တၢးထီခိးတၢ် online လံာ်ရိဒၢး
တၢးထီခိးတၢ်
online လံာ်ရိဒၢး
ကညီ(စှီၤ)ကျိာ်
ဃုထၢ
  • ဃုကွၢ်
  • လံာ်စီဆှံ
  • လံာ်လဲၢ်တဖၣ်
  • တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်တဖၣ်
  • lvs အဆၢဒိၣ် ၄ လံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ် ၄၅-၅၉
  • ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ပာ်ကဲ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလဲၣ်

တၢ်ဂီၤမူတအိၣ်ဘၣ်.

ဝံသးစူၤ, တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်လၢ နကကွၢ်တၢ်ဂီၤမူအဂီၢ်.

  • ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ပာ်ကဲ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလဲၣ်
  • ပအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ ယွၤအတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤကသ့ဒ်လဲၣ်
  • အိးထီၣ်ဖးဖဲအံၤ ယွၤအတၢ်အဲၣ်
  • တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီဖိ
  • တၢ်ဂ့ၢ်လၢအလီၤဂာ်လိာ်သး
  • ဘၣ်မနုၤအဃိ ကီလၢပကပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်ပာ်ကဲလဲၣ်
  • ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ပာ်ကဲ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤဝဲတဖၣ်လဲၣ်
  • ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ပာ်ကဲလၢ ဟံၣ်ပူၤဃီပူၤ
  • ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ပာ်ကဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ
  • ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ပာ်ကဲ ပဒိၣ်ပပှၢ်
  • ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ပာ်ကဲပှၤဂၤ
    တၢးထီခိးတၢ် ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤအဘီမုၢ် (လံာ်လၢတၢ်မၤလိအဂီၢ်)—၂၀၂၅
  • လၢပစိၤခဲအံၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ပာ်ကဲလီၤစှၤဝဲလဲၣ်
    ပၢၢ်ထီၣ်—၂၀၂၄
  • နအိၣ်ဒီး ဟံၣ်မုာ်ဃီပၢၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်
    လံာ်စီဆှံ ကသိၣ်လိပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်
  • တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ အလီၤပလိာ်ဒီး လံာ်စီဆှံ
    တၢးထီခိးတၢ် ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤအဘီမုၢ်—၂၀၁၆
ကွၢ်အါထီၣ်
ပအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ ယွၤအတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤကသ့ဒ်လဲၣ်
lvs အဆၢဒိၣ် ၄ လံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ် ၄၅-၅၉
ပၢ်တဂၤ သိၣ်က့ၤသီက့ၤအဖိလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ

တၢ်မၤလိ ၄

ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ပာ်ကဲ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလဲၣ်

“ယူးယီၣ်ပှၤကညီခဲလၢာ်တက့ၢ်. အဲၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခဲလၢာ်တက့ၢ်. ပျံၤယွၤတက့ၢ်. ယူးယီၣ်စီၤပၤတက့ၢ်.”—၁ ပ့းတရူး ၂:၁၇.

၁, ၂. (က) ပကဘၣ်မၤထွဲ မတၤတဖၣ်​ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.

ဖဲနမ့ၢ်ဒံးဖိသၣ်အခါ တဘျီတခီၣ်​ နမိၢ်ပၢ်ကမၢနမၤတၢ်တမံၤမံၤ ဘၣ်ဆၣ်​ နတအဲၣ်ဒိးမၤဘၣ်. နအဲၣ်နမိၢ်နပၢ် ဒီးနသ့ၣ်ညါလၢနကြၢးဒိကနၣ်​ အဝဲသ့ၣ်အကလုၢ်သနာ်က့ တဘျီတခီၣ်န့ၣ်​ နတအဲၣ်ဒိးဒိကနၣ်​ အဝဲသ့ၣ်အကလုၢ်ဘၣ်.

၂ ပသ့ၣ်ညါလၢ ပပၢ်ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ပှၤဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲကွၢ်ထွဲပှၤ ဒီးဟ့ၣ်ပှၤတၢ်လၢပလိၣ်ဘၣ်တဖၣ်​ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီအဂီၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒ်သိးပတၢ်အိၣ်မူကလဲၤအသး ဘျ့ဘျ့ဆှီဆှီအဂီၢ်လီၤ. ဒီးတဘျီတခီၣ်န့ၣ်​ အဝဲသူပှၤအဂၤတဖၣ်​ လၢကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤန့ၣ်လီၤ. ပကဘၣ်ပာ်ကဲ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၄:၂၁) ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်သံကွၢ်ဟဲအိၣ်ထီၣ်ဝဲတနီၤလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ကီဝဲလၢပကတူၢ်လိာ် ပှၤဂၤအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလဲၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ မၢပမၤထွဲ ပှၤဂၤအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလဲၣ်. ဒီးပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်.—ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ၉ လၢလံာ်အကတၢၢ်တက့ၢ်.

ဘၣ်မနုၤအဃိ ကီလၢပကပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်ပာ်ကဲလဲၣ်

၃, ၄. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်​ ကဲထီၣ်ပှၤတလၢတပှဲၤဘၣ်​ လၢကျဲဒ်လဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ပတူၢ်လိာ် ပှၤဂၤအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ တညီဘၣ်လဲၣ်.

၃ ကစၢ်ယွၤတ့လီၤ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်​ ဒ်ပှၤလၢပှၤပှဲၤအသိး ဘၣ်ဆၣ်လၢခံန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ထီဒါ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ကစၢ်ယွၤပာ်လီၤဝဲတဖၣ်​ ဒီးမၤဝဲတၢ်ဒဲးဘးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပဝဲခဲလၢာ် ပတလၢတပှဲၤဘၣ်ဒီး ပအိၣ်ဒီးသးလၢ အအဲၣ်ဒိးထီဒါတၢ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ ပမ့ၢ်ပှၤတလၢတပှဲၤဘၣ်အဃိ ပကတူၢ်လိာ်တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပှၤဂၤတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်​ တညီလၢပဂီၢ်ထီဘိဘၣ်. အဂၤတမံၤန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ ပှၤတလၢတပှဲၤဘၣ်တဖၣ်​ လၢကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤအဃိ ပကတူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ်​ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ်​ တညီလၢပဂီၢ်ထီဘိဘၣ်.—၁ မိၤၡ့ ၂:၁၅-၁၇; ၃:၁-၇; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၁:၅; ရိမ့ၤ ၅:၁၂.

၄ ခီဖျိလၢ ပမ့ၢ်ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိအဃိ တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသး ဟဲဒိၣ်ထီၣ်လၢပသးပူၤညီဝဲလီၤ. ဒီးပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးန့ၣ်​ ပတူၢ်လိာ်ပှၤဂၤအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ တညီဘၣ်. အဒိ လၢညါယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ်စီၤမိၤၡ့ ဒ်သိးကတီခိၣ်ရိၤမဲဝဲ အပှၤဂီၢ်မုၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤအိၣ်ဝဲတဂၤလၢအမံၤမ့ၢ် စီၤကိၤရးန့ၣ်​ အဝဲမၤတ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ အနံၣ်ဖးယံာ်လံ. ဒီးလၢခံန့ၣ်​ အဝဲပာ်ထီၣ်ထီအသး ဒီးတပာ်ကဲစီၤမိၤၡ့ နီတစဲးလၢၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်စီၤမိၤၡ့န့ၣ်​ အဝဲတီခိၣ်ရိၤမဲ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်သနာ်က့ တပာ်ထီၣ်ထီအသးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲမ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးအသးစူၤဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤကိၤရးန့ၣ်​ တူၢ်လိာ်ဝဲစီၤမိၤၡ့ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတကဲဘၣ်. တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ဝဲ ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဃူအီၤ ဒ်သိးကထီဒါ စီၤမိၤၡ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးဒီး စီၤကိၤရးဒီး ပှၤလၢအထီဒါက့ၤ စီၤမိၤၡ့တဖၣ်အံၤဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ တုၤလၢတၢ်ဟးဂီၤလီၤ. (၄ မိၤၡ့ ၁၂:၃; ၁၆:၁-၃, ၃၁-၃၅) ပှၤအါဂၤအဒိအတဲာ်လၢ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ်​ သိၣ်လိပှၤလၢတၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသး မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ.—၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၆:၁၆-၂၁; ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ၁၀ လၢလံာ်အကတၢၢ်တက့ၢ်.

၅. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတနီၤ သူကမၣ်အတၢ်စိတၢ်ကမီၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်.

၅ စးထီၣ်လၢအခီၣ်ထံး တုၤခဲအံၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအါဂၤန့ၣ်​ သူကမၣ်အတၢ်စိတၢ်ကမီၤလီၤ. (ဖး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၈:၉ တက့ၢ်.) အဒိ ဖဲယဟိဝၤယွၤဃုထၢထီၣ်​ စီၤစီလူးလၢစီၤပၤအခါ အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢအသးဂ့ၤ ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်လၢခံန့ၣ်​ အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါဒီး တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးအဃိ အဝဲမၤအၢမၤသီ ပှၤတီပှၤလိၤစီၤဒၤဝံးန့ၣ်လီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၉:၂၀, ၂၁; ၁၀:၂၀-၂၂; ၁၈:၇-၁၁) လၢခံန့ၣ်​ စီၤဒၤဝံးကဲထီၣ်​ အံၣ်စရ့လးအစီၤပၤလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်တဂၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသူကမၣ် အတၢ်စိတၢ်ကမီၤ ခီဖျိလၢ အဝဲမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါဒီး စီၤအူၤရံယၤအမါဝံၤဒီး ဆှၢလီၤစီၤအူၤရံယၤဆူ တၢ်မဲာ်ညါလၢတၢ်ဒုးပျီပူၤ ဒ်သိးပှၤကမၤသံ အီၤအဂီၢ်လီၤ.—၂ ၡမူၤအ့လး ၁၁:၁-၁၇.

ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ပာ်ကဲ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤဝဲတဖၣ်လဲၣ်

၆, ၇. (က) ပတၢ်အဲၣ်​ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) မ့ၢ်ကီလၢပဂီၢ်သနာ်က့ တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ဒိကနၣ်လဲၣ်.

၆ ခီဖျိလၢ ပအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤအဃိ ပပာ်ကဲဒီးဒိကနၣ်​ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ်လီၤ. ပအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးပှၤအဂၤ ဒီးတၢ်အဂၤကိးမံၤဒဲးအဃိ ပအဲၣ်ဒိးမၤသးခုအသး ထီဘိလီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၂၇:၁၁; မၢ်ကူး ၁၂:၂၉, ၃၀ တက့ၢ်.) စးထီၣ်ဖဲ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်​ အိၣ်ဘၣ်လၢ ဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်အခါ မုၣ်ကီၤလံၢ်တအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကတူၢ်လိာ် တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤဝဲတဖၣ်ဘၣ်. မုၣ်ကီၤလံၢ်အဲၣ်ဒိးလၢ ပကဆိကမိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤတအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပာ်လီၤတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢပဂီၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ မုၣ်ကီၤလံၢ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အလံၣ်တၢ်လီတၢ်န့ၣ်လီၤ. ပတူၢ်လိာ် တၢ်ကတိၤဖဲ လီၣ်ဖျါ ၄:၁၁ လၢအတဲဝဲ “ယွၤပကစၢ်ဧၢ, နဂ့ၤဒိးန့ၢ်တၢ်လၤကပီၤ, ဒီးတၢ်ယူးတၢ်ယီၣ်, ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နတ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ်” န့ၣ်လီၤ.

၇ ဖဲနမ့ၢ်ဒံးဖိသၣ်အခါ နမိၢ်ပၢ်ကသိၣ်လိနၤလၢ နမ့ၢ်တအဲၣ်ဒိး ဒိကနၣ်အဝဲသ့ၣ်​ အကလုၢ်သနာ်က့ နကဘၣ်ဒိကနၣ်အီၤလီၤ. ဒ်ပမ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤအသိး ပကဒိကနၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်န့ၣ်​ တညီဝဲလၢပဂီၢ်ထီဘိဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ မ့ၢ်လၢပအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပပာ်ကဲအီၤအဃိ ပဂုာ်ကျဲးစၢးလၢအဂ့ၤကတၢၢ် ဒ်သိး ပကဒိကနၣ်အကလုၢ်န့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးပာ်လီၤဝဲ ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢပဂီၢ်လီၤ. အဒိ မ့ၢ်ကီလၢ ယ့ၣ်ၡူးအဂီၢ်သနာ်က့ အဝဲဒိကနၣ်အပၢ် ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်ထီဘိလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်အပၢ်လၢ “ဖဲယသးဒၣ်ယဲတမ့ၢ်ဘၣ်, မ့ၢ်ဖဲဒၣ်နသးဒၣ်နဲ” လီၤ.—လူၤကၣ်​ ၂၂:၄၂; ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ၁၁ လၢလံာ်အကတၢၢ်တက့ၢ်.

၈. ယဟိဝၤယွၤ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤလၢ ကျဲဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢ အခိၣ်တီမ့ၢ်ဝဲ “ဒိကနၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်.”)

၈ မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤ ယဟိဝၤယွၤ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤလၢ ကျဲအကလုာ်ကလုာ်လီၤ. အဒိ အဝဲဟ့ၣ်ပှၤ လံာ်စီဆှံ ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ပာ်ကဲ ပှၤလၢယဟိဝၤယွၤ သူဝဲလၢကတီခိၣ်ရိၤမဲ ပှၤတဖၣ်န့ၣ်​ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲယဟိဝၤယွၤလီၤ. ပမ့ၢ်တတူၢ်လိာ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤစၢၤန့ၣ်​ ကလီၤဂာ်ဒ်ပတတူၢ်လိာ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤဘၣ်. အဒိ ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်​ ထီဒါဒီးကဒူးကဒ့ၣ်​ စီၤမိၤၡ့အခါ ယဟိဝၤယွၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ထီဒါက့ၤအီၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.—၄ မိၤၡ့ ၁၄:၂၆, ၂၇; ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ၁၂ လၢလံာ်အကတၢၢ်တက့ၢ်.

ဒိကနၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်

တဘျီတခီၣ်​ ပှၤတဂၤဂၤ ကဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤ ဒ်လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ အိၣ်ဝဲအသိးလီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ကမ့ၢ်လၢတၢ်ဂ့ၢ်သၢမံၤအံၤအဃိ ပတူၢ်လိာ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တညီဝဲဘၣ်.—ကတိၤဒိ ၁၉:၂၀.

  • ပဆိကမိၣ်လၢ အဝဲအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ်​ တဘၣ်ဃးဒီးပှၤဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပကဆိကမိၣ်လၢ ပှၤလၢအဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤတဂၤအံၤန့ၣ်​ အဝဲတနၢ်ပၢၢ် ပတၢ်အိၣ်သးခဲလၢာ်ဘၣ်. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၅) ဘၣ်ဆၣ်​ နကြၢးဆိကမိၣ်လီၤနသးလၢ နတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် အိၣ်တမံၤမံၤအဃိ အဝဲဟ့ၣ်ကူၣ်နၤ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. (ကတိၤဒိ ၁၉:၃) နမ့ၢ်နၢ်ပၢၢ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲဟ့ၣ်ကူၣ်နၤလဲၣ်န့ၣ်​ နတူၢ်လိာ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​ ကညီတစဲးလီၤ. —ဖး ကတိၤဒိ ၄:၁၃ တက့ၢ်.

  • ဖဲအဝဲဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤအခါ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးန့ၣ်​ ပတဘၣ်သးဘၣ်. ဖဲပှၤဂၤဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤအခါ ပမုၢ်လၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လၢအဂ့ၤကတၢၢ် ဒီးကဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ အလၢအပှဲၤန့ၣ်တသ့ဘၣ်. (ရိမ့ၤ ၃:၂၃; ယၤကိာ် ၃:၂) ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤအဆၢကတီၢ် ပတကြၢးဆိကမိၣ်တၢ် အါတလၢဘၣ်ဃးဒီး အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လၢပဖီခိၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပကြၢးဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်တဲဘၣ်ပှၤ ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးမၤထွဲအီၤ လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ.

  • ခီဖျိလၢ ပသးပှၢ် မ့တမ့ၢ် ပတၢ်လဲၤခီဖျိအါအဃိ ပဆိကမိၣ်လၢ ပတလိၣ်ဘၣ်​ ပှၤဂၤအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢၤဘၣ်. လၢညါန့ၣ်​ လၢကီၢ်အံၣ်စရ့လးအပူၤ စီၤပၤအိၣ်ဒီးမူဒါဖးဒိၣ်​ သနာ်က့ အဝဲကဘၣ်တူၢ်လိာ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ဝံ, ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်​ ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၁၂:၁-၁၃; ၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၆:၁၆-၂၀) လၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤ ပမ့ၢ်တူၢ်လိာ် ပှၤဂၤအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ အဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ လံာ်စီဆှံန့ၣ်ပကဘူးထီၣ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤလီၤ.—တံတူး ၃:၂.

ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ပှၤဒီး အဲၣ်ဒိးလၢပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်အိၣ်မူ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးပမ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ အဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ်​ လီၤဂာ်ဒ်ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်တခါ လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး လၢအဂ့ၤကတၢၢ် ဒ်သိးပကတူၢ်လိာ်ဒီး မၤထွဲပှၤဂၤအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ်လီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၆-၁၁.

၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ တၢ်အဲၣ်န့ၣ်ဆီၣ်ထွဲပှၤလၢ ပကဒိကနၣ်​ ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်တဖၣ်​ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလဲၣ်.

၉ မ့ၢ်လၢပအဲၣ်​ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဃိ ပပာ်ကဲပှၤလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်အံၤသ့လဲၣ်. အဒိ ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ နကဲသုးဖိတဂၤတက့ၢ်. ဒ်သိးသုးမုၢ်တဖု ကမၤနၢၤတၢ်ဒီး အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤအဂီၢ် သုးဖိတဂၤစုာ်စုာ် ကဘၣ်ပာ်ကဲဒီး ဒိကနၣ်တၢ်ကလုၢ်လၢ ဟဲလၢထးန့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်တဒိကနၣ်န့ၣ်​ ကဲထီၣ်တၢ်ဘၣ်ယိၣ်လၢ သုးဖိကိးဂၤဒဲးအဂီၢ်သ့ဝဲလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပမ့ၢ်တဒိကနၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအဝဲသူဝဲလၢ ကတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်​ ပှၤဂၤတဖၣ် ဘၣ်ဒိသ့ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပမ့ၢ်ဒိကနၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်န့ၣ်​ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ ဒီးပပာ်ကဲတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၂:၁၄, ၂၅, ၂၆.

၁၀, ၁၁. ခဲအံၤ ပကဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.

၁၀ ကယဲၢ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမၢပမၤ ကိးမံၤဒဲးန့ၣ်​ ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်လီၤ. ဖဲဖိသၣ်တဖၣ်​ ပာ်ကဲအမိၢ်အပၢ်, ပပာ်ကဲပှၤလၢ အတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ, မ့တမ့ၢ် ပပာ်ကဲ ပဒိၣ်ပပှၢ်အခါန့ၣ်​ ပှၤခဲလၢာ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလီၤ.—၅ မိၤၡ့ ၅:၁၆; ရိမ့ၤ ၁၃:၄; အ့းဖ့းစူး ၆:၂, ၃; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၁၇.

၁၁ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢပပာ်ကဲ ပှၤဂၤလဲၣ်န့ၣ်​ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လံ. ခီဖျိလၢ ပသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤဒ်သိး ပကပာ်ကဲ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ခဲအံၤပကဃုသ့ၣ်ညါ ကျဲသၢဘိလီၤ.

ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ပာ်ကဲလၢ ဟံၣ်ပူၤဃီပူၤ

၁၂. ဝၤန့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အပာ်ကဲယဟိဝၤယွၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

၁၂ ယဟိဝၤယွၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ ဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ ဒီးဟ့ၣ်လီၤဝဲ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤစုာ်စုာ် အမူဒါလီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ တဂၤစုာ်စုာ် မ့ၢ်မၤလၢပှဲၤအမူဒါလၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤဝဲန့ၣ်​ ဟံၣ်ဖိဃီဖိကိးဂၤဒဲး ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အဘျုး ဒီးတၢ်ခဲလၢာ် ကလဲၤအသးဘျ့ဘျ့ဆှီဆှီန့ၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၄:၃၃) ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤဝဲဝၤ ဒ်ဟံၣ်ခိၣ်အသိးလီၤ. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ မုၢ်လၢ်ဝဲလၢ အဝဲကအံးထွဲကွၢ်ထွဲ ဒီးဟံးစုနဲၣ်ကျဲ အဖိဒီးအမါ လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ. ဝၤကမၤလၢပှဲၤအမူဒါအံၤ ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ အဝဲကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်စံးဆၢ လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်သးကညီၤဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ လၢအဟံၣ်ဖိဃီဖိအဖီခိၣ်​ ဒ်ယ့ၣ်ၡူးတီခိၣ်ရိၤမဲဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဒၣ်အပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အပာ်ကဲယဟိဝၤယွၤလီၤ.—အ့းဖ့းစူး ၅:၂၃; ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ၁၃ လၢလံာ်အကတၢၢ်တက့ၢ်.

ပတၢ်တဂၤ ဖးန့ၢ်အဖိလံာ်တဘ့ၣ်လၢအမ့ၢ် Learn From the Great Teacher

ပၢ်တဂၤန့ၣ်ကဘၣ်ကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်ဒီး အံးထွဲကွၢ်ထွဲ အဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ

၁၃. မါန့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အပာ်ကဲ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤဝဲတဖၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

၁၃ မါန့ၣ်အိၣ်ဒီးမူဒါ အရ့ဒိၣ်လၢ ဟံၣ်ပူၤဃီပူၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဝဲကဘၣ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအဝၤ ဒ်သိးအဝၤကကဲထီၣ်​ ဟံၣ်ခိၣ်လၢအဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ဒီးအဝဲကဘၣ်မၤသကိးတၢ်ဒီးအဝၤ ဒ်သိးကသိၣ်လိနဲၣ်လိ အဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒ်သိးအဖိကအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်ကဲအဂီၢ် အဝဲသိၣ်လိအဖိ ခီဖျိလၢ အဒိအတဲာ်သ့ဝဲလီၤ. (ကတိၤဒိ ၁:၈) အဝဲကဘၣ်ပာ်ကဲအဝၤ ဒီးဆီၣ်ထွဲအဝၤအတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ တၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤလီၤ. ဖဲအသးတလီၤပလိာ်ဒီး အဝၤအဆၢကတီၢ် အဝဲတဲဖျါထီၣ်​ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒီး အတၢ်ထံၣ်လၢ တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲအပူၤသ့ဝဲလီၤ. အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအဝၤမ့တမ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးဘၣ်န့ၣ်​ အဝဲကထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ကီတၢ်ခဲတနီၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲမ့ၢ်ပာ်ကဲအဝၤ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်လၢအဖီခိၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ မုၢ်ကအိၣ်ဝဲတနံၤလၢ အဝၤကအဲၣ်ဒိး သ့ၣ်ညါအါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်ဒီး ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ.—ဖး ၁ ပ့းတရူး ၃:၁ တက့ၢ်.

၁၄. ဖိတဖၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အပာ်ကဲတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

၁၄ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ဖိသၣ်တဖၣ်ဒိၣ်မး ဒီးအဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဒီသဒၢဒီး တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ဖဲဖိသၣ်တဖၣ်​ ဒိကနၣ်မိၢ်ပၢ် အကလုၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်​ မိၢ်ပၢ်ကသးခုဝဲလီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ မ့ၢ်ဒိကနၣ်မိၢ်ပၢ်အကလုၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဒၣ်အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အပာ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤ ကသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၀:၁) ဖိသၣ်လၢ အအိၣ်ထဲအမိၢ်တဂၤ မ့တမ့ၢ် ထဲအပၢ်တဂၤန့ၣ်​ အိၣ်ဝဲအါမးလီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်အိၣ်သးဒ်အံၤအဃိ ကကီဝဲလၢမိၢ် မ့တမ့ၢ် ပၢ်အဂီၢ်တကးဒံးဘၣ်​ ကကီဝဲလၢ ဖိသၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖိတဖၣ်အံၤမ့ၢ်ဒိကနၣ်ဒီး ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအမိၢ် မ့တမ့ၢ် အပၢ်န့ၣ်​ တၢ်အိၣ်အသးလၢ ဟံၣ်ပူၤဃီပူၤ ကမုာ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အလၢအပှဲၤန့ၣ်​ တအိၣ်နီတဒူၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤစုာ်စုာ် မ့ၢ်မၤထွဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုလီၤ. ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အမၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ်​ ကကဲထီၣ်တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ လၢယဟိဝၤယွၤလၢ အဒုးအိၣ်ထီၣ်​ ဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.—အ့းဖ့းစူး ၃:၁၄, ၁၅.

ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ပာ်ကဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ

၁၅. ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲ ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤကသ့ဒ်လဲၣ်.

၁၅ ယဟိဝၤယွၤ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤ ခီဖျိလၢ ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒီး အဝဲပာ်ထီၣ်ဝဲယ့ၣ်ၡူးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခိၣ်န့ၣ်လီၤ. (ကလီးစဲ ၁:၁၈) ဒီးယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်လီၤမူဒါလၢ “တၢ်အကုၢ်အပှၤလၢ အကလုၢ်တီ, ဒီးအကူၣ်တၢ်သ့” အအိၣ်ဒ်သိး ကအံးထွဲကွၢ်ထွဲ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအဂီၢ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၄၅-၄၇) မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ “တၢ်အကုၢ်အပှၤလၢ အကလုၢ်တီ, ဒီးအကူၣ်တၢ်သ့” န့ၣ်လီၤ. ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ကတဲာ်ကတီၤဝဲ နီၢ်သးအတၢ်အီၣ်တၢ်အီ ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ် ဒ်သိးပတၢ်နာ် ကဂၢၢ်ကျၢၤဝဲထီဘိအဂီၢ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ် ဒီးကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ် ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်​ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်အံၤ ကိးဂၤဒဲးန့ၣ်​ အိၣ်ဒီးမူဒါလၢ ကကွၢ်ထွဲမၤစၢၤပှၤလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ မၤလၢပှဲၤအမူဒါ ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်​ တၢ်စံးဆၢလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပမ့ၢ်ပာ်ကဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်အံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲယဟိဝၤယွၤန့ၣ်လီၤ.—ဖး ၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၂; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၁၇ တက့ၢ်; ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ၁၄ လၢလံာ်အကတၢၢ်တက့ၢ်.

၁၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ သးစီဆှံလဲၣ်.

၁၆ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်တဖၣ်​ မၤစၢၤဝဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ်​ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်​ ကမၤသကိးတၢ်ဃူဃူဖိးဖိးဒီး ကတီဒီးကစၢ်ယွၤအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပှၤတလၢတပှဲၤဘၣ်​ ဒ်ပဝဲဒၣ်အသိးလီၤ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်အီၤ လၢသးစီဆှံလၢကျဲဒ်လဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်အံၤ အတၢ်အိၣ်မူ လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး ကဘၣ်တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးဒ် ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါလၢ ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢသးစီဆှံ ပာ်ဖျါဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၃:၁-၇, ၁၂; တံတူး ၁:၅-၉) အဂၤတမံၤန့ၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢအကကဲထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် မ့တမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်န့ၣ်, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်​ ကဘၣ်သမံသမိးဆိ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်အံၤ တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလံဧါ တတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးဒံးဧါန့ၣ်​ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်​ ဃ့ထုကဖၣ်ဝဲလၢ ယွၤအသးစီဆှံ ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲအီၤ ဒ်သိးကဆၢတဲာ်တၢ်အဂီၢ်လီၤ. အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်​ အိၣ်လၢယဟိဝၤယွၤဒီး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ အဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂၀:၂၈) ပိာ်ခွါတဖၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်ဃုထၢထီၣ်အီၤလၢ ကကွၢ်ထွဲမၤစၢၤပှၤန့ၣ်​ လီၤဂာ်ဒ်တၢ်ဟ့ၣ်လၢ အဟဲလၢယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.—အ့းဖ့းစူး ၄:၈.

၁၇. ဒ်သိးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ကပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်ပာ်ကဲအဂီၢ် တဘျီတခီၣ်​ အဝဲကဘၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်.

၁၇ တဘျီတခီၣ်​ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် မ့တမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ် လၢကဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်မူဒါန့ၣ်​ တအိၣ်ဝဲဘၣ်. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အဘျၢထံဝံၤတဂၤဂၤ ဟံးထီၣ်မူဒါသ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤဂၤ ကဘၣ်ဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်မူဒါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ ဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်မူဒါလၢ ညီနုၢ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအီၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤအအိၣ်အခါ အဝဲကဘၣ်ဖၢၣ်အခိၣ်​ မ့တမ့ၢ် ဖျီၣ်ခိၣ်ဖျီၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၁:၃-၁၀) ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်မၤဒ်အံၤအခါ မ့ၢ်ဒၣ်အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်ပာ်ကဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢဟံၣ်ပူၤဃီပူၤ ဒီးလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.—ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ၁၅ လၢလံာ်အကတၢၢ်တက့ၢ်.

ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ပာ်ကဲ ပဒိၣ်ပပှၢ်

၁၈, ၁၉. (က) ရိမ့ၤ ၁၃:၁-၇ န့ၣ်သိၣ်လိပှၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲ ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

၁၈ မုၣ်မဆါတနံၤညါအံၤ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်​ ကအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤအဃိ ပကဘၣ်ပာ်ကဲ အဝဲသ့ၣ်လီၤ. ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်​ ထုးထီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီဒီး တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်လၢ အကဲဘျုးလၢ ထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ခရံာ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်​ ကဘၣ်ဒိကနၣ်တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဖဲ ရိမ့ၤ ၁၃:၁-၇ န့ၣ်လီၤ. (ဖးတက့ၢ်.) ပပာ်ကဲ “တၢ်စိတၢ်ကမီၤအဒိၣ်တဖၣ်” ဒီးပဒိကနၣ်ထံကီၢ်ဒီး လီၢ်ကဝီၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်အံၤ ကဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး ပဟံၣ်ဖိဃီဖိ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ မ့တမ့ၢ် ပတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ ပကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲ ဒီးတီၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ပဒိၣ်မၢပတီၣ်ဖျါထီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်​ မ့ၢ်မၢပမၤတၢ်တမံၤမံၤလၢ အထီဒါလိာ်အသးဒီး ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ်​ ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ဒ်တၢ်မၢဖိပ့းတရူး တဲဝဲအသိး “ပဘၣ်စူၢ်ယွၤအါန့ၢ် ပစူၢ်ပှၤကညီတက့ၢ်လီၤ.”—မၤတၢ် ၅:၂၈, ၂၉.

၁၉ ပမ့ၢ်ဘၣ်တဲသကိးတၢ်ဒီး ပဒိၣ်ပပှၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပလံးမ့ၢ်ဂ့ၤ ထီဘိန့ၣ်​ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်ကဲန့ၣ်လီၤ. ခရံာ်ဖိသးစၢ်တဖၣ်​ ကဘၣ်ပာ်ကဲအသရၣ်လၢကၠိ ဒီးကၠိအပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ လၢပတၢ်မၤအလီၢ် ပှၤမၤတၢ်ဖိအဂၤတဖၣ်​ မ့ၢ်တပာ်ကဲ တၢ်မၤခိၣ်သနာ်က့ ပကဘၣ်ပာ်ကဲအီၤလီၤ. ဖဲပမၤဒ်န့ၣ်အခါ မ့ၢ်ဒၣ်ပကွၢ်လိမၤဒိး တၢ်မၢဖိပီလူးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ကီလၢ စီၤပီလူးအဂီၢ်သနာ်က့ အဝဲပာ်ကဲ ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်​ ထီဘိန့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂၆:၂, ၂၅) ဒ်န့ၣ်အသိး ပှၤဂၤမ့ၢ်တဂ့ၤလၢ ပဖီခိၣ်သနာ်က့ ပကဘၣ်ပာ်ကဲအဝဲသ့ၣ်ဒံးလီၤ.—ဖး ရိမ့ၤ ၁၂:၁၇, ၁၈ တက့ၢ်; ၁ ပ့းတရူး ၃:၁၅.

၂၀, ၂၁. ပမ့ၢ်ပာ်ကဲပှၤဂၤန့ၣ်​ ကကဲဘျုးဒ်လဲၣ်.

၂၀ မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤ ပှၤအါတက့ၢ် အတၢ်ပာ်ကဲ တအိၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ပမၤထွဲ တၢ်မၢဖိပ့းတရူး အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢအမ့ၢ် “ယူးယီၣ်ပှၤကညီ ခဲလၢာ်တက့ၢ်.” (၁ ပ့းတရူး ၂:၁၇) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပဂုာ်ကျဲးစၢးပာ်ကဲ ပှၤကိးဂၤဒဲးန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ပာ်ကဲပှၤဂၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲလီၤ. ဒီးဒ်ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲအသိး “သုတၢ်ကပီၤန့ၣ်​ ဒုးကပီၤထီၣ်အီၤလၢ ပှၤကညီအမဲာ်ညါ ဒ်သိးအကထံၣ်ဘၣ် သုမၤတၢ်ဂ့ၤ, ဒီးကစံးထီၣ်ပတြၢၤ သုပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.”—မးသဲ ၅:၁၆.

၂၁ ပမ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်ပာ်ကဲလၢ ပဟံၣ်ပူၤဃီပူၤ, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒီးလၢတၢ်လီၢ်အဂၤတဖၣ်​ ကိးဆၢကတီၢ်ဒဲးန့ၣ်​ ပတၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်​ ကထုးန့ၢ်ပှၤဂၤအသး ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ပပာ်ကဲပှၤဂၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ကျဲတဘိလၢ ပပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ပာ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဒီးပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤဒီး အဝဲကသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ.

လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ

၁ ယဟိဝၤယွၤ သူပှၤအဂၤတဖၣ်​ ဒ်သိးကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤအဂီၢ်

“ယူးယီၣ်ပှၤကညီခဲလၢာ်တက့ၢ် . . . ပျံၤယွၤတက့ၢ်.” —၁ ပ့းတရူး ၂:၁၇

ပကမၤထွဲတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ကီဝဲလၢပဂီၢ်လဲၣ်

  • ၄ မိၤၡ့ ၁၆:၁-၃; စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၈:၉; ရိမ့ၤ ၅:၁၂

    ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲပှၤတလၢတပှဲၤဘၣ်တဖၣ်​ ဒ်သိးကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤအဂီၢ်လီၤ.

  • လူၤကၣ်​ ၂၂:၄၂

    ယ့ၣ်ၡူးပာ်လီၤ အဒိလၢအဂ့ၤကတၢၢ် ခီဖျိအဝဲဒိကနၣ်​ အပၢ်ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်ထီဘိလီၤ.

  • ကတိၤဒိ ၂၇:၁၁; မၢ်ကူး ၁၂:၂၉, ၃၀

    ခီဖျိလၢ ပအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤအဃိ ပပာ်ကဲတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ အဝဲပာ်လီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ လၢဟံၣ်ပူၤဃီပူၤန့ၣ်​ ပကဘၣ်ပာ်ကဲဟံၣ်ခိၣ်, လၢကၠိပူၤပကဘၣ်ပာ်ကဲ သရၣ်, သရၣ်မုၣ်တဖၣ်​ ဒီးလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ပကဘၣ်ပာ်ကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်လီၤ.

၂ ယဟိဝၤယွၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ

“လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယချံးလီၤယခီၣ်​ လၢပကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အပၢ်အမဲာ်ညါ, လၢပှၤအဒူၣ်ကိးဒူၣ်ဒဲး . . . ဘၣ်တၢ်ယုၢ်အမံၤ လၢအီၤ.”—အ့းဖ့းစူး ၃:၁၄, ၁၅

ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ပကပာ်ကဲ ဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ အပာ်လီၤဝဲတဖၣ်လဲၣ်

  • ကတိၤဒိ ၁၀:၁

    ယဟိဝၤယွၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ်​ ဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ ဒ်သိးဖိသၣ်တဖၣ်​ ကအိၣ်ဒီးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ ဒီးဒ်သိး ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤစုာ်စုာ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအဂီၢ်လီၤ.

  • ကတိၤဒိ ၁:၈; ၁ ကရံၣ်သူး ၁၁:၃; အ့းဖ့းစူး ၆:၁-၃; ၁ ပ့းတရူး ၃:၁

    ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤစုာ်စုာ် မ့ၢ်မၤလၢပှဲၤအမူဒါန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကိးဂၤဒဲး ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလီၤ.

၃ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ထီၣ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခိၣ်

“ခရံာ်မ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခိၣ်”—အ့းဖ့းစူး ၅:၂၃

ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးပာ်ကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလဲၣ်

  • မးသဲ ၂၄:၄၅-၄၇

    ယ့ၣ်ၡူးသူဝဲ “တၢ်အကုၢ်အပှၤလၢ အကလုၢ်တီ, ဒီးအကူၣ်တၢ်သ့” ဒ်သိးကအံးထွဲကွၢ်ထွဲ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအဂီၢ်လီၤ.

  • ၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၂; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၁၇

    တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်​ မၤစၢၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ်​ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်နာ် ကဂၢၢ်ကျၢၤအဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်ဒိကနၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်အံၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ်​ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ယဟိဝၤယွၤပာ်လီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

  • မၤတၢ် ၂၀:၂၈

    ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ပကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤအဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်ဆီၣ်ထွဲဒီး ပာ်ကဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်​ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ်​ ကကဲဘျုးလၢ ပှၤခဲလၢာ်အဂီၢ်လီၤ.

၄ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်​ ကအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤ

“တၢ်စိတၢ်ကမီၤတအိၣ်ဘၣ်, အိၣ်ထဲတၢ်ဟဲလၢယွၤန့ၣ်ဧိၤလီၤ. တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ အအိၣ်တဖၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်ယွၤပာ်အီၤလီၤ.”—ရိမ့ၤ ၁၃:၁

ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်

  • မးသဲ ၅:၁၆; ၁ ပ့းတရူး ၃:၁၅

    ပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤဒီး တၢ်လၢပမၤတဖၣ်န့ၣ်​ ကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲပှၤဂၤလီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ ကကဲထီၣ်​ တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ.

  • မၤတၢ် ၂၆:၂, ၂၅; ရိမ့ၤ ၁၂:၁၇, ၁၈

    ခရံာ်ဖိတဖၣ်ဒိကနၣ်ဝဲ ထံကီၢ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. ပှၤဂၤမ့ၢ်တဂ့ၤလၢ အဖီခိၣ်သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်​ အိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်ကဲဒံး.

  • ရိမ့ၤ ၁၃:၁-၄

    ဒ်သိးနကဒိကနၣ်​ ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤအဂီၢ် လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ မၤစၢၤနၤသ့ဝဲလီၤ.

  • မးသဲ ၂၂:၃၇-၃၉; ၂၆:၅၂; ယိၤဟၣ်​ ၁၈:၃၆; မၤတၢ် ၅:၂၇-၂၉; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၄, ၂၅

    ပဒိၣ်ပပှၢ်မ့ၢ်မၢနမၤတၢ်တမံၤမံၤ လၢအထီဒါလိာ်အသးဒီး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ်​ နကဒိကနၣ်​ အဝဲသ့ၣ်အကလုၢ်ဧါ ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ်ဧါန့ၣ်​ နကဘၣ်ဆၢတဲာ်တၢ်လၢ နနီၢ်ကစၢ်လီၤ.

    ကညီ (စှီၤ) လံာ်လဲၢ်တဖၣ် (၂၀၀၂–၂၀၂၅)
    ဟးထီၣ်
    နုာ်လီၤ
    • ကညီ(စှီၤ)ကျိာ်
    • နီၤလီၤ
    • တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤလၢ အဘၣ်ထွဲတဖၣ်
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • တၢ်ဘျၢလၢနကသူအဂီၢ်
    • တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ် အတၢ်ဘျၢ
    • တၢ်လၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်
    • JW.ORG
    • နုာ်လီၤ
    နီၤလီၤ