Naa Bandu Mɛŋgɛlaa KƐSI YAULAŊ O INTANƐITIIYO WA
Bandu Mɛŋgɛlaa
NAA KƐSIAA LAYAUWA O INTANƐTIIYO CHOO
Kisiei
Ɔ, ɔ, Ɛ, ɛ, Ŋ, ŋ
  • Ɔ
  • ɔ
  • Ɛ
  • ɛ
  • Ŋ
  • ŋ
  • BAABUIYO
  • YAULAŊ A NYƆƆŊ
  • BƆŊAŊNDAŊ
  • w16 Nyaakuɛiyo p. 27-30
  • Ndepiliaa Katolikiiya Simnuŋ Ndepiliaa Kpeekpeiya le Mɛlɛka Piɛiyo

Viduei cho le fondaa hoo le.

Mal Haki, bahawɛi pɔmbɔ yɔŋnuŋ le num vidueiyo hoo solullo.

  • Ndepiliaa Katolikiiya Simnuŋ Ndepiliaa Kpeekpeiya le Mɛlɛka Piɛiyo
  • Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2016
  • Suɛi Lebolii Pɔmbuɛi
  • YAU PIƆU NAA TƐƐŊNDO
  • BAABUIYO MƐƐLU NAA MƆƆSA DIOMPILƐ
Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2016
w16 Nyaakuɛiyo p. 27-30
Pɔmbuaa bɛndoo waa o yuŋgu Fanaŋdɛs wo niŋ. A ŋiɔɔŋ doviŋ a nyɛla Katolikiiya, mi opilɔɔ yiinuŋ kooko humboo o lebol le chɔmndo maa o yɔŋguŋ le wali Mɛlɛkaa tosaa

BUNDƐI A NDA OKƆƆ

Ndepiliaa Katolikiiya Simnuŋ Ndepiliaa Kpeekpeiya le Mɛlɛka Piɛiyo

A mɛɛ Felisa a Alasɛli Fanaŋdɛs dimi yɛ

O WƆSILA bɔɔbɔɔ hiou laŋ niŋ, mi pɔmbɔ nuu Alasɛli duaunuŋ tumbe a ya, okoŋ, mbo deŋul la aa, “Suaa lɛ o ya lo le. I yeema mi tuei lɛ nyɛ o nyɛ a piɛile numndeŋ okɔɔ le. Fula ya o lani. I tul num leyɛ!” Mi sɔɔŋ o dimul la muŋ ndoŋ tɛɛmbuu ya kɔllo tau. Wɔsilaŋ 91 ya cho niŋ suŋ suŋ ni. Nduyɛ I loonuŋndɔ sɔɔŋ o dimul la muŋndoŋ kpou. Kɛ Ikilisiaatii 7:​8 dimi maa “nyɔɔ chiiyo tosaa ndu hiou naŋɔɔ a kandɔɔ ndu tosaa.”​—⁠Felisa.

Felisa. O yuŋgu lebiɔɔ niŋ ya mandaŋ o Speŋ niŋ ni. Katolikiiya wanaa niaa wa ni, nduyɛ naŋ kaala bɔɔ suɛi Mɛlɛkɛi. Nduyɛ pɛŋ, mi wanayaŋ nuŋ 13 simnuŋ wanaa bɛnduaa le kaŋnde naaleŋ. Mi wanayɛi kala nuu ipilɛ simnuŋ wana bɛndoo a wana pɛɛkaa le sukuu Katolikiiya. Mɛɛ o vi, mi Chɔŋ Pɔɔl II, wana bɛndoo le Katolikiiya kpou biilu piɔm ndɔɔ tau. Wali ŋchiliŋndo finya nuu ndoo tosa ni. Nduyɛ wali yondoo kala nuu ndoo tosa ni. Naa ŋɔmaa ndaa velu ni, nduyɛ ya wa kaasoŋnɔ ndaa kpou ni.

Mɛɛ ya fuuluu wɔsilaŋ 12, mi chɔuwo del Speŋ nduyɛ mi finya nuu luei balaŋ o sɔɔŋ lemasaŋ niŋ. Mɛɛ chɔuwo chuu, ma duau ndu o chiɛi manyumndo niŋ kanifuule, masaleŋ lee hɛnaŋ a sɔɔŋ ndoo dimi woŋ te. I wa bɔɔ suɛi kala le mi kala nuu ndoo sɔla nyɛdiaa le naa kpou. Le hei, mbo yɔŋ pɔmbuaa niaa a yaa, Alasɛli, Lɔli a Lamoni le ma kɔ wa nda ndepiliaa Katolikiiya latulu o yiya lekaaŋndo o chiee bɛndoo niŋ Bilbao. Loŋ ndu, pɔmbuaa niaa ndaa nɔla ma sɔla nyɛdiaa puɛɛ le dioo.

Alasɛli. A boondii keŋ I wa wɔsilaŋ 14, Lɔli wa wɔsilaŋ 12, nduyɛ Lamoni wa wɔsilaŋ 10. Yeemɛi wa naa bɔɔ le yuŋgu naa. Wali naa wa chiɛiyo dindioo o chiɛi ndaa yiya koŋ wanaa lekaaŋnda wo ni. Mɛɛ wɔsilaŋ la tiɔɔŋ la hiou, mi ndepiliaa yɔŋ naa o yiya bɛndoo Salakosa naa ndaa manda bɛnduaa yuuwa wa. Mi naŋ tosa wallo kalaŋ le chiɛi yawaa dindioo. Nduyɛ mi naŋ saŋga yɔkɔɔ.

Felisa. Mɛɛ pɔmbuaa niaa kuɛ o yiya lekaaŋ koŋ o Salakosa niŋ, mi kala nuu a bom nuu, o wa wana bɛndoo le kaŋnde wa o fondaŋ naa wo, kɛɛsiaa le ma yɔŋ ya loŋ. Ndaa yeema mi faŋaŋ poombɔ ndoo yeema ya wo kɔɔli. Yeemɛi wa ya le waa o yiya lekaaŋndo kanifuule, yaa kaala Mɛlɛka. Mi yaa kuɛ o kaŋndeŋ lepaa o lepaa, nduyɛ yaa yeema pɛŋ le mi Katolikiiya wa ya yɔŋndo o lɛŋii cheleŋ niŋ mɛɛ nda yɔŋ wanayɛi nii o Afilika niŋ yɛ.

Yiya lekaaŋndo Salakosa o Speŋ niŋ a Baabui nda hivi o Nacar-Colunga ve niŋndo

Yiya lekaaŋndo o Salakosa niŋ, Speŋ (o bamiallo choo) Baabui nda hivi o Nácar-Colunga ve niŋndo (o bakɛndɔɔ choo)

Kɛ o yiya lekaaŋ ya wa wo, mi yiyaŋ maa I tiuba mi tosa nyɛm bɔɔbɔɔ yaa yeema le tosaa woŋ te. Ndepiliaa Katolikiiya chɛl la le mi piɛi Mɛlɛka o lɛŋnde cheleŋ niŋ a mɛɛ yaa tuu le tosaa yɛ le. Lelaŋ, mɛɛ wɔsioo opilɛ hiou, mi miiŋgu o yalo chiee le bom nuu mandaa, o wa wana bɛndoo le kaŋndeŋ ndo. Mi yaa tosal ndu waltaŋ chiɛiniŋ, nduyɛ ichɔl o ichɔl mi naŋ soliŋ Tasabiyɛiyo kpeku le piɛileŋ. Yaa kaala vɛlɛ bɔɔ peeŋgelaŋ hɛndu hɛndoo o chiɛi lekaaŋndo niŋ vɛlɛ a suŋgbule Meele leŋ a “wanaa diandaa” cheleŋnda dovioo nyɛkɛndɛi.

Alasɛli. Mɛɛ ya wa Salakosa, mi chua buŋgɛi tasei le simnɔŋndo ndepilɛnɔ Katolikiinɔɔ. Okoŋ, mi ndepiliaa Katolikiiya kɛɛsiaa le naa piɔuwo tɛɛŋ naa pɔmbɔ nuu. Lelaŋ, ma yɔŋ ya o yiya lekaaŋ Katolikiiya o Madrid niŋ. Kɛ Lɔli ndu, ma yɔŋ ndu o Valɛŋsiaa niŋ. Mi Lamoni ndu lo Salakosa. O Madrid niŋ, mi chua buŋgɛi diiŋ nduɛi le simnɔŋndo ndepilɛnɔ Katolikiinɔɔ. Mi sukuuwa a yuwaa bɔɔbɔɔ huŋ le waa o yiya lekaaŋ Katolikiiya. Wallo pila wa o yiya koŋ le tosaa ni. O chiɛi chiɔuwaa niŋ yaa tosa wallo ni.

I wa lehɔl o nɛi le simnɔŋndo ndepilɛnɔ Katolikiinɔɔ. Mi yiyaŋ maa ŋ cho wa teleŋndo chuaa tau le diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ a ndu pɛɛkoo. Kɛ mi kɔllo tambu ya kanifuule, wana o wana ve Baabuiyo soliŋ kpeku ɔɔ mbo soo pɛŋ a Mɛlɛka okɔɔ ɔɔ Chiisu le. Mi pɛɛku Latiŋnde nyɛɛmbɔ, mi pɛɛku a “wanaa diandaa” Katolikiiya okɔɔ, nduyɛ mi sooluu Meele. Kɛ wali kala kalaa koni naŋ tosa teleŋnda bɔɔbɔɔ ni.

Mi kandu kɔl tambɛiyo sɔlaa a buulaŋndo. Mi yiyaŋ maa yɔŋii ya wa wallo tosaa o yiya lekaaŋndo hoo le mi wanaa cheleŋnda sullɛ, o bɛnda mi nuuviaa kaniei le yuŋgu nuu malaa. Le hei, mi suaa o chua wa o yiya lekaaŋ koŋ bolleŋ ndo lo maa I yeema mi fulaŋ. Kɛ mbo kɔ kinda ya. Ndoo yiyaŋ ko maa I cho kɔllo siŋga mi lo loŋ.

Mi ndepiliaa Katolikiiya soli ya. Kɛ mɛɛ nda sina maa kɔllo siŋgaŋ ndɔ ya le, ma kɔ miŋgi ya kinda. Mɛɛ nda tosa lende bɛmbɔɔ le yaa, ma dimul la maa ya kɔŋnuŋ. Kɛ ma dimi maa tuupa mi kuɛ, I nɔ mi poonyiaa diomndaŋ ndaŋ aa, “I cho fulaŋndo kanifuule, I yeema mi piɛi Setana, kɛ o cho Mɛlɛka le.” Mi timitimioo bii ya. Yaa yeema bɔɔ le kɔŋndaŋ. Kɛ I bii kɔllo mi poonyiaa diomnda waa lende le. O mɛɛlulaŋ kpɔŋ, mi dimi maa I yeema mi soo o wana bɛndoo lo. Nduyɛ mi dimul ndu a nyɛ yɔŋnuŋ ndo okɔɔ. Okoŋ, mi wana bɛndu koŋ dimul ndu maa o miŋgi ya o yiya lekaaŋndo o Salakosa niŋ. Mɛɛ paŋgoŋ hiou ŋtiŋ, ma mal la mi fulaŋ. O viu bɛɛ le, mi Lɔli a Lamoni bɛɛ faŋaŋ o yiyala lekaaŋnda nda wa laŋ.

YAU PIƆU NAA TƐƐŊNDO

Lɔɔ Felisa wa chua laandu wo a mɛɛ o cho hau yɛ

Felisa

Felisa. Mɛɛ teleŋndo hiou o tiŋ, mi chal o nɔɔ nduyɛ mi kɔ chal Kaŋtabiliya, o tanda Speŋndo niŋ. Mi yaa kuɛ wɔ o kaŋndeŋ lɔɔlɔɔ. O Kuɛɛndu pilɛ choo o kaŋndeŋ, mi wana bɛndoo deŋi a kɔl tuuwo, mbo dimi aa, “La tofa yauwo hoo!” Okoŋ, mbo chɔm naa yauwo diolaŋ Tonyaa O Yaa Naa o Yoomu Fafɛɛŋndo Wo. Mbo dimi aa, “Te wana ke nya yauwo hoo pɛ, la huŋ a ndu naa ya cha, ɔɔ la viou ndu fakolo!”

Yaa nɔ yau koŋ te, kɛ yaa yeema mi sɔla opilɛ. Mɛɛ palɛi itiŋ hiou okoŋ kɔɔli, mi waŋlaanduaa a ŋiɔɔŋ huŋ o yalo bɛɛ. Seiyaa Chɛhowaa nda wa ni, nduyɛ ma ke ya yau koŋ. Mi veelu diomndaŋ leniŋ ichɔl koŋ. Mɛɛ waŋlaanduaa haa hiŋ vɛlɛ, ma nyuna ya te I yeema mi pɛɛku Baabuiyo. Nduyɛ mi chɛl aa ei.

Tonyaa O Yaa Wana o Yoomu Fɛŋfɛŋndo Wo​—⁠Spanisiiye

Yau Tonyaa

Lɔɔlɔɔ yaa yeema mi nɛŋi Mɛlɛka kɔl. Okoŋ, mi pɛɛku a Chɛhowa okɔɔ, nduyɛ mi kandu ndu kaala yiŋgoloŋndo chɔmndo. Yaa yeema mi dimul wana o wana a ndu okɔɔ. O wɔsi 1973 ve niŋ, mi sɔla yiŋɔɔ. Teleŋ o teleŋ yaa sɔla ba pɛ, I kindiŋ le yuŋgu nuu dimullo a tonyaa okɔɔ. Mi yuŋgu nuu, o bii fau pɔmbɔ nuu Alasɛli, baŋ kɔbu maa nyɛ ya laalaŋndo cho tonya le.

Alasɛli. Le mɛɛ nda bii ya biyɔɔ wɔɔŋndo o yiya lekaaŋndo yɛ, mi kɔllo tuulu ya nduyɛ mi tambu kɔl a kaŋnde ni leŋ. Kɛ mi lambaŋ kɔlaŋ o kaŋndeŋ o Kuɛɛndulaŋ choo. Nduyɛ lepaa o lepaa mi yaa soliŋ Tasabiyɛiyo kpeku le piɛiyo o Mɛlɛka lo. Yaa yeema wɔ kɛ le Baabuiyo biyɔɔ bila, nduyɛ mi piɛi o Mɛlɛka lo le ya malaa. Okoŋ, mi Felisa dimul la a nyɛ o pɛɛku wo okɔɔ. Kɔllo hiuwo ndu naŋɔɔ tei a nyɛ o laalaŋndo, mi yiyaŋ maa o seema. Yaa laalaŋ nyɛ o wa dimioo wo le.

Lɔɔ Alasɛli wa chua laandu wo a mɛɛ o cho hau yɛ

Alasɛli

Okoŋ kɔɔli, mi miiŋgu Madrid le wallo nduyɛ mi chal o nɔɔ. O wɔsila hiou laŋ niŋ, mi cha maa wanaa kua o kaŋndeŋ lɔɔlɔɔ wa ve sɔɔŋ Chiisu pɛɛku woŋ tolɔɔ kɔɔli le. Lelaŋ, mi pɛŋgi kɔlaŋ o kaŋndeŋ. Yaa laalaŋ lɛ o “wanaa diandaa” niŋ ɔɔ o pɛɛku wanaa dɛnɛ wɔɔŋnda cho ŋɔ o yiŋndeŋ niŋndo le. Nduyɛ yaa laalaŋ lɛ maa wana bɛndoo o kaŋndeŋ nɔla mbo mal waŋnda le hakila ndalaŋ te. Nduyɛ mi tɛɛmbuu nyɛm lekaaŋ yaa sooluu woŋ kpou. I sina maa suɛi kɛndɛi le ya wa keŋ tosaa le. Mi kɔllo tambu ya, kɛ mi lambaŋ piɛiyo o Mɛlɛka lo aa, “I yeema mi sina num. Mala ya!” Mi loonuŋ maa mi Seiyaa Chɛhowaa ndaa kundu dio nuu teleŋnda bɔɔbɔɔ, kɛ lepilɛ bɛɛ I kumbul nda dioo le. Yaa laalaŋ a kaŋnde kɛ kɛ le.

Filaŋsi Lɔli pɔmbɔ ni wa ichali ni, mi Lamoni ndu wa ichali Speŋ. O wɔsi 1980 ve niŋ, ma kandu Baabuiyo pɛɛkoo a Seiyaa Chɛhowaa. Maa Felisa, pesiŋ bɛɛ a ve sina maa choolaŋ kposoŋ te nda wa pɛɛkoo le. Okoŋ kɔɔli, miŋ chiikaŋ naa Aŋcheliŋ. Naa ndaa wa o fondaŋ pilɔɔ ni, nduyɛ mi chaŋyɛi kpɔlɔka naa tɛɛŋ naa ndu. Ndu bɛɛ Chɛhowɛinɔɔ o wa ni. Teleŋnda bɔɔbɔɔ, mi Aŋcheliŋ nda pɔnɔ ndɔ ndaa nyuna ya te I yeema pɛ mi pɛɛku Baabuiyo a nda. Ma sina maa mi che bɛɛ naa yeemɛi lekaaŋ cho ya le, kɛ yaa yeema kɛsɛ mi sina Baabuiyo. O mɛɛlulaŋ kpɔŋ, mi dimul nda aa, “Awa. I chɛl le pɛɛkoo a nya, kɛ Baabuiyo o nuu ya cho soliŋ kpeku ni!” Yaa nɔ Baabuiyo o Nácar-Colunga ve niŋ.

BAABUIYO MƐƐLU NAA MƆƆSA DIOMPILƐ

Felisa. Mɛɛ ya sɔla yiŋɔɔ o wɔsi 1973 ve niŋ, Chɛhowɛiya le 70 wa Santanda ni, chiee bɛndoo le Kaŋtabiliya. Mɛɛ mi naŋ kuɛ levil le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o sɔndɔkɔlta hɔbɛila wa o tanda koŋ niŋndaŋ. Le hei, o mɔmbilta bɛndaŋ niŋ naŋ kua ni. Okoŋ, ŋ tol pɛ, ŋ luɛi vɛlɛ o mɔmbilta pɔmbɔlaŋ niŋ le kɔlaŋ o sɔndɔkɔltaŋ.

O wɔsiŋ hiou woŋ niŋ, mi pɛɛku waŋnda tau Baabuiyo. Nduyɛ o nda tɛɛŋ, mi ŋwaŋ 11 sɔla yiŋɔɔ. Wanaa ya pɛɛku wa a bɔɔbɔɔ Katolikiiya nda wa ni. Yaa nɔ mi biunuŋ nda. Maa ya, teleŋndo ndoo yeemaŋ le ma sina maa nyɛ nda laalaŋndo tonyaa o cho ni. Mi sina maa Baabuiyo a nyina diandaa Chɛhowaa kinɛi nɔla ni mbo mala waŋndo le yiyaŋ ndɔɔ siŋgaa nduyɛ mbo bii tonyaa bila. (Hibuluiya 4:​12) Mi pɔnɔ nuu Biɛŋvenido, o wa polisiinɔɔ wo sɔla yiŋɔɔ o wɔsi 1979 ve niŋ. Nduyɛ mi kala nuu bɛɛ kandu Baabuiyo pɛɛkoo tuupa mbo wu.

Alasɛli. Mɛɛ ya kandu Baabuiyo pɛɛkoo a Seiyaa Chɛhowaa, mi yiyaŋ maa I nɔla mi laalaŋ nda le. Kɛ mɛɛ nyɔɔ viou kpɛɛ, mi yiyaŋ koŋ fula ya o kɔl po. Chɛhowɛiya pɛɛku ko waŋnda Baabuiyo le, kɛ ma tol vɛlɛ nyɛ nda cho pɛɛkoo wo kɔɔli. Mi tiindaŋ nuu o Chɛhowa niŋ a o Baabuiyo niŋ kandu kaloo, nduyɛ mi kɔllo naŋ ya tau. Mi wanaa naŋ wa o fondaŋ pilɔɔ wa cha siŋgaŋnda ya tosa laŋ. Okoŋ, ma dimul la aa, “Alasɛli, hiou lachi a kɔlaŋ o nɛi ŋ chua hoo wo choo!”

I loonuŋ mi piɛi paale pilɛ aa, “Nuwali Chɛhowa, a vi ŋdial a ya le, nduyɛ le mɛɛ ŋ chɔm ya nɛilaŋ tau le saalɔŋndo nyɛ ya wa nuuviaa wo yɛ, ndu cho yɛ kɔl kalu kpeekpeiyo a Baabuiyo okɔɔ ni.” Mi nyɔɔlu vɛlɛ bɛ nuu Felisa le mbo mal la haki le sɔɔŋ wɔɔŋ ya dimul ndu woŋ. Chɔŋ a teleŋ koŋ, naŋ sɛɛŋgiaŋ lɛ le, kɛ mi naŋ dɔu balta yeelɛilaŋ a Baabuiyo okɔɔ. O wɔsi 1989 ve niŋ ya sɔla yiŋɔɔ ni, teleŋ ya wa wɔsilaŋ 61 wo.

Felisa. I cho niŋ wɔsilaŋ 91. Pɔnɔ nuu vi, nduyɛ I nɔla lɛ mi tosa tau maa paandu le. Kɛ mi veelu wɔ diomndaŋ o Baabuiyo niŋ lepaa o lepaa. Nduyɛ mi kuɛ o bɔŋaŋnda leKilisiɔŋndaŋ a o wali pollo niŋ te I tiuba pɛ.

Alasɛli. Yaa kaala bɔɔ suɛi o wanaa bɛnduaa lekaaŋnda a o ndepiliaa Katolikiiya lo a Chɛhowa okɔɔ kanifuule, ndepilɛnɔ Katolikiinɔɔ ya bɛɛ wa ni. I dɔu niŋ balta yeelɛilaŋ naa apum. Nduyɛ I ke niŋ a bɔɔbɔɔ yaula naalaŋ. I loonuŋ wana bɛndu lekaaŋ pilɛ. Mɛɛ ya soo o ndulo le teleŋ biŋgi, mbo laalaŋ nyɛ ya wa ndu dimullo wo. Okoŋ, mbo nyuna ya aa, “Kɛ kuɛɛnɛ ya nɔ yɛ vɛlɛ mi kuɛ a mɛɛ ya yuuwa niŋ naa yɛ? Yɛɛ chaaŋaa niaa wanaa bɛnduaa a yuŋgu nuu cho yɛ dimi?” Mi mulul ndu aa, “Kɛ yɛɛ Mɛlɛka cho yɛ dimi?” Mbo sina maa tonyaa ya dimi ni. Nduyɛ mi cha ndu a lahɔl maa o tambu kɔl. Kɛ wana che pɛ maa ndoo nɔ kɔl sikpa le mbo siŋgaŋ te.

Fɛɛŋ bɛɛ I puɛɛnuŋ a teleŋ pɔnɔ nuu dimul la maa o yeema miŋ kuɛ o bɔŋaŋ leKilisiɔŋndo latulu wo le. Teleŋ tase o kuɛ o bɔŋaŋ leKilisiɔŋndo wo, o wa niŋ wɔsilaŋ 80 a nyɛ lechoo. Nduyɛ chɔŋ a teleŋ koŋ, o bindu lɛ bɔŋaŋ o bɔŋaŋ te. Mbo pɛɛku Baabuiyo nduyɛ mbo kandu yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. I loonuŋ teleŋnda naŋ tuei yeela latulu o wali pollo niŋndo. Ndoo lo niŋ paŋgoŋ ŋmuuŋ le mbo sɔla yiŋɔɔ, kɛ mbo wu.

Felisa. Mɛɛ ya kandu Chɛhowa piɛiyo, mi pɔmbuaa niaa yaa wa simul la. Kɛ okoŋ kɔɔli, mi nda bɛɛ chua tonyaa. Sɔɔŋ sɔvɛ bɛndu yɔŋnuŋ o yoomu nuu niŋndoŋ ipilɛ wa keŋ ni. Okoŋ kɔɔli, mi naŋ chal niŋ diompilɛ le baltaŋ dɔuwɔɔ a Mɛlɛka naa kaalaa Chɛhowa okɔɔ, vɛlɛ a Diom ndɔɔ! O mɛɛlulaŋ kpɔŋ, naa kpou wa Chɛhowa piɛiyo.a

a Alasɛli cho niŋ wɔsilaŋ 87, Felisa wɔsilaŋ 91, nduyɛ Lamoni wɔsilaŋ 83. Nda kpou cho wɔ Chɛhowa piɛiyo o laalaŋndo choo. O wɔsi 1990 ve niŋ Lɔli vi ni, nduyɛ mi ndu bɛɛ lo Chɛhowa piɛiyo o laalaŋndo choo tei mbo wu.

    WOL le Sɔɔŋ Yaasiaa—Kisi (2010-2026)
    Chukku Ma Kinda
    Chuku Ma Kumbi
    • Kisiei
    • Share
    • Mɛɛ ŋ Yeema Yɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Sawalaŋ Le Tɛɛŋgei Soliŋndo Kpeku
    • Mɛɛ Naŋ Bii Yooŋgula Numndaŋ Yɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Chuku Ma Kumbi
    Share