တၢ်မၤလိ ၅၀
ယဟိဝၤယွၤ ရဲၣ်ကျဲၤတၢ်လၢ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးအဂီၢ်
“သုဘၣ် . . . ကိးထီၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးလၢ ပှၤကီၢ်ဖိခဲလၢာ်အဂီၢ် လၢကီၢ်ပူၤ ဒီကီၢ်ညါလီၤ.”—၃ မိၤၡ့ ၂၅:၁၀.
တၢ်သးဝံၣ် ၂၂ ဘီမုၢ်သူၣ်ထီၣ်အသးလံ—မ်အဟဲတက့ၢ်
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ်a
၁-၂. (က) ပှၤတနီၤ မၤဝဲနံၣ်ဆၢက့ၤအလီၢ် မနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအမ့ၢ် “တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်” တက့ၢ်.) (ခ) ဖဲ လူၤကၣ် ၄:၁၆-၁၈ န့ၣ်ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မနုၤလဲၣ်.
လၢထံကီၢ်တနီၤန့ၣ် စီၤပၤ မ့တမ့ၢ် နီၢ်ပၤမုၣ်တဂၤဂၤ ပၢတၢ်မ့ၢ်ပှဲၤထီၣ် အနံၣ် ၅၀ န့ၣ် ပှၤမၤန့ၢ်အီၤ မူးပွဲလီၤလီၤဆီဆီလီၤ. တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ် အမူးပွဲဒ်အံၤတဖၣ်န့ၣ် ပှၤမၤအီၤ ကယံာ်ဝဲတသီ, တနွံ မ့တမ့ၢ် ယံာ်န့ၢ်အန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤမၤမူးပွဲအံၤဝံၤ ဒီးလၢခံန့ၣ် တၢ်သးခုလၢ ပှၤဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ မူးပွဲအံၤန့ၣ် ပှၤသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်ဝဲလီၤ.
၂ ပကတဲသကိး တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ် လၢအဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်အန့ၣ် ဒီးအဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး မူးပွဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ လၢပျၢၤတဖၣ်မၤဝဲဖဲ အနံၣ် ၅၀ ဆၢက့ၤအလီၢ်ဒံးလီၤ. တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ်လၢ လၢပျၢၤပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် မၤဝဲန့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲး လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးမၤလိ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလဲၣ်. မ့ၢ်လၢတၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ်လၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အစိၤန့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ ရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤန့ၢ်ဝဲ လၢပဂီၢ်အဃိလီၤ. ခီဖျိလၢ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤအဃိ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သဘျ့လီၤထူလီၤယိာ် တကးဒံးဘၣ် ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးသ့လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ တဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သဘျ့အံၤ အဂ့ၢ်လီၤ.—ဖး လူၤကၣ် ၄:၁၆-၁၈ တက့ၢ်.
ဖဲတၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ လၢအဘၣ်ကဲကုၢ်တဖၣ် ဟဲက့ၤဘၣ်ဆူ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးအတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအအိၣ်အဃိ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်အံၣ်စရ့အပူၤတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခု (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၃)b
၃. ဒ် ၃ မိၤၡ့ ၂၅:၈-၁၂ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အဂီၢ် ဒ်လဲၣ်.
၃ ပမ့ၢ်မၤလိ တၢ်ဂ့ၢ်လၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ် လၢကစၢ်ယွၤ ရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤန့ၢ်ဝဲ အခ့အပှၤ လၢပျၢၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကနၢ်ပၢၢ် တၢ်သဘျ့လၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲအဂ့ၢ် ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤတဲဘၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လၢ “ယဲၢ်ဆံနံၣ်တနံၣ်န့ၣ် သုဘၣ်ပာ်စီဆှံအီၤ ဒီးကိးထီၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးလၢ ပှၤကီၢ်ဖိခဲလၢာ်အဂီၢ် လၢကီၢ်ပူၤဒီကီၢ်ညါလီၤ. ကကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်ခုသးခုလၢသုဂီၢ်, ဒီးသုကက့ၤက့ၤ တဂၤဆူအတၢ်ဟံးဃာ် [မ့တမ့ၢ် တၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်] စုာ်စုာ်, ဒီးသုကက့ၤက့ၤတဂၤဆူ အပှၤဒူၣ်ဖိအအိၣ်စုာ်စုာ်လီၤ.” (ဖး ၃ မိၤၡ့ ၂၅:၈-၁၂ တက့ၢ်.) လၢတၢ်မၤလိလၢ အပူၤကွံာ်တခါန့ၣ် ပမၤလိဘၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ခီဖျိလၢ မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤအဃိ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုး ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလၢ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ် ဒ်လဲၣ်. အဒိ ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အဒ့ၣ်အကမၢ်အိၣ်အါမးတဂၤန့ၣ် အဘၣ်ဆါလီၤကွံာ် အတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ လၢကလိးက့ၤအကမၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲတၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ်န့ၣ် အဝဲကဒိးန့ၢ်ဘၣ်က့ၤ အတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲလီၤ. အဃိ ပှၤတဂၤအံၤကက့ၤက့ၤဆူအ “တၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်” အအိၣ်သ့ ဒီးလၢခံန့ၣ် အဖိတဖၣ် န့ၢ်သါဘၣ် အတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတဖၣ်သ့လီၤ. မ့တမ့ၢ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ ပှၤပိာ်ခွါတဂၤလၢ အကမၢ်အိၣ်အါန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကဘၣ်ဆါလီၤကွံာ် အနီၢ်ကစၢ် မ့တမ့ၢ် အဖိတဂၤဂၤ ဒ်ကုၢ်အသိးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဖဲ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ်န့ၣ် ပှၤလၢအဘၣ် လဲၤကဲကုၢ်တဂၤအံၤ ကဟဲ “က့ၤ . . . ဆူအပှၤဒူၣ်ဖိ” အအိၣ်လီၤ. အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပှၤလၢအဘၣ်ကဲကုၢ် ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အကထူၣ်ဖျဲးထီၣ်က့ၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတခါအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲအသူၣ်အိၣ်သးအိၣ် အခ့အပှၤတဖၣ် ဒိၣ်မးလီၤ.
၄-၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကမၤလိ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ် အဂ့ၢ်လဲၣ်.
၄ တၢ်အဘျုးအဂၤတမံၤလၢ ပှၤဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤတဲဝဲလၢ “ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိတအိၣ်ဘၣ် လၢသုကျါဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤကဆိၣ်ဂ့ၤနၤ သပှၢ်တၢၢ်လၢ ထံဧိၤကီၢ်ဧိၤအပူၤလၢ ယွၤနကစၢ် ဟ့ၣ်လီၤနၤလၢ တၢ်န့ၢ်သါလၢ နကမၤန့ၢ်အီၤလီၤ.” (၅ မိၤၡ့ ၁၅:၄) လၢပစိၤခဲအံၤန့ၣ် တၢ်တမၤအသးဒ် လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ တဲဝဲအသိးဘၣ်. အါတက့ၢ်န့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤကဲဒိၣ်တဖၣ် ကဲဒိၣ်ဒံးဒိၣ်ထီၣ် ဒီးမ့မ့ၢ် ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ဖှီၣ်လီၤဒံးဒိၣ်ထီၣ်လီၤ.
၅ ခီဖျိလၢ ပကဲခရံာ်ဖိအဃိ တလိၣ်ပမၤထွဲ စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢၤဘၣ်. အဃိ ပတမၤထွဲ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပျၢ်ကွံာ်ပှၤလၢ ကုၢ်အလီၢ်, တၢ်တဃ့ကဒါက့ၤ ဒ့ၣ်ကမၢ် ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်က့ၤပှၤဂၤ အတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲန့ၣ်ဘၣ်. (ရိမ့ၤ ၇:၄; ၁၀:၄; အ့းဖ့းစူး ၂:၁၅) ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်မၤလိ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢအဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ဝဲလၢပဂီၢ် ဒ်သိးပကပူၤဖျဲးထီၣ် လၢတၢ်ဒဲးဘးအဂီၢ်အဃိလီၤ.
ယ့ၣ်ၡူးဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ထူၣ်ဖျဲးအဂ့ၢ်
၆. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၆ ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ပဘၣ်ကဲ တၢ်ဒဲးဘးအကုၢ် ဒီးပဘၣ်တၢ်မၢကဲကုၢ်ပှၤ နးနးကလဲာ်အဃိ ပလိၣ်ဘၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးလီၤ. မ့ၢ်လၢပမ့ၢ် ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိအဃိ ပသးပှၢ်ထီၣ်, ပဘၣ်ဆူးဘၣ်ဆါ ဒီးပဘၣ်သံလီၤ. ပှၤအါဂၤန့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် ကွၢ်လီၤအသးလၢ မဲာ်ထံကလၤ မ့တမ့ၢ် ဘၣ်လဲၤကူစါအသးလၢ ကသံၣ်သရၣ်အအိၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲလၢ အကဲတၢ်ဒဲးဘးအကုၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲပမၤဘၣ် တၢ်ဒဲးဘးအခါစ့ၢ်ကီး ပသးဟးဂီၤဒိၣ်မးလီၤ. တၢ်မၢဖိပီလူးစ့ၢ်ကီး တဲဝဲလၢတၢ် “ဒုးကဲကုၢ်ယၤလၢ တၢ်ဒဲးဘးအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အိၣ်လၢယဂီၤတဖၣ်အပူၤလီၤ. ပှၤအဖှီၣ်ယၤအံၤဧၢ, မ့ၢ်မတၤ ကထုးထီၣ်ကွံာ်ယၤလၢ တၢ်သံအံၤ အကစၢ်မိၢ်ပှၢ် တဂၤလဲၣ်.”—ရိမ့ၤ ၇:၂၃, ၂၄.
၇. ဝံယၡါယၤ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲ တၢ်ထူၣ်ဖျဲးမနုၤ အဂ့ၢ်လဲၣ်.
၇ ကစၢ်ယွၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ ကျဲလၢပကထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်ဒဲးဘးအဂီၢ်အဃိ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ. ဒ်သိးပကထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်ဒဲးဘးအဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ပှၤလၢ အရ့ဒိၣ်တဂၤလီၤ. တချုးလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟဲလီၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒံးဘၣ် အနံၣ် ၇၀၀ ဘျဲၣ်န့ၣ် ဝံယၡါယၤ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကထူၣ်ဖျဲးထီၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. ဒီးတၢ်ထူၣ်ဖျဲးအံၤ ကဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်ထူၣ်ဖျဲးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲဖဲ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ် အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးဝဲလၢ “ကစၢ်ယွၤ အသးအိၣ်လၢယလိၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤဖှူလံယၤဒ်သိး ယကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုအကစီၣ် လၢပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိ, မၢလီၤယၤဒ်သိး ယကမၤဘျါက့ၤ ပှၤအသူၣ်ကၢ်အသးလီၤ, ဒ်သိးယကကိးထီၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးလၢ ပှၤဘၣ်တၢ်မၢကဲကုၢ်အီၤအဂီၢ်” လီၤ. (ယၡါယၤ ၆၁:၁) ပှၤလၢ ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်မတၤလဲၣ်.
၈. ဝံယၡါယၤ အတၢ်စံးပာ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ထူၣ်ဖျဲးန့ၣ် ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးမတၤလဲၣ်.
၈ ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ထူၣ်ဖျဲးန့ၣ် စးထီၣ်လၢပှဲၤထီၣ်ဖဲ ယ့ၣ်ၡူးစးထီၣ်မၤဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ အလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲလဲၤလၢ ဘူၣ်ဘျီၣ်လၢ အအိၣ်လၢ အဒိၣ်ထီၣ်တၢ်လီၢ် နစၤရ့းအခါ အဝဲဖးဝဲ ဝံယၡါယၤ အတၢ်စံးပာ်အံၤလၢ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အဟဲပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသးတဖၣ် အမဲာ်ညါလီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး ဝံအတၢ်စံးပာ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲလီၤအသးလၢ “ယွၤအသးအိၣ်လၢယလိၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဖှူယၤဒ်သိးယကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုအကစီၣ် လၢပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိလီၤ. မၢလီၤယၤ, [ဒ်သိးယကမၤဘျါက့ၤ ပှၤအသူၣ်ကၢ်အသးလီၤ], ဒ်သိးယကကိးထီၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးလၢ ပှၤဘၣ်တၢ်မၢကဲကုၢ်အဂီၢ်, ဒီးတၢ်ထံၣ်ထီၣ်က့ၤ လၢပှၤမဲာ်ဘျီၣ်အဂီၢ်, ဒ်သိးယကပျၢ်ပှၤလၢ အဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤနးအီၤ, ဒ်သိးယကကိးထီၣ် နံၣ်တၢ်ဘၣ်ယွၤအသးန့ၣ်လီၤ.” (လူၤကၣ် ၄:၁၆-၁၉) ယ့ၣ်ၡူး မၤလၢပှဲၤထီၣ် ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤဒ်လဲၣ်.
ပှၤအဆိကတၢၢ်တဖၣ်လၢ ထူၣ်ဖျဲးထီၣ်
ယ့ၣ်ၡူး ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ထူၣ်ဖျဲးအဂ့ၢ် ဖဲနစၤရ့း အဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၈-၉)
၉. ပှၤအါဂၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအစိၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၉ ဖဲယ့ၣ်ၡူးဖးဝဲ ဝံယၡါယၤ အတၢ်စံးပာ်အခါ အဝဲတဲဝဲလၢ “တၢ်ကွဲးအသးအံၤ လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်လၢ သုနၢ်ပူၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ” လီၤ. (လူၤကၣ် ၄:၂၁) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဖဲယ့ၣ်ၡူးအစိၤန့ၣ် ပှၤစးထီၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သဘျ့လၢ ဝံယၡါယၤ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲ ဒီးယ့ၣ်ၡူးဖးဖျါထီၣ်ဝဲ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤအါဂၤလၢ အနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးဖးဝဲတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အကပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ ရိမ့ၤအတၢ်ပၢဖီလာ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဆိကမိၣ်ဝဲဒ် ပှၤပိာ်ခွါခံဂၤလၢ အတဲဝဲလၢ “ပမုၢ်လၢ်တ့ၢ်လၢ အဝဲဒၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ အံၣ်စရ့လးလီၤ.” (လူၤကၣ် ၂၄:၁၃, ၂၁) ဘၣ်ဆၣ် ဒ်ပသ့ၣ်ညါအသိးန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤလၢအပိာ်အခံတဖၣ် လၢကထီဒါဝဲ ရိမ့ၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ လၢအဃံးန့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲတဲဘၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ “ဟ့ၣ်ကဲစၢ်လၢကဲစၢ်အတၢ်” တက့ၢ်. (မးသဲ ၂၂:၂၁) မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ် ပှၤလၢစိၤဖဲန့ၣ်တဖၣ် လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၁၀. ယ့ၣ်ၡူးမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ် ပှၤဂၤလၢ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၀ ကစၢ်ယွၤအဖိခွါ ဟဲမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် လၢတၢ်ခံမံၤလီၤ. တၢတမံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ် ပှၤဂၤလၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အကမၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤယူၤဒၤဖိ ဖဲန့ၣ်အစိၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်သနံးအီၤလၢ ကမၤထွဲဝဲဒ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အလုၢ်လၢ်ထူသနူ ဒီးအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တဖၣ်လီၤ. (မးသဲ ၅:၃၁-၃၇; ၁၅:၁-၁၁) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပှၤလၢအတဲလီၤအသးလၢ အမၤစၢၤပှၤဂၤဒ်သိး ကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ တမၤကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအဃိ အဝဲသ့ၣ် လီၤဂာ်ဒ် ပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် တတူၢ်လိာ် မ့းၡံအၤ ဒီးအတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် တသ့ၣ်ညါထီၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးအမဲာ်တထံၣ်ထီၣ်တၢ်ဒံးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဒဲးဘး တဘၣ်တၢ်ပျၢ်ကွံာ်အီၤဘၣ်. (ယိၤဟၣ် ၉:၁, ၁၄-၁၆, ၃၅-၄၁) ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒီးပာ်လီၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်အဃိ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဖၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါကမၣ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအဂီၢ် အကဘၣ်မၤဝဲ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.—မၢ်ကူး ၁:၂၂; ၂:၂၃–၃:၅.
၁၁. ယ့ၣ်ၡူးမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်အဂၤမနုၤတမံၤဒံးလဲၣ်.
၁၁ ခံမံၤတမံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်လၢ တၢ်ဒဲးဘးအကုၢ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးသမူ ဒ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ တၢ်ပှ့ၤက့ၤ ဒီးအပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ အတၢ်နာ်လၢ တၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ ပျၢ်ကွံာ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကမၣ်သ့လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၁၂-၁၈) ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ဖိခွါမ့ၢ်မၤထူၣ်ဖျဲးသုဒီး, သုကထူၣ်ဖျဲး နီၢ်နီၢ်လီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၈:၃၆) တၢ်ထူၣ်ဖျဲးတခါအံၤန့ၣ် ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်ထူၣ်ဖျဲးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ဖဲတၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ် အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. အဒိ ပှၤတဂၤလၢ အဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးလၢ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် လၢခံအဝဲ ကဘၣ်ကဲကဒီးကုၢ် ဒီးလၢခံကတၢၢ်န့ၣ် ကဘၣ်သံလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်ပှၤန့ၣ် ကအိၣ်လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ.
၁၂. ပှၤအဆိကတၢၢ်တဖၣ်လၢ အဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလၢ တၢ်ထူၣ်ဖျဲးလၢ ယ့ၣ်ၡူးဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲန့ၣ် မ့ၢ်မတၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၂ ဖဲ ခ.န ၃၃ ဘူၣ်ယဲၢ်ဆံအနံၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒိးဖှူဝဲတၢ်မၢဖိတဖၣ် ဒီးပှၤပိာ်မုၣ်ဒီးပိာ်ခွါ အဂၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီတဖၣ် လၢသးစီဆှံလီၤ. ကစၢ်ယွၤ လုၢ်ဖိဝဲ ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤဒ် အဖိခွါတဖၣ်အသိး ဒီးလၢခံန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဆူမူခိၣ် ဒ်သိးကပၢတၢ်ဒီးယ့ၣ်ၡူး အဂီၢ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၈:၂, ၁၅-၁၇) ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ပှၤအဆိကတၢၢ်တဖၣ်လၢ အဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုး လၢတၢ်ထူၣ်ဖျဲးလၢ ယ့ၣ်ၡူး ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ နစၤရ့း အဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤပိာ်မုၣ်ဒီးပိာ်ခွါတဖၣ်အံၤန့ၣ် ထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိခိၣ်နၢ်တဖၣ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ လၢအကမၣ် ဒီးအလုၢ်လၢ်လၢ တဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးလီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤ ပာ်အဝဲသ့ၣ်ဒ် အဝဲသ့ၣ် ထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်ဒဲးဘးလၢ အကဆှၢအီၤဆူ တၢ်သံလံန့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ကဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ထူၣ်ဖျဲးန့ၣ် စးထီၣ်အသးဖဲ အဝဲဒိးဖှူဝဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ် ဒီးကကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲဖဲ ယ့ၣ်ၡူးပၢတၢ် အနံၣ်တကထိ အကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်ခဲအံၤ ဒီးတုၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ပၢ အနံၣ်တကထိ အကတၢၢ်န့ၣ် တၢ်မနုၤတဖၣ် ကကဲထီၣ်အသးလဲၣ်.
ပှၤအဂၤ လၢအကကွဲၢ်တဖၣ် ထူၣ်ဖျဲးထီၣ်
၁၃-၁၄ တၢ်ထူၣ်ဖျဲးလၢ ယ့ၣ်ၡူးဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲန့ၣ် မတၤတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ သ့ဒံးလဲၣ်.
၁၃ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤလၢအကကွဲၢ် လၢအဟဲလၢ ကလုာ်ဒူၣ် အကလုာ်ကလုာ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ “သိလၢအဂုၤအဂၤ” လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၀:၁၆) အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤတဃုထၢထီၣ်အီၤ လၢကလဲၤပၢတၢ်ဒီးယ့ၣ်ၡူး လၢမူခိၣ်န့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢကအိၣ်မူဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. နၤစ့ၢ်ကီး မ့ၢ်နအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ် ဒ်န့ၣ်ဧါ.
၁၄ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး နဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတနီၤလၢ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဝဲလီၤ. ခီဖျိလၢ နနာ်ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ နဃ့ပျၢ်နတၢ်ကမၣ် လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ် သ့ဝဲလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နဒိးန့ၢ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘၣ်သး ဒီးနအိၣ်ဒီး သးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် လၢအကဆှီ လၢကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါသ့လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၁:၇; လီၣ်ဖျါ ၇:၁၄, ၁၅) ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဘၣ်ဃးဒီး မ့ၢ်လၢနပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီ လၢအကမၣ်အဃိ ကဲဘျုးလၢနဂီၢ် ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “သုကသ့ၣ်ညါ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ, ဒီးတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် ကမၤထူၣ်ဖျဲးသုလီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၈:၃၂) တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ မၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်ပှၤအဃိ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ.
၁၅. ခါဆူညါန့ၣ် ပကထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤမနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၅ ခါဆူညါန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သဘျ့ ဂ့ၤန့ၢ်အန့ၣ်လီၤ. တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးကမၤဟးဂီၤကွံာ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ လၢအကမၣ် ဒီးဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢ အအၢအသီတဖၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ကစၢ်ယွၤ ကဒီသဒၢဝဲ “ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်” လၢအမၤအတၢ်မၤတဖၣ် ဒီးကဆိၣ်ဂ့ၤအဝဲသ့ၣ်ဒီး ကဒုးအိၣ်အဝဲသ့ၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးလီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၇:၉, ၁၄) ပှၤအါဂၤ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဒီးကအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်အၢတၢ်သီ ကိးမံၤဒဲး လၢအဟဲကဲထီၣ်အသးလၢ စီၤအၤဒၣ် အတၢ်ဒဲးဘးအဃိလီၤ.—မၤတၢ် ၂၄:၁၅.
၁၆. ခါဆူညါန့ၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၆ ဖဲအနံၣ်တကထိအတီၢ်ပူၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးဒီးပှၤလၢ အပၢဃုာ်တၢ်ဒီးအီၤတဖၣ် ကမၤစၢၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ လၢအလၢအပှဲၤ ဒီးကအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီးကစၢ်ယွၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤအဂီၢ်လီၤ. တၢ်ဆၢကတီၢ်အံၤ ကလီၤဂာ်ဒ်သိး တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ် လၢပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် အစိၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤကိးဂၤဒဲး လၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ လၢတၢ်သးတီအပူၤန့ၣ် ကကဲထီၣ် ပှၤလၢပှၤပှဲၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤ ဒီးတမၤတၢ်ဒဲးဘး နီတဘျီလၢၤဘၣ်.
လၢဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤန့ၣ် ပကမၤဘၣ် တၢ်မၤလၢအကဲဘျုး ဒီးအဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်သူၣ်မံသးမုာ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၇)
၁၇. ယၡါယၤ ၆၅:၂၁-၂၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် ကမၤဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ လံာ်ကုခိၣ်တက့ၢ်.)
၁၇ ယၡါယၤ ၆၅:၂၁-၂၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ပတၢ်အိၣ်မူ ကမၤအသးဒ်လဲၣ်. (ဖးတက့ၢ်.) ပကအိၣ်ဒီး တၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ် ဒီးတၢ်တကၢၣ်ပသးဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် ကမၤတၢ်မၤလၢအကဲဘျုး ဒီးအဟ့ၣ်အီၤ တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်န့ၣ်လီၤ. ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ အနံၣ်တကထိ အကတၢၢ်န့ၣ် “တၢ်ဘၣ်တ့ဒၣ်လဲာ်န့ၣ် ကထူၣ်ဖျဲးဒီး တၢ်အုၣ်တၢ်ကျၣ် အတၢ်ကဲကုၢ်, ဒီးကလဲၤနုာ်ဆူ ယွၤအဖိတဖၣ် အတၢ်ထူၣ်ဖျဲး အလၤကပီၤအပူၤလီၤ.”—ရိမ့ၤ ၈:၂၁.
၁၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သ့လၢ ခါဆူညါန့ၣ် ပတၢ်အိၣ်မူ ကပှဲၤဒီး တၢ်သးခုလဲၣ်.
၁၈ ယဟိဝၤယွၤ ရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤဝဲ ဒ်သိးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ကမၤတၢ် ဒီးကအိၣ်ဘှံးအိၣ်သါဘၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ဖဲကစၢ်ခရံာ်ပၢတၢ် အနံၣ်တကထိ အတီၢ်ပူၤစ့ၢ်ကီး အဝဲကမၤဝဲ ဒ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ် ပကအိၣ်ဒီး တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအဂီၢ် သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုအဂီၢ် တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မး ဒီးဖဲဟီၣ်ခိၣ်သီန့ၣ် ပကအိၣ်ဒီး တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်မၤ လၢအလီၤသူၣ်မံသးမုာ် ဒီးကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် ကပှဲၤဒီးတၢ်သးခုလီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၄၂ တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤပှၤ
a ယဟိဝၤယွၤ ကတဲာ်ကတီၤဝဲ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ် (ယူဘလံၣ်) လၢပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အဂီၢ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲး မ့တမ့ၢ် တၢ်သဘျ့အဂီၢ်လီၤ. ခရံာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် တအိၣ်လၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အဖီလာ်လၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်မၤလိ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. တၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ်လၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ လၢပျၢၤတဖၣ်အစိၤန့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ မၤန့ၢ်ပှၤ မနုၤတမံၤလဲၣ် ဒီးပဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုး သ့ဒ်လဲၣ်. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
b တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ဖဲတၢ်သူၣ်ခုသးခုအနံၣ် အတီၢ်ပူၤန့ၣ် ပှၤပိာ်ခွါလၢ အကဲကုၢ်တဖၣ် ထူၣ်ဖျဲးထီၣ် ဒီးဟဲက့ၤဘၣ်ဆူ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးအတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအအိၣ်လီၤ.