မ့ၢ်ပကြၢးဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်ဧါ
မ့ၢ် ကစၢ်ခရံာ်န့ၣ် စံးဆၢဝဲတၢ်ထုကဖၣ်ဧါ. ပှၤဃုသ့ၣ်ညါတၢ်ဖိတဂၤ သံကွၢ်ဝဲပှၤသးစၢ်အဂၤ ၈၀၀ ဘျဲၣ်လၢအဟဲလၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအကလုာ်ကလုာ်တဖၣ်အကျါ လၢအအါန့ၢ်ဒံးတဆံခံခါန့ၣ်လီၤ. ပှၤအဂၤ ၆၀ မျးကယၤဘျဲၣ်န့ၣ် စံးဆၢဝဲလၢအဝဲသ့ၣ်နာ်ဝဲလၢ ကစၢ်ခရံာ်န့ၣ် စံးဆၢဝဲတၢ်ထုကဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့, သးစၢ်ပိာ်မုၣ်တဂၤ တိၤသံဝဲယ့ၣ်ၡူးအမံၤလၢ တၢ်သံကွၢ်အလံာ်က့ပူၤဒီး လၢယ့ၣ်ၡူးအလီၢ်န့ၣ် အဝဲကွဲးက့ၤဝဲလၢ “ကစၢ်ယွၤ” လီၤ.
နဆိကမိၣ်ဒ်လဲၣ်. မ့ၢ်ပကြၢးဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်ဧါ မ့တမ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤအအိၣ်ဧါ.a ပကထံၣ်န့ၢ်တၢ်စံးဆၢအဂီၢ် အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ပကသမံသမိးကွၢ် တၢ်ထုကဖၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လီၤ.
ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိပှၤလၢ ပကဘၣ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဆူ မတၤတဂၤအအိၣ်လဲၣ်
ပကြၢးဃ့ထုကဖၣ်ဆူ မတၤအအိၣ်လဲၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိပှၤဒီး ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤအဒိအတဲာ်လီၤ.
ဖဲယ့ၣ်ၡူးဃ့ဘါထုကဖၣ်ဆူ အပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်အခါ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အဒိတဲာ် လၢပှၤကိးဂၤဒဲးကကွၢ်လိမၤဒိးအီၤ အဂီၢ်လီၤ
ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သိၣ်လိ– ဖဲယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်တဂၤ စံးဘၣ်အီၤလၢ “သိၣ်လိပှၤလၢပဘါထုကဖၣ်တၢ်အဂ့ၢ်” အခါကစၢ်စံးဆၢက့ၤအီၤလၢ “တုၤသုဘါထုကဖၣ်တၢ်ဒီး, စံး, အိၣ်လၢမူခိၣ်ပပၢ်ဧၢ” န့ၣ်တက့ၢ်. (လူၤကၣ် ၁၁:၁, ၂) တကးဒံးဘၣ် ဖဲကစၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢတၢ်လူၢ်ခိၣ်အခါ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိတဖၣ်လၢက ‘ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢပၢ်အအိၣ်’ လီၤ. ကစၢ်တဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ– “သုတချုးဃ့ဒံးဘၣ်ဒီး, တၢ်လၢသုန့ၢ်ဘၣ်အီၤအလီၢ်အိၣ် တဖၣ်န့ၣ် သုပၢ်သ့ၣ်ညါဝဲလီၤ.” (မးသဲ ၆:၆, ၈) ဖဲယ့ၣ်ၡူးတချုးသံဒံးဘၣ်အနၤန့ၣ် အဝဲတဲဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ– “ဖဲဒၣ်သုဃ့တၢ်လၢယမံၤလၢပၢ်န့ၣ်, ကဟ့ၣ်ဝဲလၢသုလီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၁၆:၂၃) ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိပှၤလၢ ပကဃ့ဘါထုကဖၣ်ဆူ အဝဲအပၢ်ဒီးပပၢ် လၢအမ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ.—ယိၤဟၣ် ၂၀:၁၇.
ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အဒိအတဲာ်– ဒ်ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိပှၤဂၤအသိး အနီၢ်ကစၢ်စ့ၢ်ကီး ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဝဲလၢ– “မူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်အကစၢ်, ပၢ်ဧၢ, ယစံးထီၣ်ပတြၢၤနၤလီၤ.” (လူၤကၣ် ၁၀:၂၁) ဘၣ်တဘျီန့ၣ် “ယ့ၣ်ၡူးကျ့ထီၣ်အမဲာ်ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ပၢ်ဧၢ, ယစံးထီၣ်ပတြၢၤနဘျုးနဖှိၣ်, လၢနကနၣ်ယကလုၢ်လီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၁၁:၄၁) ဖဲအဝဲကသံဘူးထီၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ဃ့ထုကဖၣ်ဝဲလၢ “ပၢ်ဧၢ, ယဟ့ၣ်လီၤယသးလၢနစုပူၤလီၤ.” (လူၤကၣ် ၂၃:၄၆) ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်အဒိအတဲာ်လၢ ပှၤကိးဂၤဒဲး ကကွၢ်လိမၤဒိးအီၤအဂီၢ်လီၤ. အဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ်ဆူ အပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်လၢအမ့ၢ် “မူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်အကစၢ်” အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၁၁:၂၅; ၂၆:၄၁, ၄၂; ၁ ယိၤဟၣ် ၂:၆) ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢညါတဖၣ် နၢ်ပၢၢ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
ပှၤခရံာ်ဖိလၢညါတဖၣ်န့ၣ် ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဆူ မတၤတဂၤအအိၣ်လဲၣ်
ဖဲယ့ၣ်ၡူးက့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်စှၤနွံဝံၤအလီၢ်ခံ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤထီဒုၣ်ထီဒါတၢ်တဖၣ် အတၢ်မၤတံာ်တာ်ဒီး တၢ်မၤပျံၤမၤဖုးန့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၄:၁၈) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဝဲဆူ မတၤအအိၣ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် “ဘါထုကဖၣ်ယွၤလၢအသးတဖျၢၣ်ဃီ” ခီဖျိလၢ ‘အခ့အပှၤစီဆှံ, ယ့ၣ်ၡူးအမံၤ’ ဒ်သိးကစၢ်ယွၤကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၄:၂၄, ၃၀) ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဝဲဒ် ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိအဝဲသ့ၣ်အသိးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်တဃ့ဘါထုကဖၣ်ဝဲဆူ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်ဘၣ်.
နံၣ်တဖၣ်ပူၤကွံာ်အလီၢ်ခံ စီၤပီလူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲဒီးတၢ်မၢဖိအဂၤတဖၣ် ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးလံာ်ဆူခရံာ်ဖိအဂၤတဖၣ် အအိၣ်ဒီး စံးဝဲလၢ “ပဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢသုဂီၢ်တဘိယူၢ်ဃီဒီး, ပစံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ ပကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပၢ် အဘျုးအဖှိၣ်လီၤ.” (ကလီးစဲ ၁:၃) စီၤပီလူးကွဲးစ့ၢ်ကီးလံာ်ဆူ ပှၤလၢအတၢ်နာ်ဒ်သိးဒီးအီၤတဖၣ်အအိၣ် ဒီးစံးဝဲလၢ “စံးထီၣ်ပတြၢၤပၢ်ယွၤအဘျုးအဖှိၣ်တဘိယူၢ်ဃီ လၢတၢ်ခဲလၢာ်အဃိ, လၢပကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အမံၤန့ၣ်တက့ၢ်.” (အ့းဖ့းစူး ၅:၂၀) ပမ့ၢ်ကွၢ်တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ စီၤပီလူးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤလၢ ကဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဆူ “ပၢ်ယွၤ” အအိၣ် ခီဖျိလၢယ့ၣ်ၡူးအမံၤလီၤ.—ကလီးစဲ ၃:၁၇.
ဒ်ခရံာ်ဖိလၢညါတဖၣ်မၤဝဲအသိး ပပာ်ဖျါထီၣ်ပတၢ်အဲၣ်ယ့ၣ်ၡူးသ့ခီဖျိ ပဒိကနၣ်အတၢ်သိၣ်လိလၢဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၄:၁၅) စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၆:၁, ၂ စံးဝဲ “ယအဲၣ်ယွၤကွံယွၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကနၣ်ယကလုၢ်, . . . ယကကိးထီၣ်အီၤတစိၤဒၣ်ယၤလီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပမ့ၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်ထဲလၢ ပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်တဂၤအအိၣ်န့ၣ် ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤအတၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီကအိၣ်လၢပဂီၢ်လီၤ.b
a လံာ်စီဆှံသိၣ်လိဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ်တဒ်သိးလိာ်အသးဘၣ်. နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအါထီၣ်န့ၣ် ကွၢ်လံာ်လၢယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ထုးထီၣ်ဝဲလၢအမ့ၢ် လံာ်စီဆှံ သိၣ်လိတၢ် နီၢ်နီၢ် န့ၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် တၢ်နီၤဖး ၄ တက့ၢ်.
b ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးလၢ ကစၢ်ယွၤဒိကနၣ်ပတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးအိၣ်မူဒ် တၢ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးလီၤ. နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအါထီၣ်န့ၣ် ကွၢ်လံာ်လၢယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ထုးထီၣ်ဝဲလၢအမ့ၢ် လံာ်စီဆှံ သိၣ်လိတၢ် နီၢ်နီၢ် န့ၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် တၢ်နီၤဖး ၁၇ တက့ၢ်.