Naa Bandu Mɛŋgɛlaa KƐSI YAULAŊ O INTANƐITIIYO WA
Bandu Mɛŋgɛlaa
NAA KƐSIAA LAYAUWA O INTANƐTIIYO CHOO
Kisiei
Ɔ, ɔ, Ɛ, ɛ, Ŋ, ŋ
  • Ɔ
  • ɔ
  • Ɛ
  • ɛ
  • Ŋ
  • ŋ
  • BAABUIYO
  • YAULAŊ A NYƆƆŊ
  • BƆŊAŊNDAŊ
  • w25 Bɛŋgufɔnɔɔ p. 2-7
  • Hiou Lachi a Waa a Kɔl Kɛndɛ o Yuuwɛi Niŋ

Viduei cho le fondaa hoo le.

Mal Haki, bahawɛi pɔmbɔ yɔŋnuŋ le num vidueiyo hoo solullo.

  • Hiou Lachi a Waa a Kɔl Kɛndɛ o Yuuwɛi Niŋ
  • Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa (O Naŋ Pɛɛku Wo)—2025
  • Suɛi Lebolii Pɔmbuɛi
  • Fonda Soo a Nyɛ Pilɔɔ Wo
  • VƐƐ YUUWƐI PIILIAŊ YƐ KƆL NUM KƐNDƆƆ?
  • VƐƐ Ŋ HIAU YƐ LACHI A WAA A KƆL KƐNDƐ?
  • VƐƐ ACHELEŊNDA TIU YƐ BA MA MALA?
  • Nɔ Bɛɛle Yiŋgoloŋndeŋ le Puaapiliaa a Ndepiliaa Naa Yuwɛiya
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2021
  • Pɛɛku o Diomnda Mɛɛlaala Puaa Laalaŋnda Dimi laŋ Niŋ
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa (O Naŋ Pɛɛku Wo)—2024
  • Chɔm Kaa Tusiaŋndo le Sɔɔŋ Ŋ Bii Bila le Woŋ Chɛlɔɔ
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa (O Naŋ Pɛɛku Wo)—2025
  • Vɛɛ Naŋ Chɔɔlu yɛ Nyaaloo Sɔla o Wali Dimiaa Yooŋgu Kɛndɔɔ Niŋ?
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa (O Naŋ Pɛɛku Wo)—2024
Chɔɔlu Nua
Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa (O Naŋ Pɛɛku Wo)—2025
w25 Bɛŋgufɔnɔɔ p. 2-7

BUŊGƐI PƐƐKƐI 44

CHONDII 138 Naŋɔɔ o Yuluŋnde Niŋ

Hiou Lachi a Waa a Kɔl Kɛndɛ o Yuuwɛi Niŋ

“ O yuuwɛi ndɛi niŋ bɛɛ, a cho wa kɔmndeŋ yɔŋgoo”—SAM 92:14.

NYƐ NAŊ CHO PƐƐKU WO

Ŋ cho pɛɛku le sabu i cho suɛi sɔvɛ, le mi bɛnduaa yuuwa hiou lachi a waa a kɔl kɛndɛ, nduyɛ a mɛɛ nda tosa keŋ yɛ.

1-2. Vɛɛ Chɛhowa yiyaŋ yɛ a bɛnduaa yuuwaa viou niŋ ndu piɛiyo wa okɔɔ? (Sam 92:​12-14; tofa vɛlɛ o kɔɔ.)

WANAA bɔɔbɔɔ chieeŋndo balɔɔ silɔ, nɔ yiyaŋnda yɛ yɛlaŋ a yuuwɛi okɔɔ. Le tamaseliiyo, yiyaŋndɔ a hei okɔɔ: A loonuŋ teleŋ tase ŋ che yuluŋnde num o lebol lo? Naapum ma yeema le ndi suŋgɔɔ, yɔŋii wana cheleŋ chɔ ndi. Kɛ ma bii bila maa o yɔŋ bɛɛ ma suŋgu ndi, keŋ kuuna i cheleŋ wulɔɔ le. Tamaseliiyo hoo chɔm kpendekele mɛɛ naa a pilɛŋ pilɛŋnda kindiŋ le yuuwɛi fafaŋndo yɛ.

2 A koŋ kpou, Finya naa o choo choo niŋ, nɔ yiyaŋ teŋgeŋndo a buɛiyaa nduaa cho niŋ o yuwɛi niŋnda okɔɔ. (Polo. 16:31) O dimi maa naŋɔɔ ndaa cho ko mɛɛ yɔmnde yɔŋgu nuaa kɔmndeŋ yɛ. (Nuawɔ Sam 92:​12-14) Yɛɛ keŋ sim yɛ? Teleŋnda bɔɔbɔɔ mi yɔmii viou niŋ tau ve yɔŋgu kɔmnde kɛndɛleŋ, nduyɛ mi i nɔ bilta pɛŋgɛla kɛndɛ kɛndɛlaŋ tau lechoo. Le tamaseliiyo, yɔm waa nuaa cho o Chepaŋ niŋ, o viou niŋ le wɔsilaŋ tau wo. Yɔmii kɛndɛ kɛndɛi hei, i bɔɔbɔɔ viou niŋ le wɔsilaŋ waapilɛ, nduyɛ naŋɔɔ pila i naŋ ni. Maa yɔmii kɛndɛ kɛndɛi hei, mi Chɛhowa che suliŋnda kɛndɛla bɛnduaa yuuwa nɔ laŋ. O hendu ko kɔllo o yuuwɛi ndɛi choo le, kɛ mbo nɔ balika melaa le suliŋnda kɛndɛla nda nɔ laŋ, biuwɔŋ ndaa, lo lechoo ndaa, a wɔsila bɔɔbɔɔ nda chua niŋ o ndu piɛiyo niŋ ndaŋ.

Pɔnɔɔ a lanɔ yuuwo cho ichali o bɛɛ o kpeŋgbeiyo choo, o yɔmii kɛndɛ kɛndɛi bɛŋgu.

Mɛɛ yɔmii kala kalɛi naŋ naa le nuaa mi i nɔ kɔmnde kɛndɛ leŋ yɛ, lende koni bɛnduaa yuuwaa lo o laalaŋ ndaa choo wa cho ni (Tofa pɛl 2)


3. Chɔmndɔ tamaseliiyo mɛɛ Chɛhowa soliŋ bɛnduaa yuuwa kpeku le tuu ndɔɔ peeloo yɛ.

3 O yɔŋ bɛɛ mi waŋndo wa niŋ o yuuwɛi niŋ, keŋ sim nuaa maa Chɛhowa chi ndu o sɔvɛ le le.a Teleŋnda bɔɔbɔɔ, mi Chɛhowa suliŋ bɛnduaa yuuwa kpeku le tuula ndɔlaŋ peeloo. Le tamaseliiyo, mi che bɛɛ Sela wa niŋ o yuuwɛi, kɛ mi Chɛhowa dimi maa o cho poo violɔɔ, nduyɛ sanaa o ndu niŋ kaalaŋ la cho fula ni, vɛlɛ mbo simnuŋ Mɛsayanɔɔ. (Chɛn. 17:​15-19) Muuse wa niŋ o yuuwɛi, mi Chɛhowa dimul ndu le kɔlaŋ Isɔluɛiya solioo o chɛleŋ niŋ Ichipi. (Ɛso. 7:​6, 7) Nduyɛ kiilanɔɔ Chɔŋ bɛɛ wa niŋ o yuuwɛi, a teleŋ Chɛhowa ke ndu nyina ndɔ diandaa, le yaulaŋ la ŋuɛɛnu poonyiaa o Baabuiyo niŋndo.

4. A mɛɛ Polowaa 15:15 dimi yɛ, yɛɛ mala yɛ bɛnduaa yuuwa le ma hiou lachi a biuwɔŋndo simulta komal nda laŋ? (Tofa vɛlɛ fotueiyo.)

4 Mi simulta bɔɔbɔɔ komal bɛnduaa yuuwa, mɛɛ nda hiau lachi fau a yuuwɛi. Mi ndepilɛnɔ pila dimi o lamamɔɔ niŋ aa: “Yuuwɛi cho le chuaambɔ le.” Kɛ mi waa a kɔl kɛndɛb mala bɛnduaa yuuwa, le ma hiou lachi a biuwɔŋndo simulta komal nda laŋ o yuuwɛi ndɛi niŋ. (Nuawɔ Polowaa 15:15.) O buŋgɛi hei niŋ, ŋ yaasiaa nɛila yɛ yɛla mala bɛnduaa yuuwa le ma hiou lachi a waa a kɔl kɛndɛ laŋ. Ŋ cho vɛlɛ yaasiaa mɛɛ acheleŋnda o kundaa niŋ mala bɛnduaa yuuwa yɛ. Le kandɔɔ, ŋ yaasiaŋ ndɔ le sabu i wa ikala le hiouwɔɔ lachi a waa a kɔl kɛndɛ, mɛɛ naŋ hiau lachi fau a yuuwɛi yɛ.

Pɔnɔɔ a lanɔ naŋ che o fotuei tasoo niŋndo cho isisi o yɔm kɛndɛ kɛndɔɔ bɛŋgu ma wa saanaŋndo ma mam muɛɛŋ.

Te a handu pɛ kɔllo sɔɔŋ kɛndɛŋ Chɛhowa cho num tosallo woŋ choo, keŋ tosa ma wa a nyaale mi che bɛɛ a cho o yuuwɛi (Tofa pɛl 4)


VƐƐ YUUWƐI PIILIAŊ YƐ KƆL NUM KƐNDƆƆ?

5. Yɛɛ tosa yɛ mi bɛnduaa yuuwa apum tambu kɔl?

5 Yɛɛ tosa lepum ma tambu kɔl? Naapum ma tambu kɔl le mɛɛ ŋ tiu lɛ ba tosaa, nyɛ num oo tosa paandu wo le yɛ. Naapum ma nɔ yeemɛi tau le miiŋgoo feleŋgɔnɔ, vɛlɛ ma nɔ kɛndiaa kɛndɔɔ. (Iki. 7:10) Le tamaseliiyo, mi ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Lubi dimi aa: “Mi i wa ikala le nyɛla nilaŋ wounɔŋndo, kanifuule I tiu lɛ ba le balaŋ nilaŋ hiŋndo feenda feenda maa paandu le, nduyɛ mi sinaŋ nyɛ nɛiyaa tau. Lepum vɛlɛ i ve bɛɛŋ bɛɛŋ ya o ba le wounɔŋndo nyɛ mala peluŋ nuŋ a teleŋ ihueiyo wo. Mi sinaŋ nyɛ nɛiyaa tau o bala nilaŋ niŋ, nduyɛ I tiuba le laŋ soliŋndo kpeku le sɔɔŋ taaniŋndoŋ tosaa le.” Mi Halɔɔ o cho Bɛtɛl lo bɛɛ dimi aa: “I bii yapila bila le, nduyɛ mi tambu kɔl teleŋnda bɔɔbɔɔ. Teleŋ ya wa feleŋgɔnɔ wo, yaa nɔ yoomuaŋ tau. Nduyɛ yaa kaala bɔɔ bɔllo lɔɔ. Te naŋ wa pɛ bɔllo lɔɔ, mi chaaŋaa niaa ndaa dimi aa, ‘La woulul Halɔɔ bɔllo, kanifuule o cho naa mala miŋ sɔla batiuwaa.’ Kɛ suŋ suŋ niŋ, I tiu lɛ ba le waŋndo bɔllo woulul lo le.”

6. (a) Sabula cheleŋ kuɛɛ tosa yɛ mi bɛnduaa yuuwa apum tambu kɔl? (b) Yɛɛ mala yɛ bɛnduaa yuuwa le ma kɛɛsiaa te a nɔ pɛ ma pɛŋgi kɔlaŋ a mɔmbillo? (Tofa buŋgɛi o Bandu Mɛŋgɛlaa hoo niŋ a suɛi lebolle aa, “Baa I Nɔ Pa Mi Pɛŋgi Kɔlaŋ a Nyɛ Nyaanaŋndo?”)

6 Lepum, ma tambu kɔllo le mɛɛ ŋ tiu lɛ ba sɔɔŋ ŋtiŋ tosaa a ba num te yɛ. Naapum ma yeema mala le sɔɔŋ pum tosaa, le hei waŋndo nɔ mbo hiŋ num ikɛi, ɔɔ a nɔ ma wa a chuauwaa numnda latulu. Lepum yɛ ma tambu kɔl le mɛɛ kɛndiaa numndo cho num paaliaŋndo, nduyɛ a tiu lɛ ba ma kuɛ o fondaŋndaŋ latiŋ, ɔɔ ma kuɛ a mɔmbillo le yɛ. Hei wa bɔɔ suɛi kɔl tambɛi! Naapum a tiuba ma tosa nyɛm bɔɔbɔɔ num aa tosa paandu woŋ te. Kɛ loonuŋ maa, a cho o sɔvɛ Chɛhowa o hɔl a acheleŋnda. Nduyɛ kɛsiŋ o kɔl maa mi Chɛhowa bii bila mɛɛ naŋ cho sinaŋndo yɛ. O sina mɛɛ kpɛ naŋ kaala ndu a puaapiliaa a ndepiliaa naa yɛ. Nduyɛ keŋ tosa naa wanaa sɔvɛ ndu o hɔl ni.—1 Sam. 16:7.

7. Yɛɛ mala yɛ wanaa tambu kɔl le mɛɛ nda nɔ yiyaŋndo maa a ve niŋ achal teleŋ mɛɛlula chieeŋndo hoo la cho hunɔɔ wo le?

7 Naapum a cho a kɔl tambɛiyo, le mɛɛ ŋ yiyaŋ maa a ve niŋ achal le mɛɛlula chieeŋndo hoo chɔɔ le yɛ. Te lende ŋ cho yiyaŋndo ni, yɛɛ tiu yɛ ba mbo mala num? Loonuŋ maa Chɛhowa nɔ sabu o cho chumndo, tuupa mbo huŋ tɛɛmbuu chieeŋndo hoo wo. (Aisa. 30:18) Lelaŋ biuwɔŋ ndɔɔ cho le fondo fuu le. Biuwɔŋ ndɔɔ cho waŋnda o miiliɔŋndaŋ niŋ fondaa kioo le sinaa nduyɛ ma piɛi ndu. (2 Pit. 3:9) Lelaŋ te a tambu pɛ kɔl, kindiŋ ma sina mɛɛ wanaa bɔɔbɔɔ cho tɔnɔɔ sɔlaa o biuwɔŋ Chɛhowaa niŋ, tuupa mi mɛɛlulaŋ la hiŋ yɛ. Naapum yuŋgu numndo apum cho ni.

8. Simulta kuɛɛ komal lɛ yuuwa?

8 O yɔŋ bɛɛ a feleŋguaa ɔɔ bɛnduaa yuuwa naŋ cho ni, te ŋ wa pɛ o nyɛ nɛiyaa niŋ, miŋ keŋ tosa miŋ dimi ɔɔ tosa sɔɔŋ naŋ ve kɔl te woŋ, nduyɛ miŋ kel suei. (Iki. 7:7; Chemi. 3:2) Le tamaseliiyo, mɛɛ Choobu buɛi Mɛlɛkaa wa o saŋgaa niŋ, mbo kandu suɛi “maa diɔm.” (Choobu 6:​1-3) Le handɔɔ lechoo, mi danda suu bɛnduaa yuuwa cho sɔlaa wo tosa, ma dimi ɔɔ ma tosa sɔɔŋ nda ve kɔl te woŋ. Kɛ o yɔŋ bɛɛ miŋ wa a yuuwɛi ɔɔ a naa, o bɛnda kposoŋ miŋ soo o acheleŋnda lo ŋuasu ŋuasu, ɔɔ miŋ wa nda kɔl le ma tosa sɔɔŋ mɛɛ naŋ yeema yɛ le. Nduyɛ te ŋ bii pɛ bila maa ŋ dimi ɔɔ tosa suɛi tɛɛmbuu waŋndo kɔllo ve, ŋ nɔ miŋ wa chɔ chɔ le nyɔɔloo.—Mat. 5:​23, 24.

VƐƐ Ŋ HIAU YƐ LACHI A WAA A KƆL KƐNDƐ?

Lɛuvii yɔm kɛndɛ kɛndɔɔ a peeŋgelaŋ. Fotueilaŋ la cho chɔmndo nɛila yɛ yɛla mala puaapiliaa a ndepiliaa yuuwa ma wa a kɔl kɛndɛ o yuuwɛi ndɛi niŋ ndaŋ. Pɛl 9-13, soo vɛlɛ a fotueilaŋ ndaŋ okɔɔ.

Vɛɛ ŋ hiau yɛ lachi a waa a kɔl kɛndɛ, mi che bɛɛ a cho o yuuwɛi? (Tofa pɛl 9-13)


9. Le yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma chɛl mala acheleŋnda cho numndo? (Tofa vɛlɛ fotueilaŋ.)

9 Chɛl malaa acheleŋnda o ba. (Kale. 6:2) O tasela ndɔ, ma che ndi ikala le hei tosaa. Mi ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Kilitɛl dimi aa: “Lepum mi che ndi ikala le acheleŋnda nyunaa le malaa, kanifuule mi yiyaŋ maa kalaŋndo ya cho nda handɔɔ choo ni. Mbo chua ya teleŋndo tau le mi siŋga yiyaŋ nuu, okoŋ mi chɛl mala acheleŋnda cho ya wo.” Loonuŋ maa mi acheleŋnda wa a kɔl kɛndɛ te a chɛl pɛ mala nda cho numndo. (Walta. 20:35) Nduyɛ a cho wa kɔl kɛndɛ tau le sinaa maa acheleŋnda kaala num tau nduyɛ a yeema ma mala num.

Ndepilɛnɔ yuuwo saa ndepilɛnɔ feleŋgɔnɔɔ baa ma wa piinduulaŋ diompilɛ.

(Tofa pɛl 9)


10. Le yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma loonuŋ le balika melaa chɔmndo? (Tofa vɛlɛ fotueiyo.)

10 Chɔm balika melaa. (Kolo. 3:15; 1 Tɛsa. 5:18) Miŋ naŋ kɔl te acheleŋnda tosal naa pɛ sɔɔŋ kɛndɔŋ, kɛ lepum miŋ puɛɛnuŋ le nda balika mello. Kɛ te ŋ mel pɛ chaaŋaa naa balikaa, ma sina maa ŋ nɔ balika melaa le nyɛ nda tosal naa wo. Mi Liya o cho bɛnduaa yuuwa mandaa o Bɛtɛl lo dimi aa: “Mi ndepilɛnɔ pilɛ o bɛnduaa yuuwaa ya cho mandaa wa tɛɛŋ, poonyial la yau pɔmbɔ le ya balika melaa chɔmndo teleŋ o teleŋ. Mi che bɛɛ la cho diomnda bɔɔ le, kɛ mi la tosa mi naŋ kɔl tau. Mi naŋ kɔl te I wa pɛ laŋ diomndaŋ veeloo, nduyɛ mbo tosa mi sinaŋ maa o nɔ balika melaa le mala ya cho ndu hoo wo.”

Ndepilɛnɔ yuuwo cho yauwo poonyiaa le balika melaa chɔmndo.

(Tofa pɛl 10)


11. Vɛɛ ŋ tiu yɛ ba ma mala acheleŋnda? (Tofa vɛlɛ fotueiyo.)

11 Kindiŋ le acheleŋnda malaa. Te a chua pɛ teleŋndo a yoomuma numndaŋ kpou le acheleŋnda malaa, mi keŋ tosa a hiu kɔllo handɔɔ o bahawɛila numndaŋ choo le. O Afilika niŋ mi waŋnda dimi taloo maa, bɛnduaa yuuwa cho ko maa yaula pɛɛku naa sɔɔŋ sɔviɔŋ ndoŋ. Kɛ te waŋnda veelu diomndaŋ leniŋ te, a pɛɛku nyɛ o nyɛ o yaulaŋ ndaŋ niŋ te. O nɛi pilɛ koŋ choo, feleŋguaa tiuba ma pɛɛku nyɛ o nyɛ num o ba le, te o yɔŋ ma dimul nda sɔɔŋ ŋ sina woŋ te. Nyuuniaa feleŋguaa, nduyɛ ma yaŋ nda nilaŋ te a wa pɛ suɛi. Dimul nda mɛɛ Chɛhowa mala num niŋ o yoomu numndo niŋ yɛ, nduyɛ ma chɔm nda mɛɛ nda bɛɛ wa a kɔl kɛndɛ yɛ te a diikuŋ pɛ sawala Chɛhowa laŋ. Te a dɛɛniaa pɛ chaaŋaa num aa feleŋguaa nduyɛ ma luei nda yoomuaŋ, mi keŋ tosa ma wa a kɔl kɛndɛ tau.—Sam 71:18.

Puaapilɛnɔ yuuwo cho nilaŋ yaŋɔɔ yekeŋ, mi puaapilɛnɔ feleŋgɔnɔɔ wa ndu chɔmndo nyɛ cho ndu o kɔllo.

(Tofa pɛl 11)


12. A mɛɛ Aisaya 46:4 dimi yɛ, buŋgɛi yɛɛ Chɛhowa chuel lɛ wanaa yuuwɛi ya? (Tofa vɛlɛ fotueiyo.)

12 Piɛi o Chɛhowa lo le yoomuaŋ. Mi che bɛɛ lepum ma sinaŋ saŋga ŋdiallo ɔɔ ma wa a kɔl tambɛiyo, kɛ loonuŋ maa ‘fɛɛŋ bɛɛ Chɛhowa saŋga le, nduyɛ o yɔkpa le.’ (Aisa. 40:28) Vɛɛ Chɛhowa soliŋ yɛ kpaaya ndɔ nɔ lamɛɛlu le wo kpeku? Nɛiyo o pilɛ o tosa heiyo cho bɛnduaa yuuwa yoomuaŋ lueiyo ni. (Aisa. 40:​29-31) Nduyɛ pɛŋ o chua buŋgɛi le nda malaa. (Nuawɔ Aisaya 46:4.) Mi Chɛhowa peelu buŋgaŋ o chua woŋ teleŋ o teleŋ. (Chs. 23:14; Aisa. 55:​10, 11) Te a piɛi pɛ o Chɛhowa lo o cho num mala, nduyɛ a cho chɔ kɛsɛ maa o kaala num. Keŋ cho tosa ma wa a kɔl kɛndɛ tau.

Puaapilɛnɔ yuuwo cho piɛileŋ.

(Tofa pɛl 12)


13. A mɛɛ 2 Kɔliŋtiaŋ 4:​16-18 dimi yɛ, yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ loonuŋ? (Tofa vɛlɛ fotueiyo.)

13 Loonuŋ maa a cho lo o yuuwɛi le fɛɛŋ a fɛɛŋ te. Te ŋ loonuŋ pɛ maa bahawɛi naa le teleŋ biŋgi koni o cho ni, i wa tɛtɛlɛ le biuwɔŋndo. Nduyɛ Baabuiyo ke naa tiindaŋndo maa yuuwɛi a kɛndiaa lepɛŋndo, le teleŋ biŋgi koni i cho ni. (Choobu 33:25; Aisa. 33:24) Lelaŋ a tiuba ma wa a kɔl kɛndɛ kanifuule, a sina maa o chilaŋ niŋ a cho nɔ yoomuaŋ, kɛndiaa kɛndɔɔ, nduyɛ ma naŋ mbo hiou maa paandu. (Nuawɔ 2 Kɔliŋtiaŋ 4:​16-18.) Kɛ yɛɛ acheleŋnda tosa yɛ le malaa?

Ndepilɛnɔ yuuwo cho ichali o kpeŋgbei namtaa niŋ mbo wa diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ. O cho yiyaŋndo a mɛɛ o wa niŋ feleŋgɔnɔ o chieeŋ sɛnɛiyo niŋ yɛ, nduyɛ o ve niŋ lɛ o kpeŋgei namtaa niŋ te.

(Tofa pɛl 13)


VƐƐ ACHELEŊNDA TIU YƐ BA MA MALA?

14. Le yɛɛ i cho yɛ suɛi sɔvɛ le bɛnduaa yuuwa veeloo nduyɛ miŋ kuɛ nda yilɔɔ?

14 Wa puaapiliaa a ndepiliaa yuuwa veeloo o foŋndo choo nduyɛ ma wa nda kɔlaŋ yilɔɔ teleŋ o teleŋ. (Hib.13:16) Mi bɛnduaa yuuwa sinaŋ wanapilɛyɛi. Mi puaapilɛnɔ pilɛ diolaŋ Kamili o sinaŋ lende wo dimi aa: “Lepum mi buulaŋ tau nduyɛ mi dɔɔnuŋ tumbe kanifuule, I tiu ba le kɔlaŋ ba o ba le, nduyɛ I nɔla sɔɔŋ bɔɔbɔɔ tosa le.” Te ŋ kuɛ pɛ bɛnduaa yuuwa yilɔɔ, mi keŋ tosa ma sinaŋ maa a cho a sɔvɛ nduyɛ maa ŋ kaala nda. Naapum ŋ loonuŋ a teleŋ naŋ yeema le bɛndu yuuwo veeloo o foŋndo choo ɔɔ kɔlaŋ ndu yilɔɔ, kɛ ŋ sɔla fonda le wo. Mi che bɛɛ ŋ cho o chieeŋ cho kpɔndi kpɔndi wo niŋ, kɛ yɛɛ mala ya naa le kɔllo handɔɔ o sɔɔŋ hiou wa ŋ sɔvɛ woŋ choo, mɛɛ bɛnduaa yuuwa kɔlaŋ yilɔɔ cho nuaa yɛ? (Filip. 1:10) Poonyiaa diola bɛnduaa yuuwa o kunda numndo niŋ o nyɛ num mapuuloo choo, le mbo wa num loonɔŋndo le nda veeloo o foŋndo choo, ɔɔ ma kuɛ nda yilɔɔ o ndalo bɛɛ. A nɔ vɛlɛ ma kɛɛsiaa teleŋ ŋ nɔ ma kuɛ nda yilɔɔ wo, kɛ dimi maa te I sɔla pɛ ba le.

15. Sɔɔŋ kuɛɛ feleŋguaa a bɛnduaa yuuwa tiu yɛ ba ma tosa diompilɛ?

15 Te feleŋgɔnɔɔ ŋ cho ni, lepum ma buulaŋ a balta ŋ nɔ ma dɔu a bɛndu yuuwo laŋ ɔɔ sɔɔŋ nya nɔ mi la tosa diompilɛ woŋ. Kɛ a nɔ ma buulaŋ a hei le, wa tuŋ chaŋyɛi kɛndɛi. (Polo. 17:17) Chua teleŋndo le suukaŋndo a bɛnduaa yuuwa tuupa mi bɔŋaŋndo kanduŋ ɔɔ te o chuu pɛ. Naapum a nyuna nda le ma chɔm num bolle Baabuile nda kaala tau leŋ, ɔɔ suɛi mamɛi yɔŋnuŋ nda o chuaambɔyɛi niŋ i nda hɛnaŋ tau ve. A dimul nda vɛlɛ le mi la tofa Tɛlivisiɔŋ Seiyaa Chɛhowaa naapilɛ. A nɔla ma mala nda sɔɔŋ pum tosaa ŋ nda tiuba tosa a banda le woŋ. Le tamaseliiyo, a tiuba ma mala nda le mi foŋ ndaa tosa wallo nyɛkɛndɛi, nduyɛ ma mala nda nyɛm sɛnɛi laŋga fula woŋ tusioo le pɛɛkoo. Mi ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Kalɔɔ dimi aa: “Dimul bɛnduaa yuuwa le mi la tosa sɔɔŋ ŋ hɛnaŋndoŋ diompilɛ. Mi che bɛɛ I yuuwa niŋ, kɛ I hɛnaŋ ndɔ yoomoo tueiyɔɔ yeela kɛ. I hɛnaŋ kɔlaŋ piinduulaŋ, nyɛdiaa dioo a chaaŋaa niaa latulu, a nyɛm Chɛhowa toosiaa woŋ mɛɛndiaŋndo.” Nduyɛ mi ndepilɛnɔ cheleŋ diolaŋ Mailua dimi aa: “Chaaŋaa niaa o pilɛ nɔ wɔsilaŋ 90. Keŋ chɔm ni maa o chuu ya o kɔɔ le wɔsilaŋ 57. Lepum mi puɛɛnuŋ pɛŋ maa o velu ya kanifuule, miŋ tosa sɔɔŋ mamaŋ nduyɛ miŋ tofa vidueilaŋ latulu. Nduyɛ te bahawɛiyo komal wana pilɛ pɛ, o nyuna chaŋndɔ le malaa.”

16. Le yɛɛ i cho yɛ suɛi sɔvɛ le bɛnduaa yuuwa liilaa o fondaŋ chiɔuwaa?

16 Liila nda o fondaŋ chiɔuwaa te a nɔ pɛ le wana chiɔuwaa chɔɔ. O faŋaŋ o nda liilaa kɔɔli, a tiuba ma wa a nda latulu haaa ma che wanaa chiɔuwaa, nduyɛ ma sɔla chiɔu nda yeema wo. (Aisa. 1:17) Naapum a mala bɛndu yuuwo le nyɛ wana chiɔuwaa dimi wo dɔwɔɔ o yau choo. Mi ndepilɛnɔ yuuwa pilɛ diolaŋ Lutu dimi aa: “Teleŋnda bɔɔbɔɔ te I kuɛ pɛ le wana chiɔuwaa chɔɔ yapilɛ, a saalaŋ ya le. Nduyɛ lepum ma dimul la maa I cho a naa le, kɛ yiyaŋndo koni ya nɔ ni maa I cho a naa. Kɛ te waŋndo liila ya pɛ, mi wana chiɔuwaa chaa ya biyɔɔ. I nɔ bɔɔ balika melaa le puaapiliaa a ndepiliaa liila ya o fondaŋ chiɔuwaa wa.”

17. Nɛila kuɛɛ naŋ soliŋ yɛ kpeku le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a bɛnduaa yuuwa?

17 Wa fulaa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a nda latulu. Bɛnduaa yuuwa apum nɔ lɛ mayoomu le kɔlaŋ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo chiɛiyo a chiɛiyo le. Kɛ naapum a dimul nda le mi la dimi yooŋgu kɛndɔɔ a pɛŋgɛi. A kua a kpeŋgbeiyo le mbo chal o pɛŋgɛi ikɛi. A dimul bɛndu yuuwo le mbo liila num o pɛɛku Baabuiyo, ɔɔ a huŋ a pɛɛku Baabui numndo o ndulo bɛɛ le mi la tosa latulu. Bɛnduaa kundaa tosa kɛɛsiaa le ma bii bɔŋaŋ wali pollo o bɛndu yuuwo lo bɛɛ, nduyɛ mi keŋ tosa ndi tɛtɛlɛ le ma dimi yooŋgu kɛndɔɔ a kundaa latulu. Mi Chɛhowa naŋ kɔl tau te ŋ chɔm pɛ bɛnduaa yuuwa kaalaa.—Polo. 3:27; Luom. 12:10.

18. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi cho lachi ve niŋ?

18 Buŋgɛi hei loonuŋ naa maa, Chɛhowa kaala bɛnduaa yuuwa nduyɛ o che nda a sɔvɛ. Nduyɛ lende koni puaapiliaa a ndepiliaa o kundaa niŋ bɛɛ che nda ni. Bɛnduaa yuuwa, mi che bɛɛ la nɔ bahawɛilaŋ tau, kɛ Chɛhowa cho nya mala le mi la hiou lachi a waa a kɔl kɛndɛ. (Sam 37:25) I cho bɔɔ suɛi kɔl dɛɛniaa le sinaa maa, palɛi kɛndɛi cho nya lachi, I cho tosa mi la wa a kɔl kɛndɛ mbo hiou bɛɛ maa paandu wo. Kɛ ɔɔ niŋ wanaa cho wanaa ndaa yuuwɛi ya, chuaambuaa lendiaa, ɔɔ chaaŋaa ndaa mandaa a naa wa? Vɛɛ nda hiou yɛ lachi a waa a kɔl kɛndɛ? Ŋ cho muli nyuna hoo saalɔŋ o buŋgɛi cho lachi ve niŋ.

VƐƐ Ŋ CHO YƐ MULI?

  • Yɛɛ tosa yɛ ndi ikala le mi puaapiliaa a ndepiliaa yuuwɛi ya apum hiou lachi a waa a kɔl kɛndɛ?

  • Vɛɛ bɛnduaa yuuwa tiu yɛ ba ma wa a kɔl kɛndɛ?

  • Vɛɛ naŋ tuulu yɛ bɛnduaa yuuwa o kunda naa niŋ?

CHONDII 30 Kɛkɛ Nuu, Mɛlɛka Nuu a Chaaŋ Nuu

a Tofa vidueiyo hoo Bɛnduaa Yuuwɛiya—La Nɔ Foofo Sɔviɔɔ o jw.org a JW Library choo.

b TƐƐSIAA LE DIOMNDO: Kɔl kɛndɔɔ cho suliŋndo o pilɛ o suliŋnda nyina Mɛlɛkaa nɔ laŋ tɛɛŋ. (Kale. 5:22) Le miŋ nɔ kɔl kɛndɛ kpeekpeiyo, mɛɛ miŋ wa o chaŋyɛi kɛndɛi niŋ a Chɛhowa.

    WOL le Sɔɔŋ Yaasiaa—Kisi (2010-2026)
    Chukku Ma Kinda
    Chuku Ma Kumbi
    • Kisiei
    • Share
    • Mɛɛ ŋ Yeema Yɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Sawalaŋ Le Tɛɛŋgei Soliŋndo Kpeku
    • Mɛɛ Naŋ Bii Yooŋgula Numndaŋ Yɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Chuku Ma Kumbi
    Share