ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ လံာ်လီၣ်ဖျါန့ၣ် အဘျုးအိၣ် လၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်

၁-၂. ဘၣ်မနုၤအဃိ လံာ်လီၣ်ဖျါန့ၣ် အထုးန့ၢ်ပသးလဲၣ်.

ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ နကွၢ်ဘၣ် ပှၤတဂၤအတၢ်ဂီၤ လၢအဒိပာ်စၢၤဝဲ ဒီးပာ်ဃာ်ဝဲလၢ လံာ်တၢ်ဂီၤဒၢအပူၤ. ဖဲနကွၢ် တၢ်ဂီၤတဖၣ်န့ၣ်အခါ နထံၣ်ဘၣ်ထဲပှၤလၢ နတသ့ၣ်ညါအီၤတဖၣ်. ဘၣ်ဆၣ် နထံၣ်တၢ်ဂီၤတဘ့ၣ် ဒီးနကွၢ်ထံအီၤ ယံာ်တစဲး. ဘၣ်မနုၤအဃိ နကွၢ်ထံအီၤလဲၣ်န့ၣ် ခီဖျိလၢ နပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဂီၤတဘ့ၣ်န့ၣ် အပူၤစ့ၢ်ကီး. ဒီးဖဲနကွၢ် တၢ်ဂီၤတဘ့ၣ်အံၤအခါ နဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ ပှၤဒိတၢ်ဂီၤတဘ့ၣ်အံၤ အခါဖဲလဲၣ် ဒီးပှၤဒိဝဲလၢ တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်. တကးဒံးဘၣ် နကွၢ်စ့ၢ်ကီး ပှၤအဂၤလၢ အအိၣ်လၢတၢ်ဂီၤပူၤ. တၢ်ဂီၤလၢ နကွၢ်ထံအီၤတဘ့ၣ်န့ၣ် နကၠဲးအီၤဒိၣ်မး.

^၂ လံာ်လီၣ်ဖျါန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး တၢ်ဂီၤတဘ့ၣ်လၢ နကွၢ်ဖဲမၢကၢာ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်ဝဲခံထံၣ်. တၢ, လံာ်လီၣ်ဖျါန့ၣ် ပှၤကွဲးန့ၢ်ဝဲ လၢပဂီၢ်. လံာ်လီၣ်ဖျါ အဆိကတၢၢ် တဆၢန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အတၢ်လီၣ်ဖျါလၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤအီၤ ဒ်သိး ကဒုးနဲၣ်အကုၢ်တဖၣ်လၢ တယံာ်တမီၢ် တၢ်လၢ အကဘၣ်မၤအသး.” (လီၣ်ဖျါ ၁:၁) အဃိ လံာ်လီၣ်ဖျါန့ၣ် တကဲဝဲ လံာ်တဘ့ၣ်လၢ ပှၤခဲလၢာ်အဂီၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အကဲဝဲ လံာ်တဘ့ၣ်လၢ ပှၤလၢအမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤအဂီၢ်. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပပၣ်ဃုာ်လၢ ဝံအတၢ်စံးပာ် လၢအဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် လၢလံာ်လီၣ်ဖျါပူၤအဃိ ပတကမၢကမၣ်ဘၣ်. ဒီးဖဲပဖးလံာ်လီၣ်ဖျါအခါ မ့ၢ်ဝဲပဖးတၢ်ဂ့ၢ် လၢအဘၣ်ဃးဒီးပှၤ.

၃-၄. လံာ်လီၣ်ဖျါ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ လၢဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်. ဒီးပသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိ ပကဘၣ်မၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၃ တၢ်ဂ့ၢ်ခံထံၣ်တထံၣ် လၢအထုးန့ၢ်ပသးန့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ လၢဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်အဂ့ၢ်. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ် တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ် တဲဝဲလၢ “ခီဖျိ သးစီဆှံအဃိ တၢ်ဆှၢယၤဆူ ကစၢ်အမုၢ်နံၤအတီၢ်ပူၤ.” (လီၣ်ဖျါ ၁:၁၀) စီၤယိၤဟၣ် ကွဲးဝဲ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤန့ၣ် ကဘၣ်ဖဲ ခ.န ၉၆ နံၣ် သနာ်က့ လၢခံဖးယံာ်မၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ “ကစၢ်အမုၢ်နံၤအတီၢ်ပူၤ” န့ၣ်စးထီၣ်အသး. (မးသဲ ၂၅:၁၄, ၁၉; လူၤကၣ် ၁၉:၁၂) ဝံအတၢ်စံးပာ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်အမုၢ်နံၤအတီၢ်ပူၤန့ၣ် စးထီၣ်အသးဖဲ ၁၉၁၄ နံၣ် ဒီးဖဲန့ၣ်အခါ ယ့ၣ်ၡူးကဲထီၣ်စီၤပၤ လၢမူခိၣ်. တကးဒံးဘၣ် စးထီၣ်လၢ ၁၉၁၄ နံၣ် ဒီးတုၤလၢခဲအံၤန့ၣ် ဝံအတၢ်စံးပာ် လၢလံာ်လီၣ်ဖျါအပူၤ လၢအဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်န့ၣ် ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ. အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ခဲအံၤန့ၣ် ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ “ကစၢ်အမုၢ်နံၤအတီၢ်ပူၤ” လံ.

^၄ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ ဆၢကတီၢ်လၢ အလီၤသးခုဒိၣ်မးအဃိ ပကဘၣ်ဒိကနၣ် ဒီးမၤထွဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ လီၣ်ဖျါ ၁:၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ. ဖဲန့ၣ်တဲဝဲလၢ “တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အဘၣ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်အီၤန့ၣ် ဘူးထီၣ်လံအဃိ ပှၤလၢအဖးဝဲ တၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤအပူၤလၢ အကလုၢ်ဖးဒိၣ် ဒီးပှၤလၢအနၢ်ဟူ ဒီးမၤထွဲဝဲ ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ အတၢ်ကွဲးအသးတဖၣ်န့ၣ် ကသးခုဝဲလီၤ.” ဒ်သိးပက “နၢ်ဟူ . . . ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ” ဒီးပက “မၤထွဲ” အဂီၢ် ပကဘၣ်ဖးအီၤလၢ ပကလုၢ်ဖးဒိၣ်. အဃိ ပကဘၣ် ဒိကနၣ်ဒီးမၤထွဲ တၢ်ကတိၤ မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.

ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒ်အတၢ်ဘၣ်သးအသိး

၅. ဒ်သိး ပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအသးအဂီၢ် လံာ်လီၣ်ဖျါ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပကဘၣ်မၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၅ လၢလံာ်လီၣ်ဖျါ အဆၢဒိၣ်တၢန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ကဲထီၣ်သးခဲလၢာ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ. (လီၣ်ဖျါ ၁:၁၂-၁၆, ၂၀; ၂:၁) ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ကဲထီၣ်သးန့ၣ် အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲခီဖျိ တၢ်ကစီၣ်လၢ အဆှၢလီၤန့ၢ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်နွံဖျၢၣ် လၢအအိၣ်လၢ အၤစံကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ. လၢတၢ်ကစီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်လီၤဝဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး လၢကမၤစၢၤဝဲ ခရံာ်ဖိလၢ တၢ်မၢဖိအစိၤတဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်တၢ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးဝဲအသိး. တကးဒံးဘၣ် ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် လၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ကဘၣ်မၤထွဲဝဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ်အံၤ စ့ၢ်ကီး. ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. ပမၤလိဘၣ်လၢ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဂ့ၤဧါတဂ့ၤဧါန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် လၢအတီခိၣ်ရိၤမဲပှၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲ ပတၢ်အိၣ်သးဂ့ၤဂ့ၤ. တကးဒံးဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤ, ဒီသဒၢပှၤ ဒီးအထံၣ်ဝဲ တၢ်မၤအသးဒီးပှၤ ကိးမံၤဒဲး. ဒီးဒ်သိးပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲ. မ့မ့ၢ်လၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး ဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤလၢ ပကဘၣ်မၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

၆. (က) ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ကတိၤဖဲ လီၣ်ဖျါ ၂:၃, ၄ န့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိ လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးဒ်လဲၣ်. (ခ) ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်.

^၆ ဖး လီၣ်ဖျါ ၂:၃, ၄. ပတဘၣ် မၤလီၤမၢ်ကွံာ် ပတၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ လၢအခီၣ်ထံးတခါန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်ကစီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးဆှၢလီၤန့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူးန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ် အိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲအါမံၤ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်ဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤဒံး. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်တၢ်အဲၣ် လၢအခီၣ်ထံးတခါန့ၣ် လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲ. အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်မၤအိၣ်ထီၣ်က့ၤ အတၢ်အဲၣ် လၢအခီၣ်ထံးတခါန့ၣ်. အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်တမၤအိၣ်ထီၣ်က့ၤ အတၢ်အဲၣ်ဘၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ တတူၢ်လိာ် အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ပမၤတၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ပမၤအီၤလဲၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ သးအိၣ်ဝဲ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲပတူၢ်တၢ်အခါ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးလၢအဘၣ်. ပတၢ်ပာ်သးန့ၣ် ကစၢ်ယွၤထံၣ်ဝဲလၢ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မး အဃိ ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤ ခီဖျိလၢ ပအဲၣ်အီၤဒိၣ်မး ဒီးပအဲၣ်ဒိး စံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤအီၤ.—ကတိၤဒိ ၁၆:၂; မၢ်ကူး ၁၂:၂၉, ၃၀.

၇. (က) ဒ် လီၣ်ဖျါ ၃:၁-၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိ လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်စၢ်ဒံန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ မနုၤလဲၣ်. (ခ) ပကဘၣ်မၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၇ ဖး လီၣ်ဖျါ ၃:၁-၃. ပကဘၣ် အိၣ်ပလီၢ်သးထီဘိ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိ လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်စၢ်ဒံန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအဂၤတမံၤ. လၢညါန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ် မၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ သနာ်က့ခဲအံၤ အဝဲသ့ၣ် တမၤဝဲလၢၤဘၣ်. အဃိ ယ့ၣ်ၡူး တဲအဝဲသ့ၣ်လၢ “ပၢၢ်ထီၣ်.” လၢတၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤ ပမၤလိဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် တသးပ့ၤနီၣ် တၢ်လၢပမၤတ့ၢ် လၢအဂီၢ်ဘၣ်. (ဧ့ၤဘြံၤ ၆:၁၀) ပကဘၣ်ဆဲးမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ ဒီးပတဘၣ်သးမံထဲ တၢ်လၢပမၤတ့ၢ် လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်ဘၣ်. ပမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ မ့ၢ်တန့ၢ် ဒ်သိးဒီး လၢညါလၢၤဘၣ် သနာ်က့ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်လၢ “ကစၢ်အတၢ်မၤ” အပူၤ ဒီးအိၣ်ဒီး တၢ်ပလီၢ်သးထီဘိ တုၤလၢအကတၢၢ်.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၅၈; မးသဲ ၂၄:၁၃; မၢ်ကူး ၁၃:၃၃.

၈. ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ကတိၤဖဲ လီၣ်ဖျါ ၃:၁၅-၁၇ လၢအတဲဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ဝ့ၢ်လီၤဒံၤကံန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၈ ဖး လီၣ်ဖျါ ၃:၁၅-၁၇. ပကဘၣ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ လၢပသးဒီဖျၢၣ် ဒီးမၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သးဆူၣ်. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိ လၢဝ့ၢ်လီၤဒံၤကံန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး တဲဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အဂၤတမံၤ. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ကၢၣ်မၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤအဃိ ဘၣ်ဃးဒီး အဝဲသ့ၣ် တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် တကပၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဲပှၤလၢအ “ကလၢၤ” ဒီးတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ကဲပှၤလၢ “အသးအုး, အလီၤသးကညီၤ” လီၤ. အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်သးဆူၣ် အါထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤ ဒီးအတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အပူၤ. (လီၣ်ဖျါ ၃:၁၉) ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. ပသးမ့ၢ်တဆူၣ် လၢကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ အဂီၢ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ် ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအါထီၣ် တၢ်အဂ့ၤကိးမံၤဒဲး လၢယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိ မၤန့ၢ်ပှၤ. (လီၣ်ဖျါ ၃:၁၈) ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးဒီး ပကအိၣ်ဘၣ် ဘီၣ်ဘီၣ်ညီညီအဂီၢ် ပတဘၣ် မၤတၢ်အါတလၢဘၣ်. ပမ့ၢ်မၤတၢ် အါတလၢန့ၣ် ပပာ်ဆိ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢနီၣ်ဂံၢ်တၢ တန့ၢ်လၢၤဘၣ်.

၉. ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကစီၣ် လၢအတဲဘၣ် ခရံာ်ဖိတနီၤလၢ ဝ့ၢ်ပ့ၢ်ကမူး ဒီးဝ့ၢ်သူၤအတံရၤန့ၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ ပတဘၣ်တူၢ်လိာ် တၢ်မနုၤဘၣ်လဲၣ်.

^၉ ပတဘၣ် ကနၣ်ဃုာ် ပှၤလၢအထီဒါက့ၤ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ အတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်ဘၣ်. ပှၤတနီၤလၢ အအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ပ့ၢ်ကမူး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်လီၤဖး လၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အကျါအဃိ ယ့ၣ်ၡူး ဘှီဘၣ်ထီၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ်. (လီၣ်ဖျါ ၂:၁၄-၁၆) မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်သူၤအတံရၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တကနၣ်ဃုာ် “မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ခူသူၣ်အဒိၣ်အယိာ်” ဘၣ်. အဃိ ယ့ၣ်ၡူးပတြၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ က “ဟံးဃာ်” တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ. (လီၣ်ဖျါ ၂:၂၄-၂၆) သနာ်က့ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ခံဖျၢၣ်အံၤန့ၣ် ခရံာ်ဖိတနီၤ အနီၢ်သးတဆူၣ်ဘၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်တူၢ်လိာ် တၢ်သိၣ်လိလၢ အကမၣ်တဖၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ် ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး. ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် မနုၤလဲၣ်. ပတဘၣ်တူၢ်လိာ် တၢ်သိၣ်လိတဖၣ် လၢအထီဒါလိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ထံၣ်ဘၣ်. ပှၤလၢအထီဒါ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်န့ၣ် “ဖျါလၢအဝဲသ့ၣ် အဲၣ်ထူအဲၣ်ယွၤ” ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် “တတူၢ်လိာ် အစိအကမီၤ” ဘၣ်. (၂ တံၤမသ့း ၃:၅) ပမ့ၢ်မၤလိ ကစၢ်ယွၤကလုၢ်ကထါ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါနီၤဖး တၢ်သိၣ်လိ လၢအကမၣ်တဖၣ် ကဘၣ် ဒီးကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိး ပတတူၢ်လိာ် တၢ်သိၣ်လိတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်.—၂ တံၤမသ့း ၃:၁၄-၁၇; ယူဒၤ ၃, ၄.

၁၀. တၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိ လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ပ့ၢ်ကမူး ဒီးဝ့ၢ်သူၤအတံရၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤမနုၤလဲၣ်.

^၁၀ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါန့ၣ် ပတဘၣ်မၤဘၣ် ဒီးပတဘၣ်တူၢ်လိာ်အီၤ နီတမံၤဘၣ်. ပှၤတနီၤလၢ အအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ပ့ၢ်ကမူး ဒီးဝ့ၢ်သူၤအတံရၤ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအဂၤတခါဒံး. အဝဲသ့ၣ်တနီၤန့ၣ် တူၢ်လိာ် တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ အဃိ ယ့ၣ်ၡူး တဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် တၢ်ကမၣ်အိၣ်. (လီၣ်ဖျါ ၂:၁၄, ၂၀) ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်မၤဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ လၢအနံၣ်အါမး ဒီးပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး မူဒါဒီဒူၣ် သနာ်က့ ပမ့ၢ်မၤဘၣ် လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး လၢအတဂ့ၤဘၣ် တမံၤမံၤန့ၣ် ပတဘၣ် ဆိကမိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကကွၢ်ကပာ်ကွံာ်ဝဲဘၣ်. (၁ ၡမူၤအ့လး ၁၅:၂၂; ၁ ပ့းတရူး ၂:၁၆) ပှၤတၢ်ချၢ အလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး လၢအတဂ့ၤဘၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ဟဲနးထီၣ်ဝဲ သနာ်က့ ကစၢ်ယွၤ ဘၣ်သးဝဲလၢ ပကအိၣ်မူမၤထွဲ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ထီဘိ.—အ့းဖ့းစူး ၆:၁၁-၁၃.

၁၁. ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ် လၢအခိၣ်တီမ့ၢ်ဝဲ “ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်.”)

^၁၁ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပတဲသကိးတဖၣ်အံၤ ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. ပမၤလိဘၣ်လၢ ပကဘၣ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒ်အဘၣ်သးဝဲအသိး. အဃိ ပမ့ၢ်မၤဘၣ် တၢ်တမံၤမံၤလၢ ကစၢ်ယွၤ တဘၣ်သးဝဲဘၣ်န့ၣ် ဒ်သိးပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ် ပကဘၣ်ဆီတလဲက့ၤပသး တဘျီဃီ. (လီၣ်ဖျါ ၂:၅, ၁၆; ၃:၃, ၁၆) တကးဒံးဘၣ် ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ကစီၣ်လၢ အတဲဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဂၤတမံၤဒံး. တၢ်ဂ့ၢ်တမံၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

နမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤအၢမၤနးန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ

၁၂. ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကစီၣ် လၢအတဲဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်စမူရနၤ ဒီးဝ့ၢ်ဖံၤလဒ့းလဖံန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. (လီၣ်ဖျါ ၂:၁၀)

^၁၂ ခဲအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်ကစီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်စမူရနၤ ဒီးဝ့ၢ်ဖံၤလဒ့းလဖံ အပူၤ. ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် ခရံာ်ဖိဖဲန့ၣ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်သးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကဆိၣ်ဂ့ၤအဝဲသ့ၣ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤအၢမၤနး သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် တလိၣ်ပျံၤတၢ်ဘၣ်. (ဖး လီၣ်ဖျါ ၂:၁၀; ၃:၁၀) ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. ခီဖျိလၢ ပကထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤအၢမၤနး အဃိ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ. (မးသဲ ၂၄:၉, ၁၃; ၂ ကရံၣ်သူး ၁၂:၁၀) ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ကစီၣ်တခါအံၤ အရ့ဒိၣ်ဝဲလဲၣ်.

၁၃-၁၄. ခီဖျိလၢ တၢ်ကဲထီၣ်သးဖဲ လီၣ်ဖျါ အဆၢဒိၣ် ၁၂ အဃိ ကစၢ်ယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၃ လံာ်လီၣ်ဖျါ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤကမၤအၢမၤနး ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖဲ “ကစၢ်အမုၢ်နံၤအတီၢ်ပူၤ” လၢအမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ် လၢပအိၣ်မူဘၣ်ခဲအံၤ. လီၣ်ဖျါ အဆၢဒိၣ် ၁၂ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးကဲထီၣ် စီၤပၤဝံၤဒီး လၢမူခိၣ်န့ၣ် တၢ်ဒုးကဲထီၣ် တဘျီဃီ. မံၤက့လး လၢအမ့ၢ် ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် ဒီးအသုးမုၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဒုးလိာ်အသးဒီး မုၣ်ကီၤလံၢ် ဒီးအတၢ်ဝံတၢ်နါတဖၣ်. (လီၣ်ဖျါ ၁၂:၇, ၈) ကစၢ်ယွၤ အဒုၣ်အဒါတဖၣ် ဒုးတၢ်တနၢၤဘၣ်အဃိ တၢ်ကွံာ်လီၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်. (လီၣ်ဖျါ ၁၂:၉, ၁၂) တၢ်ကဲထီၣ်သး ဒ်အံၤအဃိ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၄ မုၣ်ကီၤလံၢ် မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် လံာ်လီၣ်ဖျါ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤစ့ၢ်ကီး. မုၣ်ကီၤလံၢ် က့ၤထီၣ်ကဒါလၢ မူခိၣ်တသ့လၢၤဘၣ်. အဃိ အထီဒါဝဲ ကစၢ်ယွၤ အပှၤဒိးဖှူသးတဖၣ် လၢအအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ. ပှၤလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဲဝဲ ကစၢ်ယွၤ အဘီအမုၢ် ပှၤခၢၣ်စးတၢ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ် “အိၣ်ဝဲဒီး တၢ်မၤလၢ အအုၣ်အသးလၢ ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်.” (လီၣ်ဖျါ ၁၂:၁၇; ၂ ကရံၣ်သူး ၅:၂၀; အ့းဖ့းစူး ၆:၁၉, ၂၀) ဝံအတၢ်စံးပာ် တခါအံၤ ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒ်လဲၣ်.

၁၅. ဖဲ လီၣ်ဖျါ အဆၢဒိၣ် ၁၁ အပူၤ “ပှၤအုၣ်အသးခံဂၤ” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးဒိလီၤဝဲ မတၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်. ဒီးတၢ်ကဲထီၣ်သးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၅ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ လၢအတီခိၣ်ရိၤမဲဝဲ ဘီမုၢ်အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ် ထီဒါအဝဲသ့ၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်အံၤ လံာ်လီၣ်ဖျါ ဒိလီၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးဒီး “ပှၤအုၣ်အသးခံဂၤ” လၢအဘၣ် “တၢ်မၤသံအီၤ.”b (လီၣ်ဖျါ ၁၁:၃, ၇-၁၁) အဒိ ဖဲ ၁၉၁၈ နံၣ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဃိးဂၤ လၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ် လၢတၢ်ကရၢကရိပူၤန့ၣ် ပှၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် အဝဲသ့ၣ် ဒီးပှၤဆၢတဲာ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤ ဖးယံာ်ညါ. အဃိ ပှၤအါတက့ၢ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ လၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်တဖၣ် အတၢ်မၤန့ၣ် ကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲလံ.

၁၆. ဖဲ ၁၉၁၉ နံၣ်န့ၣ် တၢ်မနုၤဆီတလဲအသး သတူၢ်ကလာ်လဲၣ် ဒီးစးထီၣ်ဖဲနံၣ်အဝဲန့ၣ် တုၤလၢခဲအံၤ မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤဒံးဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၆ ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ လီၣ်ဖျါ အဆၢဒိၣ် ၁၁ အပူၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ် လဲၤပူၤကွံာ်တတီၤဖိဒီး “ပှၤအုၣ်အသးခံဂၤ” အံၤကဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်အံၤ အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤ တနံၣ်မၣ်တအိၣ်ဒံးဘၣ် သနာ်က့ ဝံအတၢ်စံးပာ်တခါအံၤ ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲလၢ ကျဲလၢပတဆိကမိၣ်ဘၣ်ဘၣ်. အဒိ ဖဲလါမၢ်ၡး ၁၉၁၉ နံၣ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဃိးဂၤလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူးအီၤအံၤ ဟးထီၣ်ဘၣ်လၢဃိာ်ပူၤ ဒီးလၢခံန့ၣ် ပှၤထုးလီၤစှၤကွံာ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကမၣ်. အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်အံၤ တီခိၣ်ရိၤမဲကဒီးဝဲ ဘီမုၢ်အတၢ်မၤ လၢအမ့ၢ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒီးတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတၢ်. သနာ်က့ မုၣ်ကီၤလံၢ် ထီဒါဒံးဝဲ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်. စးထီၣ်လၢနံၣ်အဝဲန့ၣ် တုၤလၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ မုၣ်ကီၤလံၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်မၤအၢမၤနးအ “ထံကျိ” ဒ်သိးကထီဒါဝဲ ကစၢ်ယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်ခဲလၢာ်. (လီၣ်ဖျါ ၁၂:၁၅) အဃိန့ၣ် ပဝဲကိးဂၤဒဲး “လိၣ်ဘၣ် တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒီးတၢ်နာ်” သပှၢ်ကတၢၢ်.—လီၣ်ဖျါ ၁၃:၁၀.

တၢ်မၤလၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤပှၤန့ၣ် မၤလၢအဂ့ၤကတၢၢ်

၁၇. မုၣ်ကီၤလံၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢးထီဒါ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤဒ်လဲၣ်.

^၁၇ လီၣ်ဖျါ အဆၢဒိၣ် ၁၂ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤတနီၤ လၢကျဲလၢအဝဲသ့ၣ် တဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်. တၢ်မၤစၢၤလၢ အဝဲသ့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲအံၤန့ၣ် လံာ်လီၣ်ဖျါ တဲဝဲလၢ အလီၤဂာ် ဒ်သိးဒီး “ဟီၣ်ခိၣ်” ကယုၢ်လီၤကွံာ် တၢ်မၤအၢမၤနးအ “ထံကျိ.” (လီၣ်ဖျါ ၁၂:၁၆) တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ် လံာ်လီၣ်ဖျါ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး သပှၢ်တၢၢ်. အဒိ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တနီၤ ဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ကိးကပၤဒဲးအဃိ အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤဝဲ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်. အဃိ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် မၤနၢၤဝဲ တၢ်မူးတၢ်ရၢ်အါဘျီ ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဒိးန့ၢ်အါထီၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တနီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်အါထီၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် သူဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အံၤ ဒီးမၤဝဲလၢအဂ့ၤကတၢၢ်. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၆:၉) တၢ်မၤအံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤမနုၤလဲၣ်.

၁၈. ပတၢ်မၤ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ် လၢမုၢ်နံၤခံကတၢၢ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၈ ယ့ၣ်ၡူး တဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ တချုးလၢ တၢ်အကတၢၢ် တုၤဒံးဘၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ “[ကစၢ်ယွၤအ] ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်.” (မးသဲ ၂၄:၁၄) ဖဲအဝဲသ့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ မူခိၣ်ကလူးတဂၤ မ့တမ့ၢ် မူခိၣ်ကလူးဒီတကရူၢ် ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်. မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်အံၤ လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး “တၢ်သးခုကစီၣ်အထူအယိာ် ဒ်သိးကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ပှၤလၢအအိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ လၢအမ့ၢ် ပှၤကိးကလုာ်ဒဲး, ကလုာ်ဒူၣ်ကိးဒူၣ်ဒဲး, ပှၤတဲတၢ်အကျိာ်ကိးကျိာ်ဒဲး ဒီးပှၤကိးဒူၣ်ဒဲးအအိၣ်” လီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၁၄:၆.

၁၉. ပှၤလၢအအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ကဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤစ့ၢ်ကီးဝဲ တၢ်ကစီၣ်အဂၤ မနုၤတခါလဲၣ်.

^၁၉ တၢ်ကစီၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် ကဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ဘီမုၢ်အတၢ်သးခုကစီၣ် တခါဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ် ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤစ့ၢ်ကီး မူခိၣ်ကလူး အတၢ်မၤလၢ လီၣ်ဖျါ အဆၢဒိၣ် ၈ တုၤလၢ အဆၢဒိၣ် ၁၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ. ဖဲန့ၣ် မူခိၣ်ကလူးတဖၣ် တဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအတဆီၣ်ထွဲ ကစၢ်ယွၤအဘီအမုၢ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် ကဟဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ် တခါဝံၤတခါ. အဃိ တၢ်စံၣ်ညီၣ်အကစီၣ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤကစံၣ်ညီၣ်ဝဲ ပှၤခဲလၢာ်လၢအအိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ပၢအဖီလာ်န့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲဒၣ်လံ. ဒီးတၢ်စံၣ်ညီၣ်အကစီၣ်အံၤ လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး “သူၣ်ဒီးမ့ၣ်အူ.” (လီၣ်ဖျါ ၈:၇, ၁၃) ဒ်သိး ပှၤကဆီတလဲပှၤသး ဒီးကပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သးထီၣ် အမုၢ်နံၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်အကတၢၢ်န့ၣ် ဘူးထီၣ်လံ. (စဖါနယၤ ၂:၂, ၃) သနာ်က့ တၢ်ကစီၣ်တခါအံၤ ပှၤအါတက့ၢ် ကနၣ်ဝဲတမုာ်ဘၣ်. အဃိ ပကတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ တၢ်ကစီၣ်တခါအံၤအဂီၢ် ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူ. ဖဲတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် အဆၢကတီၢ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်ကစီၣ် လၢအလီၢ်ခံကတၢၢ်တခါ လၢအဆူၣ်ဒိၣ်မးအံၤ ကမၤဒိၣ်ထီၣ်ပှၤသး ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးလၢညါ.—လီၣ်ဖျါ ၁၆:၂၁.

ဒိကနၣ်ဒီးမၤထွဲ တၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ ဝံအတၢ်စံးပာ်အပူၤ

၂၀. လၢတၢ်မၤလိ အဂၤခံခါန့ၣ် ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၂၀ ဝံအတၢ်စံးပာ် လၢအဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် လၢပဖးဘၣ်ဖဲ လံာ်လီၣ်ဖျါအပူၤန့ၣ် အဘၣ်ဃးဒီးပှၤအဃိ ပကဘၣ်ဒိကနၣ် ဒီးမၤထွဲ “တၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤအပူၤ” သပှၢ်တၢၢ်. (လီၣ်ဖျါ ၁:၃) တကးဒံးဘၣ် ပှၤမ့ၢ်မၤအၢမၤနးပှၤန့ၣ် ဒ်သိးပကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢတၢ်သးဒူပူၤ ထီဘိအဂီၢ် တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်. တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ကမၤစၢၤပှၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲခံထံၣ်. တၢ, လံာ်လီၣ်ဖျါ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကမၤအသးဒီး ကစၢ်ယွၤအဒုၣ်အဒါတဖၣ်. ခံ, ပမ့ၢ်သးတီထီဘိန့ၣ် ခါဆူညါပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ.