တၢ်မၤလိ ၇
စံၣ်တဲၤတဲလီၤ “တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်”
စီၤဖံလံးပူး မ့ၢ်ဝဲပှၤစိာ်တၢ်သးခုကစီၣ်ဖိတဂၤ ဒီးအပာ်လီၤအဒိအတဲာ်လၢအဂ့ၤ
တၢ်ဂ့ၢ်ဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ မၤတၢ် ၈:၄-၄၀
၁, ၂. လၢတၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ် ပှၤထီဒါတၢ်တဖၣ် ကျဲးစၢး မၤပတုာ်ဝဲ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်လဲၣ်.
ပှၤလၢအထီဒါတၢ်တဖၣ် စးထီၣ်မၤအၢမၤနးဝဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ် ဒီးစီၤစီလူး စးထီၣ် “မၤနးမၤဖှီၣ်” တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်. လံာ်စီဆှံ တဲဝဲတၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်မၤနးမၤဖှီၣ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤ. (မၤတၢ် ၈:၃) ခီဖျိလၢ တၢ်မၤနးမၤဖှီၣ်အဃိ ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်. အဃိန့ၣ် ပှၤတနီၤကဆိမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ စီၤစီလူး မၤပတုာ်ကွံာ် ခရံာ်ဖိတဖၣ် အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤကန့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ တၢ်လီၢ်အဂၤအဃိ ကဲဘျုးဝဲဒိၣ်မး. ကဲဘျုးဝဲဒ်လဲၣ်.
၂ ခရံာ်ဖိလၢ အလီၤပြံလီၤပြါတဖၣ်န့ၣ် စးထီၣ် “စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်” ဖဲတၢ်လီၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်လဲၤတုၤဝဲအလီၢ်. (မၤတၢ် ၈:၄) အဃိ တၢ်မၤအၢမၤနးန့ၣ် မၤပတုာ်ဝဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ် အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတန့ၢ်ဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် မၤစၢၤဝဲ ဒ်သိးဒီး တၢ်သးခုကစီၣ် ကရၤလီၤအသးအဂီၢ်ဟီဒံး. ခီဖျိလၢ ပှၤမၤအၢမၤနးတၢ်တဖၣ် မၤလီၤပြံလီၤပြါဝဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ်အဃိ ဘီမုၢ်အတၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ် လဲၤတုၤလၢ တၢ်လီၢ်အါမး. ပကဆဲးမၤလိဘၣ်လၢ ဖဲပစိၤခဲအံၤစ့ၢ်ကီး တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်န့ၣ်.
“ပှၤလၢ အလီၤပြံလီၤပြါတဖၣ်” (မၤတၢ် ၈:၄-၈)
၃. (က) စီၤဖံလံးပူးန့ၣ် အကဲမတဂၤလဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤလၢၡၤမရံအပူၤ အါတက့ၢ်န့ၣ် တနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်ဒံးဘၣ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်ဃးဒီး ၡၤမရံန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဆိပာ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၃ စီၤဖံလံးပူး ပၣ်ဃုာ်လၢ “ပှၤလၢ အလီၤပြံလီၤပြါတဖၣ်” အကျါ.a (မၤတၢ် ၈:၄; ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအမ့ၢ် “စီၤဖံလံးပူး လၢအမ့ၢ် ‘ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်တဂၤ.’”) စီၤဖံလံးပူး လဲၤဃ့ၢ်လၢ ဝ့ၢ်ၡၤမရံ ဒီးဖဲဝ့ၢ်တဖျၢၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် ပှၤအါဂၤ တနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ် နီတဘျီဒံးဘၣ်. လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ် ဘၣ်တဘျီ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် အတၢ်မၢဖိတဖၣ်လၢ “တဘၣ် လဲၤနုာ်လီၤစ့ၢ်ကီးလၢ ၡၤမရံအဝ့ၢ်တဖၣ် အပူၤတဂ့ၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ဆဲးလဲၤလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ လၢအမ့ၢ်သိလၢ အလီၤမၢ်တဖုအအိၣ်တက့ၢ်.” (မး ၁၀:၅, ၆) မ့ၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲ လၢခံန့ၣ် ပှၤၡၤမရံဖိတဖၣ် ကနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ် အဃိ အတဲဝဲဒ်န့ၣ်. အဃိ တချုးလၢ အဝဲက့ၤထီၣ်လၢ မူခိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲတဲဝဲလၢ “ဖဲသးစီဆှံဟဲလီၤလၢ သုလိၤအခါ သုကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒီးသုကကဲထီၣ် ယပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ, လၢယူဒၤ အဟီၣ်ကဝီၤဒီဘ့ၣ်, လၢၡၤမရံအပူၤ ဒီးပၢၢ်တုၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်.”—မၤတၢ် ၁:၈.
၄. ဖဲစီၤဖံလံးပူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ ပှၤၡၤမရံဖိတဖၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ် ဒီးပှၤၡၤမရံဖိတဖၣ် ဒိကနၣ်အီၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၄ စီၤဖံလံးပူး ထံၣ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်ၡၤမရံန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ် စံာ်ပျီလၢ “အဘီထီၣ် လၢပှၤကကူးအီၤ အဂီၢ်လံ.” (ယိၤ ၄:၃၅) ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်န့ၣ် အတရ့ဒီး ပှၤၡၤမရံဖိတဖၣ်နီတစဲးဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ် အါတက့ၢ်န့ၣ် အသးဟ့ဝဲ ပှၤၡၤမရံဖိတဖၣ်. အဃိ တၢ်ကစီၣ်လၢ စီၤဖံလံးပူး တဲဝဲန့ၣ် ကမၤမုာ်ဝဲ ပှၤၡၤမရံဖိတဖၣ်အသးဒိၣ်မး. ပှၤၡၤမရံဖိတဖၣ် ကထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ် အကဲဝဲလၢ ပှၤကိးဂၤဒဲးအဂီၢ် ဒီးလီၤဆီဒီး ပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ် အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်. ပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဆံးပှၤဂၤ ဒီးအဆိမိၣ်လီၤသးလၢ အဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးပှၤဂၤ. မ့မ့ၢ် စီၤဖံလံးပူးန့ၣ် အတကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤတၢ်ဘၣ်. အဃိ အဝဲစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤၡၤမရံဖိတဖၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ တၢ်သးဆူၣ်အပူၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤအဃိ ပှၤၡၤမရံဖိတဖၣ် ဒိကနၣ်ဝဲ စီၤဖံလံးပူးလၢ “တၢ်သးတဖျၢၣ်ဃီအပူၤ.”—မၤတၢ် ၈:၆.
၅-၇. ခရံာ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်လဲၤဃ့ၢ်အိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်အဂၤသနာ်က့ တၢ်သးခုကစီၣ် ဆဲးရၤလီၤအသးဒ်လဲၣ်.
၅ ဒ်တၢ်မၢဖိတဖၣ်အစိၤအသိး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး တၢ်မၤအၢမၤနးန့ၣ် အမၤပတုာ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ တန့ၢ်ဘၣ်. တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပှၤနီဟးထီၣ်ခရံာ်ဖိတဖၣ် လၢအတၢ်လီၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤထၢနုာ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ဃိာ်ပူၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢပှၤမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိန့ၣ် ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် ရၤလီၤအါထီၣ်အသးလၢ တၢ်လီၢ်အါတီၤ. အဒိ ဖဲဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဒုးခံဘျီတဘျီန့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် လီၤဘၣ်လၢ နးစံၣ်အဃိာ်ပူၤလံ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒံး. အဃိ ပှၤယူဒၤဖိတဂၤလၢ အထံၣ်လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးလၢဃိာ်ပူၤန့ၣ် အတဲက့ၤဝဲလၢ “ယထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးလၢ အလီၤဘၣ်လၢဃိာ်ပူၤတဖၣ်န့ၣ် အအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒူ. အဃိ ယနာ်လၢ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်နာ်န့ၣ် သန့ၤထီၣ်သးလၢ လံာ်စီဆှံ. ဒီးလၢခံန့ၣ် ယၤနာ်က့ ယကဲထီၣ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး.”
၆ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပှၤလၢအမၤအၢမၤနးတၢ်တဖၣ် အနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ် ဒီးအတူၢ်လိာ်ဝဲ. အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဖြီၣ်ဒဲးန့ၣ် ပှၤဆှၢအီၤလၢ ကူဆဲၤအဃိာ် လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်အီးစထြံယါ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ် အဝဲမၤလိဝဲ သုးဖိတဂၤလၢ လံာ်စီဆှံ. ဒီးလၢခံအနံၣ်တဖၣ် ပူၤကွံာ်အလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤန့ၣ် က့ၤထံၣ်လိာ်သးလၢ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်တခါ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ် ခံဂၤလၢာ်န့ၣ် ကဲဝဲဒၣ် ပှၤလၢအစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်လံ. အဃိ ထံၣ်တမှံကွၢ် အဝဲသ့ၣ် ကသးခုထဲလဲၣ်.
၇ ခီဖျိလၢ တၢ်မၤအၢမၤနးအဃိ ဖဲခရံာ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်လဲၤဃ့ၢ်အိၣ်လၢ ထံကီၢ်အဂၤအခါ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီး. အဒိ ဖဲ ၁၉၇၀ န့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးလၢ ကီၢ်မလၣ်ဝံၣ်န့ၣ် ဘၣ်လဲၤဃ့ၢ်အိၣ်လၢ ကီၢ်မိၣ်စဲဘံး. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် လဲၤတုၤဖဲန့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒံး. ဒီးလၢခံန့ၣ် တၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါအိၣ်ထီၣ်လၢ ကီၢ်မိၣ်စဲဘံး သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် တပတုာ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဖြဲးစံစကိၤ တဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဃိ ပှၤဖီၣ်ပှၤတဘျုးဘျီညါ. သနာ်က့ ဖဲပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤတူၢ်လိာ်ဝဲ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတဖၣ်အခါ ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိးဒီး အမၤစၢၤဝဲ ခရံာ်ဖိလၢ တၢ်မၢဖိအစိၤ.”
၈. ခီဖျိလၢ ထံကီၢ်တၢ်အိၣ်သးတဂ့ၤဘၣ် ဒီးကျိၣ်စ့ တၢ်ကီတၢ်ခဲအဃိ ပှၤအါဂၤန့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဒ်လဲၣ်.
၈ တၢ်သးခုကစီၣ် ရၤလီၤအသးလၢ တၢ်လီၢ်အါတီၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲလၢ တၢ်မၤအၢမၤနးအဃိဘၣ်. လၢအပူၤကွံာ်အနံၣ်တဖၣ်န့ၣ် ခီဖျိလၢ ထံကီၢ်တၢ်အိၣ်သးတဂ့ၤဘၣ် မ့တမ့ၢ် ကျိၣ်စ့တၢ်ကီတၢ်ခဲအဃိ ပှၤအါဂၤ ဘၣ်လဲၤအိၣ်လၢ ထံကီၢ်အဂၤ. ဒီးဖဲန့ၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကနၢ်ဟူဘၣ်တၢ်သးခုကစီၣ် ဒီးမၤလိဘၣ်လံာ်စီဆှံ. ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်အံၤ အါတက့ၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တဲဝဲ ကျိာ်လၢ အလီၤဆီလိာ်သးဒီး ထံကီၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်လဲၤအိၣ်ဝဲ. အဃိ ပှၤဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ အဝဲသ့ၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်အကျိာ်. အဃိ ပှၤလၢအ “ဟဲလၢ ပှၤကိးကလုာ်ဒဲး, ကလုာ်ဒူၣ်ကိးဒူၣ်ဒဲး, ပှၤကိးဒူၣ်ဒဲး ဒီးပှၤတဲတၢ်အကျိာ် ကိးကျိာ်ဒဲး” လၢအအိၣ်လၢ နလီၢ်ကဝီၤန့ၣ် မ့ၢ်နကျဲးစၢး စံၣ်တဲၤတဲလီၤအဝဲသ့ၣ်ဧါ.—လီၣ် ၇:၉.
“ဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီးယၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤအံၤ” (မၤတၢ် ၈:၉-၂၅)
“ဒီးစီၤၡံမိၣ် ထံၣ်ဝဲလၢ သးစီဆှံန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအီၤ ခီဖျိလၢ တၢ်မၢဖိတဖၣ် ပာ်ထီၣ်အစုလၢ ပှၤဂၤအလိၤအဃိ အဝဲဟဲစိာ်စ့ လၢအဝဲသ့ၣ်အအိၣ်.”—မၤတၢ် ၈:၁၈
၉. စီၤၡံမိၣ်န့ၣ် အကဲမတဂၤလဲၣ် ဒီးတၢ်လၢ စီၤဖံလံးပူး မၤဝဲန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အထုးန့ၢ်အသးလဲၣ်.
၉ စီၤဖံလံးပူး မၤဝဲ တၢ်လီၤလး အါမးလၢ ၡၤမရံအပူၤ. အဒိ အဝဲမၤဘျါဝဲ ပှၤစုလီၤဘျ့ခီၣ်လီၤဘျ့, ပှၤခီၣ်ဟးဂီၤတဖၣ် ဒီးနီဟးထီၣ်ကွံာ် တၢ်ဝံတၢ်နါတဖၣ်. (မၤတၢ် ၈:၆-၈) စီၤဖံလံးပူး မၤဝဲတၢ်လီၤလးဒ်အံၤန့ၣ် အထုးန့ၢ်ဝဲ စီၤၡံမိၣ်အသးဒိၣ်မး. စီၤၡံမိၣ်န့ၣ် အကဲဝဲ ပှၤလၢအမၤကဒါပှၤမဲာ် ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤဒိၣ်မး. အဃိ အဝဲသ့ၣ်တဲလၢ စီၤၡံမိၣ်န့ၣ် “အိၣ်ဒီး အစိဒိၣ်ကမီၤထီလၢ အဟဲလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်.” စီၤၡံမိၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်စိတၢ်ကမီၤနီၢ်ကီၢ် ဖဲစီၤဖံလံးပူးမၤဝဲ တၢ်လီၤလးအခါ ဒီးအဝဲကဲထီၣ်ဝဲခရံာ်ဖိတဂၤ. (မၤတၢ် ၈:၉-၁၃) ဘၣ်ဆၣ် နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤၡံမိၣ် အဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်ဝဲ ခရံာ်ဖိလဲၣ်.
၁၀. (က) လၢၡၤမရံန့ၣ် စီၤပ့းတရူး ဒီးစီၤယိၤဟၣ် မၤမနုၤလဲၣ်. (ခ) ဖဲစီၤၡံမိၣ်ထံၣ်ဝဲလၢ စီၤပ့းတရူး ဒီးစီၤယိၤဟၣ် ပာ်ထီၣ်အစုလၢ ခရံာ်ဖိအသီတဖၣ်အလိၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် သးစီဆှံအခါ စီၤၡံမိၣ် မၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၀ ဖဲတၢ်မၢဖိတဖၣ် နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤအါဂၤ ကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိ လၢၡၤမရံပူၤအခါ အဝဲသ့ၣ် ဆှၢလီၤဝဲ စီၤပ့းတရူး ဒီးစီၤယိၤဟၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ် လၢအမ့ၢ် “စီၤပ့းတရူးသူဝဲ ‘ဘီမုၢ် အသီးခွဲးတဖၣ်.’”) ဖဲတၢ်မၢဖိခံဂၤအံၤ လဲၤတုၤဝဲဖဲန့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ပာ်ထီၣ်အစုလၢ ခရံာ်ဖိအသီတဖၣ်အလိၤ. အဃိ ခရံာ်ဖိတဖၣ်အံၤ န့ၢ်ဘၣ်ဝဲသးစီဆှံ.b စီၤၡံမိၣ်ထံၣ်ဝဲ တၢ်လၢတၢ်မၢဖိတဖၣ်အံၤမၤဝဲ ဒီးအဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲဒိၣ်မး အဃိ အတဲဝဲ တၢ်မၢဖိတဖၣ်လၢ “ဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီးယၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤအံၤ, ဒ်သိးပှၤတဂၤဂ့ၤ တဂၤဂ့ၤလၢ ယပာ်ထီၣ် ယစုလၢအလိၤန့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် သးစီဆှံအဂီၢ်တက့ၢ်.” ဖဲအံၤ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤၡံမိၣ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အပှ့ၤဝဲ တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ အဟဲလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်ကန့ၢ် အဃိ အဝဲဃ့ပှ့ၤဝဲ.—မၤတၢ် ၈:၁၄-၁၉.
၁၁. စီၤပ့းတရူး တဲဝဲ စီၤၡံမိၣ်လိၤလိၤ ဒ်လဲၣ် ဒီးစီၤၡံမိၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၁ စီၤပ့းတရူးတဲဆၢဝဲ စီၤၡံမိၣ်ပျီပျီလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ နဆိကမိၣ်လၢ နပှ့ၤကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ကလီအံၤ လၢစ့န့ၢ်ဝဲအဃိ မ်နစ့န့ၣ် ဟးဂီၤဃုာ်ဒီးနၤတက့ၢ်. ဒီးမ့ၢ်လၢ နသးတဘျၢလၢ ကစၢ်ယွၤ အမဲာ်ညါဘၣ်အဃိ နတဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မၤအဝဲအံၤ နီတစဲးဘၣ်.” ဒီးစီၤပ့းတရူးမၢ စီၤၡံမိၣ် ပီၢ်ယၢ်လီၤအသး ဒီးဃ့ပျၢ်အတၢ်ကမၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “နကူၣ်ထီၣ်တၢ်အၢလၢ နသးပူၤအဃိ ဃ့ကညး ယဟိဝၤယွၤ ဒ်သိး အဝဲကပျၢ်ကွံာ် နတၢ်ကမၣ်တက့ၢ်.” ဒီးစီၤၡံမိၣ် ဃ့ကညးဝဲ တၢ်မၢဖိတဖၣ် ဒီးတဲဝဲလၢ “ဃ့ကညးန့ၢ် တၢ်လၢယဂီၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အအိၣ် ဒ်သိးတၢ်လၢ သုတဲသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ သုတဟဲဘၣ်ယၤ နီတခါတဂ့ၤ အဂီၢ်တက့ၢ်.” (မၤတၢ် ၈:၂၀-၂၄) အဃိ ဖျါလၢစီၤၡံမိၣ်န့ၣ် အတကဲပှၤအၢပှၤသီဘၣ်, အဝဲအဲၣ်ဒိးမၤတၢ်လၢအဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် တၢ်တဘျီအံၤန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်အတၢ်သူၣ်လီသးကွံ ဆှၢကမၣ်အီၤ.
၁၂. ခရံာ်ဖိလၢအကမၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဒ်သိးကန့ၢ်ဘၣ် လီၢ်လၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် မၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၂ စီၤပ့းတရူး ဘှီဘၣ်ထီၣ်က့ၤ စီၤၡံမိၣ်န့ၣ် အကဲထီၣ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢ ခရံာ်ဖိလၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤတဖၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီး. အသိၣ်လိပှၤလၢ ပှၤပှ့ၤ မ့တမ့ၢ် ဆါလီၤကွံာ် လီၢ်လၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ် အကဲတၢ်လၢအကမၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ကွၢ်လၢ ခရံာ်ဖိလၢ အကမၣ်တဖၣ်အကျါန့ၣ် ပှၤမၤဝဲဒ်အံၤ အိၣ်အါမး. အဒိ လံာ် The Encyclopædia Britannica လၢ ၁၈၇၈ တဘ့ၣ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ “ဖဲပှၤဃုထၢထီၣ်ဝဲ ပၤပၤ (Pope) တဘျီဂ့ၤတဘျီဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ် ဟ့ၣ်ဝဲ ကျိၣ်စ့ ဒ်သိးကန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ပၤပၤအလီၢ်အလၤအဂီၢ်. ပှၤအါဂၤန့ၣ် အတမဲာ်ဆှးလၢ ကမၤဝဲဒ်အံၤအဂီၢ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲပျီပျီလီၤ, တမၤခူသူၣ်ဝဲဘၣ်.”
၁၃. ခရံာ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဒ်သိးအသုတပှ့ၤဘၣ် မ့တမ့ၢ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် သုတဆါဘၣ် လီၢ်လၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤတဂ့ၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၃ ခရံာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် တကြၢးပှ့ၤဝဲလီၢ်လၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ မ့တမ့ၢ် ဆါလီၤကွံာ်ဝဲဘၣ်. အဒိ ရံာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် တကြၢးဟ့ၣ်ဝဲ ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤတဖၣ်တၢ်ဟ့ၣ် မ့တမ့ၢ် ပတြၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိး ကမၤအိၣ်မဲာ် ဒီးပှၤကဟ့ၣ်အါထီၣ်အီၤ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီအဂီၢ်ဘၣ်. ဒီးပှၤလၢ အအိၣ်ဒီး မူဒါတဖၣ်စ့ၢ်ကီး တကြၢးကွၢ်မဲာ်ဝဲ ပှၤကဲဒိၣ်တဖၣ်ဘၣ်. ပှၤမ့ၢ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်လၢအကမၣ်. ကစၢ်ယွၤ အခ့အပှၤတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်အိၣ်ဝဲဒ် ‘ပှၤအဆံးတဂၤ’ ဒီးကဘၣ်အိၣ်ခိးဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအသးစီဆှံ ကဟ့ၣ်အီၤမူဒါလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤအပူၤ. (လူၤကၣ် ၉:၄၈) လၢကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကရၢကရိအပူၤန့ၣ် ပှၤတကြၢး ဃုဝဲအ “နီၢ်ကစၢ်အလၤကပီၤ” ဘၣ်.—ကတိၤ ၂၅:၂၇.
“တၢ်လၢနဖးန့ၣ် မ့ၢ်နနၢ်ပၢၢ် အနီၢ်ကီၢ်ဧါ” (မၤတၢ် ၈:၂၆-၄၀)
၁၄, ၁၅. (က) အဲၤသံအီးပး အပှၤဒ့ဒံၣ်ဖိတဂၤအံၤန့ၣ် အကဲမတဂၤလဲၣ် ဒီးအဝဲထံၣ်လိာ်သးဒီး စီၤဖံလံးပူးဒ်လဲၣ် (ခ) ဖဲပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤ နၢ်ဟူဝဲ တၢ်ကစီၣ်လၢ စီၤဖံလံးပူးအအိၣ်အခါ အဝဲမၤဝဲဒ်လဲၣ် ဒီးပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤအံၤ ဒိးဘျၢထံတဘျီဃီအဃိ မ့ၢ်အဝဲတနၢ်ပၢၢ် တၢ်နီတမံၤဘၣ်ဒီး အဒိးဘျၢထံန့ၣ်ဧါ. (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်.)
၁၄ ယဟိဝၤယွၤ အမူခိၣ်ကလူးမၢဝဲ စီၤဖံလံးပူး လဲၤလၢ ကျဲလၢ အလဲၤလီၤဆူ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ဆူဝ့ၢ်ဂါစၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤဖံလံးပူး ကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ မူခိၣ်ကလူးမၢအလဲၤဖဲန့ၣ်လဲၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲထံၣ်လိာ်သးဒီး ပှၤဒ့ဒံၣ်ဖိ လၢအမ့ၢ်ဝဲ ပှၤအဲၤသံအီးပး အပဒိၣ်လၢ အလီၢ်အလၤ ဒိၣ်တဂၤ “ဖးသီၣ်ဝဲ ဝံယၡါယၤ အလံာ်” အခါ အဝဲကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲ ဘၣ်မနုၤအဃိ မူခိၣ်ကလူးမၢအလဲၤဖဲန့ၣ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ် လၢအမ့ၢ် “‘ပှၤဒ့ဒံၣ်ဖိ’ န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲမနုၤလဲၣ်.”) ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် စီၤဖံလံးပူးလၢ ကလဲၤလူၤဝဲ ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိလၢ အအိၣ်လၢ လ့ၣ်ကဟၣ်အပူၤတဂၤ. ဒီးဖဲစီၤဖံလံးပူး လဲၤတုၤလၢ လ့ၣ်ကဟၣ်ကပၤအခါ အဝဲသံကွၢ် ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤန့ၣ်လၢ “တၢ်လၢနဖးန့ၣ် မ့ၢ်နနၢ်ပၢၢ် အနီၢ်ကီၢ်ဧါ.” ဒီးပှၤအဲၤသံအီးပးဖိအံၤ တဲက့ၤအီၤလၢ “ပှၤသိၣ်လိယၤ မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် ယနၢ်ပၢၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.”—မၤတၢ် ၈:၂၆-၃၁.
၁၅ ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤအံၤ မၢဝဲ စီၤဖံလံးပူး ဟဲထီၣ်လၢလ့ၣ်ကဟၣ်အလိၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ် တဲသကိးတၢ်မုာ်မး. ဒ်ပှၤအါဂၤအသိး ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤအံၤစ့ၢ်ကီး “သိ” မ့တမ့ၢ် ‘ခ့ပှၤ’ လၢဝံယၡါယၤ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲန့ၣ် အကဲမတဂၤလဲၣ်န့ၣ် အဝဲတသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. (ၡါ ၅၃:၁-၁၂) ဖဲအဝဲသ့ၣ် လဲၤတၢ်အဆၢကတီၢ် စီၤဖံလံးပူး တဲဘၣ်အီၤလၢ “သိ” မ့တမ့ၢ် ‘ခ့ပှၤ’ န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်. ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤအံၤ အကဲဝဲ ပှၤလၢ အဟဲနုာ်လီၤလၢ ယူဒၤတၢ်ဘါအပူၤ အဃိ ဒ်ပှၤလၢအဒိးဘျၢထံဖဲ ခ.န ၃၃ ဘူၣ်ယဲၢ်ဆံအနံၤတဖၣ်အသိး အဝဲကြၢးမၤဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် အသ့ၣ်ညါဝဲတဘျီဃီလီၤ. အဃိ အဝဲတဲ စီၤဖံလံးပူးလၢ “ကွၢ်မီၤ, ထံအိၣ်ဖဲအံၤလီၤ. တၢ်လၢအတြီယၤ ဒ်သိးယသု တဒိးဘျၢထံတဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ် အိၣ်တမံၤမံၤဧါ.”c (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအမ့ၢ် “တၢ်ဒိးဘျၢထံလၢ တၢ်လီၢ်လၢအအိၣ်ဒီး ‘ထံတတီၤ.’”) ဒီးလၢခံ စီၤဖံလံးပူး ဆဲးလဲၤဝဲဆူ တၢ်လီၢ်လၢ အလီၤဘၣ်မူဒါ လၢအမ့ၢ် ဝ့ၢ်အၤစဒိာ် ဒီးအဝဲဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်ဖဲန့ၣ်.—မၤတၢ် ၈:၃၂-၄၀.
၁၆, ၁၇. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ မူခိၣ်ကလူးတဖၣ် ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤဒ်လဲၣ်.
၁၆ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ခရံာ်ဖိတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒ် စီၤဖံလံးပူး မၤဝဲအသိး. ညီနုၢ်န့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဟးလၢ တၢ်လီၢ်အဂၤတတီၤတီၤအခါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ ဘီမုၢ်အတၢ်သးခုကစီၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ် ထံၣ်လိာ်အသးဒီး ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိး ဒိကနၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အနီၢ်ကစၢ် အတၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါအဃိဘၣ်. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ မူခိၣ်ကလူး ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ. အဃိ “ပှၤကိးကလုာ်ဒဲး, ကလုာ်ဒူၣ်ကိးဒူၣ်ဒဲး, ပှၤတဲတၢ်အကျိာ်ကိးကျိာ်ဒဲး ဒီးပှၤကိးဒူၣ်ဒဲး” န့ၣ်အနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ်. (လီၣ် ၁၄:၆) ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်န့ၣ် ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ. ဒီးဖဲယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်တၢ်အဒိ ဘၣ်ဃးဒီး ဘုဒီးနီၣ်အခါ အဝဲတဲဝဲလၢ ဖဲကူးဘု အဆၢကတီၢ်လၢ အကဲဝဲ မုၢ်နံၤခံကတၢၢ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ် “ပှၤကူးဘုဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲမူခိၣ်ကလူးတဖၣ်” ဒီးအဝဲသ့ၣ် “ကထုးထီၣ်ကွံာ် ကယဲၢ်တၢ်အိၣ်လၢ အဘီမုၢ်အပူၤ လၢအကဲထီၣ် တၢ်လီၤဃံၢ်အလီၢ် ဒီးပှၤလၢအမၤ တၢ်အၢတၢ်သီတဖၣ်လီၤ.” (မး ၁၃:၃၇-၄၁) ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲအမူခိၣ်ကလူးတဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်ဝဲ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကပၢဘၣ်တၢ်လၢမူခိၣ် တကးဒံးဘၣ် ကပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်ဝဲ “ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်” လၢအကဲဝဲ “သိလၢအဂၤတဖၣ်” လၢအတၢ်ကရၢကရိအပူၤ.—လီၣ် ၇:၉; ယိၤ ၆:၄၄, ၆၅; ၁၀:၁၆.
၁၇ ဖဲပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ တဘျီတခီၣ် ပှၤတနီၤ တဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ဃ့ထုကဖၣ်ဝဲ ဒ်သိးကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဂီၢ်. အဒိ ဘၣ်တဘျီ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိခံဂၤ လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒီးပၣ်ဃုာ်ဒီး ဖိသၣ်တဂၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ဂီၤခီဝံၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ဆိမိၣ်ဝဲလၢ ကအိၣ်ပတုာ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖိသၣ်တဂၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးဆဲးလဲၤလၢ ဟံၣ်တဖျၢၣ်ဒံး. အဃိ ဖိသၣ်န့ၣ် လဲၤဒိတကျိာ် ပဲတြီလၢအနီၢ်ကစၢ်. ဖဲန့ၣ်အခါ ပိာ်မုၣ်သးစၢ်တဂၤ ဟဲအိးထီၣ်တြဲၤ ဒီးပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိခံဂၤန့ၣ် လဲၤတဲတၢ်ဒီးအီၤ. ဒီးလီၤကမၢကမၣ်ဒိၣ်မးလၢ ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ တဲဝဲလၢ ဖဲမကၢာ်န့ၣ် အဝဲဃ့ထုကဖၣ်လၢ ပှၤတဂၤဂၤ ကမၤစၢၤအီၤ ဒ်သိးအကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်လံာ်စီဆှံ. အဃိ အဝဲသ့ၣ် စးထီၣ်မၤလိလံာ်စီဆှံဒီး ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ.
“ကစၢ်ယွၤဧၢ, နကဲပှၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဝံသးစူၤ မၤစၢၤယၤ”
၁၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤလဲၣ်.
၁၈ လၢပစိၤခဲအံၤန့ၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်လဲၤတုၤလၢ ပှၤအါဂၤအအိၣ် အါန့ၢ်ဒံးလၢညါ. ဒီးပအိၣ်ဘၣ်လၢ ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤအဃိ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢကမၤသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်. အဃိ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အံၤ ဒီးဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ “တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်.” နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် နကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးခု သပှၢ်ကတၢၢ်.—မၤတၢ် ၈:၃၅.
a စီၤဖံလံးပူး တဂၤအံၤ တမ့ၢ်တၢ်မၢဖိ ဖံလံးပူးဘၣ်. အဝဲမ့ၢ် စီၤဖံလံးပူးလၢ လၢပမၤလိဘၣ်အဂ့ၢ်လၢ တၢ်မၤလိယဲၢ်အပူၤ. ဒီးအပၣ်ဃုာ်လၢ “ပှၤပိာ်ခွါ . . . လၢအမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ” နွံဂၤအကျါ. ဒီးပှၤဟ့ၣ်လီၤအီၤမူဒါလၢ ကရဲၣ်ကျဲၤန့ၢ်တၢ်အီၣ်လၢ ခရံာ်ဖိမုၣ်ကမဲလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် လၢအတဲကြံးကျိာ် ဒီးဧ့ၤဘြံၤကျိာ်အဂီၢ်.—မၤတၢ် ၆:၁-၆.
b ညီနုၢ်န့ၣ် ပှၤလၢအကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိသီသီတဖၣ် အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ မ့တမ့ၢ် အဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ သးစီဆှံ ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဒိးဘျၢထံအခါ. အဃိ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကပၢဘၣ်တၢ်ဒီးယ့ၣ်ၡူးလၢမူခိၣ် ဒ်စီၤပၤ ဒီးပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်အသိး. (၂ ကရံၣ် ၁:၂၁, ၂၂; လီၣ် ၅:၉, ၁၀; ၂၀:၆) ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်လၢ တၢ်တဘျီအံၤန့ၣ် ပှၤလၢအကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိသီသီတဖၣ်အံၤ အတဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဒိးဘျၢထံအခါဘၣ်. ဖဲစီၤပ့းတရူး ဒီးစီၤယိၤဟၣ် ပာ်ထီၣ်အစုလၢ အဝဲသ့ၣ်အလိၤ ဝံၤအလီၢ်ခံမၣ် အဝဲသ့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ သးစီဆှံ ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤ လၢကမၤတၢ်လီၤလးအဂီၢ်.
c ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤအံၤ တမ့ၢ်လၢ အဝဲတနၢ်ပၢၢ်တၢ်နီတမံၤ ဒီးအဒိးဘျၢထံန့ၣ်ဘၣ်. အဝဲကဲဝဲ ပှၤလၢအနုာ်လီၤလၢ ပှၤယူဒၤဖိအတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအပူၤ အဃိ အဝဲသ့ၣ်ညါပာ်စၢၤဝဲ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ် ဒီးဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး မ့းၡံအၤ အဂ့ၢ်လံ. တကးဒံးဘၣ် ခဲအံၤန့ၣ် အဝဲနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအမူဒါ လၢကစၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်ပာ်အပူၤလံ အဃိ အဝဲဒိးဘျၢထံတဘျီဃီသ့.