yaamɔɔnɔ nyaa wo cho balɔɔ a pɛɛliaa maa kpɔkuŋ. O cho nuuviaa le wana o saaluŋ mbo de wo.” (1 Pitɛ 5:8) Nyina wɔɔŋndo hoo cho waŋnda haa nyindɔɔ ni le sɔɔŋ muŋ tosaa. Mi boondii wanaa lekaawa mɛɛlu a 1914, a teleŋndo hoo Mɛlɛka yulu po ndɔɔ iso ni le mbo wa Masaa. Mbo dimul ndu aa: “Kɔ yaamɔɔwaa numnda tɛɛŋ ma yem nda.” (Luku 21:24; Sam 110:2) Mi Chiisu Kiliti soliŋ kpaaya ndɔɔ kpeku le Setana solioo o choo choo niŋ, okoŋ mbo tusi ndu o chieeŋndo choo. Le mɛɛ Setana sina maa teleŋ ndɔɔ bendu lɛ le yɛ, o cho Kilisiɔŋaa pɔyaŋnda a wanaa cho nda tooloo wa nyɛpalaa tusioo choo ni. (Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 12:9, 17) Fulamakɔɔli kuɛɛ wanaa simul Mɛlɛka wa cho yɛ sɔlaa?
be-E 76 ¶2
Tosa Hiouwɔɔ Lachioo—Le Mi Waŋnda Che
Nɛiyo opilɛ o naŋ soliŋ ke naa kpeku wo cho waa wana tase le sɔɔŋ pum tosaa ni. Baa ma chɛl pa le kɔlaŋ a acheleŋnda o wali pollo niŋ? Baa ma nuuviaa pa nɛilaŋ le waŋnda malaa o kunda niŋ, mɛɛ wanaa sɛnɛiya, feleŋguaa, ɔɔ wanaa nɔla nyɛ tosa a ba nda le wa cho nuaa yɛ? Baa ma yɔŋguŋ pa le Toŋgo leMasaa dindioo ɔɔ le walta yɛ yɛla tosal o bɔŋaŋnda bɛndulaŋ, a bɔŋaŋnda ibuŋgaŋ laŋ? A nɔla pa ma tosa kɔɔfale malalaŋndeŋ le teleŋ tiŋ? Baa a tiu ba pa ma tosa kɔɔfale lɔɔlɔɔ leŋ ɔɔ ma kuɛ malaa naa yeemɛi cho tau wa? Te o yɔŋ pɛ a puaapilɛnɔɔ ŋ cho ni, baa a cho pa kindiŋndo le suliŋnda cho o Baabuiyo niŋ ndaŋ komallo le simnɔŋndo buɛi malalaŋndo ɔɔ bɛndu kundaa? Yɔŋgɔŋ ŋ cho wulee le waltaŋ ndaŋ tosaa vɛlɛ a kalaŋnda cheleŋndaŋ chɛlɔɔ wo, cho chɔmndo maa a cho hiouwɔɔ lachioo tosaa.—Sam 110:3.
Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ
it-1-E 524 ¶2
Kpemaa
Kpemaa le Waa Wana Soliaa Lasalaa Maa Mɛkisidɛɛki. Nyɛ dimiŋ a kpemaa hoo okɔɔ wo cho o Sam 110:4 niŋ. Nduyɛ mi wana poonyiaa yau Hibuluiya wo bɛɛ dimi nyɛ pilɔɔ hoo kpe a Chiisu okɔɔ o Hibuluiya 7:1-3, 15-17. Chɛhowa yii kpemaa hoo a Chiisu Kiliti latulu ni. Nduyɛ mi Chiisu bɛɛ yii kpemaa hoo a buɛiyaa nduaa le waa a ndu latulu o Masale ndɔleŋ choo. (Luk 22:29) Sanaa a buŋgɛi Chɛhowa chuel Chiisu Kiliti ve, mbo dimul po ndɔɔ maa ndu cho wa wana soliaa lasalaa maa Mɛkisidɛɛki ni. Mɛkisidɛɛki wa masaa a wana soliaa lasalaa le Mɛlɛka o lɛŋndeŋ choo ni. Chiisu Kiliti Cho foofo la tiɔɔŋndaŋ laŋ nɔ le waa Masaa a Masa wana soliaa lasalaa. Nduyɛ o choo choo niŋ o cho wa ni, kɛ o cho o lɛŋndeŋ choo le. A teleŋ o sɔla fulasɛiniŋndo mbo hel choo choo wo o sɔla foofo laŋ ndaŋ ni. (Hib 6:20; 7:26, 28; 8:1) Le fɛɛŋ kpemaa hoo cho wa ni, kanifuule Chiisu cho wa sɔɔŋ tosaa o nɛi chɔmaa Chɛhowaa bɛŋgu maa Masaa a Masa wana soliaa lasalaa le fɛɛŋ a fɛɛŋ.—Hib 7:3.
YINDIMIIYO 2-8
NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ SAM 113-118
O Yɛɛnɛ Kpeekpei Naŋ Ke yɛ Chɛhowa?
w01-E 1/1 11 ¶13
Maa Kaalaa Taŋgul Num
13 O nyɛ Chiisu dimi woŋ niŋ, I cho kpendekele maa wana tase naŋ nɔ miŋ kaala wo cho Chɛhowa ni. A koŋ kpou, ŋ viluŋ a kaalaa nɔɔ le Chɛhowa le. Kɛ ŋ nɔla miŋ nɔ kaala le ndu. Mɛɛ naŋ tuei a ndu okɔɔ le teleŋ tasoo, mi nyɛ naŋ tuei koŋ ndo tosa miŋ kandu ndu kaalaa. O pɔm pɔmbɔ miŋ pɛɛku mɛɛ o toosiaa chieeŋndo le waŋchieeya yɛ. (Chɛnɛsi 2:5-23) Miŋ pɛɛku vɛlɛ a mɛɛ Mɛlɛka bii waŋchieeya tasiaa yɛ mɛɛ nda tosa hakioo. O dii nda o foofo koŋ choo le, kɛ mbo tosa nyɛ le nda baŋaa. (Chɛnɛsi 3:1-5, 15) Mbo bii wanaa piɛi ndu o laalaŋndo choo wa nyɛkɛndɛi, nduyɛ pɛŋ mbo yɔŋgu po ndɔɔ pilɔɔ kpe le nda baŋaa le hakila ndalaŋ. (Chɔŋ 3:16, 36) Mi hei sinaa chɔɔlu sinapɛŋgu naa a balika melaa naŋ nɔ le Chɛhowa wo kindi poŋ. (Aisaya 25:1) Mi Masaa Deeve dimi maa, o kaala Chɛhowa kanifuule o buulaŋ le ndu. (Sam 116:1-9) Hau bɛɛ, mi Chɛhowa chɔm maa o buulaŋ le naa sanaa a naa mandaa, yoomuaŋ naa lueiyo, vɛlɛ a naa kɔl dɛɛniaa kioo. Mɛɛ fau naŋ hiau lachi a pɛɛkoo a Chɛhowa okɔɔ, lende koni kaala naŋ nɔ le Chɛhowa wo hiau lachi a hindɔɔ ni.—Sam 31:23; Sɛfanaya 3:17; Luomaŋnda 8:28.
w09-E 7/15 29 ¶4-5
Chɛl A Kɔllo Kpou—Yɔŋgu A Kɔllo Kpou
Mi wana ŋchondoo dimi aa: “O yɛɛnɛ kpeekpei ya ke yɛ Chɛhowa, le sɔɔŋ kɛndɛŋ o tosal la woŋ kpou?” (Sam 116:12) Tɔnɔla yɛɛ ndoo sɔla yɛ? Mi Chɛhowa mala ndu a teleŋ “sɔɔŋ palaŋ a mɔnɛi” wa ndu choo wo. Okoŋ kɔɔli, mi Chɛhowa ‘piŋi ndu piɔmndo o ba.’ Lelaŋ, ndoo yeema mi ndoo “ke” Chɛhowa nyɛ. Yɛɛ wana ŋchondoo hoo cho yɛ tosa? Mbo dimi aa: “I cho buŋgaŋ ya chuel Chɛhowa woŋ peelu” (Sam 116:3, 4, 8, 10-14) Mbo kɛɛsiaŋ o kɔl maa, o cho buŋgaŋ kɛ kɛ o chuel Chɛhowa woŋ peelu, nduyɛ mbo tosa wali kɛ kɛ o dimi le tosaa.
Num bɛɛ tiuba ma tosa nyɛ pilɛ koŋ kpe. Vɛɛnɛ? Sanaa a yoomu numndo biyɔɔ mbo chɛlaŋ a sawala mandaala Chɛhowalaŋ. Nduyɛ ma kɛɛsiaŋ o kɔl maa Chɛhowa piɛiyo cho suɛi sɔvɛ o yoomu numndo niŋ ni, ma chɛl le mi nyina ndɔ diandaa chɔm num nɛiyo o nyɛ o nyɛ ŋ wa pɛ tosaa niŋ. (Ikili. 12:13; Kalee. 5:16-18) O kpeekpei niŋ, ŋ tiuba miŋ paawa Chɛhowa le nyɛ o nyɛ o tosal naa wo le. Kɛ o wa bɛɛ lende ni, mi Chɛhowa naŋ kɔl a naa tau, te o yɔŋ pɛ mbo che naa ndu piɛiyo a kɔl naa kpou, nduyɛ miŋ wa tosaa o naŋ tiuba wo. (Polo. 27: 11) Nuawɔ sei dikeŋnaŋ bɛndu, le tosaa o naŋ tiuba wo le Chɛhowa kɔllo nɛŋioo!
Nyɛ Naŋ Pɛɛku o Yau Lɛvitikɔɔ Wo Niŋndo
9 Nyɛ diiŋ ndɔ naŋ pɛɛku wo: Balika melaa nyindu naa ni le Chɛhowa piɛiyo. Le hei biyɔɔ bila, ŋ yaasiaŋndɔ a salala kɔl nyulu Isɔluɛiya ndaa soli sindɛ laŋ okɔɔ. O yau Lɛvitikɔɔ wo niŋ, ŋ pɛɛku maa mi Isɔluɛinɔɔ ndoo soli sala kɔl nyuloo le Chɛhowa “balikaa” mello. (Lɛvi. 7:11-13, 16-18) Salala kɔl nyululaŋ ndaŋ la ve Isɔluɛiya kuee kposoŋ te. Kɛ kaala waŋndo ndoo nɔ le Mɛlɛka ndɔɔ Chɛhowa wo, ndoo tosa ni mbo yɔŋguŋ a kɔl ndɔɔ wulee le salaa hoo solioo. Mi wana ndoo wa sala koŋ solioo wo, yuŋgu ndɔɔ, a wanaa soliaa lasalaa ndaa de visiŋ chɔlu nda soli koŋ salaa wo. Kɛ faloŋ pum o visi nda soli koŋ salaa wo niŋ, Chɛhowa kinɛi ndaa yɔŋgu muŋ ni. Faluŋ kuɛɛ wa yɛ muŋ?
10 Nyɛ yaa ndɔ naŋ pɛɛku wo: Le mɛɛ naŋ kaala Chɛhowa yɛ naŋ piɛi ndu a kɔllo kpou ni. Chɛhowa ndoo che bɔɔ chuɛima visioo nyɛ sɔvɛ. Mbo dimi vɛlɛ maa faloŋ pum o visioo niŋ mɛɛ kɔl keluŋ cho nuaa yɛ wa bɔɔ ŋ sɔvɛ. (Nuawɔ Lɛvitikɔɔ 3:6, 12, 14-16.) Chɛhowa ndoo hini bɔɔ kɔl, te Isɔluɛinɔɔ ndoo yɔŋgu pɛ faluŋ sɔvɛ visi koŋ vɛlɛ a chuɛiyaŋ a kɔl ndɔɔ kpou. Mi Isɔluɛinɔ ndoo soli sala waa nuaa wo chɔm kɛsɛ maa, o yeema mbo ke Chɛhowa o hiou wa o sɔvɛ kpou wo. O nɛi pilɛ koŋ choo, mi Chiisu bɛɛ chɛl le Chɛhowa piɛiyo a kɔl ndɔɔ kpou kanifuule, ndoo kaala ndu. (Chɔŋ 14:31) Chiisu ndoo nɔ bɔɔ yeemɛi le nyɛ Mɛlɛka hɛnaŋndo tosaa. Ndoo kaala bɔɔ sawala Mɛlɛkalaŋ. (Sam 40:8) Chɛhowa wa bɔɔ a kɔl kɛndɛ le Chiisu chɔɔ mbo wa ndu piɛiyo a kɔllo kpou!
11 Piɛile naaleŋ o Chɛhowa lo cho ko maa salala kɔl nyulu Isɔluɛiya ndaa soli laŋ kanifuule, lende naŋ chɔm kaala naa le Chɛhowa ni. Le mɛɛ naŋ kaala Chɛhowa yɛ naŋ piɛi ndu a kɔl naa kpou ni. Chɛhowa cho bɔɔ a kɔl kɛndɛ le chɔɔ buɛiyaa nduaa cho ndu piɛiyo a kɔl ndaa kpou wa o miiliɔŋndaŋ niŋ, le mɛɛ nda kaala ndu a sawala ndɔlaŋ yɛ! Ŋ nɔ miŋ wa a kɔl kɛndɛ le sinaa maa o cho ko nyɛ naŋ tosa wo le Chɛhowa cha o sɔvɛ le, kɛ mbo che vɛlɛ nyɛ nyindu naa le ndu tosaa wo o sɔvɛ. Le tamaseliiyo, te a wa niŋ pɛ o yuwɛi nduyɛ a nɔla lɛ nyɛ ŋ yeema tosaa wo tosa le, sinapɛŋgu maa Chɛhowa sina keŋ kpou. Naapum ma yiyaŋ maa a cho lɛ tosa tau le Chɛhowa maa paandu le. Kɛ kaala cho num o kɔl ma wa tosaa o ŋ tiuba suŋ suŋ le tosaa wo, ndu Chɛhowa cho chɔɔ ni. Mbo naŋ kɔl tau le chɛlɔɔ nyɛ ŋ tiuba le tosaa suŋ suŋndo.
Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ
I Nɔ Tiindaŋndo o Mɛlɛka Niŋ
9 A tonya, Sam 118:22 soo a fulasɛiniŋ ndoo nɔ le yɔŋnɔŋndo le wɔsilaŋ hiouwɔɔ o kɛmɛlaŋ niŋndo. A wa Mɛsayanɔɔ kɛɛ nduyɛ mi ndaa dii ndu. Kɛ Mɛlɛka wa ndu vɛlɛ soli o sɛiyo niŋ nduyɛ mi ndoo simnuŋ pou saa taŋgullo wo. Mɛɛ Chiisu sɔla fulasɛiniŋndo, mbo simnuŋ waŋndo opilɛ kpe o sɔla diolaŋ “le mi ŋ sɔla pioŋɔɔ o ndu niŋ” ndo.—Walta Kiilaa 4:12; Ɛfisiaŋnda 1:20.
YINDIMIIYO 9-15
NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ | SAM 119:1-56
“Vɛɛ Chua Piaandoo Nɔla yɛ Mbo Kɛsi Nɛi Ndɔɔ o Diandaa?”
w87-E 11/1 18 ¶10
Baa A Cho Pa Loo o Diandaa o Nyɛ o Nyɛ Niŋ?
10 O Ɛfisiaŋnda 5:5 niŋ, mi Pɔɔl sila naa aa: “Nyapila sina ndi walaŋ maa wana o wana cho o kaa ihini nɔɔlɛiyo niŋ, a wanaa tosa sɔɔŋ nɔɔlɛiyoŋ nda, a luei niŋ o Masale Mɛlɛka nda Kiliti leŋ niŋ te. Wanaa luɛi hɔlteŋ o nyɛm pilaŋ nda bɛɛ, a luei niŋ te. Kanifuule, hei cho ko maa piɔmnda sooluuwo.” A tonya iwɔsi o iwɔsi, mi waŋnda o waalaŋ niŋ, sɔlaa sila kala kalaa ɔɔ ma sɔla solioo o kundaa niŋ le ‘mɛɛ nda tosa hakioo a dialuŋ ndaŋ yɛ.’ (1 Kɔliŋtiaŋ 6:18) ‘Te ŋ ve yekeŋ le nyɛ diom [Mɛlɛkaa] dimi wo tolɔɔ kɔɔli le,’ fulamakɔɔlila waa ndoo naŋ sɔla ni. (Sam 119:9) Le tamaseliiyo, mi puaapiliaa a ndepiliaa bɔɔbɔɔ puɛɛnuŋ a waa yekeŋ okɔɔ, te o yɔŋ pɛ ma kuɛ yilɔɔ o fondaŋnda cheleŋ le teleŋ tiŋ. Ma fafaŋ holiaŋndo a chaaŋaa ndaa laalaŋnda o kundaa niŋ, nduyɛ ma kandu chaŋyaŋ tosaa a wanaa nda komal naa nda kuɛ yilɔɔ koŋ nda. Ma yiyaŋ vɛlɛ maa, chaŋyaŋ kɛndɔŋ pila nda sɔla muŋ ni. Nduyɛ mi Kilisiɔŋnda haa kandu pɛŋ sɔɔŋ pum tosaa a waŋnda haa. Mi waŋnda apum tosa chaŋyaŋ kpɛɛluŋndoŋ a wanaa nda tosa wallo wa. Le tamaseliiyo, Mi bɛndu kunda pilɛ tosa chaŋyɛi a chua nda tosa wallo o fondaŋ pilɔɔ wo, nduyɛ mi hei tosa mbo mal yuŋgu ndɔɔ le waa a chua koŋ. Yɛɛ wa yɛ fulamakɔɔlioo? Mbo sɔla solioo! Ŋ che niko tonya cho o nyɛ Baabuiyo dimi hoo wo niŋ, mbo dimi aa: “Chaŋyaŋ wɔɔŋndoŋ tɛɛmbuu kaala kɛndɛlaŋ”!—1 Kɔliŋtiaŋ 15:33.
w06-E 6/15 25 ¶1
“I Kaala Bɔɔ Loonɔŋnda Numndaŋ”
MI CHƐHOWA ke wanaa nduaa loonɔŋnda mala nda le ma biunuŋ sɔɔŋ kindilaŋ komal nda woŋ. Lepum miŋ sɔla loonɔŋndaŋ a teleŋ naŋ wa diomnda veeloo o Baabuiyo niŋndo. Nduyɛ mi apum sɔla laŋ te a yaŋ nilaŋ pɛ o mulila puaapiliaa yɔŋgu o bɔŋaŋndaŋ ndo. Sɔɔŋ bɔɔbɔɔ naŋ veelu diomndaŋ ɔɔ miŋ tueiyoŋ cho sɔɔŋ sɛnɛi le naa le. Naapum ŋ pɛɛku niŋ a sɔɔŋ waa nuaa okɔɔ paandu. Le mɛɛ naŋ puɛɛnuŋ lepum yɛ, naŋ yeema loonɔŋndo a sɔɔŋ ŋpum okɔɔ ni, mɛɛ sabu Chɛhowaa, sawa ndɔlaŋ a nɛila chɔmaala ndɔlaŋ la cho nuaa yɛ. Ŋ nɔ miŋ chɔm balikaa melaa le loonɔŋnda waa nuaa. Kanifuule mi loonɔŋndaŋ laŋ la mala naa miŋ nɔ yiyaŋ kɛndɔɔ le kɔllo kɛsioo o nyɛ tase tosa miŋ kɛɛsiaa le yoomu naa biyɔɔ o nɛi Chɛhowaa choo wo. Lelaŋ, wana ŋchondoo soli chondei o Chɛhowa lo ni aa: “I kaala bɔɔ loonɔŋnda numndaŋ.”—Sam 119:24.
w10-E 4/15 20 ¶2
Faŋa Hɔlla O Sɔɔŋ Fondoŋ Choo!
2 Mi Nyɛ naŋ tofa wo paaliaŋ naa tau. Chiɛɛliaŋ cho nyɛ naŋ tofa wo tɛɛŋ a nyɛ cho naa o kɔllo niŋndo nɔ bɔɔ kpaayaa. Kanifuule, nyɛ naŋ cha wo tiuba mbo kpeeŋiaa yeemaŋ cho naa o kɔlloŋ. Le mɛɛ naŋ cho o chieeŋ Setana nɔ hoo kaa nɔɔlɛiyo a kaa ikaayioo yɛ, mi fotueilaŋ vɛlɛ a sɔɔŋ waŋnda dimi woŋ faŋa naa o laalaŋ naa choo. O yɔŋ bɛɛ a nyɛɛmbɔ kinɛi naŋ nuaa sɔɔŋ muŋ ni. (1 Chɔŋ 5:19) Ŋ che niko le sabu wana ŋchondoo dimul Mɛlɛka aa: “Faŋa ya hɔlla o sɔɔŋ fondoŋ choo. Manda ya mi wa yoomu o nɛi numndo choo” wo.—Sam 119:37.
Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ
w05-E 4/15 10 ¶2
Tiindaŋ Diom Chɛhowaa
2 Suɛi kulle le Sam 119 cho mɛɛ diom Mɛlɛka cho nyɛ sɔvɛ yɛ ni. Mi wana ŋchondoo poonyiaa ndu o nɛi wana soli chondei yo niŋ, le naa mala miŋ loonuŋ muŋ. Mi wana poonyiaa sɔɔŋ 176 cho o bolle Baabuileŋ ndeŋ niŋndo hɛɛnduu muŋ a kundalaŋ mɛɛ kpɛ chomultaŋ la cho o Hibuluiye niŋ yɛ. Nduyɛ kundalaŋ la cho 22 o bolle Baabuileŋ ndeŋ niŋ, kunda kɛ kɛ nɔ sɔɔŋ 8 a chomul maHibuluiyo opilɛ o bolleŋ. Bolle Baabuileŋ ndeŋ le soo a diom Mɛlɛkaa okɔɔ, sawala ndɔlaŋ, loonɔŋnda ndɔlaŋ, nɛila ndɔlaŋ, nɛi chɔmaa ndɔɔ, vɛlɛ a nyɛ sawala ndɔlaŋ la dimi wo tosaa. O buŋgɛi hei a i cho lachi ve niŋ, ŋ cho pɛɛku a mɛɛ ndaa hivi bolle Baabuileŋ ndeŋ o Hibuluiye niŋ nyɛ kɛndɛi yɛ. Yiyaŋndo a sɔɔŋ yɔŋnuŋ buɛiyaa Chɛhowaa o paandoo niŋ a haa o palɛi nɛi hei niŋndo, mala naa miŋ chɔɔlu balika melaa nɔ le chondoŋ muŋ vɛlɛ a le diom Mɛlɛkaa, Baabuiyo.
YINDIMIIYO 16-22
NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ SAM 119:57-120
Vɛɛ Naŋ Biuŋ yɛ o Nyɛkindilaa Bɛŋgu?
w06-E 6/15 20 ¶2
“I Kaala Bɔɔ Sawala Numndaŋ!”
2 Ma nyunaŋ ndɔɔ aa: “Vɛɛ sawala Mɛlɛkalaŋ la wa nyɔɔ opilɛ o dɛɛniaa wana ŋchondoo kɔllo wo?” Nyɛ mala ndu wo wa tiindaŋ ndoo nɔ o Chɛhowa niŋ maa o buulaŋ le ndu wo ni. Mi che bɛɛ yaamɔɔwa nduaa wa ndu nyɛkindilaa handɔɔ choo, kɛ mi sawala Chɛhowalaŋ diikɔŋndo tosa mbo wa a kɔl kɛndɛ. Mbo yiyaŋ a mɛɛ Chɛhowa ndoo bii ndu o paandoo niŋ nyɛkɛndɛi yɛ okɔɔ. Le handɔɔ lechoo, mɛɛ wana ŋchondoo tol nɛila chɔmaala sawala Mɛlɛkalaŋ kɔɔli, mi keŋ tosa mbo simnuŋ wana taasi mbo hiau yaamɔɔwa nduaa, nduyɛ pɛŋ mi keŋ chiindiaa yoomu ndɔɔ. Mi diikɔŋndo sawala Mɛlɛkalaŋ la tosa mbo nɔ kɔl nyuloo a kɔl iyama walaŋndo.—Sam 119:1, 9, 65, 93, 98, 165.
w00-E 12/1 14 ¶3
Baa A Kaala pa Sawala Chɛhowalaŋ a Kɔl Numndo Kpou?
3 Le mɛɛ loonɔŋnda Mɛlɛkalaŋ la wa nyɛ sɔvɛ le wana ŋchondoo yɛ, nyɛ koŋ o dimi ni aa: “I doonuŋ tamala le tosaa nyɛ sawala numndaŋ la dimi wo le. Yuei wanaa dɛnɛ wɔɔŋnda pinda pindaŋ ya, kɛ I puɛɛnuŋ a sawala numndaŋ te.” (Sam 119:60, 61) Mi sawala Chɛhowalaŋ la mala naa miŋ biunuŋ o nyɛkindilaa bɛŋgu. Kanifuule ŋ nɔ laalaŋndo maa Finya naa cho o choo choo niŋndo cho yuei yaamɔɔwaa yiu naa ve tiimbuu kpou. A teleŋ bɛnda wo kpeekpei o soli naa o nyɛkindilaa bɛŋgu ni, le miŋ hiou lachi a wali dimiaa yooŋgu kɛndɛ leMasaa hoo dimioo.—Maki 13:10.
w06-E 9/1 14 ¶4
Sɔɔŋ Kulloŋ le Yau Ŋuɛɛnoo o Yau Sam Ndo Niŋ
119:71—Tɔnɔ yɛɛ naŋ sɔla yɛ te ŋ biunuŋ pɛ nyɛkindilaa? Mi nyɛkindilaa pɛɛku naa le tiindaŋ naa kpou dɔwɔɔ o Chɛhowa niŋ, piɛileŋ o ndulo a kɔl naa kpou, nduyɛ miŋ chua teleŋndo tau le diom Mɛlɛkaa pɛɛkoo, a nyɛ naŋ pɛɛku wo dɔwɔɔ o wali niŋ. Okoŋ kɔɔli, mi nyɛkindilaa chɔm naa siɔwuŋ naŋ ŋtiŋ ŋ naŋ nɔ mi tosa wallo lechoo woŋ. Te ŋ chɛl pɛ mi saŋga naŋ cho niŋndo tiu naa ba, ŋ sɔla tɔnɔ o tɔnɔ leniŋ te.
“Wanaa Cho Chaŋndo wa, La Chaŋ a Nda Latulu”
3 Chɛhowa, Finya naa inyiɛɛyo, ndupilɛ kpe yɔŋgu naa kɔl dɛɛniaa naŋ yeema wo ni. (Nuawɔ 2 Kɔliŋtiaŋ 1:3, 4) Ndu cho tamasi bɛndu bɛndoo le nyiɛɛye chɔmndo ni. Nduyɛ o mɛi lediom le wanaa nduaa aa: “Ya cho wana nyɔɔlu nya kɔltaŋ ndo ni.”—Aisaya 51:12; Sam 119:50, 52, 76.
5 Ŋ nɔ tiindaŋndo a kɔllo kpou maa Chɛhowa cho naa mala. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ wa hɛnɛkɛ le piɛileŋ o ndu lo nduyɛ miŋ chɔm ndu nyɛ nɛiyaa naŋ cho sinaŋndo wo a mɔnɛi naŋ cho biyɔɔ ve. I cho bɔɔ suɛi kɔl dɛɛniaa le sinaa maa Chɛhowa sina nyɛ cho naa o kɔllo, nduyɛ mbo ke naa kɔl dɛɛniaa naŋ hau ba wo! Kɛ vɛɛ o tosa yɛ keŋ?
Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ
w06-E 9/1 14 ¶5
Sɔɔŋ Kulloŋ le Yau Ŋuɛɛnoo o Yau Sam Ndo Niŋ
119:96—Yɛɛ o sim yɛ le ‘mɛɛlula nyɛm cho walaŋ ndoŋ?’ O yiyaŋ iwana chieeyaa niŋ wana ŋchondoo wa suɛi a walaŋ yɛi okɔɔ ni. Naapum nyɛ o wa dimioo wo wa ni maa, yiyaŋ waŋchieeya nɔ le waa walaŋndo nɔ mɛɛlulaŋ. Kɛ o baa pilɔɔ choo, sawala Mɛlɛkalaŋ la nɔ lamɛɛlu kposoŋ te. Nɛila chɔmaala cho leniŋndaŋ la piliaŋ nyɛ o nyɛ naŋ wa pɛ tosaa o yoomoo niŋ. Lelaŋ mbo dimi aa: “I che niŋ nyɔɔŋ tau ŋ cho walaŋ ndoŋ, kɛ sawala numndaŋ la bɛnda mi la hiau nyɛm muŋ poloŋ.”
YINDIMIIYO 23-29
NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ SAM 119:121-176
Vɛɛ Naŋ Fafaŋ yɛ Sɔɔŋ Fondoŋ Tɛɛmbuu Naa Kɔllo Woŋ?
Chɛl Mi Sawala Mɛlɛkalaŋ a Sawala Mandaalaŋ la Manda Kɔl Num Iyamaa
5 Te ŋ yeema pɛ mi sawala Mɛlɛkalaŋ la mala naa, ŋ nɔ miŋ tosa sɔɔŋ mbo hiou bɛɛ diomndaŋ veeloo a laŋ okɔɔ ɔɔ sinaa nyɛ la simndo. Ŋ nɔ miŋ chɔm kaalaa a bɛɛleŋ le laŋ. Baabuiyo dimul naa aa: “La tul dɛnɛ wɔɔŋndo leyɛ, mi la kaala nyɛ cho o kɛndɔɔ wo.” (Emɔɔ. 5:15) Kɛ vɛɛ naŋ tosa yɛ keŋ? Ŋ nɔ miŋ che sɔɔŋ mɛɛ Chɛhowa che muŋ yɛ. Chua wɔ ndi o nɛiyo hoo choo. Yiyaŋndɔ maa a cho malɔ nyɛkɛndɛi le, nduyɛ mi wana chiɔuwaa sila num le ma de nyɛdiaa kɛndɔɔ, ma chɔɔlu dialloŋ hiiluu, nduyɛ ma tosa siŋgaŋnda cheleŋ o yoomu numndo niŋ. Ma tol sila ndɔɔ kɔɔli, nduyɛ mbo tosa wallo! Vɛɛ ŋ yiyaŋ yɛ a sila wana chiɔuwaa koŋ?
6 O nɛi pilɛ koŋ choo, Wana Toosiaa naa wo ke naa sawalaŋ le kuunaa fulamakɔɔlila wɔɔŋ hakioo chuu naa laŋ. Nduyɛ a le hiouwɔɔ lachioo tosaa o yoomu naa niŋ. Le tamaseliiyo, Baabuiyo pɛɛku naa maa naŋ dimi lachoo, kafalaŋ, viileŋ, kaala nɔɔlɛilaŋ, niilu la sɔŋgɔɔ, ɔɔ miŋ nɔ nyɛ o nyɛ le tosaa a nyinaa wɔɔŋnda le. (Nuawɔ Polowaa 6:16-19; Sɔɔŋ. 21:8) Te ŋ sɔla pɛ fulamakɔɔlila kɛndɛlaŋ o Chɛhowa diikɔŋndo niŋ, mi kaala naŋ nɔ le ndu a sawala ndɔlaŋ ndo hindu.
w93-E 4/15 17 ¶12
Feleŋguaa—Yɛɛ Nya Cho Yɛ Nuuviaa?
12 O sɔɔŋ naŋ tosa woŋ niŋ kpou, ŋ nɔ miŋ kindiŋ le sinaa nyɛ cho o wɔɔŋndo wo, miŋ tul ndu leyɛ, nduyɛ miŋ fafaŋ ndu. (Sam 97:10) Vɛɛ ŋ tullɛ nyɛ num oo che ma o naŋ o tasela ndɔ wo leyɛ? Te o yɔŋ pɛ ma yiyaŋ a fulamakɔɔlilaŋ! “La hui nyapila le: Wana mem Mɛlɛka le. Kanifuule, nyɛ waŋndo saŋ ndo, ndu o kuau ni. Wana saŋ pɛ yɛyii idialle, o cho hunɔɔ piɔmndo sɔla.” (Kaleesiaŋnda 6:7, 8) Te o yɔŋ pɛ miŋ wa o simullo bɛŋgu le yeemaŋ naŋ peeloo, o bɛnda miŋ yiyaŋ a fulamakɔɔlilaŋ naŋ cho sɔla laŋ, nduyɛ a mɛɛ i cho Chɛhowa kɔllo tɛɛmbuu yɛ. (Tuuwɔ Sam 78:41) Yiyaŋndɔ a foli ŋ ve kɔl te wo chuaa, naala wɔɔŋndaŋ mɛɛ sidaa cho nuaa yɛ. Yiyaŋndɔ vɛlɛ a kɔl tambɛi ŋ sɔla niŋndo okɔɔ. A nɔ lɛ le bɛɛ le numpila le. Nduyɛ lepum mi kɔl tambɛiyo hoo kuɛ haa le teleŋ vilɛi. Mi ndepilɛnɔ pilɛ dimi aa: “Mi ya a pɔnɔ nuu tosa fɛlɛŋ kaa ihini nɔɔlɛiyo tuupa miŋ chal o nɔɔ niŋ. Mi che bɛɛ ŋ cho niŋ hau Kilisiɔŋnda, kɛ mi yiyaŋndo o sɔɔŋ naŋ tosa paandu woŋ choo tosa teleŋnda bɔɔbɔɔ miŋ sɛɛŋgiaŋ nduyɛ miŋ paŋaliaŋ.” Hei cho suɛi bɛɛŋ bɛɛŋ te, kanifuule mi i tosa mi dilakeŋnaŋnda naŋ nɔ o kundaa niŋndaŋ la hɛluŋ naa, nduyɛ te ŋ chiee le, miŋ sɔla solioo o kunda leKilisiɔŋndo niŋ! (1 Kɔliŋtiaŋ 5:9-13) Yelelaŋ teleŋ biŋgi kɛ kɛ nɔ fulamakɔɔli wɔɔŋndo.
Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ
Nɔ Tiindaŋndo Maa ‘Diom Mɛlɛkaa Cho Tonya’
2 Naa buɛiyaa Chɛhowaa, ŋ nɔ miŋ nɔ tiindaŋndo maa, ndu cho ‘Mɛlɛka tonyaa’ ni, nduyɛ maa teleŋ o teleŋ nyɛ cho o kɛndɔɔ wo o yeema le naa ni. (Sam 31:5; Aisaya 48:17) Ŋ sina maa, ŋ nɔla miŋ tiindaŋ nyɛ naŋ veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋndo. Kanifuule, “nyɛ o nyɛ cho a diom numndo okɔɔ, tonyaa o cho ni.” (Nuawɔ Sam 119:160.) Ŋ chɛl diomnda wana tɛɛsiaa Baabui pilɛ poonyiaalaŋ. Mbo poonyiaa aa: “Pesiŋ bɛɛ choola cho o nyɛ Mɛlɛka dimi wo niŋ, ɔɔ mi nyɛ o dimi wo kɛɛ yɔŋnɔŋ te. Wanaa Mɛlɛkaa tiuba ma nɔ tiindaŋndo o nyɛ Mɛlɛka dimi wo niŋ kanifuule, a tiindaŋ ndu.”
YINDIMIIYO 30–TƐƐKPAA 5
NYƐM TƆƆMAŊ O DIOM MƐLƐKAA NIŊ SAM 120-126
A Saŋ Kulloŋ a Mɛmiaŋ o Lahɔl, kɛ Ma Kuau a Nyaaloo
w04-E 6/1 16 ¶10
Salaa Cho le Wanaa Cho Mɛlɛka Saŋgalaa Wa
10 Ŋ tiuba miŋ simul Setana te ŋ kindiŋ pɛ kpoke le waa Kilisiɔŋnɔ kendu o Mɛlɛka piɛiyo niŋndo. Lelaŋ Chemisi 4:7 dimi ni aa: “La simul Setana. Okoŋ, o cho nya nyaanɔŋ.” Kɛ keŋ chɔm naa maa i wa tɛtɛlɛ le tosaa le. Hiouwɔɔ lachioo yeemaŋ ni le Mɛlɛka piɛiyo. (Luku 13:24) Kɛ Baabuiyo ke naa kɔl dɛɛniaa o Sam 126:5 niŋ. Mbo dimi aa: “Wanaa saŋ kulloŋ a mɛmiaŋ o lahɔl la, a cho kouwɔɔ a nyaaloo.” A tonya, Mɛlɛka kpeekpeiyo naŋ cho piɛiyo ni. Mi Baabuiyo dimi a ndu okɔɔ aa: “Mbo fanda wanaa cho ndu nuuviaa wa” nduyɛ mbo dɔu wanaa saŋgala ndu wa sala.—Hibuluiya 11:6.
Vɛɛ Kpɛ Laalaŋ Numndo Cho yɛ Wa o Kala?
17 Baa a cho pa mɔnɛi biyɔɔ le mɛɛ wana ŋ kaala wo sɔla piɔmndo yɛ? Te lende i cho ni, mɛɛ a tiuba ma kindi laalaŋ numndo sanaa a diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ a wanaa ndaa vi nduyɛ mi Chɛhowa miŋgi nda yoomu wa okɔɔ. Baa a cho pa a kɔl tambɛiyo le mɛɛ waŋndo sɔla solioo o yuŋgu numndo niŋ yɛ? Tosa pɛɛku yiŋgoloŋndo le halikpeŋ ma nɔ tiindaŋ kala kalaa maa, nɛi sɔvɛ sɔvɛ Chɛhowa soliŋ kpeku le naa silaa wo cho koŋ ni. Bahawɛi kɛ kɛ komal num pɛ, soliŋ teleŋ koŋ kpeku le laalaŋ numndo kindioo. Dimul Chɛhowa nyɛ cho num o kɔllo, nduyɛ ma holnuŋ puaapiliaa a ndepiliaa numnda. (Polo. 18:1) Wa sɔɔŋ mala num ma biunuŋ ndoŋ tosaa o yɔŋ bɛɛ miŋ loonuŋ num a nyɛ yɔŋnuŋndo okɔɔ. (Sam 126:5, 6) Hiou lachi a kɔlaŋ o bɔŋaŋndaŋ, wali pollo, vɛlɛ a diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ. Handu kɔllo o salala Chɛhowa cho hunɔɔ num dɔwɔɔ o chilaŋ niŋndo choo. Te a che pɛ mɛɛ Chɛhowa cho num malaa yɛ, keŋ cho tosa mi laalaŋ ŋ nɔ o ndu niŋndo chɔɔlu kalu poŋ.
w01 7/15 18-19 ¶13-14
Hiou Lachi A Walii Kuauwaa Tosaa
13 Naŋ cho walii kuauwaa tosaa wa, nduyɛ miŋ wa nyɛkindilaa biuwɔŋndo wa, miŋ sɔla kɔl dɛɛniaa tau o nyɛ dimiŋ o Sam 126:5, 6 niŋndo. Le dimi aa: “Wanaa saŋ kulloŋ a mɛmiaŋ o lahɔl la, a cho kouwɔɔ a nyaaloo. Wana fula hoo o bɛɛ a chaŋndo, mbo wa kɔlaŋ a bɔlɔ iyɛiyo wo, cho miiŋgu chiɛiniŋ a nyaaloo, a kpɔŋnda ndɔlaŋ o laba.” Diomnda wana ŋchondoo soliŋ laŋ kpekulaŋ kulloŋ saŋɔɔ a kouwɔɔ chɔm mɛɛ kpɛ Chɛhowa ndoo buulaŋ a wanaa nduaa, vɛlɛ a salala o dɔu ndalaŋ mɛɛ nda fula o chɛleŋ niŋ Babilɔŋ. O kpeekpei niŋ, a wa a kɔl kɛndɛ mɛɛ nda fula o chɛleŋ niŋ, kɛ ma tambu kɔl le wallo tosaa o lɛŋnde ndaa mal le wɔsilaŋ 70 leŋ choo. Kɛ wanaa hiou lachi a wallo vɛlɛ a taŋgulta ndalaŋ tosaa wa, wa a kɔl kɛndɛ tau mɛɛ Chɛhowa dɔu walta ndalaŋ sala le saŋga kɛ kɛ nda wa.
14 Lepum miŋ tusi mɛmiaŋ te ŋ wa pɛ o nyɛkindilaa bɛŋgu, ɔɔ mi chaaŋaa naa laalaŋnda wa saŋgaa le mɛɛ nda cho Chɛhowa piɛiyo o laalaŋndo choo yɛ. (1 Pitɛ 3:14) O wali kuauwaa hoo niŋ bɛɛ, o tasela ndɔ miŋ che ndi ikala le tosaa, kanifuule miŋ yiyaŋ maa sɛmbɛ naa cho nyɛ o nyɛ le. Kɛ te ŋ hiou pɛ lachi a kulloŋ saŋɔɔ nduyɛ miŋ pɔɔliaa, Mɛlɛka cho tosa miŋ hindu, mbo hiou bɛɛ mɛɛ naŋ yiyaŋ yɛ. (1 Kɔliŋtiaŋ 3:6) Miŋ che hei kpendekele, te ŋ hiou pɛ lachi a waŋnda Baabuiyo kioo vɛlɛ a yaula tɔlnuŋ o Baabuiyo choo laŋ.
Nyɛm Tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ
Kuɛɛnɛ Ŋ Cho yɛ Tofaa?
1 ‘NYƐ palaa cho bɔɔ’ o teleŋ naa hoo niŋ. (2 Timoti 3:1) Nduyɛ yoomoo cho chɔɔlu ikalu tuupa mi Chɛhowa tɛɛmbuu chieeŋ dɛnɛ wɔɔŋndo hoo nduyɛ mbo hiŋ a kɔl nyulu kpeekpeiyo o chieeŋndo choo. Le sabu koŋ, ŋ nɔ miŋ nyunaŋ aa, ‘O nɛɛnɛ lo ya nɔ yɛ mi tofa le malaa a nɛi chɔmaa?’ Kɛlɛŋgaa miŋ muli o foofo aa, “O Chɛhowa lo,” nduyɛ muli kɛndɔɔ pila cho koŋ ni.
2 Yɛɛ tofaa o Chɛhowa lo sim yɛ? Nduyɛ vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ cho tofaa o Chɛhowa lo te ŋ nɔ pɛ bahawɛilaŋ? O sindɔɔ niŋ, mi wana poonyiaa Baabui pilɛ tɛɛsiaa mɛɛ kpɛ naŋ nɔ miŋ tofa o Chɛhowa lo yɛ te ŋ hau pɛ ba le malaa. (Nuawɔ Sam 123:1-4.) Mbo dimi maa te ŋ tofa pɛ o Chɛhowa lo, ŋ cho ko maa mɛɛ buɛiyo o muliŋ naa o masanɔ ndɔɔ lo yɛ. Vɛɛ keŋ wa yɛ? Mi buɛiyo tofa, ɔɔ tiindaŋ masanɔ ndɔɔ le ndu nyɛdiaa kioo a ndu mandaa. Kɛ buɛiyo bɛɛ nɔ mbo wa hɔlla mulioo lɔɔlɔɔ o masanɔ ndɔɔ lo le sinaa nyɛ masanɔ ndɔɔ yeema ndu mbo tosa wo, okoŋ mbo tosa ndu. O nɛi pilɛ koŋ choo kpe, ŋ nɔ miŋ pɛɛku Diom Mɛlɛkaa nyɛkɛndɛi lepaa o lepaa le sinaa nyɛ Chɛhowa yeema naa miŋ tosa wo, okoŋ miŋ tosa ndu. Hei tosa miŋ nɔ tiindaŋndo maa Chɛhowa cho naa mala a teleŋ naŋ hau ba le malaa wo.—Ɛfisiaŋnda 5:17.