ပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် အတၢ်သံကွၢ်

ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးန့ၣ် (ပှၤထၢနုာ်မဲ) ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.

တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢလံာ်စီဆှံပူၤအိၣ်ဝဲအဃိ မၤစၢၤဝဲယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် လၢကဘၣ်ထံၣ်ဝဲတၢ်အိၣ်သးအံၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ မ့မ့ၢ်လၢ လံာ်စီဆှံတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ တဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးန့ၣ် တအိၣ်ဝဲလီၢ်တံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. အဒိ, ဒ်သိးပကမၤသကိးတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ ကလဲၤအသးဃူဃူအဂီၢ်န့ၣ် ပတဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးဘၣ်ဒု တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဒ်န့ၣ်တအိၣ်ဝဲဘၣ်. ညီနုၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ဟ့ၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖး လၢကထီၣ်ဝဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤန့ၣ် ပှၤကသူအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပှၤမၤတၢ်ဆၢတဲာ် ခီဖျိလၢကယူၣ်ထီၣ်ဝဲအစုန့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢ ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်တကပၤခီမီၤ. မ့ၢ်, ထံကီၢ်တနီၤလၢအဆီၣ်ထွဲဝဲ ဒံၣ်မိၣ်ခြ့ၣ်စံၣ် အတၢ်ပၢန့ၣ် ပှၤထံဖိကီၢ်ဖိ ကအိၣ်လၢ အမျၤကယၤ ၅၀ န့ၣ် တလဲၤဒီးဟ့ၣ်ဝဲတၢ်ဖးဘၣ်. မ့မ့ၢ်လၢ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်ခီန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ပာ်ကဲဝဲ ပှၤဂၤအတၢ်ခွဲးတၢ်ယၤလၢ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်တပၣ်ဃုာ်လၢ ခဲၣ်ဖ့လၢအထီဒါဝဲ တၢ်ဃုထၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးဘၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ပာ်ကဲ ဒီးမၤသကိးဃုာ်တၢ်ဒီး ပဒိၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၃:၁-၇) ပကဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢ ပကဃုထၢဝဲပှၤတဂၤဂၤဧါန့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ကမၤဝဲတၢ်ဆၢတဲာ်အံၤ သန့ၤထီၣ်အသးလၢ အတၢ်သ့ၣ်ညါလံာ်စီဆှံလၢ အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ်နၢ်ပၢၢ်စ့ၢ်ကီးလၢ အမူဒါအိၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါ ဒီးပဒိၣ်ပပှၢ်အမဲာ်ညါလီၤ. (မးသဲ ၂၂:၂၁; ၁ ပ့းတရူး ၃:၁၆) ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကမၤဝဲတၢ်ဆၢတဲာ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်သမံးသမိးဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတနီၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ, ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်တဲဆိဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်န့ၣ် “အဝဲသ့ၣ် တဘၣ်ဃးဒီးဟီၣ်ခိၣ် ဒ်ယတဘၣ်ဃးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်အသိးအဃိ ဟီၣ်ခိၣ်သးဟ့ အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၁၇:၁၄) ဘၣ်ဃးဒီး လံာ်စီဆှံ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအံၤ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မၤထွဲဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. မ့ၢ်လၢ “အဝဲသ့ၣ်တဘၣ်ဃးဒီးဟီၣ်ခိၣ်” အဃိ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဘၢၣ်စၢၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်အထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၈:၃၆.

ခံခါတခါ, တၢ်မၢဖိ ပီလူးတဲလီၤအနီၢ်ကစၢ်သးလၢ အမ့ၢ် “ပှၤခၢၣ်စး” န့ၢ်တၢ်လၢခရံာ်အလီၢ်လၢ အစိၤန့ၣ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၆:၂၀; ၂ ကရံၣ်သူး ၅:၂၀) ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်န့ၣ် နာ်ဝဲလၢခဲအံၤ ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်စီၤပၤတဂၤလၢ ယွၤအဘီအမုၢ်အိၣ်လၢ မူခိၣ် အဃိ ဒ်အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ပှၤခၢၣ်စးတၢ်ဖိအသိး အဝဲသ့ၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးရၤလီၤဝဲ တၢ်ကစီၣ်အံၤလၢ ပှၤကိးကလုာ်ဒဲးအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၁၄; လီၣ်ဖျါ ၁၁:၁၅) ပှၤခၢၣ်စးန့ၢ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်အိၣ်ဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဘၢၣ်စၢၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် တမၤပၣ်ဃုာ်လိာ်အသးဒီး ပှၤထံဂၤကီၢ်ဂၤအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဘၣ်. ဒ်ပှၤခၢၣ်စးန့ၢ်တၢ်လၢ ယွၤအဘီအမုၢ်အိၣ်လၢ မူခိၣ်အသိး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီးတဘၣ် မၤပၣ်ဃုာ်လိာ်အသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီးဂ့ၢ်အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဘၣ်လီၤ.

သၢခါတခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပှၤတဂၤလၢအပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးတဖၣ်အကျါန့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်ကဘၣ်ဟံးန့ၢ်ဝဲမူဒါန့ၣ်လီၤ. (ထိၣ်သတြီၤ ၁ တံၤမသ့း, The New English Bible.) အဃိ ခရံာ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် သးအိၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါအံၤလၢ အနီၢ်ကစၢ်လံဧါန့ၣ်လီၤ.

လွံၢ်ခါတခါ, ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲအဝဲသ့ၣ် တၢ်အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးလိာ်အသး ဒိၣ်မး. (ကလီးစဲ ၃:၁၄) ဖဲတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတဖၣ် ပၣ်ဃုာ်လၢထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အခါ ညီနုၢ်န့ၣ် လၢအဝဲသ့ၣ်ကဒဲကဒဲအကျါန့ၣ် တၢ်လီၤမုၢ်လီၤဖးအိၣ်ထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ကွၢ်လိမၤဒိးဝဲ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်တမၤပၣ်ဃုာ်လိာ်အသးဒီးထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် ဒီးဆဲးပၢၤဃာ်ဝဲ ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးလိာ်အသးန့ၣ်လီၤ.—မးသဲ ၁၂:၂၅; ယိၤဟၣ် ၆:၁၅; ၁၈:၃၆, ၃၇.

အလီၢ်ခံကတၢၢ် ယဲၢ်ခါတခါန့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တမၤပၣ်ဃုာ်လိာ်အသးဒီးထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်အဃိ ဖဲအဝဲသ့ၣ်တဲဘၣ် ပှၤလၢအိၣ်ဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် အတၢ်ထံၣ်အကလုာ်ကလုာ်တဖၣ် လၢယွၤအဘီအမုၢ် တၢ်ပၢတၢ်ပြး အတၢ်ကစီၣ်အဂ့ၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သးခူတလ့ၣ်တၢ်သဘျ့န့ၣ်လီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၃၅.

ဒ်လံာ်စီဆှံတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲပာ်ဖျါထီၣ်တ့ၢ်လၢ အဖီခိၣ်တဖၣ်အသိး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အိၣ်လၢထံကီၢ်အါဘ့ၣ်န့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ တဟ့ၣ်ဝဲတၢ်ဖးလၢ ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်တၢ်သဘျ့လၢ ကမၤဝဲတၢ်ဆၢတဲာ်အံၤန့ၣ် ဒိသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ထံကီၢ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ထံကီၢ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီမ့ၢ်အိၣ်လၢ ပှၤထံဖိကီၢ်ဖိကဘၣ် ဟ့ၣ်တၢ်ဖးခီမီၤ. တၢ်အိၣ်သးမ့ၢ်အိၣ်ဝဲဒ်န့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤစုာ်စုာ် ကဘၣ်မၤဝဲတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အဒိသန့ၤထီၣ်အသးလၢ လံာ်စီဆှံဒီးအသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤဂၤမ့ၢ် ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ ကလဲၤလၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးလီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်အနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဆၢတဲာ်လီၤ. ဒီးတၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲလၢ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် အိၣ်လၢ အီၤ ဒီးအတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် အဘၢၣ်စၢၤလီၤ.

လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၁၅, ၁၉၅၀ တၢထီခိးတၢ် လံာ်ကဘျံးပၤ ၄၄၅ ဒီး ၄၄၆ န့ၣ် တဲဝဲလၢ “ဖဲ ကဲစၢ်မၢဆူၣ်ဝဲ ပှၤထံဖိကီၢ်ဖိလၢ ကမၤဝဲတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအခါ . . . [ပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်] လဲၤလၢပှၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ် ဒီးနုာ်လီၤလၢ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးန့ၢ်ဝဲလီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်မၤဝဲတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ ကဘၣ်ဃုထၢ မ့တမ့ၢ် ကကွဲးလီၤလၢအဝဲသ့ၣ်အိၣ်လၢလဲၣ်တခီလဲၣ်လီၤ. ပှၤလၢအဟ့ၣ်တၢ်ဖးတဖၣ်န့ၣ် ကမၤဝဲတၢ်ဆၢတဲာ်လၢအနီၢ်ကစၢ်လီၤ. မ့ၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်န့ၣ်န့ၣ် လၢကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါ ပှၤအုၣ်အသးသ့ၣ်တဖၣ် ကဘၣ်အိၣ်မူလီၤပလိာ်လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤတၢ်မၤလိာ် ဒီးသန့ၤထီၣ်သးလၢ အတၢ်နာ်အဖီခိၣ်လီၤ. အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကမၤ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးဒ်လဲၣ်န့ၣ် အလီၢ်တအိၣ်လၢ ပကဘၣ်လဲၤတဲအီၤလၢ ပဘၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်ဘၣ်လီၤ.”

မ့မ့ၢ်လၢ ခရံာ်ဖိပိာ်မုၣ်လၢ အဝၤတစူၢ်တၢ်နာ်တၢ်ဒ်သိးဒီးအီၤ မ့ၢ်မၢန့ၢ်ဆူၣ်လၢ အကလဲၤလၢ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်မီၤ. မ့ၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်န့ၣ်န့ၣ် အကဘၣ်ဒိးပၢအသးလၢ အဝၤအဖီလာ် ဒ်ခရံာ်ဖိတဖၣ် ကဘၣ်အိၣ်လၢ တၢ်စိတၢ်ကမီၤအဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၅:၂၂; ၁ ပ့းတရူး ၂:၁၃-၁၇) အမ့ၢ်ဒိကနၣ် အဝၤကလုၢ်ဒီး လဲၤလၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲအနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဆၢတဲာ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ ပှၤတဂၤမၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးယၤလၢ ကလဲၤဒုၣ်ဒွဲၣ်အီၤဘၣ်.—ထိၣ်သတြီၤ ရိမ့ၤ ၁၄:၄.

ထံကီၢ်တနီၤမ့ၢ် တအိၣ်ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ပှၤကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးဘၣ် သနာ်က့ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပမ့ၢ်တလဲၤလၢ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ် ဒီးဟ့ၣ်တၢ်ဖးဘၣ်န့ၣ် ပှၤကသးထီၣ်ပှၤ တုၤဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်ကအဲၣ်ဒိးမၤဒၢၣ်ပှၤလီၤ. ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်သးဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပကမၤဒ်လဲၣ်. မ့တမ့ၢ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီတအိၣ်လၢ ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ပကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖး သနာ်က့ ခီဖျိလၢ နတလဲၤလၢ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးလီၢ်အဃိ ပှၤမ့ၢ်ကအီၣ်လိးနၤဒိၣ်ဒိၣ်မုာ်မုာ်န့ၣ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. တၢ်အိၣ်သးမ့ၢ်ကဲထီၣ် ဒီးလီၤဂာ်ဒ်န့ၣ် မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် ခရံာ်ဖိတဂၤစုာ်စုာ် ကဘၣ်မၤဝဲတၢ်ဆၢတဲာ်အံၤလၢ အနီၢ်ကစၢ်လီၤ. “ပှၤတဂၤစုာ်စုာ် ကဘၣ်ဝံဝဲ အနီၢ်ကစၢ် အတၢ်ဝံတၢ်ယိးဒၣ်ဝဲလီၤ.”—ကလၤတံ ၆:၅.

ပှၤအုၣ်အသးတနီၤန့ၣ် ကလဲၤလၢ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးလီၢ် ဒီးတနီၤနီၤန့ၣ် တလဲၤဝဲဘၣ် အဃိ ဖဲပှၤဂၤထံၣ်ဝဲဒ်န့ၣ်အခါ ကဲထီၣ်ဝဲတၢ်လီၢ်ဃံၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် ကတဲဝဲဒ်အံၤ ‘ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်န့ၣ် တမၤသကိးတၢ်ဒ်သိးသိးဘၣ်.’ ဘၣ်ဆၣ် ပှၤကဘၣ်သ့ၣ်ညါလၢ တၢ်အိၣ်သးမ့ၢ်ကဲထီၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ခရံာ်ဖိတဂၤစုာ်စုာ် ကဘၣ်မၤဝဲ တၢ်ဆၢတဲာ်အံၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအမဲာ်ညါ ဒီးဒိသန့ၤထီၣ်သးလၢ အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.—ရိမ့ၤ ၁၄:၁၂.

ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တဂၤစုာ်စုာ်န့ၣ် ကမၤဝဲအနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဆၢတဲာ် ဒီးကဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ အဝဲသ့ၣ်တၢ်အိၣ်သးအဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ပၢၤဃာ်ဝဲ အတၢ်အိၣ်ဘၢၣ်စၢၤ ဒီးတၢ်သးခူတလ့ၣ်လၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ယွၤအဘီအမုၢ်လၢ တၢ်သဘျ့အပူၤလီၤ. လၢတၢ်ခဲလၢာ်အပူၤ အဝဲသ့ၣ်ကသန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒ်သိးကဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ, တၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးတပာ်တီၢ်ကွံာ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်နာ်တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်နာ်ဒ် ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤတဲဝဲအသိး “နမ့ၢ်ယလ့ ဒီးယတိာ်ဧိၤတာ်ဧိၤလီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး မ်နဆှၢယၤ, ဒီးမိၤယၤလၢ နမံၤအဃိန့ၣ်တက့ၢ်.”—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၁:၃.