တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ကထိၣ်ဟူး ထိၣ်ဂဲၤထီၣ်နၤလၢ နကဒိးဘျၢထံ

၁-၂. ဒ် မၤတၢ် ၈:၂၇-၃၁, ၃၅-၃၈ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး တၢ်မနုၤ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်​ ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤလၢ ကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်လဲၣ်.

မ့ၢ်နအဲၣ်ဒိး ဒိးဘျၢထံ ဒီးကဲထီၣ်ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်​ တဂၤဧါ. ပှၤအါဂၤန့ၣ်​ မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်​ အဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးစံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤအီၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်​ ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ ကဒိးဘျၢထံလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤလၢ အမၤတၢ်လၢ အနီၢ်ပၤမုၣ်အဂီၢ် အဂ့ၢ်တက့ၢ်.

^၂ ဖဲပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤအံၤ နၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်လၢလံာ်စီဆှံတဲဝဲအခါ အဝဲဒိးဘျၢထံ တဘျီဃီလီၤ. (ဖး မၤတၢ် ၈:၂၇-၃၁, ၃၅-၃၈ တက့ၢ်.) ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲအဲၣ်ဒိး ဒိးဘျၢထံလဲၣ်. ဖဲပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤအံၤ ဒိးဝဲလ့ၣ်ကဟၣ်အခါ အဝဲဖးဝဲ လံာ်စီဆှံအဆၢတနီၤလၢ လံာ်ယၡါယၤအပူၤအဃိ ဖျါလၢအအဲၣ်ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါလီၤ. ဖဲစီၤဖံလံးပူး တဲတၢ်ဒီးအီၤအခါ အဝဲစံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤ တၢ်လၢယ့ၣ်ၡူး မၤတ့ၢ်လၢအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲလဲၤဆူ ယရူၤၡလ့ၣ်လဲၣ်. အဝဲလဲၤဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤလၢ ယရူၤၡလ့ၣ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ လၢညါလံၤလံၤန့ၣ်​ အဝဲအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤလီၤ. အဃိဖျါလၢ အဝဲပာ်တ့ၢ်ကွံာ် အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါလံ ဒီးအဝဲလဲၤလၢ ပှၤတကလုာ်လၢ အဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးလၢ ယွၤလၢအမ့ၢ်အတီတဂၤ အကျါလီၤ. မ့ၢ်လၢအအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤအဃိ အဝဲဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ ကခါထီၣ်ခီၣ်ခါလၢ အရ့ဒိၣ်အဂၤတခါလီၤ. အဝဲဒိးဘျၢအသးလၢထံ ဒီးကဲထီၣ်ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်​ တဂၤလီၤ.—မးသဲ ၂၈:၁၉.

၃. တၢ်မနုၤတြီဃာ် ပှၤတနီၤလၢ ကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်​ လၢအမ့ၢ် “နသးန့ၣ်​ လီၤဂာ်ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်ညၣ်​ ဖဲလဲၣ်တကလုာ်လဲၣ်.”)

^၃ နတၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်နၤ လၢနကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်သ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ တၢ်အဲၣ်ကတြီဃာ်စ့ၢ်ကီးနၤ ဒ်သိးနသုတဒိးဘျၢထံတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ကတြီနၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိ တနီၤတက့ၢ်. နဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့တမ့ၢ် နတံၤသကိးတနီၤ လၢနအဲၣ်အီၤဒိၣ်မးန့ၣ်​ အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် တဒ်သိးဒီးနၤဘၣ်. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ နကဘၣ်ယိၣ်လၢ နမ့ၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကသးဟ့ဘၣ်ဖုးနၤလီၤ. (မးသဲ ၁၀:၃၇) မ့တမ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ်​ လုၢ်လၢ်တနီၤလၢ နသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤသးဟ့ဝဲန့ၣ်​ နကပတုာ်ကွံာ်အီၤအဂီၢ် တညီလၢ နဂီၢ်ဘၣ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၉၇:၁၀) မ့တမ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ်​ ကမ့ၢ်လၢ နဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်လၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အမၤဝဲ မူးပွဲတဖၣ်လၢ အဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါကမၣ်​ ဒီးနကနီၣ်ဘၣ်ကဒါက့ၤ ဆၢကတီၢ်လၢ အလီၤသးခုတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒ်သိးနကပတုာ်မၤ မူးပွဲလၢ အတဘၣ်ယွၤအသးဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ကကီလၢနဂီၢ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၂၀, ၂၁) အဃိ နကဘၣ်သံကွၢ်လီၤက့ၤ နသးလၢ “တၢ်လၢယအဲၣ်အီၤ ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်​ မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢယအဲၣ်အီၤ အဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်မတၤလဲၣ်.”

ပှၤလၢပကြၢးအဲၣ်အီၤ အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ

၄. တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ်လၢ အကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်နၤ လၢနကဒိးဘျၢထံန့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၄ တၢ်လၢနအဲၣ်အီၤ ဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤန့ၣ်​ ကအိၣ်ဝဲအါမးလီၤ. အဒိ တချုးလၢ နမၤလိလံာ်စီဆှံဒီး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤဒံးဘၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ နကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပာ်စၢၤ လံာ်စီဆှံလံ. ဒီးနကအဲၣ်ယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီးလီၤ. ခဲအံၤ နသ့ၣ်ညါဘၣ်​ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်​ ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ နရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ကမုာ်လီၤ. နမ့ၢ်အဲၣ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ သနာ်က့ တမ့ၢ်လၢ အကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်နၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤ လၢနကဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်​ ဒီးဒိးဘျၢထံဘၣ်. တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ်လၢ အကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်နၤ လၢနကဒိးဘျၢထံန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲနတၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ အါန့ၢ်ဒံး တၢ်အဂၤခဲလၢာ်န့ၣ်​ နတပျဲလၢ ပှၤတဂၤဂၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်တမံၤမံၤ ကမၤတံာ်တာ်နၤလၢ နကမၤအတၢ်မၤအဂီၢ်ဘၣ်. တၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်နၤ လၢနကဒိးဘျၢထံ ဒီးကမၤစၢၤနၤလၢ နကဆဲးမၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သးတီအပူၤ ဖဲနဒိးဘျၢထံ ဝံၤအလီၢ်ခံ ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤ.

၅. ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ် မနုၤလဲၣ်.

^၅ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ ပကဘၣ်အဲၣ်​ ယဟိဝၤယွၤလၢ ပသူၣ်ကံၢ်သးလဲ, ပသးဒီဖျၢၣ်ညါ, ပတၢ်ကူၣ်တၢ်ဆး တုၤအလၢာ် ဒီးပဂံၢ်ပဘါခဲလၢာ်လီၤ. (မၢ်ကူး ၁၂:၃၀) ပမၤဒိၣ်ထီၣ်​ ပတၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယူးယီၣ်အီၤထဲထဲန့ၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ပှၤ ထဲလဲၣ်န့ၣ်​ ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကအဲၣ်ဆၢက့ၤအီၤအဂီၢ်လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ်​ ၄:၁၉) ပတၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤ မ့ၢ်ဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ်​ ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကမၤ တၢ်မနုၤဒံးလဲၣ်.b

၆. ဒ် ရိမ့ၤ ၁:၂၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး နသ့ၣ်ညါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် သ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.

^၆ မၤလိယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ခီဖျိလၢ အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်အအိၣ်တက့ၢ်. (ဖး ရိမ့ၤ ၁:၂၀ တက့ၢ်; လီၣ်ဖျါ ၄:၁၁) ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိ ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢ ယဟိဝၤယွၤတ့လီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့ ထဲလဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးနမိၢ်ပှၢ် ဘၣ်တၢ်တ့လီၤအီၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ ဃုသ့ၣ်ညါကွၢ်အီၤ တစဲးဖိတက့ၢ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၉:၁၄) ဒီးဆိကမိၣ်ကွၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အသဟီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤလၢမုၢ်အပူၤန့ၣ်တက့ၢ်. မုၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ဆၣ်တဖျၢၣ်လၢ ဆၣ်လၢအကကွဲၢ် တဖၣ်အကျါလီၤ.c (ယၡါယၤ ၄၀:၂၆) နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်​ နတၢ်ပာ်ကဲအီၤ ကအါထီၣ်လီၤ. ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤန့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ဘၣ်ဆၣ်​ ဒ်သိးပတၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ကဒိၣ်ထီၣ်​ ဒီးပကအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါအါထီၣ်အဂ့ၢ်လီၤ.

၇. ဒ်သိးပတၢ်အဲၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ ကဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်နာ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၇ နကဘၣ်​ နာ်သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်နၤဒိၣ်မးလီၤ. တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် လၢအတ့လီၤမူခိၣ်​ ဒီးဟီၣ်ခိၣ်တဂၤ ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒီးသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်နၤန့ၣ်​ မ့ၢ်အကီလၢ နကနာ်အီၤအဂီၢ်ဧါ. မ့ၢ်ကီလၢ နကနာ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ “အိၣ်တယံၤဘၣ်ဒီး ပှၤနီတဂၤဘၣ်” န့ၣ်တက့ၢ်. (မၤတၢ် ၁၇:၂၆-၂၈) ကစၢ်ယွၤ “ဃုတၢ်လၢ ကယဲၢ်ပှၤအသးကံၢ်ပူၤ” ဒီးအဝဲအၢၣ်လီၤနၤလၢ “နမ့ၢ်ဃုအီၤဒီး, နကထံၣ်န့ၢ်အီၤလီၤ.” (၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၈:၉) နီၢ်ကီၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ “မိၤလံနၤ” ဆူအအိၣ်အဃိ နမၤလိလံာ်စီဆှံလီၤ. (ယံးရမံယၤ ၃၁:၃) နမ့ၢ်သ့ၣ်ညါထီၣ်​ တၢ်ခဲလၢာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤတ့ၢ်လၢနဂီၢ်န့ၣ်​ နတၢ်အဲၣ်အီၤစ့ၢ်ကီး ကဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ.

၈. နအဲၣ်ဆၢက့ၤယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ နပာ်ဖျါထီၣ်အီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၈ ပအဲၣ်ဆၢက့ၤယဟိဝၤယွၤ သ့ခီဖျိ ပတဲတၢ်ဒီးအီၤလၢ တၢ်ထုကဖၣ်အပူၤလီၤ. ဖဲနတဲဘၣ်ကစၢ်ယွၤလၢ နတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ဒီးစံးဘျုးအီၤလၢ တၢ်ခဲလၢာ်လၢ အမၤန့ၢ်နၤအခါ နတၢ်အဲၣ်အီၤ ကဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒီးဖဲနထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢနတၢ်ထုကဖၣ်အခါ နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤ ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၆:၁) နကနာ်သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ အဝဲနၢ်ပၢၢ်နၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဒ်သိးနကဘူးဒိၣ်ထီၣ်ဒီးအီၤအဂီၢ် နကဘၣ်နၢ်ပၢၢ် တၢ်လၢအဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ ဒီးတဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲတဖၣ်​ ဒီးတၢ်လၢအမၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ အမၤဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢနကမၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်​ နဘၣ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးလီၤ. နသ့ၣ်ညါထီၣ်​ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ သ့ထဲလၢ နမၤလိ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံလီၤ.

၉. နပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤလံာ်စီဆှံန့ၣ်​ နပာ်ဖျါထီၣ်အီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၉ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ယွၤအကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံတက့ၢ်. လံာ်လၢအပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဘၣ်ဃး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်တိာ်ပာ်အဂ့ၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ထဲဒၣ်​ လံာ်စီဆှံတဘ့ၣ်လီၤ. နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ လံာ်စီဆှံသ့ ခီဖျိနဖးအီၤ ကိးနံၤဒဲး, ကတဲာ်ကတီၤဆိပာ်စၢၤ တၢ်မၤလိလၢ ပှၤကဟဲသိၣ်လိနၤ ဒီးအိၣ်မူမၤထွဲတၢ်လၢ နမၤလိဘၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၉၇, ၉၉; ယိၤဟၣ်​ ၁၇:၁၇) မ့ၢ်နပာ်ပနီၣ်ဃာ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ နနီၢ်ကစၢ် တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ ကိးနံၤဒဲးအဂီၢ်ဧါ ဒီးမ့ၢ်နဖးအီၤ ကိးနံၤဒဲးဧါ.

၁၀. ဘၣ်မနုၤအဃိ လံာ်စီဆှံမ့ၢ် လံာ်လၢအလီၤဆီတဘ့ၣ်လဲၣ်.

^၁၀ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ်​ ပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤလၢအထံၣ်ဘၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးတဖၣ်​ တဲဖျါထီၣ်က့ၤဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်အကျိၤအဃိ မ့ၢ်လံာ်လၢ အလီၤဆီတဘ့ၣ်လီၤ. ဒီးမ့ၢ်လံာ်ထဲတဘ့ၣ်ဧိၤလၢ အတဲဖျါထီၣ်တၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤတ့ၢ်လၢနဂီၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်သ့ၣ်ညါအါထီၣ်​ တၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ ဒီးမၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ နကအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်​ အတံၤသကိးလီၤ.

၁၁. ဒ်သိး နကအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤနၤလဲၣ်.

^၁၁ နမ့ၢ်အဲၣ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်​ နတၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ကအါထီၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်သ့လဲၣ်. မ့ၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးကွၢ်လိ အပၢ်အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ လၢလၢပှဲၤပှဲၤအဃိလီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၁၄:၉) နမ့ၢ်သ့ၣ်ညါအါထီၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်န့ၣ်​ နကနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးနတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်​ ကစၢ်ယွၤ ကအါထီၣ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ဘၣ်ဃး ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်ဒိသူၣ်ဒိသးလၢ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ကွၢ်တလီၤအီၤတဖၣ်​ ဒ်သိးဒီး ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိ, ပှၤဆိးက့မံနီၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ်​ အဖီခိၣ်တက့ၢ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ်စ့ၢ်ကီး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ်​ ဒီးနမ့ၢ်မၤထွဲအီၤန့ၣ်​ ကကဲဘျုးလၢနဂီၢ် ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.—မးသဲ ၅:၁-၁၁; ၇:၂၄-၂၇.

၁၂. ဖဲနမၤလိအါထီၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်အခါ နကအဲၣ်ဒိးမၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၂ ခီဖျိယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးအဃိ ပတၢ်ဒဲးဘး ဘၣ်တၢ်ပျၢ်ကွံာ်အီၤသ့လီၤ. ဖဲနဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအခါ နတၢ်အဲၣ်ယ့ၣ်ၡူး ကဒိၣ်ထီၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. (မးသဲ ၂၀:၂၈) ဖဲနနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးသးအိၣ်တူၢ်သံအသးလၢ နဂီၢ်အခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ နကအဲၣ်ဒိး ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤနသးဒီး ဃ့ပျၢ်နတၢ်ကမၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၃:၁၉, ၂၀; ၁ ယိၤဟၣ်​ ၁:၉) ဒီးနတၢ်အဲၣ်​ ယဟိဝၤယွၤဒီးယ့ၣ်ၡူး မ့ၢ်ဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ်​ နကအဲၣ်ဒိးရ့လိာ်သးဒီး ပှၤလၢအအဲၣ်​ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ.

၁၃. ယဟိဝၤယွၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်နၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၃ အဲၣ်ပှၤလၢ အအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤတဖၣ်တက့ၢ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ နအဲၣ်ဒိး ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လဲၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ နဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့တမ့ၢ် နတံၤသကိးလၢညါတဖၣ်​ တနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်. တုၤဒၣ်လဲာ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကထီဒါနၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤနၤခီဖျိ အဟ့ၣ်လီၤနၤ ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ နီၢ်သးတကပၤလီၤ. နမ့ၢ်အိၣ်ဘူးဒီး အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်​ နကဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်မၤစၢၤ လၢနလိၣ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ. (မၢ်ကူး ၁၀:၂၉, ၃၀; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၄, ၂၅) လၢခံန့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ နဟံၣ်ဖိဃီဖိစ့ၢ်ကီး ကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအိၣ်မူမၤထွဲ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ်လီၤ.—၁ ပ့းတရူး ၂:၁၂.

၁၄. ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘျၢန့ၣ်​ ၁ ယိၤဟၣ်​ ၅:၃ တဲဝဲဒ်လဲၣ်.

^၁၄ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ဒီးအိၣ်မူမၤထွဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘျၢတက့ၢ်. တချုးနသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤဒံးဘၣ်အခါ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အဘၣ်​ ဒီးတၢ်အကမၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ နကဆၢတဲာ် ဒ်နတၢ်ထံၣ်အိၣ်အသိးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤန့ၣ်​ နသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘျၢန့ၣ်​ ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး နတၢ်ထံၣ်ဒံးလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁:၁-၃; ဖး ၁ ယိၤဟၣ်​ ၅:၃ တက့ၢ်.) ဆိကမိၣ်ဘၣ်ဃး လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ဝၤ, မါ, မိၢ်ပၢ် ဒီးဖိတဖၣ်အဂီၢ်တက့ၢ်. (အ့းဖ့းစူး ၅:၂၂–၆:၄) မ့ၢ်လၢနဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်​ အိၣ်မူမၤထွဲဝဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဃိ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်​ ပှဲၤဒီးတၢ်သးခုဧါ. ခီဖျိလၢ နမၤထွဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​ လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ရ့တံၤရ့သကိးအဃိ မ့ၢ်နတၢ်အိၣ်မူသကဲာ်ပဝးဂ့ၤထီၣ်​ ဒီးမ့ၢ်နသးခု အါန့ၢ်ဒံး လၢညါဧါ. (ကတိၤဒိ ၁၃:၂၀; ၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၃၃) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ နကထံၣ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်​ ဒီးနၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီး တၢ်သးခုလီၤ.

၁၅. နမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ နကအိၣ်မူမၤထွဲ လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဂီၢ်န့ၣ်​ နမၤတၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.

^၁၅ တဘျီတခီၣ်န့ၣ်​ ကကီလၢ နကမၤထွဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ နမၤလိဘၣ်အီၤ တဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ အတၢ်ကရၢကရိဒီး ကတဲာ်ကတီၤဝဲ လံာ်လဲၢ်လၢ အဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ လံာ်စီဆှံ ဒ်သိးကမၤစၢၤနၤလၢ နကနီၤဖး တၢ်အဘၣ်ဒီး တၢ်ကမၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၃, ၁၄) ဖဲနဖးဒီးမၤလိ လံာ်လဲၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤအခါ နကထံၣ်ဘၣ်လၢ အဘျုးအိၣ်လၢနဂီၢ် သပှၢ်ကတၢၢ် ဒီးနကအဲၣ်ဒိးပၣ်ဃုာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိအကျါလီၤ.

၁၆. ယဟိဝၤယွၤ ကရၢကရိဃာ်ဝဲ အပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၆ မၤအါထီၣ်နတၢ်အဲၣ်​ လၢယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကရၢကရိ ဒီးဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအီၤတက့ၢ်. ယဟိဝၤယွၤ ကရၢကရိထီၣ်ဝဲ အခ့အပှၤတဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ်အခိၣ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၁:၂၂; ၅:၂၃) ယ့ၣ်ၡူးပာ်ထီၣ်ဝဲ ပှၤပိာ်ခွါစှၤကိာ်ဂၤ လၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ ဒ်သိးကတီခိၣ်ရိၤမဲဝဲ တၢ်မၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးလၢ အဝဲသ့ၣ်ကမၤဝံၤဝဲလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤလီၤ. ပှၤပိာ်ခွါသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးကိးအဝဲသ့ၣ်လၢ “တၢ်အကုၢ်အပှၤလၢ အကလုၢ်တီ, ဒီးအကူၣ်တၢ်သ့” လီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်မၤ ဝဲအမူဒါလီၤတံၢ်လီၤဆဲး ခီဖျိမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကဘူးထီၣ်ဒီး ကစၢ်ယွၤ ဒီးနတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယွၤ သုတဟးဂီၤတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၄၅-၄၇) ကျဲတဘိလၢ ကုၢ်လၢအကလုၢ်တီ မၤစၢၤနၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲအဝဲသ့ၣ်​ ရဲၣ်ကျဲၤဝဲလၢ ပှၤကပာ်ထီၣ်​ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးတဖၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးဒီသဒၢနၤသ့လီၤ. (ယၡါယၤ ၃၂:၁, ၂; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၁၇; ၁ ပ့းတရူး ၅:၂, ၃) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်​ သးအိၣ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤနသး ဒီးမၤစၢၤနၤလၢ နကဘူးထီၣ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ် လၢအဝဲသ့ၣ်​ မၤဝဲသ့န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲအမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကသိၣ်လိပှၤဂၤ လၢယဟိဝၤအဂ့ၢ်အဂီၢ်လီၤ.—အ့းဖ့းစူး ၄:၁၁-၁၃.

၁၇. ဒ် ရိမ့ၤ ၁၀:၁၀, ၁၃, ၁၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်လဲၣ်.

^၁၇ မၤစၢၤပှၤဂၤဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်​ ကအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤတက့ၢ်. ယ့ၣ်ၡူးမၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်​ သိၣ်လိပှၤဂၤ လၢယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်လီၤ. (မးသဲ ၂၈:၁၉, ၂၀) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ကမ့ၢ်လၢပသ့ၣ်ညါလၢ ပကြၢးဒိကနၣ်​ တၢ်မၤလိာ်အံၤအဃိ ပဒိကနၣ်အီၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲနတၢ်အဲၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ ဒိၣ်ထီၣ်အခါ နကတူၢ်ဘၣ်ဒ်သိးဒီး တၢ်မၢဖိ ပ့းတရူး ဒီးတၢ်မၢဖိယိၤဟၣ်​ လၢအတဲဝဲလၢ “တၢ်လၢပထံၣ်, ဒီးတၢ်လၢ ပနၢ်ဟူန့ၣ်, ပတကတိၤဘၣ်ဒီး, ပအိၣ်တသ့ဘၣ်.” (မၤတၢ် ၄:၂၀) ဖဲပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤလၢပမၤစၢၤအီၤတဂၤ အဲၣ်ကစၢ်ယွၤအခါ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ. စီၤဖံလံးပူး မၤစၢၤဘၣ်​ ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိ လၢကသ့ၣ်ညါထီၣ်​ လံာ်စီဆှံ အတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒီးဒိးဘျၢထံအဃိ စီၤဖံလံးပူး ကသးကခုထဲလဲၣ်န့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. ဖဲနကွၢ်လိမၤဒိး စီၤဖံလံးပူး ဒီးလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒ် ယ့ၣ်ၡူးမၤလိာ်တ့ၢ်ဝဲအသိးအခါ မ့ၢ်ဒၣ်နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်​ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤလီၤ. (ဖး ရိမ့ၤ ၁၀:၁၀, ၁၃, ၁၄ တက့ၢ်.) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် နကသံကွၢ် ဘၣ်တၢ်သံကွၢ် ဒ်ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိ လၢအသံကွၢ်ဝဲလၢ “ဒ်သိးယသု တဒိးဘျၢယသးတဂ့ၤဒီး မ့ၢ်မနုၤတြီယၤတမံၤလဲၣ်.”—မၤတၢ် ၈:၃၆.

၁၈. တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ်​ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၈ ဖဲနဆၢတဲာ်လီၤနသးလၢ နကဒိးဘျၢထံအခါ မ့ၢ်ဝဲနဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တခါ လၢနတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ. တၢ်ဆၢတဲာ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးအဃိ နကဘၣ်​ ဆိကမိၣ်ထံအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ်​ နကဘၣ်သ့ၣ်ညါ တၢ်မနုၤလဲၣ်. တချုးနဒိးဘျၢထံ ဒီးဖဲနဒိးဘျၢထံ ဝံၤအလီၢ်ခံ နကဘၣ်မၤမနုၤလဲၣ်. တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ ပကတဲသကိးအီၤလၢ တၢ်မၤလိ လၢခံတခါအပူၤလီၤ.