ကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤ လၢအမ့ၢ်ယွၤလၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဂၤန့ၣ်တက့ၢ်

၁. ဖဲနီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်​ ပူထီၣ်ထီဒါတၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

ယဟိဝၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ယွၤလၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်တဂၤလီၤ. စးထီၣ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်​ မၤတၢ်ဒဲးဘး ဒီးကဲထီၣ်ပှၤတလၢတပှဲၤလံၤလံၤန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢအမ့ၢ် ယွၤလၢအဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်လီၤ. နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်​ ပူထီၣ်ထီဒါ ကစၢ်ယွၤဝံၤအလီၢ်ခံ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤ ဝံအတၢ်စံးပာ်တခါလၢ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဖိအလံၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ ပထံၣ်ဘၣ်အီၤဖဲ ၁ မိၤၡ့ ၃:၁၅ ဒီးဖဲန့ၣ်အၢၣ်လီၤဝဲလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် ဒီးအတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ အအၢအသီတဖၣ်န့ၣ်​ ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤကွံာ်အီၤ ခဲလၢာ်လီၤ.—၁ ယိၤဟၣ်​ ၃:၈; လီၣ်ဖျါ ၁၂:၉.

ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟံၣ်ဘါဝဲ အခ့အပှၤလၢညါတဖၣ်

၂. ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ စီၤနိအၤဒ်လဲၣ်.

^၂ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ စီၤနိအၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဖဲစီၤနိအၤအစိၤန့ၣ်​ ပှၤဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဝဲထဲ စီၤနိအၤဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိလီၤ. ပှၤလၢအခိၣ်အဃၢၤတဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပှၤအၢပှၤသီ ဒီးပှၤမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤနိအၤကလိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၆:၄, ၅, ၁၁; ယူဒၤ ၆) ဘၣ်ဆၣ်​ ဒ်သိးစီၤနိအၤ ကဆဲးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးဆဲးမၤတၢ်လၢအဘၣ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ဝဲ စီၤနိအၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အဝဲလိၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၆:၉) ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်စီၤနိအၤလၢ အဝဲကမၤဟးဂီၤပှၤအၢပှၤသီ တကးဒံးဘၣ်​ တဲစ့ၢ်ကီးအီၤလၢ ဒ်သိးအဟံၣ်ဖိဃီဖိ ကပူၤဖျဲးအဂီၢ်အဝဲ ကဘၣ်မၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၆:၁၃-၁၈) လၢစီၤနိအၤအဂီၢ်န့ၣ်​ ယဟိဝၤ မ့ၢ်ယွၤလၢအဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်လီၤ.

၃. ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ စီၤယိၤၡူဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)

^၃ လၢခံ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အခ့အပှၤစီၤယိၤၡူ ဒ်သိးဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်​ မူဒါဖးဒိၣ်ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲကဘၣ်ပၢဆှၢဝဲ ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်​ ဒ်သိးကနုာ်လီၤဘၣ်လၢ ကီၢ်တၢ်စံးပာ် ဒီးကဘၣ်မၤနၢၤကွံာ်ဝဲ ပှၤကလုာ်လၢအဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်​ လၢအအိၣ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤယိၤၡူကပျံၤတၢ်လီၤ. အဃိအဝဲတဲ စီၤမိၤၡ့လၢ “မၤလိာ်စီၤယိၤၡူ, ဒီးဒုးဆူၣ်ထီၣ်အဂံၢ်အဘါ, ဒီးဒုးတံးထီၣ်အတဟီၣ်တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲဒၣ်န့ၣ်ကခီဂာ်တၢ်လၢ ပှၤဂီၢ်မုၢ်အံၤအမဲာ်ညါ, ဒီးကဒုးမၤန့ၢ်အီၤလၢ ထံဧိၤကီၢ်ဧိၤလၢသုကထံၣ်ဘၣ်လီၤ.” (၅ မိၤၡ့ ၃:၂၈) တကးဒံးဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ စီၤယိၤၡူ ဒီးတဲဝဲလၢ “ယမၤလိာ်လံနၤလံ, တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ပာ်ဆူၣ်နသး, ဒီးတံးတဟီၣ်တက့ၢ်. ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ, ဘၣ်ယိၣ်တၢ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤနကစၢ်အိၣ်ဒီးနၤ ဖဲနလဲၤတၢ်တပူၤလၢ်လၢ်လီၤ.” (ယိၤၡူ ၁:၁, ၉) ဖဲစီၤယိၤၡူနၢ်ဟူဘၣ်​ တၢ်ကတိၤအံၤအခါ နဆိကမိၣ်​ အဝဲကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.

၄, ၅. (က) ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ အခ့အပှၤလၢညါတဖၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ အဖိခွါဒ်လဲၣ်.

^၄ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အခ့အပှၤဒီတဖုစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဒိ, ဖဲပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်​ ဘၣ်တၢ်က့ၤကိးအဝဲသ့ၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကလိၣ်ဘၣ်​ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်​ ခီဖျိ ဝံအတၢ်စံးပာ် ဒီးတဲဝဲလၢ “ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယအိၣ်ဒီးနၤလီၤ. ကွၢ်တရံးတၢ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယမ့ၢ်နကစၢ်လီၤ. ယဒုးဆူၣ်ထီၣ်လံနဂံၢ်နဘါလံ, မ့ၢ်မးယမၤစၢၤလံနၤလံ. မ့ၢ်မးယဒုးအိၣ်ကျၢၤလံနၤလၢ ယစုထွဲအတီအလိၤန့ၣ်လီၤ.” (ယၡါယၤ ၄၁:၁၀) လၢခံယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ခရံာ်ဖိလၢတၢ်မၢဖိအစိၤတဖၣ်​ ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါစ့ၢ်ကီးပှၤလီၤ.—ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃, ၄ တက့ၢ်.

^၅ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါစ့ၢ်ကီးအဖိခွါလီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးဒိးဘျၢထံဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲနၢ်ဟူတၢ်ကလုၢ်သီၣ်လၢ မူခိၣ်ဒီးတဲဝဲလၢ “အဝဲတဂၤအံၤမ့ၢ်ယဖိခွါလၢယအဲၣ်, ဒီးဘၣ်ယသးလၢအီၤလီၤ.” (မးသဲ ၃:၁၇) ဖဲယ့ၣ်ၡူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအခါ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ကကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အဂီၢ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်.

ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ

၆. ယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်တၢ်အဒိဘၣ်ဃးဒီး စ့တၤလၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်​ ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၆ ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်​ ကွၢ်လိမၤဒိးဝဲအပၢ်ခီဖျိ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ပှၤဂၤဒ်သိးကအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီအဂီၢ်လီၤ. အဝဲဟ့ၣ်တၢ်အဒိလၢဘၣ်ဃးဒီး ပှၤလၢအဒိးန့ၢ်စ့တၤလၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢကစၢ်န့ၣ်​ တဲဘၣ်အကုၢ်လၢအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီတဂၤစုာ်စုာ်လၢ “ကုၢ်လၢအဂ့ၤဒီးအကလုၢ်တီဧၢ, နအိၣ်လၢတၢ်စှၤအဖီခိၣ်​ ဒီးနကလုၢ်တီလံ. ယကပာ်နၤလၢတၢ်အါအဖီခိၣ်လီၤ. လဲၤနုာ်ဆူနကစၢ် အတၢ်သးခုအပူၤတက့ၢ်.” (မးသဲ ၂၅:၂၁, ၂၃) တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်​ ဒ်သိးကဆဲးမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤအဂီၢ်လီၤ.

၇. ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အတၢ်မၢဖိတဖၣ်ဒ်လဲၣ်​ ဒီးလီၤဆီဒၣ်တၢ်စီၤပ့းတရူးန့ၣ်​ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲဒ်လဲၣ်.

^၇ တၢ်မၢဖိတဖၣ်​ တဲအါလိာ်အသး ခဲအံၤခဲအံၤလၢ မတၤကကဲပှၤအဒိၣ်ကတၢၢ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးဝံသးစူၤ အဝဲသ့ၣ်ထီဘိလီၤ. ဒီးအဝဲဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အခ့အပှၤတဖၣ်လၢ ကအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးတမ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်​ ကဘၣ်ကဲပှၤဂၤအခိၣ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ကဲ ပှၤဂၤအပျဲၢ်လီၤ. (လူၤကၣ်​ ၂၂:၂၄-၂၆) စီၤပ့းတရူးန့ၣ်​ မၤကမၣ်တၢ် ဒီးမၤဟးဂီၤယ့ၣ်ၡူးအသး တဘျုးဘျီညါ. (မးသဲ ၁၆:၂၁-၂၃; ၂၆:၃၁-၃၅, ၇၅) ဘၣ်ဆၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးတပာ်တ့ၢ် စီၤပ့းတရူးနီတဘျီဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ စီၤပ့းတရူး တကးဒံးဘၣ်​ ဟ့ၣ်လီၤအီၤမူဒါလၢ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤလီၤ.—ယိၤဟၣ်​ ၂၁:၁၆.

တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ လၢပျၢၤတဖၣ်

၈. စီၤဃံးစကံယၤ ဒုးဆူၣ်ထီၣ်ဝဲ သုးခိၣ်ဒီးပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်​ အဂံၢ်အဘါဒ်လဲၣ်.

^၈ တချုးလၢယ့ၣ်ၡူးဟဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီးပာ်လီၤအဒိအတဲာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတဖၣ်​ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကဘၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် စီၤဃံးစကံယၤအဂ့ၢ်တက့ၢ်. ဖဲပှၤအၤၡူၢ်ဖိတဖၣ်​ ကဟဲဒုးဝဲဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါ အဝဲကိးဖှိၣ်ဝဲသုးခိၣ်​ ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်​ ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဝဲသ့ၣ်လီၤ. အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ “သန့ၤအသးလၢ ယူဒၤအစီၤပၤဃံးစကံယၤ အတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”—ဖး ၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၃၂:၆-၈ တက့ၢ်.

၉. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါန့ၣ်​ ပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ စီၤယိၤဘးအအိၣ်သ့ဒ်လဲၣ်.

^၉ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါန့ၣ်​ ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ စီၤယိၤဘးအအိၣ်သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. စီၤယိၤဘးလိၣ်ဘၣ်​ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါသနာ်က့ အဝဲသိၣ်လိဝဲ အတံၤသကိးသၢဂၤလၢကဘၣ်​ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤယိၤဘး တဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ အဝဲမ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အလီၢ်န့ၣ်​ ကတဲတၢ်ကတိၤလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤသး ဒီးကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါန့ၣ်လီၤ. တမ့ၢ်လၢအဝဲ ကတဲတၢ်ကတိၤလၢ အကမၤဘၣ်ဒိပှၤဂၤအသးဘၣ်. (ယိၤဘး ၁၆:၁-၅) ဘၣ်ဆၣ်​ လၢခံစီၤယိၤဘး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ စီၤအလံဟူၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ.—ယိၤဘး ၃၃:၂၄, ၂၅; ၃၆:၁, ၁၁; ၄၂:၇, ၁၀.

၁၀, ၁၁. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤယံးဖသၤအဖိမုၣ်​ လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလဲၣ်. (ခ) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ မတၤတဖၣ်သ့ဝဲလဲၣ်.

^၁၀ စီၤယံးဖသၤ အဖိမုၣ်စ့ၢ်ကီး လိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလီၤ. အဝဲအပၢ် စီၤယံးဖသၤန့ၣ်​ ကလဲၤဒုးတၢ်ဒီး ပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိလီၤ. စီၤယံးဖသၤ အၢၣ်လီၤဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ်မၤစၢၤအီၤလၢ တၢ်ဒုးတဘျီအံၤန့ၣ်​ ဖဲအဝဲက့ၤလၢဟံၣ်အခါ ပှၤလၢဟဲသဂၢၢ်အီၤ အဆိကတၢၢ်တဂၤန့ၣ်​ အဝဲကဟ့ၣ်လီၤဝဲလၢ ကလဲၤမၤတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဒဲစီဆှံလီၤ. ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်မၤနၢၤတၢ် ဒီးစီၤယံးဖသၤ ဟဲက့ၤလၢအဟံၣ်အခါ ပှၤလၢအလဲၤသဂၢၢ်အီၤ အဆိကတၢၢ်တဂၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲအဖိမုၣ်လၢ အအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤန့ၣ်လီၤ. စီၤယံးဖသၤ အသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲတီဒီးအတၢ်အၢၣ်လီၤ ဒီးမၢအဖိမုၣ်လဲၤမၤတၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအဒဲစီဆှံအပူၤ တစိၤအသးလီၤ.—စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၁၁:၃၀-၃၅.

^၁၁ ဒ်သိးစီၤယံးဖသၤ ကမၤဝဲဒ်အံၤအဂီၢ်ကကီဝဲ ဒီးလၢအဖိမုၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီး ကကီဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသးအိၣ်မၤလၢပှဲၤဝဲ အပၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤန့ၣ်လီၤ. (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၁၁:၃၆, ၃၇) အဝဲမ့ၢ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ အဝဲဆီဟံၣ်ဆီဃီ ဒီးဟံးအဖိတန့ၢ်ဘၣ်. အဝဲအစၢၤအသွဲၣ်​ ကလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲကလိၣ်ဘၣ်​ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအါမးလီၤ. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ကဲထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်အလုၢ်အလၢ်လၢ အံၣ်စရ့လးအပူၤ, လၢတနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်, တနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်, ပှၤအံၣ်စရ့လးအဖိ ဖိမုၣ်တဖၣ်​ လဲၤစံၣ်ဃဲၤတၢ်လၢ ပှၤကံးလဧးဖိ စီၤယံးဖသၤအဖိမုၣ်အဂ့ၢ်, တနံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လွံၢ်နံၤလီၤ.” (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၁၁:၃၉, ၄၀) စီၤယံးဖသၤအဖိမုၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်​ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ခရံာ်ဖိလၢအအဲၣ်ဒိးအိၣ်သဘျ့ မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်​ အဲၣ်ဒိးမၤအါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ပစံးပတြၢၤ ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဝဲသ့ၣ်​ ကသ့ဧါ.—၁ ကရံၣ်သူး ၇:၃၂-၃၅.

တၢ်မၢဖိတဖၣ်​ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်

၁၂, ၁၃. စီၤပ့းတရူး ဟ့ၣ်​ ‘သဆၣ်ထီၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်’ ဒ်လဲၣ်.

^၁၂ တချုးလၢ ယ့ၣ်ၡူးသံဒံးဘၣ်အနၤန့ၣ်​ အဝဲတဲဘၣ်​ တၢ်မၢဖိပ့းတရူးလၢ “စီၤၡံမိၣ်ဧၢ, စီၤၡံမိၣ်ဧၢ, ကွၢ်ကွၢ်, မုၣ်ကီၤလံၢ်ဃ့ဂုၤသုဒ်ဘုအသိးန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ယဲဒၣ်အံၤ, ဒ်သိးနတၢ်နာ် သုတဟးဂီၤကွံာ်တဂ့ၤဒီး, ယဘါထုကဖၣ်န့ၢ်လံလၢနဂီၢ်လံ. ဒီးတုၤနဃၣ်လိၤက့ၤနသးဒီး, ဒုးဆူၣ်ထီၣ်နဒီပုၢ်ဝဲၢ် အဂံၢ်အဘါတက့ၢ်.”—လူၤကၣ်​ ၂၂:၃၁, ၃၂.

^၁၃ လၢတၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ်​ စီၤပ့းတရူး မ့ၢ်ဝဲပှၤတဂၤလၢ အတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ. (ကလၤတံ ၂:၉) ဖဲဘူၣ်ယဲၢ်ဆံအနံၤ ဒီးဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်​ အဝဲဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤလီၤ. အဝဲမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ အါနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲကွဲးဝဲလံာ်ဆူ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အအိၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးဝဲလၢ “ယသးအိၣ်ဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်သုဂံၢ်သုဘါ ဒီးဟ့ၣ်ယတၢ်အုၣ်ယသးလၢ တၢ်အံၤမ့ၢ်ကစၢ်ယွၤ အဘျုးအဖှိၣ်​ နီၢ်နီၢ်လီၤ. ဆၢထၢၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤလၢ တၢ်အံၤအပူၤတက့ၢ်.” (၁ ပ့းတရူး ၅:၁၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) စီၤပ့းတရူးအလံာ်ပရၢန့ၣ်​ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ခရံာ်ဖိလၢအစိၤန့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါစ့ၢ်ကီး ပှၤဖဲပအိၣ်ခိးကွၢ်လၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတဖၣ်​ ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်​ အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.—၂ ပ့းတရူး ၃:၁၃.

၁၄, ၁၅. လံာ်စီဆှံလၢ တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ်ကွဲးဝဲန့ၣ်​ ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၄ လၢတၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ်​ တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ်စ့ၢ်ကီး မ့ၢ်ဝဲပှၤတဂၤလၢ အတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ. အဝဲကွဲးဝဲ လံာ်တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီးယ့ၣ်ၡူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂ့ၢ်လီၤ. လံာ်လၢအဝဲကွဲးဝဲန့ၣ်​ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲခရံာ်ဖိတဖၣ်​ အိၣ်ဝဲအနံၣ်လၢအကယၤ တုၤလီၤလၢပစိၤခဲအံၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဒိ, ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤလၢ ခရံာ်ဖိနီၢ်ကီၢ်တဖၣ်​ အတၢ်ပနီၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ်​ ပထံၣ်ဘၣ်အီၤထဲလၢ လံာ်ယိၤဟၣ်အပူၤလီၤ.—ဖး ယိၤဟၣ်​ ၁၃:၃၄, ၃၅ တက့ၢ်.

^၁၅ လံာ်ပရၢအဂၤသၢဘ့ၣ်လၢ စီၤယိၤဟၣ်ကွဲးဝဲန့ၣ်​ အိၣ်ဒီးတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လီၤ. တဘျီတခီၣ်န့ၣ်​ ပသးကလီၤဘှံးလၢ တၢ်ကမၣ်လၢ ပမၤတ့ၢ်အီၤတဖၣ်အဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲပဖးဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးန့ၣ်​ “သ့စီကွံာ်ပှၤလၢ ပတၢ်ဒဲးဘးခဲလၢာ်” အခါ ပသးမုာ်ထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. (၁ ယိၤဟၣ်​ ၁:၇) ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ကမၣ်ဒၣ်လဲာ် ဖဲပဖးဘၣ်လၢ “ယွၤဒိၣ်န့ၢ်ပသး” အခါ ပသးမုာ်ထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. (၁ ယိၤဟၣ်​ ၃:၂၀) စီၤယိၤဟၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံ ထဲတဂၤဧိၤလၢ အကွဲးဝဲလၢ “ယွၤမ့ၢ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ” န့ၣ်လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ်​ ၄:၈, ၁၆) လၢအလံာ်ပရၢခံဘ့ၣ်တဘ့ၣ်​ ဒီးသၢဘ့ၣ်တဘ့ၣ်အပူၤန့ၣ်​ အဝဲစံးပတြၢၤဝဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢအဆဲး “လဲၤတၢ်လၢတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤ” န့ၣ်လီၤ.—၂ ယိၤဟၣ်​ ၄; ၃ ယိၤဟၣ်​ ၃, ၄

၁၆, ၁၇. တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ခရံာ်ဖိလၢညါတဖၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၆ တၢ်မၢဖိပီလူး မ့ၢ်ဝဲပှၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးသံဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်မၢဖိအါတက့ၢ်န့ၣ်​ အိၣ်ဝဲလၢယရူၤၡလ့ၣ်လၢ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် အိၣ်တၢ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၈:၁၄; ၁၅:၂) ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢကီၢ်ယူဒၤန့ၣ်​ စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ခရံာ်အဂ့ၢ်ထဲလၢ ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ယွၤအသးစီဆှံဆှၢလီၤဝဲ စီၤပီလူးလၢ ကလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤကြံးဖိ, ပှၤရိမ့ၤဖိ ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ်လၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ ယွၤလၢအဂၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—ကလၤတံ ၂:၇-၉; ၁ တံၤမသ့း ၂:၇.

^၁၇ စီၤပီလူးလဲၤဝဲဆူ တၢ်လီၢ်လၢခဲအံၤပကိးအီၤလၢ ကီၢ်ထၢးကံၣ်, ကြံး(စ်) ဒီးကီၢ်အံးထလံၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ်​ ဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်လီၤ. ပှၤလၢအကဲထီၣ်​ ခရံာ်ဖိအသီတဖၣ်န့ၣ်​ အတၢ်အိၣ်မူကီဒိၣ်မး. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အကလုာ်ဒူၣ်ဒၣ်ဝဲ မၤအၢမၤသီအီၤအဃိ လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလီၤ. (၁ သ့းစၤလနံ ၂:၁၄) ဖဲ ခ.န ၅၀ ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်​ စီၤပီလူးကွဲးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အသီလၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်သ့းစၤလနံအပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “ပသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤသုလၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤ, ဒီးပစံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ အဘျုးတထံၣ်ဃီလၢ သုခဲလၢာ်အဃိလီၤ. ပသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤတဘိယူၢ်ဃီ, သုတၢ်မၤဘၣ်ဃးဒီးတၢ်နာ်, ဒီးသုတၢ်ကျဲးစၢးဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, ဒီးသုတၢ်ဝံသးစူၤ” လီၤ. (၁ သ့းစၤလနံ ၁:၂, ၃) တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲမၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သးတဂၤဒီးတဂၤ ဒီးအဝဲမၢအဝဲသ့ၣ်လၢ “မၤမုာ်ထီၣ်လိာ်သုသး, ဒီးမၤထီၣ်မၤထီလိာ်သုသး သကိးသကိး, ဒ်သုမၤစ့ၢ်ကီးအသိးန့ၣ်တက့ၢ်.”—၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၁.

ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်

၁၈. ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်လၢ တၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ်​ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ စီၤဖံလံးပူးဒ်လဲၣ်.

^၁၈ လၢတၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်လၢ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ခရံာ်ဖိခဲလၢာ် ဃုာ်ဒီးပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤဖံလံးပူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤခရံာ်အဂ့ၢ်လၢ ဝ့ၢ်ၡၤမရံအခါ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအီၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဆှၢလီၤဝဲ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်ခံဂၤလၢအမ့ၢ် စီၤပ့းတရူးဒီးစီၤယိၤဟၣ်​ ဒ်သိးကဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ ခရံာ်ဖိအသီတဖၣ်​ ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်သးစီဆှံအဂီၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၈:၅, ၁၄-၁၇) ခီဖျိလၢ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအဃိ စီၤဖံလံးပူး ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအသီတဖၣ်​ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအါမးလီၤ.

၁၉. ဖဲခရံာ်ဖိလၢတၢ်မၢဖိအစိၤတဖၣ်​ ဖးဘၣ်ဝဲ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်အလံာ်အခါ အဝဲသ့ၣ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.

^၁၉ လၢခံ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ကဘၣ်ဆၢတဲာ်တၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်တခါလၢအမ့ၢ် ခရံာ်ဖိလၢ တမ့ၢ်ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်​ ကဘၣ်ဒိးတၢ်ကူးတရံး ဒ်စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အိၣ်ဝဲအသိးဧါ. (မၤတၢ် ၁၅:၁, ၂) ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ဃ့ယွၤအသးစီဆှံ ဒီးတဲသကိးဝဲတၢ်ဂ့ၢ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤဝံၤအလီၢ်ခံ ဆၢတဲာ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်တလိၣ်​ ဒိးတၢ်ကူးတရံးလၢၤဘၣ်. ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ကွဲးဝဲလံာ်လၢ ကပာ်ဖျါထီၣ်အဝဲသ့ၣ်​ အတၢ်ဆၢတဲာ် ဒီးဆှၢလီၤဝဲဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်လီၤ. ဖဲခရံာ်ဖိတဖၣ်​ ဖးဝဲလံာ်အံၤအခါ အဝဲသ့ၣ်​ “အသူၣ်ခုအသးခုလၢ တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤန့ၣ်အဃိလီၤ.”—မၤတၢ် ၁၅:၂၇-၃၂.

၂၀. (က) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပဝဲခဲလၢာ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်မၤလိလၢခံတၢ်ခါန့ၣ်​ ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.

^၂၀ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်န့ၣ်​ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ပှၤဘ့ၤသ့လးဖိ, ပှၤမၤတၢ်လၢ ဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤလီၤဆီတဖၣ်​ ဒီးပဝဲခဲလၢာ်လီၤ. ဒ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ တၢ်မၢဖိအစိၤအသိး ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပသးခုလၢအဝဲသ့ၣ်​ အတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဃိလီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ဖဲ ၂၀၁၅ န့ၣ်​ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ထုးထီၣ်ဝဲလံာ်လၢအမ့ၢ် ဟဲက့ၤဆူယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒ်သိးကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ပှၤလၢအပာ်တ့ၢ်ကွံာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်လၢ ကဟဲက့ၤကဒါက့ၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ထဲဒၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်တဖၣ်​ ကဘၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤလီၤဧါ မ့တမ့ၢ် ပကြၢးမၤစ့ၢ်ကီးဧါ. ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢလၢ တၢ်မၤလိလၢခံတခါအပူၤလီၤ.