တၢ်မၤလိ ၃၁
တၢ်သးဝံၣ် ၁၁၁ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အမၤသးခုပှၤ
နမၤလိန့ၢ် “တၢ်ခူသူၣ်” လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သးမံလံဧါ
“ယတၢ်အိၣ်သးမ့ၢ်အိၣ် ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ယန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိလၢ ယကသးမံလၢ တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးယၤလီၤ.”—ဖံလံး ၄:၁၁.
တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်
ပမ့ၢ်မၤလိပသး ဒ်သိးပကကဲပှၤလၢ အသ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ်, အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးဆဲးဆိကမိၣ်ထံ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤန့ၣ် ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံ.
၁. ပအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲမနုၤလဲၣ် ဒီးတအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မနုၤဘၣ်လဲၣ်.
နသးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးနၤဧါ. ပအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤအဃိ ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်. တၢ်မ့ၢ်တအိၣ်ဒီးပှၤဘၣ် သနာ်က့ ပတသးထီၣ်တၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပတဘၣ်သး ဆဲးဂုာ်ကျဲးစၢး လဲၤထီၣ်လဲၤထီလၢ ပတၢ်အိၣ်မူပူၤန့ၣ်ဘၣ်. အဒိ ပမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး လဲၤထီၣ်လဲၤထီ ဒီးမၤအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤန့ၣ် အတကမၣ်ဘၣ်. (ရိ ၁၂:၁; ၁ တံၤ ၃:၁) ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ် မူဒါလၢ ပလီကီဒံးဘၣ် သနာ်က့ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်သးမံန့ၣ် ပကသးခုထီဘိ.
၂. ပမ့ၢ်တအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံဘၣ်န့ၣ် တၢ်ကကဲထီၣ်သးဒ်လဲၣ်.
၂ ပမ့ၢ်တအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံဘၣ်န့ၣ် ပကဆၢတဲာ် ကမၣ်ဘၣ်တၢ်. အဒိ ပှၤတနီၤလၢ အတအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံဘၣ်န့ၣ် ဒ်သိးအပှ့ၤ တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ အတလိၣ်ဘၣ်ဝဲဘၣ် ကန့ၢ်အဂီၢ် အမၤတၢ်မၤ နၣ်ရံၣ်အါန့ၢ်ဒံး တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပှၤပာ်ပနီၣ်ဝဲ. တကးဒံးဘၣ် ခရံာ်ဖိတနီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ဟုၣ်စ့ ဒီးဟုၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ အဝဲသ့ၣ်လီကီဝဲအဃိ လီၤသးအုးဒိၣ်မး. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အတဲလီၤအနီၢ်ကစၢ်သးလၢ ‘တၢ်တခါအံၤ အကြၢးကဲယတၢ်,’ ‘တၢ်တခါအံၤဒု ယကြၢးန့ၢ်ဘၣ်လံ,’ မ့တမ့ၢ် ‘ယကဟံးန့ၢ်ဆိခဲအံၤ ဒီးလၢခံမး ယကဟ့ၣ်ကဒါက့ၤ.’ ဘၣ်ဆၣ် ပဟုၣ်တၢ်လၢ ကျဲဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဘၣ်သးဝဲဘၣ် ဒီးအမၤဘၣ်ဒိ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ. (ကတိၤ ၃၀:၉) မ့မ့ၢ် ခရံာ်ဖိတနီၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် တဒိးန့ၢ်ဘၣ်မူဒါလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ တမံၤမံၤဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် အသးလီၤစၢ် ဒီးတဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢၤဘၣ်. (ကလၤ ၆:၉) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤတဂၤ မၤဝဲဒ်အံၤလဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်ခီဖျိလၢ အတအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံလၢၤဘၣ်.
၃. တၢ်မၢဖိပီလူး အတၢ်ကတိၤဖဲ ဖံလံးပံၤ ၄:၁၁, ၁၂ န့ၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဒ်လဲၣ်.
၃ ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ပမၤလိထီၣ်ပသးလၢ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံသ့. တၢ်မၢဖိပီလူး တဲဝဲလၢ “တၢ်အိၣ်သးမ့ၢ်အိၣ် ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ယန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိလၢ ယကသးမံလၢ တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးယၤလီၤ.” (ဖး ဖံလံးပံၤ ၄:၁၁, ၁၂.) ဖဲစီၤပီလူးကွဲးဝဲ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤအခါ အအိၣ်လၢဃိာ်ပူၤ. သနာ်က့ ခီဖျိလၢအ “မၤလိန့ၢ်တၢ်ခူသူၣ်တခါ” လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သးမံအဃိ အအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုဒံး. ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံအဂီၢ် အမ့ၢ်ကီဘၣ်ပှၤန့ၣ် စီၤပီလူး အတၢ်လဲၤခီဖျိအံၤ ပာ်ဖျါန့ၢ်ပှၤလၢ ပတၢ်အိၣ်သး မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ် သနာ်က့ ပဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်သးမံသ့. ဒီးပကြၢး သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်သးမံန့ၣ် တဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲဘၣ်. ပကဘၣ် မၤလိ ပသးလၢ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံ. ပမၤကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကကွၢ်သကိး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတနီၤလၢ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကမၤလိန့ၢ် တၢ်ခူသူၣ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သးမံ.
မၤအါထီၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ်
၄. ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံအဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ်လဲၣ်. (၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၈)
၄ ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ်န့ၣ် ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံ. (ဖး ၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၈.) အဒိ ပမ့ၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ နီၢ်ခိတၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပမ့ၢ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၢ ပလီကီတဖၣ်ဘၣ် သနာ်က့ ပတဆိကမိၣ် အဂ့ၢ်အါအါဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ ဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပမူဒါလၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ ခဲအံၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဂုာ်ကျဲးစၢး မၤပမူဒါလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်. ဒီးမူဒါလၢ ပလီကီလၢ ပတဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဘၣ်န့ၣ် ပတဆိကမိၣ်အဂ့ၢ် အါအါဘၣ်. အဃိ လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ဖဲပဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်အခါ ပကြၢးစံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤတၢ်. ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ်န့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် “တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢ အဟဲလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ် လၢအဒိၣ်န့ၢ်ယိာ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပနၢ်ပၢၢ်အီၤသ့.”—ဖံလံး ၄:၆, ၇.
၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ကြၢးသ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)
၅ ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် အဲၣ်ဒိးအီၣ် တၢ်အီၣ်လၢ အအီၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအဃိ အဝဲသ့ၣ် ကဒူးကဒ့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဘျုးဘျီညါ. (၄ မိၤ ၁၁:၄-၆) တၢ်အိၣ်မူလၢ ပှၢ်မုၢ်ကနၢပူၤန့ၣ် တညီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ကြၢးမၤမနုၤလဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် ကြၢးဆိကမိၣ်က့ၤ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ မၤန့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ် ဒီးစံးဘျုးက့ၤအီၤ. အဒိ အဝဲသ့ၣ် ကြၢးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ ဖဲအဝဲသ့ၣ်အိၣ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအခါ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ကဲကုၢ် ဒီးပှၤရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ် အၢအၢသီသီ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒုးလီၤဝဲ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အခါတဆံ ဒီးမၤပူၤဖျဲး အဝဲသ့ၣ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဟးထီၣ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအခါ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်သိး အကန့ၢ်ဘၣ် ပှၤအဲၤကူပတူးဖိ အစ့ညၣ်, ထူ ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိး. (၂ မိၤ ၁၂:၃၅, ၃၆) ဒီးဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ အိၣ်ကတာ်လၢ ဖၤရိၤအသုးမုၢ် ဒီးပီၣ်လဲၣ်ဂီၤ အဘၢၣ်စၢၤအခါ ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးလၢ ပီၣ်လဲၣ်ဝၢ်ဘးခီအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ မၤတၢ်လီၤလး ဒီးမၤသ့ၣ်ဖးဝဲထံ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် လဲၤတၢ်လၢ ပှၢ်မုၢ်ကနၢအခါ ယဟိဝၤယွၤ ဒုးအီၣ်အဝဲသ့ၣ် ကိၣ်မၤနၤကိးနံၤဒဲး. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤန့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်အါမး. ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် ကဒူးကဒ့ၣ်တၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အီၣ်ဒံးလဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်အီၣ်လၢလၢလီၢ်လီၢ် သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် တသ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤ ယဟိဝၤယွၤဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် တအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံဘၣ်.
ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ တအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံဘၣ်လဲၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၅)
၆. ပမၤအါထီၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၆ ဒ်သိး ပကကဲထီၣ် ပှၤလၢအသ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ်အဂီၢ် ပမၤမနုၤသ့လဲၣ်. တၢ, ပာ်လီၤတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ နကဆိကမိၣ်ထံ တၢ်လၢအမၤသးခုနၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကွဲးလီၤ တၢ်ဂ့ၢ် ခံထံၣ်သၢထံၣ် လၢနအဲၣ်ဒိး ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်သ့. (သး ၃:၂၂, ၂၃) ခံ, တဲဖျါထီၣ် နတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်. ပှၤလၢအမၤန့ၢ်တၢ် လၢနဂီၢ်န့ၣ် စံးဘျုးအဝဲသ့ၣ် ဒီးအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် စံးဘျုး ယဟိဝၤယွၤထီဘိ. (စံး ၇၅:၁) သၢ, ရ့လိာ်သးဒီး ပှၤလၢအသ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ်. ပသကိးလၢ ပရ့ဒီးအီၤ မ့ၢ်ကဲပှၤလၢ အတသ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ်ဘၣ် ဒီးကဒူးကဒ့ၣ်တၢ်န့ၣ် ပကလီၤဂာ် ဒ်သိးဒီးအီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အမ့ၢ်ကဲ ပှၤလၢအသ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ်န့ၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လၢအဂ့ၤအံၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကကဲထီၣ် ပှၤလၢအသ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ်. (၅ မိၤ ၁:၂၆-၂၈; ၂ တံၤ ၃:၁, ၂, ၅) ပမ့ၢ်တဲဖျါထီၣ် ပတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံ ဒီးပတသးစၢၢ်ဆၢ တၢ်လၢပလီကီလၢ ပတဒိးန့ၢ်ဘၣ်တဖၣ်ဘၣ်.
၇. ဒ်သိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အါခၠံၤ ကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံအဂီၢ် အမၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၇ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အါခၠံၤ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်အ့ၤဒိၤနံၡါ အတၢ်လဲၤခီဖျိ. အါခၠံၤ တဲဝဲလၢ “ဖဲခိၤရိၤနၤတၢ်ဆါ ရၤလီၤသးအခါ ယစးထီၣ် ထိၣ်သတြီၤ ယတၢ်အိၣ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ အဂၤတဖၣ် အတၢ်အိၣ်သး. အဃိ ယတအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံဘၣ်.” (ကလၤ ၆:၄) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အါခၠံၤ ကဆီတလဲ အတၢ်ထံၣ်အဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ်. အတဲဝဲလၢ “ကိးနံၤဒဲးန့ၣ် ယစးထီၣ် ဆိကမိၣ်ထံတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ယၤ. ဒီးဆိကမိၣ်ထံစ့ၢ်ကီး တၢ်အဂ့ၤကိးမံၤဒဲးလၢ ယဒိးန့ၢ်ဘၣ် ခီဖျိလၢ ယအိၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိ အပူၤအဃိ. ဝံၤဒီး ယစံးဘျုး ယဟိဝၤယွၤ. ယမၤဒ်အံၤအဃိ ယအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံနီၢ်ကီၢ်.” ခီဖျိလၢ နတၢ်အိၣ်သးအဃိ နမ့ၢ်တအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံဘၣ်န့ၣ် နကွၢ်လိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အါခၠံၤ အဒိအတဲာ် ဒီးမၤဒ်သိးဒီးအီၤ ကသ့ဧါ.
အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး
၈. တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီး စီၤဘၤရူးဒ်လဲၣ်.
၈ စီၤဘၤရူး လၢအကဲ ဝံယံးရမံယၤ အနဲၣ်ရွဲၣ်န့ၣ် ဘၣ်တဘျီ အတအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံဘၣ်. စီၤဘၤရူးန့ၣ် အအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ အကီတခါ. အမူဒါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ အဘၣ်မၤစၢၤ စီၤယံးရမံယၤလၢ ကတဲဘၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢကကဲထီၣ်သးဒီး အဝဲသ့ၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်တဘျီန့ၣ် စီၤဘၤရူး တသးစၢၢ်ဆၢလၢ ကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးဘၣ် ဒီးသးစၢၢ်ဆၢလၢ အကမၤ အနီၢ်ကစၢ် တၢ်ဘၣ်သး. အဃိ ယဟိဝၤယွၤမၢ စီၤယံးရမံယၤ တဲဘၣ် စီၤဘၤရူးလၢ “နဃု တၢ်လၢအဒိၣ်အမုၢ်တဖၣ် လၢနနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တဘၣ်ဃုတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် လၢၤတဂ့ၤ.” (ယံး ၄၅:၃-၅) ပမ့ၢ်တဲလၢ အဂၤတမံၤန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ယဟိဝၤယွၤ တဲအီၤလၢ “သးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးနၤခဲအံၤ.” ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤဘၤရူး ဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်အဃိ အဆဲးဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သး.
၉. ဖဲ ၁ ကရံၣ်သူး ၄:၆, ၇ န့ၣ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)
၉ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤတဂၤ ကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အါမး, အမၤတၢ်ဆူၣ် ဒီးအမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤ န့ၢ်တဘျုးနံၣ်လံ. အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ် မူဒါလီၤလီၤဆီဆီ တမံၤမံၤလၢ တၢ်ကရၢကရိအပူၤ. ဘၣ်ဆၣ် မူဒါလၢ အလီကီဝဲန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤအဂၤတဂၤ ကန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ. အဃိ ဒ်သိး အသးတဟးဂီၤ တဂ့ၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤအီၤလဲၣ်. တၢ်လၢ ကမၤစၢၤအီၤ တမံၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ အဆိကမိၣ်ထံ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မၢဖိပီလူး အတၢ်ကတိၤဖဲ ၁ ကရံၣ်သူး ၄:၆, ၇. (ဖး.) ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် ပကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးပှၤ ခဲလၢာ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟ့ၣ်. ဒီးပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် တမ့ၢ်ခီဖျိလၢ ပဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပှၤဂၤအဃိဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် အပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ပှၤ ဒီးအသးဂ့ၤ လၢပဖီခိၣ်ဒိၣ်မး.—ရိ ၁၂:၃, ၆; အ့း ၂:၈, ၉.
ပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် တမံၤဂ့ၤ တမံၤဂ့ၤန့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်လၢအဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၉)b
၁၀. ပမၤအါထီၣ် တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၀ ပမၤအါထီၣ် တၢ်ဆီၣ်လီၤသး သ့ခီဖျိ ပဆိကမိၣ်ထံ ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကဲထီၣ်သး ဖဲယ့ၣ်ၡူး သ့န့ၢ်အတၢ်မၢဖိတဖၣ်အခီၣ် တနၤန့ၣ်အဂ့ၢ်. တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ် ကွဲးဝဲလၢ “ယ့ၣ်ၡူး သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤဝဲလၢ [၁] ပၢ်ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ အစုပူၤလံ [၂] ဒီးသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ အဟဲလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ် [၃] ဒီးကက့ၤလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ် . . . ဒီးသ့ဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အခီၣ်.” (ယိၤ ၁၃:၃-၅) ယ့ၣ်ၡူး မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၢ အတၢ်မၢဖိ သ့န့ၢ်အခီၣ်န့ၣ် အမၢဝဲသ့. ဘၣ်ဆၣ် အတမၤဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ် ဒီးဖဲအအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအခါ အတဆိကမိၣ်လီၤအသးလၢ အကဲကစၢ်ယွၤ အဖိခွါအဃိ အကြၢးအိၣ်ဘၣ်လၢ ဟံၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ, အိၣ်ဒီးကျိၣ်စ့အါအါ ဒီးအိၣ်ဘၣ် ဘီၣ်ဘီၣ်ညီညီဘၣ်. (လူၤ ၉:၅၈) ယ့ၣ်ၡူး အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးအသးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤ. ယ့ၣ်ၡူး ပာ်လီၤန့ၢ်ပှၤ တၢ်ဒိတၢ်တဲာ် လၢအဂ့ၤဒိၣ်မး.—ယိၤ ၁၃:၁၅.
၁၁. ဒ်သိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒဲနံၤ ကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံအဂီၢ် တၢ်ဆီၣ်လီၤသး မၤစၢၤအီၤဒ်လဲၣ်.
၁၁ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒဲနံၤ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်နဲသၢၤလဲၤန့ၣ် အဂုာ်ကျဲးစၢး အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒ်သိးဒီးယ့ၣ်ၡူး သနာ်က့ တညီလၢအဂီၢ်ဘၣ်. အတဲဝဲလၢ “ဖဲပှၤတဂၤဂၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ် မူဒါလၢ ယလီကီ ဒီးယမ့ၢ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဘၣ်န့ၣ် တဘျီတခီၣ် ယသးတမုာ်ဘၣ်. ဖဲယတူၢ်ဘၣ် ဒ်န့ၣ်အခါ ယမၤလိ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး. ဒီးလၢ JW Library® app အပူၤန့ၣ် ယမၤနီၣ်ဃာ် လံာ်စီဆှံ အဆၢတဖၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး. ယမၤဒ်န့ၣ်အဃိ ဖဲယလိၣ်ဘၣ်အခါ ယဃုဘၣ်အီၤညီ ဒီးယဖးကဒါက့ၤ လံာ်စီဆှံ အဆၢတဖၣ်အံၤ. တကးဒံးဘၣ် လၢယလီတဲစိပူၤန့ၣ် ယဒီလိးပာ်စၢၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးယဒိကနၣ်က့ၤအီၤ ခဲအံၤခဲအံၤ.a ယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ တၢ်လၢပမၤ ခဲလၢာ်န့ၣ် ကြၢးမၤလၤကပီၤ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးတဘၣ်မ့ၢ်လၢ ပမၤလၤကပီၤ ပနီၢ်ကစၢ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အမၤကဲထီၣ်တၢ်ခဲလၢာ် ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ အသးဂ့ၤအဃိ အဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကမၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤ.” ခီဖျိလၢ နတဒိးန့ၢ်ဘၣ် မူဒါလၢ နလီကီဘၣ်အဃိ နသးမ့ၢ်တမုာ်ဘၣ်န့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤအါထီၣ် တၢ်ဆီၣ်လီၤသး. နမ့ၢ်မၤဒ်အံၤန့ၣ် နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ကဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ဒီးနကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံ.—ယၤ ၄:၆, ၈.
ဆဲးဆိကမိၣ်ထံ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ
၁၂. ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံအဂီၢ် တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အမၤစၢၤပှၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. (ယၡါယၤ ၆၅:၂၁-၂၅)
၁၂ ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံ. အဒိ လၢလံာ်ယၡါယၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ် အသ့ၣ်ညါဝဲ. ဒီးအအၢၣ်လီၤစ့ၢ်ကီးပှၤလၢ အကမၤကတၢၢ်ကွံာ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ ခဲလၢာ်. (ဖး ယၡါယၤ ၆၅:၂၁-၂၅.) ပကအိၣ်ဘၣ် ပူၤပူၤဖျဲးဖျဲး ဒီးအိၣ်ဘၣ်လၢ ပနီၢ်ကစၢ်အဟံၣ်မုာ်မုာ်. ပကမၤဘၣ် တၢ်မၤလၢ ပမၤမုာ်, ပကအီၣ်ဘၣ် တၢ်အီၣ်လၢ အန့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါ ဒီးအဝံၣ်အဘဲ. ပတလိၣ် ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ ပနီၢ်ကစၢ် ဒီးပဖိတဖၣ်အဂီၢ် နီတဘျီလၢၤဘၣ်. (ၡါ ၃၂:၁၇, ၁၈; ဃ့း ၃၄:၂၅) တၢ်အၢၣ်လီၤတဖၣ်အံၤ အဂ့ၤဒိၣ်မး ဒီးအကဟဲလၢပှဲၤထီၣ် သပှၢ်တၢၢ်.
၁၃. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးကီခဲ မနုၤလဲၣ် ဒီးပမ့ၢ် ဆိကမိၣ်ထံ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.
၁၃ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ “မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်တဖၣ်အပူၤ” ဒီးပထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးလၢ “အကီအခဲသပှၢ်တၢၢ်” အဃိ ပကဘၣ် ဆိကမိၣ်ထံ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ အါန့ၢ်ဒံးလၢညါ. (၂ တံၤ ၃:၁) ဒ်သိး ပလဲၤခီဖျိ တၢ်အိၣ်သးကီခဲ ကန့ၢ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤ, မၤဆူၣ်ထီၣ်ပဂံၢ်ပဘါ ဒီးဟ့ၣ်ပှၤတၢ်မၤစၢၤ လၢပလိၣ်ဘၣ် ကိးနံၤဒဲး. (စံး ၁၄၅:၁၄) ဒီးလီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲပလဲၤခီဖျိ ပနီၢ်ကစၢ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤတဖၣ် မၤစၢၤပှၤဒိၣ်မး. အဒိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ နဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ် အတညီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပှၤလၢ အကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်လၢပလိၣ်ဘၣ်ခဲအံၤ တကးဒံးဘၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ် ပၤရဒံစူးန့ၣ် အကဟ့ၣ်ပှၤတၢ် အါန့ၢ်ဒံးပလိၣ်ဘၣ်အီၤ စၢၢ်တလၢၢ်. (စံး ၉:၁၈; ၇၂:၁၂-၁၄) ဒီးခဲအံၤ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နတူၢ်ဘၣ်တၢ်လၢအဆါ, တၢ်သးလီၤစၢ် မ့တမ့ၢ် တၢ်ဆူးတၢ်ဆါလၢ အနးဒိၣ်မး. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲလၢ ခါဆူညါ လၢဟီၣ်ခိၣ်သီန့ၣ် တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ ဒီးတၢ်သံ ကလီၤမၢ်ကွံာ်ခဲလၢာ်. (လီၣ် ၂၁:၃, ၄) အဃိ ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်တတီတလိၤ, ပှၤလၢပအဲၣ် သံသဒၣ်ပှၤ, ပတူၢ်ဘၣ် တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ မ့တမ့ၢ် ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအဂၤ တမံၤမံၤအခါ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤတဖၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. ခီဖျိလၢ ပသ့ၣ်ညါလၢ “တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် လၢအဘၣ်ပှၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်တစဲးဖိ ဒီးမ့ၢ်ဒၣ် တၢ်တစိၢ်တလီၢ်” အဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢပထံၣ်ဘၣ် ခဲအံၤန့ၣ် ခါဆူညါ အတအိၣ် နီတဘျီလၢၤဘၣ်.—၂ ကရံၣ် ၄:၁၇, ၁၈.
၁၄. ပမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်မုၢ်လၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၄ ပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံ. အဃိ ပမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်မုၢ်လၢ်အံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဖဲပကွၢ်တၢ်လၢ အယံၤအခါ ဒ်သိးပထံၣ်တၢ် ကဖျါၡဲအဂီၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကဘၣ် ဒိးထီၣ်မဲာ်ဒိး. ဒ်န့ၣ်အသိး ပမ့ၢ်မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်မုၢ်လၢ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကထံၣ်တမှံလီၤပသးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးအပူၤ. အဒိ ပမ့ၢ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ် ဘၣ်ဃးဒီး ကျိၣ်စ့တၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် ပထံၣ်တမှံကွၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲ ပတလိၣ်ဘၣ် ကျိၣ်စ့လၢၤဘၣ် ဒီးတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ် တအိၣ်လၢၤဘၣ် အခါသ့. ဒီးခဲအံၤ ပမ့ၢ်တန့ၢ်ဘၣ် မူဒါလၢပလီကီဘၣ် ဒီးပသးမ့ၢ်ဟးဂီၤန့ၣ် ပထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ ဖဲပကဲထီၣ် ပှၤလၢပှၤပှဲၤ ဒီးမၤဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ အနံၣ်လၢအကထိအခါ မူဒါလၢပလီကီ လၢညါန့ၣ် ကဖျါလၢ အရ့တဒိၣ်လၢၤဘၣ်. အဃိ ပတလိၣ် သးဟးဂီၤဘၣ်. (၁ တံၤ ၆:၁၉) ဘၣ်ဆၣ် ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ ပဘၣ်ယိၣ်တၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အိၣ်သးကီခဲ အါမံၤအဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပထံၣ်တမှံကွၢ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤတဖၣ် တညီထီဘိဘၣ်. သနာ်က့ လၢပကဘၣ်ယိၣ်တၢ်အလီၢ် ပမ့ၢ်ဆဲးဂုာ်ကျဲးစၢး ထံၣ်တမှံလီၤပသးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးအပူၤ ထီဘိန့ၣ် ပတၢ်မုၢ်လၢ် ကဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် ဒီးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံ.
၁၅. လၢခရံာ်စတၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် ပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်.
၁၅ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒဲနံၤ လၢပတဲတ့ၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် အမါခရံာ်စတၤ တဲဝဲလၢ “ယအိၣ်ဒီး တၢ်ဆါနးမး တခါလၢ အမၤစၢ်လီၤ ယဂံၢ်ယဘါ. အဃိ ယဟးတကဲဘၣ် ဒီးအါတက့ၢ်န့ၣ် ယဘၣ်အိၣ်လၢ လီၢ်မံခိၣ်. ယလိၤဆါ ကိးနံၤဒဲး ဒီးယကသံၣ်သရၣ် တဲယၤလၢ ဖျါလၢယတၢ်ဆါအံၤ တကိညၢ်ထီၣ်က့ၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီဃီန့ၣ် ယဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ ‘ကသံၣ်သရၣ်အံၤ အတၢ်ထံၣ် တဒ်သိးဒီး ယတၢ်ထံၣ်ဘၣ်.’ ယတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အဂၢၢ်ကျၢၤန့ၣ် ဟ့ၣ်ယၤ တၢ်သူၣ်မံသးမုာ် နီၢ်ကီၢ်. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ယဘၣ်တူၢ်တၢ်ဆါ ကိးနံၤဒဲး သနာ်က့ လၢဟီၣ်ခိၣ်သီန့ၣ် ယကအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဒီးအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုနီၢ်ကီၢ်.”
“ပှၤလၢအပျံၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ် ခဲလၢာ်”
၁၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပၤဒၤဝံး တဲဝဲလၢ ပှၤလၢအပျံၤ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်က “ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ် ခဲလၢာ်” လဲၣ်.
၁၆ ပကဲပှၤလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံ သနာ်က့ ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲဒံး. အဒိ လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ စီၤပၤဒၤဝံးန့ၣ် အဖိသံသဒၣ်အီၤ သၢဂၤညါ. ပှၤတနီၤ တဲကမၣ်အဂ့ၢ်လၢ အမၤတၢ်အၢ, အသကိးတနီၤ တတီဒီးအီၤလၢၤဘၣ် ဒီးစီၤပၤတဂၤ ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤသံအီၤအဃိ အဘၣ် ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသး တဘျုးနံၣ်ညါ. အလဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အံၤ သနာ်က့ အအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံဒံး. တကးဒံးဘၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အတဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအပျံၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ် ခဲလၢာ်လီၤ.” (စံး ၃၄:၉, ၁၀) ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤဒၤဝံး တဲဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. ခီဖျိလၢ အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအတၢ်အိၣ်မူပူၤ သနာ်က့ အနာ်ဝဲ သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤအီၤထီဘိ. (စံး ၁၄၅:၁၆) ပဝဲစ့ၢ်ကီး ဒ်သိးပကဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးလဲၤခီဖျိ ပတၢ်ကီတၢ်ခဲ ခဲလၢာ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤ. ဒီးပတၢ်အိၣ်သး မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ် သနာ်က့ ပအိၣ်ဒီး တၢ်သးခု ဒီးတၢ်သးမံသ့ဒံး.
၁၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ နပာ်လီၤသးလၢ နကမၤလိန့ၢ် တၢ်ခူသူၣ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သးမံလဲၣ်.
၁၇ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးမံ. (စံး ၁၃၁:၁, ၂) အဃိ ပမ့ၢ် မၤအါထီၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါ စံးဘျုးက့ၤတၢ်, အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်မုၢ်လၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပမၤလိန့ၢ် တၢ်ခူသူၣ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သးမံ. ဒီးပကတဲလၢ “မ့ၢ်လီၤ, ယသးမံ.”—စံး ၁၆:၅, ၆.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၁၈ “ဟ့ၣ်လီၤအါထီၣ်ပှၤတၢ်နာ်”
a အဒိ လၢ jw.org ဝဲးပဆဲး အပူၤန့ၣ် ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူလၢ ဂီၤခီတၢ်ဘါ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ အကျါ ဒီးကွၢ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢအခိၣ်တီမ့ၢ် Jehovah Cares for the Humble ဒီး Pride Is Before a Crash.
b တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ ကွၢ်ထွဲကတီၤတၢ်လၢ ပတၢ်ရၢကရိ အတၢ်သူၣ်ထီၣ်, ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အမၤလိ စုပနီၣ်ကျိာ်န့ၣ် ပှၤမၤတၢ်သံကွၢ်စံးဆၢဒီးအီၤဖဲ ကဝီၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ ဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢကမျၢၢ်အဂီၢ်.