တၢးထီခိးတၢ် online လံာ်ရိဒၢး
တၢးထီခိးတၢ်
online လံာ်ရိဒၢး
ကညီ(စှီၤ)ကျိာ်
ဃုထၢ
  • ဃုကွၢ်
  • လံာ်စီဆှံ
  • လံာ်လဲၢ်တဖၣ်
  • တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်တဖၣ်
  • bt အဆၢဒိၣ် ၆ လံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ် ၄၅-၅၁
  • စီၤစတ့းဖၣ်—“ကစၢ်ယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤဒိၣ်မး ဒီးဟ့ၣ်အီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ”

တၢ်ဂီၤမူတအိၣ်ဘၣ်.

ဝံသးစူၤ, တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်လၢ နကကွၢ်တၢ်ဂီၤမူအဂီၢ်.

  • စီၤစတ့းဖၣ်—“ကစၢ်ယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤဒိၣ်မး ဒီးဟ့ၣ်အီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ”
  • စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ယွၤအဘီအမုၢ်အဂ့ၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး
  • တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီဖိ
  • တၢ်ဂ့ၢ်လၢအလီၤဂာ်လိာ်သး
  • “အဝဲသ့ၣ်​ ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်​ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်” (မၤတၢ် ၆:၈-၁၅)
  • စံၣ်တဲၤတဲလီၤ “ကစၢ်ယွၤ လၢအပှဲၤဒီး တၢ်လၤကပီၤတဂၤ” အဂ့ၢ် လၢတၢ်သးဒူအပူၤ (မၤတၢ် ၇:၁-၅၃)
  • “ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးဧၢ, ယအးလီၤယသးလၢ နစုပူၤလီၤ” (မၤတၢ် ၇:၅၄–၈:၃)
  • စတ့းဖၣ် ဘၣ်တၢ်ကွံာ်သံအီၤ လၢလၢၢ် အဂ့ၢ်
    ယလံာ်စီဆှံပူ
  • ၃ | ပမၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်သးဟ့ ကသ့ဒ်လဲၣ်
    တၢးထီခိးတၢ် ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤအဘီမုၢ် (လၢကမျၢၢ်အဂီၢ်)—၂၀၂၂
စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ယွၤအဘီအမုၢ်အဂ့ၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး
bt အဆၢဒိၣ် ၆ လံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ် ၄၅-၅၁

တၢ်မၤလိ ၆

စီၤစတ့းဖၣ်—“ကစၢ်ယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤဒိၣ်မး ဒီးဟ့ၣ်အီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ”

စီၤစတ့းဖၣ်​ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိ အကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ် လၢတၢ်သးဒူပူၤအဃိ ပမၤလိန့ၢ် တၢ်မနုၤလၢအအိၣ်လဲၣ်​

တၢ်ဂ့ၢ်ဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ မၤတၢ် ၆:၈–၈:၃

၁-၃. (က) စီၤစတ့းဖၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးလၢ အလီၤပျံၤလီၤဖုးဒ်လဲၣ်​ ဒီးအဝဲမၤဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

စီၤစတ့းဖၣ်​ အိၣ်ဝဲလၢ ပှၤယူဒၤဖိ အကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်အပူၤလံ. ကွီၢ်ဘျီၣ်တဖျၢၣ်အံၤန့ၣ်​ အလီၤပျံၤလီၤဖုး ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ကအိၣ်ဘူးဒီး တၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ. ဒီးဖဲန့ၣ်​ အိၣ်ဝဲဒီးပှၤ ၇၁ ဂၤလၢကစံၣ်ညီၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်. ပှၤတဖၣ်အံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိကမီၤ, ပှၤလၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါ ဒီးအဝဲသ့ၣ်အါတက့ၢ်န့ၣ်​ တပာ်ကဲ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်​ နီတစဲးဘၣ်. ထဲန့ၣ်တကးဒံးဘၣ်​ ပှၤလၢအမၤလိာ် အဝဲသ့ၣ်လၢ အကဟဲလၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်အံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ ပှၤလုၢ်တၢ်ခိၣ်​ အဒိၣ်ကတၢၢ် စီၤကၤယါဖၤ. စီၤကၤယါဖၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိ အကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်အပူၤ ဒီးလၢအပူၤကွံာ် စှၤကိာ်လါန့ၣ်​ အဝဲဟ့ၣ်လီၤ တၢ်ကလုၢ်လၢ ပှၤကမၤသံကွံာ်ယ့ၣ်ၡူး. အဃိ မ့ၢ်စီၤစတ့းဖၣ်​ ကပျံၤတၢ်ဖုးတၢ် စ့ၢ်ကီးဧါ.

၂ ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် စီၤစတ့းဖၣ်​ အမဲာ်သၣ်​ ဖျါမၤသးဒ်လဲၣ်. ဖဲစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်​ ကွၢ်စီၤစတ့းဖၣ်​ အမဲာ်အခါ စီၤစတ့းဖၣ်အမဲာ်သၣ်န့ၣ်​ “လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး မူခိၣ်ကလူး အမဲာ်သၣ်.” (မၤတၢ် ၆:၁၅) တၢ်လၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်​ ထံၣ်ဝဲအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မနုၤလဲၣ်. မူခိၣ်ကလူးလၢ အစိာ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကစီၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ အတပျံၤတၢ်ဘၣ်​ ဒီးအပာ်အသးမုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်. ဒ်မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်အသိး ဖဲစီၤစတ့းဖၣ်​ ဆၢထၢၣ်လၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်လၢ အသးဟ့အီၤ အကျါအခါ စီၤစတ့းဖၣ်​ အိၣ်ဒီးတၢ်သးဒူ ဒီးအမဲာ်သၣ်​ ဖျါလၢအပာ်အသး မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်စ့ၢ်ကီး. တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလၢ အကပာ်အသး မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်ဒ်န့ၣ်လဲၣ်.

၃ ခရံာ်ဖိလၢ ပစိၤခဲအံၤ မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ တၢ်သံကွၢ်တဖျၢၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢသ့ဝဲအါမး. အဆိကတၢၢ်န့ၣ်​ ပကမၤလိ ဘၣ်ဃးဒီး ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤစတ့းဖၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးလၢ အလီၤပျံၤလီၤဖုးဒိၣ်မးအံၤလဲၣ်. တချုးလၢ အဝဲထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်အိၣ်သးလၢ အကီခဲဒံးဘၣ်အခါ အဝဲဆၢထၢၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤလၢ အတၢ်နာ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. ဒီးပကွၢ်လိအီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

“အဝဲသ့ၣ်​ ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်​ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်” (မၤတၢ် ၆:၈-၁၅)

၄, ၅. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ အကဲ ပှၤလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်လဲၣ်. (ခ) စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ “ကစၢ်ယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤဒိၣ်မး ဒီးဟ့ၣ်အီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အခီပညီဒ်လဲၣ်.

၄ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ပှၤလၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ အအိၣ်ထီၣ်သီသီတဖျၢၣ်အဂီၢ်. လၢတၢ်မၤလိလၢ အပူၤကွံာ်တခါန့ၣ်​ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤစတ့းဖၣ်​ ပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤပိာ်ခွါလၢ အဆီၣ်လီၤသးနွံဂၤအကျါ ဒီးဖဲတၢ်မၢဖိတဖၣ်​ လိၣ်ဘၣ်ပှၤလၢ ကမၤစၢၤတၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်​ သးအိၣ်မၤစၢၤတၢ်. ကစၢ်ယွၤဆိၣ်ဂ့ၤ စီၤစတ့းဖၣ်အဃိ စီၤစတ့းဖၣ်​ အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အါမး. ဘၣ်ဆၣ်​ အတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ်​ လီၤကမၢကမၣ်ဒိၣ်မး. ဖဲ မၤတၢ် ၆:၈ န့ၣ်ပဖးဘၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤ ဟ့ၣ်စီၤစတ့းဖၣ်​ တၢ်စိတၢ်ကမီၤဒ်သိး စီၤစတ့းဖၣ်မၤဝဲ “တၢ်လီၤလိၢ်လီၤလး ဒီးတၢ်ပနီၣ်​ ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်တဖၣ်” ဒ်တၢ်မၢဖိတနီၤ မၤဝဲအသိး ကသ့အဂီၢ်. ဒီးပသ့ၣ်ညါဘၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ အဝဲမ့ၢ် ပှၤလၢ “ကစၢ်ယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤဒိၣ်မး ဒီးဟ့ၣ်အီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ.” တၢ်အံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အခီပညီဒ်လဲၣ်.

၅ ကြံးအတၢ်ကတိၤလၢ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံအီၤလၢ “ကစၢ်ယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤ” န့ၣ်​ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံအီၤလၢ တၢ်သးကညီၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်စ့ၢ်ကီး. အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ အသးဂ့ၤ ဒီးအသူၣ်ကပုာ်လုး အသးကဖီလီ အဃိ ပှၤဂၤတဖၣ်​ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲတဲတၢ်သ့မး ဒီးဖဲအတဲတၢ်အခါ အတဲဝဲလၢ တၢ်သူၣ်ဘျၢသးဘျၢ ဒီးပှၤလၢအဒိကနၣ်အီၤန့ၣ်​ အဝဲဒုးနာ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ အဝဲတဲဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ ကကဲဘျုးလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်. အဃိ တၢ်လၢ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဝဲန့ၣ်​ ထုးန့ၢ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်အသး. စီၤစတ့းဖၣ်​ ပျဲဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံ ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲအီၤအဃိ ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံ မၤတၢ်လၢအပူၤ ဒီးအဝဲပှဲၤဝဲဒီး ကစၢ်ယွၤ အတၢ်စိတၢ်ကမီၤ. စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဒီဒူၣ်​ သနာ်က့ အတပာ်ထီၣ်ထီအသးဘၣ်. အဝဲတပျဲလၢ ပှၤကပတြၢၤအီၤဘၣ်, အပျဲလၢ ပှၤကစံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤ. တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်လၢ ပှၤလၢအစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ အဖီခိၣ်. အဃိ ပှၤထီဒါတၢ်တဖၣ်​ ထံၣ်အီၤဒ်အမ့ၢ်ပှၤလၢ အလီၤဘၣ်ယိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်​ အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဂီၢ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤကမၢကမၣ်ဘၣ်.

၆-၈. (က) ပှၤလၢအထီဒါတၢ်တဖၣ်​ ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ ဒ်လဲၣ်. (ခ) နဆိမိၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤစတ့းဖၣ်​ အဒိအတဲာ်န့ၣ်​ ကကဲဘျုးလၢပဂီၢ်လဲၣ်.

၆ ပှၤပိာ်ခွါတနီၤန့ၣ်​ တဲအါလိာ်သးဒီး စီၤစတ့းဖၣ်​ “ဘၣ်ဆၣ်​ သးစီဆှံမၤစၢၤ စီၤစတ့းဖၣ်​ ဒီးအဝဲတဲတၢ်ပှဲၤဒီး တၢ်ကူၣ်သ့အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ တဲအီၤတနၢၤဘၣ်.”a ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်​ တဲစီၤစတ့းဖၣ်​ တနၢၤဘၣ်အဃိ “လၢတၢ်ခူသူၣ်အပူၤ အဝဲသ့ၣ်​ ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ် ပှၤဂၤတဖၣ်” ဒ်သိး ကပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်အဂီၢ်. အဝဲသ့ၣ်​ “ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်​ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်,” ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ်​ ဒီးပှၤကွဲးလံာ်တဖၣ်အဃိ ပှၤက့ၤဖီၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ ဒီးလဲၤဆှၢအီၤလၢ ပှၤယူဒၤဖိအကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်တဖျၢၣ်အပူၤ. (မၤတၢ် ၆:၉-၁၂) အဝဲသ့ၣ်​ တဲဝဲလၢ စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ မၤကမၣ်​ ကစၢ်ယွၤ ဒီးစီၤမိၤၡ့. အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲ လၢကျဲဒ်လဲၣ်.

၇ ပှၤလၢအဃု စီၤစတ့းဖၣ်​ အတၢ်ကမၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ တဲဝဲလၢ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲကမၣ်​ “တၢ်စီဆှံအလီၢ်” ဒီးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢ အအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ. (မၤတၢ် ၆:၁၃) ဒီးတဲဝဲလၢ စီၤစတ့းဖၣ်​ မၤကမၣ်​ စီၤမိၤၡ့ ခီဖျိထီဒါဝဲစီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးဆီတလဲဝဲစီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်န့ၣ်​ ပာ်ဒိၣ်ဝဲ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ဒီး စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဒိၣ်မး ဒီးပာ်ဒိၣ်ဝဲ လုၢ်လၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်​ ဖၢနုာ်အါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအပူၤဒိၣ်မး. အဃိ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဝဲလၢ စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ အတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဖးဒိၣ်​ ဒီးအလီၤဘၣ်ယိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် အဃိ အကြၢးသံ.

၈ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤလၢအသးဆူၣ်လၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတဖၣ်န့ၣ်​ သူဝဲကျဲတဘိအံၤလၢ ကမၤအၢမၤနး ကစၢ်ယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ် အဃိ လီၤသးအုးဒိၣ်မး. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး ပှၤလၢအသးဆူၣ်လၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတနီၤန့ၣ်​ အထီဒါတၢ် ဒီးတဘျီတခီၣ်​ ဆီၣ်သနံးဝဲ ပဒိၣ်တဖၣ်​ ဒ်သိးကမၤအၢမၤနး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်. ဖဲပထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်ဒ်န့ၣ်အခါ ပကြၢးမၤဒ်လဲၣ်. ပဟံန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ စီၤစတ့းဖၣ်အအိၣ်​ သ့ဝဲအါမး.

စံၣ်တဲၤတဲလီၤ “ကစၢ်ယွၤ လၢအပှဲၤဒီး တၢ်လၤကပီၤတဂၤ” အဂ့ၢ် လၢတၢ်သးဒူအပူၤ (မၤတၢ် ၇:၁-၅၃)

၉, ၁၀. ဘၣ်ဃးဒီး စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဆၢက့ၤတၢ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိ အကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်အပူၤန့ၣ်​ ပှၤတနီၤထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. ဒီးပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်​ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

၉ ဒ်ပတဲတ့ၢ်လၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးအသိး ဖဲပှၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်အခါ စီၤစတ့းဖၣ်​ အမဲာ်သၣ်ဖျါလၢ အပာ်အသးမုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်​ ဒ်မူခိၣ်ကလူးအသိး. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပှၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤန့ၣ်​ စီၤကၤယါဖၤ တဲအီၤလၢ “တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်အမ့ၢ်ဧါ.” (မၤတၢ် ၇:၁) ဒီးစီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဆၢက့ၤအီၤလၢ တၢ်သးဒူအပူၤ.

၁၀ ပှၤတနီၤနီၤ တဲဝဲလၢ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဆၢက့ၤတၢ်ဒီဒူၣ်​ ဘၣ်ဆၣ်အတၢ်စံးဆၢန့ၣ်​ တဘၣ်လိာ်သးဒီး တၢ်သံကွၢ် လၢပှၤသံကွၢ်အီၤဘၣ်. နီၢ်ကီၢ်န့ၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ ပာ်လီၤန့ၢ်ပှၤ တၢ်အဒိလၢအဂ့ၤလၢ ပှၤမ့ၢ်သံကွၢ်ပှၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ်​ ပကဘၣ်​ “တဲဆၢ” က့ၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. (၁ ပ့း ၃:၁၅) ဒီးပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်လၢ စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ အတဲတၢ်လၢ အထီဒါတၢ်လုၢ်ဟံၣ်​ ဒီးစီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အဃိ အကဲပှၤလၢ အတပာ်ကဲကစၢ်ယွၤဘၣ်. ဖဲစီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဆၢက့ၤတၢ်အခါ အတဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး စိၤသၢစိၤလၢ အံၣ်စရ့လး အတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤအပူၤအဂ့ၢ်. ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်သၢခါအံၤ တခါဘၣ်တခါ.

၁၁, ၁၂. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဝဲ စီၤအၤဘြၤဟၣ်အဂ့ၢ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဝဲ စီၤယိၤသးအဂ့ၢ်လဲၣ်.

၁၁ အံၣ်စရ့လး အမိၢ်ပၢ်ဖံဖုလၢပျၢၤတဖၣ်အစိၤ. (မၤတၢ် ၇:၁-၁၆) ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်​ ပာ်ဒိၣ်ဝဲ စီၤအၤဘြၤဟၣ်အဃိ စီၤစတ့းဖၣ်​ စးထီၣ်တဲဝဲ စီၤအၤဘြၤဟၣ်အဂ့ၢ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “ကစၢ်ယွၤလၢ အပှဲၤဒီး တၢ်လၤကပီၤတဂၤ” န့ၣ်အလီၣ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ စီၤအၤဘြၤဟၣ်​ လၢအအိၣ်လၢ မ့းစပတၤမံ. (မၤတၢ် ၇:၂) အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ အစးထီၣ်တဲဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်​ တူၢ်လိာ်ဝဲ. စီၤအၤဘြၤဟၣ်​ ဘၣ်လဲၤအိၣ်လၢ ကီၢ်တၢ်စံးပာ် ဒ်ပှၤထံဂၤကီၢ်ဂၤဖိအသိး ဒီးဖဲအစိၤန့ၣ်​ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်​ ဒီးစီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ တအိၣ်ဘၣ်. အဃိ ပကတဲလၢ ပှၤကတီဒီး ကစၢ်ယွၤအဂီၢ် ပှၤလိၣ်ဘၣ်​ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်​ ဒီးစီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ်​ ပတဲတသ့ဘၣ်.

၁၂ ပှၤလၢအဒိကနၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲတၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ အပာ်ကဲဝဲ စီၤအၤဘြၤဟၣ်အစၢၤအသွဲၣ်​ စီၤယိၤသးစ့ၢ်ကီး. အဃိ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ စီၤယိၤသးအဂ့ၢ်. အဝဲတဲဝဲလၢ စီၤယိၤသးန့ၣ်​ အကဲ ပှၤတီပှၤလိၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤယိၤသး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအဒူၣ်​ ဟဲလီၤစၢၤလၢ အအိၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ မၤနၢၤအီၣ်​ စီၤယိၤသး ဒီးဆါလီၤကွံာ် စီၤယိၤသး ဒ်သိးဒီးကုၢ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲတၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ အိၣ်ထီၣ်အခါ ကစၢ်ယွၤသူဝဲ စီၤယိၤသး ဒ်သိးကမၤစၢၤဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ. စီၤယိၤသး ဒီးယ့ၣ်ၡူး အတၢ်အိၣ်သးအိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ သ့ၣ်ညါဝဲ ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲတထိၣ်သတြီၤဝဲ ပှၤခံဂၤအံၤ အတၢ်အိၣ်သးဘၣ်. အဝဲမ့ၢ်ထိၣ်သတြီၤဝဲန့ၣ်​ ပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိတဖၣ်​ ဆဲးဒိကနၣ်အီၤ တမုာ်လၢၤဘၣ်.

၁၃. ဖဲပှၤထီဒါတၢ်တဖၣ်​ ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ ဘၣ်ဃးဒီး စီၤမိၤၡ့အဂ့ၢ်အခါန့ၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကမၣ်ဒ်လဲၣ်​ ဒီးစီၤစတ့းဖၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤ တဆီဘၣ်တဆီလဲၣ်.

၁၃ စီၤမိၤၡ့အစိၤ. (မၤတၢ် ၇:၁၇-၄၃) စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဝဲစီၤမိၤၡ့အဂ့ၢ်အါမး. ဒီးအဝဲတဲဝဲ ဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်လၢ အဂ့ၤဒိၣ်မး, မ့ၢ်လၢ ပှၤလၢအပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိ အကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်အကျါန့ၣ်​ အါတက့ၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဲဝဲ ပှၤစးဒူၤကဲဖိ. ဒီးတၢ်လၢ ပှၤစးဒူၤကဲဖိတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ တူၢ်လိာ်ထဲ စီၤမိၤၡ့တၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ တတူၢ်လိာ် တၢ်ကွဲးအသးအဂၤတဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤဘၣ်. စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ ပှၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤလၢ အတပာ်ကဲ စီၤမိၤၡ့ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်လၢအတဲဆၢက့ၤပှၤတဖၣ်န့ၣ်​ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲကဲပှၤလၢ အပာ်ကဲစီၤမိၤၡ့ ဒီးစီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ. အဃိ အပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပှၤလၢအပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ တဲတၢ်ကမၣ်. (မၤတၢ် ၇:၃၈) ဒီးစီၤစတ့းဖၣ်​ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤမိၤၡ့စ့ၢ်ကီး ဖဲအအိၣ်အနံၣ်​ ၄၀ အခါ အဝဲကျဲးစၢးမၤစၢၤ အဒီပုၢ်ဝဲၢ် ပှၤအံၣ်စရ့းလးဖိတဖၣ်​ ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်​ တတူၢ်လိာ်စီၤမိၤၡ့ဘၣ်. ဒီးလၢခံအနံၣ်​ ၄၀ ဘျဲၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ဖဲစီၤမိၤၡ့ တီခိၣ်ရိၤမဲအဝဲသ့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်​ ထီဒါစီၤမိၤၡ့ တဘျုးဘျီဒံး.b အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ တဆီဘၣ်တဆီန့ၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဖျါထီၣ်​ တၢ်လၢကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်​ မၤတ့ၢ်ဝဲ. ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်​ တတူၢ်လိာ်ဝဲ ပှၤလၢကစၢ်ယွၤ ဃုထၢထီၣ်ဝဲလၢ ကတီခိၣ်ရိၤမဲအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်​ အိၣ်တဘျုးဘျီညါ.

၁၄. စီၤစတ့းဖၣ်​ သူဝဲတၢ်အဒိ ဘၣ်ဃးဒီး စီၤမိၤၡ့အဂ့ၢ်ဒ်သိးကပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်မနုၤလဲၣ်.

၁၄ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဘၣ်ဝဲ ပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိတဖၣ်လၢ စီၤမိၤၡ့တဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ လၢအံၣ်စရ့လးအပူၤန့ၣ်​ ကစၢ်ယွၤကဒုးအိၣ်ထီၣ်​ ဝံတဂၤလၢ အလီၤဂာ်ဒီးစီၤမိၤၡ့. ဝံတဂၤန့ၣ်​ ကကဲဝဲမတဂၤလဲၣ်​ ဒီးဝံတဂၤအံၤ ပှၤကရ့အီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ တတဲဖျါထီၣ်ဝဲ တဘျီဃီဘၣ်. အဝဲဆဲးတဲဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တခါ. အဝဲတဲဝဲလၢ ဖဲကစၢ်ယွၤ တဲတၢ်ဒီးစီၤမိၤၡ့ လၢသ့ၣ်သပှီာ်တၤဆှုၣ်​ အိၣ်ဝဲအလီၢ်အခါ တၢ်လီၢ်တတီၤန့ၣ်​ စီဆှံဝဲ. အဃိ စီၤမိၤၡ့သ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤ ပာ်စီဆှံဝဲ တၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ ဒ်န့ၣ်အသိးသ့ဝဲ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤ ထဲလၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤလီၤဧါ. ပကကွၢ်သကိး အတၢ်စံးဆၢ.

၁၅, ၁၆. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဝဲ ဒဲစီဆှံအဂ့ၢ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်ဃးဒီး စီၤၡလိၤမိၤ အတၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်တဲဝဲဒ်လဲၣ်.

၁၅ ဒဲစီဆှံ ဒီးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်. (မၤတၢ် ၇:၄၄-၅၀) လၢကွီၢ်ဘျီၣ်ပူၤန့ၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဝဲလၢ တချုးလၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အိၣ်ထီၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်​ ကစၢ်ယွၤမၢ စီၤမိၤၡ့တ့ထီၣ်​ ဒဲစီဆှံတဖျၢၣ်လၢ ပှၤဘ့ၣ်လီၤထီထီၣ်အီၤညီ လၢတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အဂီၢ်. စီၤမိၤၡ့စ့ၢ်ကီး ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤလၢ ဒဲစီဆှံအပူၤအဃိ ပှၤဒိကနၣ်တၢ်တဖၣ်​ ကတဲဝဲလၢ ဒဲစီဆှံန့ၣ်​ အပတီၢ်ဖုၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ်​ တဲဝဲတသ့နီတဂၤဘၣ်.

၁၆ ဖဲစီၤၡလိၤမိၤ တ့ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ပူၤဝံၤအခါ လၢအတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤန့ၣ်​ အဝဲတဲဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တခါ. အဃိ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲက့ၤဝဲလၢ “ကစၢ်ယွၤလၢ အထီကတၢၢ်တဂၤန့ၣ်​ တအိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢ ဟံၣ်တဖၣ်လၢ ပှၤတ့အီၤလၢပှၤစုဘၣ်.” (မၤတၢ် ၇:၄၈; ၂ ကွဲး ၆:၁၈) ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲတၢ်လုၢ်ဟံၣ်​ ဒ်သိး ကမၤလၢပှဲၤထီၣ်​ အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ်, ဘၣ်ဆၣ်​ ဒ်သိး အကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်​ မ့ၢ်တအိၣ်နာ်က့ အမၤဝဲသ့. အဃိ ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ တကြၢးဆိမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်​ ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ သ့ထဲလၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ပူၤဘၣ်. စီၤစတ့းဖၣ်​ ကျၢၢ်တံၢ်ဝဲ အတၢ်ကတိၤလၢ လံာ်စီဆှံအဆၢ လၢလံာ်ယၡါယၤအပူၤ. ဖဲန့ၣ်​ အဝဲတဲဝဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကတိၤ လၢအမ့ၢ် “မူခိၣ်​ မ့ၢ်ယလီၢ်ပစိာ် ဒီးဟီၣ်ခိၣ်​ မ့ၢ်ယခီၣ်ယီၢ်လီၤ အလီၢ်လီၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ သုကတ့ထီၣ်န့ၢ်ယၤဟံၣ်​ ဒ်လဲၣ်တကလုာ်လဲၣ်. ဒီးယတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ် ကအိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်. ယတ့လီၤ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤခဲလၢာ် လၢယစု တမ့ၢ်ဧီၤ.” စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဝဲဒ်အံၤန့ၣ်​ အဂ့ၤဒိၣ်မး.—မၤတၢ် ၇:၄၉, ၅၀; ၡါ ၆၆:၁, ၂.

၁၇. (က) စီၤစတ့းဖၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤဒိကနၣ်အီၤတဖၣ်​ တအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဘျၢသးဘျၢဘၣ်​ ဒ်လဲၣ်. (ခ) စီၤစတ့းဖၣ်​ အတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်​ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.

၁၇ ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်ကွၢ် စီၤစတ့းဖၣ်​ အတၢ်ကတိၤတဖၣ်ထံထံန့ၣ်​ ပကသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အဝဲအဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအထီဒါအီၤတဖၣ်​ တအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဘျၢသးဘျၢဘၣ်. အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ တဖီၣ်ဃံးတၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ်, အဝဲမၤတၢ်ဆီတလဲ ဒ်တၢ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲအသိး ဒီးအမၤလၢပှဲၤ အတၢ်တိာ်ပာ်လၢ ကျဲအါဘိသ့. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အလုၢ်လၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ တၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤမ့ၢ်ဂ့ၤ တြီယဟိဝၤယွၤ တန့ၢ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ် ပှၤလၢအဒိကနၣ်​ တၢ်လၢစီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ပာ်ဒိၣ်ဝဲ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ ဒီးပာ်ဒိၣ်ဝဲ တၢ်ဆဲးတၢ်လၤ ဒီးလုၢ်လၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မၤအါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအပူၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလဲၣ်​ ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ အဒုးတ့ထီၣ်ပှၤ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်လဲၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ တနၢ်ပၢၢ်ဝဲဘၣ်. အဃိ စီၤစတ့းဖၣ်​ အတၢ်ကတိၤန့ၣ်​ ဒုးဆိကမိၣ်ပှၤလၢ တၢ်ဒိကနၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ်န့ၣ်​ အဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်ပာ်ဒိၣ်ပာ်ကဲ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်​ ဒီးစီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဒံး. စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ အဒိကနၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်လၢ အဂ့ၤကတၢၢ်အဃိ တၢ်လၢအတဲဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ်.

၁၈. ပကွၢ်လိ စီၤစတ့းဖၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

၁၈ ပန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိလၢ စီၤစတ့းဖၣ်​ အအိၣ်ဒ်လဲၣ်. စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ အသ့ၣ်ညါဝဲ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်​ ပှၤလၢအသူ “ကစၢ်ယွၤ ကလုၢ်ကထါ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ တီတီလိၤလိၤ” န့ၣ်ပကဘၣ်ဃုသ့ၣ်ညါ လံာ်စီဆှံ မူာ်မူာ်နီၢ်နီၢ်. (၂ တံၤ ၂:၁၅) တကးဒံးဘၣ်​ ပန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤလိလၢ ဖဲပစံၣ်တဲၤတဲလီၤပှၤဂၤအခါ ပကဘၣ်တဲတၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ ဒီးပတဘၣ်တဲဆါ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. ပှၤလၢ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲတၢ်ဒီးအီၤတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ထီဒါ စီၤစတ့းဖၣ်ဒိၣ်မး. အဃိ ဒ်သိး စီၤစတ့းဖၣ်​ ဆဲးတဲတၢ်ကသ့အဂီၢ် တသ့ဖဲအသ့ အဝဲကျဲးစၢး တဲဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တူၢ်လိာ်ဝဲ. တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲကိးပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ်လၢ “ပၢ်သ့ၣ်ဧၢ.” အဃိ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အပာ်ကဲအဝဲသ့ၣ်. (မၤတၢ် ၇:၂) ပဝဲနာ်က့ ပကဘၣ်တဲဖျါထီၣ်​ ကစၢ်ယွၤကလုၢ်ကထါလၢ “တၢ်သးစူၤ ဒီးတၢ်ပာ်ကဲဒိၣ်မး.”—၁ ပ့း ၃:၁၅.

၁၉. လၢပှၤယူဒၤဖိ အကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ် အပူၤန့ၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဖျါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်စံၣ်ညီၣ်ကစီၣ်​ လၢတၢ်သးဒူအပူၤဒ်လဲၣ်.

၁၉ ပှၤလၢအထီဒါတၢ်တဖၣ်​ မ့ၢ်တြီပှၤသနာ်က့ ပတပျံၤတၢ်ဘၣ်​ ဒီးပကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ. တကးဒံးဘၣ်​ ပတဆီတလဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်စံၣ်ညီၣ်ကစီၣ်​ ဒ်သိး ပှၤဂၤကဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး တၢ်လၢပတဲအဂီၢ်ဘၣ်. စီၤစတ့းဖၣ်​ ပာ်လီၤန့ၢ်ပှၤ တၢ်အဒိလၢအဂ့ၤ. စီၤစတ့းဖၣ်​ ထံၣ်ဝဲလၢ အတဲဖျါထီၣ်​ တၢ်အုၣ်သးလီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဘၣ်ဆၣ်​ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်လၢ အခိၣ်ကိၤတဖၣ်အံၤ တဆီတလဲ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဘၣ်. ဒီးခီဖျိသးစီဆှံ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤအဃိ လၢတၢ်သးဒူအပူၤ လၢခံကတၢၢ်န့ၣ်​ အတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်​ လီၤဂာ်ဒီး အမိၢ်ပၢ်ဖံဖုလၢပျၢၤလၢ အတတူၢ်လိာ်ဝဲ စီၤယိၤသး, စီၤမိၤၡ့ ဒီးဝံတဖၣ်ဘၣ်. (မၤတၢ် ၇:၅၁-၅၃) စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်အံၤ မၤသံဝဲ မ့းၡံအၤ လၢစီၤမိၤၡ့ ဒီးဝံတဖၣ်​ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ အကဟဲတဂၤန့ၣ်အဂ့ၢ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ တဒိကနၣ်ဝဲ စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီနီတစဲးဘၣ်.

“ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးဧၢ, ယအးလီၤယသးလၢ နစုပူၤလီၤ” (မၤတၢ် ၇:၅၄–၈:၃)

စီၤစတ့းဖၣ်​ အိၣ်ဝဲလၢ ပှၤယူဒၤဖိ အကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်အပူၤ ဒီးပာ်အသးမုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်.

“ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ နၢ်ဟူ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤအခါ အဝဲသ့ၣ်​ သးဒိၣ်ထီၣ်တၢ် ဒီးကွၢ်အီၤ ဒီးအ့ၣ်တဃံးအမဲလီၤ.”—မၤတၢ် ၇:၅၄

၂၀, ၂၁. ဖဲစီၤစတ့းဖၣ်​ တဲတၢ်ဝံၤအခါ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိ အကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ်​ မၤဝဲဒ်လဲၣ်. ဒီးယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ စီၤစတ့းဖၣ်ဒ်လဲၣ်.

၂၀ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲတၢ်န့ၣ်အဘၣ်​ ဒီးစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်​ ဂ့ၢ်လိာ်အီၤတသ့ဘၣ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ သးထီၣ်တၢ်ဒိၣ်မး, ပၢၤအသးတန့ၢ်လၢၤဘၣ်​ ဒီးအ့ၣ်တဃံးအမဲ. အဃိ စီၤစတ့းဖၣ်​ ကဆိမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤကစံၣ်ညီၣ်အီၤ ဒ်ပှၤစံၣ်ညီၣ်​ အကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး.

၂၁ ဒ်သိးစီၤစတ့းဖၣ်​ လဲၤခီဖျိဝဲ တၢ်လၢကကဲထီၣ်အသးဒီးအီၤ ကန့ၢ်အဂီၢ် အဝဲကလိၣ်ဘၣ်​ တၢ်သးဒူ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲန့ၣ်အခါ အထံၣ်​ တၢ်ထံၣ်လၢညါခီလၢ အဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်​ အဃိ အဂံၢ်ဘါကထီၣ်ဒိၣ်မး. စီၤစတ့းဖၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအလၤကပီၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးဆၢထၢၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤ အစုထွဲတကပၤ. ဒီးဖဲအဝဲတဲဖျါထီၣ်​ အတၢ်ထံၣ်လၢညါခီအံၤအခါ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်​ မၤဘၢဃာ်အနၢ်လၢအစု. ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢ အပူၤကွံာ် ဖဲကွီၢ်ဘျီၣ်တဖျၢၣ်အံၤအပူၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲလီၤအသးလၢ အကဲမ့းၡံအၤ ဒီးတယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်​ အကအိၣ်လၢအပၢ်အစုထွဲတခီအဃိ. (မၢ်ကူး ၁၄:၆၂) စီၤစတ့းဖၣ်​ အတၢ်ထံၣ်လၢညါခီန့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်န့ၣ်အဘၣ်​ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢကွီၢ်ဘျီၣ်ပူၤတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်တအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီဘၣ်​ ဒီးမၤသံဝဲ မ့းၡံအၤ. အဃိ ဖဲအဝဲသ့ၣ်နၢ်ဟူဝဲ စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဝဲဒ်န့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်​ လဲၤဃ့ၢ်သဖှိလၢ စီၤစတ့းဖၣ်အအိၣ်​ ဒီးကွံာ်သံအီၤလၢလၢၢ်လီၤ.c

၂၂, ၂၃. စီၤစတ့းဖၣ်​ သံဝဲဒ် အကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး လၢကျဲဒ်လဲၣ်​ ဒီးဒ်စီၤစတ့းဖၣ်အသိး ခရံာ်ဖိလၢ ပစိၤခဲအံၤတဖၣ်​ နာ်န့ၢ်ဝဲ တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.

၂၂ စီၤစတ့းဖၣ်​ ဘၣ်သံဝဲဒ် အကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးသံဝဲအသိး. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲအတချုးသံအခါန့ၣ်​ အဝဲပာ်အသး မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်, အနာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤ ဒီးအပျၢ်ကွံာ်ပှၤလၢ မၤသံအီၤတဖၣ်​ အတၢ်ကမၣ်. အဝဲကသ့ၣ်ညါပာ်စၢၤဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤလၢ အကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ လၢအတဲဝဲ “ယမ့ၢ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်​ ဒီးတၢ်မူ.” (ယိၤဟၣ်​ ၁၁:၂၅) အဃိ အဝဲတဲဝဲလၢ “ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးဧၢ, ယအးလီၤယသးလၢ နစုပူၤ.” လၢခံကတၢၢ်န့ၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ ဃ့ထုကဖၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်လၢ အကလုၢ်ဖးဒိၣ်လၢ “ယဟိဝၤယွၤဧၢ, တဘၣ်စံၣ်ညီၣ်​ အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်ဒဲးဘးအံၤ အဃိတဂ့ၤ.” ဖဲအတဲဝဲ ဒ်န့ၣ်ဝံၤအခါ အသံဝဲ.—မၤတၢ် ၇:၅၉, ၆၀.

၂၃ စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ အကဲဝဲ ခရံာ်ဖိအဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ အဘၣ်သံဝဲဒ် ပှၤဒူပှၤဃိၤတဂၤအသိး. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအမ့ၢ် “‘ပှၤဒူပှၤဃိၤ’ န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မနုၤလဲၣ်.”) လၢခံန့ၣ်​ ပှၤလၢအဘၣ်သံဒ် စီၤစတ့းဖၣ်အသိးန့ၣ်​ အိၣ်ဝဲအါမးဒံးအဃိ လီၤသးအုးဒိၣ်မး. တုၤလၢပစိၤခဲအံၤန့ၣ်​ ပှၤလၢအသးဆူၣ်လၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ, ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် ဒီးပှၤအၢပှၤသီလၢ အထီဒါတၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ မၤသံဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဖၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ဒ်စီၤစတ့းဖၣ်အသိး ပနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤသ့ဝဲ သပှၢ်တၢၢ်. မ့ၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးကဲစီၤပၤလံ ဒီးယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဖးဒိၣ်​ အဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ အဝဲ မၤဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီတဖၣ်သ့ ဒီးပှၤတြီအီၤ တသ့နီတဂၤဘၣ်.—ယိၤ ၅:၂၈, ၂၉.

“ပှၤဒူပှၤဃိၤ” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မနုၤလဲၣ်

ကီၤလၤဝါ အတၢ်ကတိၤ “မါထၢၤ” လၢပှၤကွဲးကျိာ်ထံက့ၤအီၤလၢ “ပှၤဒူပှၤဃိၤ” န့ၣ်ဟဲလီၤစၢၤလၢ ကြံးတၢ်ကတိၤ မါထံၤ. ဒီးအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “ပှၤအုၣ်အသး” တဂၤလၢအထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်မၤအသး မ့တမ့ၢ် တၢ်လၢပှၤမၤအီၤတမံၤမံၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ကြံးတၢ်ကတိၤ မါထံၤန့ၣ်​ အခီပညီ အိၣ်ဝဲအါမံၤ. အခီပညီမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး “ပှၤလၢအသးဆူၣ်.” ကြံး အလံာ်ခီယ့ၤတဘ့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လၢလံာ်စီဆှံပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအကဲ မါထံၤန့ၣ်​ အခီပညီမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ပှၤလၢအတဲဘၣ်ပှၤဂၤ တၢ်လၢအထံၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်​ မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ တၢ်လၢအသ့ၣ်ညါဝဲတဖၣ်. ခရံာ်ဖိအမ့ၢ်အတီ ခဲလၢာ်န့ၣ်​ အအိၣ်ဒီး မူဒါလၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤပှၤဂၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်တိာ်ပာ်အဂ့ၢ် လၢအဝဲသ့ၣ်​ သ့ၣ်ညါဝဲတဖၣ်. (လူၤကၣ်​ ၂၄:၄၈; မၤတၢ် ၁:၈) စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ အတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်အဃိ လံာ်စီဆှံကိးအီၤလၢ “ပှၤအုၣ်အသး.”—မၤတၢ် ၂၂:၂၀.

ခရံာ်ဖိလၢ အစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ် ဒီးလံာ်စီဆှံ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဂ့ၢ်န့ၣ်​ ညီနုၢ်အဝဲသ့ၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါ, ပှၤဖီၣ်အဝဲသ့ၣ်, ပှၤတီၢ်အဝဲသ့ၣ်​ ဒီးပှၤမၤသံအဝဲသ့ၣ်. အဃိ စးထီၣ်လၢ ခ.န တကယၤဘျဲၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ပှၤတဖၣ်လၢ ပှၤမၤအၢမၤနးအီၤ မ့တမ့ၢ် မၤသံအီၤ ခီဖျိလၢ အတီဒီးကစၢ်ယွၤအဃိန့ၣ်​ ပှၤကိးစ့ၢ်ကီးအီၤလၢ ပှၤဒူပှၤဃိၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ကမ့ၢ်လၢတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိ စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ ပှၤကိးအီၤလၢ ခရံာ်ဖိအဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ အကဲပှၤဒူပှၤဃိၤ. ဘၣ်ဆၣ်လၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ်​ တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ “ပှၤအုၣ်အသး” ဒီးတအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပှၤလၢ အဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤနးအီၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢ ဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤ ခီဖျိလၢ အတီဒီးကစၢ်ယွၤအဃိဘၣ်.

၂၄. ဖဲပှၤမၤသံ စီၤစတ့းဖၣ်အခါ စီၤပီလူးမၤမနုၤလဲၣ်​ ဒီးစီၤစတ့းဖၣ်​ သံဝဲလၢ တၢ်သးတီအပူၤအဃိ ကဲဘျုးလၢ ခရံာ်ဖိအဂၤတဖၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

၂၄ ဖဲပှၤမၤသံ စီၤစတ့းဖၣ်အခါ စီၤစီလူးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် စီၤစီလူးန့ၣ်​ မ့ၢ်ပှၤသးစၢ်တဂၤ. အဝဲအိၣ်ဃူဝဲ ပှၤလၢအမၤသံ စီၤစတ့းဖၣ်​ ဒီးအဝဲအိၣ်ခိးန့ၢ်ဝဲ ပှၤလၢအကွံာ်သံ စီၤစတ့းဖၣ်လၢလၢၢ်တဖၣ်​ အဆ့ကၤ. ဖဲစီၤစတ့းဖၣ်​ သံဝံၤတယံာ်ဘၣ်န့ၣ်​ စီၤစီလူး စးထီၣ်မၤအၢမၤနးဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်. စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ ပှၤမၤသံအီၤဘၣ်ဆၣ်​ အဒိအတဲာ်န့ၣ်​ ကဲဘျုးလၢ ခရံာ်ဖိအဂၤတဖၣ်အဂီၢ် ဒ်သိးဒီး အဝဲသ့ၣ်ကဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤတုၤလၢအသံ. တကးဒံးဘၣ်​ စီၤစီလူးလၢ ပှၤကိးက့ၤအီၤလၢ စီၤပီလူးန့ၣ်​ ဖဲပှၤမၤသံ စီၤစတ့းဖၣ်အခါ အဝဲပၣ်ဃုာ်ဘၣ်လၢ ပှၤကျါအဃိ လၢခံအသးအုးဝဲ. (မၤတၢ် ၂၂:၂၀) ဖဲပှၤမၤသံစီၤစတ့းဖၣ်အခါ စီၤစီလူးမၤစၢၤဘၣ်​ ပှၤတဖၣ်န့ၣ်အဃိ လၢခံအဝဲတဲက့ၤဝဲလၢ “ယမ့ၢ်ပှၤလၢ အကတိၤထီဒါ ကစၢ်ယွၤ, ယမၤအၢမၤနး အပှၤဂီၢ်မုၢ် ဒီးယမ့ၢ်ပှၤလၢ အပာ်ထီၣ်ထီသး.” (၁ တံၤ ၁:၁၃) ဒီးဖဲစီၤပီလူးတဲတၢ် ဒီးကွဲးလံာ်အခါန့ၣ်​ အသူဝဲစီၤစတ့းဖၣ်​ အတၢ်ကတိၤလၢ အတဲဝဲဖဲတၢ်တနံၤန့ၣ်​ အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အတသးပ့ၤနီၣ်​ စီၤစတ့းဖၣ်​ ဒီးတၢ်လၢစီၤစတ့းဖၣ်တဲဝဲဘၣ်. (မၤတၢ် ၇:၄၈; ၁၇:၂၄; ဧ့ၤ ၉:၂၄) စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ အကဲပှၤလၢ “ကစၢ်ယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤဒိၣ်မး ဒီးဟ့ၣ်အီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ” အဃိ လၢခံန့ၣ်​ စီၤပီလူး ကွၢ်လိ စီၤစတ့းဖၣ်အဒိအတဲာ်. အဃိ ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကွၢ်လိ စီၤစတ့းဖၣ်​ အဒိအတဲာ်သ့.

a ပှၤလၢအထီဒါတၢ်တနီၤန့ၣ်​ အကဲဝဲ “ပှၤသဘျ့ဖိအဘူၣ်ဘျီၣ်” အကရၢဖိ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်​ ကမ့ၢ်ဝဲ ပှၤလၢ ပှၤရိမ့ၤဖိ က့ၤဖီၣ်ဝဲ ဒီးလၢခံပျၢ်ထီၣ်က့ၤအီၤ. မ့တမ့ၢ် လၢညါန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကဲကုၢ် ဒီးလၢခံအဝဲသ့ၣ်​ ကဲထီၣ်က့ၤပှၤသဘျ့ဖိ ဒီးဟဲနုာ်လီၤလၢ ပှၤယူဒၤဖိ အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအပူၤ. အဝဲသ့ၣ်တနီၤန့ၣ်​ အိၣ်လၢ ကံၤလံၤကံ လၢပှၤတၢ်စူးဖိ စီၤစီလူး အိၣ်တၢ်လီၢ်. လၢပှၤကံၤလံၤကံဖိလၢ အတဲစီၤစတ့းဖၣ်​ တနၢၤဘၣ်အကျါန့ၣ်​ မ့ၢ်အပၣ်ဃုာ်ဒီး စီၤစီလူးဧါ တပၣ်ဘၣ်ဧါန့ၣ်​ လံာ်စီဆှံ တပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဘၣ်.

b စီၤစတ့းဖၣ်​ တဲဝဲတၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး စီၤမိၤၡ့မၤလိဘၣ်ဝဲ အဲၤကူပတူး အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ ဒီးဖဲအဟးထီၣ်လၢ အဲၤကူပတူးအပူၤအခါ အသးအိၣ်ပှဲၤနံၣ်လဲၣ်​ ဒီးအအိၣ်လၢ မံးဒယၣ်အပူၤယံာ်ဝဲထဲလဲၣ်. လၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ်​ ပတထံၣ်န့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢ တၢ်လီၢ်အဂၤ နီတတီၤဘၣ်.

c ပှၤယူဒၤဖိ အကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်​ အအိၣ်လၢ ရိမ့ၤအပဒိၣ်​ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အတၢ်ပၢအဖီလာ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်တအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်လၢ ကမၤသံပှၤဂၤဘၣ်. (ယိၤဟၣ်​ ၁၈:၃၁) အဃိ ဖျါလၢ စီၤစတ့းဖၣ်န့ၣ်​ ပှၤတစံၣ်ညီၣ်သံအီၤ ခီဖျိလၢ ပဒိၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဃိဘၣ်, အိၣ်ဒၣ်​ ပှၤလၢအသးထီၣ်အီၤတဖၣ်​ သးဒိၣ်ထီၣ်အီၤ ဒီးမၤသံအီၤ.

    ကညီ (စှီၤ) လံာ်လဲၢ်တဖၣ် (၂၀၀၂–၂၀၂၅)
    ဟးထီၣ်
    နုာ်လီၤ
    • ကညီ(စှီၤ)ကျိာ်
    • နီၤလီၤ
    • တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤလၢ အဘၣ်ထွဲတဖၣ်
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • တၢ်ဘျၢလၢနကသူအဂီၢ်
    • တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ် အတၢ်ဘျၢ
    • တၢ်လၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်
    • JW.ORG
    • နုာ်လီၤ
    နီၤလီၤ