တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ ယွၤအကလုၢ်ကထါလၢ အိၣ်ဒီးအစိအကမီၤ
“ယွၤအကလုၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မူ” လီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၄:၁၂.
၁. (က) ယွၤဟ့ၣ်လီၤစီၤအၤဒၣ် မူဒါမနုၤလဲၣ်. (ခ) တၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ကတိၤကျိာ်န့ၣ် ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်သူအီၤဒ်လဲၣ်.
ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဟ့ၣ်လီၤလီၤဆီဆီတမံၤန့ၣ်မ့ၢ် တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ပကတိၤကျိာ်သ့န့ၣ်လီၤ. လၢဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်အပူၤ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်စီၤအၤဒၣ်မူဒါလၢ ကယုၢ်န့ၢ်ဝဲ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိကိးကလုာ်ဒဲးအမံၤလီၤ. စီၤအၤဒၣ် ယုၢ်န့ၢ်ဝဲဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ ကိးကလုာ်ဒဲးအမံၤ လၢအပှဲၤဒီးအခီပညီလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂:၁၉, ၂၀) စးထီၣ်ဖဲန့ၣ် တုၤလၢခဲအံၤ ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် သူဝဲကစၢ်ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ကတိၤကျိာ် လၢကစံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤဒီး တဲဘၣ်ပှၤအဂၤလၢအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ်သူဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်အံၤလၢ ကကွဲးကျိာ်ထံက့ၤလံာ်စီဆှံ ဒ်သိးပှၤအါဂၤမၤလိ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်ကသ့အဂီၢ်လီၤ.
၂. (က) ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ ကမံးတံာ်န့ၣ် လူၤပိာ်ထွဲဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီမိၢ်ပှၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိဘၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂ လံာ်စီဆှံန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအီၤ အဘ့ၣ်လၢအကထိတဖၣ် ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ တနီၤနီၤန့ၣ် လီၤတံၢ်ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးအဂၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိး ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ ကမံးတံာ် ကကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံလီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ဆၢတဲာ်ဝဲလၢကမၤပိာ်ထွဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီမိၢ်ပှၢ်သၢမံၤလၢအမ့ၢ်– (၁) မၤလၤကပီၤယွၤအမံၤ ဒီးထၢနုာ်အီၤလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ ဒ်တၢ်ကွဲးအသးလၢ အခီၣ်ထံးအိၣ်ဝဲအသိးတက့ၢ်. (ဖး မးသဲ ၆:၉ တက့ၢ်.) (၂) မ့ၢ်သ့န့ၣ် ကွဲးကျိာ်ထံအီၤ ဒ်တၢ်ကွဲးအသးအသိး တဖျၢၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ်, မ့ၢ်တသ့ဘၣ်ဒီး ကွဲးကျိာ်ထံအီၤဒ်သိး အခီပညီကလီၤပလိာ်လိာ်အသးဒီး တၢ်ကွဲးအသးလၢအခီၣ်ထံးအဂီၢ်တက့ၢ်. (၃) သူတၢ်ကတိၤလၢ ပှၤဖးဒီးနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီတက့ၢ်.a (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) (ဖး နဃ့မယၤ ၈:၈, ၁၂ တက့ၢ်.) ဖဲပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖုစုာ်စုာ် ကွဲးကျိာ်ထံဝဲ လံာ်စီဆှံလၢကျိာ် ၁၃ဝ ဘျဲၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ်မၤပိာ်ထွဲဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီမိၢ်ပှၢ်သၢမံၤအံၤလီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိဘၣ်လၢ ဖဲပှၤဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ အခါပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် လူၤပိာ်ထွဲဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီမိၢ်ပှၢ်အံၤဒ်လဲၣ်, ဒီးဖဲပှၤကွဲးကျိာ်ထံက့ၤလၢ ကျိာ်အဂၤတဖၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်လူၤပိာ်ထွဲဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီမိၢ်ပှၢ်အံၤဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
လံာ်စီဆှံလၢ အမၤလၤကပီၤယွၤအမံၤ
၃, ၄. (က) ပထံၣ်န့ၢ် တတြၢ်ကြၢ်မတၣ် သ့ဖဲလဲၣ်. (ခ) ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤအမံၤန့ၣ် ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အါဂၤမၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၃ ကစၢ်ယွၤအမံၤဘၣ်တၢ်ကွဲးဖျါအီၤလၢ ဧ့ၤဘြံၤလံာ်မိၢ်ပှၢ်လွံၢ်ဖျၢၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ တတြၢ်ကြၢ်မတၣ်န့ၣ်လီၤ. ပထံၣ်ဘၣ် တတြၢ်ကြၢ်မတၣ်အံၤလၢ ပီၣ်လဲၣ်အံသၣ်အလံာ်ထူ (Dead Sea Scrolls) အပူၤ ဒီးတၢ်ကွဲးကူက့ၤလံာ်စီဆှံလၢပျၢၤအဂၤတဖၣ်အပူၤသ့ စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ဒီးပထံၣ်ဘၣ်အီၤစ့ၢ်ကီးလၢ တၢ်ကွဲးကူက့ၤကြံးစဲးထူးကၠ့း တနီၤနီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကွဲးကူသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤဖဲ ချ.ခ.န ၂၀၀ တုၤလၢ ခ.န ၁၀၀ အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤအါဂၤန့ၣ် ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ယွၤအမံၤအိၣ်လၢ တၢ်ကွဲးကူလံာ်စီဆှံလၢပျၢၤတဖၣ်အံၤအပူၤ အါဘျီအဃိ အဝဲသ့ၣ်ကမၢကမၣ်ဝဲလီၤ.
၄ လၢတၢ်အံၤအဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ယွၤအမံၤကြၢးအိၣ်ဝဲလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ အါဂၤန့ၣ် ထုးထီၣ်ကွံာ်ဝဲယွၤအမံၤလီၤ. အဒိ ဖဲ ၁၉၀၁ နံၣ်န့ၣ် ပှၤထုးထီၣ် အမဲကရကၤ စတဲတၢး ဘၢၣ်ၡ့ (American Standard Version) လံာ်စီဆှံတဘ့ၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်ထၢနုာ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤထုးထီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံလၢကြံးကျိာ်တကတြူၢ် ဝံၤပူၤကွံာ်ခံနံၣ်အလီၢ်ခံ ဖဲ ၁၉၅၂ နံၣ်န့ၣ် ပှၤဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ အမဲကရကၤ စတဲတၢး ဘၢၣ်ၡ့ လံာ်စီဆှံ ဒီးထုးထီၣ်ရၤလီၤအီၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ကစၢ်ယွၤအမံၤဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်ကွံာ်အီၤလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ခီဖျိလၢပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ထၢနုာ်ယွၤအမံၤန့ၣ် “တကြၢးဝဲနီတစဲးဘၣ်.” ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အါဂၤန့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်ကွဲးကျိာ်ထံဝဲ လံာ်စီဆှံလၢကီၤလၤဝါကျိာ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ကျိာ်အဂၤမ့ၢ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ်ထုးထီၣ်ကွံာ် ကစၢ်ယွၤအမံၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.
၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ထၢနုာ်ဝဲကစၢ်ယွၤအမံၤလၢ လံာ်စီဆှံပူၤလဲၣ်.
၅ ပှၤလၢအကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကြၢးထၢနုာ်ယွၤအမံၤလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤဧါ, တကြၢးထၢနုာ်ဧါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ. မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဝဲလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ကစၢ်လၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်လံာ်စီဆှံဒီး အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကသ့ၣ်ညါဘၣ်အမံၤလီၤ. ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်လၢအစဲၣ်နီၤန့ၣ် ဖဲအဝဲကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အဆၢကတီၢ် ကြၢးဆိကမိၣ်ဝဲ ဒီးကြၢးသ့ၣ်ညါဝဲပှၤလၢ အဒုးအိၣ်ထီၣ်လံာ်တဂၤ အတၢ်ဘၣ်သးလီၤ. လံာ်စီဆှံအါဆၢ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤအမံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဒီး ပကဘၣ်မၤလၤကပီၤအီၤလီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၃:၁၅; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၃:၁၈; ၁၄၈:၁၃; ယၡါယၤ ၄၂:၈; ၄၃:၁၀; ယိၤဟၣ် ၁၇:၆, ၂၆; မၤတၢ် ၁၅:၁၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤထိးဘၣ် ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံတဖၣ်အသး ဒ်သိးကကွဲးလီၤ ကစၢ်အမံၤ လၢတၢ်ကွဲးအသးအခီၣ်ထံးအပူၤ အဘျီလၢအကထိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ယဃ့းစက့လး ၃၈:၂၃ တက့ၢ်.) ဖဲပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် ထုးထီၣ်ကွံာ်ကစၢ်ယွၤအမံၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်တပာ်ကဲယဟိဝၤယွၤဘၣ်.
၆. ဖဲပှၤဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံအခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤထၢနုာ်အါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအမံၤ ၆ ဘျီလဲၣ်.
၆ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ တၢ်အုၣ်အသးအိၣ်ဝဲအါမးလၢ ပကဘၣ်သူယွၤအမံၤန့ၣ်လီၤ. ၂၀၁၃ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ လၢဘၣ်တၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ် ယွၤအမံၤအိၣ်ဝဲ ၇,၂၁၆ ဘျီန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ထိၣ်သတြီၤအီၤဒီး လံာ်လၢညါတဘ့ၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤအမံၤအါထီၣ်ဝဲဃုဘျီလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်န့ၣ် ခီဖျိလၢ ပှၤထံၣ်န့ၢ်အါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအမံၤလၢ ပီၣ်လဲၣ်အံသၣ်အလံာ်ထူအပူၤ ယဲၢ်ဘျီအဃိန့ၣ်လီၤ.b (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) တၢ်ယဲၢ်ဘျီအံၤန့ၣ် ပထံၣ်န့ၢ်အီၤလၢ ၁ ၡမူၤအ့လး ၂:၂၅; ၆:၃; ၁၀:၂၆; ၂၃:၁၄, ၁၆ န့ၣ်လီၤ. ဃုဖျၢၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ထံၣ်န့ၢ်အီၤလၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၁၉:၁၈ အပူၤခီဖျိလၢ ပှၤဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ် တၢ်ကွဲးကူက့ၤလံာ်စီဆှံလၢပျၢၤတဖၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ.
၇, ၈. ယဟိဝၤယွၤအမံၤ အခီပညီမ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၇ ခရံာ်ဖိအမ့ၢ်အတီတဖၣ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ တၢ်နၢ်ပၢၢ်ယွၤအမံၤအခီပညီ လၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်လီၤ. ယွၤအမံၤအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “အဝဲဒုးကဲထီၣ်တၢ်” လီၤ.c (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) ၂ မိၤၡ့ ၃:၁၄ စံးဝဲလၢ “ယမ့ၢ်တၢ်လၢယမ့ၢ် [ယကကဲထီၣ် တၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်, nwt]” လီၤ. လၢညါပတၢ်ကရၢကရိ အလံာ်လဲၢ်တဖၣ် သူဝဲလံာ်စီဆှံတဆၢအံၤလၢ ကတဲဖျါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအမံၤအခီပညီလီၤ. ဟီၣ်ခိၣ်သီတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံလၢ တၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်ဒီး ထုးထီၣ်အီၤလၢ ၁၉၈၄ နံၣ်အပူၤန့ၣ် စံးဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ဒ်သိးအတၢ်တိာ်ပာ် ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဂီၢ် အနီၢ်ကစၢ်ကဲထီၣ်ဝဲ တၢ်လၢအအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်န့ၣ်လီၤ.d (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲ ၂၀၁၃ နံၣ် တၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ပတၢ်ကရၢကရိတဲနၢ်ပၢၢ်ပှၤလၢ “ယဟိဝၤယွၤအမံၤ အခီပညီတဘၣ်ဃးထဲဒၣ် တၢ်လၢကစၢ်ယွၤအနီၢ်ကစၢ် ကကဲထီၣ်ဝဲန့ၣ်ဘၣ်. ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ကစၢ်အတၢ်တိာ်ပာ်ကလၢပှဲၤအဂီၢ် ကစၢ်မၤကဲထီၣ် အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ် ဒ်အဝဲအဲၣ်ဒိးဒုးကဲထီၣ်ဝဲအသိးသ့န့ၣ်လီၤ.”
၈ ယဟိဝၤယွၤ ဒုးကဲထီၣ် အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ် ဒ်အဝဲအဲၣ်ဒိးဒုးကဲထီၣ်ဝဲအသိးသ့န့ၣ်လီၤ. အဒိ ယွၤဒုးကဲထီၣ် စီၤနိအၤလၢ ပှၤတ့ထီၣ်ကဘီတဂၤလီၤ. မ့မ့ၢ်စီၤဘစလအ့လး န့ၣ်ကစၢ်ယွၤဒုးကဲထီၣ်အီၤလၢ ပှၤစုသ့ဒ်သိး ကတ့တၢ်လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲဒုးကဲထီၣ်ဝဲ စီၤကံးဒဧိၣ်လၢ ပှၤလၢအဒုးတၢ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤတဂၤ, ဒီးစီၤပီလူးလၢ မံးၡၢၣ်နရံၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ယွၤအမံၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးအခီပညီနီၢ်နီၢ်လၢ အပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံ ကမံးတံာ်န့ၣ် ထၢနုာ်ဝဲယွၤအမံၤလၢ လံာ်စီဆှံအံၤအပူၤလီၤ.
၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံဆူ ကျိာ်အဂၤန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်လဲၣ်.
၉ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ အါဘ့ၣ်န့ၣ် တထၢနုာ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤလၢၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ်ထၢနုာ်ဝဲ မံၤလၤသၣ်ကပီၤလၢအမ့ၢ် “ကစၢ်” မ့တမ့ၢ် လၢအဝဲသ့ၣ် အဟီၣ်ကဝီၤပူၤ ကစၢ်တဂၤဂၤအမံၤလီၤ. လၢတၢ်အံၤအဃိ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အကတိၤကျိာ်အကလုာ်ကလုာ်န့ၣ် ကြၢးအိၣ်ဒီး လံာ်စီဆှံလၢ အမၤလၤကပီၤယွၤအမံၤလီၤ. (ဖး မၤလကံ ၃:၁၆ တက့ၢ်.) မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤ ကစၢ်ယွၤအမံၤ ယဟိဝၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ လၢကျိာ် ၁၃၀ ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံလၢ ပှၤနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီ ဒီးလီၤတံၢ်လီၤဆဲး
၁၀, ၁၁. ဖဲပှၤကွဲးကျိာ်ထံက့ၤ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ လၢကျိာ်အဂၤတဖၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲဒ်လဲၣ်.
၁၀ ဖဲပှၤကွဲးကျိာ်ထံက့ၤ ကီၤလၤဝါ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ ဆူကျိာ်အဂုၤအဂၤအခါ တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ လံာ်စီဆှံအံၤ သူဝဲဧ့ၤဘြံၤအတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ၡံအိလ်” (ပျုၤပူၤ) လၢအအိၣ်လၢ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၉:၁၀ ဒီးလံာ်စီဆှံအဆၢအဂၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်သူအီၤလၢ ကီၤလၤဝါလံာ်စီဆှံ အဂုၤအဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပှၤကွဲးကျိာ်ထံက့ၤလၢ ကျိာ်အဂၤအဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ်သူဝဲ တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤတသ့ဘၣ်. မ့ၢ်လၢပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် တနၢ်ပၢၢ်ဝဲ ဧ့ၤဘြံၤအတၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်လၢအမ့ၢ် “ၡံအိလ်” အံၤအဃိန့ၣ်လီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အလံာ်ခီယ့ၤ (dictionary) အပူၤန့ၣ်တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤတအိၣ်ဘၣ်. ဒီးပှၤတနီၤနီၤ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤအဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်လီၢ်တတီၤတီၤအမံၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်အီၤအခွဲးလၢ ကကွဲးကျိာ်ထံဝဲ ဧ့ၤဘြံၤအတၢ်ကတိၤ “ၡံအိလ်” ဒီးကြံးအတၢ်ကတိၤ “ဟ့ဒံစ်” လၢ “တၢ်သွၣ်ခိၣ်” လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်ကျဲတဘိလၢ ပှၤကကွဲးကျိာ်ထံတၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးမၤစၢၤပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်နၢ်ပၢၢ်ဝဲကညီအဂီၢ်လီၤ.
၁၁ ဧ့ၤဘြံၤ ဒီးကြံးအတၢ်ကတိၤလၢ ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံက့ၤအီၤလၢ “soul” (“သး”) န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တနီၤနီၤအဂီၢ်လီၤ. လၢကျိာ်တနီၤန့ၣ် ပှၤအါတက့ၢ် ဆိကမိၣ်လၢ တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤ အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်ဝံတၢ်ကလၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်အိၣ်လၢပပူၤတမံၤမံၤလၢ အမူဒံးဝဲ ဖဲပသံအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤသုတနၢ်ပၢၢ်ကမၣ်တဂ့ၤအဂီၢ် ပတၢ်ကရၢကရိ ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် ကကွၢ်ဝဲလၢ တၢ်အိၣ်သးအဖီခိၣ် ဒီးကကွဲးကျိာ်ထံက့ၤ “soul” ဒ်အခီပညီအိၣ်ဝဲအနီၢ်ကီၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ. အဒိ လၢ “soul” (“သး”) အလီၢ်န့ၣ် ပှၤကွဲးကျိာ်ထံက့ၤဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ, ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ, မ့တမ့ၢ် သးသမူ သ့ဝဲလီၤ. မ့မ့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဘၣ်ဃးဒီး ဧ့ၤဘြံၤ ဒီးကြံး တၢ်ကတိၤတဖၣ်အခီပညီန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးဖျါထီၣ်အီၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်လၢလံာ်ကဘျံးတဖၣ်အဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်အံၤအဃိ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ န့ၣ် ပှၤဖးဒီးနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီဝဲလီၤ. ဒီးတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “soul” န့ၣ်အိၣ်ဒီး အခီပညီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တ့ၢ်အီၤလၢ New World Translation of the Holy Scriptures—With References အတၢ်ပိာ်ထွဲအပူၤလီၤ.
၁၂. ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ လၢဘၣ်တၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤဒီး ထုးထီၣ်အီၤလၢ ၂၀၁၃ နံၣ်န့ၣ် တၢ်ဆီတလဲအိၣ်ဝဲတနီၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၂ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် ဆှၢထီၣ်တၢ်သံကွၢ်တနီၤလၢအဘၣ်ဃးဒီး လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ ပှၤနၢ်ပၢၢ်ကမၣ်အီၤသ့န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲလါစဲးပတ့ဘၢၣ် ၂၀၀၇ နံၣ်န့ၣ်ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ဟ့ၣ်လီၤအခွဲးလၢ ပှၤကဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ လၢကီၤလၤဝါကျိာ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ ကမံးတံာ် ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ လံာ်စီဆှံအဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ် သမံသမိးဝဲ ပှၤလၢအကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် အတၢ်သံကွၢ်လၢအကထိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ကီၤလၤဝါ အတၢ်ကတိၤလၢ ပှၤနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤကီတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးက့ၤအီၤလၢ တၢ်ကတိၤလၢ ပှၤသူအီၤလၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လံာ်စီဆှံတဘ့ၣ်အံၤ ပှၤဖးဒီးနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီန့ၢ်ဒံး လၢညါတဘ့ၣ်ဒီး အခီပညီစ့ၢ်ကီးတလီၤမၢ်ဝဲဘၣ်. ခီဖျိလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢထံကီၢ်အဂၤတဖၣ် ကွဲးကျိာ်ထံတၢ် ဆူကျိာ်အဂၤတဖၣ်အဃိ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤ ဒ်သိးပှၤကဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ လၢကီၤလၤဝါကျိာ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.—ကတိၤဒိ ၂၇:၁၇.
တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်
၁၃. ဘၣ်ဃးဒီး ၂၀၁၃ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံလၢ ဘၣ်တၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်အီၤန့ၣ် ပှၤအါဂၤတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၃ ခီဖျိပှၤဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံဒီး ထုးထီၣ်ရၤလီၤအီၤလၢ ၂၀၁၃ အဃိပှၤအါဂၤတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ဆှၢထီၣ်ဝဲတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် အလံာ်ပရၢလၢ အကထိတဖၣ် ဆူယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး အဝဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် လၢအိၣ်လၢဝ့ၢ် ဘရီးကလ့ၣ် နယူယီးန့ၣ်လီၤ. ပှၤအါဂၤတူၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒ်သိးဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤလၢအစံးဝဲ “လံာ်စီဆှံန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်တလါတဖျၢၣ်လၢ အပှဲၤဒီးလၢၢ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လီၤ. ဖဲပဖးယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကတိၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံအခါ ပနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီအဃိ လီၤဂာ်ဒ်သိး ပထုးထီၣ်လၢၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်အံၤလၢ တလါပူၤဒီး သမံသမိးကွၢ် လၢၢ်တဖျၢၣ်စုာ်စုာ် အတၢ်ဃံတၢ်လၤ, အလွဲၢ် ဒီးအတၢ်ကပြုၢ်ကပြီၤလီၤ. လံာ်စီဆှံအံၤ ဘၣ်တၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤအီၤအဃိ မၤစၢၤယၤဒ်သိး ယကဘူးထီၣ်ဒီး ကစၢ်ယွၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ် ပၢ်တဂၤလၢအဖိးဟုယၤဒီး ဖးန့ၢ်ယၤလံာ်တဘ့ၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးအနီၢ်ကစၢ်အတၢ်ကတိၤလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်ယသးန့ၣ်လီၤ.”
၁၄, ၁၅. ဖဲပှၤထုးထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံလၢ ကျိာ်အဂၤအခါ ပှၤအါဂၤတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၄ ပှၤလၢအကတိၤကျိာ် အဂုၤအဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံအဃိ အဝဲသ့ၣ်သးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ. သးပှၢ်တဂၤလၢ ဝ့ၢ်စိၣ်ဖံၣ်ယၤ, ကီၢ်ဘူၣ်လက့ရံယါ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ လၢဘူၣ်လက့ရံယါအကျိာ်အဃိ အဝဲစံးဝဲလၢ– “ယဖးလံာ်စီဆှံအိၣ် အါနံၣ်အါလါလံ, ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံလၢ ယနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီ ဒီးထုးန့ၢ်ယသးဒ်အံၤန့ၣ် ယတဖးဘၣ်နီတဘျီဘၣ်.” ဒ်န့ၣ်အသိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤလၢ ကီၢ်အဲလ်ဘၢနံယါ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲဒ်အံၤ– “ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါလၢ အဲလ်ဘၢနံယါအကျိာ်န့ၣ် ဖျါဃံလၤဒိၣ်မးလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ တဲတၢ်ဒီးပှၤလၢပကျိာ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီတခါလီၤ.”
၁၅ လၢထံကီၢ်အါဘ့ၣ်အပူၤ လံာ်စီဆှံန့ၣ် ပှၤဃုထံၣ်န့ၢ်ဘၣ်အီၤကီဒီး အပှ့ၤဒိၣ်ဝဲလီၤ. တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်လံာ်စီဆှံန့ၣ် မ့ၢ်မးတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤဖးဒိၣ်တခါလီၤ. တၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါလၢ ကီၢ်ရဝၣ်ဒၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ– “လၢညါန့ၣ် ပှၤအါဂၤလၢ အမၤလိလံာ်စီဆှံဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်န့ၣ် တလဲၤထီၣ်လဲၤထီလၢနီၢ်သးတခီဘၣ်, မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် အလံာ်စီဆှံ တအိၣ်ဘၣ်အဃိလီၤ. လံာ်စီဆှံလၢ ပှၤဆါဝဲလၢသရိာ်တဖၣ်န့ၣ် အပှ့ၤဒိၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ပှ့ၤဝဲတန့ၢ်ဘၣ်. ဒီးညီနုၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တနၢ်ပၢၢ်ဝဲ လံာ်စီဆှံအဆၢဖိတနီၤနီၤ အခီပညီလီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. လၢတၢ်အံၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် တလဲၤထီၣ်လဲၤထီလၢ အဆိအချ့ဘၣ်. ဖဲဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ ဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်အီၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အကျိာ်အခါ ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အအိၣ်ဒီးအဖိသးစၢ်လွံၢ်ဂၤစံးဝဲဒ်အံၤ– “ပစံးဘျုးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးကုၢ်လၢအကလုၢ်တီဒီးကူၣ်တၢ်သ့ လၢအဟ့ၣ်ပှၤ လံာ်စီဆှံအံၤန့ၣ်လီၤ. ပဖှီၣ်အဃိ ပကပှ့ၤလံာ်စီဆှံ တဂၤတဘ့ၣ်အဂီၢ် ပစ့တအိၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ခဲအံၤပအိၣ်ဒီး ပနီၢ်ကစၢ်အလံာ်စီဆှံ တဂၤတဘ့ၣ်လံ. ပပာ်ဖျါထီၣ် ပတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ယဟိဝၤယွၤ ခီဖျိလၢပဖးသကိး လံာ်စီဆှံဒီးပဟံၣ်ဖိဃီဖိ ကိးနံၤဒဲးန့ၣ်လီၤ.”
၁၆, ၁၇ (က) ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ပဘၣ်ဆၢတဲာ်လီၤပသးလၢ ပကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၆ ခါဆူညါန့ၣ် ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ လၢဘၣ်တၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ် ကဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်အီၤလၢ ကျိာ်အဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. မ့မ့ၢ်မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤပတုာ်ကွံာ် တၢ်မၤအဝဲအံၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ အပှၤဂီၢ်မုၢ်ကိးဂၤဒဲး ကနၢ်ဟူဘၣ်အတၢ်ကတိၤဒီး နၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. (ဖး ယၡါယၤ ၃၀:၂၁ တက့ၢ်.) တယံာ်လၢၤဘၣ် “ဟီၣ်ခိၣ်ကပှဲၤဝဲဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါယွၤ ဒ်ထံကျၢၢ်ဘၢ ပီၣ်လဲၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ.”—ယၡါယၤ ၁၁:၉.
၁၇ မ်ပကဆၢတဲာ်လီၤပသးလၢ ပကသူကယဲၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤပှၤ တမံၤလၢ်လၢ်ဃုာ်ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ လၢအမၤလၤကပီၤ ကစၢ်ယွၤအမံၤန့ၣ်တက့ၢ်. ပျဲကစၢ်ယွၤကတိၤတၢ်ဒီးနၤ ကိးနံၤဒဲးခီဖျိ နဖးအကလုၢ်ကထါလံာ်စီဆှံန့ၣ်တက့ၢ်. အဝဲကဒိကနၣ် ကယဲၢ်ပတၢ်ထုကဖၣ်ခဲလၢာ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. တၢ်ဆဲးကျိးဒီး ယဟိဝၤယွၤဒ်အံၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကသ့ၣ်ညါအီၤဒီး ပတၢ်အဲၣ်အီၤကအါထီၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၇:၃.
“ယဟိဝၤယွၤ တဲတၢ်ဒီးပှၤလၢ ပကျိာ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လီၤဆီတခါလီၤ”
a ကွၢ်လၢ Appendix A1 of the revised New World Translation and the article “How Can You Choose a Good Bible Translation?” in The Watchtower of May 1 2008 တက့ၢ်.
b ပီၣ်လဲၣ်အံသၣ်အလံာ်ထူတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤဖဲ ပူၤကွံာ်အနံၣ် ၁,၀၀၀ ဘျဲၣ်တချုး ပှၤကွဲးဧ့ၤဘြံၤ မဲၣ်စရၢးထံး ထဲး (Hebrew Masoretic text) အခါန့ၣ်လီၤ.
c လံာ်လဲၢ်လၢအဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး တဲဖျါထီၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤအခီပညီဒ်အံၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤန့ၣ် ပှၤဃုသ့ၣ်ညါတၢ်ဖိတဖၣ် အသးတလီၤပလိာ်လိာ်အသးကိးဂၤဒဲးဘၣ်.
d ကွၢ်လံာ်လၢအမ့ၢ် တၢ်မၤစၢၤလၢ နကမၤလိယွၤအကလုၢ်ကထါအဂီၢ် လၢကဘျံးပၤ ၅ အပူၤ လၢ “ယွၤအမံၤ ယဟိဝၤန့ၣ် အခီပညီဒ်လဲၣ်” အခိၣ်တီအံၤ အဖီလာ်န့ၣ်တက့ၢ်.