တၢ်မၤလိ ၃၆
ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပှၤသးစၢ်တဖၣ် အတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါတက့ၢ်
“ပှၤဖိသၣ်ခွါအလၤကပီၤန့ၣ် မ့ၢ်အဂံၢ်အဘါ.”—ကတိၤဒိ ၂၀:၂၉.
တၢ်သးဝံၣ် ၈၈ ဒုးသ့ၣ်ညါယၤလၢ နကျဲဧိၤကပူၤဧိၤတက့ၢ်
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ်a
၁. ဖဲပသးပှၢ်ထီၣ်အခါ ပပာ်လီၤဖီတၢၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
ဖဲပသးပှၢ်ထီၣ်အခါ ပဘၣ်ယိၣ်လၢပမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤတသ့ ဒ်သိးလၢညါလၢၤဘၣ်. ပဂံၢ်ပဘါစ့ၢ်ကီး တအိၣ်ဒ်သိးဒီး လၢညါလၢၤဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် ပသူပတၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးတၢ်လဲၤခီဖျိလၢ ကမၤစၢၤ ပှၤသးစၢ်တဖၣ်လၢ ကမၤလၢပှဲၤအဖီတၢၣ် ဒီးအမူဒါသီလၢ အဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တဖၣ်သ့လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အကဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ဖးယံာ်လံတဂၤ တဲဝဲလၢ “ယသးပှၢ်ထီၣ်အဃိ ယမၤတၢ်တသ့ ဒ်သိးဒီးလၢညါလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ် လၢအတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ ကဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ် မူဒါအိၣ်ဝဲအဃိ ယသးခုဒိၣ်မး.”
၂. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂ တၢ်မၤလိလၢ အပူၤကွံာ်တခါန့ၣ် ပတဲသကိးလၢ ဖဲပှၤသးစၢ်တဖၣ် ရ့ဒီးပှၤသးပှၢ်တဖၣ်အခါ ကဲဘျုးလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဒိၣ်မး. တၢ်မၤလိအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါဒ်သိးဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး, တၢ်ပာ်သးဖဲအဘၣ်အဘၣ်, တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဒီး တၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ညီန့ၣ် မၤစၢၤဝဲပှၤသးပှၢ်တဖၣ်လၢ ကမၤသကိးတၢ်ဒီး ပှၤသးစၢ်တဖၣ်အဂီၢ် အဃိ ကဲဘျုးဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒီတဖျၢၣ်ညါ.
အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး
၃. ဒ် ဖံလံးပံၤ ၂:၃, ၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါအံၤ မၤစၢၤဝဲခရံာ်ဖိဒ်လဲၣ်.
၃ ပှၤသးပှၢ်မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤစၢၤ ပှၤသးစၢ်တဖၣ်န့ၣ် အကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးလီၤ. ပှၤလၢအဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် ထံၣ်ဝဲလၢပှၤဂၤ ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးအီၤလီၤ. (ဖး ဖံလံးပံၤ ၂:၃, ၄ တက့ၢ်.) ပှၤသးပှၢ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဖၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကမၤလၢပှဲၤမူဒါတခါ လၢအလီၤပလိာ်ဒီး လံာ်စီဆှံအဂီၢ်န့ၣ် ကျဲအိၣ်ဝဲအါဘိလီၤ. အဃိ အဝဲသ့ၣ်တမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ပှၤဂၤကဘၣ် မၤလၢပှဲၤမူဒါ ဒ်အဝဲသ့ၣ်မၤတ့ၢ်ဝဲ အသိးဘၣ်. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၇:၁၀) အဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤ ပှၤသးစၢ်တဖၣ်သ့ခီဖျိ တဲပၠးဘၣ်တၢ်လၢ အမၤလိတ့ၢ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ “တၢ်မၤအသးတဖၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ် ဆီတလဲအသး ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်” အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်မၤလိ သ့ထီၣ်အသးလၢ တၢ်အသီတဖၣ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၇:၃၁.
ပှၤသးပှၢ်တဖၣ် သးအိၣ်တဲပၠးဘၣ် ပှၤဂၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်လဲၤခီဖျိ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၄-၅)b
၄. ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒ်သိးဒီး ပှၤလ့ၤဝံဖိတဖၣ်ဒ်လဲၣ်.
၄ ပှၤသးပှၢ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဖၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမၤတၢ်တန့ၢ်အါအါ ဒ်သိးလၢအသးစၢ်အခါဘၣ်. အဒိ, ဆိကမိၣ်ကွၢ် ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ်တက့ၢ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ် ပှဲၤထီၣ်အနံၣ် ၇၀ အခါ အဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် မူဒါလၢအသီအဃိ ကကီဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သးခုဒိၣ်မး. ဒီးအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲ တၢ်မၤတခါအံၤမုာ်ဒိၣ်မးအဃိ အအဲၣ်ဒိးဆဲးမၤဝဲ တၢ်မၤအံၤဒံးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အသးစၢ်ဒံးတဖၣ် မ့ၢ်မၤဝဲန့ၣ် ကဂ့ၤဒိၣ်ဝဲ. အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်သိးဒီး ပှၤလ့ၤဝံဖိလၢပျၢၤတဖၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်ပှဲၤထီၣ် အနံၣ် ၅၀ အခါ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ပတုာ်မၤတၢ်လၢ ဒဲစီဆှံအပူၤလီၤ. ပှၤလ့ၤဝံဖိ လၢအသးပှၢ်တဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်သးခုန့ၣ် တဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ အဝဲသ့ၣ်အမူဒါ အဃိဘၣ်. ပှၤသးပှၢ်တဖၣ် တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲသ့န့ၣ် မၤဝဲလၢအဂ့ၤကတၢၢ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်သးဆူၣ်လၢ ကမၤစၢၤ ပှၤသးစၢ်တဖၣ်လီၤ. (၄ မိၤၡ့ ၈:၂၅, ၂၆) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်လၢ အသးနံၣ်အိၣ် ၇၀ န့ၣ် တလဲၤအိၣ်သကိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖျၢၣ်ဘၣ် တဖျၢၣ်လၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤဒီး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤလီၤ.
၅. ဘၣ်ဃးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒဲ(န်) ဒီးအမါခဲထံၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် နမၤလိန့ၢ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၅ ပကကွၢ်သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒဲ(န်) အတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒီးအဝဲမၤဝဲ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် တၢ်မၤန့ၢ် ၂၃ နံၣ်ညါ. ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒဲ(န်) အပှဲၤထီၣ်အနံၣ် ၇၀ အခါ အီၤဒီးအမါခဲထံၤ ဘၣ်မၤဝဲ ပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီလီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး မူဒါအသီအံၤ အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲ တၢ်ဆီတလဲဒ်လဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒဲ(န်) တဲဝဲလၢ ခဲအံၤအတၢ်မၤအါန့ၢ်ဒံးလၢညါ. အဝဲဘၣ်ကွၢ်ထွဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်, မၤစၢၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ ကတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ ကကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်တဖၣ် ဒီးမၤစၢၤပှၤဂၤလၢ ကလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ဝ့ၢ်ပူၤဒီး လၢဃိာ်ပူၤလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးပှၢ်သ့ၣ်ဧၢ, နမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ် လၢပှဲၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, တမၤဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ နမၤစၢၤပှၤဂၤသ့ဝဲ. နမၤစၢၤသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်. ဂုာ်ကျဲးစၢးအိၣ်မူဒ် နတၢ်အိၣ်သးအသီ အိၣ်ဝဲအသိး, ပာ်လီၤဖီတၢၣ်အသီ ဒီးသးစၢၢ်ဆၢတၢ်လၢ နမၤအီၤသ့တဖၣ် ဒီးတဘၣ်သးစၢၢ်ဆၢတၢ်လၢနမၤအီၤ တသ့ဘၣ်န့ၣ်တဂ့ၤ.
အိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးဖဲအဘၣ်အဘၣ်
၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးဖဲအဘၣ်အဘၣ်လဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၆ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးဖဲအဘၣ်အဘၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမၤတၢ်တသ့ခဲလၢာ်ဘၣ်. (ကတိၤဒိ ၁၁:၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ခီဖျိလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒ်အံၤအဃိ အတမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ အမၤတၢ်ကသ့ခဲလၢာ်ဘၣ်. အဃိ အသးမံဒီးတၢ်လၢအမၤဝဲသ့ ဒီးအဆဲးမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်လီၤ. ပထိၣ်သတြီၤ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးဖဲအဘၣ်အဘၣ် ဒီးပှၤလၢအလဲၤနီကါလၢ တၢ်လူၢ်ခိၣ်သ့လီၤ. ပှၤလၢအနီထီၣ်ကါ လၢတၢ်လူၢ်ခိၣ်န့ၣ် အကဘၣ်မၤလီၤစှၤ အကါကံယၢၤ (gear) ဒ်သိးအကါဆဲးလဲၤထီၣ်ဝဲ တၢ်လူၢ်ခိၣ်ကန့ၢ်ဝဲအဂီၢ်လီၤ. အကါကလဲၤထီၣ်ဝဲ ကယီကယီ ဘၣ်ဆၣ် အဝဲကလဲၤတုၤလၢ တၢ်လူၢ်ခိၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပှၤလၢအပာ်သး ဖဲအဘၣ်အဘၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဆၢကတီၢ်ဘၣ်လၢ ကဘၣ်မၤတၢ်ဆီတလဲ ဒ်သိးကဆဲးမၤဝဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ ဒီးမၤစၢၤပှၤဂၤ ကသ့အဂီၢ်လီၤ.—ဖံလံးပံၤ ၄:၅.
၇. စီၤဘၢ်စံးလဲအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးဖဲအဘၣ်အဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၇ ဆိကမိၣ်ကွၢ် စီၤဘၢ်စံးလဲ အဒိအတဲာ်တက့ၢ်. ဖဲစီၤဒၤဝံးကွဲမုာ်အီၤလၢ အကဟဲအိၣ်လၢ စီၤပၤအနီပူၤအခါ အဝဲအိၣ်အနံၣ် ၈၀ လံ. ခီဖျိလၢ စီၤဘၢ်စံးလဲအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးဖဲအဘၣ်အဘၣ် အဃိ အတတူၢ်လိာ် စီၤပၤဒၤဝံးအတၢ်ကွဲမုာ်ဘၣ်. စီၤဘၢ်စံးလဲ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမၤတၢ် တသ့ခဲလၢာ်ဘၣ် မ့ၢ်လၢအသးပှၢ်ထီၣ်လံ အဃိ အဝဲမၢဝဲပှၤသးစၢ် စီၤကံမဟၣ် လဲၤမၤတၢ်လၢအလီၢ်လီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၁၉:၃၅-၃၇) ဒ်စီၤဘၢ်စံးလဲအသိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးပှၢ်တဖၣ် သးအိၣ်ဟ့ၣ်ဝဲ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပှၤသးစၢ်တဖၣ်ကမၤဝဲ တၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ.
စီၤပၤဒၤဝံးတူၢ်လိာ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အဖိခွါကသူၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်လုၢ်ဟံၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၈)
၈. ဖဲစီၤဒၤဝံးအဲၣ်ဒိးတ့ထီၣ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အခါ အဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးဖဲအဘၣ်အဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၈ စီၤပၤဒၤဝံး ပာ်လီၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးဖဲအဘၣ်အဘၣ်လီၤ. အဝဲအဲၣ်ဒိးတ့ထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်လုၢ်ဟံၣ်ဒိၣ်မး. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲယဟိဝၤယွၤတဲဘၣ်အီၤလၢ တၢ်မၤအံၤ အဖိခွါစီၤၡလိၤမိၤ ကဘၣ်မၤဝဲအခါ စီၤဒၤဝံးတူၢ်လိာ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးဟ့ၣ်မၤစၢၤ တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ ပှၤကသူၣ်ထီၣ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်လီၤ. (၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၇:၄; ၂၂:၅) စီၤဒၤဝံးတတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အသူၣ်ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ် ကဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး အဖိခွါစီၤၡလိၤမိၤ မ့ၢ်လၢစီၤၡလိၤမိၤ “အသးစၢ်ဒံး, ဒီးအတၢ်လဲၤခီဖျိစှၤဒံးဝဲ” န့ၣ်ဘၣ်. (၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၉:၁, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) စီၤဒၤဝံးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤသူၣ်ထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်လုၢ်ဟံၣ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲတၢ်မၤအံၤ အဃိ တမ့ၢ်လၢ ပှၤတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်တဖၣ် အသးနံၣ် ဒီးတၢ်လဲၤခီဖျိ အဖီခိၣ်ဘၣ်. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤသးပှၢ်လၢအကွၢ်လိ စီၤဒၤဝံးန့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်မူဒါ ဆီတလဲအခါဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်ဆဲးမၤ ယွၤအတၢ်မၤဆူၣ်ဆူၣ်ဒံးလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤဆိၣ်ဂ့ၤ ပှၤသးစၢ်လၢ အဖီၣ်ထီၣ်မူဒါလၢ အဝဲသ့ၣ်အလီၢ်လီၤ.
၉. ဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးဖဲအဘၣ်အဘၣ် လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၉ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါၡ့ကိၤ စ့ၢ်ကီးအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးဖဲအဘၣ်အဘၣ်လီၤ. ဖဲ ၁၉၇၆ နံၣ်န့ၣ် အသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ ၃၀ ဒီးအကဲထီၣ်ဘၣ်ဝဲ ဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ်လီၤ. ဖဲ ၂၀၀၄ န့ၣ် အကဲထီၣ်ဘၣ် ဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ် အပှၤရဲၣ်ကျဲၤတၢ်တဂၤလီၤ. လၢခံ အသ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ တဂ့ၤအါအါဘၣ် ဒီးအမၤလၢပှဲၤအမူဒါ တညီလၢၤဘၣ်. အဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ဒီးဆိကမိၣ်ထံဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအသးစၢ်န့ၢ်အီၤန့ၣ် မ့ၢ်ကဲထီၣ် ဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ် အပှၤရဲၣ်ကျဲၤတၢ်တဂၤန့ၣ် ကကဲဘျုးဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါၡ့ကိၤ တမ့ၢ်လၢာ် ဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ် အပှၤရဲၣ်ကျဲၤတၢ်တဂၤလၢၤဘၣ် သနာ်က့ အဝဲဆဲးမၤသကိးတၢ်ဒီး ဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ်ဒံးလီၤ. ဒ်စီၤဘၢ်စံးလဲ, စီၤပၤဒၤဝံး ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါၡ့ကိၤ အသိး ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးဒီး တၢ်ပာ်သးဖဲအဘၣ်အဘၣ်န့ၣ် အဝဲတသးစၢၢ်ဆၢဝဲလၢ ပှၤသးစၢ်တဖၣ် အတၢ်လဲၤခီဖျိဘၣ်. လၢအတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသးစၢၢ်ဆၢလၢ ပှၤသးစၢ်တဖၣ် အတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဟီ. အဝဲထံၣ်ပှၤသးစၢ်တဖၣ် ဒ်ပှၤမၤသကိးတၢ်ဖိ တမ့ၢ်ဒ် ပှၤလၢအပြၢလိာ်သး ဒီးအီၤဘၣ်.—ကတိၤဒိ ၂၀:၂၉.
အိၣ်ဒီး တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်
၁၀. လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ပှၤသးပှၢ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ပှၤသးစၢ်အဖီခိၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၀ ပှၤသးပှၢ်တဖၣ်ထံၣ် ပှၤသးစၢ်ဒ်တၢ်ဟ့ၣ်တခါလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတၢ်လၢ ပှၤသးစၢ်တဖၣ်မၤဝဲလီၤ. ဖဲပှၤသးပှၢ်တဖၣ် အတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလီၤစှၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပှၤသးစၢ်အတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အသးအိၣ်ဟ့ၣ်လီၤသးဒီး မၤလၢပှဲၤမူဒါ ဒီးကွၢ်ထွဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၤ.
၁၁. ရူၤသး ၄:၁၃-၁၆ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဖဲပှၤသးပှၢ်တဖၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲ ပှၤလၢအသးစၢ်န့ၢ်အီၤတဖၣ် တၢ်မၤစၢၤအခါ အဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲအဘျုးဒ်လဲၣ်.
၁၁ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ နီၢ်နၤဧမံ ပာ်လီၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ အတူၢ်လိာ်ဝဲ ပှၤလၢအသးစၢ်န့ၢ်အီၤ အတၢ်မၤစၢၤလီၤ. လၢအခီၣ်ထံးခါန့ၣ် နီၢ်နၤဧမံ မၢအဒဲၣ်မုၣ် နီၢ်ရူၤသး က့ၤလၢအဟံၣ်ဖိဃီဖိ အအိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲနီၢ်ရူၤသးတအဲၣ်ဒိး ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် နီၢ်နၤဧမံ ဒီးအဲၣ်ဒိးလဲၤပိာ်အခံလၢ ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်အခါ နီၢ်နၤဧမံ တူၢ်လိာ်ဝဲနီၢ်ရူၤသး အတၢ်မၤစၢၤလီၤ. (ရူၤသး ၁:၇, ၈, ၁၈) အဃိ ကဲဘျုးဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလၢာ် အဂီၢ်လီၤ. (ဖး ရူၤသး ၄:၁၃-၁၆ တက့ၢ်.) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးပှၢ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် ကကွၢ်လိမၤဒိးဝဲ နီၢ်နၤဧမံ အဒိအတဲာ်လီၤ.
၁၂. စီၤပီလူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အစံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၂ တၢ်မၢဖိပီလူး ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ တၢ်မၤစၢၤလၢ အဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အအိၣ်လီၤ. အဒိ, အဝဲစံးဘျုးဝဲ ခရံာ်ဖိလၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ဖံလံးပံၤအပူၤတဖၣ် လၢအဝဲသ့ၣ်ဆှၢန့ၢ်အီၤ တၢ်ဟ့ၣ်အဃိလီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၄:၁၆) စီၤပီလူးစံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဝဲ စီၤတံၤမသ့းလၢ အမၤစၢၤအီၤလီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၂:၁၉-၂၂) ဒီးဖဲပှၤဆှၢစီၤပီလူးလၢ ရိမ့ၤဃိာ်ပူၤအခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ဟဲသဂၢၢ်အီၤဒီး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ အဃိ အဝဲစံးဘျုးစံးဖှိၣ် ကစၢ်ယွၤလီၤ. (မၤတၢ် ၂၈:၁၅) စီၤပီလူး အိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအါမး လၢကလဲၤတၢ်လၢ တၢ်ဒ့ၣ်စၢၤ မံးလးလၢအကထိလၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒီးဒုးဆူၣ်ထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤပီလူးဆီၣ်လီၤအသး ဒီးတူၢ်လိာ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အတၢ်မၤစၢၤလီၤ.
၁၃. ပှၤသးပှၢ်တဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အစံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤ ပှၤသးစၢ်တဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၃ ပှၤသးပှၢ်သ့ၣ်ဧၢ, နစံးဘျုးစံးဖှိၣ် ပှၤသးစၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤသ့လၢ ကျဲအါဘိ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤစၢၤနၤလၢ တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤ, လဲၤပှ့ၤတၢ် ဒီးနီၢ်ခိတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် တူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်မၤစၢၤတက့ၢ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤစၢၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲကျဲတဘိလၢ ယဟိဝၤယွၤပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢနဖီခိၣ်လီၤ. နကဲထီၣ်တံၤသကိးဒီး ပှၤလၢအမၤစၢၤနၤတဖၣ် သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် နမၤစၢၤပှၤသးစၢ်လၢ ကဘူးဒိၣ်ထီၣ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤထီဘိ ဒီးတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ နသးခုဒိၣ်မးလၢ နထံၣ်ဘၣ်ပှၤသးစၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ. ရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဒီးတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ နတၢ်လဲၤခီဖျိတက့ၢ်. ဖဲနမၤဒ်န့ၣ်အခါ နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ န “အိၣ်ဒီး တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ထီဘိ” လၢယဟိဝၤယွၤအဖီခိၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ်ပှၤလၢ မူၤဃီၤပှၤသးစၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤအဃိလီၤ.—ကလီးစဲ ၃:၁၅; ယိၤဟၣ် ၆:၄၄; ၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၈.
သးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ညီတက့ၢ်
၁၄. စီၤပၤဒၤဝံး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ညီဒ်လဲၣ်.
၁၄ ပထံၣ်ဘၣ် စီၤပၤဒၤဝံးပာ်လီၤဒိဂ့ၤတဲဘၣ်လၢ ပှၤသးပှၢ်အဂီၢ်လၢ အဝဲသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်လီၤ. အဝဲဟ့ၣ်လီၤအတၢ်ဖိတၢ်လံၤဒီး တၢ်ထူးတၢ်တီၤလၢ ပှၤကသူၣ်ထီၣ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်လီၤ. (၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၂:၁၁-၁၆; ၂၉:၃, ၄) စီၤပၤစီၤဒၤဝံးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤကကိးဝဲ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အံၤလၢ စီၤၡလိၤမိၤအတၢ်လုၢ်ဟံၣ် သနာ်က့ စီၤဒၤဝံးဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဝဲ တၢ်မၤအံၤလီၤ. ဖဲပဂံၢ်ပဘါမ့ၢ်တအိၣ်လၢ ပကမၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် တကပၤဘၣ်န့ၣ် ပဆီၣ်ထွဲတၢ်မၤအံၤသ့ ခီဖျိလၢ ပဟ့ၣ်လီၤတၢ်မၤဘူၣ်ဒ် ပဟ့ၣ်အီၤန့ၢ်ဝဲအသိးလီၤ. ဒီးပမၤစၢၤ ပှၤသးစၢ်တဖၣ်သ့ ခီဖျိပတဲပၠးဘၣ်အီၤလၢ ပတၢ်လဲၤခီဖျိလၢ အပူၤကွံာ်လၢအနံၣ်တဖၣ်လီၤ.
၁၅. တၢ်ဟ့ၣ်အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်လီၤစီၤတံၤမသ့းန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၅ ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်မၢဖိပီလူး လၢအသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ညီန့ၣ်တက့ၢ်. စီၤပီလူးကွဲမုာ်ဝဲ စီၤတံၤမသ့းလၢကလဲၤမၤ မံးၡ့ၣ်နရ့ၣ်တၢ်မၤဒီးအီၤ ဒီးစီၤပီလူးသးအိၣ်တဲပၠး စီၤတံၤမသ့းလၢ အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဒီးတၢ်သိၣ်လိ အကျိၤအကျဲတဖၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၆:၁-၃) စီၤပီလူးသိၣ်လိစီၤတံၤမသ့း လၢကကဲထီၣ် ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိဒီး ပှၤသိၣ်လိတၢ်ဖိ လၢအဂ့ၤတဂၤလီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၄:၁၇) ဝံၤဒီး စီၤတံၤမသ့း သိၣ်လိက့ၤပှၤဂၤလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဒီးတၢ်သိၣ်လိ အကျိၤအကျဲ လၢအမၤလိဘၣ်ဝဲတဖၣ်လီၤ.
၁၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါၡ့ကိၤ သိၣ်လိက့ၤပှၤဂၤလဲၣ်.
၁၆ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤသးပှၢ်တဖၣ် မ့ၢ်သိၣ်လိ ပှၤသးစၢ်လၢ ကမၤဝဲတၢ်မၤလၢ အဝဲသ့ၣ်မၤတ့ၢ်ဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ အမၤစၢၤတၢ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ တသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်ဘၣ်. အဒိ, လၢအပူၤကွံာ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါၡ့ကိၤ သိၣ်လိဝဲ ဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ်လၢ အသးစၢ်န့ၢ်အီၤတဖၣ်လီၤ. အမၤဝဲဒ်အံၤ မ့ၢ်လၢအကမၤစၢၤဘီမုၢ်တၢ်မၤ လၢထံကီၢ်အပူၤ ဒ်အမၤဝဲသ့အသိးလီၤ. လၢခံ ဖဲအကဲ ပှၤရဲၣ်ကျဲၤတၢ်ဖိတဂၤ တသ့လၢၤဘၣ်အခါ ပှၤလၢအမၤတၢ်လၢ အလီၢ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါၡ့ကိၤ ကဲဘၣ်ဝဲ ဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ် န့ၢ်ဝဲ ၄၅ နံၣ်ဘျဲၣ် ဒီးတၢ်လၢအမၤလိဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် အသူက့ၤ လၢကမၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ်တဖၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါၡ့ကိၤ မၤစၢၤဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် အါမး.
၁၇. ဒ် လူၤကၣ် ၆:၃၈ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပှၤသးပှၢ်တဖၣ် မၤစၢၤပှၤဂၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၇ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးပှၢ်တဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ တၢ်မၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢတၢ်သးတီဒီး တၢ်နာ်အပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ကျဲအဂ့ၤကတၢၢ် လၢအဝဲသ့ၣ် တၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ. ခီဖျိလၢ သုဒိသုတဲာ်အဃိ သုပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ ပကဘၣ်မၤလိ လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးအိၣ်မူမၤထွဲလၢ ပတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ. လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ် နတၢ်လဲၤခီဖျိအိၣ်ဝဲ အဃိ နကဘၣ်မၤတၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် နသ့ၣ်ညါဝဲ ဘၣ်ဆၣ် ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ် လဲၤပူၤကွံာ်အသိး နကဘၣ်မၤလိသ့ထီၣ် နသးလၢတၢ်အသီတဖၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးပှၢ်လၢ အဒိးဘျၢထံဝံၤ တယံာ်ဒံးဘၣ်တဖၣ်ဒၣ်လဲာ် မၤစၢၤပှၤဂၤသ့လၢ ကျဲအါဘိလီၤ. နတဲပၠးဘၣ်ပှၤဂၤလၢ နသ့ၣ်ညါထီၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် နဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သးခုဒ်လဲၣ်. ပှၤသးစၢ်တဖၣ် ကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်လဲၤခီဖျိလၢ နတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ နအိၣ်လီၤ. နမ့ၢ် “ဟ့ၣ်တၢ်ထီဘိ” ခီဖျိနသိၣ်လိပှၤဂၤ တၢ်လၢနသ့ၣ်ညါတဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤကဆိၣ်ဂ့ၤနၤ ထူးထူးတီၤတီၤလီၤ.—ဖး လူၤကၣ် ၆:၃၈ တက့ၢ်.
၁၈. ပှၤသးပှၢ်ဒီးပှၤသးစၢ် မၤစၢၤလိာ်သး ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၈ ဖဲဒီပုၢ်ဝဲသးပှၢ်တဖၣ် ရ့ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးစၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤလီၤ. (ရိမ့ၤ ၁:၁၂) ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ်န့ၣ် ပအိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လီၤဆီလိာ်သးလီၤ. ပှၤသးပှၢ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးတၢ်လဲၤခီဖျိတဖၣ်န့ၣ် မၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အါမးလၢ အတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤသးစၢ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလီၤ. ဖဲပှၤသးပှၢ်ဒီးပှၤသးစၢ် မၤသကိးတၢ် ဒ်သိးဒီး တံၤသကိးအခါ အဝဲသ့ၣ်မၤလၤကပီၤဝဲ ပပၢ်လၢမူခိၣ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်စ့ၢ်ကီး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၉၀ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး
a ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးစၢ်အါဂၤ ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်အဃိ ပသးခုဒိၣ်မး. ပှၤသးပှၢ်လၢ ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဆဲးတၢ်လၤဒီး ဒိၣ်ထီၣ်တၢ်လီၢ် ဖဲလဲၣ်ဂ့ၤဖဲလဲၣ်ဂ့ၤ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤဝဲ ပှၤသးစၢ်တဖၣ်လၢ ကသူအတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ယဟိဝၤယွၤတၢ်မၤအပူၤသ့လီၤ.
b တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ဖဲကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဂၤ အသးနံၣ်မ့ၢ်ပှဲၤထီၣ် ၇၀ န့ၣ် အီၤဒီးအမါ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်မူဒါ လၢအသီလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ကသိၣ်လိပှၤဂၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ.